Sümerlerdeki Eğitim (M.Ö. 4000-1950)

Sümerlerdeki Eğitim (M.Ö. 4000-1950)

• M.Ö. 4000'li yıllarda kent devletleri kurdular (Ur, Uruk, Lagaş, Kiş, Nippur, Eridu).
• Kent devletlerine "Site" adı verildi.
• Kent devletlerini, rahip krallar olan "Patesi" veya "Ensi" yönetti.
• Tarihte yazıyı bulan toplum Sümerlerdir (çivi yazısı).
• İlk yazılı belge, M.Ö. 3200'lerde Uruk Şehir Devleti'nde bulundu.
• Sümer Kralı Urgakina tarafından, tarihte bilinen ilk yazılı kanunname yapıldı.
• Sümerler tanrılar için "Ziggurat" adlı tapınaklar inşa ettiler.
• Bu tapınaklar tahıl ambarı, rasathane, okul ve ibadethane olarak kullanıldı.
• Çok tanrılı inançları vardı, ahiret inancı yoktu.
• Sayıları keşfetti, dört işlemi biliyorlardı; astronomi ve tıp alanlarında ilerlediler.
• Gün, ay ve yıl hesaplarını belirlediler, çemberin 360 derece olduğunu keşfettiler.
• Gılgamış, Yaratılış ve Tufan destanları onlara aittir.
• Günlük hayat, devlet işleri, gelenekler, tapınak kuralları, ekonomi ve kütüphane kayıtları hakkında kayıtlar tuttular.

Eski Mısır'da Eğitim

• Merkezi Nil Vadisi'nde olmak üzere Dicle ve Fırat'a kadar genişleyen devletler kuruldu.
• M.Ö. 3000'li yıllarda ileri bir medeniyet kuruldu.
• Mimari, tıp, edebiyat, askeri alanda ileriydiler.
• Hiyeroglif (resim yazı) yazı sistemini icat ettiler.
• Mısırlılar, güneş takvimini ve güneşin hareketlerini hesaplayarak, tarımı ve su baskınlarına karşı önlemler geliştirmeyi sağladılar.
• Astronomi, coğrafya, topografya ve mühendislik alanlarında ilerlemeler kaydettiler.

Eski İran'da Eğitim

• M.Ö. 530-334 yıllarında etkili olan Pers krallığı, bugünkü İran bölgesinde hakimiyet kurdu; farklı sınıfları olan (asil, rahip, halk) sınıflı yapıda bir toplum var.
• Çocukların fiziksel ve savaşçı yetenekleri geliştirildi.
• İlk 5 yaş anne sorumluluğundaydı.
• 7 yaşından sonra cezalandırılmalar başladı.
• Baba mesleğine göre çocuk yetiştirildi, dil ve edebiyat eğitimi verildi; tarih ve edebiyat eğitime yoğunlaştı.
• Çocuklar mahkemelerde yargılamaları izletiliyordu, hukuk eğitimi de önemliydi.
• Müzik, resim ve mimarlığa değer verildi.
• İranlılar, ölümsüzlük ve dini inançların önemini öğrettiler, zerdüştlük dini.

Fenikeliler'de Eğitim

• Fenikeliler, önemli bir Akdeniz medeniyetiydi ve yazıyı geliştirdiler.
• Güçlü bir denizci ve ticaret kültürüne sahip oldukları tespit edildi.
• Ancak genellikle eğitim kurumlarının gelişmediği gözleniyor.
• Din görevlileri ve yönetici sınıfı çocukları için eğitim önemliydi.
• Sanat ve zanaat eğitimi, küçük ölçekli atölyelerde veriliyor ve yaygındı.

İbranilerde Eğitim

• Hazreti Süleyman döneminde parlak devrinin yaşandığı döneme ait bir topluluk.
• Ana babaya ve toplum önderlerine saygı, itaat eğitimde esastı.
• Özellikle gençler için ahlaki eğitim çok önemliydi ve dini metinler ezberlettirilerek eğitim veriliyordu.
• Seçkinler çocuklarına özel eğitimciler tutuyordu; bu model diğer yönetici sınıflarında kullanılmıştı.

Hunlarda Eğitim

• Tarihte ilk Türk devleti olarak bilinir.
• Çocuk sahibi olmak önemsendi, çocuk sevgisi ve iyi bir asker olarak yetişmesine çok değer verildi.
• Çocuklar daha küçük yaşta hayvanlar ile ilişki kurmayı, avcılığı öğrenerek, savaşçı olma becerileri geliştirecek şekilde eğitildi.
• At binmek ve ok atma becerileri öğretildi.
• Çocuklar, aile geleneklerini ve atadan gelen bilgiyi öğrenirdi.

Anadolu Medeniyetlerinde Eğitim

• Hititler, Sümerler ve Mısırlılardan etkilenmişlerdir; yazı ve devlet işlerinde bu etkileri görülür.
• Kraliyet ailesi ve seçkin ailelerin çocukları, sıkı bir eğitimden geçirildi.
• Hititlerde kütüphaneler ve yazı sistemleri geliştirilmişti.
• Urartular'da dini ve kültürel eğitim yaygındı.
• Urartu yazılarında eğitim hakkında bilgiler bulunabilir.

Frigyalılar

• Balkan kökenli bir topluluk, Mısır, Sümerlerden etkilendi.
• Önemli bir kültür mirasına sahiptirler, oyuncakların eğitim aracı olduğunu gösterir.
• Ekonomik faaliyetler, yaygın bir mesleki eğitimin varlığını düşündürür.

Lidyalılar

• Sardes başkentli bir toplum, ilk para sistemini keşfetti.
• Özellikle seçkinlerin çocuklarının eğitiminden, savaş, av ve at binmekle ilgili becerilerden bahsedilir.
• İlk beş yaş anne, sonra toplumsal önderlerin sorumluluğundan geçti, yani eğitim önderlere verilmişti ve onlar çocuğun eğitimini yürütüyorlardı.
• Esir kölelerin eğitimi çok iyi yapılamıyordu.
• Eğitimde aile kültürü çok önemliydi, toplum düzeni ve ahlak eğitimi önemliydi.

İyonlar

• Aydın sahili, özgür toplum ve gelişmiş bir devlet.
• Öğrencileri destek alan bir eğitim dönemiyd.
• Mimari, hekimlik, askeri alanda ileri toplum.
• Ticari faaliyetler destekleyici rolde idi, bilgi paylaşımı ve alışverişin yaygınlaşması önemliydi.

Çin'de Eğitim

• Eski Çin, güçlü ve kalıcı bir medeniyet; yazı ve sanat gelişmiş.
• Aile eğitimi önemlidir, ailelerin çocuklarını bu kültüre uygun şekilde yetiştirmeleri ve toplumsal kurallara uymalarını önemli görmekteyiz.
• İlkokul benzeri okullar, ortaöğretim ve yükseköğretim kurumları da vardır.
• Çocuklarını beşe beş yaşlarında okula gönderecek kadar önemli görüyorlardı, veya özel eğitici tutuyordu.

Hristiyanlıkta Eğitim

• Din merkezi olarak kabul edilen Roma ve Avrupa'da yaygınlaşan din, bu alanda önemli bir rol üstlenmiş.
• Hristiyanlığın yükselişinden sonra devlet ve din anlayışı değişmiş, insan daha çok tanrının benzeri olarak görülmüş.
• Hristiyanlık ve din kavramları, eğitim sistemlerinde etkili olmuştur.
• Özellikle Hristiyan inancını yaymak için okullar açılmıştı.

Antik Yunan'da Eğitim

• Zenginlik ve etkili olan ailelerin çocukları okulla öğretiliyordu.
• Akılcı eğitim, bedensel ve ruhsal yeteneklerin gelişimi eğitimde önemliydi; jimnastik ve müzik eğitimi.
• Birçok bilim insanı ve filozof Yunanistan'da yetişmiş.
• Eğitim, yalnızca hür insanlara özeldi.

Platon'da Eğitim

• Ideal devlette, üçe ayrılan sınıflara çeşitli eğitimler verildi.
• Asil ve yönetici sınıflar için ayrıcalıklı bir eğitim modeli vardı ve köylüler içinse böyle bir ihtiyaç duyulmuyordu.
• Eğitim, yöneticileri ve askerleri iyi bir şekilde hazırlamak için yapılıyordu.

Aristo'da Eğitim

• Aristo, öğrencilerin farklılıklarını farketti ve onların kabiliyetlerini geliştirecek bir eğitim modeli ortaya koydu.
• Kişilikleri geliştirmek, onları iyi bir insan haline getirmek için eğitim önemliydi.
• Eğitim, her insan için gereklidir.

Helenistik Döneminde Eğitim

• Bu dönemde Yunanca, matematik, fizik, tıp ve diğer birçok bilgide ilgi artmıştı.
• İskenderiye okulu, bilim ve kültür merkezi durumuna geldi.

Roma'da Eğitim

• Roma'da, insanların iyi bir vatandaş olabilmesi için, eğitim önemliydi.

Orta Çağ'da Eğitim

• Orta Çağ'da eğitim, din ve otoritenin etkisi altında şekillendi.
• Genellikle Yunan ve Roma eğitim sistemi eleştirildi, yeni eğitim sistemlerine ihtiyaç duyuldu.
• Orta Çağ'da, birçok Avrupa ülkesinde üniversiteler kuruldu, toplum katmanları değişti; farklı ihtiyaçlar için eğitim farklılaştırıldı.
• Orta Çağ'da eğitim, özellikle din görevlilerinin eğitimi için önemliydi; fakat laik eğitim de gelişmeye başlamıştı.
• 12. ve 13. yüzyılda Avrupa üniversiteleri önemli merkezlerdi.

Orta Çağ'da Türk Eğitimi

• Kitabeler üzerinden, çok yaygın, planlı ve örgün eğitim sistemlerinin varlığına işaret ediliyor.
• Göktürk Devleti, yüksek akademik düzeyde bir topluluktu.

Beşinci ve Altıncı Yüzyıllarda Avrupa'da Eğitim

• Hristiyanlık, hem Roma hem Yunan eğitim sistemlerini benimsedi; ancak birden fazla farklı model kullanıldı.
• Manastırlar ve piskoposlar önemli eğitim merkezleriydi.
• Yöneticiler ve dini görevlilerin çocukları için ayrıcalıklı eğitim modelleri mevcut.
• Çocuklar için özel eğitim programları gelişmeye başlamıştı ve toplum, çocuk merkezli eğitimi destekliyordu.

Yedinci ve Sekizinci Yüzyıllarda Avrupa'da Eğitim

• Bu dönemde hem dinî hem de laik eğitim birlikte yürütüldü.
• Manastırlar eğitim merkezleri olarak kaldı, fakat yeni eğitim sistemleri oluşmaya başlamıştı.
• Charlemagne, eğitim sistemini reform ederek modernleşmeye katkıda bulundu.

Onuncu ve On Birinci Yüzyıllarda Avrupa'da Eğitim

• Orta Çağ'da üniversiteler kurulmuş, farklı konularla ilgili uzmanlaşan sistemler ortaya çıkmış; eğitim yaygınlaşmaya başlamıştır.

On İkinci ve On Üçüncü Yüzyıllarda Avrupa'da Eğitim

• Avrupa'da birçok üniversite kurularak, akademik ortam gelişmeye devam etti.
• Ortaöğretim, ilkokulların yanında önemli bir ihtiyaç olmuştu ve eğitim, artık herkes için gerekli bir unsur olarak görülürek, geniş kitlelere ulaşmaya çalışıyordu.

On Dördüncü ve On Beşinci Yüzyıllarda Avrupa'da Eğitim

• Avrupa'da eğitim sistemleri çeşitlenmişti ve çeşitlilik ve farklı ihtiyaçlara cevap verecek şekilde uyarlanmıştı.
• Eğitim, yeni bir iş modeline dönüşmüş, üniversiteler gelişmişti.

Bu quiz, M.Ö. 4000 ile 1950 yılları arasında Sümerlerin eğitim ve toplumsal yapısını keşfetmenizi sağlayacak. Sümerlerin eğitim sistemleri, yazı, tapınaklar ve bilimsel ilerlemeleri hakkında bilgi test edilecektir. Ayrıca, tarihin ilk yazılı belgelerini ve kanunlarını öğreneceksiniz.