Sıvı ve Elektrolit Metabolizması
43 Questions
13 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

İnsan vücudunun en bol bulunan bileşeni nedir?

Su

Vücut suyu 2 ana bölüme ayrılır. Bunlar nelerdir?

  • Transselüler ve Lenfatik
  • İntraselüler ve Ekstraselüler (correct)
  • Plazma ve Interstisyel
  • İntravasküler ve Hücre Arası

    • Hücre içi sıvı, hücreler arası sıvılardan ne ile ayrılır?

    Hücre zarı

    Hücre içindeki hangi katyonlar, hücre içindeki katyon konsantrasyonunu yüksek tutar?

    <p>K+ ve Mg2+</p> Signup and view all the answers

    Hücreler arasında damar dışında bulunan sıvıya ne denir?

    <p>Hücreler arası sıvı</p> Signup and view all the answers

    İntravasküler bölük, yani plazma hangi maddeleri içerir?

    <p>Su, iyonlar, protein, lipit</p> Signup and view all the answers

    Plazmanın ozmotik basıncını hangi maddeler sağlamaktadır?

    <p>Na, Cl, plazma proteinleri</p> Signup and view all the answers

    Plazmada hangi katyon daha yüksek konsantrasyonda bulunur?

    <p>Na+</p> Signup and view all the answers

    Plazmada bulunan anyonların toplam miktarı nasıl hesaplanır?

    <p>(Na+ + K+) – (Cl- + HCO3)</p> Signup and view all the answers

    Anyon açığı böbrek yetmezliği ve diabetik ketoasidoz gibi durumlarda düşük kalır.

    <p>False (B)</p> Signup and view all the answers

    İntraselüler sıvı içinde hangi anyon çok yüksek miktarda bulunur?

    <p>Protein</p> Signup and view all the answers

    İntrasellüler sıvı ile ekstrasellüler sıvı arasındaki su hareketini sağlayan temel mekanizma nedir?

    <p>Osmoz</p> Signup and view all the answers

    Kapiller duvardan suyun hareketini etkileyen 2 temel kuvvet nelerdir?

    <p>Hidrostatik basınç ve onkotik basınç</p> Signup and view all the answers

    Hidrostatik basınç ne ile sağlanır?

    <p>Kalbin mekanik basıncı</p> Signup and view all the answers

    Onkotik basınç ne ile sağlanır?

    <p>Plazma proteinlerinin damar içinde oluşturduğu basınç</p> Signup and view all the answers

    Starling hipotezi, kapillerlerin arteriyel ucunda, onkotik basıncın daha yüksek olduğunu söyler.

    <p>False (B)</p> Signup and view all the answers

    Vücut sıvı hacmi ve kompozisyonunun dengede kalmasını sağlayan mekanizma nedir?

    <p>Homeostaz</p> Signup and view all the answers

    Vücut su dengesinin düzenlenmesinde en önemli organ hangisidir?

    <p>Böbrekler</p> Signup and view all the answers

    Su alımını kontrol eden en önemli mekanizma nedir?

    <p>Susama</p> Signup and view all the answers

    Su atımını kontrol eden 2 ana hormon hangileridir?

    <p>ADH (Antidiüretik Hormon) ve natriüretik peptidler</p> Signup and view all the answers

    Kan hacmindeki değişiklikleri algılayan reseptörlere ne denir?

    <p>Baroreseptörler</p> Signup and view all the answers

    Kan hacmi azaldığında vücut hangi sistemi aktive eder?

    <p>Renin-anjiotensin-aldosteron sistemi</p> Signup and view all the answers

    Kalp atriyumundan salınan ve idrarla sodyum ve su atılımını artıran hormona ne denir?

    <p>Atrial natriüretik peptid (ANP)</p> Signup and view all the answers

    Elektrolitler vücutta hangi işlemlerde önemli rol oynar? (Birden fazla doğru cevap olabilir)

    <p>Enzim aktivitesi (C), Ozmotik düzenleme (A), Kalp ve kas işlevleri (B), Suyun vücutta dağılımı (D), Asit-baz dengesi (E)</p> Signup and view all the answers

    Ekstraselüler sıvının temel katyonu hangisidir?

    <p>Sodyum (Na+)</p> Signup and view all the answers

    Hücre içindeki sodyum ve potasyum konsantrasyon farkını sağlayan mekanizma nedir?

    <p>Na+-K+ ATPaz pompası</p> Signup and view all the answers

    Sodyum vücutta hangi yollarla alınır?

    <p>Yiyecekler</p> Signup and view all the answers

    Sodyum vücutta hangi işlemlerde rol oynar? (Birden fazla doğru cevap olabilir)

    <p>Ozmotik basınç düzenlemesi, suyun vücutta dağılımı, asit-baz dengesi düzenlemesi, hücre zarı geçirgenliğini düzenleme, kas-sinir uyarılması</p> Signup and view all the answers

    Sodyum konsantrasyonun düzenlenmesinde en önemli organ hangisidir?

    <p>Böbrekler</p> Signup and view all the answers

    Sodyumun böbreklerden geri emilimini düzenleyen hormon nedir?

    <p>Aldosteron</p> Signup and view all the answers

    Aldosteron salınımını kontrol eden sistem nedir?

    <p>Renin-anjiotensin sistemi</p> Signup and view all the answers

    Hiponatremi nedir?

    <p>Plazma sodyum düzeyinin 135 mmol/L'nin altında olması</p> Signup and view all the answers

    Hiponatreminin en sık nedeni nedir?

    <p>Sodyum kaybı veya vücuttaki suyun birikmesi</p> Signup and view all the answers

    Hipernatremide ne olur?

    <p>Plazma sodyum düzeyi 145 mmol/L'nin üzerindedir.</p> Signup and view all the answers

    Potasyum vücutta hangi işlemlerde önemli rol oynar? (Birden fazla doğru cevap olabilir)

    <p>Kas aktivitesi, sinir uyarılması, membran potansiyelinin korunması</p> Signup and view all the answers

    Potasyum vücutta hangi yollarla atılır?

    <p>Böbrekler, GI sistemi, deri</p> Signup and view all the answers

    Potasyumun düzenlenmesinde en önemli organ hangisidir?

    <p>Böbrekler</p> Signup and view all the answers

    Klor vücutta hangi yollarla atılır?

    <p>Böbrekler</p> Signup and view all the answers

    Plazma total CO2'nin majör komponenti hangisidir?

    <p>Bikarbonat (HCO3-)</p> Signup and view all the answers

    Dehidratasyon nedir?

    <p>Vücuttaki toplam su miktarının azalması</p> Signup and view all the answers

    Dehidratasyon hipernatremik, normonatremik veya hiponatremik olabilir.

    <p>True (A)</p> Signup and view all the answers

    Ödem nedir?

    <p>Ekstraselüler sıvı hacmindeki artış</p> Signup and view all the answers

    Ödem hangi durumlarda gelişebilir? (Birden fazla doğru cevap olabilir)

    <p>Artmış kapiller hidrostatik basınç, azalmış onkotik basınç, artmış kapiller geçirgenlik, azalmış lenfatik drenaj</p> Signup and view all the answers

    Flashcards

    Vücut Suyu Dağılımı

    İnsan vücudunda suyun intravasküler, interstisyel ve intrasellüler bölgelerdeki dağılımı.

    İntraselüler Sıvı

    Hücrelerin içinde bulunan sıvıdır, toplam vücut sıvısının 2/3'ü buradadır.

    Ekstraselüler Sıvı

    Hücreler dışında bulunan sıvıdır, toplam vücut sıvısının 1/3'ünü kapsamaktadır.

    Gibbs-Donnan Dengesi

    Hücre içinde polianyonik moleküllerin varlığı ile katyonlar arasında dengesiz dağılım oluşturmasıdır.

    Signup and view all the flashcards

    Plazma

    İntravasküler bölükteki sıvıdır, su, protein ve elektrolitler içerir.

    Signup and view all the flashcards

    Anyon Açığı

    Ölçülen katyonlar ve anyonlar arasındaki farktır; renal durumları gösterebilir.

    Signup and view all the flashcards

    Ozmoz

    Su, düşük çözünmüş madde konsantrasyonlu ortamdan yüksek olana geçişidir.

    Signup and view all the flashcards

    Ozmotik Basınç

    Çözücü moleküllerin partikül sayısı ile belirlenen basınçtır.

    Signup and view all the flashcards

    Starling Hipotezi

    Kapillerler içindeki hidrostatik ve onkotik basınç dengesini açıklar.

    Signup and view all the flashcards

    Homeostaz

    Vücut sıvı hacmi ve içeriğinin dengede tutulması.

    Signup and view all the flashcards

    Antidiüretik Hormon (ADH)

    Vücutta suyu tutma mekanizmasını düzenleyen hormondur.

    Signup and view all the flashcards

    Sodyum (Na)

    Ekstraselüler sıvının temel katyonudur ve osmotik basıncı düzenler.

    Signup and view all the flashcards

    Potasyum (K)

    İntraselüler sıvının ana katyonudur, kas aktivitesinde rol oynar.

    Signup and view all the flashcards

    Hiponatremi

    Plazma sodyum düzeyi < 135 mmol/L olan durumdur.

    Signup and view all the flashcards

    Hiperkalemi

    Plazma potasyum düzeyi > 5 mmol/L olan durumdur.

    Signup and view all the flashcards

    Dehidratasyon

    Vücut toplam su miktarının düşmesidir.

    Signup and view all the flashcards

    Ödem

    Ekstraselüler sıvı hacminin artması durumudur.

    Signup and view all the flashcards

    Hipozmotik Hiponatremi

    Düşük serum osmolalitesi ve hiponatremi görülür.

    Signup and view all the flashcards

    Hipovolemik Hiponatremi

    Na kaybı su kaybından fazladır.

    Signup and view all the flashcards

    Hipernatremi

    Plazma sodyum düzeyi > 145 mmol/L olan durumdur.

    Signup and view all the flashcards

    Fiber Optik Kontrol

    Hidrostatik ve onkotik basınç düzenlemeleriyle sıvı hareketi.

    Signup and view all the flashcards

    Bikarbonat (HCO3)

    Asit-baz dengesinin sağlanmasında önemli rol oynar.

    Signup and view all the flashcards

    Sıvı Yüklenmesi

    Vücutta toplam sıvı artışı ve sodyum normaldir.

    Signup and view all the flashcards

    Ankete Bağlı Hiperpotasemi

    Renal atımın azaldığı durumlarda görülür.

    Signup and view all the flashcards

    Klor (Cl)

    Ekstraselüler sıvının temel anyonudur.

    Signup and view all the flashcards

    Study Notes

    Sıvı ve Elektrolit Metabolizması

    • Sıvı ve elektrolitlerin vücuttaki işlevleri, dağılımı ve düzenlenmesinde rol alan temel mekanizmaların öğrenilmesi bu dersi hedefliyor.
    • Vücudun en bol bulunan bileşeni sudur.
    • Normal bir erişkinde vücut ağırlığının yaklaşık %60'ı sudur.
    • Yenidoğanlarda bu oran yaklaşık %70-80 arasındadır.
    • Yaşlı erişkinlerde ise yaklaşık %45'dir.
    • Erkeklerde ortalama %60, kadınlarda ise ortalama %50'dir.
    • Yetişkin beynin ortalama su oranı %90, yağ dokusunun ise %10'dur.
    • Vücut suyunun yaklaşık %2/3'ü intraselüler sıvıda, kalan %1/3'ü ekstraselüler sıvıda bulunur.
    • Intraselüler sıvı yaklaşık 28 litredir ve hücre içinde bulunur.
    • Ekstraselüler sıvı yaklaşık 14 litredir ve hücre dışı bölgede bulunur.
    • Ekstraselüler sıvı iki alt bölüme ayrılır: intravasküler (plazma) ve interstisyel sıvı.
    • İntravasküler sıvı yaklaşık 3,5 litredir.
    • Interstisyel sıvı yaklaşık 10,5 litredir.
    • Transselüler sıvı ise yaklaşık 1-2 litredir ve beynin omurilik sıvısı (BOS), eklem sıvısı, göz sıvısı ve perikardial, periton ve plevral boşluklar gibi boşluklarda bulunur.
    • Hücre içi sıvı, hücre zarları ile hücre dışı sıvıdan ayrılır.
    • Hücre zarları seçici geçirgen olup, hücre içi ve dışı arasındaki madde geçişini düzenler.
    • Çeşitli maddeler hücre zarlarından özel taşıyıcılar ve iyon pompaları aracılığıyla taşınır.
    • Hücre zarını geçemeyen moleküller, hücre içi ve dışı sıvılarda denge bozukluğuna (Gibbs-Donnan Dengesi) sebep olur.
    • Hücre içi sıvının majör katyonu K+ iken, ekstraselüler sıvının majör katyonu Na+’dır.
    • Hücre içi sıvının majör anyonu ise protein, organik fosfatlar ve sülfatlardır.
    • Ekstraselüler sıvı ise, çoğunlukla Cl- ve HCO3- anyonlarını içerir.
    • İnterstisyel sıvı, hücreler arasında bulunur ve hücreler arası boşlukları doldurur.
    • Plazma, kanın sıvı kısmını oluşturur ve su, iyonlar, proteinler ve diğer makro molekülleri içerir.
    • Plazmadaki ozmotik basınç, Na+ ve Cl- gibi elektrolitler ve proteinler (özellikle albümin) tarafından sağlanır.
    • Plazma proteinlerinin damarlardaki oluşturduğu basınç onkotik basınç olarak adlandırılır.
    • Plazmada toplam katyon miktarı toplam anyon miktarına eşittir.
    • Anyon boşluğu, plazmadaki ölçülebilen anyonlar (Cl- ve HCO3-) ile ölçülemediği varsayılan anyonların katyonlarla toplam miktar farkı olarak hesaplanır.

    Vücutta Suyun Göçü

    • Su, intrasellüler ve ekstrasellüler bölümler arasında ozmotik basınç farklılıkları nedeniyle hareket eder.
    • Starling güçleri, kapiller duvarlar boyunca suyun hareketini düzenleyen hidrostatik ve onkotik basınç farklılıklarıdır.
    • Hidrostatik basınç, kalbin oluşturduğu mekanik basınçtır.
    • Onkotik basınç ise, plazmadaki proteinler (özellikle albümin) tarafından oluşturulur.

    Suyun Osmolalitesi ve Osmolaritesi

    • Çözeltilerin ozmotik basıncı osmol (Osm) birimiyle ölçülür.
    • Osmolalite, 1 kg çözeltide bulunan çözünen maddenin mol sayısıdır.
    • Osmolarite ise, 1 litre çözeltide bulunan çözünen maddenin mol sayısıdır.
    • Osmolarite, iyonlaşan maddelerin sayılarını göz önüne alarak hesaplanır.

    Plazma Osmolalitesi

    • Plazma osmolalitesi, ozmometre ile ölçülebilir veya hesaplanabilir bir yöntemle tahmin edilebilir.
    • Hesaplama metodu genellikle sodyum konsantrasyonuna ve diğer çözünen maddelere dayanır.

    Osmolal boşluk

    • Ölçülen osmolalite ile hesaplanan osmolalite arasındaki fark ozmolal boşluk olarak adlandırılır.
    • Bu fark, toksik maddelerin varlığının göstergesi olabilir.

    Vücut Su Dengesinin Bozulması

    • Dehidratasyon, vücuttaki toplam su miktarının azalmasıdır.
    • Dehidratasyon farklı şekillerde ortaya çıkabilir; hipernatremi (su kaybı Na kaybından fazla olduğunda), normonatremi (su kaybı Na kaybına eşit olduğunda), hiponatremi (su kaybı Na kaybından az olduğunda)
    • Sıvı yüklenmesi (overhidrasyon), vücuttaki toplam su miktarının artmasıdır.

    Ödem

    • Ödem, ekstraselüler sıvı hacminin artması sonucu gelişir.
    • Ödemin oluşmasına, artmış kapiller hidrostatik basınç, azalmış onkotik basınç ve artmış kapiller geçirgenlik neden olabilir.

    Elektrolitler

    • Elektrolitler, vücuttaki birçok biyolojik görevde rol oynarlar.
    • Elektrolit dengesinin bozulması, çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir.
    • Sodyum (Na+), ekstraselüler sıvının ana katyonudur.
    • Potasyum (K+), intraselüler sıvının ana katyonudur.
    • Klor (Cl-), ekstraselüler sıvının ana anyonudur.
    • Bikarbonat (HCO3-), asit-baz dengesini düzenlemede önemli bir rol oynar.

    Elektrolit Bozuklukları

    • Hiponatremi, düşük plazma sodyum düzeyi;
    • Hipernatrem, yüksek plazma sodyum düzeyi;
    • Hipokalemi, düşük plazma potasyum düzeyi;
    • Hiperkalemi, yüksek plazma potasyum düzeyi;
    • Hipokloremi, düşük plazma klorür düzeyi;
    • Hiperkloremi, yüksek plazma klorür düzeyi.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Sıvı ve Elektrolit Metabolizması PDF

    Description

    Bu quiz, sıvı ve elektrolitlerin vücuttaki rolü ve düzenlenmesi üzerinde yoğunlaşmaktadır. Vücuttaki su dağılımı ve farklı sıvı türlerinin işlevlerini öğrenmek için hazırlanmıştır. Hem yetişkinler hem de yenidoğanlar için sıvı oranları hakkında bilgi verecektir.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser