Саясаттану: Парадигмалар мен Заңдылықтар
184 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Саясаттанудың қай парадигмасы саясатты құдай құдіретімен түсіндіреді?

  • Натуралистік
  • Бихевиористік
  • Теологиялық (correct)
  • Әлеуметтік

Саясаттанудың пәні не болып табылады?

  • Экономиканың даму заңдылықтары
  • Саяси биліктің механизмдері
  • Мемлекеттің ресурстары
  • Саяси қатынастар (correct)

Саясаттанудың зерттеу әдістеріне не жатады?

  • Координаттық жүйе
  • Құрылымдық-функционалдық әдіс (correct)
  • Экономикалық талдау
  • Моральдық бағалау

Саясаттанудың атқаратын қызметтері қандай?

<p>Әлеуметтік реттеу (A)</p> Signup and view all the answers

Нормативтік парадигманың сипаттамасы қандай?

<p>Саясаттың құқықтық аспектілері (D)</p> Signup and view all the answers

Саяси билік пен экономика арасындағы қатынасты кім зерттейді?

<p>Саясаткерлер (C)</p> Signup and view all the answers

Саясаттанудың тиімді-сыни парадигмасы не істейді?

<p>Саяси билікті сынайды (A)</p> Signup and view all the answers

Саясаттанудың зерттеу объектісі не болып табылады?

<p>Саяси қатынастар (A)</p> Signup and view all the answers

Құрылымдық-функционалдық парадигмада не зерттеледі?

<p>Саяси процестердің құрылымы мен функциялары (D)</p> Signup and view all the answers

Саяси тәртіпті қандай факторлар анықтайды?

<p>Саяси қатынастар (A)</p> Signup and view all the answers

Платон бойынша мемлекеттік басқарудың бұрыс формалары қандай?

<p>Тирания, олигархия, демократия (A), Тимократия, демократия, тирания, олигархия (B)</p> Signup and view all the answers

Аристотель бойынша мемлекеттік басқарудың дұрыс формалары нелер?

<p>Монархия, полития, аристократия (B)</p> Signup and view all the answers

Н.Макиавелли бойынша дұрыс мемлекеттік құрылыс не?

<p>Республика (D)</p> Signup and view all the answers

Әл-Фараби заңы мен адам құқықтарын қандай принципті негізде қарастырды?

<p>Заңға сүйену (A)</p> Signup and view all the answers

Г.Гроций теориясының бастама бөлімі неден тұрады?

<p>Адам табиғаты, адамның әлеуметтік сапасы (B)</p> Signup and view all the answers

Саясаттың басты қызметі қандай?

<p>Жеке тұлғаны әлеуметтендіру (B), Қоғамды басқару (C)</p> Signup and view all the answers

Демократиялық басқару, аристократиялық басқару, монархиялық басқару формаларын кім сипаттады?

<p>Ж.Ж.Руссо (B)</p> Signup and view all the answers

Платонның шын есімі не?

<p>Аристокл (D)</p> Signup and view all the answers

Бихевиористік әдіс неге көңіл бөледі?

<p>Адамның мінез-құлқы мен әрекеттеріне (B)</p> Signup and view all the answers

Саяси болжамның негізгі мақсаты қандай?

<p>Болашақтың дамуына қатысты ұсыныстар жасау (A), Саяси ықпалды бағалау (D)</p> Signup and view all the answers

Платонның есімі қандай мағына білдіреді?

<p>Кең жауырынды (B)</p> Signup and view all the answers

«Макиавеллизм» ілімінің негізгі қағидасы неде?

<p>Саясат пен билікте өз мақсатына қалай жетсең де дұрыс (C)</p> Signup and view all the answers

Тарихи әдіс қандай зерттеу жүргізеді?

<p>Саяси құбылыстардың дамуын (B)</p> Signup and view all the answers

Платонның кемелді мемлекетінде басқарушы бола алатындар кімдер?

<p>Философтар (B)</p> Signup and view all the answers

Ш.Л. Монтескьенің саяси теориясындағы басты идеясы қандай?

<p>Биліктің бөлінуі және тепе-теңдігі (D)</p> Signup and view all the answers

Полития не?

<p>Көпшіліктің басқаруының дұрыс түрі (D)</p> Signup and view all the answers

Т.Гоббс бойынша ең керемет басқару формасы не?

<p>Абсолютік монархия (C)</p> Signup and view all the answers

Ж.Ж.Руссо кімнің еркіндік, бостандық, теңдік сөздерімен байланысты?

<p>Дж.Локк (B)</p> Signup and view all the answers

Г.Моска қандай концепцияны ұсынды?

<p>Билеуші тап (A)</p> Signup and view all the answers

Конфуцийдің мемлекеттің концепциясы қандай?

<p>Патриархалды – патерналистік (B)</p> Signup and view all the answers

Г.Гроцийдің «Соғыс пен бейбітшілік туралы құқық» атты трактатында қандай мақсат қойылды?

<p>Халықаралық құқықтың өзекті мәселелерін шешу (A)</p> Signup and view all the answers

Н.Макиавеллидің саяси ғылымы неден тұрады?

<p>Управленияның дұрыс және бұрыс формасын ұсынудан (B)</p> Signup and view all the answers

Аристотель «Полития» кімдердің мүддесін қорғайды?

<p>Қоғамның барлық топтарының (D)</p> Signup and view all the answers

Аристотель бойынша полития дегеніміз не?

<p>Идеалды басқару формасы (A)</p> Signup and view all the answers

Саясаттанудың жеке академиялық пән ретінде қалыптасу кезеңі қай уақыт аралығында болды?

<p>ХХ ғ.екінші жартысы (C)</p> Signup and view all the answers

Даосизм ілімінің негізін салушы кім?

<p>Лао – цзы (C)</p> Signup and view all the answers

Саясаттағы гуманизмнің мәні неден тұрады?

<p>Адамдарды ұлттық белгілеріне бөлмеу (D)</p> Signup and view all the answers

Саяси құбылыстарды хронологиялық зерттеу әдісі қандай?

<p>Тарихи (B)</p> Signup and view all the answers

Веда ілімін сынап, құдайдың адамдар өміріне араласуын жоққа шығаратын дін қайсысы?

<p>Будда (D)</p> Signup and view all the answers

Ежелгі Үндістандағы брахманизм идеялары қандай ескерткіштерде көрініс тапқан?

<p>Дхармасутра (B)</p> Signup and view all the answers

Кратология - бұл не?

<p>Билік туралы ғылым (A)</p> Signup and view all the answers

Дәстүрлі легитимділіктің негізі неде?

<p>Салт-дәстүрде (B)</p> Signup and view all the answers

Билік легитимділігінің түрлері қандай?

<p>Дәстүрлі, харизматикалық, құқықтық (D)</p> Signup and view all the answers

Биліктің телеологиялық анықтамасы қандай?

<p>Алға қойған мақсат арқылы нәтижеге жету (C)</p> Signup and view all the answers

Объектісіне қарай бөлінетін биліктің түрлері қандай?

<p>Мемлекеттiк, халықаралақ, отбасылық (C)</p> Signup and view all the answers

Мемлекеттік билікті тармақтарға бөлу идеясын жасаған кімдер?

<p>Дж.Локк, Ш.Монтескье (C)</p> Signup and view all the answers

Саяси билік дегеніміз не?

<p>Топтар мен таптардың мемлекеттiк органдар жүйесі арқылы басқаруы (C)</p> Signup and view all the answers

Заң шығарушы билік тармағына қандай қызмет тән?

<p>Заң қабылдау (B)</p> Signup and view all the answers

Легитимділік дегеніміз не?

<p>Халықтың саяси билікті мойындауы (C)</p> Signup and view all the answers

Биліктің өркениетті жүзеге асуының құралы не?

<p>Құқық (A)</p> Signup and view all the answers

М.Вебер бойынша әдет-ғұрыпқа, алдындағы тәртіптердің мызғымастығына негізделген легитимділік қайсысы?

<p>Дәстүрлі (D)</p> Signup and view all the answers

Саяси режим қалыптасқан мемлекет түрі қандай атауға ие?

<p>құқықтық (D)</p> Signup and view all the answers

«Этнос» ұғымының мағынасы не?

<p>Тайпа, халық (C)</p> Signup and view all the answers

Көпұлтты мемлекеттердегі ұлттық азшылықтардың егемен мемлекетті құруға бағытталған ұмтылысы қалай аталады?

<p>Сепаратизм (D)</p> Signup and view all the answers

Ұлттың өзін-өзі анықтауында ең бастысы не?

<p>Ұлттық мемлекеттің құрылуы (A)</p> Signup and view all the answers

Д.Истонның саяси жүйе моделінің теориялық негізін құрайтын категориялар қандай?

<p>«саяси жүйе», «қоршаған орта», «реакция», «кері байланыс» (B)</p> Signup and view all the answers

Саяси жүйе дегеніміз не?

<p>Билік жүргізетін ұйымдар мен мекемелер жиынтығы (A)</p> Signup and view all the answers

Саяси жүйенің құрылымының элементтері не?

<p>Саяси мәдениет, саяси ережелер, саяси институттар, саяси қатынастар (B)</p> Signup and view all the answers

Саяси жүйенің институттық жүйешесі неден тұрады?

<p>Саяси партиялар, қоғамдық-саяси ұйымдар мен қозғалыстар, БАҚ, діни ұйымдар (A)</p> Signup and view all the answers

Г.Алмонд саяси жүйені қандай өлшем тұрғысынан жіктеді?

<p>Саяси мәдениеттің ерекшелігі тұрғысынан (B)</p> Signup and view all the answers

Саяси жүйенің қызметтік жүйешесі неден тұрады?

<p>Саяси қызметтің формалары мен бағыттары (A)</p> Signup and view all the answers

Тоталитарлық саяси жүйенің негізі неде?

<p>Тоталитарлық типтегі партия басшылығымен орталықтанған саяси қозғалыс (B)</p> Signup and view all the answers

Саяси жүйе ұғымы не?

<p>Саяси институттар мен нормалардың өзара әрекеттесу жүйесі (B)</p> Signup and view all the answers

Саяси жүйенің демократиялығының басты белгісі неде?

<p>Халық билгін қамтамасыз ету (B)</p> Signup and view all the answers

Тоталитаризм терминін саяси лексиконға алғаш енгізген кім?

<p>Б.Муссолини (A)</p> Signup and view all the answers

Авторитаризмнің негізгі белгілерінің бірі қандай?

<p>Бировалық партияның болуы (A)</p> Signup and view all the answers

Демократияның негізгі белгісі ретінде не қарастырылады?

<p>Демократиялық сайлау (D)</p> Signup and view all the answers

Демократияға революция арқылы көшу қай елде жүзеге асты?

<p>Португалия (B)</p> Signup and view all the answers

Авторитарлық режимнің әдеттегі тірегі неде?

<p>Әскер (D)</p> Signup and view all the answers

Демагогияның мәні неде?

<p>Жалған уәде беру (C)</p> Signup and view all the answers

Деспотизм дегеніміз не?

<p>Жеке адам билігі (B)</p> Signup and view all the answers

Конфронтация ұғымы не білдіреді?

<p>Әлеуметтік қақтығыс (D)</p> Signup and view all the answers

Партиципаторлы демократияның өкілдері кімдер?

<p>Н.Пуланцас, К.Макферсон (C)</p> Signup and view all the answers

Анархия неден тұрады?

<p>Мемлекеттік биліктен құтқару (B)</p> Signup and view all the answers

Центризм дегеніміз не?

<p>Оңшылдық пен солшылдық арасындағы баланс (C)</p> Signup and view all the answers

Кім демократиялық шараларды алғаш рет қолданды?

<p>Грек қала-мемлекеттерінде (D)</p> Signup and view all the answers

Легалды демократия өкілдері кімдер?

<p>Ф.Хайек, Р.Нозик (A)</p> Signup and view all the answers

Этатизм ненің қолдаушы тұжырымдамасы?

<p>Қоғамдық өмірдің барлық саласына мемлекеттің белсенді араласуы (D)</p> Signup and view all the answers

Импичмент нені білдіреді?

<p>Жоғары лауазымды адамдарды заң бұзғаны үшін жауапқа тарту (A)</p> Signup and view all the answers

Деморкация нені білдіреді?

<p>Екі елдің жерін анық бөліп тұратын шекара (C)</p> Signup and view all the answers

Парламент қандай орган?

<p>Биліктің өкілдік және заң шығарушы органы (D)</p> Signup and view all the answers

Республика тұлғасына сәйкес келетін белгі?

<p>Биліктің барлық жоғары органдары сайланатын басқару формасы (A)</p> Signup and view all the answers

Мемлекеттің пайда болуының географиялық теориясының өкілдері кімдер?

<p>А.Ратцель, Б.Чичерин (D)</p> Signup and view all the answers

Неліктен мемлекет саяси жүйенің орталық институты болып саналады?

<p>Оның қызметінде саясаттың негізгі мазмұны жинақталады (A)</p> Signup and view all the answers

Сепаратизм ұғымы неге бағытталған?

<p>Ұлттық автономия құруға (C)</p> Signup and view all the answers

Мемлекетті басқа саяси ұйымдардан айыратын негізгі көрсеткіш?

<p>Егемендік (A)</p> Signup and view all the answers

Азаматтық қоғамның басты сипаты қандай?

<p>Адам құқығы мен еркіндігін жариялау (B)</p> Signup and view all the answers

Монархия дегеніміз не?

<p>Мемлекеттің жоғарғы билігі тек бір билеуші қолында (C)</p> Signup and view all the answers

Парламенттік республикада Үкімет кімнің алдында жауап береді?

<p>Парламенттің (B)</p> Signup and view all the answers

Абсолютті монархия дегеніміз не?

<p>Жоғарғы билік бір адамның қолында болатын түрі (D)</p> Signup and view all the answers

Конституциялық монархия дегеніміз не?

<p>Парламентпен шектелетін монархия (A)</p> Signup and view all the answers

Дуалистік монархияның ерекшелігі неде?

<p>Заң шығарушы органның болуы (D)</p> Signup and view all the answers

Президентті тағылған айыптар негізінде биліктен кетіру не деп аталады?

<p>Импичмент (C)</p> Signup and view all the answers

Марксизм мемлекеттің шығуын қалай түсіндіреді?

<p>Антагонистік топтарға бөлу (C)</p> Signup and view all the answers

Азаматтық қоғам неден тұрады?

<p>Мемлекеттен дербес және тәуелсіз институттар мен қатынастар жүйесі (D)</p> Signup and view all the answers

Саяси партияның негізгі мақсаты неде?

<p>Билік үшін күрес (A)</p> Signup and view all the answers

Саяси партиялардың түрлері қайсы?

<p>Оңшыл, солшыл, центристік, оппозициялық (D)</p> Signup and view all the answers

Бұқаралық партиялардың пайда болуына ықпал ететін негізгі факторлар қандай?

<p>Таптар арасындағы антагонизм (B)</p> Signup and view all the answers

Көппартиялық жүйелерге не тән?

<p>Демократиялық саяси жүйелер (B)</p> Signup and view all the answers

М.Дюверже саяси партияның қандай классификациясын ұсынды?

<p>Кадрлық және бұқаралық (A)</p> Signup and view all the answers

Көпшілік саяси партиялар қашан пайда болды?

<p>XIX ғасырдың ортасында (B)</p> Signup and view all the answers

Парламенттік республикада үкіметтің сәтсіздігін көрсететін дауыс қандай?

<p>Сенімсіздік вотумы (D)</p> Signup and view all the answers

ҚР Мәжілісіне 2012 жылғы 15-қантарда сайланған партиялар қандай?

<p>Нұр Отан, Қазақстанның халықтық партиясы (C)</p> Signup and view all the answers

ҚР ‘НҰР ОТАН’ партиясының құрылу жылы қандай?

<p>1999 жылы (D)</p> Signup and view all the answers

Қазіргі Қазақстан Республикасының партиялық жүйесі қандай?

<p>Көппартиялық (D)</p> Signup and view all the answers

Саяси шешім дегеніміз не?

<p>Екеуден кем емес саяси әрекеттің біреуін таңдау (B)</p> Signup and view all the answers

Сайлау жүйесі дегеніміз не?

<p>Мекемелерге сайлауды ұйымдастыру мен жүргізу (B)</p> Signup and view all the answers

Сайлауға азаматтардың қатыспауы қалай аталады?

<p>Абсентеизм (B)</p> Signup and view all the answers

Төте сайлаудың жанама сайлаудан айырмашылығы неде?

<p>Тікелейлігі (A)</p> Signup and view all the answers

Қай жастан бастап Қазақстан азаматтары сайлау құқығына ие?

<p>18 жастан (A)</p> Signup and view all the answers

Саяси қызмет дегеніміз не?

<p>Адамдардың саяси мақсаттарын іске асыруға бағытталған іс-әрекеттер (A)</p> Signup and view all the answers

Пропорционалды сайлау жүйесінің ұтымды қыры неде?

<p>Саяси күштер ескерілген (C)</p> Signup and view all the answers

Авторитарлы тәртіп дегеніміз не?

<p>Жеке адам билігіне негізделген мемлекеттік құрылыс (A)</p> Signup and view all the answers

Саяси тұтастықтың ыдырауына әкелетін саяси процестің тәртібі қалай аталады?

<p>Құлдырау (A)</p> Signup and view all the answers

Қазақстан Республикасының Мәжілісіне 98 депутат қандай негізде сайланады?

<p>Жалпыға бірдей, тең және төте сайлау құқығы (C)</p> Signup and view all the answers

Қазақстан халқы Ассамблеясынан Мәжіліске қанша депутат сайланады?

<p>9 (D)</p> Signup and view all the answers

Қазақстан халқы Ассамблеясының (ҚХА) қай органға жататынын анықтаңыз.

<p>Президент жанындағы кеңесші органға (A)</p> Signup and view all the answers

Әлеуметтану ғылымы нені зерттейді?

<p>Әлеуметтік топтардың динамикасын (B)</p> Signup and view all the answers

Нуклеарлы жанұяның құрамында кімдер болады?

<p>Ата-аналар мен балалар (B)</p> Signup and view all the answers

Әлеуметтік нормалардың анықтамасы қандай?

<p>Қоғамда рұқсат етiлетiн өлшемдер (D)</p> Signup and view all the answers

Екінші реттік әлеуметтендіруге қатысты әлеуметтік институтты атаңыз.

<p>Еңбек ұжымы (A)</p> Signup and view all the answers

Әлеуметтануда биологиялық бағыттың негізін қалаушы кім?

<p>Г.Спенсер (C)</p> Signup and view all the answers

Қоғамның әлеуметтік құрылымын зерттейтін ірі теорияларды атаңыз.

<p>Әлеуметтік стратификация және мобильділік (A)</p> Signup and view all the answers

Постиндустриалды қоғамның негізгі белгісі не?

<p>Білім мен ғылымның жоғарылауы (C)</p> Signup and view all the answers

“Страта” түсінігі ненің көрсеткіші?

<p>Әлеуметтік жіктелу (B)</p> Signup and view all the answers

Қалалардың өсуінің әлеуметтiк процесі қалай аталады?

<p>Урбанизация (D)</p> Signup and view all the answers

Қай институт қоғамды қайта толтыру қажеттілігін қанағаттандырады?

<p>Жанұя институты (A)</p> Signup and view all the answers

Әлеуметтану ғылымының методологиялық негізі қандай ғылым?

<p>Философия (C)</p> Signup and view all the answers

Қазақстан мемлекетінің құрылымы неден тұрады?

<p>Біртұтас (унитарлы) мемлекет (C)</p> Signup and view all the answers

Пацифизм қандай ағымды білдіреді?

<p>Соғысқа қарсы тұратын, бейбітшілікті жақтайтын ағым (A)</p> Signup and view all the answers

Полемологияның тапсырмасы не?

<p>Соғысты зерттеу (D)</p> Signup and view all the answers

Инновацияның анықтамасы қандай?

<p>Жаңалық енгізу, жаңарту (A)</p> Signup and view all the answers

Деморкация дегеніміз не?

<p>Жерді анық бөлетін шекара (C)</p> Signup and view all the answers

Толеранттылықтың мәні неде?

<p>Басқаға мейірімді болу (A)</p> Signup and view all the answers

«Қазақстан-2050» Стратегиясы қандай жылы жарияланды?

<p>2012 жыл 14-желтоқсан (A)</p> Signup and view all the answers

Охлократия дегеніміз не?

<p>Тобыр билігі (D)</p> Signup and view all the answers

Деспотияның анықтамасы неде?

<p>Шексіз және дара билеу (D)</p> Signup and view all the answers

Федеративті мемлекет анықтамасы неде?

<p>Тәуелсіздікпен біріккен мемлекеттер (A)</p> Signup and view all the answers

Қазақстан халқы Ассамблеясы (ҚХА) қашан құрылды?

<p>1995 жыл 1 наурыз (C)</p> Signup and view all the answers

Геронкратия дегеніміз не?

<p>Ақсақалдардың билік жүргізу принципі (C)</p> Signup and view all the answers

Антисемитизмнің мәні неде?

<p>Еврейлерге қарсы саясат (C)</p> Signup and view all the answers

Унитарлы мемлекет қандай белгілерге ие?

<p>Саяси билік бір орталыққа бағынады (C)</p> Signup and view all the answers

Диктатураны сипаттаңыз.

<p>Заңмен санаспай, күштеу мен қудалауға сүйену (C)</p> Signup and view all the answers

Қандай стратификациялық жүйе ашық жүйе болып табылады?

<p>Таптық (A)</p> Signup and view all the answers

Әлеуметтанудың ең кең тараған әдісін атаңыз:

<p>Сұрау (C)</p> Signup and view all the answers

Неке дегеніміз не?

<p>Әлеуметтік мақұлданған одақ (C)</p> Signup and view all the answers

Формалды позитивті санкцияға мысал болады:

<p>Қызметте көтеру (B)</p> Signup and view all the answers

Индивидтің немесе топтың бір әлеуметтік позициядан екіншісіне өтуі П.Сорокин бойынша қалай аталады?

<p>Әлеуметтік мобильділік (B)</p> Signup and view all the answers

Әйелдердің теңдікке ұмтылуы - ол не?

<p>Феминизм (B)</p> Signup and view all the answers

Формалсіз негативті санкцияға мысал болады:

<p>Жұрт алдында масқаралау (D)</p> Signup and view all the answers

Бір әлеуметтік қабаттан екінші әлеуметтік қабатқа өтуді білдіретін мобильділік түрі қандай?

<p>Тік (B)</p> Signup and view all the answers

Қандай мәртебе тұлғаның өз күшiмен пайда болады?

<p>Қол жеткен (C)</p> Signup and view all the answers

Э.Дюркгейм өзін-өзі өлтірудің қанша түрін бөліп көрсетеді?

<p>3 (A)</p> Signup and view all the answers

Әлеуметтiк мобилдiліктің қандай түрі индивидтің бір деңгейден екінші деңгейге өтуін білдіреді?

<p>Көлденең мобилділік (D)</p> Signup and view all the answers

Балалардың өздерінің ата-аналарының әлеуметтік жағдайын салыстырғанда қандай мобильділік түрі?

<p>Ұрпақаралық (D)</p> Signup and view all the answers

Гомогенді отбасы дегеніміз не?

<p>Жанұя мүшелері бір қызмет атқарады (D)</p> Signup and view all the answers

Тәрбиелік функцияларды жүзеге асыратын отбасының негізгі қызметі қандай?

<p>Дүниеге нәресте әкелу (D)</p> Signup and view all the answers

Бір әйел бірнеше ер адаммен некеде тұратын неке формасы қалай аталады?

<p>Полиандрия (C)</p> Signup and view all the answers

Постиндустриалды қоғамда салтанат құрған әлеуметтік институт қандай?

<p>Білім (A)</p> Signup and view all the answers

Индивид қарым-қатынасында өзінің ұқсастығын сезінетін топты қалай атайды?

<p>Интоп (D)</p> Signup and view all the answers

М.Вебер бойынша, басқаларға бағытталмаған әлеуметтік әрекет түрі қандай?

<p>Аффективті (A)</p> Signup and view all the answers

Тік мобильділік қандай процесс?

<p>Әлеуметтік статус өзгеруі (B)</p> Signup and view all the answers

М.Вебердің пікірі бойынша, моралдық және діни идеалдарға негізделген әлеуметтік әрекет типі?

<p>Құндылықты рационалды (C)</p> Signup and view all the answers

Социометрияны енгізген ғалым кім?

<p>Я.Морено (B)</p> Signup and view all the answers

Батыс әлеуметтанушыларының пікірінше, қоғамның тұрақтылығын қамтамасыз ететін тап қандай?

<p>Орта (C)</p> Signup and view all the answers

«Әлеуметтену» ұғымы не болып табылады?

<p>Индивидтің тәртiп үлгілерін меңгеру процесi (B)</p> Signup and view all the answers

«Әлеуметтану» терминiн алғаш қолданған кім?

<p>О.Конт (D)</p> Signup and view all the answers

Коммуникацияның қандай формаларына социометрия қатысты?

<p>Топтағы бірліктер мен қатынастар (C)</p> Signup and view all the answers

Д.Белл tarafından қоғамның даму сатылары қалай сипатталады?

<p>Индустриалдыққа дейін, индустриалдық, постиндустриалдық (A)</p> Signup and view all the answers

Этностың негізгі құрамдас элементтері неден тұрады?

<p>Ұлттық мәдениет, тіл, экономикалық өмір (C)</p> Signup and view all the answers

Патриархат дегеніміз не?

<p>Билік ер адамда немесе әкеде болатын отбасылық жүйе (C)</p> Signup and view all the answers

Девиантты мінез-құлық дегеніміз не?

<p>Заңды саналы мойындамау (A)</p> Signup and view all the answers

Аномия дегеніміз не?

<p>Мәдениеттiң бiрлiгiнiң бұзылуы (B)</p> Signup and view all the answers

Әлеуметтiк мобильдiлiк дегенiмiз не?

<p>Жеке адамның немесе топтың әлеуметтiк мәртебесiнiң өзгеруi (D)</p> Signup and view all the answers

Көлденең мобильділіктің мысалын табыңыз:

<p>Қызметкердің жұмыс орнын (мекемесін) ауыстыруы (B)</p> Signup and view all the answers

Әлеуметтiк статус дегенiмiз не?

<p>Әлеуметтiк жүйедегi индивидтiң нақты орны, позициясы (B)</p> Signup and view all the answers

Француз әлеуметтануының өкiлі кім?

<p>Э.Дюркгейм (C)</p> Signup and view all the answers

Делинквентті мінез-құлық дегеніміз не?

<p>Қылмыстық мінез-құлық (C)</p> Signup and view all the answers

Ашық қоғамды сипаттайтын тәртіп қандай?

<p>Мобильділіктің жүзеге асуы (A)</p> Signup and view all the answers

Эгалитарлық отбасылық жүйе дегеніміз не?

<p>Билiк ерi мен әйелiнiң арасында теңдей бөлiнетiн отбасылық жүйе (C)</p> Signup and view all the answers

Президенттік республика дегеніміз не?

<p>Конституция бойынша жоғарғы билікті президент жүргізетін республикалық басқарудың түрі (B)</p> Signup and view all the answers

Социологиялық зерттеудiң дербес бағыты болып эмпирикалық социология қай елде қалыптасты?

<p>АҚШ-та (A)</p> Signup and view all the answers

Социометрия нені білдіреді?

<p>Топтағы тұлғааралық байланыстарды зерттеу (D)</p> Signup and view all the answers

Ролдік күтуді анықтаңыз:

<p>Белгілі бір әлеуметтік роль шеңберінде жасалатын нақты іс әрекет (B)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Саясаттанудың парадигмалары

Саясаттануды зерттеудің негізгі көзқарастары мен тәсілдері. Мысалы, теологиялық, натуралистік, әлеуметтік.

Саясаттанудың пәні

Саяси билік, оның даму заңдылықтары, әрекет формалары мен әдістері, сондай-ақ қоғамдағы саяси қатынастарды зерттеу.

Саясаттанудың заңдылықтары

Саяси құбылыстардың даму қоғамдағы шаблондар мен үрдістер.

Саясаттанудың объектісі

Саясаттану зерттейтін заттар, мысалы, саяси қатынастар, мемлекет құрылымы, саяси билік.

Signup and view all the flashcards

Саясаттанудың қызметтері

Саясаттанудың мақсатты тұрғысынан танымдық, бағалау, әлеуметтендіру сияқты қызметтері бар.

Signup and view all the flashcards

Саясаттанудың зерттеу әдістері

Құрылымдық-функционалдық, бихевиористік, жүйелілік сияқты әдістер арқылы саяси құбылыстарды зерттейді.

Signup and view all the flashcards

Теологиялық парадигма

Саяси құбылыстарды діни принциптер мен құдайдың еркі арқылы түсіндіретін көзқарас.

Signup and view all the flashcards

Натуралистік парадигма

Саясатты табиғи себептермен, географиямен, психологиямен түсіндіретін көзқарас.

Signup and view all the flashcards

Саяси билік

Қоғамды басқару мен реттеуге қабілеттілігі бар, қоғамға әсер ететін институттар мен олардың құралдары.

Signup and view all the flashcards

Мемлекеттің құрылысы

Мемлекеттің формасы, құрылымы мен функциялары. Мысалы, президенттік, парламенттік және т.б.

Signup and view all the flashcards

Аристотельдің мемлекет басқаруының дұрыс формалары

Аристотель бойынша мемлекетті дұрыс басқарудың үш түрі: монархия, аристократия және полития.

Signup and view all the flashcards

Платонның мемлекет басқаруының бұрыс формалары

Платон бойынша мемлекет басқаруының бұрыс формалары: тимократия, демократия, тирания және олигархия.

Signup and view all the flashcards

Макиавеллидің дұрыс мемлекет құрылысы

Макиавелли бойынша дұрыс мемлекет құрылысы-Республика.

Signup and view all the flashcards

Элита теориясы

Элита теориясы саяси билікті шектеулі топ (элита) ұстауына негізделген.

Signup and view all the flashcards

Идеалды мемлекет моделін алғаш құрған ойшыл

Платон алғашқы идеалды мемлекет моделін құрған.

Signup and view all the flashcards

Қайта өрлеу дәуірінің негізгі бағыты

Қайта өрлеу дәуірінің басты бағыты - гуманизм және адам құқықтары мен еркіндігі.

Signup and view all the flashcards

Демократияның басты құндылығы

Еркіндік пен ашық қоғам демократияның басты құндылығы ретінде сипатталған.

Signup and view all the flashcards

Әл-Фарабидің ойы

Әл-Фараби ежелгі грек және мұсылмандық құқығын өзара байланыстырып, қарастырған.

Signup and view all the flashcards

Фома Аквинскийдің монархияға қатынасы

Фома Аквинский монархияны заңға сүйенетініне байланысты қолдайды.

Signup and view all the flashcards

«Құтты білік» авторы

«Құтты білік» шығармасының авторы - Ж. Баласағұн.

Signup and view all the flashcards

Макиавеллизмнің негізгі қағидасы

Макиавеллизмнің негізгі қағидасы-саясатта өз мақсатына жету үшін моральдық нормаларды елемеу.

Signup and view all the flashcards

Платонның кемелді мемлекетінде басқарушы

Платонның кемелді мемлекетінде басқарушы бола алатындар - философтар.

Signup and view all the flashcards

Т. Джефферсонның функциясы

Т. Джефферсон - Тәуелсіздік Декларациясының авторы.

Signup and view all the flashcards

Саясаттың табиғатын әлеуметтік фактормен байланыстыру

Саясаттың пайда болуы мен қалыптасуына қоғамдық құрылымдардың, әлеуметтік қатынастардың әсерін зерттейтін көзқарас.

Signup and view all the flashcards

Саясаттың табиғатын өз ішіндегі себептермен түсіндіру

Саясаттың қалыптасуы мен дамуына саяси институттардың, принциптердің және күштердің әсерін ескеретін парадигма.

Signup and view all the flashcards

Билікті жоққа шығару

Саясатта, биліктің абсолютті, немесе бір түрдегі биліктің жоққа шығарылуы.

Signup and view all the flashcards

Саясаттанудың әлеуметтік парадигмасы

Саясатты қоғамдық факторлармен, әлеуметтік қатынастармен байланыстыратын саясаттану мектебі.

Signup and view all the flashcards

Саясаттанудың тиімді-сыни парадигмасы

Саясатты байланыстырып, бағалайтын екінші саясаттану мектебі.

Signup and view all the flashcards

Саясатты географиялық ортамен түсіндіру

Саясаттың табиғаты мен дамуына жағдайлардың әсерін көрсететін парадигма.

Signup and view all the flashcards

Саясаттың мәні

Қоғамның ұйымдасуындағы жұмыс, мақсаттарды іске асыру, қоғамдық мүдделерді табу.

Signup and view all the flashcards

Саясаттағы гуманизмнің мәні

Адам құқықтары мен игілігін жақсартуға бағытталған саясат концепциясы.

Signup and view all the flashcards

Саяси болжамның мақсаты

Саяси құбылыстардың болашақта дамуын болжау, талдау арқылы қиындықтар мен мүмкіншіліктерді ескеру.

Signup and view all the flashcards

Саясаттанудың жеке академиялық пән ретінде қалыптасуы

Саясатты ғылым ретінде зерттейтін пәннің  даму кезеңі.

Signup and view all the flashcards

Бихевиористік әдіс

Саясаттағы адам мінез-құлқының ғылыми зерттеу әдісі.

Signup and view all the flashcards

ХХ ғасырдағы саяси зерттеулердегі әдістер

Бұл кезеңдегі саясатты талдау әдістерінің әртүрлілігі.

Signup and view all the flashcards

Саяси құбылыстарды хронологиялық зерттеу

Саясаттық құбылыстардың уақыттық дамуын талдау әдісі.

Signup and view all the flashcards

Легитимділік

Саяси биліктің заңдылығын және халықтың оған мойындауын білдіреді.

Signup and view all the flashcards

Алдын-алу

Саяси қиындықтардың алдын алуға бағытталған әрекеттер жиынтығы.

Signup and view all the flashcards

Коллегиалдық

Бірнеше адамның бірлесіп шешім қабылдауы.

Signup and view all the flashcards

Шыдамдылық

Қиындықтарға төзімділік, сабыр.

Signup and view all the flashcards

Әрекет етушілік

Белсенділікті, әрекеттік.

Signup and view all the flashcards

Құқықтық мемлекет

Конституциялық тәртіп бойынша жүзеге асырылатын саяси режим қалыптасқан мемлекет түрі.

Signup and view all the flashcards

Этнос

Гректің "еtпоs" сөзінен шыққан, тайпа, халық, ұлттық топты білдіреді.

Signup and view all the flashcards

Сепаратизм

Өз бетінше мемлекет құруға ұмтылу.

Signup and view all the flashcards

Саяси жүйе

Билікті жүзеге асыратын ұйымдар мен мекемелер.

Signup and view all the flashcards

Саяси жүйені зерттеудің жүйелік талдау теориясы

Саяси жүйені бүтін бір жүйе ретінде қарастырады, оның ішінде қоршаған ортасы мен реакциясы ескеріледі.

Signup and view all the flashcards

Д.Истонның саяси жүйе моделi

Саяси жүйеде «кiрiс» және «шығыс» арасындағы байланыстар мен қарым-қатынастарды зерттейді.

Signup and view all the flashcards

Саяси жүйенің құрылымы

Саяси институттар, қатынастар, ережелер және мәдениет.

Signup and view all the flashcards

Ұлттың өзін-өзі анықтау

Ұлттық мемлекеттің даму бағыттары мен құрылуына байланысты талдау.

Signup and view all the flashcards

Жүйе

Өзара байланысты элементтер жиынтығы, бір элементінде өзгеріс барлығына ықпал етеді.

Signup and view all the flashcards

Қоршаған орта

Кез келген жүйе қоршаған ортамен іс-әрекет жасайды.

Signup and view all the flashcards

Оқшауланған жүйе

Жүйе оқшауланған тұтастық

Signup and view all the flashcards

Мемлекеттің басқару формасы

Мемлекетті басқаруда қолданылатын, биліктің ұйымдастырылу және жүзеге асырылу тәсілі.

Signup and view all the flashcards

Монархия

Мемлекеттің жоғарғы билігі жеке дара бір билеушінің қолында болатын басқару формасы.

Signup and view all the flashcards

Республика

Мемлекеттік биліктің барлық жоғарғы органдары белгілі бір уақытқа сайланатын басқару формасы

Signup and view all the flashcards

Тоталитарлық режим

Мемлекеттің барлық саласына толық бақылау орнатқан, барлық міндетті қатаң бақылауында ұстайтын саяси режим.

Signup and view all the flashcards

Авторитарлық режим

Билік тұрақты, заң, ережелерге сүйене отырып, бірақ халықтың қатысуын шектейтін және оппозицияны басатын саяси режим

Signup and view all the flashcards

Демократиялық режим

Билік саяси жарыста, халық еркі арқылы жүзеге асатын, адамдарға еркін таңдау мүмкіндігін беретін саяси режим

Signup and view all the flashcards

Унитарлық мемлекет

Мемлекеттің біртұтас әкімшілік-территориялық құрылымы болатын мемлекет

Signup and view all the flashcards

Федерациялық мемлекет

Мемлекеттің әкімшілік-территориялық құрылымында өңірлерге әлдеқайда кең құзыреті бар, өзінің заң шығарушы органдары бар мемлекет

Signup and view all the flashcards

Конфедерациялық мемлекет

Тәуелсіз мемлекеттердің қауіпсіздік, қорғаныс сияқты жалпы мәселелерді шешу үшін құрылған бірлестігі

Signup and view all the flashcards

Этатизм

Қоғамдық өмірдің барлық саласына мемлекеттің белсенді араласуын қолдайтын тұжырымдама.

Signup and view all the flashcards

Импичмент

Жоғары лауазымды адамдарды заң бұзғаны үшін жауапқа тарту.

Signup and view all the flashcards

Инагурация

Мемлекет басшысының өз қызметіне салтанатты түрде кірісуі

Signup and view all the flashcards

Демократия

Халықтың тікелей немесе өкілдері арқылы билікке қатысуы, жеке азаматтардың құқықтары мен еркіндігін қабылдауы.

Signup and view all the flashcards

Парламент

Биліктің өкілдік және заң шығарушы органы.

Signup and view all the flashcards

Сепаратизм дегеніміз не?

Көпұлтты мемлекеттердегі ұлттық азшылықтардың егемен мемлекетті немесе ұлттық автономияны құруға ұмтылысын айтады.

Signup and view all the flashcards

Азаматтық қоғамның негізгі сипаты?

Азаматтық қоғамның негізгі сипаты - жеке тұлғаның құқығы мен еркіндігін жариялау.

Signup and view all the flashcards

Құқықтық мемлекет құрудың негізгі принципі?

Құқықтық мемлекет құрудың негізгі принципі - Құқықтық заңның басымдылығы.

Signup and view all the flashcards

Президенттік республикада Үкімет кімге жауап береді?

Президенттік республикада Үкімет Президенттің алдында жауап береді.

Signup and view all the flashcards

Парламенттік республикада Үкімет кімге жауап береді?

Парламенттік республикада Үкімет Парламенттің алдында жауап береді.

Signup and view all the flashcards

Азаматтық қоғам ұғымы қай кезеңде пайда болды?

Азаматтық қоғам ұғымы Жаңа заманда пайда болды.

Signup and view all the flashcards

Мемлекеттің қай түрі парламентке үкіметке сенімсіздік вотумын білдіруге мүмкіндік береді?

Парламенттік республика мемлекеттің парламентке үкіметке сенімсіздік вотумын білдіруге мүмкіндік береді.

Signup and view all the flashcards

Дуалистік монархияның абсолюттік монархиядан негізгі ерекшелігі?

Дуалистік монархияда, абсолюттік монархиядан айырмашылығы, монархпен бірге заң шығарушы орган болады.

Signup and view all the flashcards

Плюралистік саясаттың негізгі принципі?

Плюралистік саясатта көптеген түрлі пікірлер мен көзқарастардың болуы негізгі принцип болып табылады.

Signup and view all the flashcards

ҚР Президенті өз өкілеттілігін атқара алмайтын жағдай қалыптасқан жағдайда оны кім уақытша орындайды?

ҚР Президентінің өкілеттілігін атқара алмайтын болса, оны уақытша Мәжіліс спикері орындайды.

Signup and view all the flashcards

Марксизм теориясында мемлекеттің шығуын қалай түсіндіреді?

Марксизм теориясы мемлекеттің шығуын қоғамның антогонистік топтарға бөлуімен, жеке меншіктің шығуымен байланыстырады.

Signup and view all the flashcards

Партия, латынның «pars» сөзінің мағынасын анықтаңыз?

Партия, латынның "pars" сөзінен шыққан, оның мағынасы "бөлу, бөлім" дегенді білдіреді.

Signup and view all the flashcards

Саяси партия дегеніміз не?

Саяси партия - билік үшін күресетін және билікті бақылайтын саяси институт.

Signup and view all the flashcards

Марксистер саяси партияны жіктеудің өлшемі ретінде нені қолданады?

Марксистер саяси партияны жіктеудің өлшемі ретінде партияның таптық табиғатын алды.

Signup and view all the flashcards

Пацифизм дегеніміз не?

Соғысқа қарсы тұратын, бейбітшілікті жақтайтын ағым

Signup and view all the flashcards

Полемология дегеніміз не?

Соғыс пен қарулы қақтығыстарды зерттейтін ғылым

Signup and view all the flashcards

Инновация дегеніміз не?

Жаңалық енгізу, жаңарту

Signup and view all the flashcards

Волюнтаризм дегеніміз не?

Саяси лидердің қоғаммен санаспай өз бетімен күштеу әдісі арқылы жүргізетін саясаты

Signup and view all the flashcards

Демокрация дегеніміз не?

Екі елдің жерін анық бөліп тұратын шекара

Signup and view all the flashcards

Толеранттылық дегеніміз не?

Басқаға кешірімді, мейірімді, рақымшыл, кішіпейіл, аяныш білдіру, төзімді болу

Signup and view all the flashcards

Меритократия дегеніміз не?

Ерекше қабілетті, құзыретті, таланттылар билігі

Signup and view all the flashcards

Охлократия дегеніміз не?

Мемлекеттік мекемелерді басып алып, демократияны теріс түсінетін тобыр билігі

Signup and view all the flashcards

Геронкратия дегеніміз не?

Ақсақалдардың билік жүргізу принципі

Signup and view all the flashcards

Деспотия дегеніміз не?

Шексіз және дара билеудің бір түрі

Signup and view all the flashcards

Диктатор дегеніміз не?

Заңмен санаспай, күштеу мен қудалауға сүйенетін шексіз билеп төстеуші

Signup and view all the flashcards

Диктатура дегеніміз не?

Қарулы күшке сүйенетін, заңмен шектелмеген шексіз мемлекеттік билік

Signup and view all the flashcards

Антисемитизм дегеніміз не?

Еврейлерге қарсы бағытталған саясат пен идеология түрі. Нәсілдік жағынан бөлу, қорлау. Ешбір мемлекет азаматы болып саналмау

Signup and view all the flashcards

Унитарлы мемлекет дегеніміз не?

Саяси билік бір орталыққа бағынады, мемлекет ішінде бөлек құрлым болмайды

Signup and view all the flashcards

Федеративті мемлекет дегеніміз не?

Белгілі бір тәуелсіздігі бар бірнеше мемлекеттік құрылымдардың бірігіп, одақтық жаңа мемлекетті құруы

Signup and view all the flashcards

ҚХА қашан құрылды?

Қазақстан халқы Ассамблеясы 1995 жылы 1-наурызда құрылды.

Signup and view all the flashcards

ҚХА қандай ұйым?

Қазақстан халқы Ассамблеясы — Қазақстан Республикасы Президенті жанындағы кеңесші орган.

Signup and view all the flashcards

Біртұтас мемлекет

Біртұтас (унитарлы) мемлекеттік құрылым — мемлекеттің бір орталық билігі бар және жергілікті билік органдары орталық биліктің қарамағында болатын құрылымы.

Signup and view all the flashcards

Әлеуметтану нені зерттейді?

Әлеуметтану — қоғам және қоғамдық қатынастар туралы ғылым.

Signup and view all the flashcards

Әлеуметтанудың методологиялық негізі?

Әлеуметтану ғылымының пайда болуына методологиялық негіз болған ғылым — философия.

Signup and view all the flashcards

Нуклеарлы жанұя дегеніміз не?

Нуклеарлы жанұя — ата-аналары мен балаларынан тұратын жанұя.

Signup and view all the flashcards

Отбасындағы бала санының әсері?

Үшінші бала тұрақтылықты сақтайды.

Signup and view all the flashcards

Институттану дегеніміз не?

Әлеуметтік қажеттіліктерді қанағаттандыру бағытындағы әлеуметтік нормалардың, статустар мен рөлдердің анықталып бекітілу процесі — институтану.

Signup and view all the flashcards

Екінші реттік әлеуметтендіру?

Еңбек ұжымы — екінші реттік әлеуметтендіруге қатысты әлеуметтік институт.

Signup and view all the flashcards

Биологиялық бағыттың негізін қалаушы?

Әлеуметтануда биологиялық (органикалық) бағыттың негізін қалаушы — Г.Спенсер.

Signup and view all the flashcards

Қоғамның әлеуметтік құрылымын талдау?

Әлеуметтік стратификация және мобильділік — қоғамның әлеуметтік құрылымын зерттейтін екі ірі теория.

Signup and view all the flashcards

Әлеуметтік норма дегеніміз не?

Адамдар арасындағы қатынастарды реттейтін ережелер — әлеуметтік норма.

Signup and view all the flashcards

Субмәдениет?

Қандай да бiр қауымдастықты немесе әлеуметтiк топты ажырататын нышандардың, құндылықтардың, нормалардың, тәртiп үлгiлерiнiң жиынтығы — субмәдениет.

Signup and view all the flashcards

Жанұя институтының қызметі?

Ұрпақ туу арқылы қоғамды қайта толтыру қажеттілігін жанұя институты қанағаттандырады.

Signup and view all the flashcards

Урбанизация нені білдіреді?

Қалалардың, қала тұрғындарының өсуiнiң әлеуметтiк процесi, олардың қоғам дамуындағы ролiнiң артуы — урбанизация.

Signup and view all the flashcards

Ашық қоғам

Әлеуметтік мобильділік, статустық және таптық шектеулер жоқ, мүмкіндіктер тең, бәсекеге негізделген.

Signup and view all the flashcards

Оқшауланған тәртіп

Топтардың бірігіп, басқаларынан бөлініп, өзара қарым-қатынас аз.

Signup and view all the flashcards

Патриархат

Әке немесе еркек басқаратын отбасылық жүйе.

Signup and view all the flashcards

Аномия

Әлеуметтік нормалардың болмауы немесе олардың әлсіз болуы, нәтижесінде жеке адамдар қоғамдық тәртіптен ауытқиды.

Signup and view all the flashcards

Моногамия

Бір ер адамының бір әйел адамымен некесі.

Signup and view all the flashcards

Көлденең мобильділік

Әлеуметтік топтар, статустар немесе таптар арасындағы ауысу.

Signup and view all the flashcards

Социометрия

Топтар ішіндегі жеке адамдар арасындағы қарым-қатынасты зерттеу әдісі.

Signup and view all the flashcards

Феральді

Әлеуметтендіру процесінен өтпеген адам, жануарлармен өскен.

Signup and view all the flashcards

Эмпирикалық социология

Қоғамдық құбылыстарды бақылау, зерттеу және деректер жинауға негізделген социология саласы.

Signup and view all the flashcards

Әлеуметтік статус

Қоғамдағы адамның орны, позициясы, оның қызметі мен рөлін анықтайды.

Signup and view all the flashcards

Әлеуметтік институт

Қоғамдық қатынастардың жеке салаларын реттейтін нормалар мен мекемелердің жиынтығы.

Signup and view all the flashcards

Әлеуметтік стратификация

Қоғамды таптарға, топтарға, статустарға және байлыққа негізделген бөлу.

Signup and view all the flashcards

Эгалитарлық отбасылық жүйе

Әйел мен ер адамның билігі тең болатын отбасылық жүйе.

Signup and view all the flashcards

Девиантты мінез- құлық

Қоғамдық нормалар мен ережелерден ауытқу.

Signup and view all the flashcards

Делинквентті мінез-құлық

Қылмыстық немесе заңсыз мінез-құлық.

Signup and view all the flashcards

Әлеуметтік мобильділік

Адамның немесе топтың әлеуметтік статусының, табысының және позициясының өзгеруі.

Signup and view all the flashcards

Социологиялық зерттеудің бағдарламасы

Зерттеудің мақсаты, міндеттері, гипотезалары және әдістері анықталған жоспар.

Signup and view all the flashcards

Ашық қоғам

Қауымдастықтар арасындағы шекаралардың жұқа болуымен, ортақ мәдениет пен құндылықтармен сипатталатын қоғам.

Signup and view all the flashcards

Қоғам

Өз қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін өзара байланыста болатын адамдардың тарихи қалыптасқан тобы.

Signup and view all the flashcards

Президенттік республика

Конституция бойынша жоғарғы билікті президент жүзеге асыратын республикалық мемлекет.

Signup and view all the flashcards

Ролдік күту

Белгілі бір әлеуметтік рольді атқарушыдан күтілетін іс-әрекеттер жиынтығы.

Signup and view all the flashcards

Тұлға

Жеке адамның даму нәтижесі, адамдық сапалары мен қабілеттерінің толық жүзеге асуы.

Signup and view all the flashcards

Саяси әлеуметтану

Саясаттың қоғаммен байланысын, саяси институтардың және қатынастардың қалыптасуын, саяси биліктің жұмыс істеуін зерттейді.

Signup and view all the flashcards

Әлеуметтiк мобилдiлiк

Индивидтің немесе топтың әлеуметтік сатыдағы қозғалысы.

Signup and view all the flashcards

Қоғамның мәдени-тарихи типтiк теориясы

Қоғамның дамуы мен әр түрлі мәдениеттің қалыптасуын тарихи кезеңдерге және мәдени ерекшеліктерге бiрiктiретiн теория.

Signup and view all the flashcards

Субъективтiк идеализм

Шындықтың негізі адамның санасы мен оның субъективті тәжірибелері деп санайтын философиялық бағыт.

Signup and view all the flashcards

Қол жеткен статус

Адамның өз күшiмен қол жеткізген әлеуметтік мәртебесі. Мысалы, білімі, жұмысы, табысына сәйкес.

Signup and view all the flashcards

Тағайындалған статус

Туғаннан бері белгіленген мәртебе. Мысалы, жынысы, нәсілі, отбасына байланысты.

Signup and view all the flashcards

Контрмәдениет

Басым мәдениетке қарсы шығуға бағытталған мәдениет. Мысалы, хиппи қозғалысы.

Signup and view all the flashcards

Тік мобилділік

Индивидтің әлеуметтік сатыдағы жоғары немесе төмен қозғалысы. Мысалы, жұмысқа орналасу, білім алу, байлық жинау, төменгі топқа көшу.

Signup and view all the flashcards

Біріншілік әлеуметтендіру

Балалық шақта отбасы, туысқандар арқылы жүретін әлеуметтендіру процесі.

Signup and view all the flashcards

Полиандрия

Бір әйелдің бірнеше ер адаммен некеде болуы.

Signup and view all the flashcards

Туа біткен статус

Адам туғаннан бері қалыптасқан мәртебе. Мысалы, жынысы, нәсілі, ұлты.

Signup and view all the flashcards

Аффективтi әрекет

Эмоциялармен немесе сезімдермен басқарылатын әрекет. Мысалы , ашу , қызығушылық сезімдері мен басталатын әрекеттер.

Signup and view all the flashcards

Бөлінбес

Әлеуметтік жіктелу жүйесінде, адамдардың қоғамдағы орны және мәртебесі туғаннан бері белгілі болып, олар басқа жіктелуге мүмкіндік алмайды.

Signup and view all the flashcards

Қандай стратификациялық жүйе ашық жүйе болып табылады?

Таптық стратификациялық жүйе ашық жүйе болып табылады. Себебі, адамдар әлеуметтік-экономикалық жағдайына байланысты бір топтан екінші топқа өтуі мүмкін.

Signup and view all the flashcards

Әлеуметтанудың ең көп тараған әдісін атаңыз

Сұрау әдісі әлеуметтануда ең көп тараған әдіс болып табылады. Ол адамдардан ақпарат жинау үшін сұрақ қойып, анкета толтыру арқылы жүзеге асырылады.

Signup and view all the flashcards

О.Конт бойынша қоғамды құрушы бірлік

О.Конт бойынша қоғамды құрушы бірлік – жеке адам. Себебі, қоғамды адамдар құрайды және олардың әрекеті қоғамдағы өзгерістерді әкеледі

Signup and view all the flashcards

Қызметте көтерілу бұл мобильділік

Қызметте көтерілу - тік мобильділік. Бұл адамның әлеуметтік мәртебесінің жоғарылауын білдіреді

Signup and view all the flashcards

Неке дегеніміз?

Неке – бұл ер адам мен әйел адамның әлеуметтік мақұлданған одағы. Ұрпақ қалдыру, қоғамдық мәртебені крепідeтy және әлеуметтік қоғам ішіндегі қарым-қатынасты реттеу қызметін атқарады.

Signup and view all the flashcards

Мәдениеттің формаларын көрсетіңіз

Мәдениеттің негізгі формалары: халықтық, элитарлық, көпшілік, субмәдениет және контрмәдениет. Бұлар әртүрлі топтардың мәдениетін көрсетеді.

Signup and view all the flashcards

Индивидтің немесе топтың бір әлеуметтік позициядан екіншісіне өтуі (П.Сорокин)

П.Сорокин бойынша, индивидтің немесе топтың бір әлеуметтік позициядан екіншісіне өтуі әлеуметтік мобильділік деп аталады. Бұл адамдар әлеуметтік структурада өзінің мәртебесін өзгерте аларлығын білдіреді.

Signup and view all the flashcards

Респондент

Респондент – бұл әлеуметтану зерттеулерінде сұрақ қойылатын, анкета толтыратын немесе бақылау жүргізілетін адам. Ол зерттеу үшін ақпарат көзі болып табылады.

Signup and view all the flashcards

Формалды позитивті санкцияға мысал болады

Қызметте көтеру – бұл формальды позитивті санкция. Себебі, ол ресми түрде берілетін сыйлық немесе марапат ретінде қызмет етушінің әлеуметтік мәртебесін жоғарылатады.

Signup and view all the flashcards

Формалды негативті санкцияға мысал болады

Түрмеге қамау – бұл формальды негативті санкция. Ол мемлекет тарапынан берілетін заңды жаза ретінде қолданылады.

Signup and view all the flashcards

Индивид қарым-қатынасында өзінің ұқсастығын сезінетін топ

Индивид қарым-қатынасында өзінің ұқсастығын сезінетін топ - интоп деп аталады. Бұл топтың мүшелері бір-біріне ұқсас құндылықтармен, мәртебемен немесе қызығушылықпен бөліседі.

Signup and view all the flashcards

Құндылықтар мен нормаларды өзiне енгізетін ұғым

Құндылықтар мен нормаларды өзiне енгізетін ұғым – мәдениет. Мәдениет адамдардың көзқарастарын, әдет-ғұрыптарын, сенімдерін және құндылықтарын қалыптастырады.

Signup and view all the flashcards

Әлеуметтанудың алғашқы әдістерінің бірі болған

Тарих-салыстырмалы әдіс – әлеуметтанудың алғашқы әдістерінің бірі болып табылады. Ол қоғамдағы әртүрлі құбылыстардың тарихи даму кезеңдерін салыстыру арқылы зерттейді.

Signup and view all the flashcards

Қысым көрсету тобы дегеніміз не?

Билікке әсер ете алатын, бірақ оны игеруге жарыспайтын ұйымдасқан топ. Олар жалпы мақсаттарды көздеп, мемлекетке өз ықпалын тигізуге тырысады, бірақ өздері билікті басқарғысы келмейді.

Signup and view all the flashcards

Қазақстан Республикасында қандай партиялық жүйе қалыптасқан?

Қазақстан Республикасында көппартиялық жүйе қалыптасқан. Бұл бірнеше саяси партиялардың заңды түрде тіркеліп, сайлауға қатысып, билік үшін күресетінін білдіреді.

Signup and view all the flashcards

Саяси шешім дегеніміз не?

Екеуден кем емес саяси әрекеттердің біреуін таңдау - бұл саяси шешім. Бұл арқылы әр түрлі саяси жағдайларға, проблемаларға қарсы қандай шаралар қолданылатыны анықталады.

Signup and view all the flashcards

Саяси процесс дегеніміз не?

Саяси құбылыстардың қозғалысы, дамуы мен уақыт пен кеңістіктегі өзгерісі. Бұл процесс саяси институттардың, партиялардың, қоғамдық ұйымдардың және жеке адамдардың өзара әрекеті арқылы жүзеге асырылады.

Signup and view all the flashcards

Модернизация дегеніміз не?

Қазіргі, жаңа жағдайларға байланысты жаңару, қайта құрылымдау және икемделу. Модернизация қоғамның басқару тәсілдерін, институттарын және технологияларын жақсартуға бағытталған.

Signup and view all the flashcards

Сайлау жүйесі дегеніміз не?

Мемлекеттік органдарға сайлау процесін ұйымдастыру және жүргізу әдісі. Сайлау жүйесі арқылы азаматтардың өз өкілдерін таңдауы және билікке қатысу мүмкіндігі қарастырылады.

Signup and view all the flashcards

Сайлауға азаматтардың қатыспауы қалай аталады?

Сайлауға азаматтардың қатыспауы абсентеизм деп аталады. Бұл саяси процеске бейтараптылық немесе қызығушылықтың болмауы болып табылады.

Signup and view all the flashcards

Төте сайлаудың жанама сайлаудан айырмашылығы неде?

Төте сайлауда азаматтар өздері тікелей өкілдерін сайлайды, ал жанама сайлауда бірінші кезеңде сайлаушылар сайлаушылардың өкілдерін сайлайды, ал өкілдер содан кейін мемлекеттік органдардың мүшелерін сайлайды.

Signup and view all the flashcards

Қай жастан бастап Қазақстан Республикасының азаматтары сайлау құқына ие?

Қазақстан Республикасының азаматтары 18 жастан бастап сайлау құқына ие.

Signup and view all the flashcards

Саяси процестің негізгі мәселесі неде?

Саяси процестің негізгі мәселесі - саяси шешімдер қабылдау. Бұл процесте әр түрлі пікірлердің қақтығысы, сыйластық пен саяси келіссөздер арқылы тиімді шешімдер шығарылады.

Signup and view all the flashcards

Саяси жүйені қалыптасқан азаматтар мен билік институттарының арасындағы қатынас шеңберінен шығармайтын саяси процестің тәртібі (режімін) атаңыз

Қызмет ету - бұл азаматтардың билік институттарымен өзара әрекетінің тұрақты және жүйелі түрде жүзеге асыру тәртібі. Бұл процесс азаматтардың өздерін тануы мен биліктің өз міндеттерін орындауы. Бұл режімде ешқандай түбегейлі өзгерістер немесе революциялар болмайды.

Signup and view all the flashcards

Мемлекет саясатын кезеңнің талабына сай келетін жаңа қозғалыс деңгейіне шығаратын саяси процестің өту тәртібін (режімін) атаңыз

Даму - бұл мемлекеттің саяси тұрақтылықпен бірігіп, қоғамды дамытуға бағытталған өзгерістер және жаңарулар кезеңі. Бұл кезеңде жаңа идеялар және технологиялар енгізіледі, олар қоғамды алға жылжытады.

Signup and view all the flashcards

Саяси тұтастықтың ыдырауына әкелетін саяси процестің тәртібін (режімін) атаңыз

Коллапс - мемлекеттің саяси және әлеуметтік жүйесінің құлдырауы, оның функцияларының тоқтауы немесе шамадан тыс кемістік болуы. Бұл кезеңде қоғамды тұтастықтан ажырататын күшті қақтығыстар мен дағдарыстар болады.

Signup and view all the flashcards

ҚР Мәжілісіне Қазақстан халқы Ассамблеясынан қанша депутат сайланады?

Қазақстан Республикасы Парламентінің Мәжілісіне Қазақстан халқы Ассамблеясынан 9 депутат сайланады.

Signup and view all the flashcards

ҚР Мәжілісіне жалпыға бірдей, тең және төте сайлау құқығы негізінде қанша депутат сайланады?

Қазақстан Республикасы Парламентінің Мәжілісіне жалпыға бірдей, тең және төте сайлау құқығы негізінде 98 депутат сайланады.

Signup and view all the flashcards

Тоталитаризм дегеніміз не?

Мемлекеттің толық дербес басқаруы, адамдар бойына енгізген идеологиясымен және жалпы бақылауымен сипатталатын саяси режим.

Signup and view all the flashcards

Тоталитаризмге тән емес белгі

Көппартиялық жүйе. Тоталитарлық режим бір ғана партияға билік жүргізуге мүмкіндік береді.

Signup and view all the flashcards

Авторитаризм дегеніміз не?

Биліктің бір орталыққа шоғырлануы және халықтың қатысуы шектеулі болған режим.

Signup and view all the flashcards

Демократияға тән емес белгі

Биліктің шоғырлануы. Демократияда билік халықтың қолында.

Signup and view all the flashcards

Авторитаризмнің тірегі?

Әскер. Авторитарлық режимдер көбінесе әскери күштерді пайдаланып билік жүргізеді.

Signup and view all the flashcards

Деспотизм дегеніміз не?

Жеке адамды жалпы қоғамнан жоғары қоятын және құқығын есеп елемейтін билік түрі.

Signup and view all the flashcards

Конформизм дегеніміз не?

Көпшіліктің пікірімен келісу, жеке пікірін айтудан тартыншақтық және биліктің ыңғайына қарай әрекет ету.

Signup and view all the flashcards

Конфронтация дегеніміз не?

Көпшіліктің пікірі мен қарама-қарсы тұратын ой-пікірдің қақтығысы және дауласуы.

Signup and view all the flashcards

Анархия дегеніміз не?

Мемлекеттік билікті жоққа шығарып, жеке адамның еркін және тәуелсіздігін көтеру ұмтылысы.

Signup and view all the flashcards

Денонсация дегеніміз не?

Екі жақты халықаралық келісімді бұзғандығын расмий түрде хабарлау.

Signup and view all the flashcards

Пауперизм дегеніміз не?

Халықтың қайыршылыққа түсіп, жағдайының қиындауы

Signup and view all the flashcards

Демагогия дегеніміз не?

Бұл адамдарды әсерлендіру үшін жалған уәделер беріп, шындықты бұрмалау және халықтың сенімін пайдалану.

Signup and view all the flashcards

Центризм дегеніміз не?

Саясатта оңшыл және солшыл ағымдардың арасындағы орталық жолды ұстану.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Саясаттанудың парадигмалары

  • Теологиялық: Саясат, билік және басқа да құбылыстарды Құдайдың құдіреті арқылы түсіндіреді.
  • Натуралистік: Саясатты географиялық, биологиялық және психологиялық факторлармен байланыстырады.
  • Әлеуметтік: Саяси құбылыстарды әлеуметтік факторлармен байланыстырады.
  • Тиімді-сыни: Саясатты ішкі себептер мен элементтер арқылы түсіндіреді.
  • Танымдық, бағалау, әлеуметтендіру, реттеушілік, жетілдіру, болжау: Саясаттанудың қызметтері мен атқаратын рөлі.
  • Құрылымдық-функционалдық, бихевиористік, жүйелік, нормативтік, тарихи, дәстүрлі, харизматикалық, құқықтық, идеологиялық: Саясаттанудың зерттеу әдістері және теориялары.

Саясаттанудың пәні

  • Саяси биліктің пайда болуы мен даму заңдылықтары, оның әрекет ету формалары мен әдістері.
  • Қоғамдағы саяси қатынастар.
  • Саяси билік.
  • Мемлекеттің құрылысы.
  • Саяси тәртіп пен басқару жүйесі.

Саясаттанудың заңдылықтары

  • Экономика мен саяси билік арасындағы байланыс.
  • Әлеуметтік-саяси тұрақтылық.

Саясаттанудың объектісі

  • Қоғамдағы саяси қатынастар.
  • Саяси биліктің пайда болуы мен даму заңдылықтары.
  • Халықаралық қатынастар.
  • Мемлекеттің құрылысы.
  • Басқару формалары.

Саясаттанудың қызметтері

  • Танымдық, бағалау, әлеуметтендіру, реттеушілік, жетілдіру, болжау.
  • Экономика мен саяси билік арасындағы байланысты анықтау.

Саясаттануды зерттеу әдістері

  • Құрылымдық-функционалдық, бихевиористік, жүйелік, нормативтік, тарихи.

Саясаттанудың теологиялық парадигмасы

  • Саясатты Құдайға сүйене отырып түсіндіру
  • Саясатты географиялық ортамен байланыстыру

Саясаттанудың натуралистік парадигмасы

  • Саясатты географиялық, биологиялық және психологиялық факторлармен байланыстыру

Саясаттанудың әлеуметтік парадигмасы

  • Саясатты әлеуметтік факторлармен байланыстыру

Саясаттанудың тиімді-сыни парадигмасы

  • Саясатты ішкі себептер мен элементтер арқылы түсіндіру

Саясаттың мәні

  • Қоғамның жалпы ұйымдасу бастамасы.
  • Мақсатқа бағытталған қызмет.
  • Мүмкіндік шеберлігі.
  • Қоғамның билікке қатынасы.

Саясаттағы гуманизмнің мәні

  • Азаматтардың теңдігі мен еркін құқықтарына негізделген демократиялық саяси жүйе.
  • Жеке тұлғаның еркін дамуы мен қажеттіліктерін қанағаттандыру.

###Саясаттың басты қызметі

  • Қоғамдық жүйенің тұрақтылығын, тұрақтылық пен тәртіпті қамтамасыз ету.
  • Қоғамды басқару.
  • Жеке тұлғаны әлеуметтендіру.

###Саяси болжамның негізгі мақсаты

  • Болашақ әрекет үшін нақты ұсыныстарды анықтау.
  • Ғылыми негізде жағдайдың болуы мүмкін дамуын талдау.
  • Ұстамды таңдауға көмектесу.

###Бихевиористік әдіс

  • Саясатты адамның мінез-құлқы тұрғысынан зерттеу.

###Саясаттанудың жеке академиялық пән ретінде қалыптасқан кезеңі

  • 20 ғасырдың екінші жартысы.

###Саяси зерттеулердегі әдістер

  • Тарихи, бихевиористік, салыстырмалы зерттеу.

Саяси ойлаудың негізгі идеялары

Бұл бөлімде саяси ілімдер тарихындағы жеке ойшылдардың идеяларын қамтиды және оларды жеке тарату қажет.

Жалпылама:  Бұл аталған сұрақтарды дәлірек, жеке ойшылдардың идеяларын жеке қарастырып жаза отырып сипаттау қажет. Бөлiндiрiлмеген материалдармен жұмыс жасауға болады.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Бұл тест саясаттанудың әртүрлі парадигмалары мен пәндерін қамтиды. Саяси билік, әлеуметтік қатынастар және саяси теориялар туралы білімдеріңізді тексеріңіз. Сіздің саяси түсініктеріңіз қаншалықты терең екенін анықтаңыз.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser