Қысым және оны өлшеу

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Паскаль (Па) қандай қысым өлшем бірлігін білдіреді?

  • 1 кгс күшінің 1 м² бетке әсері
  • 1 ньютон күшінің 1 квадрат метр бетке әсері (correct)
  • 1 тонна күшінің 1 см² бетке әсері
  • 1 мм сынап бағанасының әсері

Кысым өлшеу құрылғылары ішінен қайсысы электрлік болып табылады?

  • Сұйықтық манометрі
  • Деформациялық манометр (correct)
  • Барометр
  • Вакуумметр

1 сіз МПа қысымды Паскальмен қаншаға аударасыз?

  • 1000000 Па (correct)
  • 100000 Па
  • 1 Па
  • 1000 Па

Қысымды өлшеу үшін қолданылатын датчиктердің қайсысы емес?

<p>Термометр (C)</p> Signup and view all the answers

Кай бірлік 1 кгс/см² пайда болады?

<p>98066,5 Н/m² (D)</p> Signup and view all the answers

Қысымды өлшеу үшін қолданылатын құралдардың қайсысы механикалық?

<p>Сұйық манометр (D)</p> Signup and view all the answers

1 атм (физ) қысымын қанша кгс/см²-ге тең?

<p>1.033227 кгс/см² (C)</p> Signup and view all the answers

Вакуумметрдің негізгі функциясы қандай?

<p>Вакуумдағы қысымды өлшеу (B)</p> Signup and view all the answers

Бірліктердің халықаралық жүйесінде қысымның өлшем бірлігі қандай?

<p>Па (B)</p> Signup and view all the answers

Сынап бағанасы бойынша қысымның өлшемі қай формулаға негізделеді?

<p>P = F/A (C)</p> Signup and view all the answers

Атмосферлік қысымның анықтамасы қандай?

<p>Жерді қоршап тұрған ауа бағанасының салмағының жер бетіне түсіретін қысымы. (B)</p> Signup and view all the answers

Абсолюттік қысымның бастапқы нүктесі неден басталады?

<p>-273.16°С (C)</p> Signup and view all the answers

Артық қысымның анықтамасын таңдаңыз.

<p>Абсолюттік пен барометрлік қысымдардың айырмасы. (B)</p> Signup and view all the answers

Қай манометрдың түрі абсолютті қысымды өлшейді?

<p>Абсолютті манометрлер (A)</p> Signup and view all the answers

Сұйықтық манометрлерінің негізгі жұмыс принципі неде?

<p>Сұйық деңгейінің қысымымен теңестірілуінде. (D)</p> Signup and view all the answers

Манометрлердің қандай түрлері тек вакуумді өлшей алады?

<p>Вакуумметрлер (D)</p> Signup and view all the answers

Сұйықтық манометрлерінде қандай жұмысшы сұйықтар жиі қолданылады?

<p>Спирт, су, сынап және арнайы дайындалатын сұйықтар (C)</p> Signup and view all the answers

Қысымды өлшейтін құралдардың жұмыс істеу принципі қандай?

<p>Механикалық деформацияға негізделген. (D)</p> Signup and view all the answers

Тягомерлердің өлшеу шегі қанша кПа?

<p>40 кПа (C)</p> Signup and view all the answers

Дифференциалды манометрлердің міндеті не?

<p>Екі қысымның айырмашылығын өлшеу. (B)</p> Signup and view all the answers

Электрлік монометрлердің әсері қандай принципке негізделеді?

<p>Кедергінің ішкі қысымға тәуелділігі (C)</p> Signup and view all the answers

Сыйымдылық манометрлері қандай жағдайларға байланысты шектеулерге ие?

<p>Олардың температураға тәуелділігі (D)</p> Signup and view all the answers

Пьезоэлектрлік монометрлер қандай әсерге негізделген?

<p>Кристалды заттардың электр зарядын тудыру әсері (A)</p> Signup and view all the answers

Жылу өткізгіш монометрлер қандай диапазонда қысымды өлшейді?

<p>0,0133 - 1333 Н/м^2 (B)</p> Signup and view all the answers

Ионизациялық монометрлер қандай принципке негізделеді?

<p>Радиоактивті элементтердің сәулелену әсеріне (C)</p> Signup and view all the answers

Кедергі монометрлері үшін қандай материалдар пайдаланылады?

<p>Манганин (B)</p> Signup and view all the answers

Сыйымдылық манометрлерінің формуласы бойынша, С неден тәуелді?

<p>Обкладканың ауданы мен ортасындағы диэлектр өтімділігінен (B)</p> Signup and view all the answers

Пьезоэффект дегеніміз не?

<p>Кристалдардың механикалық күштерге жауап беруі (A)</p> Signup and view all the answers

Неліктен пьезоэлектрлік монометрлер тез жүретін процестерді өлшеу кезінде маңызды?

<p>Олардың инертсіздігі арқасында (C)</p> Signup and view all the answers

Вакууметрлардың қызметі қандай негізде жүзеге асады?

<p>Гас қысымының өзгерісіне (B)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Қысымның өлшем бірлігі

Қысымның өлшем бірлігі Халықаралық бірліктер жүйесінде (СИ) Паскаль (Па).

Паскаль (Па)

Ауданы 1 квадрат метр бетке біркелкі түскен 1 ньютон күштен туған қысым.

1 кПа

10³ Па-ға тең.

1 МПа

10⁶ Па-ға тең.

Signup and view all the flashcards

Басқа қысым өлшем бірліктері

Кгс/см² , мм.сынап бағанасы, 1 ат (техн) және т.б.

Signup and view all the flashcards

кгс/см²

Кілограмм-күш/квадрат сантиметр, қысымды өлшеудің өлшем бірліктерінің бірі.

Signup and view all the flashcards

мм.сынап бағанасы

Меркурийдің қысымына байланысты өлшем бірлігі, 1 мм сынап бағанасы қысымына тең.

Signup and view all the flashcards

Құралдардың қысымды өлшеу

Манометр, барометр, вакуумметр сияқты құралдармен қысымды өлшейді.

Signup and view all the flashcards

Манометр

Қысымды өлшейтін құрал.

Signup and view all the flashcards

Барометр

Ауа қысымын өлшейтін құрал.

Signup and view all the flashcards

Атмосферлік қысым

Жерді қоршап тұрған ауаның салмағының жер бетіне түсіретін қысымы.

Signup and view all the flashcards

Абсолюттік қысым

Абсолюттік нөлден ( -273.16°С) басталып есептелінетін қысым.

Signup and view all the flashcards

Артық қысым

Абсолюттік пен барометрлік қысымдардың айырмасы.

Signup and view all the flashcards

Вакуум

Барометрлік пен абсолюттік қысымдардың айырмасы.

Signup and view all the flashcards

Сұйықтық манометр

Төменгі қысымдар немесе қысымдардың айырмашылығын өлшеу үшін қолданылатын манометр.

Signup and view all the flashcards

Вакуумметр

Вакуумды өлшейтін құрал.

Signup and view all the flashcards

Дифференциалды манометр

Екі қысымның айырмашылығын өлшейтін манометр.

Signup and view all the flashcards

Қысым өлшегіш құралдар түрлері

Артық қысым, абсолюттік қысым, вакуум және атмосфералық қысымды өлшейтін бірнеше аспаптар.

Signup and view all the flashcards

Электрлік монометр

Қысымды электрлік шамаға айналдыру арқылы өлшейтін аспап. Оның әсері өткізгіштің кедергісінің қысымның өзгеруіне тәуелділігіне негізделген.

Signup and view all the flashcards

Кедергі монометрі

Электрлік монометрдің бір түрі, оның әсері металл немесе жартылай өткізгіштің кедергісінің қысым өзгерісіне жауап ретінде өзгеруіне негізделген.

Signup and view all the flashcards

Сыйымдылық монометрі

Жазық конденсатордың сиымдылығының қысыммен өзгеруіне негізделген қысым өлшегіш.

Signup and view all the flashcards

Пьезоэлектрлік монометр

Кристалл заттардың механикалық күшке жауап ретінде электр зарядын тудыру қабілетіне негізделген қысым өлшегіш.

Signup and view all the flashcards

Жылу өткізгіштік монометрі

Газдардың төменгі қысымдағы жылуөткізгіштігінің қысыммен байланысына негізделген монометр.

Signup and view all the flashcards

Ионизациялық монометр

Вакуумды өлшеу үшін, катодтың иондануы негізінде жұмыс істейтін аспап.

Signup and view all the flashcards

Обкладкалар арақашықтығы

Пайдаланылатын конденсаторлардағы обкладкалар арасындағы қашықтық

Signup and view all the flashcards

Пьезоэффект

Кейбір кристалдардың механикалық күшке жауап ретінде электр зарядын тудыру қасиеті.

Signup and view all the flashcards

Манганин

Кедергі монометрлерінде пайдаланылатын, температура коэффициенті төмен материал.

Signup and view all the flashcards

Диэлектр өтімділігі

Материяның электр өрісі арқылы электромагниттік толқындарды өткізу қабілеті.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Қысым және оны өлшеу

  • Қысым физикалық, химиялық, механикалық, биологиялық және басқа құбылыстарда маңызды рөл атқарады.
  • Қысымды манометр, барометр және вакуумметр сияқты құрылғылармен өлшейді.
  • Қысымның халықаралық бірліктер жүйесіндегі өлшем бірлігі – Паскаль (Па).

Қысымды өлшеу құралдары

  • Қысымды өлшеу құралдары сұйықтықтық, деформациялық, жылулық, электрлік, иондық және т.б. болып бөлінеді.
  • Сұйықтық манометрлер төменгі қысымдар мен екі қысым айырмашылығын өлшеуге қолданылады. Сұйықтықтар ретінде спирт, су, сынап немесе арнайы дайындалған сұйықтар пайдаланылуы мүмкін.
  • Деформациялық манометрлер қарапайымдылығы, ыңғайлылығы және төзімділігі себепті өндірісте жиі қолданылады. Қысымды сезетін сезгіш элементтердің деформациясына негізделген. Түтікті пружина, сильфон, мембраналар және т.б. қолданылады.
  • Электрлік манометрлер жартылай өткізгіш материалдардың қысымға реакциясын пайдаланады және өте дәл өлшеуді қамтамасыз етеді.
  • Тензометрлік әдіс негізін тензоэффект құрайды. Бұл әдіс сымнан жасалған сезгіш элементтің деформацияланатын кедергісінен сигнал алуға негізделген.
  • Пьезоэлектрлік өткізгіштер қысымның өзгеруіне жауап ретінде пайда болатын электр зарядына негізделген.
  • Құралдар әр түрлі қысым түрлерін (атмосфералық, абсолюттік, артық, вакуумды) өлшей алады.

Қысымның түрлері

  • Атмосфералық қысым – ауа қабатының салмағынан туындаған қысым.
  • Абсолюттік қысым – абсолюттік нөлден бастап есептеледі.
  • Артық қысым – абсолюттік қысым мен барометрлік қысымның айырмасы.
  • Вакуум (сиретілу) – абсолюттік қысым мен барометрлік қысымның айырмасы.

Қысымды өлшеу бірліктері

  • Паскаль (Па) – қысымды өлшеудің халықаралық бірлігі.
  • Бар, атм және т.б. өлшем бірліктері кең қолданыс табуы мүмкін.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Қысым өлшеу лекциясы PDF

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser