Psychologia Osobowości 2023/2024

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Który z poniższych aspektów nie jest związany z labilnością emocjonalną?

Wrogość

Ograniczona emocjonalność

Anhedonia (correct)

Niepokój

Jakie zjawisko jest sprzeczne z izolacją według definiowanych domen?

Wycofanie

Ekstrawersja (correct)

Podejrzliwość

Depresyjność

Który z poniższych aspektów najlepiej opisuje cechę antagonistyczną?

Uległość

Otwartość na doświadczenie

Wrażliwość

Poczucie własnej ważności (correct)

Co jest kluczowym objawem rozhamowania?

Natychmiastowa gratyfikacja Signup and view all the answers

Jakie zachowania najprawdopodobniej wskazują na psychotyzm?

Eccentryczność Signup and view all the answers

Która z poniższych cech jest typowa dla wzorca submisyjności?

Zależność od innych Signup and view all the answers

Co może być objawem wysokiego poziomu antagonizmu?

Manipulacja Signup and view all the answers

Które z poniższych zachowań świadczy o impulsywności?

Podejmowanie ryzyka bez zastanowienia Signup and view all the answers

Jakie uczucie jest najczęściej ograniczone w izolacji?

Przyjemność Signup and view all the answers

Jakie zjawisko jest wyrazem depresyjności w kontekście diagnozy hybrydowej?

Niska motywacja Signup and view all the answers

Jakie będą skutki nadmiernego współwystępowania różnych zaburzeń osobowości w terapeutycznym podejściu?

Zwiększenie ryzyka stygmatyzacji pacjentów Signup and view all the answers

Co charakteryzuje sferę intrapsychiczną w diagnozie hybrydowej według DSM-V?

Obejmuje tożsamość oraz kierowanie sobą Signup and view all the answers

Jakie zaburzenia występują w wiązce A według DSM-IV?

Paranoiczne i schizotypowe Signup and view all the answers

Które z poniższych cech nie jest częścią nowych patologicznych cech osobowości według DSM-V?

Optymizm Signup and view all the answers

Jaka jest główna wada podejścia kategorialnego w diagnozie zaburzeń osobowości?

Arbitralne i niestabilne progi diagnostyczne Signup and view all the answers

Jakie nadrzędne kategorie zaburzeń osobowości są wskazane w ICD-10?

Paranoiczne i chwiejno-emocjonalne Signup and view all the answers

Jakie są główne czynniki wpływające na zaburzenia osobowości według modelu DSM-V?

Patologiczne cechy osobowości i mechanizmy obronne Signup and view all the answers

Która z poniższych domen nie jest częścią modelu patologicznych cech osobowości wymienionych w DSM-V?

Skrystalizowana inteligencja Signup and view all the answers

Jaką cechę osobowości można zaliczyć do zaburzeń w wiązce B według DSM-IV?

Antyspołeczna Signup and view all the answers

Które z poniższych aspektów są wymagane do rozpoznania zaburzenia osobowości antyspołecznej?

Skłonność do manipulacji Signup and view all the answers

Jakie są kluczowe aspekty wymagane do rozpoznania zaburzenia osobowości borderline?

Niepokój oraz skłonność do nadmiernego ryzyka Signup and view all the answers

Jakie cechy są klasyfikowane w domenie 'Negatywny afekt' w ICD-11?

Tendencja do doświadczania negatywnych emocji Signup and view all the answers

Która z poniższych cech nie należy do aspektów schizotypowych?

Skłonność do nadmiernego ryzyka Signup and view all the answers

Które z poniższych zaburzeń osobowości wymaga obu aspektów: wielkościowości oraz poszukiwania uwagi?

Narcystyczne Signup and view all the answers

Jakie aspekty są wymagane do określenia zaburzenia osobowości obsesyjno-kompulsywnej?

Sztywny perfekcjonizm oraz przynajmniej 2 z: perseweratywność, unikanie bliskości, ograniczona emocjonalność Signup and view all the answers

Które z poniższych zaburzeń osobowości należy do domeny 'Izolacja' w ICD-11?

Unikające Signup and view all the answers

Jakie aspekty są związane z domeną rozhamowania w zaburzeniach osobowości?

Labilność emocjonalna Signup and view all the answers

Które z poniższych zaburzeń osobowości bezpośrednio wiąże się z przykładami dyssocjalności?

Antyspołeczne Signup and view all the answers

Study Notes

Psychologia Osobowości - Notatki

Przedmiot koncentruje się na psychologii osobowości w roku akademickim 2023/2024
Wykładowcą jest dr hab. Radosław Rogoza, prof. AEH
Adres e-mail wykładowcy: [email protected]

Podział Zaburzeń wg DSM-IV

Wiązka A: zaburzenia dziwaczno-ekscentryczne
- Paranoiczne
- Schizoidalne
- Schizotypowe
Wiązka B: zaburzenia dramatyczno-niekonsekwentne
- Antyspołeczne
- Borderline
- Histrioniczne
- Narcystyczne
Wiązka C: zaburzenia obawowo-lękowe
- Unikowe
- Zależne
- Obsesyjno-kompulsywne
- Bliżej nieokreślone

Podział Zaburzeń wg ICD-10

Paranoiczne (F60.0)
Schizoidalne (F60.1)
Dyssocjalne (F60.2)
Chwiejno-emocjonalne (F60.3)
Histrioniczne (F60.4)
Anankastyczne (F60.5)
Lekliwe (F60.6)
Zależne (F60.7)
Bliżej nieokreślone (F60.8)

Wady Podejścia Kategorialnego

Nadmierne współwystępowanie różnych zaburzeń osobowości
Arbitralne i niestabilne progi diagnostyczne
Niedostateczne podstawy naukowe i brak powiązań z empirycznie zweryfikowanymi modelami osobowości

Podejście Dymensjonalne

Nowe podejście w diagnozowaniu zaburzeń osobowości

Diagnoza Hybrydowa w DSM-V

Kryterium A: nieprawidłowości funkcjonowania osobowości w dwóch sferach:
- intrapsychicznej (self – tożsamość, kierowanie sobą)
- interpersonalnej (empatia, bliskość)
Kryterium B: model patologicznych cech osobowości, z katalogu 25 cech zgrupowanych w pięciu ogólnych czynnikach (domenach)

Domeny w Diagnozie Hybrydowej (DSM-V)

Negatywny afekt: częste i intensywne doświadczanie emocji negatywnych (lęk, depresja, poczucie winy), samouszkodzenia, trudności interpersonalne
Izolacja: unikanie doświadczeń społecznych i emocjonalnych, wycofanie, unikanie bliskości, anhedonia, ograniczona emocjonalność
Antagonizm: przedkładanie interesu własnego nad potrzeby innych, manipulacja, niewrażliwość, skłonność do oszukiwania
Rozhamowanie: nastawienie na natychmiastową gratyfikację, impulsywne zachowania, bez brania pod uwagę przyszłych konsekwencji
Psychotyzm: przejawianie szerokiego zakresu nietypowych zachowań i procesów poznawczych, dysregulacja poznawcza i percepcyjna, nietypowe przekonania

PID-5

Kwestionariusz do pomiaru 25 aspektów cech osobowości wg DSM-V
Służy do diagnozowania zaburzeń osobowości

Kryteria Rozpoznania (wg DSM-V) - przykłady

Antyspołeczne: Antagonizm, rozhamowanie, przynajmniej 6 z określonych aspektów (m.in. manipulacja, niewrażliwość, skłonność do oszukiwania, wrogość)
Unikowe: Negatywny afekt, izolacja, niepokój, wycofanie, anhedonia, unikanie bliskości
Z pogranicza (borderline): Rozhamowanie, negatywny afekt, przynajmniej 4 aspekty, m.in. impulsywność, skłonność do nadmiernego ryzyka, wrogość, labilność emocjonalna, niepokój
Narcystyczne: Antagonizm, wymagane cechy: wielkościowość, poszukiwanie uwagi
Obsesyjno-kompulsywne: Rozhamowanie (–), negatywny afekt, izolacja, sztywny perfekcjonizm, perseweratywność, unikanie bliskości, ograniczona emocjonalność
Schizotypowe: Psychotyzm, izolacja, dysregulacja poznawcza, percepcyjna, nietypowe przekonania, ekscentryczność, ograniczona emocjonalność, wycofanie

Cechy Domeny w ICD-11

Negatywny afekt: tendencja do przeżywania szerokiego zakresu negatywnych emocji, z intensywnością nieproporcjonalną do sytuacji
Izolacja: utrzymywanie dystansu interpersonalnego, wycofanie, obojętność na innych ludzi, unikanie relacji intymnych i bliskich przyjaźni.
Dyssocjalność: lekceważenie zobowiązań społecznych, konwencji, praw i uczuć innych
Rozhamowanie: lekkomyślne działania, bez brania pod uwagę potencjalnych negatywnych konsekwencji
Anankastyczność: silne skupienie na własnych sztywnych standardach doskonałości, kontrolowanie zachowań w celu dopasowania do wzorców

Różnice ICD-11 vs DSM-V

ICD 11 - model dymensyjny, brak jednostek nosologicznych
Brak psychotyzmu w ICD 11, dodanie anankastyczności jako piątej cechy

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Quiz oparty na psychologii osobowości w roku akademickim 2023/2024. Analizuje podział zaburzeń osobowości według DSM-IV i ICD-10 oraz omawia wady podejścia kategorialnego. Sprawdź swoją wiedzę na ten ważny temat w psychologii.