Psikoloji: Öğrenme Türleri ve Edimsel Koşullanma

Öğrenme Türleri ve Edimsel Koşullanma

• Klasik koşullanmanın yetersizliği nedeniyle öğrenme psikologları yeni arayışlar içine girmişlerdir.
• E.L. Thorndike, öğrenmeyi problem çözme olayı olarak görmüş ve problem durumunda yapılan çeşitli deneme-yanılma davranışlarından birinin çözüm olduğunu saptamıştır.

Edimsel Koşullanma

• Edimsel koşullanma, davranışın arkasından olumlu uyarıcı (pekiştirme) verilerek yapılan koşullanmadır.
• R (response=Tepki) tipi koşullanma denir çünkü bu tür koşullanmada pekiştirmenin tepkiye bağlı olmasıdır.
• Burnhus Frederic Sikinner, edimsel koşullanmanın en ünlü temsilcisidir.

Sikinner'in Öğrenme Teorisi

• Sikinner, klasik koşullanmayla edinilen davranışların çok az olduğunu savunur.
• Organizmanın davranışları uyarıcılara otomatik cevap veren yapı olmaktan öte, kasıtlı yapılan hareketlerdir.
• Edimler, onları izleyen sonuçlara göre değişirler.

Edimsel Koşullanmada Pekiştirme

• Pekiştirme, davranış değiştirme sürecinde en önemli payı alır.
• Bir davranışın sonucu doyumla sonuçlanırsa tekrar edilir.
• İstenilen bir davranışın devamı pekiştirilerek sağlanır.
• İstenmeyen bir davranış ise pekiştirilmeyerek söndürülür.

Sikinner Kutusu Deneyi

• Sikinner kutusu, ses ve ışık geçirmeyen bir düzenektir.
• Kutuda, bir manivela ve bu manivelaya basıldığında kutuya yiyecek verilmesini sağlayan bir düzenek vardır.
• Hayvan, kutuda yiyecek ararken tesadüfen manivelaya basar ve çıkan ses hayvanın manivela ile yiyecek arasındaki ilişkiyi anlamasını sağlar.