Ponolohiya: Enerhiya at Pagbubuo ng Tunog

Questions and Answers

Ano ang ponolohiya?

Pagsusuri ng mga kanta

Kalipunan ng mga salita

Pag-aaral ng mga pahayag sa sulat

Pag-aaral ng wastong bigkas ng ponema (correct)

Ano ang tunog na tinatawag na ponema?

Nakakapagbago sa kahulugan ng isang salita.

Ang ponemang patinig ay binubuo ng mga tunog na _____.

a, e, i, o, u

Ano ang diptongo?

Ponemang patinig + malapatinig. Signup and view all the answers

Ang reduplikasyon ay isang paraan ng pagbabago ng ponema sa isang salita.

True Signup and view all the answers

I-match ang mga terminolohiya sa kanilang mga kahulugan:

Ponolohiya = Pag-aaral ng wastong bigkas ng ponema Morpolohiya = Sangay ng linggwistika na nag-aaral ng morpema Diin = Pagbibigay ng pansin sa pagbigkas ng isang salita Intonasyon = Pagtaas at pagbaba ng tinig Signup and view all the answers

Ano ang ibig sabihin ng morpema?

Pinakamaliit na yunit ng tunog na may kahulugan. Signup and view all the answers

Ang klaster ay binubuo ng tatlong katinig.

False Signup and view all the answers

Study Notes

Enerhiya at Tunog

Enerhiya ay ang pinanggagalingan ng lakas.
Pasutsot ay makipot na pagitan ng dila at ngalangala kung saan lumalabas ang hangin.
Resonador ay mga pumpalag na bagay ng mga babagtingangtinig.

Ponolohiya at Artikulasyon

Ponolohiya ay pag-aaral ng wastong bigkas ng mga ponema, kumbinasyon ng tunog upang makabuo ng salita.
Nagmula ito sa salitang Griyego: "pono" (tunog) at "logia" (teorya).
Ponemang Segmental ay tunog na may katumbas na titik o letra.

Uri ng Ponemang Segmental

Ponemang Artikulasyon - tumutukoy sa bahagi ng bibig kung saan lumalabas ang hangin.
Ponemang Patinig - binubuo ng mga ponemang a, e, i, o, u, at kategorya ng harap, sentral, at likod na bahagi.
Diptongo ay kombinasyon ng ponemang patinig at malapatinig, halimbawa: ey, iy, oy, uy.
Klaster o Kambal Katinig - binubuo ng dalawang katinig, halimbawa: krema, nar, eskwela.
Pares Minimal - magkaiba ng kahulugan ngunit magkatulad sa bigkas, nagkakaiba sa isang ponema.

Panglabi at Panggilagid

Panlabi - tunog na nililikha sa pamamagitan ng pagdikit ng ibabang labi sa itaas na labi.
Panlabi-Pangngipin - dumi-dikit ang ibabang labi sa mga ngiping itaas.
Panggilagid - ang ibabaw ng dila ay lumalapit sa punong gilagid.

Ponemang Suprasegmental

Sinasagisag ng notasyong fonemik, nag-aaral ng makabuluhang yunit ng tunog.
Tatlong Uri ng Suprasegmental:
- Diin - pagbibigay pansin sa pagbigkas ng salita, halimbawa: BU hay at Bu HAY.
- Intonasyon - pagbabago ng tono na maaaring magpahiwatig ng ibang kahulugan.
- Hinto/Antala - saglit na pagtigil sa pagsasalita, ginagabayan ng mga simbolo (/, //).

Morpolohiya at Morpema

Morpolohiya - sangay ng linggwistika na nag-aaral ng morpema, ang pinakamaliit na yunit ng tunog na may kahulugan.
Anyo ng Morpema:
- Morpemang Ponema - tumutukoy sa kasarian, nakikita sa mga salitang pang-ukol (A para sa pambabae, O para sa panlalaki).
- Malayang Morpema - walang panlapi, binubuo ng pangngalan, pang-uri, pandiwa, o panghalip.

Paraan ng Artikulasyon

Pasara - katinig na binibigkas nang walang tunog at may ting.
Pailong - tinig na dumadaan sa ilong.
Reduplikasyon - proseso ng pag-uulit ng tunog o bahagi ng salita para sa pagbabago ng kahulugan.

Description

Tuklasin ang mga pangunahing konsepto ng ponolohiya, kabilang ang enerhiya, artikulasyon, at resonansiya. Sa pagsusulit na ito, pag-aaralan mo ang mga terminolohiya at kanilang mga kahulugan. Alamin kung paano nabubuo ang tunog at ang mga proseso sa likod nito.