Pagkakamit ng Kalayaan ng Pilipinas

Ang Pagkakamit ng Kalayaan ng Pilipinas

• Ang Unang Pangulo ng Komowelt ay si Manuel L. Quezon.
• Si Sergio Osmena, ang pangalawang pangulo, ay humalili kay Quezon nang mamatay siya.
• Ipinahayag ang kalayaan ng Pilipinas noong Hulyo 4, 1946 sa ilalim ng Pangulo ng Amerika na si Harry S. Truman.

Ang Mga Hamon at Suliranin sa Panahong ito

• Ang Intramuros, na dating sentro ng kultura at politika, ay naging bodega ng mga kompanya at tirahan ng mga informal settlers.
• Ang pamahalaan ay nagpatupad ng NARRA (National Resettlement & Rehabilitation Administration) upang matulungan ang mga informal settlers at mapaunlad ang rural na mga komunidad.
• Dahil sa hirap ng Pilipinas dahil sa World War II, tinanggap ng Pangulo Roxas ang tulong pinansyal at militar ng mga Amerikano.
• Ang Philippine Rehabilitation Act ay nagbigay ng USD 620 milyon na tulong mula sa Amerika.
• Ang Philippine Trade Act of 1946 o Bell Trade Act ay nagbigay ng pantay na karapatan (parity rights) sa mga Pilipino at Amerikano sa paggamit ng mga likas na yaman ng Pilipinas.

Ang Kasunduang Base-Militar

• Ang MBA (Military Bases Agreement) ay nilagdaan noong Marso 14, 1947 nina Pangulong Roxas at Embahador Paul McNutt.
• Ang kasunduan ay nagpapahintulot sa Amerika na magkaroon ng 23 base-militar sa Pilipinas.
• Nilagdaan din ang Military Assistance Agreement noong Marso 21, 1947 para sa pagtutustos ng mga armas at kagamitang pangmilitar.

Ang Soberaniya ng Pilipinas

• Ang soberaniya ay ang kapangyarihan ng isang estado na magpasya para sa sarili nito.
• Inihayag ng Artikulo II Seksiyon 1 ng Saligang Batas 1987 na ang soberaniya ay nasa kamay ng sambayanang Pilipino.
• Ang soberaniya ay permanente, malawak, hindi nasasalin at lubos.

Panloob at Panlabas na Soberaniya

• Ang Panloob na Soberaniya ay ang kapangyarihan ng estado na magpatupad ng mga batas sa loob ng teritoryo nito.
• Ang Panlabas na Soberaniya ay ang kapangyarihan ng estado na makipag-ugnayan sa ibang bansa at ipagtanggol ang sarili nito.
• Ang Pilipinas ay may karapatang magpatupad ng batas sa loob at sa labas ng kanyang teritoryo, ipagtanggol ang mga mamamayan nito, at makipag-ugnayan sa ibang bansa.

Mga Pangulo ng Ikatlong Republika

• Si Manuel A. Roxas (1946-1948) ang unang Pangulo ng Ikatlong Republika. Ang kanyang pangunahing layunin ay ang pag-angat ng ekonomiya ng bansa na naapektuhan ng digmaan.
• Si Elpidio Quirino (1948-1953) ay itinuturing na "Ama ng Industriyalisasyon sa Pilipinas" dahil sa kanyang programa upang mapaunlad ang industriya ng bansa.
• Si Ramon F. Magsaysay (1953-1957) ay kilala bilang "Kampeon ng Masang Pilipino" at "Kampeon ng Demokrasya" dahil sa kanyang pagtutok sa kapakanan ng mga ordinaryong Pilipino.
• Si Carlos P. Garcia (1957-1961) ay nagpatupad ng "Austerity Program" at "Filipino First Policy" upang mapaunlad ang ekonomiya ng bansa.
• Si Diosdado P. Macapagal (1961-1965) ay kilala sa kanyang patakarang pang-ekonomiya na naglalayong mapabuti ang buhay ng mga magsasaka.

Key Facts:

• Noong 1954, naganap ang Manila International Conference.
• Noong Pebrero 19, 1955, nabuo ang SEATO (Southeast Asia Treaty Organization).
• Ang FACOMA (Farmers Cooperative Marketing Association) ay nagbibigay ng pautang sa mga kasapi nito.
• Ang NAMARCO (National Marketing Corporation) ay nagtustos sa mga maliliit na mangangalakal sa Pilipinas.
• Noong Hulyo 31, 1963, nabuo ang MAPHILINDO (Malaysia, Philippines, Indonesia).

Tuklasin ang mga pangunahing kaganapan sa pagkakamit ng kalayaan ng Pilipinas mula sa mga Amerikano. Alamin ang tungkol sa mga unang pangulo at ang kanilang mga hakbang para sa bansa. Suriin din ang mga hamon at suliranin na kinaharap ng Pilipinas matapos ang World War II.