Oudheid: Geschiedenis en Cultuur

Questions and Answers

Wat zijn de kenmerken van een polis in de oudheid?

Een polis heeft vaste grenzen, een eigen bestuur en is autonoom.

Welke staatsvormen waren er in de Romeinse Republiek?

De macht was verdeeld over meerdere functies zoals consuls en de senaat, wat oligarchische elementen vertoonde.

Hoe veranderde de Romeinse cultuur door romanisering?

De Romeinen namen veel elementen van de Griekse cultuur over, waardoor een Grieks-Romeinse cultuur ontstond.

Wie was de profeet van het jodendom en wat leidde hij?

Mozes was de profeet van het jodendom en leidde de Joden uit slavernij naar Palestina. Signup and view all the answers

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van het Christendom dat uit het Jodendom ontstond?

Het Christendom heeft Jezus als Messias en de Bijbel als heilig boek, en het staat open voor iedereen. Signup and view all the answers

Waarom werden Germanen door de Romeinen als barbaren gezien?

Germanen werden als barbaren gezien omdat ze geen schrift gebruikten, maar er was wel respect voor hun militaire vaardigheden. Signup and view all the answers

Wat zijn de drie periodes van het Romeinse rijk?

De drie periodes zijn Monarchie, Republiek, en Keizertijd. Signup and view all the answers

Hoe droegen de Romeinen bij aan de verspreiding van cultuur in Europa?

Door veroveringen en romanisering verspreidden de Romeinen hun Grieks-Romeinse cultuur over Europa. Signup and view all the answers

Study Notes

Oudheid - 3000 v.C tot 500 n.C

Ontstaan van schrift markeert het begin van de geschiedenis.

Stadstaten (polis)

Een stadstaat heeft vaste grenzen en een eigen bestuur, is autonoom.
Bestuur ontstaan door handel; elke polis heeft een unieke bestuursvorm.
Athene vertegenwoordigt democratie, maar alleen autochtone mannen hebben stemrecht, nooit vrouwen, slaven of buitenlanders.
Verschillende staatsvormen met hiërarchie en focus op autochtonen.
Filosofen streven naar een rationele verklaring van de wereld, wat leidt tot de opkomst van de wetenschap, inclusief natuurwetenschap en geneeskunde.
Polytheïsme heerst met een pantheon van goden die op de Olympus wonen.
Verspreiding van de cultuur vindt plaats door kolonisatie en veroveringen, zoals die van Alexander de Grote.

Imperium (verval Romeinen)

Rome kent drie belangrijke periodes:
- Monarchie (753-509 v.Chr): kleine stadstaat met koning als hoofd.
- Republiek (509-27 v.Chr): macht is verdeeld, met consul en een invloedrijke senaat (oligarchie).
- Keizertijd (27 v.Chr-476 n.Chr): macht geconcentreerd in de handen van de keizer, met een verdere afname van de senaats- en consulmacht.
Burgeroorlog tussen consuls van 49-27 v.Chr.
Groei van Italië naar het Imperium Romanum gebeurt door een sterk leger, goede infrastructuur, verdediging van grenzen, en effectief bestuur.
Overwonnen stammen worden vaak blij gemaakt met overwinning en krijgen burgerschap en Romanisering aangeboden.

Vormtaal/cultuur

Romanisering: Romeinen absorberen veel van de Griekse cultuur.
In de 2e eeuw v.Chr. verwerft Rome Griekenland, waardoor de Griekse cultuur in Romeinse handen komt.
Grieks-Romeinse cultuur verspreidt zich door heel Europa via veroveringen.

Ontstaan monotheistische godsdiensten

Jodendom, ontstaan rond 1750 v.Chr., heeft de Tenach als heilig boek, met Jaweh als god en Mozes als profeet die het volk uit slavernij leidt naar Palestina. Belangrijke richtlijnen zijn de 10 geboden en de Thora.
Christendom ontstaat rond het jaar 30, voortkomend uit het Jodendom, met Jezus als de Messias. De Bijbel is het heilige boek en na Jezus' arrestatie groeit de beweging ondanks vervolging, vooral in het Oosten; open voor iedereen.

Confrontaties met Germanen

Germanen worden door de Romeinen als barbaren gezien, maar er is respect voor hun militaire bekwaamheden.
Germanen leven in agrarische samenlevingen en hebben geen schrift; ze fungeren soms als bondgenoten van Rome.