Öğrenme Teorileri Quiz

Gelişim Nedir?

• İnsan gelişimi, döllenmeden ölüme kadar olan yaşam döngüsüdür.
• Fiziksel, zihinsel, sosyal, duygusal ve dil alanlarını kapsar.
• Gelişim, değişimi ve sürekliliği içerir.
• Sürekli ve birikimli bir süreçtir.

Gelişim Dönemleri

• Doğum öncesi, bebeklik, ilk yürüme evresi, erken çocukluk, orta çocukluk, ergenlik, beliren yetişkinlik, ilk yetişkinlik, orta yaş ve yaşlılık dönemlerini içerir.
• Her dönem, belli gelişimsel kazanımlarla karakterizedir.
• Gelişim, yaşam boyu devam eden bir süreçtir.

Gelişimi Etkileyen Faktörler

• Biyolojik faktörler (genetik) ve çevresel faktörler (kültür, aile, toplumsal sınıf, dil) arasında etkileşim sonucu ortaya çıkar.
• Örneğin, anne-babadan gelen genetik yapı, kromozom bozuklukları, teratojenler, doğum sonrası beslenme, duygu durumu vb. çocuğun gelişimini etkiler.
• Gelişime sebep olan faktörler, olgunlaşma ve öğrenme olmak üzere iki ana başlık altında incelenir.

Olgunlaşma

• Genetik olarak belirlenmiş biyolojik süreçtir.
• Bireyin fiziksel, zihinsel gelişimini, emekleme, ayağa kalkma, yürüme gibi gelişimsel aşamaları içerir.
• Olgunlaşma, beynin büyümesi, nöronlar arası bağlantıların kurulması ile ilgilidir.
• Olgunlaşma süreci, çocuğun bedensel ve zihinsel gelişimini etkiler.

Öğrenme

• Çevresel faktörlerin etkisiyle gerçekleşen, kalıcı davranış değişiklikleri olarak tanımlanır.
• Bebeğin ebeveynleri ile kurduğu ilişki, duyguları, düşünceleri ve davranışları öğrenme süreciyle ilişkilidir.
• Çevredeki uyaranlar, etkileşimler ve deneyimler, öğrenmeyi şekillendirir.

Gelişim İlkeleri

• Gelişim, kalıtım ve çevrenin etkileşimi ile gerçekleşir.
• Sürekli ve aşamalı olarak meydana gelir.
• Bireysel farklılıklar içerir.
• Düzenli bir sıra izler.
• Yaşamın farklı dönemlerinde farklı gelişim türleri ön plana çıkar.
• Yaşa göre farklılık gösterir.
• Gelişim alanları birbiriyle ilişkilidir.

Gelişimin Yönü

• Gelişim, baştan aşağı doğru ve içten dışa doğrudur.
• Merkezi sinir sistemi, kalıp ve sindirim sistemi gelişim sıralamasıdır.
• Gelişim alanları birbirini etkiler.
• Kesin sınırlarla ayrılamaz.
• Kritik dönemler vardır.

Gelişim Bilimi

• Çocuk gelişimini, gelişim psikolojisini veya gelişim bilimini inceler.
• Çevresel, biyolojik ve bireysel faktörlerin gelişim üzerindeki etkisini araştırır.

Gelişim Özellikleri

• Gelişim, yaşam boyu devam eder.
• Çocukluk dönemi, gelişimsel ilerlemelerin ve etkileşimlerin temelini oluşturur.
• Beyin gelişimi, hayatın ilk yıllarında kritik önem taşır.

Epigenetik Süreçler

• Yaşanan deneyimler, beynimizdeki nöronların işlevleri, nöronlar arası bağlantılar ve genlerin aktif veya deaktif olmasını etkiler.
• Genetik faktörlerden bağımsız olarak, çevresel koşullar, genlerin ifadesini değiştirebilir.

Nobel Ödülü

• Gelişimin ilk yıllarına yapılan yatırımların, hem gelişimsel hem de ekonomik yönden yüksek getirisi olduğu belirtilmektedir.

Gelişimin Bütünselliği

• Gelişim alanları birbirinden bağımsız olarak değerlendirilmemelidir.
• Gelişim, fiziksel, sosyal-duygusal ve bilişsel-dil gelişim alanlarını içeren bütünsel bir süreçtir.

Esneklik (Plastisite)

• Gelişim boyunca bireyin değişim potansiyeli vardır.
• Bu, özellikle bebeklik ve erken çocukluk döneminde daha belirgindir.
• Gelişimsel sorunlara karşı esneklik ve uyum yeteneği önemlidir.

Doğa - Çevre Tartışması

• İnsan gelişiminde biyolojik faktörler (doğa) ve çevresel faktörler (çevre) arasındaki etkileşimin önemi vurgulanır.

Gelişim Teorileri

• Freud (psikoyanatik), Bowlby (bağlanma), Lorenz (etolojik) vb. çeşitli teoriler, doğanın etkisini vurgulamaktadır.
• Bandura (sosyal bilişsel), Bronfenbrenner (ekolojik sistem) vb. teoriler, çevrenin etkisini vurgulamaktadır.

Evrim

• Bu tartışmanın, yıllar içinde nasıl geliştiği ve araştırıldığı incelenmiştir.
• Doğa-çevre tartışmasının, zaman içinde nasıl şekillendiğinin ve araştırıldığı incelenmiştir.

Etkileşim

• Doğa ve çevre, birbirleriyle dinamik bir etkileşim içindedir.
• Gelişim, hem doğanın hem de çevrenin etkileşimi sonucu gerçekleşir.
• Bebek, gelişim aşamasında, içerisinde bulunduğu ortamın etkisi altındadır.

Gelişim Sürekli Mi Yoksa Kesikli Mi?

• Gelişim, sürekli veya aşamalı olarak devam eden bir süreç olarak kabul edilebilir.
• Piaget, Freud ve Erikson gibi gelişim kuramları, gelişimin aşamalı olarak ilerlediğini ifade etmektedir.

Gelişimin Sürekli Olduğunu Savunan Görüş

• Gelişimin düzgün bir doğrultuda ilerlediğini ve kazanımların niteliksel olarak biriktiğini öne sürer.
• Yeni davranışların, var olan becerilere eklenmesi ve zamanla daha karmaşık hale gelmesi vurgulanır.

Örnek Olabilecek Teoriler

• Vygotsky, Bandura, Pavlov, Skinner gibi çeşitli teoriler, gelişimin çeşitli yönlerini ele almakta ve gelişimin temel prensiplerini araştırmışlardır.
• Her iki bakış açısından yola çıkan kuramlar, insan gelişimini açıklamada önemli role sahiptir.

Aktif-Pasif Tartışması

• Başlangıçta çocuğun gelişiminin tamamen çevresel faktörler tarafından belirlenip belirlenmediği üzerine kuruludur.
• Şu anda çocuğun gelişiminde hem ebeveynlerin hem de çocuğun kendi aktif rolleri üzerine odaklanmaktadır.

Mizaç İle İlgili Araştırmalar

• Çocukların mizacı, onun davranışlarını ve ebeveynlerinin davranışlarını etkileyebilir.
• Yoksunluklara rağmen hayatlarında başarılı olmuş bireyler, mizaç ve gelişim arasındaki etkileşimi göstermiştir.

Çocuğun Mizacını Göz Önünde Bulundur

• Mizacın, çocuk gelişimini etkileyebileceğini ve ailenin mizaca uygun davranışlarda bulunmasına faydalı olacağı vurgulanmaktadır.

Gelişim Evrensel Mi Yoksa Kültürel Mi?

• Gelişimin evrensel mi yoksa kültürel mi olduğu üzerine tartışmalar bulunmaktadır.
• Belirli bir kültürdeki gelişim farklılıkları, genel gelişimsel süreçlere göre nasıl yapılandırılmış olmalı ya da nasıl değerlendirilmelidir, bu konuda farklı tartışmalar vardır.

Evrensel Bir Gelişimsel Çizelge

• Genel gelişim süreci, yaşa göre olası bir gelişim çizelgesine göredir.
• Kültürün gelişim içindeki rolü, çeşitli kültürlerde farklılıklar gösterebileceği not edilmiştir.

Kültürel Araştırmalar

• Yetiştirme tarzlarının, eğitim düzeyinin ve toplumsal normların bir çocuğun gelişimini etkileme olasılığı tartışılmıştır.

Genel Sonuç

• Gelişim, kompleks bir süreç ve insanı hem biyolojik hem de çevresel olarak etkileyen birçok değişken yer almaktadır.
• Tüm bu faktörler gelişimde önemli rol oynarlar.
• Gelişimin doğru anlaşılması için çok yönlü bir bakış açısı gereklidir.