مدیریت علمی و اداری در انقلاب صنعتی اروپا

انقلاب صنعتی اروپا و رویکردهای اولیه مدیریت

• نیمه دوم قرن نوزدهم، شاهد ظهور رویکردهای اولیه مدیریت در اروپا بود.
• این رویکردها شامل نظریه‌های کلاسیک، نئوکلاسیک، سیستمی و اقتضایی بودند.

نظریه‌های کلاسیک مدیریت

• شامل مدیریت علمی، مدیریت اداری و مدیریت بوروکراتیک است.

مدیریت علمی (فردریک تیلور)

• فردریک تیلور، پدر مدیریت علمی، معتقد بود که بهترین روش مدیریت، علمی است.
• مدل ماشینی: انسان را وسیله ای برای تولید در نظر می گرفت.
• مدل انسان اقتصادی: بر انگیزه‌های اقتصادی افراد تمرکز داشت.
• هدف: افزایش بهره‌وری از طریق استانداردسازی و تخصص‌گرایی.
• روشها: مطالعه زمان و حرکات، وظایف تخصصی، طراحی نحوه استقرار ماشین آلات و افراد در کارگاه.
• اصل: تعیین بهترین روش انجام هر کار و گزینش کارکنان علمی، همکاری مدیریت و کارکنان، تقسیم تقریباً مساوی وظایف بین مدیران و کارکنان.
• محدودیت: تمرکز بر انسان اقتصادی و کم توجهی به روابط انسانی.

مدیریت اداری (هانری فایول)

• هانری فایول، پدر مدیریت نوین، مفهوم تفکیک وظایف را معرفی کرد.
• مبتکر نمودار سازمانی بود.
• دیدگاهی فراتر از کارگاه و تولید داشت و بر جنبه های کلان مدیریت عمومی متمرکز بود.
• فعالیت‌های مدیریت: برنامه‌ریزی، سازماندهی، فرماندهی، هماهنگی و کنترل.
• اصل: تقسیم فعالیت های سازمان به پنج گروه (برنامه‌ریزی، سازماندهی، فرماندهی، هماهنگی و کنترل) و معرفی اصول چهارده‌گانه مدیریت.
• دیدگاه: بر خلاف تیلور، بر ساختار رسمی سازمان و فرآیندهای مدیریت عمومی تمرکز داشت.

مدیریت بوروکراتیک (ماکس وبر)

• به ابعاد ساختاری و تشکیلاتی تمرکز داشت.
• ساختارهای سلسله مراتبی و قوانین شفاف.