मराठी युवकभारती इयत्ता बारावी - भाग १
22 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

प्राचार्य शिवाजीराव भोसले यांचे कोणतेही चार पुस्तके नावे लिहा.

जागर

लेखकाच्या मते, वाहन कधी वापरावे आणि ते कसे वापरावे?

लेखकाच्या मते, गरजेच्या वेळीच वाहनांचा वापर करावा आणि वाचलेला वेळ घालवण्यासाठी वाहनांचा वापर करू नये. त्याऐवजी, वेळ आणि श्रम वाचवण्यासाठी वाहनाचा वापर करावा आणि त्याचा वेग आटोक्यात ठेवावा.

वेग हे गतीचे एक रूप असल्यामुळे, लेखकाच्या मते, जीवनात कोणत्या प्रकारची गती असायला हवी?

  • अधोगती
  • दिशाविहीन
  • अनावश्यक
  • दिशा असलेली (correct)
  • लेखकाच्या मते, अमेरिकन जीवनशैलीचा स्वीकार करणे भारतीयांसाठी योग्य आहे.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    'वेगवशता' या पाठातून लेखकाने मानसिकतेसंदर्भात कोणते टिपणे दिले आहेत?

    <p>लेखकाने 'वेगवशता' या पाठातून गरज नसताना पण उच्च दर्जाचे वाहन खरेदी करण्याच्या मानसिकतेवर प्रकाश टाकला आहे. त्यांच्या मते, वाहन स्वत्व दाखवण्यासाठी किंवा प्रतिष्ठेसाठी वापरले जाऊ नये, तर गरज नसताना कर्ज काढून वाहने खरेदी करणे हा एक अवास्तव आणि अनावश्यक आवेग आहे.</p> Signup and view all the answers

    लेखकाने 'वेगवशता' या पाठातून कोणत्या दोन गोष्टींच्या तुलनेने निष्कर्ष काढला आहे?

    <p>लेखकाने 'वेगवशता' या पाठातून अमेरिकन जीवनशैली आणि भारतीय जीवनशैली यांची तुलना करून निष्कर्ष काढला आहे.</p> Signup and view all the answers

    लेखकाच्या मते, वाहनाचा वेग वाढल्यामुळे कोणकोणत्या गोष्टी होऊ शकतात?

    <p>लेखकाच्या मते, वाहनाचा वेग वाढल्यामुळे वाहनचालकावर ताबा कमी होतो, शरीरावर ताण पडतो, डोळ्यांवर, मनावर ताण पडतो आणि शरीरभर अनावश्यक स्पंदने निर्माण होतात.</p> Signup and view all the answers

    'रोज मातीत' या कवितेतून कोणत्या स्त्रीचे दर्शन घडते?

    <p>शेतकरी महिला</p> Signup and view all the answers

    ‘रोज मातीत’ या कवितेतून शेतकरी महिलेचे कोणते मनोगत व्यक्त झाले आहे?

    <p>'रोज मातीत' या कवितेतून शेतकरी महिलेचे तिच्या कष्टाचे आणि शेतीसाठीच्या तिच्या समर्पणाचे मनोगत व्यक्त झाले आहे. ती कुटुंबाला आधार देण्यासाठी जेव्हा शेतात लावणीसारखी कष्टाची कामे करत असते तेव्हा ती आपल्या जीवनाला मातीशी जोडते.</p> Signup and view all the answers

    ‘रोज मातीत’ या कवितेत शेतकरी महिलेचे कर्तव्य कसे दाखवले आहे?

    <p>‘रोज मातीत’ या कवितेत, शेतकरी महिला कुटुंबाच्या उदरनिर्वाहासाठी तिचा सर्वस्व अर्पण करते. ती शेतातून मिळणारे उत्पादन वाढवण्यासाठी रोज कष्ट करते. तिच्या कष्टाचे फळ म्हणजेच शेतकरी कुटुंबाचे भरणपोषण आणि कुटुंबाचा आधार.</p> Signup and view all the answers

    'रोज मातीत' या कवितेतून शेतकरी महिलेच्या कोणत्या भावना व्यक्त झाल्या आहेत?

    <p>'रोज मातीत' या कवितेतून शेतकरी महिलेची निष्ठा आणि प्रेम, तसेच तिचा कष्टाचा अनुभव आणि शेतीशी असलेला अतूट नाता या भावना व्यक्त झाल्या आहेत. कविता शेतकरी महिलेच्या अथक परिश्रमाचे आणि तिच्या साधेपणाचे मार्मिक चित्रण करते.</p> Signup and view all the answers

    शिवराज गोर्ले यांनी लिहिलेले कोणतेही दोन नाटके लिहा.

    <p>शिवराज गोर्ले यांनी लिहिलेली दोन नाटके म्हणजे, 'कुर्यात् सदा टिंगलम्‌' आणि 'गोलमाल'.</p> Signup and view all the answers

    लेखकाच्या मते, आनंद हा बाहेर नसून कुठे असतो?

    <p>लेखकाच्या मते, आनंद हा बाहेर नसून अंतरंगात असतो.</p> Signup and view all the answers

    लेखकाच्या मते, 'आयुष्य... आनंदाचा उत्सव' कसा करायचा?

    <p>आनंदाचे भान जागे करून</p> Signup and view all the answers

    'आयुष्य... आनंदाचा उत्सव' या पाठातून कोणत्या गोष्टी आनंदाचे साधन म्हणून सांगितल्या आहेत? (तीन गोष्टी लिहा.)

    <p>लेखकाने 'आयुष्य... आनंदाचा उत्सव' या पाठातून निसर्गाची सोबत, संगीताची साथ आणि पुस्तकांचा सहवास आनंदाचे साधन म्हणून सांगितले आहेत.</p> Signup and view all the answers

    ‘रेशीमबंध’ हा पाठ तुमच्या मनावर कसा शिडकावा करतो?

    <p>‘रेशीमबंध’ हा पाठ निसर्गाच्या सौंदर्याचे आणि मानवाच्या निसर्गाशी असणाऱ्या अतूट नाते संबंधाचे वर्णन करतो. पहाटेच्या वेळी उलगडणारे निसर्ग सौंदर्य आणि त्यावेळी माणसाच्या मनात येणारे विचार हे मनमोहक शैलीत चित्रित केले आहेत. त्यामुळे ललितरम्य वाचन अनुभवाचा आनंद मिळतो.</p> Signup and view all the answers

    ‘दंतकथा’ या पाठातून समृद्ध भाषेचे दर्शन कसे घडवले आहे?

    <p>लेखकाने ‘दंतकथा’ या पाठातून समृद्ध भाषेचे दर्शन विविध प्रसंग आणि घटनांचा वापर करून केले आहे. विविध प्रकारच्या दंतकथांचा वापर करून तो विनोदी शैलीतून भाषेचे वैभव दाखवतो आणि वाचकांना हास्याने मग्न करतो.</p> Signup and view all the answers

    ‘रंगरेषा व्यंगरेषा’ या पाठातून लेखकाने कोणता संदेश दिला आहे?

    <p>लेखकाने ‘रंगरेषा व्यंगरेषा’ या पाठातून एक संदेश दिला आहे की कलाक्षेत्रात यशस्वी होण्यासाठी योग्य वेळी जाणकारांचे मार्गदर्शन घेणे, अखंड चिंतनशील आणि अध्ययनशील राहणे आवश्यक आहे.</p> Signup and view all the answers

    ‘विंचू चावला’ या भारुडाचा अर्थ विशद करा.

    <p>‘विंचू चावला’ हा भारूड सज्जनांची संगत अंगीकारली तर दुर्गुण आणि दु:खा पासूनही दूर राहता येते या संदेशाचे प्रतीक आहे. ‘विंचू’ हा दुर्गुणाचे प्रतीक आहे आणि तो ज्यांना चावतो त्यांना दुःख सोसावे लागते. तर सज्जनांची संगत ही विषारी विंचूच्या चावण्या पासून बचाव करते.</p> Signup and view all the answers

    ‘समुद्र कोंडून पडलाय’ या कवितेतून कवी कोणत्या विषयावर भाष्य करत आहे?

    <p>‘समुद्र कोंडून पडलाय’ या कवितेतून कवी व्यस्त आणि बंदिस्त महानगरी जीवनात गेलेल्या त्रस्त बाल्याविषयीची पीडा व्यक्त करत आहे.</p> Signup and view all the answers

    ‘आरशातली स्त्री’ या कवितेतून कवी स्त्रीजीवनावर कोणता वेध घेते?

    <p>‘आरशातली स्त्री’ या कवितेतून कवी स्त्रीजीवनातील स्थित्यंतराचा वेध घेते. तिने स्वतःचा शोध घेतला आहे आणि त्यातून तिला नव्या उमेदीने जगण्याचे नव्याने भान झाले आहे.</p> Signup and view all the answers

    ‘बहु असोत सुंदर संपन्न कीं महा’ या गीतातील ओळींतून कवीचे मनोगत कसे व्यक्त झाले आहे?

    <p>गीतातील ओळींतून कवी महाराष्ट्र भूमीचे वर्णन करतो आणि त्याला त्याचे प्रेम आणि अभिमान व्यक्त करतो. उत्तुंग पर्वतरांगांमध्ये वसलेला, गगनाला गवसणी घालणाऱ्या आकांक्षा बाळगणारा महाराष्ट्र कवीला सर्वांत प्रिय आहे.</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    मराठी युवकभारती - इयत्ता बारावी - अध्ययन नोट्स

    • पाठ्यपुस्तक: मराठी युवकभारती, इयत्ता बारावी, महाराष्ट्र राज्य पाठ्यपुस्तक निर्मिती व अभ्यासक्रम संशोधन मंडळ, पुणे ४.

    भाग १ - गद्य आणि पद्य

    • बहु असोत सुंदर... (काव्यानंद): श्री. कृ. कोल्हटकर यांनी लिहिलेली काव्यरचना. मराठींच्या इतिहासाचा व महाराष्ट्राचा अभिमान व्यक्त करणारा काव्याचा संग्रह. प्रदेशाची प्रसिद्धी, संस्कृती आणि वैशिष्ट्ये यांची ओळखी करून देणारी रचना.

    • वेगवशता: प्राचार्य शिवाजीराव भोसले यांच्या लेखनात. आजच्या तरुणाईसाठी जीवन जगण्याचा उपदेश. वेग आणि अप्रामाणिक आकांक्षा यांच्यावर चर्चा. अतिवेग, ताणतणाव आणि स्वस्थ जीवन यांच्या संबंधाचे विवेचन.

    • रोज मातीत: कल्पना दुधाळ यांची कविता. शेतकरी महिलांच्या कष्ट आणि प्रेमळ जीवनाचे वर्णन. शेती काम आणि जगण्याची आशा यांच्या संवादासमोर मांडलेली कविता.

    • आयुष्य... आनंदाचा उत्सव: शिवराज गोर्ले यांच्या लेखात. आनंदाचे अंतरंग आणि सानिध्य यांचे विस्तृत विश्लेषण. निसर्ग, संगीत आणि पुस्तके या मार्गाने आनंद कसा जाणवू शकतो याचे उदाहरणे.

    भाग ३ - साहित्यप्रकार

    • कथा - साहित्यप्रकार परिचय: कथा या साहित्यप्रकाराचे स्वरूप, रचना आणि वैशिष्ट्यांचा परिचय करून देणारे.
    • शोध: व. पु. काळे यांची कथा. कथा रचनेच्या तंत्राची वैशिष्ट्ये मांडणारी कथा.
    • गढी: डॉ. प्रतिमा इंगोले यांची कथा. बोलीभाषेचे वास्तव या कथात दाखवलेले आहे.

    भाग ४ - उपयोजित मराठी

    • मुलाखत, माहितीपत्रक, अहवाल, वृत्तलेख: मराठी भाषेच्या व्यवहारी वापरातील उपयुक्त घटक हे आहेत.

    भाग ५ - व्याकरण आणि लेखन

    • व्याकरण: मुद्देसूद व्याकरणविषयक माहिती स्पष्ट केली आहे. वाक्यप्रकार, वाक्यरूपांतर, समास, प्रयोग, अलंकार आदी.
    • निबंधलेखन: इयत्ता बारावीला उपयोगी ठरतील अशा निबंधाचे तपशील मांडले आहे.

    भाग ६ - परिशिष्ट

    • पारिभाषिक शब्द, साहित्य अकादमी पुरस्कार प्राप्तांच्या नावांसह साहित्यकृती. भाषेवरील अतिरिक्त माहिती.

    • शब्दार्थ आणि वाक्प्रचार यांचा समावेश करून भाषिक समृद्धी कशी वाढविता येईल हे स्पष्ट आहे.

    • मुखपृष्ठ: भारतीय भाषांतील ज्ञानपीठ विजेत्यांच्या छायाचित्रांचा समावेश आहे, मातृभाषेसोबत अन्य भारतीय भाषांचे ज्ञान घेऊन मनात वाढविलेले आकर्षण.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Description

    या प्रश्नमंजुषीत इयत्ता बारावीच्या युवकभारती पाठ्यपुस्तकातील भाग १ गद्य आणि पद्य यावर आधारित प्रश्नांचा समावेश आहे. काव्यांची आणि लेखांची व्यापकता, त्यांची विषयवस्तु, आणि लेखकांचे विचार यांचा समावेश केला आहे. तसेच, आमच्या समृद्ध मराठी संस्कृतीची ओळख करून देणाऱ्या उदाहरणांचा सुद्धा वापर केला आहे.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser