Lesbrief 2 - De Nederlanden en de Gouden Eeuw

De Nederlandse bevolking begon te vechten tegen de Spaanse overheersing.

Een langdurige oorlog tussen de Nederlanden en Spanje die begon in 1568.

De Tachtigjarige Oorlog had grote gevolgen, waaronder onafhankelijkheid van Spanje, maar ook economische schade.

De Republiek der Verenigde Nederlanden was na de Tachtigjarige Oorlog een krachtig land met veel macht en invloed.

Een periode van voorspoed en bloei in de Republiek der Verenigde Nederlanden, waarin de kunst, wetenschap en handel floreerden.

De leerdoelen van LESBRIEF 2 -- week 10-17 zijn duidelijk geformuleerd.

De stof van paragraaf 1 tot en met 6 moet door de leerling bestudeerd worden.

De leerling moet zelfstandig kunnen werken met de stof van paragraaf 1 tot en met 6.

De relatie tussen handel en nijverheid is het verband tussen het produceren van goederen (nijverheid) en de distributie en verkoop van die goederen (handel).

Sociale mobiliteit verwijst naar de mate waarin individuen kunnen bewegen tussen verschillende sociale klassen of posities in de samenleving.

De Activerende Opdrachten zijn oefeningen of taken die je moet uitvoeren om de leerstof te begrijpen en te leren.

De rubrics/nakijkverslagen zijn richtlijnen die aangeven hoe je werk beoordeeld wordt.

De leerdoelen geven aan wat je moet kunnen na het bestuderen van de lesstof.

De oorzaken van de Tachtigjarige Oorlog, zoals religieuze onderdrukking, economische onvrede en politieke conflicten.

De invloed van cultuur en denkbeelden op maatschappij en geschiedenis tijdens de Tachtigjarige Oorlog.

Een podcast die focust op de Gouden Eeuw, een periode van voorspoed en bloei in Nederland.

Een beoordelingsformulier dat wordt gebruikt om de kwaliteit van werk over de Tachtigjarige Oorlog te beoordelen.

Het beoordelingsmodel dat wordt gebruikt om de kwaliteit van werk over de oorzaken van de Opstand te beoordelen.

Het beoordelingsmodel dat wordt gebruikt om de kwaliteit van werk over cultuurbesef en denkbeelden te beoordelen.

Het proces van kritisch nadenken over wat je hebt geleerd en hoe je het kunt gebruiken.

Standplaatsgebondenheid verwijst naar de manier waarop onze eigen positie en achtergrond onze kijk op de wereld beïnvloeden. We zien de wereld door onze individuele bril.

Beeldvorming verwijst naar de manier waarop we ons een beeld vormen van iets of iemand, vaak gebaseerd op beperkte informatie en onze eigen vooroordelen. Het kan positieve en negatieve kanten bevatten.

Causaliteit is de relatie tussen oorzaak en gevolg. Een oorzaak is iets dat een gebeurtenis teweegbrengt, terwijl een reden een motief of een verklarende factor is.

Centralisatie beschrijft het concentreren van macht en autoriteit op één centraal punt of instelling, vaak in een regering of organisatie.

Verdraagzaamheid betekent tolerant zijn tegenover verschillende meningen, culturen en leefwijzen. Het houdt in dat je respect hebt voor mensen die anders zijn dan jij.

Gewetensvrijheid is het recht om je eigen overtuiging te volgen en je eigen beslissingen te nemen, zelfs wanneer die afwijken van de mening van anderen of de wet.

Het Calvinisme had grote invloed op de Nederlandse samenleving. Het beoogde strenge moraal en sociale orde, en inspireerde hard werken en economische groei. Het leidde tot bloei van handel en kunst in de Gouden Eeuw.

Bevolkingsgroei vindt plaats wanneer er meer geboorten zijn dan sterfgevallen of wanneer mensen vanuit andere landen immigreren. Dit kan leiden tot meer vraag naar voedsel, onderwijs en huisvesting.

De term 'Gouden Eeuw' wordt gebruikt om de periode in de Nederlandse geschiedenis (17e eeuw) te beschrijven waarin het land bloeide op economisch, cultureel en wetenschappelijk gebied. De term is echter discutabel omdat het een idealistisch beeld schetst.

Een land dat zijn grenzen heeft uitgebreid en veel koloniën heeft veroverd, wordt een wereldmacht genoemd. Het heeft een invloedrijke economie, een sterk leger en een machtige vloot.

De Gewestelijke Staten waren de volksvertegenwoordiging in de verschillende gewesten van de Republiek. Ze werden gekozen door de inwoners en hielden zich bezig met lokale kwesties zoals belastingen, onderwijs en rechtsspraak.

De Staten-Generaal was het centrale overlegorgaan van de Republiek, bestaande vertegenwoordigers van alle zeven gewesten. Ze hadden de macht om wetten te maken, oorlog te verklaren en vrede af te sluiten.

Een landvoogd was een vertegenwoordiger van de Spaanse koning in de Nederlanden. Ze hadden de taak om het koninklijk gezag uit te oefenen en de orde te handhaven.

Eenheid van bestuur betekent dat alle delen van een land worden geregeerd door één centraal orgaan. Dit was niet het geval in de Republiek, waar de gewesten veel autonomie behielden.

Geloofseenheid betekent dat alle inwoners van een land dezelfde religie aanhangen. In de Nederlanden streefden de Spanjaarden naar geloofseenheid, maar dat lukte niet vanwege de godsdienstvrijheid die de Nederlanders nastreefden.

De Opstand was de gewelddadige opstand van de Nederlanden tegen de Spaanse koning Filips II. De oorzaken waren onder andere de godsdienstvervolging, de hoge belastingen en de inmenging in de Nederlandse politiek door Spanje.

De Republiek sloot tijdens de Opstand verschillende bondgenootschappen om de strijd tegen Spanje te steunen. Enkele belangrijke voorbeelden zijn de Unie van Utrecht en de Unie van Gent.

Het Plakkaat van Verlaetinge was een officieel document waarin de Gewesten verklaarden dat ze de Spaanse koning Filips II niet meer erkende als hun vorst. Het was een belangrijke stap in de onafhankelijkheidsstrijd.

De Republiek werd rijk en welvarend door handel en scheepvaart. De Nederlandse kooplieden hadden een uitgebreid netwerk en controleerden de handelsroutes over zee.

Moedernegotie is een term die verwijst naar de handel die de basis legde voor de welvaart van de Republiek. Het ging vooral om handel in producten uit de kolonies zoals specerijen en andere exotische producten.

De WIC (West-Indische Compagnie) en de VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie) waren handelsorganisaties die de Nederlandse kolonisatie en handel in overzeese gebieden stimuleerden. De WIC richtte zich op de Amerika's, terwijl de VOC op Azië en Indonesië.

De Driehoekshandel was een handelsroutesysteem dat de Nederlandse koloniën in Amerika verbond met Afrika en Europa. Schepen vervoerden slaven van Afrika naar Amerika, producten zoals tabak en katoen van Amerika naar Europa, en producten zoals wapens en alcohol van Europa naar Afrika.

Een stapelmarkt was een plaats waar kooplieden uit verschillende landen hun waren konden verkopen en kopen. Amsterdam was een belangrijke stapelmarkt in de Republiek, waardoor de stad een centraal punt werd voor internationale handel.

Regenten waren invloedrijke en rijke burgers die een belangrijke rol speelden in het bestuur van de Republiek. Ze namen veel politieke beslissingen en hadden een grote invloed op het economische leven.

De goede burgerij bestond uit rijke kooplieden, bankiers en andere succesvolle ondernemers die in de Republiek een hoge status en invloed hadden. Ze droegen bij aan de welvaart van de Republiek en stimuleerden handel en kunst.