Podcast
Questions and Answers
Cila nga këto është një shkak i kwashiorkor-it, i cili ndodh te fëmijët?
Cila nga këto është një shkak i kwashiorkor-it, i cili ndodh te fëmijët?
Cila nga këto është një shenjë e marasmës ushqyese?
Cila nga këto është një shenjë e marasmës ushqyese?
Si shprehet pamjaftueshmëria e proteinave në këto dy sëmundje?
Si shprehet pamjaftueshmëria e proteinave në këto dy sëmundje?
Çfarë është e saktë për kequshqyerjen në vendet e zhvilluara?
Çfarë është e saktë për kequshqyerjen në vendet e zhvilluara?
Signup and view all the answers
Çfarë mungese është shpesh shkaku i anemisë?
Çfarë mungese është shpesh shkaku i anemisë?
Signup and view all the answers
Cili nga këto është një faktor që mund të shkaktojë kwashiorkor dhe marasma?
Cili nga këto është një faktor që mund të shkaktojë kwashiorkor dhe marasma?
Signup and view all the answers
Cili nga këto është një nga shenjat më të dukshme të kequshqyerjes?
Cili nga këto është një nga shenjat më të dukshme të kequshqyerjes?
Signup and view all the answers
Çfarë është e vërtetë për ndihmën që u ofrohet njerëzve që vuajnë nga kwashiorkor dhe marasma?
Çfarë është e vërtetë për ndihmën që u ofrohet njerëzve që vuajnë nga kwashiorkor dhe marasma?
Signup and view all the answers
Pse organizmat kanë nevojë për sheqerna, yndyra dhe proteina?
Pse organizmat kanë nevojë për sheqerna, yndyra dhe proteina?
Signup and view all the answers
Cila është dallimi kryesor midis ushqyerjes autotrofe dhe heterotrofe?
Cila është dallimi kryesor midis ushqyerjes autotrofe dhe heterotrofe?
Signup and view all the answers
Çfarë roli kanë molekulat ushqyese në organism?
Çfarë roli kanë molekulat ushqyese në organism?
Signup and view all the answers
Cila është rëndësia e një diete të balancuar?
Cila është rëndësia e një diete të balancuar?
Signup and view all the answers
Çfarë ndodh nëse dieta nuk ofron lëndët ushqyese të nevojshme?
Çfarë ndodh nëse dieta nuk ofron lëndët ushqyese të nevojshme?
Signup and view all the answers
Si e përfshijnë bimët energjinë në ushqimin e tyre?
Si e përfshijnë bimët energjinë në ushqimin e tyre?
Signup and view all the answers
Cila nga këto është një lëndë ushqyese e rëndësishme për ndërtimin e indeve?
Cila nga këto është një lëndë ushqyese e rëndësishme për ndërtimin e indeve?
Signup and view all the answers
Cilat lëndë ushqyese ndihmojnë në rritjen e energjisë së trupit?
Cilat lëndë ushqyese ndihmojnë në rritjen e energjisë së trupit?
Signup and view all the answers
Cilat janë përfitimet kryesore të vitaminave dhe mineraleve për organizmin?
Cilat janë përfitimet kryesore të vitaminave dhe mineraleve për organizmin?
Signup and view all the answers
Sa ujë humbet një njeri mesatarisht në ditë?
Sa ujë humbet një njeri mesatarisht në ditë?
Signup and view all the answers
Cila është një nga pasojat e pamjaftueshmërisë së fibrave në dietë?
Cila është një nga pasojat e pamjaftueshmërisë së fibrave në dietë?
Signup and view all the answers
Cila është mënyra kryesore për të marrë ujë?
Cila është mënyra kryesore për të marrë ujë?
Signup and view all the answers
Cfarë ndodh nëse njeriu humbet 10% të ujit në organizëm?
Cfarë ndodh nëse njeriu humbet 10% të ujit në organizëm?
Signup and view all the answers
Cila është roli i fibrave në tretje?
Cila është roli i fibrave në tretje?
Signup and view all the answers
Cilat lëndë ushqyese janë përfshirë në dietën ideale?
Cilat lëndë ushqyese janë përfshirë në dietën ideale?
Signup and view all the answers
Përse është e rëndësishme të sigurohet sasia e duhur e ujit në dietë?
Përse është e rëndësishme të sigurohet sasia e duhur e ujit në dietë?
Signup and view all the answers
Cila është ndihma kryesore që ofrojnë aditivët ushqimorë?
Cila është ndihma kryesore që ofrojnë aditivët ushqimorë?
Signup and view all the answers
Cila është temperatura e rekomanduar për ruajtjen e ushqimit?
Cila është temperatura e rekomanduar për ruajtjen e ushqimit?
Signup and view all the answers
Cili është një faktor që ndikon në konsumimin e ushqimeve të përpunuara?
Cili është një faktor që ndikon në konsumimin e ushqimeve të përpunuara?
Signup and view all the answers
Cilat janë llojet e aditivëve ushqimorë?
Cilat janë llojet e aditivëve ushqimorë?
Signup and view all the answers
Cili është një shkak për përdorimin e mbetjeve në ushqime?
Cili është një shkak për përdorimin e mbetjeve në ushqime?
Signup and view all the answers
Cilat lëndë janë përzierje në ushqimet natyrore?
Cilat lëndë janë përzierje në ushqimet natyrore?
Signup and view all the answers
Cila është një vlerë e rëndësishme e aditivëve ushqimorë?
Cila është një vlerë e rëndësishme e aditivëve ushqimorë?
Signup and view all the answers
Cila do të ishte një pasojë negative e tepërt e përdorimit të mbetjeve në ushqime?
Cila do të ishte një pasojë negative e tepërt e përdorimit të mbetjeve në ushqime?
Signup and view all the answers
Cili nga këto është një nga shkaqet kryesore të obezitetit, sipas tekstit?
Cili nga këto është një nga shkaqet kryesore të obezitetit, sipas tekstit?
Signup and view all the answers
Çfarë do të thotë kequshqyerja, sipas tekstit?
Çfarë do të thotë kequshqyerja, sipas tekstit?
Signup and view all the answers
Kush nga faktorët e mëposhtëm ndikon në nevojat e organizmit për energji?
Kush nga faktorët e mëposhtëm ndikon në nevojat e organizmit për energji?
Signup and view all the answers
Çfarë ndodh me tepricën e energjisë nga ushqimi që nuk shfrytëzohet nga organizmi?
Çfarë ndodh me tepricën e energjisë nga ushqimi që nuk shfrytëzohet nga organizmi?
Signup and view all the answers
Cili nga këto është një nga problemet e mundshme të shëndetit që lidhen me obezitetin?
Cili nga këto është një nga problemet e mundshme të shëndetit që lidhen me obezitetin?
Signup and view all the answers
Çfarë kuptojmë me "shfrytëzimin e energjisë"?
Çfarë kuptojmë me "shfrytëzimin e energjisë"?
Signup and view all the answers
Nëse organizmi ka nevojë për më shumë energji sesa konsumon, çfarë ndodh?
Nëse organizmi ka nevojë për më shumë energji sesa konsumon, çfarë ndodh?
Signup and view all the answers
Si mund të arrihet humbja e peshës trupore, sipas tekstit?
Si mund të arrihet humbja e peshës trupore, sipas tekstit?
Signup and view all the answers
Cili është funksioni kryesor i pështymës gjatë tretjes?
Cili është funksioni kryesor i pështymës gjatë tretjes?
Signup and view all the answers
Cili është renditja e saktë e proceseve të tretjes?
Cili është renditja e saktë e proceseve të tretjes?
Signup and view all the answers
Çfarë roli luan tretja kimike në procesin e tretjes?
Çfarë roli luan tretja kimike në procesin e tretjes?
Signup and view all the answers
Cili nga proceset e mëposhtme është i lidhur me eliminimin e mbetjeve nga trupi?
Cili nga proceset e mëposhtme është i lidhur me eliminimin e mbetjeve nga trupi?
Signup and view all the answers
Ku në trup ndodh kryesisht përthithja e ushqyesve?
Ku në trup ndodh kryesisht përthithja e ushqyesve?
Signup and view all the answers
Cili nga këto organe nuk është pjesë e sistemit të tretjes?
Cili nga këto organe nuk është pjesë e sistemit të tretjes?
Signup and view all the answers
Cila nga opsionet e mëposhtme është e saktë?
Cila nga opsionet e mëposhtme është e saktë?
Signup and view all the answers
Çfarë është "bolus"?
Çfarë është "bolus"?
Signup and view all the answers
Study Notes
Ushqimi dhe Dieta Ideale
- Organizmat e gjalla kanë nevojë për ushqim për rritje, mirëmbajtje dhe funksionim.
- Ushqimi përbëhet nga molekula që ofrojnë energji për proceset jetësore.
- Bimët (autotrofe) prodhojnë ushqimin e tyre përmes fotosintezës.
- Kafshët (heterotrofe) marrin energji nga organizmat e tjerë.
- Një dietë e balancuar përmban të gjitha lëndët ushqyese në përpjesëtime të sakta.
Lëndët ushqyese
- Karbohidratet: burimi kryesor i energjisë. Përfshijnë sheqernat e thjeshta dhe komplekse.
- Yndyrat: furnizojnë energji, struktura qelizore dhe vitamina të tretëse në vaj. Përfshijnë yndyrat e ngopura dhe jo të ngopura.
- Proteinat: përbërësit thelbësorë për rritjen, mirëmbajtjen dhe rikonstrurimin e indeve. Përfshijnë aminoacide, disa të domosdoshme.
Dieta e Balancuar
- Dieta e balancuar siguron sasinë e duhur të makromolekulave për funksionet trupore dhe rritje.
- Mangësitë në dietë mund të shkaktojnë sëmundje.
- Analiza kimike e ushqimit mund të na ndihmojë të kuptojmë përmbajtjen e tij kimike.
Vitaminat dhe Mineralet
- Vitaminat dhe mineralet janë të nevojshme për funksionimin e trupit.
- Organizmi ka nevojë për sasi të vogla vitaminash dhe mineralesh.
- Dieta e shëndetshme duhet të përmbajë një shumëllojshmëri të ushqimeve për të siguruar një sasi adekuate të vitaminave dhe mineralesh.
Uji
- Uji përbën pjesën më të madhe të trupit të njeriut.
- Uji është i rëndësishëm për proceset metabolike të trupit.
- Organizmi humbet ujë periodikisht, me urinë, djersën dhe frymëmarrjen.
- Marrja e sasisë së duhur të ujit është thelbësore për funksionimin e duhur të trupit.
Fibrat
- Fibrat dietike janë pjesa e ushqimit e patretshme kryesisht nga celuloza bimore.
- Fibrat ndriçojnë zorrët dhe stimulojnë tretjen.
- Mungesa e fibrave mund të çojë në probleme si kapsllëku.
Ushqimi i Pëpunuar dhe Aditivët
- Ushqimet e përpunuara mund të mbahen të shëndosha me aditivë natyrorë ose sintetikë.
- Ushqimet e paketuara në BE kanë etiketat e tyre të qarta për të cilat.
- Mbetjet në ushqim, si pesticidet, plehrat bujqësore ose hormonet e ngritjes së efektit, mund të jenë të dëmshme.
Energjia e Ushqimit
- Ushqimi është burimi i energjisë për proceset jetësore.
- Molekulat e ushqimit zbërthehen gjatë frymëmarrjes qelizore duke çliruar energji.
- Proteinat, yndyrat dhe karbohidratet ofrojnë energji të ndryshme.
- Energjia matet në kilokalori (kcal).
Ushqyerja
- Ushqimi përgatit molekulat për absorbimin trupin.
- Molekulat ushqimore do të ndryshohen në forma të tjera, të cilat mund të përdoren nga trupi.
- Ushqimi kalon nëpër procese tretëse të ndryshme, të cilat përdoren nga organizmi.
Goja dhe Marrja e Ushqimit
- Goja është pjesa e parë e gypit tretës.
- Ushqimi përtypëset dhe përzien me pështymë, duke formuar bolus.
- Dhëmbët luajnë një rol të rëndësishëm në përtypje.
- Njerëzit kanë dy grupe dhëmbë gjatë jetës: dhëmbët e qumështit dhe dhëmbët e përhershëm.
Tretja
- Tretja është procesi i ndarjes së molekulave ushqimore të mëdha në molekula të vogla dhe të tretshme.
- Tretja përdor procese mekanike dhe kimike.
- Enzimat tretëse kanë një rol thelbësor në tretje.
Balanca e Energjisë dhe Kequshqyerja
- Organizmi duhet të ruajë një ekuilibër mes energjisë që konsumon dhe energjisë që shpenzon.
- Kequshqyerja ndodh kur ka një marrje të pakufizuar të energjisë, ose kur nuk konsumohen lëndët ushqyese në proporcione të duhura.
- Kequshqyerja mund të shkaktojë një sërë sëmundjesh.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Ky kuiz shqyrton njohuritë mbi kequshqyerjen, përfshirë shkakun e kwashiorkor-it dhe marasmës. Do të vlerësoni shenjat dhe simptomat e këtyre sëmundjeve, si dhe ndikimin e kequshqyerjes në vendet e zhvilluara. Testoni veten përsa i përket shkakëve dhe pasojave të këtyre gjendjeve të rëndësishme ushqyese.