KDV'de Matrah, Nispet ve İndirim

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson
Download our mobile app to listen on the go
Get App

Questions and Answers

Teslim ve hizmet işlemlerinde matrahı ne oluşturur?

  • Giderler ve maliyetler toplamı
  • Piyasa ortalama fiyatı
  • Vergi dairesinin belirlediği miktar
  • Bu işlemler karşılığını teşkil eden bedel (correct)

Katma Değer Vergisi Kanunu'na göre 'bedel' deyimi neleri kapsar?

  • Para, mal, menfaat, hizmet ve değerler toplamını (correct)
  • Sadece mal teslimini
  • Sadece nakit ödemeleri
  • Sadece hizmet sunumunu

Belli bir tarifeye göre fiyatı tespit edilen işlerde KDV nasıl belirlenir?

  • Maliyet üzerinden hesaplanır
  • Tarife ve bilet bedeli KDV dahil tespit olunur (correct)
  • Müşteriye ayrıca fatura edilir
  • Tarife hariç ayrıca belirlenir

İthalatta verginin matrahı hangi unsurların toplamından oluşur?

<p>Gümrük vergisi, vergi, resim, harçlar ve giderler (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi ithalat matrahına dahil değildir?

<p>İthalat sonrası yapılan pazarlama giderleri (A)</p> Signup and view all the answers

Uluslararası yük ve yolcu taşımalarında matrahın tespitinde hangi kurumlar yetkilidir?

<p>Maliye ve Gümrük Bakanlığı (C)</p> Signup and view all the answers

Hangi tür oyunlarda özel matrah şekilleri uygulanır?

<p>Spor-Toto ve Milli Piyango gibi oyunlar (D)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi özel matrah şekillerine örnektir?

<p>Oyuna ve piyangoya katılma bedeli (B)</p> Signup and view all the answers

İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretinde matrah nasıl hesaplanır?

<p>Alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi matraha dahil olan unsurlardandır?

<p>Satıcı tarafından yapılan taşıma giderleri (B)</p> Signup and view all the answers

Matraha dahil olmayan unsurlar nelerdir?

<p>Fatura iskontoları (D)</p> Signup and view all the answers

Bedelin döviz ile hesaplanması durumunda Türk parasına çevirme işlemi hangi kur üzerinden yapılır?

<p>Vergiyi doğuran olaydaki cari kur (B)</p> Signup and view all the answers

Bedeli bilinmeyen işlemlerde matrah nasıl belirlenir?

<p>Emsal bedeli veya emsal ücreti esas alınır (D)</p> Signup and view all the answers

Arsa karşılığı inşaat işlerinde bedel nasıl tespit edilir?

<p>Müteahhit tarafından arsa sahibine bırakılan konutun maliyet bedeli esas alınır (D)</p> Signup and view all the answers

Katma değer vergisi oranı genel olarak yüzde kaçtır?

<p>%10 (D)</p> Signup and view all the answers

Katma değer vergisi oranını değiştirme yetkisi kime aittir?

<p>Cumhurbaşkanı (A)</p> Signup and view all the answers

Mükellefler, katma değer vergisinden hangi vergileri indirebilirler?

<p>Fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV'yi (B)</p> Signup and view all the answers

İthal olunan mal ve hizmetler dolayısıyla ödenen KDV ne yapılabilir?

<p>İndirim konusu yapılabilir (A)</p> Signup and view all the answers

Vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından ödenen KDV nasıl beyan edilir?

<p>Sorumlu sıfatıyla (C)</p> Signup and view all the answers

İndirim hakkı hangi şartla kullanılabilir?

<p>Vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu yılı takip eden takvim yılı aşılmamak şartıyla (B)</p> Signup and view all the answers

Değersiz hale gelen alacaklara ilişkin KDV ne zaman indirim konusu yapılabilir?

<p>Alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi KDV'den indirilemez?

<p>Vergiye tabi olmayan malların teslimi ile ilgili KDV (B)</p> Signup and view all the answers

Binek otomobillerine ait KDV ne zaman indirilemez?

<p>Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç diğer durumlarda (D)</p> Signup and view all the answers

Vergi Usul Kanununa göre faydalı ömrünü tamamladıktan sonra zayi olan mallara ait KDV ne olur?

<p>İndirilebilir (C)</p> Signup and view all the answers

İstisna edilmiş işlemlere indirim hangi maddede düzenlenmiştir?

<p>Madde 32 (A)</p> Signup and view all the answers

Kısmi vergi indirimi hangi durumda söz konusu olur?

<p>İndirim hakkı tanınan ve tanınmayan işlemlerin bir arada yapılması halinde (C)</p> Signup and view all the answers

KDV indiriminin belgelendirilmesi nasıl yapılır?

<p>Alış faturası veya benzeri vesika ve gümrük makbuzu ile (B)</p> Signup and view all the answers

Malların iade edilmesi durumunda ne yapılır?

<p>Vergiye tabi işlemleri yapan mükellef ve indirme hakkı bulunan mükellef vergiyi düzeltir (C)</p> Signup and view all the answers

İndirim veya iade hakkını kısmen veya tamamen kaldırmaya kim yetkilidir?

<p>Cumhurbaşkanı (B)</p> Signup and view all the answers

KDV'de vergilendirme usulü nedir?

<p>Gerçek usul (A)</p> Signup and view all the answers

Vergiye tabi işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel üzerinden KDV hesaplanmasına ne ad verilir?

<p>Hasılat esaslı vergilendirme (B)</p> Signup and view all the answers

Hasılat esaslı vergilendirme usulüne geçen mükellefler, bu usulden en erken ne kadar süre sonra çıkabilirler?

<p>2 yıl (B)</p> Signup and view all the answers

KDV'de vergilendirme dönemi genel olarak ne kadardır?

<p>Üç Aylık (B)</p> Signup and view all the answers

Vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar için vergilendirme dönemi ne kadardır?

<p>Aylık (D)</p> Signup and view all the answers

KDV beyanı neye göre yapılır?

<p>Beyan esası (A)</p> Signup and view all the answers

Herhangi bir vergilendirme döneminde vergiye tabi işlemi olmayan mükellefler ne yapmak zorundadır?

<p>Beyanname vermek (D)</p> Signup and view all the answers

KDV beyannameleri, vergilendirme dönemini takiben hangi ayın kaçına kadar verilir?

<p>24'ü (C)</p> Signup and view all the answers

Katma Değer Vergisi beyannamelerini kim tespit ve tanzim eder?

<p>Maliye ve Gümrük Bakanlığı (B)</p> Signup and view all the answers

Katma Değer Vergisi nereye tarh olunur?

<p>Mükellefin iş yerinin bulunduğu yer vergi dairesine (C)</p> Signup and view all the answers

Adi ortaklıklarda KDV'nin ödenmesinden kim sorumludur?

<p>Ortaklardan herhangi biri (C)</p> Signup and view all the answers

KDV beyannamesi posta ile gönderilmişse, vergi ne zaman tarh edilir?

<p>Beyannamenin vergi dairesine geldiği tarihi takiben yedi gün içinde (C)</p> Signup and view all the answers

Beyanname vermek mecburiyetinde olan mükellefler KDV'yi ne zaman ödemekle yükümlüdür?

<p>Beyanname verecekleri ayın yirmialtıncı günü akşamına kadar (D)</p> Signup and view all the answers

Katma Değer Vergisi Kanunu'na göre, mal teslimi veya hizmet ifası karşılığında alınan bedel neyi ifade eder?

<p>Mal, hizmet veya değerler toplamını (C)</p> Signup and view all the answers

İthalatta KDV matrahına dahil olan unsurlardan biri aşağıdakilerden hangisidir?

<p>İthal edilen malın gümrük vergisi tarhına esas olan kıymeti (D)</p> Signup and view all the answers

Uluslararası yük ve yolcu taşımacılığında KDV matrahının tespitinde hangi kurumlar yetkilidir?

<p>Maliye ve Gümrük Bakanlığı (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi özel matrah şekillerine tabi değildir?

<p>Market Satışları (C)</p> Signup and view all the answers

İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretinde KDV matrahı nasıl belirlenir?

<p>Alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden (D)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi KDV matrahına dahil olan bir unsurdur?

<p>Teslim alanın gösterdiği yere kadar satıcı tarafından yapılan taşıma giderleri (C)</p> Signup and view all the answers

Bedeli bilinmeyen işlemlerde KDV matrahı nasıl belirlenir?

<p>Emsal bedeli veya emsal ücreti esas alınır (C)</p> Signup and view all the answers

Arsa karşılığı inşaat işlerinde, KDV matrahı nasıl tespit edilir?

<p>Müteahhit tarafından arsa sahibine bırakılan konut veya işyerinin maliyet bedeli üzerinden (C)</p> Signup and view all the answers

Türkiye'de uygulanan genel Katma Değer Vergisi (KDV) oranı yüzde kaçtır?

<p>%10 (B)</p> Signup and view all the answers

Cumhurbaşkanı, KDV oranını hangi sınırlara kadar değiştirmeye yetkilidir?

<p>Dört katına kadar artırmaya, %1'e kadar indirmeye (D)</p> Signup and view all the answers

Mükellefler, KDV'den hangi vergileri indirebilirler?

<p>Faaliyetlerine ilişkin olarak kanunda belirtilen vergileri (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Matrah nedir?

Teslim ve hizmet işlemlerinde matrah, işlemlerin karşılığını oluşturan bedeldir.

Bedel deyimi neyi ifade eder?

Malı teslim alan veya hizmet alanın ödediği veya borçlandığı para, mal, menfaat veya hizmetlerin toplamıdır.

İthalatta matrah nasıl belirlenir?

İthal edilen malın gümrük vergisi kıymeti, ödenen vergiler ve diğer giderler toplamıdır.

Uluslararası taşımacılıkta matrah?

Türkiye'de yerleşik olmayanların uluslararası taşımacılığında kullanılan bir matrah türüdür.

Signup and view all the flashcards

Özel matrah şekilleri nelerdir?

Spor toto, milli piyango, at yarışları gibi oyunlara katılma bedelleri ve giriş ücretleridir.

Signup and view all the flashcards

Altın eşyalarda matrah nedir?

Altın ziynet eşyaları ve sikke altınlarda, külçe altın bedeli düşüldükten sonra kalan miktardır.

Signup and view all the flashcards

İkinci el satışta matrah nedir?

İkinci el araç veya taşınmazın alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutardır.

Signup and view all the flashcards

Matraha dahil olan unsurlar nelerdir?

Satıcı tarafından yapılan taşıma, yükleme, ambalaj, sigorta, komisyon, vade ve fiyat farklarıdır.

Signup and view all the flashcards

Matraha dahil olmayanlar nelerdir?

Fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen ticari teamüllere uygun iskontolar ve hesaplanan KDV'dir.

Signup and view all the flashcards

Döviz ile yapılan işlemlerde matrah nasıl belirlenir?

Vergiyi doğuran olayın meydana geldiği andaki cari kur üzerinden Türk parasına çevrilir.

Signup and view all the flashcards

Emsal bedeli nedir?

Bedeli bulunmayan işlemlerde, emsal bedeli veya emsal ücretidir.

Signup and view all the flashcards

Arsa karşılığı inşaatta matrah nedir?

Arsa karşılığı inşaat işlerinde, müteahhitin arsa sahibine bıraktığı konut veya işyerinin maliyet bedelidir.

Signup and view all the flashcards

KDV Oranı nedir?

Katma değer vergisi oranı %10'dur. Cumhurbaşkanı bu oranı değiştirebilir.

Signup and view all the flashcards

Vergi indirimi nedir?

Mükelleflerin vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV'den indirebileceği vergilerdir.

Signup and view all the flashcards

İndirilebilecek KDV nelerdir?

Fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV, ithal edilen mal ve hizmetler dolayısıyla ödenen KDV'dir.

Signup and view all the flashcards

İndirilemeyecek KDV nedir?

Vergiye tabi olmayan veya istisna edilmiş malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili KDV'dir.

Signup and view all the flashcards

Değersiz alacak KDV'si?

Vergi Usul Kanununa göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin alıcı tarafından ödenmeyen KDV'dir.

Signup and view all the flashcards

İstisna edilmiş işlemlere indirim nedir?

Bu kanunun 11, 13, 14 ve 15. maddeleri ile istisna edilmiş işlemlerle ilgili KDV'dir.

Signup and view all the flashcards

Kısmi vergi indirimi nedir?

İndirim hakkı tanınan ve tanınmayan işlemlerin bir arada yapılması halinde, sadece indirim hakkı tanınan işlemlere isabet eden KDV indirilebilir.

Signup and view all the flashcards

İndirim nasıl belgelendirilir?

Alış faturası, benzeri vesikalar ve gümrük makbuzları ile belgelenir.

Signup and view all the flashcards

Matrah ve indirimde değişiklik?

Malların iadesi, işlemin gerçekleşmemesi gibi durumlarda matrah ve indirim miktarları düzeltilir.

Signup and view all the flashcards

İndirim yetkisi kimdedir?

Cumhurbaşkanı, indirim veya iade hakkını kısmen veya tamamen kaldırmaya yetkilidir.

Signup and view all the flashcards

Vergilendirme usulü nedir?

Aksine hüküm olmadıkça mükellefler gerçek usulde vergilendirilir.

Signup and view all the flashcards

Hasılat esaslı vergilendirme nedir?

Belirli sektör ve meslek gruplarında hasılat üzerinden KDV hesaplanmasıdır.

Signup and view all the flashcards

Vergilendirme dönemi nedir?

Genellikle üçer aylık dönemlerdir, fakat Maliye ve Gümrük Bakanlığı bunu değiştirebilir.

Signup and view all the flashcards

Beyan esası nedir?

Mükelleflerin yazılı beyanları üzerine tarh olunur.

Signup and view all the flashcards

Beyanname ne zaman verilir?

Vergilendirme dönemini takiben ayın 24. günü akşamına kadar beyanname verilir.

Signup and view all the flashcards

Beyanname şekli?

Katma Değer Vergisi beyannamelerinin şekil ve muhtevası Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilir.

Signup and view all the flashcards

Tarh yeri neresidir?

Mükellefin iş yerinin bulunduğu yer vergi dairesince yapılır.

Signup and view all the flashcards

Tarhiyatın muhatabı kimdir?

Bu vergiyle mükellef gerçek veya tüzelkişiler adına tarh olunur.

Signup and view all the flashcards

Tarh zamanı ne zamandır?

Beyannamenin verildiği günde veya posta ile gönderilmişse, daireye geldiği tarihi takiben yedi gün içinde tarhedilir.

Signup and view all the flashcards

Verginin ödenmesi ne zaman yapılır?

Beyanname vermek mecburiyetinde olan mükellefler, beyanname verecekleri ayın yirmialtıncı günü akşamına kadar ödeme yapmalıdır.

Signup and view all the flashcards

Gümrük makbuzu nedir?

Gümrük makbuzunda ayrıca gösterilir.

Signup and view all the flashcards

Düzeltme işlemleri nasıl yapılır?

Gümrük Kanunundaki esaslara göre işlem yapılır. İndirim hakkı tanınan işlemlerde, vergi dairesine verilen beyannamelere göre ödenen KDV düşülür.

Signup and view all the flashcards

Teminatlı işlemler nelerdir?

Gümrük Kanunu ile diğer kanunlar gereğince gümrük vergisi teminata bağlanarak işlem gören her türlü madde ve kıymetlere ait KDV de aynı usule tabidir.

Signup and view all the flashcards

Muhatap kimdir?

Tarh sırasında hazır bulunan mükellefe, kanuni temsilcisine veya komisyoncusuna tebliğ edilir.

Signup and view all the flashcards

Matrah farklarına uygulanacak işlemler?

Gümrük Vergisi'ndeki esaslara göre ceza uygulanır.

Signup and view all the flashcards

Maktu vergi nedir?

Gümrük Vergisinin maktuen alındığı hallerde, tek ve maktu tarife, ithalde alınacak Katma Değer Vergisi de dahil edilmek suretiyle tespit olunur.

Signup and view all the flashcards

Fatura ve benzeri vesika düzenlenmesi?

Vergi Usul Kanununda düzenlenen vesikaları ifade eder.

Signup and view all the flashcards

Kayıt düzeni nasıl olmalıdır?

Defter kayıtlarının verginin hesaplanmasına ve kontrolüne imkan verecek şekilde düzenlenmesidir.

Signup and view all the flashcards

Vergi teminatı nedir?

Mükelleflerin fabrika, imalathane, ticarethane ve depolarındaki ilk madde, yarı mamul ve mamul stokları vergi teminatıdır.

Signup and view all the flashcards

Asgari randıman oranları?

Maliye ve Gümrük Bakanlığı, asgari randıman oranları ve birim satış bedellerini belirlemeye yetkilidir.

Signup and view all the flashcards

Etikette vergi gösterimi?

Perakende satışı yapılan mallara ait etiketlerde, Katma Değer Vergisinin satış fiyatına dahil olup olmadığı belirtilmelidir.

Signup and view all the flashcards

Vergi gider kaydedilir mi?

Vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmez.

Signup and view all the flashcards

Kanunların uygulama alanı?

Bu Kanuna aykırı olmayan hükümler, Katma Değer Vergisi bakımından da geçerlidir.

Signup and view all the flashcards

Kaldırılan hükümler nelerdir?

Banka ve sigorta muameleleri vergilerine ilişkin hükümleri hariç, 6802 Sayılı Gider Vergileri Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Matrah, Nispet ve İndirim

Teslim ve Hizmet İşlemlerinde Matrah (Madde 20)

  • Teslim ve hizmet işlemlerinde matrah, bu işlemlerin karşılığını oluşturan bedeldir.
  • Bedel, malı teslim alan, hizmeti alan veya bunlar adına hareket edenlerin, işlemler karşılığında aldığı veya borçlandığı paradır.
  • Bedel ayrıca mal, diğer şekillerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade eder.
  • Belli tarifeli işlerde veya biletle tahsil edilen bedellerde KDV dahil olarak belirlenir ve ayrıca müşteriye yansıtılmaz.

İthalatta Matrah (Madde 21)

  • İthalatta verginin matrahı bazı unsurların toplamından oluşur.
  • Gümrük vergisi matrahına esas kıymet, gümrük vergisinden muaf olması halinde sigorta ve navlun bedelleri dahil (CIF) değeri dahil edilir.
  • CIF değeri belli değilse gümrükçe tespit edilecek değer baz alınır.
  • İthalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve paylar da matraha dahildir.
  • Gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan diğer giderler de matraha eklenir.
  • Vergilendirilmeyen fiyat farkı, kur farkı gibi ödemeler de matraha dahil kalemlerdir.

Uluslararası Yük ve Yolcu Taşımalarında Matrah (Madde 22)

  • Türkiye'de ikametgahı, kanuni veya iş merkezi olmayanların, yabancı ülkelerle Türkiye arasındaki taşımacılık ve transit taşımacılık işlemlerinde matrah farklı belirlenir.
  • Bu matrah tespitinde, şahıs ve ton başına kilometre dikkate alınarak yurt içi emsalleri ele alınır.
  • Maliye ve Gümrük Bakanlığı bu matrahın tespitinde yetkilidir.

Özel Matrah Şekilleri (Madde 23)

  • Spor-Toto ve Milli Piyango dahil her türlü piyangoda oyuna katılma bedeli özel matraha dahildir.
  • At yarışları ve diğer müşterek bahislerde, yarış ve oyunlara katılma karşılığı alınan bedel, ilgili yerlere giriş ücreti özel matrahtır.
  • Profesyonel sanatçı gösterileri, konserler, profesyonel spor faaliyetleri, maçlar, yarışlar, yarışmalarda giriş ücreti de özel matraha dahildir.
  • Bu faaliyetlerin yapıldığı yerlerdeki teslim ve hizmetlerin bedelleri de bu kapsama girer.
  • Gümrük depolarında ve müzayede yerlerindeki satışlarda kesin satış bedeli özel matrahtır.
  • 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamındaki ürün senetlerinin tesliminde, senedin son işlem gördüğü borsadaki değer de özel matraha dahildir.
  • Altın mamulleri, altın içeren ziynet eşyaları ve sikke altınların teslimi/ithalatında; külçe altın bedeli düşüldükten sonraki miktar matrah olarak kabul edilir.
  • İkinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticareti yapan mükellefler, KDV mükellefi olmayanlardan aldıkları (istisna kapsamındaki alımlar dahil) araç/taşınmazı satarken, alış bedeli düşüldükten sonraki tutarı matrah olarak alırlar.
  • Maliye ve Gümrük Bakanlığı, işin niteliğine göre özel matrah şekillerini belirleme yetkisine sahiptir.

Matraha Dahil Olan Unsurlar (Madde 24)

  • Teslim alanın belirttiği yere kadar satıcının yaptığı taşıma, yükleme ve boşaltma giderleri matraha dahildir.
  • Ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider karşılıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi unsurlar da matrahı oluşturur.
  • Vade farkı, fiyat farkı, kur farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan menfaat, hizmet ve değerler de matraha dahildir.

Matraha Dahil Olmayan Unsurlar (Madde 25)

  • Fatura ve benzeri belgelerde gösterilen, ticari teamüllere uygun iskontolar matraha dahil değildir.
  • Hesaplanan katma değer vergisi (KDV) matraha dahil edilmez.

Döviz ile Yapılan İşlemler (Madde 26)

  • Bedelin döviz ile hesaplanması durumunda döviz, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği andaki cari kur üzerinden Türk Lirasına çevrilir.
  • Cari kuru belli olmayan dövizlerin Türk Lirasına çevrilmesine ilişkin esasları Maliye ve Gümrük Bakanlığı belirler.

Emsal Bedeli ve Emsal Ücreti (Madde 27)

  • Bedeli bulunmayan veya bilinmeyen işlemler ile bedelin mal, menfaat, hizmet gibi paradan başka değerler olması halinde matrah; işlemin niteliğine göre emsal bedeli veya emsal ücretidir.
  • Bedelin emsal bedeline veya emsal ücretine göre açıkça düşük olduğu ve bu düşüklüğün mükellef tarafından haklı bir sebeple açıklanamadığı durumlarda, matrah olarak emsal bedeli veya emsal ücreti dikkate alınır.
  • Emsal bedeli ve emsal ücreti, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tespit edilir.
  • KDV uygulamasında emsal bedelin belirlenmesinde genel idare giderleri ve genel giderlerden mamule düşen payın bedele eklenmesi zorunludur.
  • Serbest meslek faaliyetlerinde, ilgili meslek kuruluşları tarafından belirlenmiş bir tarife varsa hizmetin bedeli, o tarifede gösterilen ücretten düşük olamaz.
  • Arsa karşılığı inşaat işlerinde bedel belirlenirken, müteahhitin arsa sahibine bıraktığı konut veya işyerinin, Vergi Usul Kanununun 267. maddesindeki ikinci sıradaki maliyet bedeli esasına göre belirlenen tutarı esas alınır.

Oran (Madde 28)

  • Katma değer vergisi oranı, vergiye tabi her işlem için %10'dur.
  • Cumhurbaşkanı, bu oranı dört katına kadar artırma veya %1'e kadar indirme yetkisine sahiptir.
  • Cumhurbaşkanı, bu oranlar dahilinde farklı mal ve hizmetler ile bazı malların perakende safhası, arsa veya konutun vergi değeri ve bulunduğu yere göre konut teslimleri için farklı vergi oranları belirleyebilir.

Vergi İndirimi (Madde 29)

  • Mükellefler, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV'den, kanunda aksi belirtilmedikçe faaliyetlerine ilişkin bazı vergileri indirebilirler.
  • Kendilerine yapılan teslim ve hizmetler nedeniyle düzenlenen fatura ve benzeri belgelerde gösterilen KDV indirilebilir.
  • İthal edilen mal ve hizmetler dolayısıyla ödenen KDV indirilebilir.
  • Götürü veya telafi edici usulden gerçek usule geçenlerin, envantere göre dönem başındaki mallara ait fatura ve benzeri belgelerdeki KDV indirilebilir.
  • Vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanların sorumlu sıfatıyla beyan ederek ödediği KDV indirilebilir.
  • Bir vergilendirme döneminde indirilecek KDV toplamı, mükellefin vergiye tabi işlemleri dolayısıyla hesaplanan KDV toplamından fazla olursa, fark sonraki dönemlere devreder ve iade edilmez.
  • Cumhurbaşkanı tarafından vergi oranı indirilen teslim ve hizmetlerde indirilemeyen ve Cumhurbaşkanınca belirlenen sınırı aşan vergi, mükellefin vergi ve sosyal sigorta prim borçları, genel ve katma bütçeli idareler ile belediyelere olan borçlarına veya döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin %51'i veya daha fazlası kamuya ait olan kuruluşlara mahsup edilir.
  • Maliye Bakanlığı belirli sektörler, mal/hizmet grupları ve dönemler için yıl içinde mahsuben iade edilemeyen vergiyi nakden iade edebilir.
  • Cumhurbaşkanı, vergi oranı indirilen mal ve hizmet gruplarında iade hakkını kısmen/tamamen kaldırmaya veya amortismana tabi kıymetlerle sınırlamaya yetkilidir.
  • İndirim hakkı, vergiyi doğuran olayın gerçekleştiği takvim yılını takip eden takvim yılı aşılmamak şartıyla kullanılabilir.
  • Boru hatları veya elektrik telleri ile taşınan malların ithaline ilişkin KDV beyannamesi verilme süresi sonuna kadar ödenen KDV, ithalatın yapıldığı dönemde indirim konusu yapılabilir.
  • Vergi Usul Kanununun 322. maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen KDV, alacağın zarar yazıldığı dönemde indirim konusu yapılabilir.
  • Vergi Usul Kanununun 323. maddesine göre karşılık ayrılmak suretiyle gelir/kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınan KDV'nin indirilebilmesi için, gelir/kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınması şarttır.
  • Maliye ve Gümrük Bakanlığı, vergi indirimi uygulamasında doğabilecek aksaklıkları gidermeye ve indirimle ilgili usul ve esasları düzenlemeye yetkilidir.

İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi (Madde 30)

  • Vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış belgelerinde gösterilen veya maliyet içinde yer alan KDV indirilemez.
  • Binek otomobillerinin kiralanması veya işletilmesiyle uğraşanların bu amaçla kullandıkları hariç, işletmelere ait binek otomobillerinin alış belgelerinde gösterilen KDV indirilemez.
  • Deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilan ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç, zayi olan mallara ait KDV indirilemez.
  • Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen KDV indirilemez.
  • Vergi Usul Kanununun 322. maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin alıcı tarafından ödenmeyen KDV indirilemez.

İstisna Edilmiş İşlemlere İndirim (Madde 32)

  • Kanunun 11, 13, 14, 15. maddeleri ile 17. maddenin (4) numaralı fıkrasının (s) bendi uyarınca vergiden istisna edilmiş işlemlerle ilgili fatura ve belgelerde gösterilen KDV, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak KDV'den indirilir.
  • Vergiye tabi işlemlerin olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması halinde, indirilemeyen KDV, işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar talep edilmesi şartıyla Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenecek esaslara göre iade edilir.
  • Maliye Bakanlığı KDV iadesini, hak sahiplerinin vergi ve sosyal sigorta prim borçlarına mahsup suretiyle sınırlamaya yetkilidir.
  • İmalatçılar tarafından yapılan ihracat işlemlerinde iade, yüklenilen KDV yerine sektörler itibarıyla ihracat bedelinin belli bir oranına kadar yaptırılabilir.

Kısmi Vergi İndirimi (Madde 33)

  • İndirim hakkı olan ve olmayan işlemlerin bir arada yapılması durumunda, fatura ve benzeri belgelerde gösterilen KDV'nin sadece indirim hakkı tanınan işlemlere denk gelen kısmı indirilebilir.
  • Kısmi vergi indirimine ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi Maliye ve Gümrük Bakanlığı'ndadır.

İndirimin Belgelendirilmesi (Madde 34)

  • Yurt içinden sağlanan veya ithal edilen mal ve hizmetlere ait KDV, alış faturası, benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu ile belgelendirilir.
  • Bu belgelerin ayrıca kanuni defterlere kaydedilmesi şartıyla indirim yapılabilir.
  • KDV'nin fatura ve benzeri belgelerde ayrı gösterilmesine gerek olmayan işlemlerde, vergi indiriminin nasıl belgelendirileceği Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilir.

Matrah ve İndirim Miktarlarının Değişmesi (Madde 35)

  • Malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya diğer sebeplerle matrahta değişiklik olması halinde, vergiye tabi işlem yapmış olan mükellef, bu değişiklikleri ilgili dönemde düzeltir.
  • İade edilen malların fiilen işletmeye girmiş olması ve girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesi şarttır.

Yetki (Madde 36)

  • Cumhurbaşkanı, indirim veya iade hakkını kısmen/tamamen kaldırma veya yeniden koyma yetkisine sahiptir.
  • Cumhurbaşkanı, indirim veya iade hakkı kısıtlanan mal/hizmetleri belirleme yetkisine sahiptir.
  • Süresi içinde iadesi talep edilmeyen ve indirim yoluyla giderilmek üzere devreden KDV'nin gelir/kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak yazılmasına izin vermeme kararı alabilir.
  • İade talebinde bulunulabilecek asgari tutarı belirleme yetkisi vardır.
  • Maliye Bakanlığı, mükellefiyet süresi, çalışan sayısı, aktif ve özsermaye büyüklüğü, ödenen vergi tutarı ve vergisel ödevlerin yerine getirilme durumu gibi kriterlere göre mükelleflerin vergisel uyum seviyelerini değerlendirir.
  • Farklı uyum seviyelerine göre farklı iade yöntemleri tespit edebilir.
  • İade edilecek alacağın mahsup edileceği vergi borçları ile iadeye ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.

Vergilendirme Usulleri

Gerçek Usulde Vergilendirme (Madde 37)

  • Aksine bir hüküm bulunmadıkça, mükellefler gerçek usulde vergilendirilirler.

Hasılat Esaslı Vergilendirme (Madde 38)

  • Ticari kazancı işletme hesabı esasına göre veya mesleki kazancı serbest meslek kazanç defterine göre tespit edilen, Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen sektör ve meslek gruplarındaki mükellefler, talep etmeleri halinde hasılat esaslı vergilendirme yöntemini seçebilirler.
  • Bu yöntemde, vergiye tabi işlemlerin karşılığını teşkil eden (KDV dahil) bedel üzerinden, Kanunun 28. maddesindeki en yüksek oranı geçmemek üzere, Cumhurbaşkanınca belirlenen oran uygulanarak KDV hesaplanır.
  • Hasılat esaslı vergilendirme usulüne geçen mükellefler, en az iki yıl geçmedikçe bu usulden çıkamazlar.
  • Cumhurbaşkanı, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerini, belirli yıllık iş hacimlerine göre hasılat esaslı vergilendirme kapsamına almaya yetkilidir.
  • Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.

Vergilendirme Dönemi ve Beyan Esası

Vergilendirme Dönemi (Madde 39)

  • KDV’de vergilendirme dönemi, faaliyet gösterilen takvim yılının üçer aylık dönemleridir.
  • Maliye ve Gümrük Bakanlığı, mükelleflerin yıllık gayrisafi hasılatlarına göre üç aylık dönem yerine birer aylık vergilendirme dönemi belirlemeye yetkilidir.
  • Götürü usulde: Bir takvim yılıdır.
  • Vergi kesintisi sorumluluğu olanlar için: Bir aydır.
  • İthalat, transit ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılıkta: Gümrük bölgesine girildiği veya çıkıldığı andır.
  • Maliye ve Gümrük Bakanlığı, mükellefleri gruplar içinde toplamaya ve vergilendirme dönemlerinin başlangıç aylarını tespit etmeye yetkilidir, bu durumda üç aylık dönemlerin aynı takvim yılı içinde olması şartı aranmaz.

Beyan Esası (Madde 40)

  • KDV, kanunda aksi belirtilmedikçe mükelleflerin yazılı beyanları üzerine tarh olunur.
  • Kanunun 9. maddesinde belirtilen hallerde beyan, vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından yapılır.
  • Vergilendirme döneminde vergiye tabi işlemi olmasa dahi mükelleflerin beyanname verme zorunluluğu vardır.
  • İthalatta alınan KDV, gümrük giriş beyannamesindeki beyan üzerine tarh olunur, gümrük giriş beyannamesi verilmeyen hallerde ve motorlu kara taşıtlarıyla yapılan yük ve yolcu taşımaları ile transit taşımalara ait KDV mükelleflerin yapacakları özel beyan üzerine tarh olunur.
  • Beyannamelerde, vergi matrahının unsurları ile vergi oranının açıkça gösterilmesi gereklidir.
  • Maliye Bakanlığı 17. maddenin 1. fıkrasında sayılan kurum ve kuruluşlara sadece vergiye tabi işleminin bulunduğu dönemler için beyanname verdirmeye, beyanname yerine kaim olmak üzere işleme esas olan belgeleri kabul etmeye ve verginin beyan ve ödeme zamanını belirlemeye yetkilidir.

Beyanname Verme Zamanı (Madde 41)

  • KDV beyannameleri, vergilendirme dönemini izleyen ayın 24. günü akşamına kadar verilir.
  • Vergi kesintisi yapmakla sorumlu olanlar, beyannamelerini vergilendirme dönemini izleyen ayın 21. günü akşamına kadar verirler.
  • KDV beyanının gümrük giriş beyannamesi veya özel beyanname ile yapılması gerektiği durumlarda, beyannameler vergi mükellefiyetinin başladığı anda ilgili gümrük idaresine verilir.
  • İşi bırakan mükelleflerin KDV beyannamesi, işin bırakıldığı tarihi izleyen ayın 24. günü akşamına kadar verilir.

Beyannamelerin Şekil ve Muhtevası (Madde 42)

  • KDV beyannamelerinin şekil ve içeriği ile gümrük giriş beyannamelerinde KDV’ye ilişkin olarak yer alacak bilgiler Maliye ve Gümrük Bakanlığı’nca belirlenir.

Tarh İşlemleri

Tarh Yeri (Madde 43)

  • KDV, mükellefin iş yerinin bulunduğu yer vergi dairesince tarh olunur.
  • Mükellefin farklı vergi dairelerinin faaliyet bölgelerinde iş yerleri varsa KDV, gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesi tarafından tarh olunur.
  • Gayrimenkul teslimlerinde mükellefinn talebi halinde KDV, gayrimenkulün bulunduğu yer vergi dairesince tarh olunur.
  • İthalde alınan KDV, ilgili gümrük idaresince tarh olunur.
  • İkametgahı, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlar tarafından motorlu kara taşıtlarıyla Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılık ile transit taşımacılığa ait KDV, ilgili gümrük idaresince tarh olunur.
  • Maliye ve Gümrük Bakanlığı, faaliyetin gereğini göz önünde tutarak mükellefin başvurusu üzerine veya resen tarh yerini belirlemeye yetkilidir.

Tarhiyatın Muhatabı (Madde 44)

  • KDV, bu vergiyle mükellef gerçek veya tüzel kişiler adına tarh olunur.

  • Adi ortaklıklarda, verginin ödenmesinden müteselsilen sorumlu olmak üzere ortaklardan herhangi biri tarhiyata muhatap tutulur.

  • Türkiye'de yerleşmiş olmayan gerçek kişiler ile kanuni merkez veya iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde bulunmayan tüzel kişilerde:

    • Vergi kesintisi yapmakla sorumlu kişi
    • Vergi kesintisi sorumlusu bulunamazsa, mükellefin Türkiye'deki daimi temsilcisi
    • Türkiye'de birden fazla temsilci varsa, mükellefin tayin edeceği temsilci
    • Temsilci tayin edilmemişse temsilcilerden herhangi biri
    • Daimi temsilci yoksa işlemleri mükellef adına yapanlar tarhiyata muhatap tutulurlar.

Tarh Zamanı (Madde 45)

  • KDV, beyannamenin verildiği günde tarh edilir.
  • Beyanname posta ile gönderilmişse vergi, ilgili daireye geldiği tarihi takiben yedi gün içinde tarh edilir.

Verginin Ödenmesi (Madde 46)

  • Beyanname vermek zorunda olan mükellefler, bir vergilendirme dönemine ait KDV'yi beyanname verecekleri ayın yirmi altıncı günü akşamına kadar ödemekle yükümlüdürler.
  • İthalde alınan KDV, gümrük vergisi ile birlikte ve aynı zamanda ödenir.
  • Gümrük vergisine tabi olmayan ithalat ile ikametgahı, kanuni ve iş merkezi yurt dışında olanlar tarafından motorlu kara taşıtlarıyla Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılık veya transit taşımacılığa ait KDV, bu işlemlere ait özel beyannamelerin verilme süresi içinde ödenir.
  • Beyanname vermek zorunda olmayan mükelleflerin KDV'si, tarh süresi içinde ödenir.
  • Götürü usulde vergilendirilen mükelleflerin katma değer vergisi, Gelir Vergisi Kanununun götürü vergilendirmeye ilişkin usul ve esasları ve ilgili döneme ait hükümler çerçevesinde ödenir.
  • Maliye Bakanlığı, Vergi Usul Kanunu uyarınca işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin ödeme zamanını, beyannamenin verildiği ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar uzatmaya yetkilidir.

Gümrük İdarelerince Alınan Katma Değer Vergisine İlişkin Hükümler

Gümrük Makbuzu (Madde 47)

  • İthal sırasında alınan KDV, gümrük makbuzunda ayrıca gösterilir.

Düzeltme İşlemleri (Madde 48)

  • Kanuna göre vergisi ödenmeden veya eksik ödenerek ülkeye sokulan malların hiç alınmamış veya eksik alınmış KDV'leri hakkında Gümrük Kanunundaki esaslara göre işlem yapılır.
  • İndirim hakkı tanınan işlemlere konu eşyanın serbest dolaşıma girdiği tarihin içinde bulunduğu veya sonraki vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak vergi dairesine verilen beyannamelere göre ödenen katma değer vergisi (sorumlu sıfatıyla ödenenler hariç), ithalde hiç ödenmemesi veya eksik ödenmesi nedeniyle tahsili gereken katma değer vergisinden düşülür.
  • İthal edilen eşya ile ilgili olarak KDV’den muaf olduğu halde yanlışlıkla alınan veya fazla alındığı anlaşılan KDV, indirim hakkına sahip olmayan mükelleflere Gümrük Kanununa göre iade olunur.

Teminatlı İşlemler (Madde 49)

  • Gümrük Kanunu ve diğer kanunlar gereğince gümrük vergisi teminata bağlanarak işlem gören madde ve kıymetlere ait KDV de aynı usule tabidir.
  • İhraç edilecek ürünlerin imalinde kullanılacak maddelerin ithali sırasında ödenmesi gereken KDV’nin teminata bağlanması ve teminata tabi işlemler ile teminatın türü, şekli, miktarı ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirleme konusunda Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Muhatap (Madde 50)

  • Gümrükte tarh edilen KDV, tarh sırasında hazır bulunan mükellefe, kanuni temsilcisine, adına hareket eden komisyoncusu ile gümrük veya geçiş işlemine muhatap olanlara tebliğ edilir.
  • Bu tebliğ üzerine açılacak davalar için Gümrük Vergisinin tabi olduğu usul ve esaslar uygulanır.

Matrah Farklarına Uygulanacak İşlemler (Madde 51)

  • Mükelleflerin ithalatta beyan ettikleri matrah ile tahakkuk veya inceleme yapanların tespit ettikleri matrahlar üzerinden hesaplanan vergi farklarına, Gümrük Kanunu uyarınca Gümrük Vergisindeki esaslar çerçevesinde ceza uygulanır.

Maktu Vergi (Madde 52)

  • Gümrük Vergisinin maktuen alındığı hallerde tek ve maktu tarife, ithalde alınacak Katma Değer Vergisi de dahil edilmek suretiyle tespit olunur.

Usul Hükümleri

Fatura ve Benzeri Vesika Düzenlenmesi (Madde 53)

  • Kanunda geçen fatura ve benzeri vesika tabiri Vergi Usul Kanununda düzenlenen vesikaları ifade eder.

Kayıt Düzeni (Madde 54)

  • KDV mükellefleri, tutulması zorunlu defter kayıtlarını verginin hesaplanmasına ve kontrolüne imkan verecek şekilde düzenlerler.
  • Kayıtlarda gösterilmesi gereken hususlar şunlardır:
    • Vergi konusu işlemlerin mahiyeti, vergisiz tutarları, hesaplanan vergi, indirilebilir vergi miktarları
    • Vergiden istisna edilen işlemlerin mahiyeti ve ayrımı ile hesaplanan indirilebilir vergi miktarları
    • İndirim konusu yapılamayacak işlemlerin niteliği ve bu işlemlerle ilgili vergi miktarları
    • Matrah ve indirim miktarlarındaki değişmelerle, ödenen, terkin edilen ve iade olunan vergiler
  • Emtia üzerine iş yapanlar, emtia envanterinde ilgili bulundurdukları emtiayı, KDV’ye tabi olanlar ve olmayanlar olarak ayırmak zorundadırlar.

Vergi Teminatı (Madde 55)

  • Mükelleflerin fabrika, imalathane, ticarethane, şube, satış mağazası ve depolarında ki ilk madde, yarı mamul ve mamul madde stokları, üçüncü şahıslara satılmış veya rehnedilmiş olsa dahi KDV ile zam ve cezalarının teminatı hükmündedir.

Çeşitli Hükümler

Asgari Randıman Oranları ve Birim Satış Bedelleri (Madde 56)

  • Maliye ve Gümrük Bakanlığı; imal ve inşa işlerinde, hammadde, yardımcı madde, enerji, işçilik ve benzeri ölçüleri esas alarak belli iş ve sanat kolları itibariyle asgari randıman oranları tespit etmeye yetkilidir.
  • Alım-satım ve hizmet işlerinde asgari birim satış bedellerini belirlemeye yetkilidir.
  • Mükelleflerin Katma Değer Vergisi, bu oranlara ve birim satış bedellerine göre hesaplanacak Katma Değer Vergisinden aşağı olamaz.

Verginin Etikette Gösterilme Mecburiyeti (Madde 57)

  • Perakende satışı yapılan malların etiketlerinde, KDV'nin satış fiyatına dahil olup olmadığı açıkça belirtilir.
  • Vergi satış fiyatından hariç ise bunun miktarı ayrıca gösterilir
  • KDV'nin fatura ve benzeri belgelerde ayrıca gösterilmesine gerek görülmeyen işlemlerde bu hüküm uygulanmaz.

Verginin Gider Kaydedilemeyeceği (Madde 58)

  • Mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi ile mükellefçe indirilebilecek Katma Değer Vergisi, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmez.

Kanunların Uygulama Alanı (Madde 59)

  • Kanunla yürürlükten kaldırılan vergilerle ilgili olarak Vergi Usul Kanunu ile diğer kanunlarda yer alan ve bu Kanuna aykırı olmayan hükümler, KDV bakımından da geçerlidir.

Kaldırılan Hükümler (Madde 61)

  • 6802 Sayılı Gider Vergileri Kanunu (banka ve sigorta işlemleri vergisine ilişkin hükümleri hariç)
  • 2456 Sayılı İşletme Vergisi Kanunu
  • 1318 Sayılı Finansman Fonununun Spor Toto Vergisini ilişkin hükümleri
  • 6747 sayılı kanunun Şeker İstihlak Vergisine ilişkin hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük (Madde 62)

  • Kanunun Bakanlar Kurulu ile Maliye ve Gümrük Bakanlığına yetki veren hükümleri yayımı tarihinde, diğer hükümleri 1/1/1985 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme (Madde 63)

  • Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

More Like This

Katma Değer Vergisi Kanunu Notları
56 questions
3065 KDV Kanunu Notları: Verginin Konusu
50 questions
Katma Değer Vergisi Kanunu'na Giriş
53 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser