Kasaysayan at mga Batis Pangkasaysayan

Study Notes

Kasaysayan

Nagmula sa salitang “Historia” na nangangahulugang pag-uusisa o pagsusiyasat.
Ang kasaysayan ay pag-aaral ng nakaraan gamit ang ebidensiya at dokumento.
Mahalaga ang mga ulat, kwento at pagkakasaysayan sa pagsusuri ng mga kaganapan.
Si Herodotus, kilala bilang "Ama Ng Kasaysayan," ay isa sa mga unang historian.

Mga Batis Pangkasaysayan

Primayang Batis: Unang salin o tungkol sa mga unang karanasan ng mga saksi (first-hand accounts).
- Kabilang dito ang mga visual artifacts, oral records, at hindi nai-publikong dokumento.
Sekundaryang Batis: Mga dokumento na inangkop mula sa primayang batis (rewritten), tulad ng mga aklat, artikulo, at journal.

Heograpiya

Nagmula sa Griyegong salita na “geo” (daigdig) at “grapha” (pagkalarawan).
Isang siyentipikong pag-aaral ng katangian ng pisikal na kapaligiran.
Si Eratosthenes, itinuturing na "Ama Ng Heograpiya," ay nag-ambag sa larangang ito.

Sangay Ng Heograpiya

Pisikal: Naglalarawan sa kapaligiran, klima, geology, at biodiversity.
Pantao: Tumutukoy sa wika, relihiyon, lahi, at kultura ng mga tao.

Limang Tema Ng Heograpiya

Lokasyon: Tinutukoy ang eksaktong kinaroroonan ng isang lugar.
- Lokasyong Tiyak/Absolute: Batay sa mga latitud at longitud.
- Lokasyong Kaukulan/Relatibo: Batay sa kinalilibutan (hal. "Sa tapat ng McDonald's").
Lugar: Natatanging katangian ng isang pook.
- Kasama rito ang klima, anyong lupa, at likas na yaman.
Rehiyon: Pagsasama-sama ng mga lugar na may karaniwang katangian (hal. NCR, Calabarzon).
Interaksyon Ng Tao Sa Kapaligiran: Ugnayan ng tao at ng kanilang kapaligiran.
Paggalaw: Tumutukoy sa migrasyon at paglipat ng tao sa iba't ibang lugar.

Aralin 1.2: Asya

Asya ang pinakamalaking kontinente, sumasaklaw ng 30% ng lupa sa daigdig at may 49 na bansa.
Tinatayang nasa 44.61 milyong KM kwadrado ang sukat nito.
Nahahati sa mga rehiyon: Hilagang Asya, Gitnang Asya, Kanlurang Asya, Timog Asya, Silangang Asya, at Timog-Silangang Asya.

Landmark sa Asya

Kara Kum Desert (Turkmenistan) at Gobi Desert (China) ang mga kilalang disyerto.
Himalayas: Hanay ng bundok na umaabot sa 5 bansa at tahanan ng Mt. Everest, ang pinakamataas na bundok sa mundo.
Marianas Trench: Pinakamalalim na bahagi ng karagatan.

Traditional Racial Categories ng Asya

Mongoloid: Katawan sa Silangan at Timog-Silangang Asya.
Caucasoid: Matatagpuan sa Kanlurang Asya.
Australoid: Sa Timog-Silangang Asya.

Relihiyon sa Asya

Kabilang ang Hinduismo, Islam, Budismo, Kristiyanismo, at Judaismo.

Aprika

Ikalawang pinakamalaking kontinente na may 54 na bansa at kilala sa kayamanan ng ginto at diyamante.
Tinaguriang "Dark Continent" dahil sa hirap ng pagtuklas dito.

Landmark sa Aprika

Sahara Desert: Pinakamalawak na disyerto.
Ilog Nile: Pinakamahabang ilog sa mundo.

Traditional Racial Categories ng Aprika

Negroid: Hango sa Sub-Saharan Africa.
Caucasoid: Hango sa Hilagang Aprika.
Kholsan: Matatagpuan sa Timog Aprika.

Relihiyon sa Aprika

Kabilang ang Kristiyanismo, Islam, at tradisyonal na pananampalataya.

Europa

Ikalimang pinakamalaking kontinente, may 10 milyong KM kwadrado at 44 na bansa.
May iba't ibang rehiyon tulad ng Hilagang Europa, Kanlurang Europa, at Timog-Silangang Europa.

Landmark sa Europa

Bundok Elbrus: Ang pinakamataas na bahagi ng Europa.

Traditional Racial Categories ng Europa

Caucasoid: Pangunahing lahi sa kontinente.

Relihiyon sa Europa

Kabilang ang Kristiyanismo, Islam, at Judaismo.

Description

Tuklasin ang mga pangunahing konsepto ng kasaysayan sa quiz na ito. Alamin ang tungkol sa mga uri ng batis pangkasaysayan, isang mahalagang bahagi ng ating pag-unawa sa nakaraan. Mula sa mga primayang batis hanggang sa sekundaryang batis, talakayin natin ang kani-kanilang kahalagahan at pagsasalin. Ano ang papel ni Herodotus bilang 'Ama ng Kasaysayan'?