Karar Verme Süreci

Yönetim

• Yönetim, kurumsal (örgütsel) amaçlara ulaşmak için, başta insan kaynakları olmak üzere hammadde, zaman ve para gibi kaynakların etkili ve etkin kullanılma sürecidir.
• Yönetim, birbirleriyle ilişkili ve devam eden faaliyetleri içeren bir süreçtir.
• Yönetim, örgütsel amaçlara ulaşmayı hedefler ve kapsar.
• Yönetim, kişiler vasıtasıyla ve kişilerle birlikte diğer kaynakları kullanarak amaçlara ulaşır.
• Yönetimi yeniden şekillendiren ve yeniden tanımlayan faktörler; teknoloji, yıkıcı inovasyon, sosyal medya, etik, politik belirsizlik ve müşterilerdir.
• Yönetimin başarılı olması için yönetsel yeteneklerin bilinmesi gereklidir.
• Yönetsel yetenek türleri; teknik yetenek, beşeri yetenek, kavramsal yetenek ve politik yetenektir.
• Yöneticilerin becerileri, yönetim kademeleri yükseldikçe farklılaşmaktadır.
• Yöneticiler, görevlerini yerine getirmek için çeşitli organlar ve hiyerarşik düzen kullanırlar.

Yönetici Hiyerarşisi

• Yönetim fonksiyonunu üstlenen çeşitli organ ve hiyerarşik düzen vardır.
• Yöneticiler, işletme sahipleri, yönetim kurulu, genel müdür, genel müdür yardımcıları, bölüm müdürleri, bölüm müdür yardımcıları, kısım şefleri, ustabaşlar ve gözetimcilerden oluşmaktadır.

Klasik Yaklaşım

• Klasik yaklaşımın alt başlıkları: bilimsel yönetim, bürokratik yaklaşım ve yönetim süreci yaklaşımıdır.
• Frederick Winslow Taylor (Bilimsel Yönetim): İş üretkenliğini artırmak için bilimsel yöntemleri kullandı.
• Henri Fayol (14 Yönetim İlkesi): Yönetim ilkelerini sistematize etti.
• Max Weber (Bürokratik Yaklaşım): Bürokratik yapının gerekliliğini vurguladı.

Neo Klasik Yaklaşım

• Neo klasik yaklaşım, insan ilişkileri ve davranışsal yaklaşımı kapsamaktadır.
• Hawthorne Etkisi: Çalışan davranışlarını çevreleyen faktörler üzerinde durmuştur.

Çağdaş Yaklaşım

• Çağdaş yaklaşım, sistem ve durumsallık yaklaşımlarını içerir.
• Açık Sistem Teorisi: Bir organizasyonu girdi, süreç, çıktı ve geri bildirim olarak gören bir kavramdır.

18. ve 19. Yüzyılın Yönetim Düşünceleri

• 18. yüzyılın ikinci yarısında başlayan ve 19. ve 20. yüzyıllarda Avrupa ve Amerika'ya yayılan Sanayi Devrimi, yönetim düşünce sistemleri açısından son derece önemli bir olaydır.

Dış Etkenler

• Dış çevre unsurları; ekonomik, küresel, politik/yasal, sosyokültürel, teknolojik ve demografik faktörlerden oluşur.
• Kültürler, iş ve istihdam, çevresel belirsizlik ve paydaş ilişkilerini yönetme ve etkileyen unsurlardır.

Paydaşlar

• Çalışanlar, sendikalar, hissedarlar, topluluklar, tedarikçiler, medya, hükümet, ticaret ve ekonomi birlikleri, rakipler, sosyal ve politik gruplar ve müşteriler örnek paydaşlardır.

İç Yapı / Örgütsel Kültür

• Örgütsel kültür, örgüt üyelerinin davranışlarını etkileyen paylaşılan değerler, ilkeler, gelenekler ve iş yapma yollarıdır.
• Örgüt kültürü, bir örgütü diğer örgütlerden ayırır ve örgüt üyeleri tarafından paylaşılan değer sistemini ifade eder.

Çalışanlar Kültürünü Öğrenme

• Hikayeler, ritüeller, maddi semboller ve kullanılan dil; çalışanların kültürü öğrenme yöntemleridir.

Kültür & Strateji & Lider

• Kültürler stratejiler için önemlidir.
• Liderler, mevcut stratejileri ve kültürel değerleri göz önünde bulundurmalıdırlar.

Lider & Kültür

• Lider-kultura ilişkisi incelenmelidir.

Yöneticilik Tavrı

• Yöneticilik tavrı günümüzde, on yıl önceki duruma göre değişmiştir.
• Ağırbaşlılık, kararlılık, iletişim becerileri, görünüm, fiziksel çekicilik, profesyonel giyim tarzı, otantik olmak ve duruş gibi özellikler öne çıkarılmaktadır.

Planlamanın Prensipleri

• Yönetim fonksiyonları arasında önemli bir yere sahip olan planlamanın temel unsurları, amaçlar ve planlardır.
• Planlar, amaçların gerçekleşme süreçlerini açıklayan dokümanlardır.

Planlamanın Temelleri

• Planlama, örgütün hedeflerini belirlemek, bu hedeflere ulaşmak için bir strateji geliştirmek ve faaliyetleri uyum ve eşgüdüm içerisinde gerçekleştirmektir.

Plan Türleri

• Planlar, genişliğe, zaman dilimine, kesinliğe ve kullanım sıklığına göre farklılık gösterir.

Yöneticiler ve Güncel Planlama

• Yöneticilerin karşı karşıya kaldığı güncel planlama sorunları ve stratejilerin uygulanma nedenleri incelenmelidir.

Yönetim Becerisi ve Karar Alma

• Yönetim becerisi, stratejilerin uygulanması ve sonuçların değerlendirilmesi için çok önemlidir.
• Karar alma, yönetim işinin özüdür.

Amaç Belirlemenin Adımları

• Hedefler, örgütün misyonuna, kaynaklara ve iç ve dış etkinliklere bağlı olarak belirlenmelidir.

Stratejik Yönetim

• Stratejik yönetim, yöneticilerin bir örgütün stratejilerini geliştirmek için yaptıkları faaliyetlerdir.
• Dışsal ve içsel analizler, strateji oluşturma, stratejilerin uygulanması ve sonuçların değerlendirilmesi aşamalarını içerir.

İşlevsel Stratejiler

• İşlevsel stratejiler; örgütün çeşitli işlevsel bölümleri tarafından rekabet stratejisini desteklemek için kullanılan stratejilerdir.

Büyüme Stratejileri

• Yoğunlaşma, dikey bütünleşme, yatay bütünleşme ve çeşitlendirme, şirketlerin büyüme stratejilerinin örnekleridir.

Büyüme Stratejileri (Mevcut İş Tanımını Değiştirerek Büyüme)

• Mevcut işin tanımını değiştirerek büyüme, yeni ürün ve hizmetlerin ilavesi, yeni pazarların ilavesi ve yeni faaliyet ve üretim süreçlerinin ilavesi gibi stratejileri içerir.

Büyüme Stratejileri (Faaliyetleri Hız ve Etkililiği Değiştirerek Büyüme)

• Etkin pazarlama girişimleri ve üretim kapasitesinin arttırılması gibi stratejiler bu kategoriye girmektedir.

Yeni Stratejiler

• Yeni süreçler, deneyimler, özellikler, müşteri ve teklifler/yeni modelleme; yeni stratejik yönetim yöntemleridir.

Karar Almada Önyargılar

• Aşırı güven, çıpalama, doğrulama, bulunabilirlik, bağlılık gösterme, riskten kaçınma ve ben demiştim yanılgıları; karar alma sürecinde sıkça karşılaşılan önyargılardır.

Karar Verme Teknikleri

• Rasyonel karar alma modeli, sınırlandırılmış rasyonellik ve sezgisel karar alma, karar verme tekniklerindendir.

Grup Karar Verme Teknikleri

• Etkileşimsel gruplar, nominal grup tekniği ve elektronik toplantılar, grup karar verme tekniklerindendir.

Karar Verme Süreçlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Programlanmış karar süreci ve durumu özel çözümler gerektiren kararlar, farklı karar yapılarını temsil etmektedir.
• Belirlilik, risk ve belirsizlik koşulları; karar alma sürecinde önemli rol oynar.
• Karar alma sürecinde etik değerler ve ilgili ölçütler, her zaman dikkate alınmalıdır.

Yaratıcılık ve Kurumsal Etkenler

• Yaratıcılık geliştirmek; yeni ve işe yarar fikirler üretme yetisiyle ilişkilidir.
• Yaratıcılığı engelleyen faktörler; beklenen değerlendirme, gözetim, dışsal güdüleyiciler, rekabet ve sınırlandırılmış seçeneklerdir.
• Yaratıcılık için destekleyici yöntemler; sürpriz etkinlikleri, şirket içi gösteriler ve fab-lab'lardır.

Ekonomik ve Pazarlama Stratejileri

• Oyun sektörü örneklerini, güçlü pazarlama planlarının önemli olduğunu vurgulamaktadır.

Sosyal Amaç ve Rekabet

• Sosyal amaç, rekabet stratejilerinde rol alıyor ve şirketlerin değer yaratma amacına ulaşmalarını sağlıyor.

Şirketlerin Sosyal Sorumluluğu

• Yöneticiler; şirketlerin toplumsal sorumluluğunu ve sürdürülebilirliği değerlendirmelidirler.

Marka Mirası ve Müşteri İlişkileri

• Müşteri ilişkileri, marka dışsallıklarının ve mirasının güçlü bir unsurudur.

Planlama, Örgütleme, Denetleme ve Yöneltme Süreci

• Planlama, örgütlenme, denetleme ve yöneltme, yönetimin temel fonksiyonlarıdır.
• Uygun bir yönetim becerisi, bu işlevlerin etkin uygulanmasını sağlar.

Karar Alma Modelleri

• Programlanmış ve programlanmamış kararlar, farklı karar verme teknikleriyle ilişkilendirilebilir.
• Belirlilik, risk veya belirsizlik koşulları altında alınan kararların farklılıkları ortaya konulmuştur.
• Etik, karar verme sürecinde önemli rol oynar.
• Yönetim süreçlerine karşı farklılıklar gösteren, önyargı unsurları, bu sürecin başarısızlık veya yetersizliğinin olası nedenleridir.

Planlama ve Performans İlişkisi

• Planlamanın performans ile olan karmaşık ve çok yönlü ilişkisi, öne çıkarılarak, başarılı bir şekilde uygulanabilmesi için gerekli noktalar belirtilmiştir.

Farklı Plan Türleri ve Yaklaşımlar

• Stratejik, taktik, uzun vadeli, kısa vadeli, tek kullanım ve sürekli planlar ayrıntıları incelenmiş ve örnekler verilmiştir.
• Farklı strateji geliştirme yaklaşımları ortaya konmuştur.

Yöneticilerin Kullandığı Stratejiler

• Şirket, rekabet ve işlevsel stratejilere ilişkin ayrıntılı bir açıklama sunulmuştur.

SWOT Analizi

• SWOT analizi, şirketlerin iç ve dış çevre faktörlerini değerlendirmeleri için kullanılan bir araç olarak özetlenmiştir.

Amaçlara Göre Yönetim

• Amaçlara göre yönetimin (MBO) aşamaları ve avantajları ve/veya dezavantajları özetlenmiştir.
• Yöneticilerin karşılaştığı planlama sorunları ve stratejilerin başarısızlık sebeplerine dair ipuçları verilmiştir.

Genel Bilgiler

• Çeşitli şirketlerin başarı öyküleri ve uyguladıkları sosyal sorumluluk stratejileri, örnekler aracılığıyla anlatılmıştır.
• Özellikle, liderler ve kültürel değerlerin stratejiler üzerindeki etkisine ve sosyal sorumluluk ile sürdürülebilirlik kavramlarına dikkat çekilmiştir.

Bu quiz, karar verme sürecinin aşamaları ve sosyal maliyet-fayda analizini kapsamaktadır. Karar verme süreçlerinin temel bileşenleri ve paydaşların rolleri hakkında sorular içermektedir. Bilgilerinizi test ederek karar verme yetkinliğinizi geliştirin.