Kalıtım Prensipleri - Mendel Genetiği

True (A)

<p>Baskın</p> Signup and view all the answers

<p>Büyük veya küçük harfler ile</p> Signup and view all the answers

<p>F1 Nesil</p> Signup and view all the answers

<p>Alleller birbirinden ayrılır ve farklı gametlere gider (D)</p> Signup and view all the answers

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

<p>Fenotip</p> Signup and view all the answers

<p>Aynı fenotipi gösteren farklı genler veya alleller</p> Signup and view all the answers

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

<p>Gen lokusu</p> Signup and view all the answers

<p>Allel = Bir genin anneden ve babadan gelen farklı versiyonu Kimerik = Farklı zigotlardan gelen hücrelerin tek bir organizmada bulunması Mozaik = Tek bir zigottan gelen ama farklı genetik özellikteki hücrelerin bir arada olması Fenokopi = Çevresel faktörler nedeniyle genetik bir hastalıkla aynı belirti gösterme Penetrans = Bir genin, görünür hale gelme olasılığı Ekspresivite = Bir genin etkisinin fenotipte görünürlük oranı Pleiotropi = Tek genin birden fazla fenotipik özelliğe etki etmesi Poligenik = Birden fazla genin etkileşimi sonucu ortaya çıkan özellik Psödo-dominant = Resesif özellik, taşıyıcı oranının yüksek olduğu durumlarda dominant gibi görünmesi Germline mozaisizm = Sadece gonadlarda görülen mozaiklik Hemizigot = Diploid bir organizmada, alellerden birinin silinmesi veya cinsiyet kromozomlarında olması Heterozigot = Diploid bir organizmada, farklı allel çiftine sahip De novo mutasyon = Doğumsal mutasyon sonucu, anne babadan gelenler dışında yeni bir genetik özellik ortaya çıkmış Homozigot = Tek bir zigottan kaynaklanan, aynı alel çiftine sahip</p> Signup and view all the answers

Anne ve babadan gelen her bir özelliğin yavrularda karışması olarak düşünülür, Mendel genetiği öncesinde bu şekilde düşünülüyordu.

Mendel, kalıtımın parçalı olduğu sonucuna ulaştı, yani anne ve babadan gelen özellikler yavrularda tam olarak karışmıyor. Bu birimlere şimdi gen diyoruz.

Anne ve babadan gelen ve bir özelliği belirleyen kalıtsal birimler

G. Mendel (1822-1884) sadece bir rahip değildi aynı zamanda bir doğa bilimcisiydi. Fizik, felsefe ve botanik eğitimi aldı. Bezelyelerle hibridizasyon çalışmaları yaptı. Bezelyelerin bir özellikte iki farklı görünüşe sahip olmasını gözlemledi.

Mendel yaptığı deneyler için bezelye seçmesinin sebepleri nelerdi?

Mendel çalışmasında izlemek üzere yedi adet özelliği seçti.

Görünüşte iki farklı form gösteren özellik varyasyonlarına verilen ad

Mendel'in bezelye çalışmalarında kullanmayı seçtiği ve iki farklı formda görünen özellik

Bir özellik için kullanılan ve farklı görünümleri ifade eden terim

Mendel'in yaptığı ve atasal iki soydan gelen bireylerin eşleştirilmesi işlemine verilen isim

Çaprazlanma sonucu oluşan yavrular

Çaprazlamada kullanılan orijinal ebeveynler

Atasal (P) neslin çiftleşmesi sonucu oluşan yavrular

F1 bireylerinin birbirleri ile çiftleşmesi ile oluşan ikinci kuşak yavrular

Baskın (dominant) karakter büyük harfle gösterilir, çünkü heterozigot halde bile fenotipe etki eder.

Çekinik (resesif) karakter küçük harfle gösterilir, çünkü heterozigot durumda fenotipe etki etmez.

Tek bir zıt karakter ile ilgili yapılan çaprazlama. Tek bir özelliğin nesilden diğerine nasıl taşındığını gösterir.

Bir özelliğin fenotipi (dış görünüşü) hakkında genetik bilgi. Ör: PP, Pp, pp

Bir bireyin gerçek genotipinin belirlenmesini sağlamak için kullanılan bir çaprazlama türü. Bilinmeyen genotipli bir bireyin, genotipi bilinen çekinik homozigot bir birey ile çaprazlaması.

Reginald Punnett tarafından icat edilen, çaprazlama sonucunda olası genotipleri ve fenotipleri görselleştirmek için kullanılan bir tablo.

Mendel'in gözlemlediği kalıtımın temel prensibi: Bir özelliği belirleyen iki allel, gamet oluşumu sırasında ayrılır ve farklı gametlere gider.

Mendel'in gözlemlediği kalıtımın temel prensibi: Farklı özellikleri kontrol eden genler, gametlere giderken birbirlerinden bağımsız olarak hareket ederler.

Bir genin alternatif formlarına verilen ad. Her genin iki allel kopyası bulunur.

Birden fazla genin etkileşimi ile oluşan fenotip. Örneğin, boy, kilo, saç rengi gibi özellikler birçok genin birlikte etkisine bağlıdır.

Aynı fenotipin farklı genler tarafından belirlendiği durum. Örneğin, farklı genlerde meydana gelen mutasyonlar aynı hastalığa yol açabilir.

Tek bir genin birden fazla fenotipik etkiye sahip olması. Örneğin, orak hücreli anemi sadece kan hücrelerini etkilemekle kalmaz, aynı zamanda organlara da zarar verir.

Aile ağacı. Jenerasyonları Roman rakamları ile gösterir ve her jenerasyondaki bireyler en yaşlıdan en genç olana doğru sıralanır.

Ailede bir hastalığın ilk tespit edildiği birey. Aile ağacında ok işareti ile gösterilir.

Bir hastalığın kadınlarda eşit oranda görüldüğü ve kuşak atlamadığı kalıtım tipi. Hastalıklı bir ebeveynin çocukları %50 oranında hastalığa sahip olur.

Hastalığın ortaya çıkması için iki kopya mutant alelin gerekli olduğu kalıtım tipi. Akraba evliliği risk artırır, hastalık kuşak atlar.

Mutant gen X kromozomunda bulunur. Hastalık, etkilenen erkeklerde daha ağır seyreder. Hasta babanın tüm kızları hastalığa sahip olur.

Mutant gen X kromozomunda bulunur. Hastalık, erkek ve kadınlarda eşit oranda görülür. Hasta babanın tüm kızları hastalığa sahip olur.

Mutant gen Y kromozomunda bulunur. Sadece erkeklerde görülen kalıtım tipi. Babadan oğula geçer.