Historical Research Methods in Sanskrit

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

किं इतिहाससंशोधका अभ्यासं कुर्वन्ति?

पुरातत्त्वं, अभिलेखागारं, हस्तलिखितानि, पुराभिलेखं, अक्षरवटिकाशास्त्रं, भाषारचनाशास्त्रं, नाणकशास्त्रं, वंशावली च।

कः इतिहासेऽपि अभ्यासं कुर्वन्ति?

पुराव्यांचे चिकित्सापूर्वक संशोधनं कर्तुं शक्ताः।

कति च इतिहासानि मांडणी कृतानि?

अशी छः।

किं इतिहासलेखने कथयन्ति?

अस्याः चिकित्सापूर्वक मांडणी करण्याः लेखनपद्धतिः। Signup and view all the answers

किं इतिहासाची मांडणी कर्तुं प्रेरिताः संशोधकाः?

इतिहासकाराः। Signup and view all the answers

कः इतिहासाची चिकित्सापूर्वक मांडणी कुर्वन्ति?

संशोधकाः। Signup and view all the answers

लुव्रमध्ये कोणत्या प्राचीन शिलालेखांचा उल्लेख केला आहे?

फ्रान्समधील लुव्र संग्रहालयातील सर्वाधिक प्राचीन शिलालेखांचा उल्लेख केला आहे. Signup and view all the answers

शिलालेखांमध्ये कोणत्या घटनांची नोंद केलेली आहे?

सुमेर साम्राज्यातील राजांच्या संघर्षाच्या कहाण्या आणि घटना शिलालेखांमध्ये नोंदविल्या गेल्या आहेत. Signup and view all the answers

इतिहास लिहिण्याची परंपरा कोठून सुरू झाली?

इतिहास लिहिण्याची परंपरा मेसोपोटामियातील सुमेर संस्कृतीत सुरू झाली. Signup and view all the answers

शिलालेखांमध्ये कोणत्या प्रकारच्या माहितीचा समावेश होतो?

शिलालेखांमध्ये राजांच्या संघर्षाच्या कहाण्या आणि घटनांचा समावेश होतो. Signup and view all the answers

लुव्रमधील शिलालेखात काय दाखवले आहे?

लुव्रमधील शिलालेखात हातात ढाल आणि भाला घेतलेल्या सैनिकांची शिस्तबद्ध रांग आणि त्यांचे नेतृत्व करणारे सेनानी दाखवले आहेत. Signup and view all the answers

इतिहासाच्या लिखित नोंदींची परंपरा सध्या कशी मानली जाते?

इतिहासाच्या लिखित नोंदींची परंपरा सध्याच्या परिस्थितीत मेसोपोटामियातील सुमेर संस्कृतीपासून सुरू झाली असे मानले जाते. Signup and view all the answers

इतिहासकाराला भूतकाळातील प्रत्येक घटनेची नोंद घेणे शक्य आहे का? कारण सांगा.

नाही, इतिहासकाराला भूतकाळातील प्रत्येक घटनेची नोंद घेणे शक्य नसते. त्याला वाचकांपर्यंत काय पोचवायचे आहे यावर अवलंबून घटनांची निवड करावी लागते. Signup and view all the answers

इतिहासकाराच्या लेखनशैलीला कोणत्या गोष्टी निश्चित करतात?

निवडलेल्या घटना आणि त्यांची मांडणी करताना अवलंबलेला वैचारिक दृष्टिकोन या गोष्टी इतिहासकाराच्या लेखनशैलीला निश्चित करतात. Signup and view all the answers

प्राचीन संस्कृतींमध्ये इतिहासलेखन करण्याची परंपरा होती का?

नाही, जगभरातील प्राचीन संस्कृतींमध्ये अशा प्रकारे इतिहासलेखन करण्याची परंपरा नव्हती. Signup and view all the answers

प्राचीन लोकांना भूतकाळाची जाणीव किंवा जिज्ञासा होती का?

होय, प्राचीन लोकांना भूतकाळाची जाणीव किंवा जिज्ञासा होती. Signup and view all the answers

इतिहासकाराला निवडलेल्या घटनांची मांडणी करताना कोणत्या बाबी लक्षात घ्याव्या लागतात?

इतिहासकाराला निवडलेल्या घटनांची मांडणी करताना त्याने अवलंबलेला वैचारिक दृष्टिकोन लक्षात घ्यावा लागतो. Signup and view all the answers

इतिहासकाराला भूतकाळातल्या घटनांची निवड करताना कोणत्या बाबीचा विचार करावा लागतो?

इतिहासकाराला भूतकाळातल्या घटनांची निवड करताना त्याला वाचकांपर्यंत काय पोचवायचे आहे याचा विचार करावा लागतो. Signup and view all the answers

कश्चित् प्राचीन शिलालेखः कतमः अस्ति?

सुमेरमधील दोन राज्यांमध्ये झालेल्या युद्धाची नोंद Signup and view all the answers

कतिः आधुनिक इतिहासलेखनाच्या पद्धतीची चार प्रमुख वैशिष्ट्ये सांगितली जातात?

चार प्रमुख वैशिष्ट्ये : (१) शास्त्रशुद्ध, (२) मानवकेंद्रित Signup and view all the answers

किं प्रश्नाः आधुनिक इतिहासलेखनात्मक आहेत?

शास्त्रशुद्ध Signup and view all the answers

किमस्ति मानवकेंद्रित प्रश्न?

भूतकाळातील विविध मानवी समाजाच्या सदस्यांनी विशिष्ट कालावधीत केलेल्या कृतींसंबंधी Signup and view all the answers

किं आहे लुव्र संग्रहालयात ठेवलेलं?

त्यातील सर्वाधिक प्राचीन शिलालेख Signup and view all the answers

के प्रश्नाः शास्त्रशुद्ध आहेत किमपि?

ही पद्धती शास्त्रशुद्ध आहे.तिची प्र 7.3 सुरुवात योग्य प्रश्नांची मांडणी करण्यापासून होते Signup and view all the answers

कुत्र गुहाचित्रानि प्राप्तानि सन्ति?

गुहाचित्रांद्वारे Signup and view all the answers

किमर्थं गुहाचित्रांद्वारे स्मृतींचे जतनः कृतः?

पराक्रमाच्या गोष्टी पुढच्या पिढीपर्यंत पोचवण्याची आवश्यकता Signup and view all the answers

कथा इत्येतत् किमर्थम् अपि उपयुज्यते?

कहाण्यांचे कथनाः Signup and view all the answers

गीतगायनं यथा कथं अस्ति?

पोवाड्यांचे गायनात् Signup and view all the answers

किमर्थं आधुनिक इतिहासलेखने समुपयोगः कृतः?

अतिप्राचीन काळापासून अस्तित्वात होतः Signup and view all the answers

अहं जानामि, न जानामि किमर्थं जानामि?

तुम्हांला Signup and view all the answers