Gedrags- en Psychologische Symptomen bij Dementie
63 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Welke van de volgende bevindingen werd gerapporteerd bij oudere patiënten zonder dementie die een combinatie van citalopram en methylfenidaat kregen?

  • Significante toename van bijwerkingen.
  • Geen meetbaar verschil in respons ten opzichte van placebo.
  • Een lagere respons vergeleken met het gebruik van slechts één van de medicijnen.
  • Een hogere respons zonder toename van bijwerkingen. (correct)

Wat is de eerste stap in farmacotherapie voor geagiteerde gedragingen, nadat ongemakkelijke symptomen zijn behandeld en niet-farmacologische interventies zijn geïmplementeerd?

  • Het toevoegen van een acetylcholinesteraseremmer.
  • Het proberen van quetiapine.
  • Het starten met citalopram of sertraline. (correct)
  • Het toevoegen van risperidon of aripiprazol.

Welke van de volgende medicijnen is de voorkeursoptie bij patiënten met Lewy body-dementie of de ziekte van Parkinson, die al een acetylcholinesteraseremmer gebruiken en agitatie vertonen?

  • Risperidon
  • Citalopram
  • Pimavanserine of quetiapine (correct)
  • Aripiprazol

Waarom hebben citalopram en sertraline de voorkeur boven paroxetine en fluoxetine bij de behandeling met SSRI's?

<p>Ze hebben minder geneesmiddelinteracties. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de aanbevolen startdosis van de direct-release formulering van methylfenidaat, gegeven tweemaal daags?

<p>2,5 mg of 5 mg tweemaal daags. (C)</p> Signup and view all the answers

Hoe vaak moeten proeven van antipsychotische afbouw idealiter plaatsvinden, tenzij er bijwerkingen optreden?

<p>Elke 3 tot 6 maanden. (D)</p> Signup and view all the answers

Welk antipsychoticum moet over het algemeen worden vermeden bij cross-titratie vanwege de anticholinerge effecten?

<p>Olanzapine (C)</p> Signup and view all the answers

Binnen welke tijdsperiode kan men doorgaans een respons verwachten op methylfenidaat?

<p>Binnen enkele dagen. (D)</p> Signup and view all the answers

Welk van de volgende aandoeningen was een uitsluitingscriterium in de ADMET-studie van methylfenidaat?

<p>Agitatie bij aanvang van de studie. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de aanbevolen eerste stap in farmacotherapie voor depressie?

<p>Starten met citalopram of sertraline (D)</p> Signup and view all the answers

Wat moet worden overwogen als er een beperkte reactie is na een adequate proefperiode met een antidepressivum?

<p>Het toevoegen van methylfenidaat (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de minimaal aanbevolen proefperiode voor medicijnen bij de behandeling van BPSD voordat geconcludeerd kan worden dat ze niet effectief zijn?

<p>Minstens 4 weken op de maximaal aanbevolen dosis. (A)</p> Signup and view all the answers

Stel een oudere patiënt met dementie gebruikt citalopram in een dosering van 15 mg per dag. Wat kan men concluderen op basis van de verstrekte informatie over de voordelen van deze dosering?

<p>Er kunnen geen conclusies worden getrokken over de voordelen van citalopramdoses onder 20 mg per dag op basis van deze studie. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke neurostimulatietechniek heeft in de meeste studies voordelen laten zien bij therapieresistente patiënten, met minimale bijwerkingen?

<p>Repetitieve transcraniële magnetische stimulatie (rTMS) (D)</p> Signup and view all the answers

Iemand met Lewy body-dementie die al een stabiele dosis rivastigmine gebruikt, begint met ernstige agitatie. Welke van de volgende medicamenteuze benaderingen is het MINST geschikt als eerste stap, rekening houdend met de huidige medicatie en de bestaande richtlijnen?

<p>De dosis rivastigmine verhogen. (A)</p> Signup and view all the answers

Een onderzoeker evalueert het effect van methylfenidaat op apathie bij patiënten met de ziekte van Alzheimer die tevens cardiovasculaire aandoeningen hebben. Welke van de volgende overwegingen is het meest relevant op basis van de verstrekte informatie m.b.t. de ADMET-studie?

<p>Patiënten met cardiovasculaire aandoeningen werden niet uitgesloten, maar gewichtsverlies werd vaker waargenomen bij methylfenidaat gebruik. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende niet-farmacologische interventies wordt gebruikt om circadiane stoornissen te verminderen bij patinten met dementie?

<p>Lichttherapie (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste doel van reminiscentietherapie bij de behandeling van agitatie bij patinten met dementie?

<p>Het bespreken van het verleden door middel van gesprekken, foto's of muziek (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over farmacologische interventies voor agitatie en agressie bij dementie is correct??

<p>Ze hebben vaak een hoge bijwerkingenlast, hoewel de voordelen bescheiden zijn. (A)</p> Signup and view all the answers

Waarom krijgen patinten met dementie minder vaak analgetica voorgeschreven in vergelijking met patinten zonder dementie?

<p>Dit heeft te maken met zowel onderrapportage door patinten als onderherkenning door clinici. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de primaire uitkomstmaat in het 8-weeks multicenter onderzoek naar de behandeling van pijn bij patinten met dementiegerelateerde agitatie?

<p>Veranderingen in scores op de Cohen-Mansfield Agitation Inventory (B)</p> Signup and view all the answers

Een verpleegkundige dient paracetamol toe aan een bewoner van een verpleeghuis met dementie en agitatie, zoals voorgeschreven door het stapsgewijze protocol voor empirische behandeling van pijn. Welke dosering is het meest geschikt om mee te beginnen, uitgaande van het feit dat de bewoner geen bestaande pijnstillers gebruikt?

<p>3 g per dag (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende interventies bij BPSD zou paradoxaal genoeg tot een verergering van agitatie kunnen leiden?

<p>Muziektherapie (A)</p> Signup and view all the answers

Een geriater overweegt empirische pijnbehandeling voor een patint met dementie en agitatie, beginnend met paracetamol. De patint reageert onvoldoende op 3g paracetamol per dag. Welke volgende stap in het stapsgewijze protocol is NIET geschikt, gezien de contra-indicaties en mogelijke interacties?

<p>Een SSRI starten voor mogelijke comorbide depressie, ongeacht de pijn. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende SSRI's heeft de voorkeur vanwege minder geneesmiddelinteracties in vergelijking met paroxetine en fluoxetine?

<p>Citalopram (C)</p> Signup and view all the answers

Binnen welke tijdsperiode kan men doorgaans een respons verwachten op methylfenidaat na de start van de behandeling?

<p>Binnen enkele dagen (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een goede doseringsstrategie bij het starten met methylfenidaat?

<p>Starten met een immediaat-release formulering op 2,5 mg of 5 mg tweemaal daags en wekelijks ophogen met 2,5 mg of 5 mg (C)</p> Signup and view all the answers

In de context van BPSD, hoe lang moet een medicamenteuze behandeling idealiter worden aangehouden op de maximaal aanbevolen dosis voordat geconcludeerd wordt dat deze niet effectief is?

<p>Minimaal 4 weken (B)</p> Signup and view all the answers

Welk aspect is cruciaal bij de behandeling van BPSD, naast de farmacotherapie zelf?

<p>Het opleiden en ondersteunen van verzorgers (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een essentieel startpunt bij de behandeling van BPSD (Behavioral and Psychological Symptoms of Dementia), behalve in urgente veiligheidssituaties?

<p>Een vastgesteld, duidelijk uitgangspunt met betrekking tot de frequentie en ernst van doelgedragingen (C)</p> Signup and view all the answers

In de ADMET-studie naar methylfenidaat, welke inclusiecriteria werden gehanteerd met betrekking tot cardiovasculaire aandoeningen?

<p>Cardiovasculaire aandoeningen waren geen uitsluitingscriterium (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste conclusie met betrekking tot gewichtsverandering bij patiënten die methylfenidaat kregen in de ADMET-studie?

<p>Patiënten die methylfenidaat kregen, vertoonden significant gewichtsverlies ten opzichte van de placebogroep. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over de BEHAVE-AD schaal is correct?

<p>Het omvat domeinen zoals wanen, hallucinaties en depressie. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste doel van het bijhouden van een dagelijks prospectief dagboek door verzorgers, voorafgaand aan een interventie voor BPSD?

<p>Het objectief vaststellen van een baseline van doelsymptomen. (B)</p> Signup and view all the answers

In welke situatie is verwijzing naar een gerontopsychiatrische eenheid het meest geschikt bij patiënten met BPSD?

<p>Bij patiënten die medisch stabiel zijn en een gevaar vormen voor zichzelf of anderen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de meest cruciale eerste stap in de behandeling van BPSD, voordat farmacologische of niet-farmacologische interventies worden overwogen, tenzij de patiënt een direct gevaar vormt?

<p>Het vaststellen van een baseline door identificatie en kwantificering van doelsymptomen. (B)</p> Signup and view all the answers

Een patiënt met BPSD wordt opgenomen in het ziekenhuis vanwege acuut delirium. Na stabilisatie en medische evaluatie blijft er sprake van ernstige agitatie en agressie, waarbij farmaceutische behandelingen falen en de patiënt een gevaar blijft vormen voor het personeel. Welke vervolgstap is het meest aangewezen?

<p>Verwijzing naar een gerontopsychiatrische eenheid voor gespecialiseerde behandeling en veiligheidsmaatregelen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de aanbevolen eerste stap in farmacotherapie voor agitatie, na het aanpakken van ongemakkelijke symptomen en het implementeren van niet-farmacologische interventies?

<p>Het starten met citalopram of sertraline. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke medicatie kan worden overwogen als volgende stap bij agitatie, wanneer citalopram of sertraline niet effectief zijn, tenzij de patiënt Lewy body-dementie of de ziekte van Parkinson heeft?

<p>Risperidon of aripiprazol. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke farmacotherapeutische opties zijn geschikt voor patiënten met Lewy body-dementie of de ziekte van Parkinson, die al een acetylcholinesteraseremmer gebruiken en agitatie vertonen?

<p>Pimavanserin of quetiapine. (C)</p> Signup and view all the answers

Hoe vaak dienen proeven van antipsychotische afbouw idealiter plaats te vinden?

<p>Elke 3 tot 6 maanden. (B)</p> Signup and view all the answers

Welk antipsychoticum moet over het algemeen worden vermeden bij cross-titratie en waarom?

<p>Olanzapine, vanwege de anticholinerge effecten. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke stappen zijn essentieel bij elke stap van farmacotherapie voor agitatie?

<p>Herbeoordeling, aandacht voor omgevingsfactoren en niet-farmacologische interventies. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de aanbevolen farmacotherapeutische start voor depressie?

<p>Citalopram of sertraline. (C)</p> Signup and view all the answers

Een patiënt met ernstige agitatie start onmiddellijk met antipsychotische therapie. Welke factoren zijn cruciaal om te blijven overwegen?

<p>Aanvullende interventies implementeren en stopzetting proberen zodra de patiënt stabiliseert. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke niet-farmacologische interventie is specifiek gericht op het verminderen van circadiane stoornissen bij patiënten met dementie?

<p>Lichttherapie (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een mogelijk nadeel van muziektherapie bij de behandeling van agitatie?

<p>Het kan leiden tot verergering van agitatie in zeldzame gevallen. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende symptomen reageert over het algemeen het minst goed op farmacotherapie bij patiënten met BPSD?

<p>Dwalen en repetitieve vocalisaties (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de primaire focus geweest van klinische onderzoeken naar farmacologische interventies bij patiënten met BPSD?

<p>Symptomen van agitatie, agressie en psychose (B)</p> Signup and view all the answers

Welk startmedicijn werd gebruikt in het stapsgewijze pijnprotocol bij patiënten met dementie en agitatie, als ze geen analgetica gebruikten?

<p>Paracetamol (D)</p> Signup and view all the answers

Een patiënt met dementie vertoont agitatie en krijgt reeds paracetamol, maar zonder voldoende effect. Welke van de volgende medicijnen zou het minst geschikt zijn als volgende stap, gezien mogelijke contra-indicaties en interacties bij ouderen?

<p>Een hogere dosis paracetamol (A)</p> Signup and view all the answers

Een onderzoeker wil een klinische trial opzetten naar het effect van gewogen dekens op agitatie bij patiënten met dementie. Welke van de volgende aspecten is het cruciaalst om te overwegen bij het ontwerp van de studie, gezien de complexiteit van BPSD?

<p>Het zorgvuldig beoordelen van onderliggende pijn en deze adequaat behandelen alvorens de effecten van de gewogen deken te evalueren. (C)</p> Signup and view all the answers

Wanneer mogen antipsychotische medicijnen worden overwogen bij de behandeling van BPSD (Behavioral and Psychological Symptoms of Dementia)?

<p>Wanneer niet-farmacologische en andere farmacologische interventies onvoldoende zijn of als de patiënt een gevaar vormt. (B)</p> Signup and view all the answers

Stel, een verpleeghuis implementeert reminiscentietherapie voor bewoners met dementie en agitatie. Na enkele weken blijkt dat een specifieke bewoner, mevrouw De Vries, juist meer geagiteerd raakt na de sessies. Wat is de meest waarschijnlijke verklaring hiervoor, ervan uitgaande dat de therapie correct wordt uitgevoerd?

<p>De reminiscentietherapie roept onaangename herinneringen op bij mevrouw De Vries, wat leidt tot agitatie. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk aandachtspunt bij het voorschrijven van antipsychotica aan patiënten met Lewy body dementie of dementie geassocieerd met de ziekte van Parkinson?

<p>Antipsychotica, behalve quetiapine, pimavanserine en clozapine, kunnen motorische symptomen verergeren. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke bewering is correct met betrekking tot het afbouwen van antipsychotica bij patiënten met BPSD?

<p>Periodieke pogingen om de medicatie af te bouwen en te stoppen zijn noodzakelijk, idealiter elke 3 tot 6 maanden. (B)</p> Signup and view all the answers

Een arts overweegt pimavanserine voor een oudere patiënt met psychose gerelateerd aan de ziekte van Parkinson. Welke waarschuwing moet de arts in acht nemen alvorens dit middel voor te schrijven?

<p>Pimavanserine draagt een black box-waarschuwing over het verhoogde risico op overlijden bij geriatrische patiënten met dementie. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de juiste startdosis van risperidon bij de behandeling van BPSD?

<p>0,25 mg tweemaal daags. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren bepaalt NIET de keuze voor een specifiek antipsychoticum bij BPSD?

<p>De voorkeur van de arts zonder rekening te houden met de patiënt zijn conditie. (C)</p> Signup and view all the answers

Een patiënt met BPSD reageert onvoldoende op niet-farmacologische interventies. De arts besluit aripiprazol te starten. Wat is de aanbevolen startdosis?

<p>2 mg per dag. (A)</p> Signup and view all the answers

Een patiënt met dementie en agitatie krijgt een SSRI voorgeschreven en er wordt tegelijkertijd empirische pijnbehandeling gestart. Na hoeveel weken kan de dosis eventueel verhoogd worden indien er onvoldoende verbetering is?

<p>Na 2 weken. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste voordeel van het gebruik van SSRI's bij de behandeling van agitatie en agressie in vergelijking met antipsychotica bij patiënten met BPSD (Behavioral and Psychological Symptoms of Dementia)?

<p>SSRI's hebben minder bijwerkingen dan antipsychotica. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over clozapine is correct bij de behandeling van BPSD (Behavioral and Psychological Symptoms of Dementia)?

<p>Clozapine vereist speciale monitoring en rapportage wanneer het wordt voorgeschreven. (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Bijwerkingen van antidepressiva

Antidepressiva kunnen hogere percentages bijwerkingen en studie-uitval veroorzaken.

Citalopram en methylfenidaat

Combinatie van citalopram en methylfenidaat toont hogere respons bij oudere patiënten zonder dementie.

Effectiviteit van citalopram

Voordelen van citalopramdoses onder 20 mg per dag zijn niet afgeleid uit de studie.

Voorkeursbehandeling SSRI's

Citalopram en sertraline hebben minder interacties dan andere antidepressiva zoals paroxetine.

Signup and view all the flashcards

Apathie en methylfenidaat

Methylfenidaat kan apathie, cognitie en functioneren verbeteren met minimaal bijwerkingenrisico.

Signup and view all the flashcards

Doseringsstrategie methylfenidaat

Begin met 2,5 mg of 5 mg tweemaal daags en verhoog wekelijks.

Signup and view all the flashcards

Evaluatie farmacotherapie BPSD

Een systematische aanpak is cruciaal voor implementatie en evaluatie van farmacotherapie.

Signup and view all the flashcards

Proefperiode van medicijnen

Medicijnen moeten minstens 4 weken op maximaal aanbevolen dosis worden geprobeerd.

Signup and view all the flashcards

Aromatherapie

Therapie waarbij geurige oliën worden gebruikt om welzijn te bevorderen.

Signup and view all the flashcards

Multisensorische stimulatie

Therapie die meerdere zintuigen aanspreekt om rust en ontspanning te bevorderen.

Signup and view all the flashcards

Gewogen dekens

Dekens die extra gewicht bieden voor kalmering bij angst of agitatie.

Signup and view all the flashcards

Niet-farmacologische benaderingen

Behandelingen zonder medicijnen, gericht op gedrag en omgeving.

Signup and view all the flashcards

Psychotrope medicijnen

Medicijnen die de gemoedstoestand beïnvloeden, vaak gebruikt voor BPSD.

Signup and view all the flashcards

BPSD

Gedrags- en psychologische symptomen van dementie, zoals agitatie.

Signup and view all the flashcards

Empirische behandeling van pijn

Systematische aanpak om pijn bij dementie-patiënten te verlichten.

Signup and view all the flashcards

Cohen-Mansfield Agitation Inventory

Een meetinstrument om de mate van agitatie te beoordelen.

Signup and view all the flashcards

Stopzetten van medicatie

Medicijnen moeten worden stopgezet als ze na een adequate proefperiode niet effectief zijn.

Signup and view all the flashcards

Start medicatie bij agitatie

Citalopram of sertraline moet eerst worden geprobeerd bij geagiteerde gedragingen.

Signup and view all the flashcards

Alternatieve medicatie

Bij ineffectiviteit van de eerste medicatie kan risperidon of aripiprazol worden toegevoegd, behalve bij Lewy body-dementie.

Signup and view all the flashcards

Acetylcholinesteraseremmers

Deze kunnen worden toegevoegd bij patiënten met Lewy body-dementie of Parkinson, als ze deze nog niet gebruiken.

Signup and view all the flashcards

Dosering quetiapine

Inadequate dosering van quetiapine is een veelgemaakte fout; doses tot 200 mg/d zijn effectief zonder nadelige motoreffecten.

Signup and view all the flashcards

Antipsychotische afbouw

Proeven van antipsychotische medicatie afbouwen moeten om de 3 tot 6 maanden plaatsvinden.

Signup and view all the flashcards

Therapieresistente patiënten

Neurostimulatie kan nuttig zijn voor therapieresistente patiënten, met repetitieve transcraniële magnetische stimulatie als voorbeeld.

Signup and view all the flashcards

Citalopram bij depressie

Citalopram of sertraline moeten worden gebruikt als eerste lijn zorg bij depressie; methylfenidaat kan worden toegevoegd bij beperkte respons.

Signup and view all the flashcards

Verlies van gewicht bij methylfenidaat

Patiënten die methylfenidaat kregen, experienced meer gewichtsverlies vergeleken met placebo.

Signup and view all the flashcards

Hallucinaties bij methylfenidaat

Twee patiënten op methylfenidaat ontwikkelden hallucinaties, geen bij placebo.

Signup and view all the flashcards

Respons op methylfenidaat

De respons op methylfenidaat treedt meestal binnen enkele dagen op.

Signup and view all the flashcards

Doseringsverhoging methylfenidaat

Begin met 2,5 mg of 5 mg, verhoog wekelijks met 2,5 of 5 mg.

Signup and view all the flashcards

Behandeling van apathie

Studies tonen geen voordeel van cholinesteraseremmers, memantine of antidepressiva voor apathie aan.

Signup and view all the flashcards

Belang van gedragsdagboeken

Vergelijk recente gedragsdagboeken na 3-4 weken voor effectieve evaluatie.

Signup and view all the flashcards

Training van verzorgers

Ondersteuning van verzorgers is cruciaal om strategieën niet voortijdig te verlaten.

Signup and view all the flashcards

Maximaal aanbevolen dosis

Medicijnen moeten minstens 4 weken op de maximaal aanbevolen dosis worden geprobeerd.

Signup and view all the flashcards

Start farmacotherapie bij agitatie

Bij geagiteerde gedragingen begint de farmacotherapie met citalopram of sertraline.

Signup and view all the flashcards

Alternatieven bij ineffectiviteit

Als citalopram of sertraline niet werkt, kan risperidon of aripiprazol worden toegevoegd, behalve bij Lewy body-dementie.

Signup and view all the flashcards

Doseringsfout quetiapine

Inadequate dosering van quetiapine is een veelvoorkomende fout; doses tot 200 mg/d zijn effectief zonder nadelige motoreffecten.

Signup and view all the flashcards

Frequentie antipsychotische afbouw

Proeven van antipsychotische medicatie afbouwen moeten om de 3 tot 6 maanden plaatsvinden.

Signup and view all the flashcards

Therapie bij therapieresistentie

Neurostimulatie kan nuttig zijn, met repetitieve transcraniële magnetische stimulatie als voorbeeld.

Signup and view all the flashcards

Aanvullende interventies na start medicatie

Bij ernstige agitatie moeten aanvullende interventies onmiddellijk worden gestart ondanks antipsychotica.

Signup and view all the flashcards

Depressiebehandeling

Voor depressie moet citalopram of sertraline als eerste behandeling worden gegeven.

Signup and view all the flashcards

Bijwerking van antipsychotica

Olanzapine moet over het algemeen worden vermeden vanwege anticholinerge effecten.

Signup and view all the flashcards

Limited response bij antidepressiva

Bij beperkte respons op antidepressiva kan methylfenidaat worden overwogen.

Signup and view all the flashcards

Circadiane Stoornissen

Verstoringen in het biologische ritme van een persoon.

Signup and view all the flashcards

Reminiscentietherapie

Therapie waarbij patiënten hun verleden bespreken met gesprekken, foto’s of muziek.

Signup and view all the flashcards

Anekdotische Effectiviteit

Effectiviteit gebaseerd op persoonlijke verhalen in plaats van wetenschappelijk bewijs.

Signup and view all the flashcards

Empirische Pijnbehandeling

Systeem om pijn bij dementiepatiënten te verlichten door gebruik van medicatie.

Signup and view all the flashcards

Agitatie bij Dementie

Een veelvoorkomend probleem bij dementie, vaak behandeld met medicijnen of therapieën.

Signup and view all the flashcards

Antipsychotische medicatie

Medicijnen gebruikt als laatste optie voor gedragsproblemen bij dementie.

Signup and view all the flashcards

Startdosering Aripiprazol

Begin met 2 mg per dag, kan oplopen naar 15 mg per dag.

Signup and view all the flashcards

Monitoren van bijwerkingen

Patiënten met antipsychotica moeten regelmatig gecontroleerd worden op nadelige effecten.

Signup and view all the flashcards

Clozapine voorschrijven

Vereist speciale monitoring en rapportage bij voorschrijving.

Signup and view all the flashcards

Pimavanserine

Goedgekeurd voor Parkinson-psychose, maar met dezelfde risico's.

Signup and view all the flashcards

Black box-waarschuwing

Waarschuwing over verhoogd risico op overlijden bij geriatrische patiënten.

Signup and view all the flashcards

Stoppen met antipsychotica

Onderzoek toont aan dat stoppen niet leidt tot verergering van BPSD.

Signup and view all the flashcards

Regelmatige medicatie afbouw

Proeven om elke 3-6 maanden medicatie af te bouwen zijn nodig.

Signup and view all the flashcards

Doseringsverhoging

Doses van antipsychotica kunnen elke 2 weken in kleine stappen verhoogd worden.

Signup and view all the flashcards

SSRI's bij agitatie

Selectieve serotonineheropnameremmers als alternatieve behandeling voor agitatie.

Signup and view all the flashcards

BEHAVE-AD domeinen

Inclusief wanen, hallucinaties, depressie en angst; beoordeeld door verzorgers.

Signup and view all the flashcards

Cohen-Mansfield Agitation Inventory (CMAI)

Meet instrument voor geagiteerd gedrag, in 4 categorieën verdeeld.

Signup and view all the flashcards

Beheer van BPSD

Kies setting, behandel ongemak, en implementeer interventies.

Signup and view all the flashcards

Geschikte setting kiezen

Bepaal de beste omgeving voor behandeling op basis van behoeftes.

Signup and view all the flashcards

Observeren van gevaarlijke patiënten

Patiënten in gevaar moeten één-op-één gecontroleerd worden.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Gedrags- en Psychologische Symptomen bij Dementie

  • Dementie is een informele term voor neurocognitieve stoornissen, zoals gedefinieerd in de DSM-5.
  • Het wordt gekenmerkt door cognitieve achteruitgang en verlies van functionele vaardigheden.
  • Verschillende etiologieën, inclusief de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie en Lewy body dementie, kunnen dementie veroorzaken.
  • Gedrags- en psychologische symptomen (BPSD) van dementie zijn neuropsychiatrische aandoeningen die functioneel verlies en verminderde kwaliteit van leven kunnen veroorzaken.
  • Agitatie, agressie, depressie en apathie vallen onder BPSD.
  • Niet-farmacologische en farmacologische interventies kunnen de symptomen verbeteren.
  • Pijn, obstipatie en urineretentie zijn ongemakkelijke fysieke symptomen die ook moeten worden beoordeeld.

Auteursinformatie en Affiliaties

  • De auteurs zijn Nancy Cloak, Caroline Schoo en Yasir Al Khalili.
  • Hun affiliaties zijn:
    • Nancy Cloak: Firelands RMC, Fisher Titus MC
    • Caroline Schoo: VOA PACE
    • Yasir Al Khalili: Virginia Commonwealth University
  • De laatste update is 27 februari 2024.

Inleiding

  • Dementie wordt gedefinieerd als een belangrijke neurocognitieve stoornis.
  • Het is gekenmerkt door cognitieve achteruitgang en verlies van functionele vaardigheden.
  • Etiologieën zoals ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, frontotemporale dementie, Lewy body dementie en ziekte van Parkinson kunnen leiden tot dementie.
  • BPSD komt vaak voor en kan de prognose en het beheer van dementie beïnvloeden.
  • BPSD omvat emotionele, perceptuele en gedragsstoornissen.
  • De symptomen kunnen in 5 domeinen worden ingedeeld: cognitief/perceptueel, motorisch, verbaal, emotioneel en vegetatief.
  • Delirium kan een onderdeel zijn van het syndroom van dementie en moet worden overwogen als onderdeel van de differentiële diagnose.

Etiologie (oorzaak)

  • Er is geen enkele oorzaak voor BPSD.
  • Een biopsychosociale benadering is nodig om de neuropsychiatrische symptomen te begrijpen.
  • Er is een correlatie tussen een kleinere hersenomvang en de volumevermindering in de temporale kwabben, orbitofrontale cortex, anterior cingulate cortex, insula en prefrontale hersengebieden.
  • Verschillende neurotransmitterstoornissen, waaronder cholinerg, noradrenerg, dopaminerg, serotonerg en glutamateg, kunnen een rol spelen in BPSD.
  • Sommige BPSD-symptomen zijn gekoppeld aan specifieke types dementie, zoals wanen bij de ziekte van Alzheimer, depressie bij vasculaire dementie.

Evaluatie

  • Patiënten met langzaam progressief BPSD hebben geen laboratorium- of beeldvormend onderzoek nodig, tenzij er alternatieve oorzaken worden vermoed.
  • Acute of subacute gevallen vereisen basisonderzoek om onderliggende oorzaken zoals delirium op te sporen.
  • Urineweginfecties zijn een veel voorkomende oorzaak van delirium bij ouderen, en deze moeten worden uitgesloten.
  • Klinisch belangrijke fysieke symptomen moeten zorgvuldig worden beoordeeld en behandeld.
  • Anamnese, lichamelijk onderzoek, medicatiegebruik en omgevingsfactoren moeten worden overwogen.

Behandeling/Beheer

  • De behandeling van BPSD omvat het kiezen van een geschikte setting, het behandelen van ongemak, het implementeren van niet-farmacologische interventies en het uitvoeren van systematische trials.
  • Verzorgers training is effectief in het managen van BPSD.
  • Niet-farmacologische interventies, zoals muziektherapie bij BPSD, zijn vaak effectief.
  • Farmacologische interventies, met name antipsychotica, zijn noodzakelijk voor ernstige agitatie of agressie.
  • Er zijn alternatieven zoals SSRI's bij depressie, maar met name risperidon, olanzapine, quetiapine en aripiprazol zijn vaak voor BPSD opgenomen.
  • Voorbeelden van andere farmacotherapieën zijn voorbeelden dextromethorfan en kinidine, prazosine.
  • Stoppen met medicijnen na een goede proefperiode kan ook effectief zijn.

Differentiële diagnose

  • Delirium: plotseling begin, fluctuerend beloop, onderliggende medische aandoening.
  • Schizofrenie: chronische aandoening, psychotische symptomen.
  • Bipolaire stoornis: piek- en dalperiodes, stemmingswisselingen.
  • Ernstige depressie: langdurige dysforie, apathie.
  • Posttraumatische stressstoornis: herinneringen aan traumatische gebeurtenissen.
  • Neoplasma's van centrale zenuwstelsel: neurologische tekens.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Description

Deze les behandelt gedrags- en psychologische symptomen van dementie (BPSD), neuropsychiatrische aandoeningen die de kwaliteit van leven beïnvloeden. Symptomen zoals agitatie, agressie, depressie en apathie worden besproken. Niet-farmacologische en farmacologische interventies ter verbetering van de symptomen.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser