Fizyopatolojiye Giriş ve Homeostaz

Study Notes

Fizyopatoloji, vücuttaki fonksiyonel bozuklukları inceleyen bir disiplindir.
Terimin kökeni Yunanca "pathos" (hastalık), "physis" (doğa) ve "logos" (bilim) kelimelerinden gelir.
"Fizyopatoloji" terimi ilk olarak Yunan hekim Claudius Galenus (129-199) tarafından kullanılmıştır.
"Patoloji", tıbbi sözlüğe 16. yüzyılda Francois Fernel tarafından Tıp Antlaşmasında dahil edilmiştir.
Fizyopatoloji, hastalıkların altta yatan anormallikleri ve bunların fizyolojik bozukluklarla olan ilişkilerini inceler.
Bu disiplin, hastalıkların tedavisi ile doğrudan ilgilenmez, vücutta hastalık belirti ve semptomlarına yol açan süreçleri açıklar.
Fizyopatoloji, organizmadaki hastalıkları, enfeksiyonları ve fonksiyon bozukluklarını inceleyen bir çalışma alanıdır.

Genel fizyopatoloji, iki ana başlık altında incelenir:
- Genel nozoloji: Hastalığın genel özelliklerini inceler (genel etiyoloji, hastalıkların ortaya çıkışı ve evrimi, iyileşmenin mekanizmaları).
- Genel patolojik reaksiyonlar: Hasar sonrası görülen temel lokal reaksiyonları inceler (ağrı, ateş, yangı, periferik kan akımı bozuklukları, hücre çoğalma bozuklukları, sıvı ve elektrolit denge bozuklukları).

Bu bölümde, sindirim, dolaşım, sinir, nöromüsküler, kan, endokrin, boşaltım gibi sistemlerin normal işleyişini değiştiren patojenik mekanizmalar incelenir.

Değişen dış ortama rağmen, iç ortamın denge durumunu sürdürme yeteneği.
Hücre, normal fizyolojik gereksinimlerini karşılayarak "homeostaz" adı verilen kararlı denge ile fonksiyonunu sürdürür.
Vücudun hücresel ihtiyaçları karşılandığında ve fonksiyonel aktiviteler sorunsuz olduğunda, vücut homeostazda bulunur.
Hemen hemen her organ sistemi, iç ortamın korunmasında rol oynar.
Hücreler, değişen çevre şartlarına adaptasyon ile uyum sağlar.
- Atrofi
- Hipertrofi
- Hiperplazi
- Metaplazi
- Displazi

Hücreler stres etkenlerine adapte olamazlarsa hücre hasarı meydana gelir.
Stres etkenlerine kronik maruz kalma, geri dönüşümsüz hücre hasarı ve hücre ölümüne yol açar.

Reseptörler, duyu nöronları, kontrol sistemi, motor reseptörleri ve efektörler, iki tür geri bildirim mekanizması oluşturur:
- Negatif Geri Besleme: Efektörlerin cevabı, ana uyarana karşı çıktığında, uyarıyı boşa çıkararak homeostazı düzenler.
- Pozitif Geri Besleme: Efektör, başlangıçtaki uyarıyı olumsuzlamak yerine, onu hızlandırarak süreci ilerletir.

Vücut sıcaklığının artması, termoreseptörleri aktive ederek kontrol merkezine bilgi gönderir.
Kontrol merkezi, ter bezlerinin terlemeyi artırması için bir sinyal gönderir.
Terleme, vücut ısısını düşürerek homeostazı sağlar.

Doğum kasılmaları, rahim ağzındaki gerilme reseptörlerini aktive eder.
Bu durum, hipotalamus ve hipofiz bezini harekete geçirerek oksitosin salgısını artırır.
Oksitosin, doğum kasılmalarını güçlendirerek doğum sürecini hızlandırır.