Podcast
Questions and Answers
Waarom is het belangrijk om kritisch naar de filosofische canon te kijken?
Waarom is het belangrijk om kritisch naar de filosofische canon te kijken?
Wat wordt bedoeld met de 'historiciteit van het subject'?
Wat wordt bedoeld met de 'historiciteit van het subject'?
Hoe verandert een wereldbeeld volgens de tekst?
Hoe verandert een wereldbeeld volgens de tekst?
Wat is een filosofische canon?
Wat is een filosofische canon?
Signup and view all the answers
Waarom is het belangrijk om de 'inhoudelijke' kritiek op de filosofische canon te leveren?
Waarom is het belangrijk om de 'inhoudelijke' kritiek op de filosofische canon te leveren?
Signup and view all the answers
Wat impliceert de 'formele' kritiek op de filosofische canon?
Wat impliceert de 'formele' kritiek op de filosofische canon?
Signup and view all the answers
In welke mate hebben invloeden van buiten Europa de filosofische canon beïnvloed?
In welke mate hebben invloeden van buiten Europa de filosofische canon beïnvloed?
Signup and view all the answers
Waar richt een filosofisch wereldbeeld zich voornamelijk op?
Waar richt een filosofisch wereldbeeld zich voornamelijk op?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende beweringen beschrijft het verschil tussen de aanpak van Socrates en de sofisten?
Welke van de volgende beweringen beschrijft het verschil tussen de aanpak van Socrates en de sofisten?
Signup and view all the answers
Waarom wordt de filosofie van Plato gezien als een 'systeem'?
Waarom wordt de filosofie van Plato gezien als een 'systeem'?
Signup and view all the answers
Wat is de betekenis van 'filo-sofia' in het werk van Plato?
Wat is de betekenis van 'filo-sofia' in het werk van Plato?
Signup and view all the answers
Hoe beïnvloedde Socrates het filosofische project van Plato?
Hoe beïnvloedde Socrates het filosofische project van Plato?
Signup and view all the answers
Welke bewering over de ziel is niet van toepassing volgens Plato?
Welke bewering over de ziel is niet van toepassing volgens Plato?
Signup and view all the answers
Wat is de relationele verbinding tussen 'rechtvaardigheid' en de drie delen van de ziel volgens Plato?
Wat is de relationele verbinding tussen 'rechtvaardigheid' en de drie delen van de ziel volgens Plato?
Signup and view all the answers
Welke deugd wordt gekoppeld aan het 'vurige, driftige' deel van de ziel in Plato's filosofie?
Welke deugd wordt gekoppeld aan het 'vurige, driftige' deel van de ziel in Plato's filosofie?
Signup and view all the answers
Wat is het voornaamste verschil tussen filosofie en retoriek, volgens de tekst?
Wat is het voornaamste verschil tussen filosofie en retoriek, volgens de tekst?
Signup and view all the answers
Wat is, volgens de tekst, de enige zekerheid die we kunnen hebben volgens Hume?
Wat is, volgens de tekst, de enige zekerheid die we kunnen hebben volgens Hume?
Signup and view all the answers
Wat houdt het scepticisme, zoals beschreven in de tekst, in?
Wat houdt het scepticisme, zoals beschreven in de tekst, in?
Signup and view all the answers
Wat wordt bedoeld met 'relaties tussen ideeën', zoals Hume het concept beschrijft?
Wat wordt bedoeld met 'relaties tussen ideeën', zoals Hume het concept beschrijft?
Signup and view all the answers
Wat is volgens Heraclitus de drijvende kracht achter de orde in de wereld?
Wat is volgens Heraclitus de drijvende kracht achter de orde in de wereld?
Signup and view all the answers
Wat is de kern van Parmenides' filosofie over 'het zijnde'?
Wat is de kern van Parmenides' filosofie over 'het zijnde'?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende beweringen is een voorbeeld van een 'stand van zaken' volgens Hume?
Welke van de volgende beweringen is een voorbeeld van een 'stand van zaken' volgens Hume?
Signup and view all the answers
Wat is het concept van 'ontvoogding' volgens de tekst over Kant?
Wat is het concept van 'ontvoogding' volgens de tekst over Kant?
Signup and view all the answers
Welke kritiek gaf Aristoteles op Parmenides' benadering van het zijnde?
Welke kritiek gaf Aristoteles op Parmenides' benadering van het zijnde?
Signup and view all the answers
Wat is volgens Parmenides de rol van de 'logos' in onze kennis van de werkelijkheid?
Wat is volgens Parmenides de rol van de 'logos' in onze kennis van de werkelijkheid?
Signup and view all the answers
Wat houdt het 'autonoom' gebruik van de rede, zoals beschreven in de tekst, in?
Wat houdt het 'autonoom' gebruik van de rede, zoals beschreven in de tekst, in?
Signup and view all the answers
Hoe wordt de overgang van natuurfilosofie naar metafysica gekenmerkt in de tekst?
Hoe wordt de overgang van natuurfilosofie naar metafysica gekenmerkt in de tekst?
Signup and view all the answers
Waarop richt het scepticisme zich in de gegeven tekst?
Waarop richt het scepticisme zich in de gegeven tekst?
Signup and view all the answers
Wat is het belang van 'zelf denken' volgens de verlichtingsfilosofie zoals besproken in de tekst?
Wat is het belang van 'zelf denken' volgens de verlichtingsfilosofie zoals besproken in de tekst?
Signup and view all the answers
Wat wordt in de tekst bedoeld met 'sacrale fundering'?
Wat wordt in de tekst bedoeld met 'sacrale fundering'?
Signup and view all the answers
Wat is de betekenis van de uitspraak 'Oorlog is de vader van alles' in de context van de tekst?
Wat is de betekenis van de uitspraak 'Oorlog is de vader van alles' in de context van de tekst?
Signup and view all the answers
Welk van de volgende uitspraken vat het beste het verschil tussen Heraclitus en Parmenides samen?
Welk van de volgende uitspraken vat het beste het verschil tussen Heraclitus en Parmenides samen?
Signup and view all the answers
Wat veronderstelt Hume over het bestaan van substanties?
Wat veronderstelt Hume over het bestaan van substanties?
Signup and view all the answers
Welke rol spelen 'enselvoudige ideeën' in het empirisme volgens Locke en Hume?
Welke rol spelen 'enselvoudige ideeën' in het empirisme volgens Locke en Hume?
Signup and view all the answers
Wat stelt Hume over causaliteit?
Wat stelt Hume over causaliteit?
Signup and view all the answers
Wat is volgens Hume het primaire bestanddeel van kennis?
Wat is volgens Hume het primaire bestanddeel van kennis?
Signup and view all the answers
Hoe verschilt Hume's opvatting van kennis van die van Locke?
Hoe verschilt Hume's opvatting van kennis van die van Locke?
Signup and view all the answers
Wat betreft de 'geest' stelt Hume?
Wat betreft de 'geest' stelt Hume?
Signup and view all the answers
Wat is Hume's kritiek op 'causaliteit'?
Wat is Hume's kritiek op 'causaliteit'?
Signup and view all the answers
Welke eigenschap heeft de indruk volgens het empirisme?
Welke eigenschap heeft de indruk volgens het empirisme?
Signup and view all the answers
Wat stelt het scheermes van Ockham voor?
Wat stelt het scheermes van Ockham voor?
Signup and view all the answers
Hoe heeft het nominalisme van Ockham de filosofie beïnvloed?
Hoe heeft het nominalisme van Ockham de filosofie beïnvloed?
Signup and view all the answers
Waarom wordt de middeleeuwen vaak als een 'barbaarse periode' beschouwd?
Waarom wordt de middeleeuwen vaak als een 'barbaarse periode' beschouwd?
Signup and view all the answers
Welke denker verwijst naar de periode vóór de Renaissance als 'duisternis'?
Welke denker verwijst naar de periode vóór de Renaissance als 'duisternis'?
Signup and view all the answers
Wat beschrijft de term 'middel-eeuwen'?
Wat beschrijft de term 'middel-eeuwen'?
Signup and view all the answers
Wie beschreef de middeleeuwse kunst als 'gotisch' en als een verfoeilijke 'Duitse stijl'?
Wie beschreef de middeleeuwse kunst als 'gotisch' en als een verfoeilijke 'Duitse stijl'?
Signup and view all the answers
Wat was een belangrijk kenmerk van de intellectuele beweging in de 15e eeuw?
Wat was een belangrijk kenmerk van de intellectuele beweging in de 15e eeuw?
Signup and view all the answers
Wat was een gevolg van de 30-jarige oorlog in Europa?
Wat was een gevolg van de 30-jarige oorlog in Europa?
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste verschil tussen de aanpak van Socrates en de sofisten?
Wat is het belangrijkste verschil tussen de aanpak van Socrates en de sofisten?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende aspecten hoort niet bij de filosofie van Plato?
Welke van de volgende aspecten hoort niet bij de filosofie van Plato?
Signup and view all the answers
Wat houdt Plato's concept van de ziel niet in?
Wat houdt Plato's concept van de ziel niet in?
Signup and view all the answers
Welke deugd is volgens Plato verbonden met het redelijke deel van de ziel?
Welke deugd is volgens Plato verbonden met het redelijke deel van de ziel?
Signup and view all the answers
Wat betekent het principe van filo-sofia in de context van Plato?
Wat betekent het principe van filo-sofia in de context van Plato?
Signup and view all the answers
Welke uitspraak kenmerkt de relatie tussen de drie delen van de ziel en rechtvaardigheid volgens Plato?
Welke uitspraak kenmerkt de relatie tussen de drie delen van de ziel en rechtvaardigheid volgens Plato?
Signup and view all the answers
Wat is een kenmerk van de filosofische dialogen geschreven door Plato?
Wat is een kenmerk van de filosofische dialogen geschreven door Plato?
Signup and view all the answers
Wat wordt niet beschouwd als een deel van de ziel volgens Plato?
Wat wordt niet beschouwd als een deel van de ziel volgens Plato?
Signup and view all the answers
Wat is de belangrijkste les die Plato wil overbrengen met het verhaal van de grot?
Wat is de belangrijkste les die Plato wil overbrengen met het verhaal van de grot?
Signup and view all the answers
Hoe verschilt de filosofie van andere disciplines zoals wetenschap of religie?
Hoe verschilt de filosofie van andere disciplines zoals wetenschap of religie?
Signup and view all the answers
Wat betekent het om 'definitieve resultaten' te bereiken in de context van de filosofie?
Wat betekent het om 'definitieve resultaten' te bereiken in de context van de filosofie?
Signup and view all the answers
Waarom is het belangrijk om de geschiedenis van de filosofie te begrijpen?
Waarom is het belangrijk om de geschiedenis van de filosofie te begrijpen?
Signup and view all the answers
Wat wordt bedoeld met 'verwondering' in de context van de filosofie?
Wat wordt bedoeld met 'verwondering' in de context van de filosofie?
Signup and view all the answers
Wat zegt Plato over het verlangen van mensen om nieuwe perspectieven te ontdekken?
Wat zegt Plato over het verlangen van mensen om nieuwe perspectieven te ontdekken?
Signup and view all the answers
Wat is een gevolg van de voortdurende in vraagstelling in de filosofie?
Wat is een gevolg van de voortdurende in vraagstelling in de filosofie?
Signup and view all the answers
Wat is het effect van de spatio-temporele context op de filosofie?
Wat is het effect van de spatio-temporele context op de filosofie?
Signup and view all the answers
Wat is de belangrijkste innovatie in de benadering van wetenschap volgens Francis Bacon?
Wat is de belangrijkste innovatie in de benadering van wetenschap volgens Francis Bacon?
Signup and view all the answers
Welk aspect wordt als een kern principe van de nieuwe wetenschappelijke methode beschouwd?
Welk aspect wordt als een kern principe van de nieuwe wetenschappelijke methode beschouwd?
Signup and view all the answers
Welke bewering kenmerkt de verhoudingen in de nieuwe wetenschappelijke mentaliteit volgens het beschreven perspectief?
Welke bewering kenmerkt de verhoudingen in de nieuwe wetenschappelijke mentaliteit volgens het beschreven perspectief?
Signup and view all the answers
Wat beschrijft de nieuwe blik waarmee de werkelijkheid wordt geobserveerd volgens Bacon?
Wat beschrijft de nieuwe blik waarmee de werkelijkheid wordt geobserveerd volgens Bacon?
Signup and view all the answers
Wat is een kenmerk van de natuurwetten volgens de nieuwe wetenschappelijke methode?
Wat is een kenmerk van de natuurwetten volgens de nieuwe wetenschappelijke methode?
Signup and view all the answers
Wie wordt genoemd als de theoreticus achter de nieuwe wetenschappelijke mentaliteit, volgens het gegeven materiaal?
Wie wordt genoemd als de theoreticus achter de nieuwe wetenschappelijke mentaliteit, volgens het gegeven materiaal?
Signup and view all the answers
Wat was een centrale functie van wiskunde in de nieuwe opvatting van de natuur?
Wat was een centrale functie van wiskunde in de nieuwe opvatting van de natuur?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijk aspect van de consistentie die de wetenschap zoekt in de natuur?
Wat is een belangrijk aspect van de consistentie die de wetenschap zoekt in de natuur?
Signup and view all the answers
Wat begrijpt men onder de term 'Theoria' in de context van de natuurfilosofie?
Wat begrijpt men onder de term 'Theoria' in de context van de natuurfilosofie?
Signup and view all the answers
Wat was een belangrijk kenmerk van de eerste natuurfilosofen?
Wat was een belangrijk kenmerk van de eerste natuurfilosofen?
Signup and view all the answers
Hoe verhoudt de opvatting van Anaximander zich tot die van Hesiodus?
Hoe verhoudt de opvatting van Anaximander zich tot die van Hesiodus?
Signup and view all the answers
Welke uitspraak verwoordt het belangrijkste idee van Heraclitus?
Welke uitspraak verwoordt het belangrijkste idee van Heraclitus?
Signup and view all the answers
Wat betekent de term 'kosmos' volgens de natuurfilosofen?
Wat betekent de term 'kosmos' volgens de natuurfilosofen?
Signup and view all the answers
Wat was de hoofdfocus van de natuurfilosofen bij het bestuderen van de kosmos?
Wat was de hoofdfocus van de natuurfilosofen bij het bestuderen van de kosmos?
Signup and view all the answers
Wie wordt beschouwd als de pionier die het idee van een universeel oerstof introduceerde?
Wie wordt beschouwd als de pionier die het idee van een universeel oerstof introduceerde?
Signup and view all the answers
Wat is het verschil tussen de opvattingen van Parmenides en Heraclitus?
Wat is het verschil tussen de opvattingen van Parmenides en Heraclitus?
Signup and view all the answers
Wat wordt verstaan onder de immanentistische godsopvatting?
Wat wordt verstaan onder de immanentistische godsopvatting?
Signup and view all the answers
Wat beweert Thomas van Aquino over de relatie tussen rede en geloof?
Wat beweert Thomas van Aquino over de relatie tussen rede en geloof?
Signup and view all the answers
Welke rol speelt de zintuiglijke waarneming volgens de opvattingen in de 13e eeuw?
Welke rol speelt de zintuiglijke waarneming volgens de opvattingen in de 13e eeuw?
Signup and view all the answers
Wat hield de kritiek van sommige filosofische doctrines op Aristoteles in?
Wat hield de kritiek van sommige filosofische doctrines op Aristoteles in?
Signup and view all the answers
Wat is volgens Thomas van Aquino noodzakelijk voor het begrip van universalia?
Wat is volgens Thomas van Aquino noodzakelijk voor het begrip van universalia?
Signup and view all the answers
Waarom werd de filosofie van Aristoteles in sommige stadia verboden?
Waarom werd de filosofie van Aristoteles in sommige stadia verboden?
Signup and view all the answers
Wat is de functie van het 'natuurlijk licht' volgens Thomas van Aquino?
Wat is de functie van het 'natuurlijk licht' volgens Thomas van Aquino?
Signup and view all the answers
Wat is een gevolg van de scheiding van geloof en rede in de 14e-15e eeuw?
Wat is een gevolg van de scheiding van geloof en rede in de 14e-15e eeuw?
Signup and view all the answers
Wat spreekt Kant tegen in zijn opvatting over traditionele metafysica?
Wat spreekt Kant tegen in zijn opvatting over traditionele metafysica?
Signup and view all the answers
Wat is volgens Kant een kenmerk van de plicht in de ethiek?
Wat is volgens Kant een kenmerk van de plicht in de ethiek?
Signup and view all the answers
Hoe verschilt Kant's ethiek van die van Aristoteles?
Hoe verschilt Kant's ethiek van die van Aristoteles?
Signup and view all the answers
Wat betekent het dat de praktische rede in Kant's ethiek onvoorwaardelijke eisen oplegt?
Wat betekent het dat de praktische rede in Kant's ethiek onvoorwaardelijke eisen oplegt?
Signup and view all the answers
Welke rol speelt vrijheid in Kant's visie op de ethiek?
Welke rol speelt vrijheid in Kant's visie op de ethiek?
Signup and view all the answers
Wat is de aard van de kritiek die Kant formuleert op het gebruik van de rede?
Wat is de aard van de kritiek die Kant formuleert op het gebruik van de rede?
Signup and view all the answers
Wat is volgens Kant de rol van de categorische imperatief?
Wat is volgens Kant de rol van de categorische imperatief?
Signup and view all the answers
Wat zou volgens Kant leiden tot een 'fatale illusie' in de metafysica?
Wat zou volgens Kant leiden tot een 'fatale illusie' in de metafysica?
Signup and view all the answers
In het neoplatonistische systeem, welke rol wordt aan de ziel toegeschreven?
In het neoplatonistische systeem, welke rol wordt aan de ziel toegeschreven?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende elementen is GEEN onderdeel van de opbouw van de werkelijkheid volgens het neoplatonisme?
Welke van de volgende elementen is GEEN onderdeel van de opbouw van de werkelijkheid volgens het neoplatonisme?
Signup and view all the answers
Wat wordt beschouwd als de 'belangrijke opdracht' binnen het neoplatonisme?
Wat wordt beschouwd als de 'belangrijke opdracht' binnen het neoplatonisme?
Signup and view all the answers
Met welke filosofische systemen combineert het neoplatonisme zich?
Met welke filosofische systemen combineert het neoplatonisme zich?
Signup and view all the answers
Welke rol speelde het neoplatonisme in de late oudheid?
Welke rol speelde het neoplatonisme in de late oudheid?
Signup and view all the answers
In welke mate vertoont de christelijke leer overeenkomsten met het neoplatonisme volgens de tekst?
In welke mate vertoont de christelijke leer overeenkomsten met het neoplatonisme volgens de tekst?
Signup and view all the answers
Welke factor wordt als belangrijk beschouwd voor het succes van de Franken in het vestigen van hun heerschappij?
Welke factor wordt als belangrijk beschouwd voor het succes van de Franken in het vestigen van hun heerschappij?
Signup and view all the answers
Wat was de belangrijkste rol van de Kerk in de maatschappij na de val van het West-Romeinse Rijk?
Wat was de belangrijkste rol van de Kerk in de maatschappij na de val van het West-Romeinse Rijk?
Signup and view all the answers
Wat is volgens Thomas van Aquino een essentieel kenmerk van de menselijke ziel?
Wat is volgens Thomas van Aquino een essentieel kenmerk van de menselijke ziel?
Signup and view all the answers
Wat is het 'volmaakte geluk' volgens Thomas van Aquino?
Wat is het 'volmaakte geluk' volgens Thomas van Aquino?
Signup and view all the answers
Wat wordt bedoeld met 'facultas' in de ethiek van Thomas van Aquino?
Wat wordt bedoeld met 'facultas' in de ethiek van Thomas van Aquino?
Signup and view all the answers
Binnen de deugden van het verstand onderscheidt Thomas van Aquino het praktische en het beschouwende deel. Welke van de volgende opties hoort bij het 'beschouwende' deel?
Binnen de deugden van het verstand onderscheidt Thomas van Aquino het praktische en het beschouwende deel. Welke van de volgende opties hoort bij het 'beschouwende' deel?
Signup and view all the answers
Wat is de relatie tussen 'facultas' en 'usus' volgens Thomas van Aquino?
Wat is de relatie tussen 'facultas' en 'usus' volgens Thomas van Aquino?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende opties wordt door Thomas van Aquino beschouwd als een 'theologische deugd'?
Welke van de volgende opties wordt door Thomas van Aquino beschouwd als een 'theologische deugd'?
Signup and view all the answers
Waarom behoudt de ziel volgens Thomas van Aquino haar individualiteit?
Waarom behoudt de ziel volgens Thomas van Aquino haar individualiteit?
Signup and view all the answers
Thomas van Aquino ziet het aardse geluk als 'onvolmaakt' ten opzichte van het volmaakte geluk. Wat impliceert dit?
Thomas van Aquino ziet het aardse geluk als 'onvolmaakt' ten opzichte van het volmaakte geluk. Wat impliceert dit?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende beweringen beschrijft het beste Plato's allegorie van de grot?
Welke van de volgende beweringen beschrijft het beste Plato's allegorie van de grot?
Signup and view all the answers
Volgens de tekst, wat is het voornaamste verschil tussen filosofie en andere disciplines zoals wetenschap, poëzie en religie?
Volgens de tekst, wat is het voornaamste verschil tussen filosofie en andere disciplines zoals wetenschap, poëzie en religie?
Signup and view all the answers
Waarom kan filosofie volgens de tekst niet worden beschouwd als een ideologie?
Waarom kan filosofie volgens de tekst niet worden beschouwd als een ideologie?
Signup and view all the answers
Wat wordt bedoeld met de 'historiciteit van de filosofie' in de tekst?
Wat wordt bedoeld met de 'historiciteit van de filosofie' in de tekst?
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste kenmerk dat filosofie onderscheidt van ideologie, volgens de tekst?
Wat is het belangrijkste kenmerk dat filosofie onderscheidt van ideologie, volgens de tekst?
Signup and view all the answers
Hoe wordt de rol van verwondering in de filosofie volgens de tekst omschreven?
Hoe wordt de rol van verwondering in de filosofie volgens de tekst omschreven?
Signup and view all the answers
Waarom is het volgens de tekst belangrijk om de geschiedenis van de filosofie te kennen?
Waarom is het volgens de tekst belangrijk om de geschiedenis van de filosofie te kennen?
Signup and view all the answers
Welke uitspraak beschrijft het best de relatie tussen filosofie en definitieve zekerheden?
Welke uitspraak beschrijft het best de relatie tussen filosofie en definitieve zekerheden?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende beweringen beschrijft het best hoe de middeleeuwse wetenschap de natuur benaderde?
Welke van de volgende beweringen beschrijft het best hoe de middeleeuwse wetenschap de natuur benaderde?
Signup and view all the answers
Wat is volgens de middeleeuwse kosmologie de locatie van de hel?
Wat is volgens de middeleeuwse kosmologie de locatie van de hel?
Signup and view all the answers
Welke eigenschap kenmerkt volgens de middeleeuwse filosofie het 'ondermaanse'?
Welke eigenschap kenmerkt volgens de middeleeuwse filosofie het 'ondermaanse'?
Signup and view all the answers
Hoe verklaarde de middeleeuwse theorie de natuurlijke beweging van objecten?
Hoe verklaarde de middeleeuwse theorie de natuurlijke beweging van objecten?
Signup and view all the answers
Welke theorie werd door de middeleeuwse wetenschappers gebruikt om veranderingen in het ondermaanse te verklaren?
Welke theorie werd door de middeleeuwse wetenschappers gebruikt om veranderingen in het ondermaanse te verklaren?
Signup and view all the answers
Welk aspect van Aristoteles' filosofie vonden middeleeuwse denkers problematisch met betrekking tot de ziel?
Welk aspect van Aristoteles' filosofie vonden middeleeuwse denkers problematisch met betrekking tot de ziel?
Signup and view all the answers
Waar situeert de middeleeuwse kosmologie het 'empyreum'?
Waar situeert de middeleeuwse kosmologie het 'empyreum'?
Signup and view all the answers
Hoe kwamen de werken van Aristoteles in West-Europa terecht tijdens de middeleeuwen?
Hoe kwamen de werken van Aristoteles in West-Europa terecht tijdens de middeleeuwen?
Signup and view all the answers
Welke beschrijving past het best bij het concept van 'de kosmos' volgens de tekst over Heraclitus?
Welke beschrijving past het best bij het concept van 'de kosmos' volgens de tekst over Heraclitus?
Signup and view all the answers
Wat is de kern van Parmenides' stelling 'Het zijnde is'?
Wat is de kern van Parmenides' stelling 'Het zijnde is'?
Signup and view all the answers
Welke eigenschap wordt niet toegekend aan 'het zijnde' door Parmenides?
Welke eigenschap wordt niet toegekend aan 'het zijnde' door Parmenides?
Signup and view all the answers
Waarom bekritiseerde Aristoteles Parmenides?
Waarom bekritiseerde Aristoteles Parmenides?
Signup and view all the answers
Volgens de tekst, welke rol speelt het verstand bij de vorming van kenobjecten?
Volgens de tekst, welke rol speelt het verstand bij de vorming van kenobjecten?
Signup and view all the answers
Wat is de relatie tussen natuurfilosofie en metafysica volgens de tekst?
Wat is de relatie tussen natuurfilosofie en metafysica volgens de tekst?
Signup and view all the answers
Wat wordt bedoeld met de 'transcendentale eenheid van apperceptie' volgens Kant?
Wat wordt bedoeld met de 'transcendentale eenheid van apperceptie' volgens Kant?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende beweringen beschrijft het beste de 'sacrale fundering' zoals genoemd in de tekst?
Welke van de volgende beweringen beschrijft het beste de 'sacrale fundering' zoals genoemd in de tekst?
Signup and view all the answers
Wat is, volgens de tekst, het belang van waarnemingsstof voor kennis?
Wat is, volgens de tekst, het belang van waarnemingsstof voor kennis?
Signup and view all the answers
Wat is, volgens de tekst, de betekenis van de voortdurende verandering in de filosofie van Heraclitus?
Wat is, volgens de tekst, de betekenis van de voortdurende verandering in de filosofie van Heraclitus?
Signup and view all the answers
Wat zijn 'transcendentale ideeën' in de context van de zuivere rede?
Wat zijn 'transcendentale ideeën' in de context van de zuivere rede?
Signup and view all the answers
Welk van de volgende concepten staat het meest centraal in de filosofie van Parmenides, in tegenstelling tot die van Heraclitus?
Welk van de volgende concepten staat het meest centraal in de filosofie van Parmenides, in tegenstelling tot die van Heraclitus?
Signup and view all the answers
Hoe verhoudt de 'transcendentale eenheid van apperceptie' zich tot Descartes' 'cogito'?
Hoe verhoudt de 'transcendentale eenheid van apperceptie' zich tot Descartes' 'cogito'?
Signup and view all the answers
Wat is de functie van de 'categorieën' van het verstand?
Wat is de functie van de 'categorieën' van het verstand?
Signup and view all the answers
Wat gebeurt er als we de analyse van kennis stopzetten na de vorming van kenobjecten, volgens de tekst?
Wat gebeurt er als we de analyse van kennis stopzetten na de vorming van kenobjecten, volgens de tekst?
Signup and view all the answers
Wat wordt in de tekst bedoeld met dat de transcendentale ideeën 'regulatief' zijn?
Wat wordt in de tekst bedoeld met dat de transcendentale ideeën 'regulatief' zijn?
Signup and view all the answers
Study Notes
Inleiding
- Filosofie is onderzoek naar de werkelijkheid vanuit verwondering en nieuwsgierigheid.
- Plato's Groene Grot: vergelijkt filosofie met gevangenen in een grot die de schaduwen zien als werkelijkheid, maar slechts loskomen door de waarheid te zien.
- Filosofie is een wetenschap die denkwerk vergt om verwondering te overwinnen en verschillende zekerheden te onderzoeken.
- Ideologieën geven vaste, algemene zekerheden.
- Filosofie vertrekt vanuit verwondering zoals wetenschap, poëzie en religie, maar blijft verwondering als leidraad gebruiken.
Plato's Grot
- Plato vergelijkt filosofen met gevangenen die vastzitten in een grot en enkel de schaduwen van de voorwerpen zien.
- Ze zien de schaduwen als een ware werkelijkheid omdat ze niets anders kennen.
- Een gevangene ontsnapt uit de grot en ziet de ware voorwerpen.
- Hij keert terug naar de grot maar de anderen geloven hem niet.
Filosofie en Ideologie
- Filosofie wil verwondering overwinnen via denkwerk.
- Filosofie geeft geen definitieve antwoorden maar blijft vraag stellen.
- Filosofie wil kennis verwerven door te blijven vragen.
- Filosofie is een kritische en voortdurende zoektocht naar kennis.
De Geschiedenis van de Filosofie
- Filosofie is cultuurgebonden.
- Filosofie is tijds- en plaatsgebonden.
- Filosofische inzichten zijn dynamisch.
- Filosofie is verbonden met de tijdsgeest en context waarin ze ontstaat.
Een Filosofische Canon?
- Een canon is een verzameling van de belangrijkste filosofische posities uit de Europese geschiedenis.
- Een canon heeft kritiek nodig, zowel inhoudelijk als formeel.
- Filosofen zijn in hun werken zelden of nooit met elkaar eens.
Deel 1: De Lotgevallen van de Filosofische Rationaliteit
- Het ontstaan van de wijsgerige rationaliteit in het Griekse cultuurgebied rond 6e eeuw v.C.
- De orde van de werkelijkheid wordt verklaard door de genealogie van de goden.
- De mythe had een verklarende waarde in de vorm van een weten dat niet kritisch is (ontbreekt aan onderzoek).
Deel 1.1 Van Mythos naar Logos
- Er was een overgang van mythen naar een nieuwe manier van denken (vanuit de rede)
- Xenopphanes (6e eeuw v.C.) introduceerde een nieuw godsbeeld. Dit bracht kritiek op de mythen teweeg.
- Er werden nieuwe oplossingen voor verklaringen gezocht die niet meer lokale tradities waren.
- De overlevering werd verandert; het was eeuwenlang mondeling en werd nadien opgeschreven (standaardisering).
Deel 1.2 De Natuurfilosofen
- Er ontstond meer behoefte aan kennis en kunde.
- De natuur werd beschouwd als een organisme dat zichzelf in stand houdt en deze principes bestaan ook binnen de natuur zelf.
- Externe factoren werden niet nodig geacht voor de verklaring.
- De orde in de natuur kon op een rationele manier worden uitgelegd.
Herakleitus en Parmenides:
- Herakleitus: alles vloeit, niets is blijvend; de spanning tussen tegengestelde krachten creëert orde.
- Parmenides: het zijnde is; er is geen verandering, alles is altijd hetzelfde.
Het Ontstaan van Ethiek
- Bloedwraak werd verboden in de rechtssfeer.
- De ordening gebaseerd op geografische districten.
- Sofisten ontwikkelden een nieuwe manier om met elkaar in discussie te gaan.
- De orde in de samenleving wordt problematisch door deze desacralisering.
Socrates:
- In gesprek met medeburgers.
- Op zoek naar de ware betekenis van een moreel goede daad.
- Zegt dat deugd kennis is.
- Moraliteit wordt verbonden aan inzicht.
Plato: 5e eeuw v.C.
- Plato: filosofie als systeem.
- Wereld van de Ideeën (de wereld van het denken).
- Ieder object (de wereld van onze waarneming) is een kopie van een ideaal object in de wereld van de Ideeën (de wereld van het denken).
- Het ware bestaan is de wereld van Ideeën.
- Iedereen heeft een ziel met inherente kennis, maar die kennis is tijdelijk verloren gegaan.
- Dit alles is een overdracht van kennis.
- Herinnering via de dialoog:
- Realiserende van waarheid (ethische ontwikkeling).
- Het vinden van het juiste middelpunt.
- De ziel is een triade die zichzelf moet inrichten.
Aristoteles: 4e eeuw v.C.
- Aristoteles: verwerping van het dualisme van Plato.
- Objecten hebben een materiële en formele oorzaak.
- De essentie van een ding is een combinatie van materie/vorm, die alleen maar kan bestaan als object in de fysische wereld.
- De vorm heeft het doel van het object, dat altijd al inherent aanwezig is.
- Vorm en Materie zijn essentie van de ding.
- Teleologie.
De Middeleeuwse Periode
- De filosofie in de middeleeuwen:
- Godsdienst en filosofie zijn onafscheidelijk.
- De studie van godsdienst leid tot filosofie.
- De theologie stuurt de filosofie.
- Nieuwe filosofische stromingen ontwikkelen zich in de tijd van onrust.
- Spengler: de grote beschavingen herhalen patroon.
- Nietzsche: kritiek op de filosofie: de filosofie belemmert de eigenheid van het mens-zijn.
Renaissance
- Nieuwe interpretaties van klassieke wijsbegeerte.
- De focus verschuift naar de mens.
- Op zoek naar menselijke kennis.
De Moderne Wijsbegeerte
- Rationalisme: Descartes: de rede is de belangrijkste bron van kennis.
- Empirisme: Locke, Hume: ervaring is de belangrijkste bron van kennis.
- Kant: probeert een synthese te maken tussen rationalisme en empirisme en introductie van het principe van transcendentaliteit.
Het Neopositivisme
- Wiener Kreis: alles wat niet empirisch controleerbaar is, is onzin.
Karl Popper: Falsificatieprincipe
- Verificatiebeginsel is onvoldoende want niet alle uitspraken zijn empirisch controleerbaar.
- Falsificatie is daarom een meer adequat criterium: uitspraken moeten weerlegbaar zijn.
- Wetenschap is gebaseerd op voorlopige kennis.
Thomas Kuhn: Paradigma's
- Kuhn zegt dat wetenschap niet voortgaat gebaseerd op een voortdurende afname van onze kennis over de buitenwereld, maar door verschuivende paradigma’s die vaak incommensurabel zijn.
De Psychoanalyse
- Freud (20ste eeuw): het onbewuste, driften, het "Es", "Ich" en "Uber-Ich", belangrijk concept van conflict.
- Het subject vindt zijn basis in een reeks conflicten.
- Identiteit is een structurerend concept, beïnvloed door onbewuste driften.
- Freud: het belang van ervaringen uit vroege jeugd.
- Lacan: het onbewuste is de taal.
Existentialisme
- Sartre:
- Mens zijn is niet hetzelfde als ding zijn: mens is vrij en verantwoordelijk.
- ‘Pour-soi’ t.o.v. ‘en-soi’.
- Heidegger:
- Het Dasein: de mens is in de wereld geworpen en heeft de verantwoordelijkheid voor zijn bestaan.
- Relatie subject/object: voor Husserl zijn dingen 'dingen-voor-mij' en voor Heidegger is de wereld 'een wereld door mij' en bepaald door de taal.
Poststructuralisme
- Derrida:
- Decomponeren van betekenis.
- De mens maakt zich het object (de tekst of de ding). De tekst is een betekenissysteem in plaats van representatie.
- Butler:
- Gender is sociaal geconstrueerd.
De Hermeneutiek
- Dilthey: de interpretatie is geordend door tijd.
- Gadamer: hermeneutiek is een interpretatie proces dat in dialoog staan met zowel het verleden als het heden.
- Ons verstaan is beïnvloed door ons vooroordeel.
- Taal is een essentiële component van ons verstaan.
- Versmelting van horizonten: interpreteren vanuit je eigen tijdsgeest.
De hedendaagse filosofie
- Discussie over de grenzen van de wetenschap en de betekenis.
- Focus op de rol van taal en ervaring.
- De mens is wezenlijk verbonden met de geschiedenis (historisch conscientie).
- Relativisme is mogelijk want er is geen vaste waarheid.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Dit quiz is gericht op het kritisch onderzoeken van de filosofische canon en de invloed van historiciteit op onze wereldbeelden. Het omvat belangrijke concepten zoals de rol van invloed buiten Europa, de kritiek op de canon en de filosofische ideeën van Socrates en Plato. Test je kennis over deze fundamentalistische onderwerpen in de filosofie.