Diagnostiek van Dementie
48 Questions
3 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Bij de beoordeling van cerebrale atrofie op een MRI-scan bij oudere patiënten met cognitieve klachten, welke overweging is het meest relevant?

  • Het onderscheidend vermogen van MRI is superieur voor patiënten boven de 75 jaar.
  • Significante atrofie kan ook voorkomen bij ouderen zonder cognitieve stoornissen, waardoor de interpretatie complexer wordt. (correct)
  • De mate van atrofie correleert sterk met de ernst van de cognitieve stoornissen.
  • Forse cerebrale atrofie sluit de ziekte van Alzheimer uit bij oudere patiënten.

Waarom is beeldvormend onderzoek, zoals een CT-scan of MRI, vooral belangrijk bij patiënten jonger dan 65 jaar met cognitieve klachten?

  • Omdat bij jongere patiënten de atrofie van de cortex altijd ernstiger is.
  • Omdat de differentiële diagnose bij deze leeftijdsgroep breder is en andere behandelbare oorzaken uitgesloten moeten worden. (correct)
  • Om de hippocampusatrofie, kenmerkend voor de ziekte van Alzheimer, beter te visualiseren.
  • Omdat de sensitiviteit van een CT-scan of MRI bij jongere mensen hoger is.

Wat is het primaire doel van het uitvoeren van een CT-scan of MRI bij de diagnostiek van dementie?

  • Het aantonen van de typische corticale atrofie die kenmerkend is voor de ziekte van Alzheimer.
  • Het uitsluiten van andere aandoeningen met therapeutische consequenties die de cognitieve klachten kunnen verklaren. (correct)
  • Het vroegtijdig opsporen van vasculaire veranderingen in de hersenen.
  • Het kwantificeren van de omvang van de hippocampusatrofie om de ernst van de dementie vast te stellen.

Welke van de volgende beweringen over het gebruik van EEG, nucleaire scans en liquoronderzoek bij de routinediagnostiek van dementie is correct?

<p>Er is geen plaats voor EEG, nucleaire scans en liquoronderzoek bij de routinediagnostiek. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende onderzoeken wordt bij alle patiënten met cognitieve klachten aangeraden als onderdeel van de basale diagnostiek?

<p>Bloedonderzoek inclusief Hb, Ht, MCV, BSE, glucose, TSH en creatinine. (B)</p> Signup and view all the answers

Wanneer is er een indicatie voor syfilisserologie bij patiënten met cognitieve klachten, naast het standaard bloedonderzoek?

<p>Alleen bij patiënten uit een risicogroep. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste functie van een neuropsychologisch onderzoek in de diagnostiek van dementie?

<p>Het detecteren van cognitieve stoornissen en het leveren van een bijdrage aan het specificeren van de differentiële diagnose. (D)</p> Signup and view all the answers

In welke situatie is het uitvoeren van meer aanvullend onderzoek bij dementie over het algemeen gerechtvaardigd?

<p>Bij patiënten onder de 65 jaar, vanwege een bredere differentiële diagnose. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de voornaamste reden om structurele beeldvorming van de hersenen te verrichten bij de diagnose van dementie?

<p>Om behandelbare oorzaken, zoals een tumor of hydrocefalus, uit te sluiten. (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom is de klinisch-radiologische correlatie bij dementie beperkt, ondanks de mogelijkheden van MRI?

<p>Mensen met aanzienlijke atrofie kunnen normaal functioneren, terwijl anderen met minimale afwijkingen dementie kunnen hebben. (A)</p> Signup and view all the answers

In welke situatie is liquoronderzoek het meest relevant bij de diagnostiek van dementie?

<p>Bij verdenking op een infectie, paraneoplastisch syndroom of SREAT. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de voornaamste beperking van het gebruik van een EEG bij het differentiëren tussen de verschillende vormen van dementie?

<p>De veranderingen in het EEG zijn niet specifiek genoeg om onderscheid te maken tussen de verschillende vormen van dementie. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke neuropathologische kenmerken zijn essentieel voor een zekere diagnose van de ziekte van Alzheimer?

<p>Extracellulaire amyloïd plaques en intracellulaire tau tangles, vastgesteld bij postmortaal onderzoek. (A)</p> Signup and view all the answers

Waarom is het bepalen van amyloïd en tau eiwitten in de liquor geen routine diagnostiek bij dementie?

<p>De diagnostische waarde van deze bepalingen is onvoldoende bekend. (C)</p> Signup and view all the answers

In welke hersenstructuur beginnen de afwijkingen bij de ziekte van Alzheimer zich typisch te ontwikkelen?

<p>Mediotemporale kwab. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke nucleaire onderzoeksmethode is het meest geschikt om frontotemporaal hypometabolisme aan te tonen bij FTD?

<p>SPECT of PET. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende bevindingen bij neuropsychologisch onderzoek is het meest suggestief voor dementie met Lewy-lichaampjes in een vroeg stadium, in vergelijking met de ziekte van Alzheimer?

<p>Stoornissen in het ruimtelijk inzicht en de uitvoerende functies (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom is routinematig EEG- of liquoronderzoek niet geïndiceerd bij patiënten met dementie met Lewy-lichaampjes?

<p>Omdat deze onderzoeken geen bijdrage leveren aan de diagnose of behandeling van dementie met Lewy-lichaampjes (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over Lewy-lichaampjes is correct met betrekking tot de pathogenese van dementie met Lewy-lichaampjes en de ziekte van Parkinson?

<p>De distributie van Lewy-lichaampjes bepaalt het klinische beeld: corticaal begin leidt tot dementie, begin in de hersenstam tot Parkinson. (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom is de behandeling van de symptomen bij dementie met Lewy-lichaampjes vaak lastig?

<p>Omdat de cognitieve stoornissen en het hypokinetisch-rigide syndroom een verschillende aanpak vereisen, en behandelingen elkaar kunnen tegenwerken (D)</p> Signup and view all the answers

Een patiënt met dementie met Lewy-lichaampjes vertoont toenemende hallucinaties en delirante episoden. Welke medicatie kan mogelijk effectief zijn, maar vereist wel nauwlettende monitoring?

<p>Een acetylcholinesteraseremmer (C)</p> Signup and view all the answers

Bij een patiënt met dementie met Lewy-lichaampjes wordt een SPECT-scan uitgevoerd. Welke bevinding zou de diagnose het meest ondersteunen?

<p>Afgenomen binding van de radioactief gelabelde stof aan de dopaminetransporter (A)</p> Signup and view all the answers

In welke hersengebieden worden Lewy-lichaampjes typisch gevonden bij postmortaal pathologisch onderzoek van patiënten met dementie met Lewy-lichaampjes?

<p>Zowel in de substantia nigra als diffuus in de cerebrale cortex (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk verschil in de reactie op levodopa-behandeling tussen patiënten met de ziekte van Parkinson en patiënten met dementie met Lewy-lichaampjes die ook parkinsonisme vertonen?

<p>Patiënten met dementie met Lewy-lichaampjes reageren over het algemeen slechter op levodopa en kunnen meer bijwerkingen ervaren, zoals toename van hallucinaties. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over 'klassieke' antipsychotica zoals haloperidol is NIET correct in de context van de behandeling van dementie?

<p>Na staken treedt meestal volledig herstel op. (B)</p> Signup and view all the answers

Een patiënt vertoont apathie, emotionele labiliteit, utilisatiegedrag en weinig ziekte-inzicht. Welke variant van frontotemporale dementie (FTD) is het meest waarschijnlijk?

<p>Gedragsvariant (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk kenmerk van semantische dementie dat het onderscheidt van andere vormen van dementie?

<p>Vloeiend, grammaticaal correct taalgebruik met inhoudelijk lege taal (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende locaties van een beroerte is het meest waarschijnlijk geassocieerd met het direct ontstaan van dementie na de beroerte?

<p>De thalamus of het gehele a. cerebri posterior stroomgebied van de dominante hemisfeer. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de meest waarschijnlijke leeftijd waarop frontotemporale dementie (FTD) zich manifesteert?

<p>Tussen de 50 en 70 jaar (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende kenmerken differentieert vasculaire dementie het meest van de ziekte van Alzheimer in het begin van de symptomen?

<p>Vasculaire dementie kent een acuut en stapsgewijs begin, gerelateerd aan beroertes. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende bevindingen bij neurologisch onderzoek is het meest suggestief voor vasculaire dementie?

<p>Focale afwijkingen passend bij doorgemaakte beroertes, eventueel gecombineerd met een hypokinetisch-rigide syndroom. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende symptomen is NIET typisch voor de gedragsvariant van frontotemporale dementie (FTD)?

<p>Niet-vloeiende afasie (C)</p> Signup and view all the answers

Een patiënt met dementie vertoont moeite met het begrijpen van de betekenis van woorden, vooral conceptuele categorieën zoals dieren. Het taalgebruik is vloeiend maar inhoudelijk leeg. Welke vorm van dementie is het meest waarschijnlijk?

<p>Semantische dementie (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom heeft MRI de voorkeur boven andere beeldvormende technieken bij de diagnose van vasculaire dementie?

<p>MRI biedt een hogere resolutie, met name voor het beoordelen van wittestofafwijkingen. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over de pathogenese van vasculaire dementie is het meest correct?

<p>Vasculaire dementie kan ontstaan door zowel duidelijke beroertes als door geleidelijke schade door multipele lacunaire infarcten of uitgebreide wittestofafwijkingen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk verschil tussen de gedragsvariant van FTD en primair progressieve afasie?

<p>De invloed op taalvaardigheid (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren draagt NIET bij aan de overweging om 'atypische' antipsychotica zoals clozapine voor te schrijven in plaats van 'klassieke' antipsychotica bij de behandeling van gedragsproblemen bij dementie?

<p>Het volledig herstel na staken van de medicatie (B)</p> Signup and view all the answers

Bij een patiënt met vasculaire dementie, welke combinatie van symptomen zou het meest waarschijnlijk wijzen op subcorticale betrokkenheid?

<p>Traagheid, uitvoerende functiestoornissen en apathie. (C)</p> Signup and view all the answers

Stel dat een patiënt een jaar na een beroerte de diagnose dementie krijgt. Wat is de meest waarschijnlijke oorzaak van deze dementie?

<p>De dementie wordt rechtstreeks toegeschreven aan de doorgemaakte beroerte. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende onderzoeken heeft GEEN plaats in de diagnostiek van vasculaire dementie?

<p>EEG, nucleair onderzoek of liquoronderzoek. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste eigenschap van het verkeerd gevouwen prioneiwit bij de ontwikkeling van CJD?

<p>Het fungeert als een 'mal' die andere normale prioneiwitten dwingt om dezelfde conformatieverandering te ondergaan. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen beschrijft het meest nauwkeurig de classificatie van prionziekten zoals CJD?

<p>Ze worden soms ingedeeld bij de infectieziekten, vanwege hun overdraagbaarheid. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk kenmerk van erfelijke prionziekten in vergelijking met niet-erfelijke vormen van CJD?

<p>Een veel geprotraheerder ziektebeloop dat vele jaren kan bestrijken. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is het onderliggende mechanisme dat ten grondslag ligt aan alle erfelijke prionziekten zoals de ziekte van Gerstmann-Sträussler-Scheinker en fatale familiale slapeloosheid?

<p>Mutaties in het prioneiwit-gen (PRNP-gen). (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom is het essentieel om reversibele oorzaken van dementie te herkennen, ondanks dat ze zeldzaam zijn?

<p>Omdat een tijdige diagnose en behandeling het mogelijk maken om de cognitieve functie te herstellen of te stabiliseren. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende aandoeningen kan leiden tot een potentieel reversibel dementiesyndroom?

<p>Neuroborreliose. (A)</p> Signup and view all the answers

Een patiënt vertoont symptomen van progressieve dementie, samen met moeilijk behandelbare slapeloosheid en autonome stoornissen. Welke specifieke erfelijke prionziekte zou het meest waarschijnlijk de oorzaak zijn?

<p>Fatale familiale insomnia. (C)</p> Signup and view all the answers

Een patiënt presenteert zich met een subcorticaal dementie syndroom. Welke van de volgende onderliggende oorzaken moet als eerste worden overwogen en uitgesloten vanwege de potentieel reversibele aard ervan?

<p>Toxische of metabole encefalopathie. (B)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Neuropsychologisch onderzoek

Een test om geheugen- en hersenfunctie te evalueren en diagnose te stellen.

CT of MRI

Beeldvorming van de hersenen om andere aandoeningen uit te sluiten.

Corticale atrofie

Afbraak van de hersenschors, vaak zichtbaar op MRI.

Hippocampusatrofie

Afbraak van de hippocampus, belangrijk voor geheugen.

Signup and view all the flashcards

Differentiaaldiagnose bij dementie

Proces om verschillende oorzaken van dementie te onderscheiden.

Signup and view all the flashcards

Bloedonderzoek bij cognitieve klachten

Analyse van bloedparameters om behandelbare oorzaken uit te sluiten.

Signup and view all the flashcards

Neuropsychologisch profiel

Een specifiek patroon van cognitieve stoornissen dat helpt bij de diagnose.

Signup and view all the flashcards

Beeldvorming moeilijkheid ouderdom

Het onderscheiden van normale en abnormale bevindingen wordt moeilijker bij ouderen.

Signup and view all the flashcards

Klassieke antipsychotica

Medicijnen zoals haloperidol die ernstige bijwerkingen kunnen veroorzaken, waaronder extrapiramidale verschijnselen.

Signup and view all the flashcards

Vasculaire dementie

Een vorm van dementie veroorzaakt door beroertes, met acute en stapsgewijze symptomen.

Signup and view all the flashcards

Atypische antipsychotica

Moderne antipsychotica, zoals clozapine, die minder bijwerkingen hebben.

Signup and view all the flashcards

Gedragsvariant van FTD

Subtype van frontotemporale dementie gekenmerkt door gedrags- en persoonlijkheidsveranderingen.

Signup and view all the flashcards

Cognitieve stoornissen

Problemen met denken, geheugen en andere mentale processen.

Signup and view all the flashcards

Primair progressieve afasie

Een vorm van afasie waarbij het begrip intact blijft, maar de spraak niet vloeiend is.

Signup and view all the flashcards

Semantische dementie

Dementie gekenmerkt door vloeiend, maar betekenisloos taalgebruik.

Signup and view all the flashcards

Subcorticale verschijnselen

Symptomen die ontstaan door schade aan onderliggende hersengebieden.

Signup and view all the flashcards

Emotionale labiliteit

Inconsistente emotionele reacties, vaak fluctuerend tussen verschillende stemmingen.

Signup and view all the flashcards

Acute verslechtering

Plotselinge verslechtering van cognitieve vaardigheden, vaak na een beroerte.

Signup and view all the flashcards

Utilisatiegedrag

Ongepaste of repetitieve handelingen met een voorwerp, vaak zonder doel.

Signup and view all the flashcards

Hypertensie

Verhoogde bloeddruk, die het risico op beroertes verhoogt.

Signup and view all the flashcards

Wittestofafwijkingen

Veranderingen in de witte stof van de hersenen, zichtbaar bij beeldvorming.

Signup and view all the flashcards

Ziekte-inzicht

Het vermogen van een persoon om hun ziekteperceptie en gevolgen te begrijpen.

Signup and view all the flashcards

Hypokinetisch-rigide syndroom

Bewegingsstoornis geassocieerd met vasculaire dementie en parallellen met Parkinson.

Signup and view all the flashcards

Structuurbeeldvorming

Onderzoek dat helpt behandelbare oorzaken van neurologische symptomen uit te sluiten, zoals tumoren.

Signup and view all the flashcards

Vasculaire afwijkingen

Veranderingen in bloedvaten in de hersenen die kunnen leiden tot cognitieve problemen.

Signup and view all the flashcards

SPECT en PET

Nucleaire beeldvormingstechnieken om hypometabolisme in de hersenen te identificeren.

Signup and view all the flashcards

Liquoronderzoek

Analyse van hersenvocht om infecties en andere aandoeningen te diagnosticeren.

Signup and view all the flashcards

Amyloïd-β plaques

Extracellulaire eiwitafzettingen die kenmerkend zijn voor de ziekte van Alzheimer.

Signup and view all the flashcards

Tau-eiwit tangles

Intracellulaire ophopingen van afwijkend tau-eiwit, ook geassocieerd met Alzheimer.

Signup and view all the flashcards

Diagnostische waarde EEG

Beperkte waarde van EEG in het onderscheiden van verschillende dementievormen.

Signup and view all the flashcards

Dementie met Lewy-lichaampjes

Een type dementie gekenmerkt door de aanwezigheid van Lewy-lichaampjes in de hersenen.

Signup and view all the flashcards

SPECT-scan

Beeldvormingstechniek die de integriteit van het dopaminerge systeem beoordeelt.

Signup and view all the flashcards

Lewy-lichaampjes

Eosinifiele neuronale insluitlichaampjes met α-synucleïne, gevonden in de hersenen.

Signup and view all the flashcards

Acetylcholinesteraseremmer

Geneesmiddel dat effectief kan zijn voor cognitieve stoornissen en hallucinaties.

Signup and view all the flashcards

Levodopa

Medicijn dat gebruikt wordt bij Parkinson, maar minder effectief bij Lewy-lichaampjes.

Signup and view all the flashcards

Pathogenese

Studie van de ontwikkeling van ziekten, inclusief de rol van Lewy-lichaampjes.

Signup and view all the flashcards

Prionziekten

Ziektes veroorzaakt door verkeerd gevouwen prioneiwitten die andere eiwitten beïnvloeden.

Signup and view all the flashcards

Conformatieverandering

Wanneer een eiwit van structuur verandert en zijn functie verliest.

Signup and view all the flashcards

CJD (Creutzfeldt-Jakob ziekte)

Een ernstige, progressieve ziekte veroorzaakt door abnormale prioneiwitten.

Signup and view all the flashcards

Familiaire prionziekten

Erfelijke aandoeningen met een autosomaal dominante overerving van CJD.

Signup and view all the flashcards

Ziekte van Gerstmann-Sträussler-Scheinker

Een langzaam progressieve ziekte gekenmerkt door cerebellaire ataxie of dementie.

Signup and view all the flashcards

Fatal familial insomnia

Erfelijke slaapstoornis met moeilijk behandelbare slapeloosheid.

Signup and view all the flashcards

Behandelbare dementie

Een aantal dementiesoorten die wel behandeld kunnen worden.

Signup and view all the flashcards

Oorzaken van cognitieve stoornissen

Ziekten zoals schildklieraandoeningen en vitaminetekorten die cognitieve achteruitgang veroorzaken.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Dementie Samenvatting

  • Dementie is een klinisch syndroom gekenmerkt door cognitieve stoornissen in meerdere domeinen, zoals geheugen, executieve functies en praxis.
  • Het kan gecombineerd zijn met gedragsproblemen en persoonlijkheidsproblemen.
  • Stoornissen leiden tot beperkingen in het dagelijkse leven.
  • De belangrijkste ziekten die leiden tot dementie zijn neurodegeneratieve aandoeningen zoals de ziekte van Alzheimer, dementie met Lewy-lichaampjes en frontotemporale dementie.
  • Vasculaire dementie is ook een veel voorkomende oorzaak, veroorzaakt door vasculaire schade aan de hersenen (infarcten).
  • Reversibele oorzaken van dementie (infectie, intoxicatie, hersentumoren, subduraal hematoom) moeten worden uitgesloten.

Dementie Inleiding

  • Dementiesyndroom kan door verschillende aandoeningen ontstaan.
  • De prevalentie neemt sterk toe na 70 jaar.
  • Er zijn zeldzame, erfelijke aandoeningen die al voor 65 jaar dementie veroorzaken.
  • De meeste aandoeningen hebben een geleidelijk begin, voorafgegaan door milde cognitieve stoornissen.
  • Dementie wordt onderverdeeld in neurodegeneratieve en niet-neurodegeneratieve aandoeningen.
  • Soms heeft de oorzaak meerdere factoren (multifactorieel).
  • Er is onderscheid tussen corticale (geheugen, taal, praxis, visuoconstructie) en subcorticale (mentale traagheid, apathie) dementie.

Ziekte van Alzheimer

  • De meest voorkomende vorm van dementie.
  • Het voorkomen neemt sterk toe met de leeftijd (1% op 65 jaar, meer dan 20% op 85 jaar).
  • Het begin verloopt geleidelijk.
  • Er zijn vroeg geheugen- en vervolgens semantische en andere cognitieve stoornissen.
  • Taalproblemen en ruimtelijk inzicht kunnen verloren gaan.
  • Vaak voorkomende latere symptomen zijn prosopagnosie (herkennen van vertrouwde gezichten), apraxie (verrichten van vertrouwde handelingen) en apathie of somberheid.

Aanvullend Onderzoek voor Alzheimer

  • Er is geen specifieke test voor ziekte van Alzheimer.
  • Anamnese, kort cognitief onderzoek, en neurologisch onderzoek vormen de basis.
  • Een kloktekening is een voorbeeld van een kort cognitief onderzoek.
  • MRI en CT kunnen gebruikt worden om andere aandoeningen uit te sluiten; dit is niet noodzakelijk bij duidelijk klinisch beeld.
  • Bij patiënten onder de 65 jaar is beeldvorming standaard.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Description

Deze les behandelt de diagnostische methoden voor dementie, inclusief MRI, CT-scans, EEG en neuropsychologisch onderzoek. Er wordt ingegaan op de relevantie van beeldvorming bij verschillende leeftijdsgroepen en het gebruik van aanvullende onderzoeken zoals syfilisserologie bij cognitieve klachten.

More Like This

Diagnóstico Diferencial das Demências
31 questions
Dementia Diagnostics Overview
16 questions

Dementia Diagnostics Overview

BestPerformingAmbiguity avatar
BestPerformingAmbiguity
Démence Vasculaire: Diagnostic et Étapes
26 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser