CZS Infecties en Meningitis

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is de sterftecijfer bij sepsis veroorzaakt door meningokokken?

Ongeveer 50% (correct)

Ongeveer 70%

Ongeveer 30%

Ongeveer 10%

Welke van de volgende groepen is geen vaccinatiekandidaat voor meningokokkeninfecties?

Reizigers naar risicogebieden

Volwassenen boven de 65 jaar (correct)

Gezondheidswerkers

Adolescenten

Wat is een van de behandelingsopties voor infecties rondom het ruggenmerg?

Antimicrobiële middelen gericht op de verwekker (correct)

Antibiotica alleen bij koorts

Gebruik van corticosteroïden

Consult met een longarts

Wat is een belangrijke diagnostische stap bij het vaststellen van meningitis?

Liquorpunctie Signup and view all the answers

Wat is een mogelijke oorzaak van infecties van de wervelkolom?

Infectie vanuit de bloedbaan Signup and view all the answers

Wat is een van de hoofdverwekkers van bacteriële meningitis bij neonaten?

Listeria monocytogenes Signup and view all the answers

Welke symptomatologie is typischer voor bacteriële meningitis?

Hoge koorts Signup and view all the answers

Welke infectie kan veroorzaakt worden door de consumptie van ongepasteuriseerde melkproducten?

Listeria meningitis Signup and view all the answers

Wat is de modus operandi van het transmissie van meningococcen?

Druppelinfectie Signup and view all the answers

Bij welke leeftijdsgroep komt Haemophilus influenzae meningitis het vaakst voor?

Jonge kinderen Signup and view all the answers

Welk type infectie wordt gekarakteriseerd door aanwezigheid van prionen?

Prionziekten Signup and view all the answers

Welke bacteriën kunnen verantwoordelijk zijn voor hersenabscessen?

Streptococcus pyogenes Signup and view all the answers

Welke groep is een veel voorkomende verwekker van virale meningitis?

Herpes simplex virus (HSV) Signup and view all the answers

Wat is een veelvoorkomende oorzaak van meningitis tuberculosa bij volwassenen?

Reactivering van latente tuberculose Signup and view all the answers

Welke van de volgende symptomen is typisch voor meningitis tuberculosa?

Blikparese Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk diagnostisch middel bij de verdenking van meningitis?

Lumbaalpunctie Signup and view all the answers

Welke medicatie wordt standaard toegevoegd bij de behandeling van meningitis tuberculosa?

Corticosteroïden Signup and view all the answers

Welke bacterie is een belangrijke veroorzaker van bacteriële meningitis die epidemisch kan voorkomen?

Neisseria meningitidis Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke complicatie bij meningokokkeninfectie?

Huidbloedingen door DIC Signup and view all the answers

Wat is een gangbare behandelingsoptie bij Haemophilus influenzae infectie?

Ampicilline/clavulaanzuur Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste risicofactor voor het ontwikkelen van meningitis tuberculosa bij volwassenen?

Een gestoord immuunsysteem, bijvoorbeeld door HIV Signup and view all the answers

Study Notes

CZS infecties

CZS infecties kunnen in en rondom de hersenen, het ruggenmerg of omliggende structuren voorkomen.
De meest voorkomende infecties zijn:
- Hersenen: meningitis, encephalitis, hersenabsces
- Ruggenmerg: meningitis, epidurale/subdurale infecties, intramedullaire infecties
De meest voorkomende verwekkers zijn:
- Bacteriën: Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Mycobacterium tuberculosis
- Schimmels: Cryptococcus, Candida, Histoplasma
- Virussen: Herpes simplex virus (HSV), Cytomegalovirus (CMV)
- Parasieten: Toxoplasma gondii, amoeben, Schistosoma
- Prionen

Meningitis

Meningitis is een ontsteking van de hersenvliezen.
Bacteriële meningitis veroorzaakt door o.a. streptokokken, meningococcen, Listeria.
Virale meningitis veroorzaakt door o.a. HSV, CMV.

Hersenabscessen

Hersenabscessen zijn puscollecties in de hersenen.
Vaak veroorzaakt door bacteriën zoals Streptococcus pyogenes.

Bacteriële Meningitis/Encephalitis: Verwekkers naar Levensfase

Neonaten: E. coli, groep B streptococcen, Listeria monocytogenes (via geboortekanaal)
Jonge kinderen: Haemophilus influenzae, meningokokken
Jong volwassenen: meningokokken
Zwangeren, Ouderen (> 65): Listeria monocytogenes
Alle leeftijden: Streptococcus pneumoniae

Symptomen van Bacteriële Meningitis

Hoge koorts
Hoofdpijn
Braken
Nekstijfheid

Meningococcenmeningitis

Ongeveer 10% van de mensen is drager van meningokokken in de nasopharynx.
Transmissie via druppelinfectie.
Meer transmissie in drukke omgevingen (kazernes, studentenslaapzalen).
De enige vorm van bacteriële meningitis die epidemieën veroorzaakt (Afrika).

Haemophilus influenzae Meningitis

Komt vooral voor bij jonge kinderen.
De incidentie is sterk verminderd sinds de inenting tegen Haemophilus influenzae type b (Hib).

Listeria monocytogenes Meningitis

Listeria zit in ongepasteuriseerde melkproducten (Franse kaas, rauwe melk, rauwe groenten).
Zwangeren, neonaten en oudere mensen hebben een verhoogd risico op Listeria meningitis.

Meningitis Tuberculosa

Vaak reactivering van latente tuberculose.
Uitzondering: jonge kinderen.
Bij volwassenen komt het vaak voor in combinatie met een verzwakt immuunsysteem (HIV of andere immuundeficiëntie).

Symptomen van Meningitis Tuberculosa

(Gedeeltelijke) uitval van hersenzenuwen (blikparese, ptosis) door de locatie van de infectie in de hersenstam.
Andere symptomen zijn gelijk aan andere vormen van bacteriële meningitis.

Diagnostiek van Meningitis

Bloedkweek (meerdere, vanwege sampling errors).
Infectielab testen (leucocyten, differentiële telling, CRP).
Lumbaalpunctie om liquor cerebrospinalis te verkrijgen (celtelling, differentiële telling, kweek, glucose, eiwit).
CT scan voor lumbaalpunctie ter bescherming tegen inklemming bij hoge hersendruk.

Onderzoek van Liquor Cerebrospinalis bij Meningitis

Liquor cerebrospinalis wordt onderzocht op:
- Celtelling
- Differentiële telling
- Kweek
- Glucose
- Eiwit

Behandeling van Bacteriële Meningitis

Breedspectrum antibiotica, rekening houdend met de risicogroep.
Altijd een cefalosporine.
Bij risico op Listeria: ampicilline toevoegen.
Hogere dosis en frequentie vanwege de bloed-hersenbarrière (BBB).

Behandeling van Meningitis Tuberculosa

Tuberculostatica zoals bij de behandeling van 'gewone' tuberculose, maar langere duur (9-12 maanden).
Hoge doses corticosteroïden worden standaard toegediend om de ontsteking te bestrijden.

Haemophilus influenzae, Neisseria meningitidis en Listeria monocytogenes

Belangrijke pathogenen die meningitis veroorzaken.

Haemophilus influenzae

Gram-negatieve coccobacil, facultatief anaeroob.
Komt voor als commensaal in de nasopharynx.
Infectie vaak secundair aan virale bovenste luchtweginfectie (BLWI).
Vooral bij jonge kinderen: epiglotitis, bacteriëmie, meningitis.
Behandeling: amoxicilline/clavulaanzuur, cefalosporines, ciprofloxacine, macroliden.
Vaccinatie tegen Hib is onderdeel van het vaccinatieprogramma.

Neisseria meningitidis

Gram-negatieve diplokok.
Kolonisatie: ongeveer 10% van volwassenen (nasopharynx).
Wereldwijd voorkomen.
De enige vorm van bacteriële meningitis die epidemisch kan voorkomen (hoofdzaak in Afrika, Azië).
Transmissie via druppelinfectie van een drager of patiënt.

Pathologie van Neisseria meningitidis

Vooral bij kinderen (< 5 jaar) en adolescenten.
Meningokokkensepsis met orgaanschade door endotoxine vrijgave.
Huidbloedingen door disseminated intravascular coagulation (DIC).
Meningitis.
Pharyngitis, pneumonie, artritis, etc.

Behandeling en Prognose van Meningokokkeninfecties

Hoge doses penicilline.
Circulatie-ondersteunende maatregelen (i.v.m. shock door endotoxine).
Sterfte aan meningitis ongeveer 10%.
Ongeveer 10% blijvende orgaanschade.
Sterfte aan sepsis loopt op tot 50%.

Preventie van Meningokokkeninfecties

Vaccinatie (zes soorten vaccin, afhankelijk van de regio).
Vaccinatiekandidaten: jonge kinderen (2-10 jaar), adolescenten, studenten en militairen (slaapzalen), reizigers naar risicogebieden, gezondheidswerkers, mensen met een immunodeficiëntie (HIV, splenectomie) etc.
Profylactische behandeling van nauwe contacten van geïnfecteerden met rifampicine.

Infecties van Ruggenmerg/Wervelkolom (Spine/Spinal Cord)

Lokaties: epiduraal, meningeal, subduraal, intramedullair.

Verwekkers van Infecties van Wervelkolom

Bacteriën (S.aureus, Salmonella, E. coli, M. tuberculosis, etc.).
Schimmels (Candida species).
Infectie vaak vanuit de bloedbaan.

Symptomen van Infecties van Wervelkolom

Geen acuut ziektebeeld.
Koorts is vaak laaggradig of subfebriel.
Lokale pijn.
Neurologische uitvalsverschijnselen.

Diagnostiek van Wervelkolom/Ruggenmerg Infecties

Beeldvorming (X-WK, X-thorax, CT scan, MRI).
Bloedkweek (meerdere, vanwege sampling errors).
Oriënterend lab (CRP, leucocyten).
Diagnostische punctie soms nodig voor de diagnose.

Behandeling van Wervelkolom/Ruggenmerg Infecties

Consult neuroloog/neurochirurg (soms is abscesdrainage geïndiceerd).
Antimicrobiële middelen gericht op de verwekker.

Samenvatting van CZS Infecties

Meningitis, (meningo-)encephalitis, infecties rondom het ruggenmerg.
Alle typen micro-organismen kunnen betrokken zijn.
CZS infecties kunnen ook optreden bij mensen met een adequate afweer.
Beeldvorming is belangrijk voor de diagnostiek.
Liquorpunctie is essentieel bij meningitis.
Behandeling is goed mogelijk.
Bij tijdige behandeling doorgaans restloze genezing.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Dit quiz behandelt centrale zenuwstelsel (CZS) infecties zoals meningitis, encefalitis en hersenabscessen. Leer over de verschillende soorten infecties, de veroorzakers en de typische symptomen. Test je kennis over bacteriën, virussen en schimmels die betrokken zijn bij deze aandoeningen.