Podcast
Questions and Answers
Chức năng chính của LDL trong cơ thể là gì?
Chức năng chính của LDL trong cơ thể là gì?
Hoạt động của HDL diễn ra như thế nào?
Hoạt động của HDL diễn ra như thế nào?
Chất béo trong chế độ ăn uống có thể được tìm thấy ở đâu?
Chất béo trong chế độ ăn uống có thể được tìm thấy ở đâu?
Chức năng chính của chất béo trong cơ thể không bao gồm điều gì sau đây?
Chức năng chính của chất béo trong cơ thể không bao gồm điều gì sau đây?
Signup and view all the answers
Lợi ích của việc tiết kiệm protein từ chất béo là gì?
Lợi ích của việc tiết kiệm protein từ chất béo là gì?
Signup and view all the answers
Thiếu chất béo có thể dẫn đến hiện tượng nào sau đây?
Thiếu chất béo có thể dẫn đến hiện tượng nào sau đây?
Signup and view all the answers
Lượng cholesterol tối đa mà chế độ ăn nên tiêu thụ không vượt quá bao nhiêu phần trăm tổng năng lượng?
Lượng cholesterol tối đa mà chế độ ăn nên tiêu thụ không vượt quá bao nhiêu phần trăm tổng năng lượng?
Signup and view all the answers
Khi VLDL co lại, nó trở thành loại lipoprotein nào?
Khi VLDL co lại, nó trở thành loại lipoprotein nào?
Signup and view all the answers
Điều gì sau đây không phải là tác động của việc thừa chất béo?
Điều gì sau đây không phải là tác động của việc thừa chất béo?
Signup and view all the answers
Chức năng nào không được chất béo thực hiện trong cơ thể?
Chức năng nào không được chất béo thực hiện trong cơ thể?
Signup and view all the answers
Lipid đơn giản chủ yếu gồm các thành phần nào?
Lipid đơn giản chủ yếu gồm các thành phần nào?
Signup and view all the answers
Đặc điểm nào sau đây đúng với acid béo không bảo hòa?
Đặc điểm nào sau đây đúng với acid béo không bảo hòa?
Signup and view all the answers
Lipid phức tạp không bao gồm loại nào sau đây?
Lipid phức tạp không bao gồm loại nào sau đây?
Signup and view all the answers
Axit béo trans có ảnh hưởng như thế nào đến cholesterol?
Axit béo trans có ảnh hưởng như thế nào đến cholesterol?
Signup and view all the answers
Các sterol chủ yếu bao gồm chất nào sau đây?
Các sterol chủ yếu bao gồm chất nào sau đây?
Signup and view all the answers
Acid béo bảo hòa thường có trong thực phẩm nào?
Acid béo bảo hòa thường có trong thực phẩm nào?
Signup and view all the answers
Cấu hình nào sau đây là đặc điểm của acid béo cis?
Cấu hình nào sau đây là đặc điểm của acid béo cis?
Signup and view all the answers
Chất béo nào không thuộc loại lipid dẫn xuất?
Chất béo nào không thuộc loại lipid dẫn xuất?
Signup and view all the answers
Lượng axit béo trans trong thực phẩm nên chiếm bao nhiêu phần trăm tổng lượng chất béo?
Lượng axit béo trans trong thực phẩm nên chiếm bao nhiêu phần trăm tổng lượng chất béo?
Signup and view all the answers
Axit béo thiết yếu nào là cần thiết cho cơ thể và không thể tự tổng hợp?
Axit béo thiết yếu nào là cần thiết cho cơ thể và không thể tự tổng hợp?
Signup and view all the answers
Tỷ lệ omega thích hợp giữa ω6 và ω3 có lợi cho sức khỏe như thế nào?
Tỷ lệ omega thích hợp giữa ω6 và ω3 có lợi cho sức khỏe như thế nào?
Signup and view all the answers
Chất chống ôxy hóa nào sau đây không được đề cập trong nội dung?
Chất chống ôxy hóa nào sau đây không được đề cập trong nội dung?
Signup and view all the answers
Trong danh sách sau, dầu nào chứa nhiều omega-3?
Trong danh sách sau, dầu nào chứa nhiều omega-3?
Signup and view all the answers
Gốc tự do nào không được liệt kê là nguyên nhân dẫn đến tăng lượng gốc tự do trong cơ thể?
Gốc tự do nào không được liệt kê là nguyên nhân dẫn đến tăng lượng gốc tự do trong cơ thể?
Signup and view all the answers
Axit nào chuyển hóa từ Linoleic acid?
Axit nào chuyển hóa từ Linoleic acid?
Signup and view all the answers
Nguồn nào cung cấp vitamin E tốt nhất?
Nguồn nào cung cấp vitamin E tốt nhất?
Signup and view all the answers
Chức năng chính của chylomicron là gì?
Chức năng chính của chylomicron là gì?
Signup and view all the answers
Phản ứng nào là bước đầu tiên trong quá trình hấp thụ chất béo tại ruột non?
Phản ứng nào là bước đầu tiên trong quá trình hấp thụ chất béo tại ruột non?
Signup and view all the answers
Chất béo được hấp thụ vào máu sau khi được kết hợp với gì?
Chất béo được hấp thụ vào máu sau khi được kết hợp với gì?
Signup and view all the answers
Sau khi chylomicron hấp thụ vào hệ bạch huyết, chúng đi đâu tiếp theo?
Sau khi chylomicron hấp thụ vào hệ bạch huyết, chúng đi đâu tiếp theo?
Signup and view all the answers
Lipase tuyến tụy có nhiệm vụ gì trong quá trình tiêu hóa chất béo?
Lipase tuyến tụy có nhiệm vụ gì trong quá trình tiêu hóa chất béo?
Signup and view all the answers
VLDL là gì và có vai trò gì trong cơ thể?
VLDL là gì và có vai trò gì trong cơ thể?
Signup and view all the answers
Chất béo hấp thụ vào cơ thể sẽ được chuyển hóa thành năng lượng thông qua quá trình nào?
Chất béo hấp thụ vào cơ thể sẽ được chuyển hóa thành năng lượng thông qua quá trình nào?
Signup and view all the answers
Một phần lipid không tiêu hóa sẽ được xử lý như thế nào trong cơ thể?
Một phần lipid không tiêu hóa sẽ được xử lý như thế nào trong cơ thể?
Signup and view all the answers
Triglycerides bao gồm bao nhiêu axit béo liên kết với một khung glycerol?
Triglycerides bao gồm bao nhiêu axit béo liên kết với một khung glycerol?
Signup and view all the answers
Chức năng chính của triglycerides trong cơ thể là gì?
Chức năng chính của triglycerides trong cơ thể là gì?
Signup and view all the answers
Phospholipid đóng vai trò gì quan trọng trong cơ thể?
Phospholipid đóng vai trò gì quan trọng trong cơ thể?
Signup and view all the answers
Cholesterol được tổng hợp chủ yếu ở đâu trong cơ thể?
Cholesterol được tổng hợp chủ yếu ở đâu trong cơ thể?
Signup and view all the answers
LO có chức năng gì trong việc vận chuyển cholesterol?
LO có chức năng gì trong việc vận chuyển cholesterol?
Signup and view all the answers
Chức năng chính của chất chống oxi hóa không dinh dưỡng là gì?
Chức năng chính của chất chống oxi hóa không dinh dưỡng là gì?
Signup and view all the answers
Tỷ lệ LDL/HDL lý tưởng để giảm nguy cơ bệnh tim mạch là gì?
Tỷ lệ LDL/HDL lý tưởng để giảm nguy cơ bệnh tim mạch là gì?
Signup and view all the answers
Lipoproten có thành phần chủ yếu gồm các chất gì?
Lipoproten có thành phần chủ yếu gồm các chất gì?
Signup and view all the answers
Hợp chất nào sau đây không phải là chất chống oxi hóa không dinh dưỡng?
Hợp chất nào sau đây không phải là chất chống oxi hóa không dinh dưỡng?
Signup and view all the answers
Chất nào dưới đây cần thiết cho tính thấm của màng tế bào?
Chất nào dưới đây cần thiết cho tính thấm của màng tế bào?
Signup and view all the answers
Study Notes
Chương 5: Lipid
- Lipid là hợp chất cung cấp năng lượng
- Các lipid quan trọng đối với sức khỏe gồm: axit béo, phospholipid, lipoprotein và sterol
- Lipid đơn giản chiếm >98% lipid trong thực phẩm và cơ thể, gồm các triglycerid
- Lipid phức tạp gồm các lipid trong đó 1 axit béo bị thay thế bằng carbohydrate, protein hoặc phospho (glycolipid, lipoprotein, phospholipid)
- Dẫn xuất lipid sinh ra từ quá trình thủy phân lipid: di-, mono-glycerid, axit béo tự do
- Các sterol là các chất béo mang vòng benzen (cholesterol, vitamin D, E, K)
Acid Béo
- Acid béo bảo hòa có nhiều trong thịt, mỡ, bơ, phô-mai, lòng đỏ trứng, dầu dừa, dầu cọ, bơ ca cao (chiếm 10% năng lượng)
- Acid béo không bảo hòa:
- Monounsaturated: hạn chế cholesterol, bệnh tim mạch
- Polyunsaturated: dễ tác dụng với oxy, phản ứng oxy hóa, hiện tượng gây ôi dầu, phản ứng với hydrogen, hydrogen hóa, không bảo hòa thành bảo hòa
- Dầu mỡ thực phẩm là triglyceride, hỗn hợp của acid béo bảo hòa và không bảo hòa
- Có 3 loại acid béo phổ biến: stearic acid, oleic acid, linoleic acid
Acid Béo Không Bão Hóa (Định Số Omega):
- Đánh số Omega từ đầu methyl
- Omega-3 Fatty Acid: liên kết đôi chỗ carbon 3
- Omega-6 Fatty Acid: liên kết đôi chỗ carbon 6
- Omega-9 Fatty Acid: liên kết đôi chỗ carbon 9
Acid Béo Thiết Yếu:
- Linoleic acid (18:2 ω6)
- Linolenic acid (18:3 ω3)
- EPA (eicosapentaenoic acid) (20:5 ω3)
- DHA (docosahexaenoic acid) (22:6 ω3)
- Nguồn: dầu cá, dầu ô-liu, dầu mù tạc, dầu đậu nành, dầu lanh
Chất Chống Oxy Hóa:
- Chất chống oxy hóa (ví dụ: vitamin C, vitamin E, beta-carotene) chống lại tổn hại do gốc tự do
- Nguồn: dầu đậu nành, dầu hướng dương, hạnh nhân, bạc hà, ổi, rau lá xanh, trái cây họ citrus, đu đủ, cà chua, bắp cải, ớt, các loại hạt, đậu, bông cải, rau ăn lá, chất chống oxy hóa (flavonoid, isoflavones) trong các loại hạt, trà, cà phê, nho, nghệ, mù tạc, rượu nho.
Triglycerid
- Triglyceride được tạo thành từ ba axit béo bám vào một glycerol backbone
- Diglycerid: hai axit béo + glycerol
- Monoglycerid: một axit béo + glycerol
Triglyceride (Chức Năng)
- Chất béo chính trong khẩu phần và cơ thể
- Mỡ dự trữ cung cấp 60% năng lượng trong khi nghỉ ngơi
- Cách nhiệt và bảo vệ
- Góp phần vào chất lượng cảm quan (mùi vị và cấu trúc)
Phospholipid
- Glycerol + axit béo + axit phosphoric + cồn
- Cần thiết cho tính thấm của màng tế bào và cấu tạo não, mô thần kinh
- Vận chuyển chất béo trong cơ thể (là thành phần của lipoprotein)
- Nguồn: gan, lòng đỏ trứng, đậu nành, đậu phộng, lạc, đậu đỗ, rau bina, lúa mì mầm
Sterols
- Chứa nhiều vòng carbon
- Nổi bật trong nhóm sterol là cholesterol (tiền chất tạo thành tất cả các sterol khác)
- Acid mật, hormone, vitamin D
Cholesterol
- Gan tổng hợp hầu hết cholesterol trong cơ thể
- Nguồn cung cấp từ ruột và các tế bào khác (không nhiều)
- Cơ thể tổng hợp khoảng 1000 mg/ngày
- Lượng cholesterol trong máu được điều chỉnh bởi cơ thể
Cholesterol (Chức Năng):
- Thành phần chính của màng tế bào (đặc biệt nhiều trong mô thần kinh và mô não)
- Tiền chất của Vitamin D và estrogen
- Quan trọng trong việc tổng hợp axit mật
Lipoprotein
- Chylomicron, VLDL, LDL, HDL
- Được tạo thành từ lipid và protein
- Cần thiết để vận chuyển triglyceride đến các mô trong cơ thể (đặc biệt LDL)
- LDL mang cholesterol cao: nguy cơ bệnh tim mạch
- HDL giúp làm giảm cholesterol (tỉ lệ LDL/HDL <3)
Các Lipoprotein khác:
- VLDL (Very low-density lipoproteins): Ở gan, tàn dư của chylomicron được kết nối với protein để trở thành VLDL, vận chuyển qua máu. VLDL đến tế bào, mất triglyceride (TG) và trở thành LDL.
- LDL (Low-density lipoproteins): Có mặt ở khắp tế bào và mô, tạo màng tế bào, hormone, chứa chủ yếu cholesterol. Các thụ thể LDL trên tế bào gan để loại bỏ LDL (kiểm soát lượng cholesterol trong máu).
- HDL (High-density lipoproteins): Gan tạo HDL để loại cholesterol khỏi các tế bào, mang nó trở lại gan để tái chế hoặc thải bỏ. HDL có tính chất chống viêm, bảo vệ động mạch.
Nguồn Lipid:
- Ngoại trừ ngũ cốc và rau quả (không kể ô-liu và quả bơ), hầu hết các thực phẩm đều có chất béo với hàm lượng khác nhau
- Thực phẩm chứa chất béo: sữa, tròng đỏ trứng, thịt, cá, đậu phộng, đậu nành, cam gạo, dừa, hạt điều, bắp, hạt hướng dương,
Năng lượng và Chức năng của Lipid:
- 9kcal/gam
- Nguồn năng lượng thay thế protein
- Cách nhiệt, bảo vệ cơ quan
- Hấp thụ các vitamin tan trong dầu
- Giảm tiết dịch vị, giảm nhu động ruột
- Tổng hợp màng tế bào, hormone
Thiếu và Thừa Lipid
-
Thiếu acid béo thiết yếu gây tổn thương da, eczema, da khô
-
Thừa chất béo gây béo phì, tăng lượng cholesterol, nguy cơ bệnh tim mạch
-
RDA (recommended dietary allowances):
-
Chất béo từ 30%, chất béo bão hòa dưới 10%, chất béo không bão hòa đa trên 10%, cholesterol dưới 20mg/ngày.
-
Biện pháp giảm lượng chất béo trong khẩu phần: dùng sữa tách kem, chọn thịt nạc, hấp, luộc thay chiên rán, giảm lượng dầu trong nước trộn salad,…
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Hãy cùng khám phá chương 5 về lipid, một hợp chất cung cấp năng lượng thiết yếu cho cơ thể. Quiz này sẽ giúp bạn hiểu rõ về các loại lipid, acid béo và vai trò của chúng trong sức khỏe. Cùng tìm hiểu sự phân loại và tính chất của lipid nhé!