Casus Guldemond/Noordwijkerhout

Wat was de reden voor de gemeente Noordwijkerhout om de vaarsloot van Guldemond te dempen?

Welke uitspraak deed de Hoge Raad met betrekking tot de bevoegdheid van de burgerlijke rechter?

Wat was de hoofdeis van Guldemond in de procedure tegen de gemeente?

Welke juridische leer werd bevestigd in de uitspraak van de Hoge Raad?

Wat is het belangrijkste kenmerk van het objectum litis volgens de Hoge Raad?

Wat was het standpunt van de gemeente Noordwijkerhout met betrekking tot de bevoegdheid van de burgerlijke rechter?

Welke instantie verklaarde aanvankelijk dat de burgerlijke rechter bevoegd was in deze zaak?

Wat was het gevolg van de uitspraak van de Hoge Raad voor de rechtspraktijk?

Casus Guldemond/Noordwijkerhout

Kernvraag: Mag de burgerlijke rechter oordelen over bestuurshandelingen van een bestuursorgaan?
Feiten: Guldemond, eigenaar van land, had een vaarsloot gegraven. Noordwijkerhout wilde deze vaarsloot dempen, omdat hij een openbaar voetpad dwarsde. Guldemond ging naar de burgerlijke rechter.
Argumentatie gemeente: De burgerlijke rechter had geen bevoegdheid, omdat Noordwijkerhout een publiekrechtelijke taak uitvoerde (openbaar voetpad).
Argumentatie rechter: De burgerlijke rechter had wel bevoegdheid, omdat de kern van het geschil een burgerlijk recht betrof (eigendom, gebruik).
Hoge Raad beslissing: De Hoge Raad bevestigde de leer van "objectum litis". De vraag was of Guldemond recht had op het gebruik van de vaarsloot (objectum litis). De aard van het verweer van de gemeente (publiekrecht) was daarbij niet doorslaggevend.
Objectum Litis: Het recht waarop de aanlegger bescherming vraagt (dus Guldemonds recht op gebruik van vaarsloot), is bepalend voor de rechtsbevoegdheid van de burgerlijke rechter. De argumentatie van de verweerder is niet relevant.
Artikel 2 Wet RO (oud): De bevoegdheid van de rechterlijke macht hangt af van het object van het geschil. Niet van het argument van de verweerder.
Vindplaats: HR 31 december 1915, NJ 1916, 407 (Guldemond/Noordwijkerhout)
Relvante wetten: Art. 112 Grondwet, Art. 2 Wet RO uit 1827.

In deze casus onderzoeken we of de burgerlijke rechter kan oordelen over bestuurshandelingen van een bestuursorgaan. We bekijken de argumentaties van zowel de gemeente Noordwijkerhout als de rechter, evenals de beslissing van de Hoge Raad rondom het 'objectum litis'. Ontdek de juridische achtergrond van dit belangrijke rechtsconflict.