Cảm xúc trong tâm lý học

Biểu hiện trên khuôn mặt là một ngôn ngữ phổ quát, được hiểu và thể hiện tương tự nhau trên toàn cầu, bất kể văn hóa, chủng tộc, giới tính hay học vấn.

Văn hóa ảnh hưởng đến cách chúng ta thể hiện cảm xúc, thiết lập các nguyên tắc và chuẩn mực về sự thích hợp trong bày tỏ cảm xúc.

Các nền văn hóa có mức độ kiểm soát cảm xúc khác nhau. Ví dụ, người Nga kiểm soát cảm xúc gương mặt nhiều hơn người Mỹ.

Lý thuyết này cho rằng phản ứng sinh lý xảy ra trước và cảm xúc là kết quả của phản ứng đó.

Lý thuyết này cho rằng cảm xúc và phản ứng sinh lý xảy ra đồng thời.

Lý thuyết này cho rằng đánh giá nhận thức về một tình huống dẫn đến cảm xúc.

Lý thuyết này giải thích cảm xúc bằng cách tập trung vào vai trò của nhận thức. Theo đó, cảm xúc dựa vào cách chúng ta đánh giá (hay diễn giải) tình huống và kích thích.

Cơ chế chính của lý thuyết này là: sự kiện hoặc kích thích -> phản ứng tự động của cơ thể -> não bộ diễn giải phản ứng thành cảm xúc.

Cảm xúc được tạo thành từ hai thành phần: kích thích sinh lý và đánh giá nhận thức.

Kích thích sinh lý cung cấp cường độ cho cảm xúc, ví dụ như nhịp tim tăng.

Đánh giá nhận thức là việc gán nhãn cho cảm xúc dựa trên việc đánh giá tình huống. Ví dụ: Tim đập nhanh có thể là do sợ hãi khi thấy rắn hoặc phấn khích khi ở bữa tiệc.

Lý thuyết này được cho là giải thích sự khác biệt trong cảm xúc dù phản ứng sinh lý tương tự, nhưng bị chỉ trích vì xem nhẹ vai trò của phản ứng sinh lý tự động.

Căn thẳng là phản ứng của sinh vật đối với các sự kiện kích thích làm xáo trộn trạng thái cân bằng, tạo gánh nặng hoặc vượt quá khả năng đối phó của nó.

Lý thuyết này có thể giải thích sự khác biệt trong cảm xúc dù phản ứng sinh lý tương tự, nhưng bỏ qua một số khía cạnh.

Là khả năng giữ thông tin tạm thời trong một thời gian ngắn, thường từ 15 đến 30 giây. Dung lượng của trí nhớ ngắn hạn có giới hạn, thường được so sánh với con số "7 huyền thoại".

Là khả năng lưu trữ thông tin trong một thời gian dài, thậm chí là suốt đời. Dung lượng của trí nhớ dài hạn được xem là vô hạn và bao gồm cả những ký ức có ý thức và vô thức.

Là một kỹ thuật ghi nhớ giúp tăng cường khả năng lưu giữ thông tin trong trí nhớ ngắn hạn bằng cách liên kết các thông tin nhỏ thành những khối thông tin lớn hơn có ý nghĩa.

Là quá trình chuyển thông tin vào trong hệ thống bộ nhớ.

Là quá trình duy trì thông tin trong một giai đoạn cụ thể, có thể là ngắn hạn hoặc dài hạn.

Là quá trình lấy lại thông tin đã được lưu trữ khi cần thiết.

Là việc nhận biết thông tin khi thấy lại, ví dụ như nhớ lại khuôn mặt một người bạn.

Là việc hồi tưởng thông tin từ trí nhớ mà không cần bất kỳ gợi ý nào, ví dụ như nhớ lại tên tuổi của một người bạn.

Phản ứng sinh lý của cơ thể khi gặp căng thẳng, kích hoạt các hệ thống thần kinh và nội tiết chuẩn bị cho cơ thể phản ứng tự vệ hoặc chạy trốn.

Vùng não liên quan đến nhiều phản ứng cảm xúc, điều khiển sự giải phóng hormone căng thẳng.

Hormone do tuyến yên tiết ra, giúp tạo ra nhiều năng lượng cho cơ thể để đối phó với căng thẳng.

Hormone được giải phóng trong phản ứng căng thẳng, tác động đến nhiều hệ thống cơ thể, giúp điều chỉnh phản ứng của cơ thể.

Phản ứng sinh lý của phụ nữ đối với căng thẳng, tập trung vào việc chăm sóc và giúp đỡ người khác, đặc biệt là con cái.

Mô hình phản ứng của cơ thể đối với căng thẳng, bao gồm 3 giai đoạn: báo động, kháng cự và kiệt sức.

Giai đoạn đầu tiên của GAS, khi cơ thể được kích hoạt để chuẩn bị đối phó với căng thẳng.

Giai đoạn thứ hai của GAS, khi cơ thể cố gắng duy trì hoạt động và chống lại những ảnh hưởng của căng thẳng.

Giai đoạn cuối cùng của GAS, khi cơ thể kiệt sức do phải đối phó với căng thẳng kéo dài.

Hệ thống thần kinh giúp cơ thể phản ứng nhanh chóng với căng thẳng, làm tăng nhịp tim, huyết áp và lượng đường trong máu.

Xử lý thông tin một cách tự động, không cần nỗ lực ý thức. Ví dụ như lái xe khi đã quen thuộc với đường đi.

Sự cạnh tranh giữa thông tin mới và cũ dẫn đến quên hoặc khó truy cập thông tin.

Thông tin cũ cản trở việc nhớ thông tin mới.

Xử lý thông tin một cách có ý thức, cần nỗ lực và tập trung. Ví dụ như học bài mới.

Khả năng tái hiện thông tin mà không cần bất kỳ gợi ý nào.

Thông tin mới cản trở việc nhớ thông tin cũ.

Thông tin sai lệch làm bóp méo trí nhớ.

Khả năng nhận diện thông tin khi có gợi ý.

Kiểm tra xem bạn đã học được bao nhiêu thông tin sau một thời gian nhất định bằng cách học lại.

Trí nhớ có thể bị bóp méo hoặc tạo ra những ký ức sai.

Sự vận dụng khéo léo các biểu tượng của thông tin trong tâm trí.

Giản đồ là những khung hiểu biết tổng quát về một chủ đề nào đó. Ví dụ như giản đồ 'phòng học' bao gồm bàn, ghế, bảng đen.

Do ảnh hưởng của giản đồ, chúng ta có thể nhớ nhầm thông tin để phù hợp với khung hiểu biết sẵn có.

Hoạt động tinh thần liên quan đến xử lý, hiểu và truyền thông thông tin.

Chuyển hóa biểu tượng thông tin thành dạng mới mẻ để trả lời câu hỏi, giải bài toán, hoặc đạt mục tiêu.

Quá trình ghi nhớ thông tin vào trí nhớ dài hạn. Mã hóa hiệu quả giúp tăng khả năng nhớ lại thông tin.

Thông tin không được mã hóa đúng cách vào trí nhớ dài hạn nên không được lưu trữ.

Dấu vết sinh học của một thông tin sẽ dần mờ nhạt theo thời gian nếu không được sử dụng.