بیماری شناسی تخصصی: ساختمان پوست

• این ارائه در مرکز آموزش پزشکی عالی Varastegan تهیه شده است.
• استاد ابراهیم لطفی (کارشناسی ارشد، دکترا) آن را تولید کرده است.
• موضوع ارائه بیماری شناسی تخصصی است.

ساختمان پوست

• این ارائه در مورد ساختار پوست و بیماری های پوستی است.

کلیات

• پوست بزرگترین عضو بدن است و تقریبا چهار کیلو وزن دارد.
• پوست حدود 15 تا 20 درصد از کل وزن بدن فرد را تشکیل می دهد.
• مساحت کل پوست در انسان ها 1.85 متر مربع است.
• پوست وظیفه اعمال حسی، تنظیم دمای بدن و جلوگیری از خروج آب از بدن را بر عهده دارد.
• پوست به عنوان لایه محافظ عمل می کند، در فعالیت های بیوشیمیایی (مانند سنتز ویتامین D) نقش دارد.
• پوست مخزن چربی است و زیبایی را تامین می کند.
• اپیدرم خارجی ترین لایه جلد است و از سلول های مرده تشکیل شده است. هر دقیقه حدود 30000 سلول مرده پوست از بین می روند.
• سلول های پوست زنده دائماً جایگزین سلول های پوست مرده می شوند.
• درم لایه زیر اپیدرم است و حاوی مویرگ ها، عصب حسی، کلاژن (پروتئین ها)، فولیکول های مو و غدد چربی و عرق است. درم لایه ها را پشتیبانی و حفظ می کند.
• هیپودرم بافت همبندی چربی است که حاوی رگ هایی است که به درم می رسند؛ مقدار زیاد بافت چربی امکان حرکت پوست را بر روی بافت های زیرین می دهد.

کلیات بیماریهای پوست

• به طور کلی چهار عامل اصلی بر سلامت پوست تأثیر می گذارند:
  • وراثت
  • عوامل محیطی
  • سن
  • نحوه مراقبت های پوستی
• انواع اصلی بیماری های پوستی بیماری های پوستی موقت و بیماری های پوستی دائمی هستند.

آکنه (Acne vulgaris)

• آکنه یکی از شایع ترین بیماری های پوستی است و شایع ترین علت مراجعه بیماران به کلینیک های پوست است.
• آکنه معمولاً همزمان با بلوغ شروع می شود و حدود 80 درصد نوجوانان و جوانان را تحت تاثیر قرار می دهد.
• تقریباً 40 تا 50 میلیون نفر در ایالات متحده آمریکا به تنهایی آکنه دارند
• مجاری، کاناال هایی به نام فولیکول مو در درم وجود دارد. ریشه ی مو در این فولیکول مو لنگر انداخته و آن رشد می کند. غدد چربی ترشحات روغن را به داخل فولیکول رها می کنند.
• ایجاد آکنه به دلیل اختلال در سرعت و ترکیب روغن و انسداد احتمالی در راه های خروجی روغن است.
• بلوغ مهمترین دلیل برای ایجاد آکنه است و شامل افزایش هورمون های آندروژن است.
• عوامل دیگر عبارتند از حاملگی، سایر نوسانات هورمانی، پاک کننده های پوست، رطوبت زیاد، تعریق بیش از حد، وراثت، آنابولیک ها و پوست تحریک شده. تجمع سلول‌های مرده، استرس، داروها (مانند لیتیوم و باربیتورات‌ها)، غذاهای دریایی، غذاهای سرشار از قند یا چربی و کمبود برخی ویتامین‌ها نیز ممکن است در ایجاد آکنه نقش داشته باشند.

انواع اکنه :

• آکنه غیر التهابی: آکنه غیر التهابی به صورت ناهمواری ها و فرورفتگی های کوچک در پوست وجود دارد. انها معمولاً التهاب ایجاد نمی کنند.
• آکنه التهابی: این نوع آکنه می تواند گرهک ها (پوست ها)، جوش های چرکی (پوسچول ها)، ندول ها و کیست ها را شامل شود. احتمال ایجاد عوارض بیشتر است.
• تشخیص آکنه شامل معاینه بالینی توسط پزشک است.

درمان آکنة

• درمان موضعی دارویی:
  • رتینوئیدها فعال کننده های ژن سرکوب کننده تومور هستند (به عنوان مثال ترتینوئین یا رتین-آ).
  • آنتی بیوتیک موضعی.
  • پروکسید بنزوئیل - باعث لایه برداری می شود.
  • صابون ویژه برای پوست های چرب و جوش دار.
• سیستم ایمنی
  • آنتی بیوتیک تتراسایکلین-ازیترومایسین
  • ایزوترتینوئین (آکوتان) - مهار سنتز چربی

درمان های غیر دارویی آکنه

• استعمال گلیسیرین یا صابون های ضد باکتریایی.
• فوتوتراپی با نور یا لیزر
• شستشوی صورت با آب ولرم.
• خشک کردن پوست با دستمال کاغذی نرم.
• مدیریت استرس.
• رژیم غذایی سالم و متعادل.
• نوشیدن آب کافی.
• جلوگیری از تحریک بیش از حد یا شستشو.
• به حداقل رساندن زمان گذراندن زیر نور خورشید و استفاده از ضد آفتاب.
• از عوارض آکنه می توان به لکه های تیره و جای زخم اشاره کرد.

آکنه روزاسه (Acne Rosacea)

• آکنه روزاسه آکنه نیست. این بیماری مزمن التهابی و قرمز در صورت است.
• معمولاً صورت (به ویژه بینی، گونه هاو پیشانی) را درگیر میکند.
• آکنه رزاسه می تواند افراد از هر دو جنس را تحت تأثیر قرار دهد، اما در افرادی که رنگ پوست روشن تری دارند، بیشتر شایع است.
• زنان 3 برابر بیشتر به آکنه روزه مبتلا میشوند.
• سن شروع معمولی بین 30 تا 60 سال است.
• بینی متورم بیشتر در مردان اتفاق می افتد.
• با عود و بهبودی، در طول مراحل اولیه بیماری.
• اغلب به سالها پیشرفت می کند

لیشمانیوز جلدی Cutaneous leishmaniasis

• یک سالک عفونت جلدی است که به دلیل انگلی به نام لیشمانیا ایجاد می شود.
• پشه های خاکی (ماده ) این بیماری را منتقل می کنند از افراد الوده به افراد سالم .
• سالیانه 1.3 میلیون نفر به این بیماری مبتلا میشوند و 350 میلیون نفر واخد شرایط مبتلا شدن به این بیماری را دارند
• در اکثر قاره ها به غیر از اقیانوسیه و استرالیا.
• بیشتر از 90٪سالیک های پوستی مربوط به افغانستان، الجزایر، پرو، برزیل و سوریه هستند.
• ضایعات از شکل افتاده و عوارض عاطفی ناشی از این بیماری پیامدهای منفی مهمی را به دنبال دارند.
• یکی از مهمترین مراکز لیشمانیوز، ایران است. این بیماری در استان هایی مانند اصفهان، قم، کرمان، شیراز، مشهد، زاهدان، بندر عباس رایج است.
• عامل ایجاد این بیماری لیشمانیا است که یک انگل تک سلولی است.
• انگل ها در جاهایی مانند شکاف ، در طول روز خود را مخفی می کنند و در ماه های 1-5 از عمر خود پرواز می کنند.
• جنس ماده این پشه است که این انگل را منتقل میکند
• خونخواری از غروب آفتاب شروع شده و کل شب ادامه پیدا می کند.
• جثه های حشرات کوچک است و رنگ خاکی باعث می شود که در بیشتر موارد قابل توجه نباشند.
• سالیک ها به دو نوع خشک و مرطوب دسته بندی می گردند -سالیک خشک به طور معمول از 6 تا 13 ماه طول می کشد، با ضایعاتی معمولاً بدون درد اما ممکن است خارش ایجاد کنند.  -سالیک مرطوب بسته به فصل می تواند بین 2 هفته تا 6 ماه طول بکشد.
• این ها در حوادث شایع از مرکز و اطراف با تعداد زیادی از ضایعات و همچنین عفونت های ثانویه بافتی.
• تشخیص از طریق یک نمونه توسط لنست از حاشیه ضایعات، همراه با شرح حال مسافرتی/سابقه بیمار صورت می گیرد.
• عوارض آن اغلب ایجاد زخم و اسکار است.

شیوه های درمان

• به دو شیوه درمانی موضعی و سیستم ایمنی بدن
• کرایوتراپی
• فواید : بهبود بیماران، کاهش مخزن بیماری، جلوگیری از اسکار وسیع و جلوگیری از عفونت های ثانویه بافت است.

درماتیت سبورئیک

• بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که غدد زیاد سباسه ترشح غیرطبیعی انجام می‌دهند.
• در مناطق خاصی مثل پیشانی سر و ابرو رخ می دهد
• محرک ها عبارتند از: ژنتیک، رژیم غذایی، هورمون ها و تنش روانی.

نشانه های بیماری

• پوست سر بیش از حد چرب، قرمز، پوسته پوسته، با جوش های آکنه مانند و خارش دار.
• هدف از درمان، کنترل پوست سر و از بین بردن پوسته ریزی (شوره).
• این شامل پمادهای کورتیزون موضعی برای ضایعات ملتهب است و شامپوهای ضد قارچ و ضد داندرف نیز کمک کننده خواهند بود.

زردزخم (Impetigo)

• با استافیلوکوکها یا استرپتوکوکها ایجاد میشود
• بیشتر در پوست های تخریب شده
• مسری است
• اغلب در پوست های خردسالانی که در وضعیت بهداشتی نامناسب زندگی می کنند، مشاهده می شود.
• این بیماری با زخم های کوچک قرمز شروع می شود که بعداً تبدیل به تاول می شوند. تاول می ترکد رطوبت طلایی رنگ باقی می گذارد.
• پزشکان توصیه می کنند که از آنتی بیوتیک های خوراکی یا موضعی استفاده شود. آنها همچنین توصیه می‌کنند که از تماس با این بیماری جلوگیری شود، از وسایل شخصی به اشتراک گذاشته نشود و ضایعات را هر روز با صابون ضد میکروبی تمیز کنید.

زونا (Zona)

• زونا به دلیل ویروس واریسلا زوستر (varisella zoster virus) رخ می‌دهد.
• بیمار به ابله مرغان مبتلا می شود
• این ویروس در سلول های عصبی نخاع و مغز به صورت غیر فعال باقی می ماند
• هنگامی که ایمنی سلولی بدتر شد ، دوباره فعال می شود وسپس  به پوست منتقل می گردند
• مراحلش عبارت است از قبل از فوران تاول ها، خارش، درد و اختلالات جسمی و فرد ممکن است بثورات همراه با تاول پر از وزیکول ، از آنجا که بثورات در یک درماتوم است و دردناکتر از راش خنجر نیز هست و همین نشانه تشخیصی هست.
• پس از فوران، نورالژی به مدت حداقل 30 روز ممکن است. در نهایت درمان شامل تسکین، داروهای ضدویروسی، جلوگیری از عفونت و کنترل درد است.
• در صورت درگیری چشم که نادر و اورژانسی است ، این وضعیت خطر آسیب جدی به چشم(کوری)دارد.