Politieke geschiedenis van België
492 Questions
23 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat was een gevolg van de veranderingen in de macht van de kerk en de industriëlen?

  • De gevangenissen werden gesloten.
  • De industriëlen verloren invloed.
  • Een nieuw juridisch systeem werd geïntroduceerd. (correct)
  • De kerk kreeg meer grondgebieden.

Wat was een belangrijke economische verandering in België tussen 1850 en 1884?

  • Vermindering van buitenlandse handel
  • Afname van landbouwproductie
  • Verhoging van belastingtarieven
  • Toename van industriële productie (correct)

De haven van Antwerpen werd geblokkeerd door de Fransen.

False (B)

De naamloze vennootschap is een juridische constructie waarbij eigenaars volledig aansprakelijk zijn voor schulden.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Koppel de volgende gebeurtenissen aan hun beschrijving:

<p>Concordaat van Napoleon = Een verdrag waarin de kerk compensaties krijgt Congres van Wenen = Samensmelting van Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden Afschrijving van kerkgoederen = Verkoop van de goederen van de kerk Juridisch systeem = Invoering van nieuwe wetboeken</p> Signup and view all the answers

Koppel de volgende sectoren aan hun producten:

<p>Textiel = Verviers en Gent Staal = Luxemburg Soda = Solvay Metro = Empain</p> Signup and view all the answers

Wie wilde de voormalige Oostenrijkse Nederlanden en Luik bij Nederland voegen?

<p>Willem I (B)</p> Signup and view all the answers

Napoleon sloot een concordaat met de kerk in 1801.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Wie waren voorstanders van vrijhandel in deze periode?

<p>Katholieken (C)</p> Signup and view all the answers

De overheid had in het begin geen controle over naamloze vennootschappen.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is geen van de prioriteiten van de grondwet?

<p>Volk heeft directe macht (D)</p> Signup and view all the answers

De grondwet ondersteunt volkssoevereiniteit en geeft het volk directe macht.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Koppel de termen aan hun juiste beschrijving:

<p>Ministeriële verantwoordelijkheid = De minister is verantwoordelijk tegenover het parlement Contraseign = De koning moet daden door een minister laten tekenen Scheiding der machten = Onafhankelijke functies van wetgevend, uitvoerend en rechterlijk Nationale soevereiniteit = Soevereiniteit niet bij het volk, maar in de staat</p> Signup and view all the answers

Wat wordt gezegd over de koning in de grondwet?

<p>De koning is gebonden aan de grondwet (D)</p> Signup and view all the answers

De grondwet erkent de macht van de burgerij en de adel.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Wie werd de consensus kandidaat voor de Belgische koning?

<p>Leopold van Saksen-Coburg (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom wilde men geen Belg tot koning maken?

<p>Omdat het zou leiden tot ruzie en tweedracht. (A), Omdat de andere landen dat niet goed zouden vinden. (C)</p> Signup and view all the answers

De verkiezingen van het Nationaal Congres stonden open voor vrouwen.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Match de termen met hun beschrijving:

<p>Hoge kiescijns = Alleen rijke mensen kunnen stemmen Capitair stemrecht = Enkel gebruikt voor het Nationaal Congres Leopold van Saksen-Coburg = Consensus kandidaat voor koning Liberale middenklasse = Deelnemers aan verkiezingen</p> Signup and view all the answers

In welk jaar werd het capacitair stemrecht gecreëerd voor gemeenteraadsverkiezingen?

<p>1883 (A)</p> Signup and view all the answers

Er was in België in de 19e eeuw al leerplicht voor alle kinderen.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een van de gevolgen van het plurinominaal meerderheidsysteem?

<p>Je hebt de meerderheid van de stemmen nodig om een zetel te krijgen. (A)</p> Signup and view all the answers

Koppel de verschillende partijen aan hun standpunten:

<p>Sociaal progressieven = Algemeen stemrecht Katholieken = Investeringen en industrie Liberalisten = Cijns blijft bestaan Socialisten = Investeren in slagerijen</p> Signup and view all the answers

De katholieken waren tegen het idee van rijke investeringen en industrie.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een van de argumenten van de radicale katholieken tegen de wet-Van Humbeeck?

<p>Ouders worden als ongelovigen beschouwd. (B)</p> Signup and view all the answers

De radicale katholieken zijn blij met de wet-Van Humbeeck.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Match de volgende opmerkingen met de juiste reacties van de radicale katholieken:

<p>Zelf scholen bouwen = De kerk kan meer scholen realiseren dan de staat Ouders als ongelovigen = Ouders die naar goddeloze scholen sturen, worden buitengesloten Donaties van adel = Rijke mensen moeten financieel bijdragen aan katholieke scholen Protesten tegen de wet = Bisschoppen organiseren petities en manifestaties</p> Signup and view all the answers

Wat wordt gezien als een gevolg van de wet-Van Humbeeck volgens radicale katholieken?

<p>De morele basis van de samenleving zal veranderen. (A)</p> Signup and view all the answers

Leopold II heeft de wet-Van Humbeeck niet getekend.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde Willem I in de grondwet van 1815?

<p>Hij had de macht om ministers aan te stellen en ontslaan. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de ongelijke vertegenwoordiging in het Statengeneraal?

<p>Dit leidde tot onvrede bij de zuiderlingen over hun vertegenwoordiging. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke wijzigingen in het onderwijs waren er onder Willem I?

<p>Willem I greep in en vermindert de invloed van de kerk op het onderwijs. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was de relatie tussen de grondwet van 1815 en de vorstelijke macht?

<p>De vorst had volledige controle over de wetgevende macht. (D)</p> Signup and view all the answers

Hoe werd de tienjarige begroting door de bevolking ervaren?

<p>Als een gebrek aan controle en ongewenste belastingheffingen. (C)</p> Signup and view all the answers

Welk probleem ontstond door de pro-Nederlandse benoemingen in de magistratuur?

<p>Noordelijke belanghebbenden werden benadeeld in hun carrièrekansen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de primaire reden voor de liberalen om straatprotesten te organiseren tegen het kloosterwetvoorstel?

<p>Om de controle van de katholieken over de kerkelijke gelden te verminderen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke gebeurtenis leidde direct tot het ontslag van De Decker?

<p>De liberalen wonnen de gemeenteraadsverkiezingen. (D)</p> Signup and view all the answers

Hoe beïnvloedde het bicaameraal systeem de politiek in België?

<p>Het beperkte de deelname van het zuiden in besluiten. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt gezien als een succes voor de vrijdenkersbewegingen in deze periode?

<p>De overheid begon de kerkelijke goederen te beheren. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een kritiekpunt op de stijl van bestuur van Willem I?

<p>Zijn stijl leidde tot onderdrukking van de persvrijheid. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de reactiekoper van koning Leopold I op de straatprotesten?

<p>Hij drong aan op stabiliteit en vroeg De Decker om het voorstel in te trekken. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak betreft de rol van de kerk tot eind jaren 1870 in de samenleving?

<p>De kerk zorgde voor stabiliteit en weerhield mensen van opstand. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende ontwikkelingen heeft plaatsgevonden als gevolg van de vrijdenkersbewegingen?

<p>De overheid nam de controle over de begraafplaatsen over. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een van de belangrijkste argumenten voor de liberalen tegen de controle van de kerk over liefdadigheid?

<p>De controle op de gelden was niet transparant. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke wet leidde tot de breuk van de relaties met het Vaticaan?

<p>De wet-Van Humbeeck. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de afname van de macht van de kerk tijdens deze periode?

<p>Verhoogde invloed van de industriëlen en burgerij (D)</p> Signup and view all the answers

Welk juridisch systeem werd geïntroduceerd als gevolg van de Franse invloed?

<p>Oprichting van nieuwe rechtbanken en wetboeken (D)</p> Signup and view all the answers

Wat omvatte het concordaat dat Napoleon in 1801 met de kerk sloot?

<p>Priesters kregen weddes en kerkgebouwen werden beheerd door kerkfabrieken (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was de rol van Willem I in de vorming van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden?

<p>Hij wilde de gebieden uitbreiden en verdedigen tegen een Franse invasie (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was één doelstelling van het Congres van Wenen?

<p>Zorgdragen voor stabiliteit in Europa door landen te hergroeperen (A)</p> Signup and view all the answers

Waarom werd de haven van Antwerpen vrijgemaakt?

<p>Als gevolg van de Franse politiek die het handelsverkeer belemmert (C)</p> Signup and view all the answers

Hoe beïnvloedde de nieuwe rechtsorde juristen tijdens deze transitie?

<p>Ze moesten opnieuw studeren om zich aan te passen aan de veranderingen (B)</p> Signup and view all the answers

Welke groep steunde de conventie van Zonhoven in 1833 het meest?

<p>De Orangisten (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk gevolg van de Belgische revolutie van 1830?

<p>De scheuring binnen de elite (A)</p> Signup and view all the answers

Welke ideologie is het meest geassocieerd met de Orangisten?

<p>Liberalisme (A)</p> Signup and view all the answers

Wat betwijfelden de gematigde katholieken over de Belgische grondwet?

<p>De waarden van vrije meningsuiting (B)</p> Signup and view all the answers

Hoe werd de Belgische staat in internationale zin voor 1839 gezien?

<p>Als een onvoltooide staat (D)</p> Signup and view all the answers

Welke doelgroep was deels vertegenwoordigd binnen de Orangisten?

<p>Adel en plattelandsbewoners (D)</p> Signup and view all the answers

Welke religieuze organisatie had de grootste invloed op het onderwijs in België na 1830?

<p>De Katholieke Kerk (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was het standpunt van de paus over de Belgische grondwet in de encycliek Mirari Vos?

<p>De grondwet was niet in overeenstemming met de katholieke leer (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijkste reden voor de afschaffing van het coalitieverbod in 1866?

<p>Verlangen naar meer politieke vrijheid vanuit de middenklasse (B)</p> Signup and view all the answers

Welke groep was overigens niet betrokken bij de campagne voor het capacitair stemrecht?

<p>De radicale liberalen (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom werd het capacitair stemrecht gecreëerd in 1883?

<p>Om de participatie van de rijkere klasse in gemeenteraadsverkiezingen te bevorderen (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken over de levensbeschouwelijke breuklijn van 1850-1884 is waar?

<p>De katholieke partijen waren in conflict met de progressieve beweging (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de invloed van de rijke klasse op het parlement?

<p>Beperking van de rechten van de middenklasse (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk argument tegen het algemeen stemrecht door conservatieve liberalen?

<p>Het zou de sociale structuur verstoren (B)</p> Signup and view all the answers

Welke impact had de afschaffing van het coalitieverbod op lokale partijen?

<p>Het gaf hen meer mogelijkheden om kandidaten voor te stellen (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren droeg NIET bij aan de opkomst van sociaal progressieve ideeën in deze periode?

<p>De weerstand van de katholieke kerken (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijkste eis van Charles Rogier in 1850 met betrekking tot onderwijs?

<p>Oprichting van neutrale scholen (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom waren de uitspraken van Brasseur over Jezus zo controversieel?

<p>Ze dreigden de basis van het katholicisme te ondermijnen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat leidde tot de val van de laatste unionistische regering in 1857?

<p>De invoering van de kloosterwet (A)</p> Signup and view all the answers

Wie waren de professors betrokken bij de controverse in 1856?

<p>François Laurent en Brasseur (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom stonden de vrijdenkers wantrouwig tegenover de kerk in de 19e eeuw?

<p>Omdat de kerk de armenzorg en ziekenzorg beheerste. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was het gevolg van de klachten van ouders over Brasseur en Laurent?

<p>Ze kregen een waarschuwing maar geen ontslag. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de reactie van Frère Orban op de situatie met Laurent en Brasseur?

<p>Hij vond dat ze te voorzichtig waren. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijkste rol van de kerk in de maatschappij gedurende deze periode?

<p>De kerk controleerde onderwijs, armenzorg en ziekenzorg. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijkste reden dat de Reunionisten streefden naar de vereniging van België en Frankrijk?

<p>Omdat ze geloofden in een gezamenlijke cultuur. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke groep uit de Belgische revolutie was doorgaans pro-Willem I en verwant aan het liberalisme?

<p>Orangisten (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk kenmerk van de Belgische staat in de overgangsperiode tot 1839?

<p>Er waren geen erkende politieke partijen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een reactie van de gematigde katholieken bij het opstellen van de Belgische grondwet?

<p>Ze vertaalden de macht van de kerk in liberale vrijheden. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de encycliek 'Mirari Vos' van de paus in 1832?

<p>Het versterkte de controle van de kerk over het onderwijs. (A)</p> Signup and view all the answers

Welk aspect van de kerk had de grootste invloed op de Belgische bevolking in de beginjaren van de onafhankelijkheid?

<p>De kerk zorgde voor onderwijs en registratie van burgerlijke gebeurtenissen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke reden maakte de vereniging van België en Frankrijk geopolitiek onhaalbaar volgens de informatie over de Reunionisten?

<p>Groot-Brittannië zou geen steun bieden. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat kenmerkte de Orangisten binnen de Belgische elite tijdens de revolutie?

<p>Ze kwamen vaak uit de industriële en handelssector. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke stap in de hervormingen van het verkiezingsproces in de jaren 1860?

<p>De afschaffing van het coalitieverbod (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van het capacitair stemrecht dat in 1883 werd ingesteld?

<p>Het stemrecht bleef beperkt tot alleen gemeenteraadsverkiezingen (D)</p> Signup and view all the answers

Welke politieke groep had kritiek op de liberale kiesverenigingen?

<p>De Meetingpartij (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom stelden de katholieken in 1871 de kiescijns voor steden en provincies lager?

<p>Omdat ze invloed wilden krijgen op de progressieve sociale middenklasse (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke reden waarom sociaal progressieven pleitten voor algemeen stemrecht?

<p>Om de middenklasse meer invloed te geven in de politiek (A)</p> Signup and view all the answers

Wat hield het capacitair stemrecht in de praktijk in?

<p>Stemrecht alleen voor mensen met een hoger diploma (B)</p> Signup and view all the answers

Welke partijen bundelden hun krachten om bekwaamheidskiezersbonden op te richten?

<p>De katholieken, socialisten, liberalen en Vlaams Nationalisten (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was er opvallend aan de situatie van het onderwijs tijdens de onderzochte periode?

<p>Er waren maar vier universiteiten en geen leerplicht (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke functie van de Wet-Van Humbeeck in 1879?

<p>Ze verplichtte gemeenten om alleen scholen met officieel gediplomeerde leraren te subsidiëren. (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom was de ultramontaanse organisatie antisocialistisch?

<p>Ze wilden harmonie in de werkplaats creëren zonder sociale invloeden. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een directe consequentie van de schooloorlog tussen 1878 en 1884?

<p>Er werd een nieuwe wet aangenomen die de subsidiëring van scholen regelde. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde Frère Orban in het levensbeschouwelijk conflict?

<p>Hij was betrokken bij het opstellen van de wet die godsdienstonderwijs reguleerde. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurde er met de ultramontaanse macht in 1878?

<p>Ze verloren de controle als gevolg van een verkiezingsverlies. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een van de gevolgen van de verplichting van gemeenten om neutrale scholen op te richten?

<p>De secularisatie van het onderwijs nam toe. (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom heeft de katholieke kerk kritiek op de wet-Van Humbeeck?

<p>Het verhinderde religieuze opvoeding in scholen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een voornaamste doel van de liberalen in relatie tot het onderwijs?

<p>Het opzetten van neutrale en inclusief onderwijs. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke reden voor de radicalisering van de ultramontanen?

<p>De eenmaking van Italië en dogma's van de paus (A)</p> Signup and view all the answers

Hoe reageerden de ultramontanen op de verbreking van de relaties met het Vaticaan?

<p>Ze organiseerden grote protesten en betogen (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom hadden de katholieken in België geen eigen politieke partij volgens hun overtuigingen?

<p>Ze geloofden dat iedereen hun plaats in de maatschappij moest kennen (C)</p> Signup and view all the answers

Wat vonden de ultramontanen van het liberalisme?

<p>Ze beschouwden het als onverzoenbaar met hun overtuigingen (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was de reactie van de ultramontanen op de katholieke regeringen in België?

<p>Ze zagen hen als verraders omdat ze te soft waren (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een van de hoofddoelen van de ultramontanen in België rond 1870?

<p>De oprichting van een katholieke staat met gezag van de paus (B)</p> Signup and view all the answers

Welke kenmerken worden geassocieerd met ultramontaan verenigingsleven in België?

<p>Processies en vakbonden waarbij werkgevers betrokken zijn (B)</p> Signup and view all the answers

Wie was bang voor de opkomst van het socialisme volgens de ultramontanen?

<p>De bisschoppen en de aristocratie (D)</p> Signup and view all the answers

Wat bracht de verschuiving van het economische zwaartepunt van de kust naar Wallonië teweeg?

<p>De ontwikkeling van de staalindustrie in Wallonië (A)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde de Société Générale in de industriële vooruitgang van België?

<p>Het drukken van biljetten en investeren in bedrijven (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de patattenziekte in Vlaanderen?

<p>Boeren lieten de landbouw achter om in de steden te werken (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende stellingen is juist over de industrie in België tijdens de eerste industriële revolutie?

<p>Wallonië werd het economische centrum door technologische innovaties (A)</p> Signup and view all the answers

Wat waren de gevolgen van het hoge pachtprijzen voor de boeren in de regio?

<p>Ze zochten naar alternatieve inkomensbronnen, zoals fabriekswerk (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de functie van de naamloze vennootschap die in deze periode opkwam?

<p>Het delen van risico's en kapitaal tussen investeerders (C)</p> Signup and view all the answers

Welke impact had het Verdrag der XXIV-artikelen op de ontwikkeling van Antwerpen?

<p>Het leidde tot handelsbelemmeringen die de groei beperkten (D)</p> Signup and view all the answers

Welke reden beschrijft de verplaatsing van de bevolking van het platteland naar de stad het beste?

<p>De noodzaak om werk te vinden in de opkomende industrie (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke motivatie van de intellectuelen die de stemrechten voor arbeiders wilden bevorderen?

<p>Ze wilden de arbeiders zonder geweld tot politiek bewustzijn brengen. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde Leopold I in de Belgische politiek naar aanleiding van de grondwet?

<p>Hij paste de grondwet aan om zijn eigen politiek te sturen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een specifieke maatregel die Leopold I nam met betrekking tot de gemeentewet van 1836?

<p>Leopold I benoemde zelf de burgemeester, ongeacht de gemeenteraad. (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom waren de arbeiders in België in die tijd politiek niet betrokken?

<p>Ze hadden andere prioriteiten na hun vlucht van het platteland. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke groep had de meeste kans om macht uit te oefenen in de politiek tijdens Leopold I's regeerperiode?

<p>De Unionistische kabinetten die samenwerkten met de koning. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een opvallend kenmerk van de grondwet van 1831?

<p>De nationale soevereiniteit lag bij het parlement, niet bij de koning. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke invloed had de Société Générale op Leopold I's beleid?

<p>Ze verleenden hem financiële steun, wat zijn positie versterkte. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat weerspiegelt de politieke dynamiek in België tijdens de regeerperiode van Leopold I?

<p>Er was een constante spanning tussen de koning en democratische principes. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was het belangrijkste gevolg van de afschaffing van de zegelbelasting en de verlaging van de kiescijns voor de kleinburgerlijke Flaminganten?

<p>Zij mochten deelnemen aan de politiek. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beschrijvingen past het best bij de kenmerken van het kleinburgerlijk Flamingantisme?

<p>Zij bestonden uit de lagere middenklasse en waren politiek nog niet zeer ervaren. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een van de redenen voor de toenemende invloed van ultramontanen binnen de katholieke kerk?

<p>Hun instemming met de encycliek Quanta Cura. (B)</p> Signup and view all the answers

Welk aspect kenmerkt de veranderende politiek van de Vlaamse beweging na 1848?

<p>Zij pleitten voor de erkenning van het Nederlands in rechtssystemen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke groep speelde een belangrijke rol in de verspreiding van antiklerikale sentimenten in België in relatie tot Italië?

<p>De Belgische antiklerikalen. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke rol heeft het parlement in het nieuwe systeem volgens de grondwet?

<p>Het parlement stemt wetten en discussiëren rationeel. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke factor droeg bij aan de centralisatie van de macht in Nederland onder Willem I?

<p>De directe benoeming van ministers door de koning (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de grondwet in België vergeleken met andere landen?

<p>De grondwet waarborgt de rechten van individuen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk gevolg van de ongelijke vertegenwoordiging in het Statengeneraal?

<p>De verslechtering van de relatie tussen noord en zuid (D)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de noodzakelijke voorwaarden om verkozen te worden in de Senaat?

<p>Je moet een verkiesbaarheidscijns van 1000 florijnen betalen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt niet toegestaan volgens de grondwet met betrekking tot persvrijheid?

<p>Preventieve censuur. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke verklaring is correct over de relatie tussen Willem I en het onderwijs?

<p>De koning greep in om de kerk te verzwakken in het onderwijs (B)</p> Signup and view all the answers

Wat betekende de 'tienjarige begroting' voor de Nederlandse staat?

<p>De staat kon belasting heffen zonder controle (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de minimum eis om verkozen te worden in de Kamer van Volksvertegenwoordigers?

<p>Minimaal 20 florijnen volgens de grondwet. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke rol heeft de overheid in de 19e eeuw volgens de gegeven informatie?

<p>Zorg dragen voor de bescherming van eigendomsrechten. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken is een kenmerk van de grondwet van 1815?

<p>De grondwet biedt geen bescherming voor de vrijheid van de pers (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de status van de gebieden van les Départements Réunis onder Willem I?

<p>Ze hadden een apart statuut waarbij Willem I groot hertog werd (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een centrale functie van politieke vrijheden in de context van de grondwet?

<p>Het recht om te vergaderen en te verenigen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de ministeriale verantwoordelijkheid die ontbrak bij Willem I?

<p>Willem I kon als koning de wetgevende en uitvoerende macht beïnvloeden (B)</p> Signup and view all the answers

Wat verklaart de groei van de industrie in België tussen 1850 en 1884?

<p>De oprichting van naamloze vennootschappen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat onderscheidt het bikameraal systeem in België van die in andere landen?

<p>In België zijn beide huizen verkozen tijdens de verkiezingen. (A)</p> Signup and view all the answers

Waarom waren de lonen in deze periode laag?

<p>Er was een overvloed aan arbeidskrachten. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke factor droeg bij aan de onvrede bij de Belgen onder Willem I?

<p>De benoemingen in leger en magistratuur waren bevoFavoriet voor noordelijke Nederlanders (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de samenwerking tussen liberalen en katholieken?

<p>Een toenemend belang van vrijhandel. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde de overheid in de oprichting van naamloze vennootschappen in het begin?

<p>De overheid verleende toestemming voor iedere oprichting. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een kenmerk van de naamloze vennootschap?

<p>Het is een juridische constructie die als rechtspersoon fungeert. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de motivatie van rijke mensen om in de industrie te investeren tijdens deze periode?

<p>Om te profiteren van de groeiende industriële sector. (D)</p> Signup and view all the answers

Welk product kende een sterke exportgroei in België tussen 1850 en 1884?

<p>Industriële producten zoals textiel en staal. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurde er met de controle van de overheid over naamloze vennootschappen na de eerste jaren?

<p>De toestemming van de overheid voor oprichting werd opgeheven. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke beperking van de macht van de koning volgens de grondwet?

<p>De koning is gebonden aan de grondwet en heeft alleen macht die hem is toegekend. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over de nationale soevereiniteit is juist?

<p>Nationale soevereiniteit houdt in dat meerdere politieke stromingen invloed uitoefenen op de staat. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van de ministeriële verantwoordelijkheid?

<p>De minister moet het parlement informeren en goedkeuring vragen voor zijn daden. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke groep had geen invloed op de grondwet zoals opgesteld in het Nationaal Congres?

<p>De arbeidersklasse. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een specifiek principe vastgesteld in de grondwet met betrekking tot de scheiding der machten?

<p>De wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht zijn onafhankelijk van elkaar. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak over de rechten en vrijheden van individuen in de grondwet is waar?

<p>De vrijheden van het individu staan centraal in de grondwet. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat impliceert het contraseign in de context van de grondwet?

<p>De koning moet elke daad laten ondertekenen door een minister voordat deze geldt. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de reden dat de liberale middenklasse geen volkssoevereiniteit kon realiseren?

<p>De adel en intellectuelen hadden dominante ideeën over de staat. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de rol van het werkboekje dat door werkgevers werd gebruikt?

<p>Het werkboekje gaf werkgevers controle over de arbeiders en hun reputatie. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van het coalitieverbod voor arbeiders?

<p>Het was moeilijker voor arbeiders om samen te komen voor betere arbeidsrechten. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke invloed had de kerk op de sociale positie van arbeiders volgens de tekst?

<p>De kerk zei dat arbeiders tevreden moesten zijn met hun sociale positie. (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom hadden arbeiders moeite om zich te verenigen in deze periode?

<p>Er was weinig tijd om zich met politiek bezig te houden door noodzaak van werk. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurde er als een arbeider stak of samenschoolde?

<p>De burgemeester kon politie of leger inschakelen tegen de stakers. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft de sociale situatie van rijke en arme wijken?

<p>Rijken genoten van luxueuze levensstijlen terwijl arbeiders in armetierige omstandigheden leefden. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat werd de invloed van werkgevers op de getuigenis van arbeiders in de rechtbank?

<p>Bewijsregels gaven de werkgever een voordeel in juridische geschillen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een kenmerk van de vroege arbeidersbeweging in België?

<p>Mensen als Moyson speelden een belangrijke rol in het samenbrengen van arbeiders. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk kenmerk van de Orangisten binnen de Belgische elite?

<p>Ze waren doorgaans handelaars en industrieel gericht. (D)</p> Signup and view all the answers

Welk probleem was er met de idee van de Reunionisten in België?

<p>Groot-Brittannië zou deze vereniging niet ondersteunen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke factor speelde een belangrijke rol in de sociale organisatie binnen dorpen na de onafhankelijkheid van België?

<p>De aanwezigheid van de kerk en haar leiders. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was de reactionaire opstelling van de meest conservatieve katholieken ten opzichte van de staat?

<p>Zij hechtten waarde aan de hiërarchie van de kerk boven de staat. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de inhoud van de encycliek Mirari Vos van 1832?

<p>Deze bekritiseerde de liberale instellingen van België. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de status van de Belgische staat tot 1839 op internationaal vlak?

<p>Onduidelijk en nog niet internationaal erkend. (D)</p> Signup and view all the answers

Hoe werden de gematigde katholieken betrokken bij de Belgische grondwet?

<p>Ze hielpen de grondwet opstellen vanuit liberale principes. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke groep werd gedurende de Belgische revolutie als een scheuring binnen de elite gezien?

<p>De Orangisten in hun economische belangen. (B)</p> Signup and view all the answers

Welk van de volgende stellingen beschrijft de opvatting van de katholieken over vrijheid van onderwijs?

<p>Het betekent het uitbreiden van hun geloof in onderwijs. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een directe consequentie van de druk van de kerk op individuen met betrekking tot neutrale scholen?

<p>De staatsscholen in Vlaanderen raakten in een tekort aan personeel en leerlingen. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke verklaring beschrijft het best de rol van de invloedrijke groepen in de conflict tussen katholieken en liberalen?

<p>De katholieken kregen financiële steun van de adel en rijke gelovigen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat veranderde na de verkiezingen van 1884 voor de liberalen?

<p>Ze verloren de meerderheid en konden nooit meer alleen regeren. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de reactie van de kerk ten aanzien van de ouders die hun kinderen naar neutrale scholen stuurden?

<p>Ze dreigden niet langer sacramenten te geven. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende wetten werd door de katholieken als grondwettelijk beschouwd volgens hun standpunt?

<p>De gemeentewet van 1842. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat veroorzaakte de reactie tot de oprichting van de Unie voor het Herstel van de Grieven?

<p>De katholieken voelden de noodzaak tot revanche tegen de liberalen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak is waar over de relatie tussen de kerk en de staat in deze periode?

<p>De staat moest belastingen verhogen voor neutrale scholen. (B)</p> Signup and view all the answers

Welk effect heeft de bouw van forten in Antwerpen op de grondbezitters?

<p>Er mogen geen bouwactiviteiten plaatsvinden rond de forten. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat waren de gevolgen van de verlaging van de cijns door de katholieke regering d'Anethan in 1870?

<p>Meer mensen kregen stemrecht, waardoor de katholieken voordeel kregen. (A)</p> Signup and view all the answers

Waarom waren de liberalen tegen algemeen stemrecht?

<p>Ze vreesden dat de armen gemakkelijker gemanipuleerd konden worden. (B)</p> Signup and view all the answers

Hoe kwamen de katholieken aan meer stemmen in die periode?

<p>Door hun sterke aanwezigheid in scholen en kerken. (A)</p> Signup and view all the answers

Welk soort stemrecht wilden de progressieve liberalen invoeren?

<p>Stemrecht alleen voor mensen met een diploma. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een argument van de katholieken tegen het capacitaire stemrecht?

<p>Het zou de democratie ondermijnen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was het doel van de Meetingpartij in Antwerpen?

<p>Het dwarsbomen van forten om ontwikkelingsblockades te voorkomen. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke groep had weinig kans om vertegenwoordigers in andere provincies te krijgen?

<p>De Meetingpartij. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke actie ondernemen de bisschoppen als reactie op de wet-Van Humbeeck?

<p>Ze organiseren petities en manifestaties. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat beweren de radicale katholieken over hun vermogen om scholen te bouwen?

<p>Het aantal rijke donateurs zal invloed hebben op de uitbreiding. (D)</p> Signup and view all the answers

Hoe beschouwen radicale katholieken ouders die hun kinderen naar niet-katholieke scholen sturen?

<p>Als ongelovigen die moeten worden geëxcommuniceerd. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste bezwaar van de katholieke pers tegen de wet-Van Humbeeck?

<p>Het verwijderd God uit het onderwijs en parlement. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de mening van de katholieke gemeenschap over de invloed van de liberale wetgevers?

<p>Ze beschouwen hen als tegenstanders die de kerk willen verzwakken. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat zouden radicale katholieken onder de wet-Van Humbeeck als een grote schending beschouwen?

<p>De beperking van de religieuze vrijheid. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat zal de regering, volgens de inhoud van de discussies, erkennen over religie in het onderwijs?

<p>Religie moet een prominente rol spelen in de maatschappelijke moraal. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende stellingen over de Franse Régime is juist?

<p>Alle provincies werden omgevormd tot eenheidsstaten genaamd departementen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat werd er afgeschaft onder de Franse Régime?

<p>Het leenrecht en de privileges. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een van de belangrijkste gevolgen van de annexatie door Frankrijk in 1795?

<p>Burgers kregen een uniforme wetgeving en nationale soevereiniteit. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de drie standen had de meeste invloed op de besluitvorming vóór de Franse Régime?

<p>De adel. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft het best een confederaal systeem?

<p>Regionale overheden opereren onafhankelijk van de centrale overheid. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was de rol van Brussel tijdens de Oostenrijkse heerschappij?

<p>Het functioneerde als het bestuurlijk centrum voor andere provincies. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke veranderingen gebeurden in de economische structuur onder de Franse Régime?

<p>De privileges van de adel werden ontbroken. (B)</p> Signup and view all the answers

Hoe werd de sagenoever van de landen verbonden met de Franse Régime?

<p>Door de invoering van nationale soevereiniteit. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat vindt de liberale vrijdenkersbeweging niet belangrijk in hun strijd tegen de katholieke kerk?

<p>Het behouden van traditionele autoriteit (D)</p> Signup and view all the answers

Welke groep zal zich waarschijnlijk het meest aansluiten bij de liberale vrijdenkers vanwege de industriële groei?

<p>Hulpklasse (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de vrijdenkers in tegenstelling tot de katholieke kerk?

<p>Rationeel denken en individualisme (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom willen vrijdenkers een neutrale regeling voor begrafenissen?

<p>Omdat ze niet-gelovigen met respect willen behandelen (A)</p> Signup and view all the answers

Welk van de onderstaande principes is GEEN uitgangspunt van de vrijdenkers?

<p>De onfeilbaarheid van de kerk (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk resultaat van de ontwikkelingsperiode van 1850-1884 volgens de vrijdenkers?

<p>De opkomst van een hulpklasse met nieuwe beroepen (C)</p> Signup and view all the answers

Welk aspect van het onderwijs stoorde de vrijdenkers het meest?

<p>Het onderwijzen van gezag en autoriteit (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke reden waarom de vrijdenkers zich tegen de katholieke kerk verzetten?

<p>De kerk was verantwoordelijk voor censuur en verdrukking (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende stellingen over de investeringen van de overheid in de industrie is juist?

<p>De overheid streeft naar een verbetering van de infrastructuur voor de export. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom zijn de katholieken tegen de investeringen door de overheid in de industrie?

<p>Ze vrezen dat het protectionisme zal verdwijnen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een van de redenen dat de werknemer en werkgever als gelijk worden gezien?

<p>Er zijn geen wetten die rechten aan werknemers toekennen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat willen de kleinburgerlijke Flaminganten bereiken met betrekking tot de taalproblematiek?

<p>Het Nederlands naast het Frans in de gewenste gebieden (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste kenmerk van de douane-unie die Frankrijk aan België voorstelde?

<p>Het stelt landen in staat om samen een tarief bij de grenzen te bepalen. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke impact had de afschaffing van de zegelbelasting op de politieke participatie?

<p>Het stelde bredere lagen van de middenklasse in staat om actief te participeren. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de illegale status van stakingsactiviteiten voor arbeiders?

<p>Werknemers waren gedwongen om hun werk te accepteren zonder protest. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende ideeën vertegenwoordigen de revolutionairen-democraten die gemarginaliseerd werden?

<p>Een systeem waarin gelijkheid de basis vormt voor een nieuwe samenleving. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat waren de gevolgen van de versnelde verspreiding van het katholicisme in de internationale context?

<p>Katholicisme begon sterker verenigd op te treden tegen seculiere staten. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een gemeenschappelijk kenmerk van de gedachtengoed van Fourrier, Saint-Simon en Babeuf?

<p>Ze deden suggesties voor een betere sociale en economische structuur. (A)</p> Signup and view all the answers

Wie is een bekende figuur die banden heeft met de Belgische antiklerikalen?

<p>François Laurent (B)</p> Signup and view all the answers

Wat kenmerkt de periode van 1848 voor de Vlaamse beweging?

<p>Een toename van de politieke deelname van kleinburgerlijke groepen. (A)</p> Signup and view all the answers

In welke context is het begrip 'kapitalistisch stemrecht' relevant voor deze periode?

<p>Het voorkomt dat arme mensen politieke invloed krijgen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke verandering die de liberalen doorvoerden met betrekking tot de wegentol in 1867?

<p>Afschaffing van de wegentol (C)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelt de Nationale Bank volgens de gegeven informatie?

<p>De Nationale Bank is een gemengde entiteit die zowel winst kan maken als dividenden kan uitkeren. (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom werd de gemeentelijke tol in 1860 afgeschaft?

<p>Omdat de gemeentelijke kredieten werden geïntroduceerd als vervanging. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was het doel van de Algemene Spaar en Lijfrentekas bank die in 1865 werd opgericht?

<p>Arbeiders in het systeem houden door middel van sparen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk economisch kenmerk van België vanaf de jaren 1860?

<p>De ontwikkeling van handelsverdragen met andere grote landen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de oprichting van de Nationale Bank voor de Société Générale?

<p>De Société Générale werd verplicht om voorzichtig te zijn in hun investeringen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijkste functie van de gemeentekredieten die in 1860 werden opgericht?

<p>Het geven van leningen aan gemeenten die zelf aandeelhouder konden worden. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke verandering in de wetgeving was significant voor naamloze vennootschappen in 1872?

<p>Er was geen toestemming van de koning meer nodig voor oprichting. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijkste verandering in de kieswetgeving in 1866?

<p>De afschaffing van het coalitieverbod. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de afschaffing van het coalitieverbod?

<p>Er kwam meer druk op de liberalen om de middenklasse te ondersteunen. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom creëerden de conservatieve liberalen het capacitaire stemrecht in 1883?

<p>Om een compromis te sluiten met de sociaal progressieven. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijke eis van de sociaal progressieven volgens de inhoud?

<p>Invoering van algemeen stemrecht. (C)</p> Signup and view all the answers

Hoe reageerden de katholieken op de ontwikkelingen rondom het stemrecht?

<p>Ze vechten voor een stemrecht dat baseert op burgerlijke kwalificaties. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke groep ging volgens de inhoud later aansluiten bij de sociaaldemocratie?

<p>De sociaal progressieven. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat vormde een obstakel voor de invoering van algemeen stemrecht?

<p>De grote invloed van het grootkapitaal. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat werd als een belangrijke ontwikkeling in de sociale structuur gezien tijdens deze periode?

<p>De opkomst van politieke partijen die de sociale klassen vertegenwoordigen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de overwinning van de liberalen op de gemeenteraadsverkiezingen in 1857?

<p>Er kwamen nieuwe verkiezingen en de liberalen kwamen aan de macht. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke maatregel werd getroffen om de controle over de kerkelijke goederen te waarborgen?

<p>De overheid nam de verantwoordelijkheid voor de goederen over. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke gebeurtenis vond plaats als gevolg van de straatprotesten tegen het kloosterwetvoorstel?

<p>De Decker trok het voorstel in op aandringen van de koning. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is geen prioriteit van de grondwet?

<p>Directe macht voor het volk (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een van de redenen dat de doctrinaire liberalen de kerk nog nodig achtten?

<p>Om de sociale invloed van arbeidersbewegingen tegen te gaan. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende successen werd behaald door de vrijdenkersbeweging in de jaren 1860?

<p>De steun voor studiebeurzen kwam van de staat in plaats van de kerk. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke stelling beschrijft het beste de rol van de koning volgens de grondwet?

<p>De koning moet al zijn daden laten ondertekenen door ministers. (D)</p> Signup and view all the answers

Hoe reageerde koning Leopold I op de druk van de straatprotesten?

<p>Hij verwittigde de Decker om het voorstel terug te trekken. (A)</p> Signup and view all the answers

Wie heeft meer invloed volgens de bepalingen in de grondwet?

<p>De adel en rijke burgerij (A)</p> Signup and view all the answers

Wat werd in 1859 ondernomen ten voordele van de vrijdenkersbeweging?

<p>Begraafplaatsen werden openbaar en toegankelijk voor iedereen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een vereiste voor de ministeriële verantwoordelijkheid?

<p>De minister mag niets doen zonder goedkeuring van het parlement. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde De Decker in de context van de gebeurtenissen in 1857?

<p>Hij was de minister die het kloosterwetvoorstel indiende. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met de term 'nationale soevereiniteit'?

<p>De soevereiniteit ligt bij de staat als een collectief van vertegenwoordigers. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken over de groepen in het Nationaal Congres is waar?

<p>De adel is voornamelijk gevormd door rijkere grootgrondbezitters. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de functie van contraseign volgens de grondwet?

<p>De koning is verplicht om alle daden door een minister te laten ondertekenen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt de scheiding der machten in volgens de grondwet?

<p>Elke macht opereert onafhankelijk van de andere machten. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de maximale periode gedurende welke activisten hun burgerlijke en politieke rechten verliezen?

<p>Tien jaar (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de functie van de commissie die in 1934 werd opgericht?

<p>Dossier per dossier bekijken voor administratief herstel (D)</p> Signup and view all the answers

Welke groep kreeg pas in 1921 het algemeen enkelvoudig stemrecht in België?

<p>Mannen vanaf 21 jaar (C)</p> Signup and view all the answers

Wie was de koning die politici bijeen riep om de spanning in de maatschappij aan te pakken na de wapenstilstand?

<p>Albert I (D)</p> Signup and view all the answers

Wat speelde een belangrijke rol in de escalatie van de strijd tussen de kerk en de overheid?

<p>De kerk oefende druk uit op individuen en de overheid. (C)</p> Signup and view all the answers

Welk recht hadden vrouwen op lokaal niveau voor gemeenteraadsverkiezingen voordat het algemeen stemrecht werd ingevoerd?

<p>Actief en passief stemrecht (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de kerkelijke druk op leraren in neutrale scholen?

<p>Afname van personeel en leerlingen in staatsscholen. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke uitkomst had de verkiezingen van 1884 voor de liberalen?

<p>Ze verloren hun meerderheid in België. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke regel werd opnieuw vastgesteld door de socialisten in 1921 met betrekking tot staken?

<p>Het strafbaar karakter van staken werd beëindigd (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de benaming voor de groep ambtenaren die door de Duitsers zijn benoemd of bevorderd en afgezet werden?

<p>De Zaktivisten (D)</p> Signup and view all the answers

Wat werd er opgericht als reactie op de veranderingen in het onderwijsbeleid?

<p>De Unie voor het Herstel van de Grieven. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke wijziging in de Grondwet in 1921?

<p>Algemeen enkelvoudig stemrecht voor mannen vanaf 21 jaar (C)</p> Signup and view all the answers

Wat typeert de strijd tussen het episcopaat en de loge in deze periode?

<p>Een conflict over de macht van de overheid en de kerk. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste verschil in de interpretatie van de vrijheid van onderwijs tussen de partijen?

<p>De rol van religieuze waarden in het onderwijs. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken is waar over de situatie van de katholieke scholen in die tijd?

<p>Ze breidden zich uit als gevolg van het verzet tegen de liberalen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de reactie van de kerk op ouders die hun kinderen naar neutrale scholen sturen?

<p>Ze kregen geen sacramenten meer. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was het belangrijkste doel van de wet van Nothomb in 1842?

<p>Elke gemeente verplichten een lagere school op te richten (D)</p> Signup and view all the answers

Hoe beïnvloedt het onderwijs op katholieke scholen de politieke voorkeuren van kinderen?

<p>Het onderwijs stimuleert een sterke machtspositie van de kerk (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk gevolg van de Kieswijkenwet in 1842 voor de katholieken in de steden?

<p>Zij konden hun macht uitbreiden door het opdelen van kiesdistricten (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is het voordeel van het cijnskiesrecht in de context van de gemeenteraad?

<p>Het zorgt ervoor dat alleen de rijkste burgers invloed hebben (A)</p> Signup and view all the answers

Welke bewering beschrijft het systeem van de gemeenteraad het beste?

<p>De gemeenteraad is verantwoordelijk voor het oprichten van scholen (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een negatief gevolg van de invloed van de kerk op het onderwijs?

<p>Het onderwijs is gebonden aan religieuze dogma's (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke strategie van de katholieken in de 19e eeuw om de boeren te ondersteunen?

<p>Het creëren van een boerenbond. (C)</p> Signup and view all the answers

Hoe veranderde de plurinominaal meerderheidssysteem de stemwijze voor katholieken op het platteland?

<p>Het vergemakkelijkte de verkrijging van zetels voor de katholieken (D)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de gevolgen van de onderwijspolitiek in verband met de politieke voorkeuren van toekomstige kiezers?

<p>De politieke voorkeuren kunnen meer katholiek worden door het onderwijssysteem (B)</p> Signup and view all the answers

Welke factor droeg bij aan de stijgende afhankelijkheid van boeren van de zuil?

<p>De beschikbaarheid van leningen van de boerenbank. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de landbouwcrisis in België tijdens de 19e eeuw?

<p>Emigratie van boeren naar de Verenigde Staten. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak beschrijft het best de impact van de stakingen op de arbeidersklasse?

<p>Stakingen leidden tot een subtiele verbetering van de omstandigheden voor arbeiders. (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom waren de boeren niet tevreden met de overstap naar vrijhandel in de 19e eeuw?

<p>Er was meer concurrentie waardoor de prijzen stegen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een significant kenmerk van het subsidiëringsbeginsel in België?

<p>Gemeenten hielpen vakbonden op een lokaal niveau. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke wijziging in het kiessysteem van België?

<p>De overstap naar evenredige vertegenwoordiging. (A)</p> Signup and view all the answers

Waarom waren arbeiders aangesloten bij een steunkas minder geneigd om revolutionair te zijn?

<p>Ze ontvingen financiële steun in tijden van werkloosheid. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was het hoofddoel van de Frontbeweging?

<p>Een federale structuur creëren met een apart bestuur voor Nederlandstaligen. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende gevolgen heeft de oorlog voor België NIET gehad?

<p>Een toename van de industriële productie. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat waren de redenen voor de radicalisering van de Frontbeweging?

<p>De voortdurende afwijzing door de regering en koning tijdens oorlogstijd. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke actie wordt als een vorm van politieke collaboratie beschouwd?

<p>Het leveren van goederen en diensten aan de Duitsers. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een direct gevolg van de collaboratie tijdens de oorlog?

<p>De veroordeling van activisten na de oorlog. (D)</p> Signup and view all the answers

Wie was een belangrijke aanstichter van de Frontbeweging?

<p>Cyriel Verschaeve. (D)</p> Signup and view all the answers

Hoeveel slachtoffers waren er volgens de gegevens gekregen uit de periode van de oorlog?

<p>50.000 slachtoffers en 50.000 verminkten. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijkste impact van de sociale bewegingen die ontstonden tussen 1885 en 1914?

<p>Ze zorgden voor de opkomst van nieuwe politieke partijen en een vergroting van de invloed van de arbeiders. (D)</p> Signup and view all the answers

Welk systeem bleef behouden ondanks de uitbreiding van het stemrecht in deze periode?

<p>De cijnskiesrechte als gebaseerd op economische status. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een van de redenen voor de algemene verarming in België tijdens de oorlog?

<p>De handel heeft stilgelegen door de oorlog. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke factor droeg bij aan de economische bloei van België tussen 1895 en 1914?

<p>De Tweede Industriële Revolutie met opkomst van nieuwe industrieën. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke nieuwe markten werden in deze periode belangrijk voor Belgische investeerders?

<p>Markten buiten Europa zoals Rusland, China en Amerika. (C)</p> Signup and view all the answers

De stijgende rijkdom van een bepaalde klasse leidde tot welk conflict in deze periode?

<p>Tussen de arbeiders en de topklassen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een reactie van de socialisten op de luxe levensstijl van koning Leopold II?

<p>Ze gebruikten het als argument om de arbeiders te mobiliseren. (A)</p> Signup and view all the answers

Hoe reageerde het politieke systeem in België op de economisch succesvolle periode?

<p>Het politieke systeem onderging langzame democratische hervormingen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de opkomst van de socialistische beweging tussen 1884 en 1918?

<p>De sociale kwesties van de arbeiders kregen meer aandacht. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van de Gemeentewet van 1836 voor de burgemeester?

<p>De burgemeester moet benoemd worden door de koning. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke maatregel werd genomen om sociale onrust te voorkomen na de revolutie in Parijs?

<p>Verbeteren van de omstandigheden voor arbeiders. (C), Afschaffing van de zegelbelasting. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk onderdeel van het programma van de liberalen in 1847?

<p>Afschaffing van de differentiële kiescijns. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was de rol van Leopold I met betrekking tot de burgemeestersbenoeming in 1842?

<p>Hij benoemde een burgemeester zonder gekozen gemeenteraad. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke sociale verandering werd beoogd door de liberalen rondom 1847?

<p>Verbeteren van de gezondheid en onderwijs voor armen. (B), Verhogen van de koopkracht van de arbeiders. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de impact van de afschaffing van de zegelbelasting?

<p>Arme mensen konden nu ook de krant lezen. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke wet moet in de ogen van de liberalen worden afgeschaft om een democratischer systeem te creëren?

<p>De kieswijkenwet. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat drukte de angst voor een revolutie in België het meest?

<p>De groei van de arbeidersbeweging. (A), De ideeën van Karl Marx. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk doel van de Frontbeweging?

<p>Een aparte Vlaamse staat creëren (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende gebeurtenissen draagt bij aan de vernietiging van Ieper?

<p>De beschietingen tijdens de oorlog (C)</p> Signup and view all the answers

De collaboratie tijdens de oorlog resulteerde in welke van de volgende acties?

<p>Het verklikken van medelandgenoten (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een van de economische gevolgen van de oorlog in België?

<p>Algemene verarming door ontmanteling van de industrie (B)</p> Signup and view all the answers

Wie was een vooraanstaand lid van de Frontbeweging?

<p>Cyriel Verschaeve (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken weerspiegelt een gevolg van de oorlog voor de bevolking?

<p>Honger en weduwen maakten deel uit van de oorlogseffecten (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de houding van de regering en de koning ten opzichte van de Frontbeweging?

<p>Zij verwierpen de Frontbeweging vanwege oorlogstijd (B)</p> Signup and view all the answers

Welk strafmaatregel werd opgelegd aan sommige collaboratieactivisten na de oorlog?

<p>De doodstraf (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke waarde van het liberalisme volgens de besproken ideeën?

<p>Individualisme (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was het standpunt van de liberalen over economische interventie door de staat?

<p>De staat mag weinig tot geen interventie doen (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een van de belangrijkste acties die door de liberalen zijn ondernomen ten gunste van werkgevers?

<p>Afschaffing van de wegentol (D)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft de rol van de Nationale Bank in deze context?

<p>Een gemengde entiteit met zowel overheidseigendom als particuliere aandeelhouders (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk kenmerk van de Société Générale in haar functionering?

<p>Voorzichtig met investeringen aangezien het geld afhankelijk is van de economische waarde (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de opvatting van de kerk over het proletariaat?

<p>Het proletariaat moest tevreden zijn met hun positie (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de onderstaande uitspraken is een misverstand over de liberalen?

<p>Zij zijn voorstander van collectivistische waarden (B), Zij pleiten voor meer staatsinterventie in het bedrijfsleven (C), Zij geloven in hoge belastingen om de economie te ondersteunen (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een kenmerk van de sociale organisatie in België rond 1830?

<p>De kerk was de belangrijkste sociale organisatie. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk verschil tussen de katholieke en socialistische arbeiderszuil in België?

<p>De katholieke zuil kan mensen verenigen door de invloed van de priester. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de oprichting van de Nationale Bank in 1850?

<p>De overheid bleef eigenaar, maar ook particuliere aandeelhouders werden betrokken (D)</p> Signup and view all the answers

Hoe zorgden de katholieken ervoor dat hun invloed in de maatschappij toenam?

<p>Door het creeren van een katholieke universiteit in Leuven. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een direct gevolg van de veranderingen onder premier Burlet met betrekking tot de gemeenterechten?

<p>Verhoging van de basisleeftijd om te stemmen naar 30 jaar. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de inhoud van het encycliek Mirari Vos van de paus?

<p>Het bekritiseerde de liberale ideeën in de Belgische grondwet. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom was Beernaert van mening dat het meerderheidssysteem beter afgeschaft kon worden?

<p>Omdat het aantal socialistische stemmen toenam. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom konden meer mensen op het platteland stemmen dan in de stad?

<p>De kieswet vereiste lagere belastingbetalingen op het platteland. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van het Daensisme dat opkwam binnen het katholicisme?

<p>Het streven naar samenwerking met socialisten na breuk met de kerk. (B)</p> Signup and view all the answers

Welk aspect maakte deel uit van de breuklijn tussen katholieken en antiklerikalen?

<p>De macht van de kerk in de maatschappij. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de impact van de campagne 'La loi des quatre infamies'?

<p>Het verzet tegen de nieuwe gemeentekieswet. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was het effect van het opzetten van de katholieke universiteit in Mechelen?

<p>Het provosseerde de liberalen tot de oprichting van de ULB. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een argument dat de katholieken gebruikten om hun onderwijsbevoegdheden te verdedigen?

<p>De samenleving had behoefte aan katholiek onderwijs. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met 'pendelarbeid' binnen de context van de katholieke arbeidersbeweging?

<p>Het systeem waarbij arbeiders van en naar hun werk reizen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke verandering in de kieswet van 1831?

<p>Vereiste voor stemmen werd afhankelijk van belastingbetalingen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijkste reden voor de oppositie van Beernaert tegen de veranderingen in het kiesrecht?

<p>De angst voor de invloed van socialisten op de lokale politiek. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een doel dat de Christenvolkspartij onder leiding van Daens nastreefde?

<p>Ondersteuning voor de sociale rechten van arbeiders. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijkste reden voor de grondwet van taalvrijheid die tegen Willem I was gericht?

<p>Willem I wilde het Frans opleggen in de Vlaamse provincies. (C)</p> Signup and view all the answers

Hoe beïnvloedde de Belgische revolutie de taalverhoudingen in België?

<p>Het Frans werd de meest gesproken en officiële taal. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat verklaart de verfransing van Brussel in de 19e eeuw?

<p>Er kwamen veel Franstalige immigranten naar de stad. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de rol van literatoren zoals Conscience en Willems in de 19e eeuw?

<p>Zij hielden de Nederlandse taal en cultuur in stand met hun werk. (A)</p> Signup and view all the answers

Waarom was het moeilijk om een derde partij van de Vlaamse Beweging te vormen?

<p>Cijnskiesrecht gaf alleen invloed aan rijke Franstaligen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk aspect van de sociale situatie in Brussel tijdens de verfransing?

<p>Kapitaalkrachtige Franstaligen vestigden zich in Brussel. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was het risico dat voortkwam uit de dominante positie van het Frans in België?

<p>De situatie kon leiden tot annexatie door Frankrijk. (A)</p> Signup and view all the answers

Hoe werd de invloed van het Nederlands in het parlement tijdens de periode van 1830 tot 1848 gekarakteriseerd?

<p>Er was weinig tot geen vooruitgang voor de Nederlandse taal. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke voorwaarde voor de inwerkingtreding van het capacitair stemrecht in 1883?

<p>Het was uitsluitend van toepassing op lokale verkiezingen. (A)</p> Signup and view all the answers

Hoe reageerden de katholieken op de veranderingen in het stemrecht?

<p>Ze eisten dat ook diploma's uit het lager onderwijs werden erkend. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de rol van bekwaamheidskiezersbonden tijdens de verkiezingen?

<p>Ze boden lessen aan om mensen voor het bekwaamheidsexamen voor stemmen voor te bereiden. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was het belangrijkste doel van Charles Rogier met betrekking tot het onderwijs in 1850?

<p>Het neutraliseren van scholen in gemeentes (D)</p> Signup and view all the answers

Wat waren de gevolgen van het plurinominaal meerderheidsysteem in België?

<p>Partijen konden alleen met een meerderheid van stemmen zetels winnen. (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom was de kwestie rondom Laurent en Brasseur zo omstreden?

<p>Ze deden uitspraken die de basis van het katholicisme aanraakten (B)</p> Signup and view all the answers

Welke groep was actief in de verkiezingen na 1848?

<p>De sociaal progressieve middenklasse. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een van de gevolgen van de kloosterwet in 1857?

<p>Val van de unionistische regering (B)</p> Signup and view all the answers

Welke economische activiteit ondernamen de socialisten in de jaren 1870-1880?

<p>Ze begonnen met investeren in slagerijen en vergelijkbare ondernemingen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de reactie van de bisschop van Gent op de lesstof van Laurent en Brasseur?

<p>Hij vroeg om hun ontslag (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de relatie tussen de rijkdom van de katholieken en hun beleidskeuzes in deze periode?

<p>Hun groeiende rijkdom leidde tot conservatieve beleidskeuzes. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende stellingen schetst het standpunt van de liberalen ten opzichte van de kerk?

<p>Ze zijn wantrouwig tegenover de macht van de kerk (A)</p> Signup and view all the answers

Welke factor beïnvloedde de opkomst van de middenklasse in Antwerpen?

<p>De mogelijkheid om te stemmen dankzij de lage cijns. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de morele controversie rond de uitspraken van Brasseur?

<p>Hij betwijfelde de goddelijke afkomst van Jezus (A)</p> Signup and view all the answers

Wat waren de bezwaren van Frère Orban tegen de benadering van Laurent en Brasseur?

<p>Ze schonden de moreel van studenten (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke functie van de kerk in de 19e eeuw volgens de tekst?

<p>Het controleren van zowel onderwijs als sociale diensten (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke reden voor de participatie van de kleinburgerlijke Flaminganten in de politiek na 1848?

<p>De afschaffing van de zegelbelasting en verlaging van de kiescijns. (A)</p> Signup and view all the answers

Op welke manier werden de kleinburgerlijke Flaminganten in de jaren 1850 beschreven?

<p>Als een kleinburgerlijke groep die niet absoluut separatistisch was. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde de tekst van de paus, zoals het encycliek Quanta Cura, in de context van de ultramontanen?

<p>Het diende als een reactie op de secularisering van staten. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met het term 'kleinburgerlijk' in de context van de Flaminganten?

<p>Ze hadden beperkte ambities en komen uit de onderste zone van de middenklasse. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken is correct over de politieke ontwikkeling in België tussen 1850 en 1884?

<p>De Vlaamse beweging begon politiek te participeren en op te komen voor taalrechten. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste kenmerk van de grondwet zoals beschreven in de inhoud?

<p>De rechten van het individu staan centraal. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken over het parlement is correct?

<p>Het parlement heeft geen invloed op de gevestigde sociale zekerheid. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een vereiste om te worden verkozen tot de senaat?

<p>Je moet zeer rijk zijn en een verkiesbaarheidscijns van 1000 florijnen betalen. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende keuzes zijn de verantwoordelijkheden van de overheid in de 19e eeuw?

<p>Veiligheid waarborgen en het eigendomsrecht beschermen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt cijnskiesrecht in?

<p>Stemrecht is beperkt tot de rijkste leden van de samenleving. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk aspect van politieke vrijheden volgens de grondwet?

<p>Het recht om te vergaderen en verenigingen op te richten. (A)</p> Signup and view all the answers

Hoe verschilt het bicameraal systeem in België van andere landen?

<p>België heeft een gekozen eerste kamer. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van het Nationaal Congres zoals beschreven?

<p>Het heeft wetgevende bevoegdheden waar mensen voor kunnen stemmen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijkste reden voor de oprichting van de Bond der Belgische Katholieke Werkmanskringen in 1867?

<p>Om de werknemers tegen het socialisme te beschermen (A)</p> Signup and view all the answers

Welke maatregel werd genomen door het ministerie van Frère Orban & Van Humbeeck met betrekking tot het onderwijs?

<p>Het verplichten van leraars om een diploma van een rijksnormaal school te hebben (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een direct gevolg van de Wet-Van Humbeeck in 1879?

<p>Er kwam een daling in het aantal katholieke scholen (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was de impact van de lagere kiescijns die door de liberalen werd ingesteld in 1878?

<p>Het leidde tot een groter stemrecht voor de arbeidersklasse (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom was de katholieke kerk tegen de regelgeving die tijdens de schooloorlog werd ingevoerd?

<p>Omdat het hun macht over het onderwijs verzwakte (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was het gevolg van de strijd tussen de ultramontanen en liberalen in 1878?

<p>De liberalen wonnen de verkiezingen (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende punten was een voorwaarde gesteld door Van Humbeeck voor scholen?

<p>Nieuwe neutrale scholen moeten worden opgericht in enkel katholieke gemeenschappen (A)</p> Signup and view all the answers

Wat leidde tot de afname van de invloed van de ultramontaanse fractie rond 1881?

<p>De gevolgen van de schooloorlog (B)</p> Signup and view all the answers

Wat waren de gevolgen van de druk die de kerk uitoefende op individuen in Vlaanderen?

<p>De staatsscholen raakten leeg door een gebrek aan personeel en leerlingen. (D)</p> Signup and view all the answers

Hoe definieren de liberalen de vrijheid van onderwijs in vergelijking met de katholieken?

<p>Vrijheid om een keuze te maken tussen neutrale en katholieke scholen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke wet wordt door katholieken als in overeenstemming met de grondwet beschouwd, terwijl de wet van 1879 dat niet is?

<p>De gemeentewet van 1842. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een directe consequentie van het verminderen van de invloed van de liberalen na de verkiezingen van 1884?

<p>De katholieken domineerden voortaan het politieke landschap. (A)</p> Signup and view all the answers

Welk effect had de oprichting van de Unie voor het Herstel van de Grieven?

<p>Het was een reactie van de katholieken tegen de liberalen. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom werden de staatscholen in Vlaanderen gezien als een probleem voor de overheid?

<p>Ze raakten leeg door gebrek aan leerlingen en personeel. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de rol van de adel en rijke gelovigen ten opzichte van de kerk in deze periode?

<p>Ze gaven financiële steun aan de kerk. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat waren de gevolgen van de sancties die de regering oplegde aan katholieken?

<p>Er ontstond een burgeroorlog door de voortdurende spanningen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met 'Volkssoevereiniteit' in de eisen van de liberale middenklasse?

<p>Het volk heeft de autoriteit om zijn eigen leiders te kiezen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de positie van de arbeiders tijdens de Belgische Revolutie?

<p>Ze resulteerden in een toename van armoede en ontberingen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste doel van de adel en de clerus in de context van de revolutie?

<p>Om de situatie te stabiliseren en de oude machtsstructuren te herstellen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke kenmerken waren kenmerkend voor de leden van het Voorlopig Bewind?

<p>Ze waren jonge mannen met universitaire studies en een mix van liberalen en katholieken. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de reactie van de Nederlanders op de opstanden in het zuiden van de Verenigde Koninkrijk der Nederlanden?

<p>Ze trokken zich terug van de situatie. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van deze eisen behoort niet tot de eisen van de liberale middenklasse?

<p>Eerlijke verdeling van landbouwgrond. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijkste motivatie voor de liberale middenklasse om in opstand te komen?

<p>Om de koning te onttrekken van teveel macht en een parlementaire macht te vestigen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke gevolgen had de slechte economische situatie voor de bevolking in de periode 1829-1830?

<p>Er was een toename van de sociale ongelijkheid en armoede. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk gevolg van de industriële revolutie voor boeren in Wallonië?

<p>Boeren verhuisden naar de steden voor fabriekswerk. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke ontwikkeling droeg bij aan de opkomst van de naamloze vennootschap?

<p>De behoefte aan meer kapitaal voor investeringen. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom was er sprake van een verschuiving van het economische zwaartepunt van de kust naar Wallonië?

<p>De industriële ontwikkeling in Wallonië nam toe. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de hoge pachtprijzen voor boeren in Vlaanderen?

<p>Boeren zochten alternatieve inkomstenbronnen buiten de landbouw. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde de Société Générale tijdens de industriële revolutie?

<p>Het drukte geld en investeerde in ondernemingen. (D)</p> Signup and view all the answers

Welk probleem ondervonden de boeren door de patattenziekte in Vlaanderen?

<p>Hun oogsten werden vernietigd, wat leidde tot honger. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk kenmerk van de industrie in Wallonië tijdens de industriële revolutie?

<p>Er werd gebruikgemaakt van nieuwe technieken metaal en steenkool. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat leidde tot de ontwikkeling van de fabrieken in Wallonië?

<p>De behoefte aan meer efficiënte productiemethoden. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de Kieswijkenwet (1842) voor de liberale partijen in de steden?

<p>Hun kansen om een meerderheid te behalen werden verminderd. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke reden waarom de mensen uit de middenklassen zich verzetten tegen de kerk?

<p>Ze vreesden voor een monopoliedominantie van de kerk op sociale diensten. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat duidt op de belangrijkste ideologische scheiding tussen de liberalen en de katholieken in de 19e eeuw?

<p>De liberalen bepleitten een zekere mate van godsdienstvrijheid. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde de vrijmetselarij in de opkomst van het liberalisme?

<p>Het zorgde voor tactieken om de wereldlijke macht van de kerk te ondermijnen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de impact van de plurinominaal meerderheidssysteem vóór de Kieswijkenwet (1842)?

<p>Het maakte het voor de katholieken gemakkelijker om de meerderheid te behouden. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een voornaamste bezorgde factor voor industriëlen en bankiers in relatie tot de kerk?

<p>De kerk belemmerde economische vooruitgang door protectionisme. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was de houding van de Orangisten na het Verdrag van Londen?

<p>Ze zochten samenwerking met liberalen om meer invloed te krijgen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijkste ideologie van de sociaal conservatieve stroming binnen het liberalisme?

<p>Behoud van bestaande maatschappelijke structuren en waarden. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitlatingen is waar over de taalverhouding in België na de revolutie?

<p>Frans bleef de officiële taal, ondanks de grondwet van taalvrijheid. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was het effect van het cijnskiesrecht op de politieke vertegenwoordiging in België?

<p>Het leidde tot een unificatie van de Franstalige stemgerechtigden. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom was er weinig vooruitgang voor het Nederlands tussen 1830 en 1848?

<p>Het politieke systeem was in handen van Franstalige individuen. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelden literaire figuren zoals Willems en Conscience in de taalstrijd?

<p>Ze besloten om in het Nederlands te schrijven voor een beperkter publiek. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de visie van Proudhon met betrekking tot de organisatie van bedrijven?

<p>Een coöperatie waar arbeiders gezamenlijk het beheer voeren. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk gevolg van de verfransing van Brussel vanuit socio-economisch perspectief?

<p>Brussel trok kapitaalkrachtige Franstalige inwoners en buitenlanders aan. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom ontstonden er onderlinge ruzies tussen Marxisten en anarchisten?

<p>Ze verschilden van mening over de rol van geweld in de revolutie. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke invloed heeft het cijnskiesrecht op de Vlaamse Beweging gehad?

<p>Het maakte het onmogelijk voor een derde partij om te ontstaan. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat werd afgeschaft in het strafrechtboek van 1867, maar bleef nog steeds strafbaar?

<p>Onrechtmatige werkstakingen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat waren de gevolgen van de beperkte toegang tot de politiek voor Nederlandstaligen?

<p>Mensen die in het Nederlands lezen raakten politiek geïsoleerd. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke verandering in stemrecht vond plaats door de liberale partij in 1848?

<p>Het cijnsysteem werd gelijkgemaakt voor iedereen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de houding van Conscience ten opzichte van de Belgische eenheid?

<p>Hij steunde de versterking van België als een geheel. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de revolutie in Parijs in 1871 voor de revolutionairen?

<p>De vereniging viel uit elkaar door onderlinge strijd. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat kenmerkte de radicale arbeidersbewegingen die geïnspireerd waren door Marx en Proudhon?

<p>Zij waren anti-kapitalistisch en antiklerikaal. (C)</p> Signup and view all the answers

Hoe was de samenstelling van leden van de arbeiders internationale in 1869-1870?

<p>Er waren 60.000 arbeiderslidmaatschappen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een doel van de verenigingen L'Affranchissement en Les Solidaires?

<p>Verbetering van de arbeidsomstandigheden voor arbeiders. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de belangrijkste verandering in de officiële taalgebruik na de Belgische revolutie van 1830?

<p>Alle officiële Nederlandstalige documenten werden in het Frans gewijzigd. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak over de verfransing van België is correct?

<p>De Franse Régime heeft de verfransing aanzienlijk versneld vanaf 1795. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een doel van Willem I tijdens zijn heerschappij over de Verenigde Koninkrijk der Nederlanden?

<p>Het Nederlands de officiële bestuurstaal maken in alle gebieden. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke factor heeft bijgedragen aan de breuklijn tussen Nederlandstalige en Franstalige inwoners in de 19e eeuw?

<p>De verschuiving naar het gebruik van het Frans in officiële rechtszaken. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de herinvoering van het Frans als officiële taal onder het Franse Régime?

<p>De rechtsgang en administratie werden voornamelijk in het Frans gevoerd. (B)</p> Signup and view all the answers

Hoe heeft Willem I geprobeerd de taalsituatie in de Vlaamse provincies te veranderen?

<p>Door het Nederlands op te leggen als officiële bestuurstaal. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat impliceerde de co-existentie van het Nederlands en het Frans vóór 1830?

<p>Er was een gelijkwaardige status tussen beide talen in bestuur. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft het best de rol van de Franse taal in de 18e eeuw voor Handel en Wetenschap?

<p>Het Frans was de internationale taal, vergelijkbaar met het Engels van vandaag. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was de reden dat de douane-unie met Frankrijk niet doorging?

<p>Frankrijk wilde dat België zijn neutraliteit zou opgeven. (A)</p> Signup and view all the answers

Hoe werden arbeiders en werkgevers in de wetgeving behandeld?

<p>Werknemers en werkgevers werden als gelijkwaardig beschouwd. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een kenmerk van het vroegsocialisme dat zich ontwikkelde in België?

<p>Het was een beweging zonder sociale link met de arbeiders. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde koning Leopold I volgens de inhoud?

<p>Hij interpreteerde de grondwet op een manier die zijn macht versterkte. (B), Hij had invloed op zowel de diplomatie als de economie. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een argument van de katholieken tegen overheidsinvesteringen in de industrie?

<p>Ze waren voorstander van het protectionisme. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk onderdeel van het programma van de liberalen dat in 1847 aan de macht kwam?

<p>Scheiding van kerk en staat (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de afschaffing van de differentiële kiescijns?

<p>Iedereen kreeg toegang tot het stemrecht, ongeacht inkomen (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom was de benoeming van de burgemeester door de koning in 1845 significant?

<p>Het verminderde de invloed van de gemeenteraad (A)</p> Signup and view all the answers

Welke factor leidde tot de zorgen van de liberalen over de mogelijkheid van een revolutie in België in de jaren '40?

<p>De opkomst van communistische ideeën (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was de impact van de afschaffing van de zegelbelasting op de media in de 19e eeuw?

<p>Het toegankelijk maken van informatie voor de lagere klassen (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke verplichting die de Wet-Van Humbeeck aan gemeenten oplegde?

<p>Gemeenten moesten alleen scholen met rijksnormaal gediplomeerden subsidiëren. (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom was de reactie van de katholieke kerk op de Wet-Van Humbeeck negatief?

<p>De kerk voelde dat haar autoriteit in het onderwijs werd ondermijnd. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke strategieën gebruikten radicale katholieken als reactie op de Wet-Van Humbeeck?

<p>Ze bouwden katholieke scholen door geld van de gemeenschap te vragen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een mogelijke sociale repercussie voor ouders die hun kinderen naar neutrale scholen stuurden, volgens de radicale katholieken?

<p>Ze zouden worden geëxcommuniceerd door de kerk. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurde er met de katholieke pers in reactie op de wetgeving van Van Humbeeck?

<p>Ze reageerde met sterke kritiek tegen de wet. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk kenmerk van de ultramontanen in België in 1870?

<p>Ze verlangden naar een katholieke staat onder gezag van de Paus. (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom beschouwden ultramontanen de regeringen van d'Anethan, De Theux en Malou als verraders?

<p>Ze waren te soft in de uitvoering van religieuze maatregelen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was de rol van de Bond der Belgische Katholieke Werkmanskringen in het ultramontaanse beleid?

<p>Zij waren antisocialistisch en stimuleerden de harmonie onder werknemers. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke verandering leidde tot de overwinning van de liberalen in 1878?

<p>De eisen van de progressieve sociale middenklasse voor verlaging van de kiescijns. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat typeert de opvattingen van de ultramontanen ten opzichte van het liberalisme?

<p>Zij vinden liberalisme en katholicisme onverzoenbaar. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken beschrijft een uitdaging voor de Belgische sociale bescherming door globalisering?

<p>Ongelijkheid en delokalisatie van bedrijven. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van de politieke fragmentatie in België?

<p>De splitsing van partijen in aparte regionale entiteiten. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren heeft bijgedragen aan de druk op de verzorgingsstaat in België?

<p>Debatten over de sociale zekerheid en pensioenhervormingen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat typeert de communautaire breuklijn in België?

<p>Spanningen tussen Franstaligen en Nederlandstaligen over taalgebruik. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke verklaring past het beste bij de economische verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië?

<p>Vlaanderen heeft meer economische groei dan Wallonië. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke verandering droeg in de periode 1847-1884 bij aan de economische groei in België?

<p>Afschaffing van de Scheldetol. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk gevolg van de Schoolstrijd tussen liberalen en katholieken?

<p>De oprichting van de ULB als tegenreactie op de KU Leuven. (D)</p> Signup and view all the answers

In de periode 1885-1914, welke ontwikkeling manifesteerde zich binnen de socialistische beweging?

<p>De oprichting van de Belgische Werkliedenpartij. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de economische crisis in de jaren '30?

<p>Massale stakingen en sociale onrust. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat werd bereikt door de wet van 1898 met betrekking tot de taal in België?

<p>Er werd erkenning gegeven aan twee officiële talen. (A)</p> Signup and view all the answers

In welk opzicht heeft de Vlaamse Beweging zich na de Eerste Wereldoorlog versterkt?

<p>Via activisme dat gebaseerd was op de taalstrijd. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerkend aspect van de levensbeschouwelijke breuklijn na 1974?

<p>De opkomst van pluralisme en nieuwe sociale waarden. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de invoering van algemeen meervoudig stemrecht in 1919?

<p>Meer vertegenwoordiging voor sociale bewegingen. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke invoering droeg bij aan de verbetering van arbeidsomstandigheden in België?

<p>De afschaffing van het werkboekje. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde de Belgische sociale zekerheid na 1944?

<p>Het bood basisbescherming tegen werkloosheid en ziekte. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren droeg het meeste bij aan de sociale ongelijkheid in de maatschappij voor 1830?

<p>De dominantie van de katholieke kerk (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was een kenmerk van de Belgische Revolutie van 1830?

<p>De opstand werd geleid door katholieken en liberalen (D)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijk gevolg van het cijnskiesrecht in de grondwet?

<p>Het bevoordeelde de rijke burgerij in politieke beslissingen (A)</p> Signup and view all the answers

Welke invloed had de industriële ontwikkeling in Wallonië op de sociale structuren?

<p>Het resulteerde in slechte arbeidsomstandigheden voor arbeiders (C)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelde de Wet Nothomb in de levensbeschouwelijke breuklijn?

<p>Het versterkte de katholieke invloed in het onderwijs (A)</p> Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke reden voor de oprichting van de liberale partij in 1846?

<p>De oppositie tegen de autoritaire overheid onder Willem I (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over de communautaire breuklijn is juist?

<p>Petities voor erkenning van het Nederlands in provincieraden hadden weinig effect (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Het nieuwe juridisch systeem onder de Fransen

De Franse bezetting heeft geleid tot belangrijke veranderingen in het juridisch systeem. Oude rechtbanken werden afgeschaft en vervangen door een nieuw systeem met rechterlijke instanties. Dit nieuwe systeem omvatte ook de invoering van wetboeken, zoals het Burgerlijk Wetboek en het Strafwetboek.

De vrijmaking van de haven van Antwerpen

De Fransen hebben de haven van Antwerpen vrijgemaakt, die voorheen was geblokkeerd door Nederland. Dit betekende een belangrijke impuls voor de economische ontwikkeling van Antwerpen.

Het concordaat van Napoleon

Het concordaat van 1801 was een overeenkomst tussen Napoleon en de kerk. De kerk kreeg compensatie voor de schade die ze had geleden tijdens de Franse Revolutie. Priesters kregen salarissen en de kerkgebouwen werden beheerd door kerkfabrieken die financiering kregen van de staat.

De onzekerheid na de val van het Franse regime

Na de val van het Franse regime ontstond er onzekerheid over de toekomst van de voormalige Oostenrijkse Nederlanden en Luik. Oostenrijk besloot deze gebieden los te laten en de vraag rees wat er nu met deze gebieden moest gebeuren.

Signup and view all the flashcards

Willem I's plannen voor de voormalige Oostenrijkse Nederlanden

Willem I, de koning van het Noordelijke Nederlanden, wilde de voormalige Oostenrijkse Nederlanden en Luik bij Nederland voegen. Hij zag dit als een strategische stap om de Franse invloed in Europa te beperken en Duitsland te beschermen.

Signup and view all the flashcards

Het Congres van Wenen en de vorming van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden

Het Congres van Wenen (1814-1815) was een internationale conferentie waar de grootmachten van Europa samenkwamen om de naoorlogse orde te bepalen. In dit Congres werd besloten om de voormalige Oostenrijkse Nederlanden (zuiden) met het Noordelijke Nederlanden te verenigen. Deze beslissing was het resultaat van de internationale politiek van die tijd.

Signup and view all the flashcards

Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden als bufferstaat

Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden werd gevormd als een bufferstaat tegen Frankrijk. De grootmachten hoopten dat een sterk en stabiel Nederland Frankrijk zou kunnen tegenhouden en verdere expansie zou voorkomen.

Signup and view all the flashcards

Nationaal Congres

Het Nationaal Congres werd opgericht om een nieuwe grondwet en een nieuwe regering voor België te organiseren. Het was bedoeld om de toekomst van België te bepalen.

Signup and view all the flashcards

Cijnskiesrecht

Deze steunde op de hoge kiescijns, wat betekent dat alleen mensen die belastingen betaalden, konden stemmen. Dit creëerde een systeem waarin de middenklasse en rijken de verkiezingen domineerden.

Signup and view all the flashcards

Capacitair stemrecht

Dit stemrecht, specifiek voor het Nationaal Congres, zorgde ervoor dat alleen mensen met een bepaalde opleiding mochten stemmen. Dit voordeelde de intellectuele elite en versterkte hun macht in de politiek.

Signup and view all the flashcards

Arbeiders

Deze waren de enigegenen met voldoende geld om de hoge kiescijns te betalen en de politiek te volgen. Ze waren ook vaak analfabeet en minder geïnteresseerd in politieke kwesties.

Signup and view all the flashcards

Belangrijkste stemgroepen

De conservatieve katholieken en de liberale middenklasse waren de belangrijkste groepen die stemmen konden en de politiek beïnvloedden.

Signup and view all the flashcards

Leopold van Saksen-Coburg

Leopold van Saksen-Coburg werd gekozen omdat hij een onomstreden figuur was met goede relaties met belangrijke machten, zoals Groot-Brittannië en banken.

Signup and view all the flashcards

Belgische koning afwijzen

Het idee om een ​​Belgische koning te benoemen werd afgewezen uit angst voor conflicten en ruzie met Nederland. De keuze viel op een Duitse prins.

Signup and view all the flashcards

Angst voor Franse annexatie

Frankrijk was een agressieve buur die al eerder delen van het huidige België had geannexeerd. Er was angst dat België zou worden opgeslokt door Frankrijk als hun koning op de troon zou komen.

Signup and view all the flashcards

Beperkte Macht van de Koning

In de grondwet van 1831 werd de macht van de koning beperkt en werden de rechten en vrijheden van het individu centraal gesteld.

Signup and view all the flashcards

Koning Gebonden aan de Grondwet

De grondwet van 1831 stelde vast dat de koning gebonden is aan de wetten die vastgelegd staan in de grondwet. Dit betekende dat de koning geen onbeperkte macht had.

Signup and view all the flashcards

Scheiding der Machten

De grondwet van 1831 stelde vast dat de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke machten gescheiden moesten zijn en onafhankelijk van elkaar moesten functioneren.

Signup and view all the flashcards

Ministeriële Verantwoordelijkheid

De grondwet van 1831 stelde vast dat de ministers verantwoordelijkheid moesten dragen voor hun acties tegenover het parlement.

Signup and view all the flashcards

Contraseign

De grondwet van 1831 stelde vast dat de koning alle daden die hij wilde uitvoeren, eerst moest laten tekenen door een minister. De minister was dan verantwoordelijk voor die daden.

Signup and view all the flashcards

Macht van Burgerij en Adel

De grondwet van 1831 erkende de macht van de adel en de burgerij. De representanten van deze groepen werden gekozen om te zetelen in het parlement.

Signup and view all the flashcards

De kerk kan meer scholen bouwen dan de overheid

De katholieke kerk beweert dat ze meer scholen kan bouwen dan de staat, gefinancierd door donaties van rijke katholieken.

Signup and view all the flashcards

Straffen voor 'goddeloze' ouders

Volgens de katholieke kerk worden ouders die hun kinderen naar 'goddeloze' scholen sturen, gestraft door de kerk.

Signup and view all the flashcards

Donaties voor katholieke scholen

De kerk roept mensen op om te doneren voor het bouwen van meer katholieke scholen. Rijke mensen worden expliciet aangesproken met de 'adelsplicht'.

Signup and view all the flashcards

Leopold II en de nieuwe onderwijs wet

De katholieke pers beschuldigt Leopold II van het toestaan van de nieuwe onderwijs wet.

Signup and view all the flashcards

Actie van de Kerk

De kerk organiseert protesten door middel van vergaderingen, petities en bezoeken aan katholieke ambtenaren.

Signup and view all the flashcards

Overheid reageert op kerk

De regering geeft toe dat godsdienst een rol kan spelen in het lager onderwijs, maar binnen de grenzen van de wet.

Signup and view all the flashcards

Sociaal-economische breuklijn (1850-1884)

De periode tussen 1850 en 1884 in België, gekenmerkt door een snelle groei van de industrie, resulterend in zowel extreme rijkdom als armoede.

Signup and view all the flashcards

Industriële boom (1850-1884)

De stijging van de industriële productie in België in de periode 1850-1884, met name in de sectoren textiel, kolen, machines, zink, glas en wapens.

Signup and view all the flashcards

Lage lonen in de industrie (1850-1884)

De lage lonen in de fabrieken in België in de periode 1850-1884, die resulteerden in goedkope producten en hoge winsten voor bedrijven.

Signup and view all the flashcards

Naamloze vennootschap (1850-1884)

De oprichting van naamloze vennootschappen in België in de periode 1850-1884, waardoor rijkere mensen hun geld konden investeren zonder persoonlijk aansprakelijk te zijn voor schulden.

Signup and view all the flashcards

Liberale economie (1850-1884)

De rol van liberale politici in België in de periode 1850-1884, die de industriële groei stimuleerden door middel van vrijhandel en laissez-faire economisch beleid.

Signup and view all the flashcards

Adel en industrie (1850-1884)

De snelle groei van de industrie in België in de periode 1850-1884, die leidde tot een hernieuwde interesse in de economie door de adel, die eerder gefocust was op landbouw.

Signup and view all the flashcards

Katholieke vrijhandel (1850-1884)

De verandering in economisch denken van katholieke politici in België in de periode 1850-1884, van protectionisme naar vrijhandel.

Signup and view all the flashcards

Convergentie tussen liberalisme en katholicisme (1850-1884)

De toegenomen samenwerking en zelfs trouwen tussen liberale en katholieke families in België in de periode 1850-1884, gebaseerd op wederzijds gewin door de bloeiende industrie.

Signup and view all the flashcards

Capacitair stemrecht (1883)

In 1883 breidde het recht om te stemmen uit naar meer mensen, maar alleen voor gemeentelijke verkiezingen. In die tijd was er geen leerplicht, waardoor onderwijs beperkt bleef tot een kleine groep uit geprivilegieerde milieus. Dit beperkte de impact van het capacitaire stemrecht.

Signup and view all the flashcards

Debat rond algemeen stemrecht

De uitbreiding van het stemrecht in 1883 was slechts een kleine stap. Sociaal progressieve groepen pleitten voor algemeen stemrecht, maar conservatieve liberalen vonden dit te ver gaan. Katholieken wilden hun diploma uit het lager onderwijs als een vorm van bekwaamheid beschouwen.

Signup and view all the flashcards

Bekwaamheidskiezersbonden

Om mensen te helpen slagen voor het bekwaamheidsexamen om te stemmen, werden er bekwaamheidskiezersbonden opgericht. Deze bonden gaven lessen om mensen voor te bereiden op het examen.

Signup and view all the flashcards

Sociale vooruitgang (1870-1880)

De socialisten waren in opkomst in de jaren 1870-1880. Ze begonnen te investeren in zaken zoals slagerijen om de leefomstandigheden van arbeiders te verbeteren. De sociaal progressieve middenklasse oefende enige druk uit op de regering, maar de werkomstandigheden van arbeiders bleven moeilijk.

Signup and view all the flashcards

Katholieke positie & economisch beleid

De katholieke kerk veranderde van standpunt en omarmde het idee van industrie en investeringen om rijkdom te creëren. Ze steunden een sociaal-economisch beleid dat vergelijkbaar was met dat van de liberalen.

Signup and view all the flashcards

Middenklasse en politiek (1848)

In Gent en Antwerpen werd de middenklasse actief na de uitbreiding van het stemrecht in 1848. Dit had effect op de politiek, omdat het plurinominale meerderheidssysteem vereiste dat een partij de meeste stemmen kreeg om een zetel te winnen.

Signup and view all the flashcards

Antwerpse identiteit en chauvinisme

Antwerpen had een sterk gevoel van eigen identiteit en gaf prioriteit aan de belangen van de stad. Na de lage cijns in 1848 kon meer volk in Antwerpen stemmen. Deze chauvinistische stemming kwam tot uiting in de steun voor lokale belangen.

Signup and view all the flashcards

Grote werken in Antwerpen (1860)

De Belgische regering besloot in 1860 om in Antwerpen grote infrastructuurprojecten te starten. Deze projecten werden gezien als een investering in de stad en moesten de economische groei bevorderen.

Signup and view all the flashcards

Verandering macht kerk en haven van Antwerpen tijdens Franse Bezetting

De kerk had een groot deel van het grondbezit, maar tijdens de Franse bezetting werd die macht door de Fransen teruggedrongen. De Fransen voerden een nieuw juridisch systeem in en maakten de haven van Antwerpen vrij.

Signup and view all the flashcards

Nieuw Juridisch Systeem onder Franse Bezetting

De Fransen introduceerden een nieuw juridisch systeem dat corruptie tegen ging. Dit omvatte nieuwe wetboeken zoals het Burgerlijk Wetboek.

Signup and view all the flashcards

Concordaat van Napoleon

Napoleon sloot een overeenkomst met de kerk, het concordaat. Dit zorgde ervoor dat de kerk compensatie kreeg voor de schade die ze tijdens de Franse Revolutie had geleden.

Signup and view all the flashcards

Verenigd Koninkrijk der Nederlanden

Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden werd gevormd na de val van het Franse regime. Willem I wilde de voormalige Oostenrijkse Nederlanden aan Nederland toevoegen om een bufferstaat tegen Frankrijk te creëren.

Signup and view all the flashcards

Annexatie van voormalige Oostenrijkse Nederlanden

Na de val van de Franse bezetting werden de voormalige Oostenrijkse Nederlanden en Luik geannexeerd door Willem I en werden ze deel van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden.

Signup and view all the flashcards

Congres van Wenen

Het Congres van Wenen was een internationale conferentie waar de grootmachten van Europa samenkwamen om na de Franse oorlogen de orde in Europa te herstellen.

Signup and view all the flashcards

Eed van Trouw onder Franse Bezetting

De Fransen hadden problemen met priesters die geen eed van trouw wilden afleggen aan de Republiek.

Signup and view all the flashcards

Confiscatie van Kerkelijke Eigendommen

De eigendommen van de kerk werden door de Fransen geconfisqueerd.

Signup and view all the flashcards

De Grondwet van 1815

De grondwet die in 1815 werd ingevoerd, heeft tot problemen geleid, omdat de Europese Grootmachten wilden dat Willem I de macht aan zijn onderdanen zou overdragen.

Signup and view all the flashcards

Geen ministeriële verantwoordelijkheid

Willem I was volledig in controle over de ministers: hij kon ze benoemen en ontslaan zonder enige belemmering.

Signup and view all the flashcards

De eerste zitting van het Statengeneraal

Willem I heeft de eerste bijeenkomst van het Statengeneraal in Brussel geopend, waarbij het zuiden en het noorden evenveel stemmen hadden, ondanks de grotere bevolking in het zuiden.

Signup and view all the flashcards

Tienjarige begroting

De staat kon gedurende 10 jaar belastingen heffen zonder enige controle, wat de Belgen ontevreden maakte.

Signup and view all the flashcards

Willem I en het onderwijs

De goddeloze Willem I wilde de macht in het onderwijs grijpen, wat tot conflicten leidde met de Katholieke kerk, die het monopolie wilde behouden.

Signup and view all the flashcards

Voorkeursbehandeling voor de Noord-Nederlanders

De Belgen klaagden over het feit dat Willem I voornamelijk Noord-Nederlanders aanstelde in het leger en de magistratuur, waardoor ze te weinig carrièremogelijkheden hadden.

Signup and view all the flashcards

Naamloze vennootschap

De oprichting van de naamloze vennootschap gaf aan de rijken de mogelijkheid te investeren zonder persoonlijk risico te lopen, waardoor ze meer macht en invloed kregen.

Signup and view all the flashcards

Convergentie tussen liberalisme en katholicisme

De economische groei in België tussen 1850 en 1884 leidde tot een convergentie van ideeën tussen liberale en katholieke politici, die beiden profiterden van de industriële ontwikkeling.

Signup and view all the flashcards

Verdrag van Londen (1839)

Dit verdrag werd gesloten in 1839 tussen België en de Europese grootmachten. Het beëindigde de Belgische Onafhankelijkheidsoorlog en erkende België als een onafhankelijke staat.

Signup and view all the flashcards

Verdrag der XXIV-artikelen

Dit verdrag bepaalde de voorwaarden voor de onafhankelijkheid van België en de scheiding tussen België en Nederland.

Signup and view all the flashcards

Orangisme

Na de Belgische revolutie van 1830 waren er verschillende groeperingen in België die hun standpunten verdedigden. Orangisten waren voorstanders van Willem I en de hereniging met Nederland.

Signup and view all the flashcards

Schelde

De Schelde was een belangrijke factor in de Belgische onafhankelijkheidsstrijd. De controle over de Schelde was een punt van conflict tussen België en Nederland.

Signup and view all the flashcards

Reunionisten

De Reunionisten waren voorstanders van de hereniging van België met Frankrijk.

Signup and view all the flashcards

De levensbeschouwelijke breuklijn van 1830-1848

In de jaren 1830-1848 was de kerk een belangrijke factor in de Belgische samenleving. De kerk had een sterke invloed op het onderwijs en de sociale organisatie.

Signup and view all the flashcards

Encycliek 'Mirari Vos' (1832)

De encycliek 'Mirari Vos' van 1832 veroordeelde de grondwet van België omdat ze liberale ideeën zoals vrijemeningsuiting steunde.

Signup and view all the flashcards

Overgangsperiode

De periode tot 1839 was een onzekere tijd voor België. De internationale erkenning van de Belgische onafhankelijkheid was nog niet definitief.

Signup and view all the flashcards

Waarom wilden de vrijdenkers meer openbaar onderwijs?

De vrijdenkers waren een groep die pleitte voor een openbaar onderwijs systeem dat niet gebaseerd was op religieuze dogma's, maar op de principes van de Verlichting, wetenschap en rationalisme.

Signup and view all the flashcards

Wat waren de gevolgen van de gemeentewet in 1842?

In 1842 werd de gemeentewet ingevoerd, waarin de verplichting stond dat elke gemeente een school moest hebben. Op het platteland domineerde de kerk, waardoor alleen katholieke scholen beschikbaar waren.

Signup and view all the flashcards

Wat waren de pogingen van Charles Rogier om het onderwijs te veranderen?

Charles Rogier, minister van Binnenlandse Zaken, pleitte in 1850 voor neutrale scholen in gemeenten. De bisschoppen protesteerden heftig, wat leidde tot het verlies van zijn ministerpost. Hoewel hij geen neutrale scholen kon doorvoeren, mocht hij wel nieuwe scholen oprichten.

Signup and view all the flashcards

Wat was het conflict tussen Laurent en Brasseur over?

Het conflict in 1856 draaide rond de professoren François Laurent en Brasseur. Laurent bepleitte het protestantisme, dat volgens hem moderner was dan het katholicisme. Brasseur stelde in zijn les de goddelijkheid van Jezus ter discussie.

Signup and view all the flashcards

Wat was de kern van het conflict rond de kloosterwet?

De kloosterwet, ingevoerd in 1857, had te maken met de wereldlijke macht van de kerk. De kerk had niet alleen invloed op onderwijs, maar ook op armenzorg en ziekenzorg. De liberalen/vrijdenkers waren wantrouwig tegenover de macht van de kerk.

Signup and view all the flashcards

Wat waren de gevolgen van de discussies van Laurent en Brasseur?

De studenten die de lessen van Laurent en Brasseur volgden, vertelde hun ouders over wat ze geleerd hadden. De ouders klaagden bij de bisschop van Gent, die eiste dat de professoren ontslagen werden. Hoewel ze niet ontslagen werden, kregen ze wel een berisping.

Signup and view all the flashcards

Wat was het resultaat van de kloosterwet?

De kloosterwet leidde tot de val van de laatste unionistische regering in 1857. De liberalen/vrijdenkers wantrouwden de macht van de kerk en wilden die macht inperken.

Signup and view all the flashcards

Wat is de sociaal-economische breuklijn?

De periode tussen 1850 en 1884 wordt gekenmerkt door een snelle industriële groei in België, met een toenemende kloof tussen rijkdom en armoede. Dit wordt de sociaal-economische breuklijn genoemd.

Signup and view all the flashcards

Meetingpartij in Antwerpen

Een specifiek voorbeeld van hoe de Antwerpse identiteit en lokale partijpolitiek in de 19e eeuw speelden. Dit betrof een beweging die kritiek had op de liberale kiesverenigingen en pleitte voor het Antwerps belang boven nationale partijen.

Signup and view all the flashcards

Sociaal progressieve beweging

Deze beweging pleitte voor een algemeen stemrecht, waarin iedereen, ongeacht hun opleiding of inkomen, kon stemmen. Dit idee was controversieel in de 19e eeuw en werd tegengewerkt door conservatieve gevestigde krachten.

Signup and view all the flashcards

De levensbeschouwelijke breuklijn van 1850 -- 1884

De breuklijn tussen liberalen en katholieken speelde een belangrijke rol in de Belgische politiek in de 19e eeuw. Deze breuk werd verergerd door de snelle industrialisatie, die leidde tot nieuwe sociale kwesties en conflicten over economisch beleid.

Signup and view all the flashcards

Afschaffing van het coalitieverbod (1866)

Een cruciale verandering in 1866, die het mogelijk maakte voor meer mensen om te stemmen doordat het verbod op het vormen van coalities van politieke partijen werd opgeheven.

Signup and view all the flashcards

Verlaging van de kiescijns (1871)

De Belgische regering verlaagde in 1871 de kiescijns voor de steden en provincies, waardoor meer mensen konden stemmen. Dit was gedeeltelijk een reactie op de groeiende druk van de progressieve sociale middenklasse.

Signup and view all the flashcards

Capacitair stemrecht voor de gemeenteraadsverkiezingen (1883)

In 1883 werd het stemrecht uitgebreid naar mensen met een bepaalde opleiding, maar alleen voor de gemeentelijke verkiezingen. Dit werd gezien als een stap in de richting van meer democratie, maar het algemene stemrecht bleef controversieel.

Signup and view all the flashcards

De Kloosterwet van 1857

In 1857 stelde de unionistische regering een wet voor die toestond dat schenkingen aan armen via de kerkelijke instanties zouden verlopen, onder controle van lokale besturen, die in de meeste gebieden door katholieken werden gedomineerd. Dit voorstel leidde tot fel protest van de liberalen, wat veel druk op de regering uitoefende en ertoe leidde dat de wet werd ingetrokken.

Signup and view all the flashcards

Liberale overwinning in 1857

De liberalen wonnen de gemeenteraadsverkiezingen in 1857, waardoor de unionistische regering onder leiding van de Decker moest aftreden. De liberalen zouden tot 1870 aan de macht blijven.

Signup and view all the flashcards

De rol van de kerk volgens de Doctrinaire liberalen

De Doctrinaire liberale partij erkende de rol van de kerk in het handhaven van de sociale orde, door de bevolking rustig te houden en te voorkomen dat arbeiders in opstand kwamen. De kerk speelde een belangrijke rol in de stabiliteit en rust van de samenleving tot het einde van de 1870s.

Signup and view all the flashcards

Succesvolle vrijdenkersbewegingen in de jaren 1860

Tijdens de jaren 1860 werden verschillende belangrijke stappen gezet die de invloed van de kerk in het onderwijs en de eredienst verminderden. Denk bijvoorbeeld aan de openstelling van begraafplaatsen voor iedereen, de overheidscontrole over kerkelijke goederen en de financiering van studiebeurzen door de staat in plaats van de kerk.

Signup and view all the flashcards

Vrijdenkersbewegingen in België

De vrijdenkersbewegingen, die de macht van de kerk wilden terugdringen, werden sterker in de jaren 1860 en voerden acties die succesvol waren. Zo werden de kerkelijke goederen opgeëist door de overheid en werd het onderwijs onafhankelijker van de kerk.

Signup and view all the flashcards

De strijd van de vrijdenkers tegen de kerk in de 1860's

De vrijdenkersbewegingen zetten hun strijd tegen de kerk voort in de jaren 1860. De overheid begon de invloed van de kerk te beperken, wat tot een verzwakking van de kerkelijke macht leidde, vooral op het gebied van onderwijs.

Signup and view all the flashcards

Openstelling van begraafplaatsen in 1859

De Belgische overheid besloot om begraafplaatsen in 1859 te openen voor iedereen, ongeacht hun religieuze achtergrond. Dit betekende een breuk met de traditionele kerkelijke controle over begraafplaatsen en een stap naar een meer seculiere samenleving.

Signup and view all the flashcards

Overheidscontrole over kerkelijke goederen (1866-1869)

In 1866-1869 nam de overheid de controle over kerkelijke goederen over. Dit betekende een aanzienlijke vermindering van de financiële macht van de kerk en een overgang naar een meer geseculariseerd beleid.

Signup and view all the flashcards

Verdrag van Londen

Een belangrijk verdrag dat in 1839 de Belgische onafhankelijkheidsoorlog beëindigde. Het erkende België als een onafhankelijke staat en legde de grenzen vast. De andere landen gingen akkoord met de neutraliteit van België.

Signup and view all the flashcards

Conventie van Zonhoven - 21 mei 1833

Deze conventie was gericht op de scheiding tussen België en Nederland. Het beëindigde de Belgische Onafhankelijkheidsoorlog en bepaalde de grenzen tussen de twee landen. De conventie was belangrijk voor de stabiliteit van de nieuwe staat.

Signup and view all the flashcards

1838: Willem I wil toch tekenen.

In 1838 was Willem I bereid om het verdrag te tekenen dat de Belgische onafhankelijkheid zou erkennen. Hij had echter voorwaarden die voor België onaanvaardbaar waren, waardoor de Belgische onafhankelijkheidsoorlog voortduurde.

Signup and view all the flashcards

Politiek na de revolutie - Overgangsperiode

In 1830 was België nog een jonge staat, niet veel gevestigd, met weinig ambtenaren, ministeries en dergelijke. De kerk was een belangrijke factor in de sociale organisatie, met een directe invloed op het dagelijks leven.

Signup and view all the flashcards

De Economische Verschuiving

De periode waarin het economische zwaartepunt van België verschoof van de kust naar Wallonië, met name Henegouwen en Luik. Dit kwam door de opkomst van de industriële revolutie, die de staalindustrie in Wallonië een belangrijke impuls gaf.

Signup and view all the flashcards

Plattelandsvlucht

Een belangrijke sociale verschuiving waarbij boeren hun landbouwactiviteiten opgaven en naar de fabrieken in de steden trokken om werk te zoeken. Dit werd veroorzaakt door de snellere en efficiëntere productiemethoden in fabrieken, waardoor de boeren niet konden concurreren met de huisnijverheid.

Signup and view all the flashcards

De Rol van de Bank

De opkomst van machtige banken zoals de Société Générale, die biljetten mochten drukken en geld uitlenen aan bedrijven. Dit zorgde voor een snelle groei van de industriële sector en stimuleerde de ontwikkeling van de naamloze vennootschap.

Signup and view all the flashcards

Katholieken en Vrijhandel

Een belangrijke verandering in de economische politiek van België, waarbij de katholieken van protectionisme naar vrijhandel gingen. Dit was mede veroorzaakt door de opkomst van de industrie, die meer voordeel had bij vrijhandel met het buitenland.

Signup and view all the flashcards

De Industriële Boom (1850-1884)

De stijging van de industriële productie in België in de periode 1850-1884, met name in de sectoren textiel, kolen, machines, zink, glas en wapens. Deze periode zag ook de opkomst van de naamloze vennootschap, die rijke mensen in staat stelde te investeren zonder persoonlijk risico te lopen.

Signup and view all the flashcards

Convergentie van Liberalisme en Katholicisme

De toegenomen samenwerking en zelfs trouwen tussen liberale en katholieke families in België in de periode 1850-1884, gebaseerd op wederzijds gewin door de bloeiende industrie.

Signup and view all the flashcards

Wie zijn de Ultramontanen?

De Ultramontanen zijn een groep radicale katholieken die geloven dat Gods woord boven de wet staat en de kerk de hoogste macht moet hebben.

Signup and view all the flashcards

Wat radicaliseerde de Ultramontanen na 1870?

De eenmaking van Italië leidde tot een confrontatie tussen de Paus en de nieuw gevormde Italiaanse staat. De Paus verloor zijn wereldlijke macht in Rome, wat de Ultramontanen radicaliseerde.

Signup and view all the flashcards

Hoe reageerden de Ultramontanen op de breuk met de Italiaanse staat?

De Ultramontanen reageerden met woede op de breuk in de relaties tussen het Vaticaan en de liberale Italiaanse regering in 1878.

Signup and view all the flashcards

Wat waren de gevolgen van de radicalisering van de Ultramontanen?

De sterke anti-liberale gevoelens van de Ultramontanen leidden tot de oprichting van katholieke verenigingen die de kerk wilden beschermen en bevorderen.

Signup and view all the flashcards

Welke houding hadden de Belgen ten opzichte van de Ultramontanen?

De katholieken in België stonden achter de Ultramontanen, maar wilden geen eigen politieke partij vormen.

Signup and view all the flashcards

Wie steunde de Ultramontanen in België?

De Ultramontanen in België sloten zich samen met de bisschoppen, de adel en de middenklasse uit angst voor het socialisme.

Signup and view all the flashcards

Wat was het doel van de Ultramontanen in België?

De Ultramontanen pleitten voor een katholieke staat met de Paus als hoogste leider, in tegenstelling tot de bestaande Belgische grondwet.

Signup and view all the flashcards

Hoe zagen de Ultramontanen het liberalisme?

De Ultramontanen zagen liberalisme als een bedreiging voor de kerk en wilden de machtsverdeling in de samenleving terugbrengen naar de middeleeuwse standen.

Signup and view all the flashcards

Sociaal-economische breuklijn

De periode tussen 1850 en 1884 in België, gekenmerkt door snelle industriële groei, maar ook door een groeiende kloof tussen rijkdom en armoede.

Signup and view all the flashcards

Katholieke vrijhandel

De verandering in het economisch denken van katholieke politici in België, van protectionisme naar vrijhandel, in de periode 1850-1884.

Signup and view all the flashcards

Capacitair stemrecht voor gemeenteraadsverkiezingen (1883)

De uitbreiding van het stemrecht in 1883 naar mensen met een bepaalde opleiding, maar alleen voor de gemeentelijke verkiezingen.

Signup and view all the flashcards

Intellectuele Hervormers

De intellectuelen die pleitten voor sociale hervormingen, maar geen geweld aan hielden of revolutionaire hervormingen wilden, en zich vooral richtten op de behoeften van de arbeiders, die zelf niet bewust waren van de politiek.

Signup and view all the flashcards

Leopold I en de Grondwet

In de Belgische grondwet werd de macht geconcentreerd in het parlement en was de macht van de koning beperkt, maar in de praktijk oefende Leopold I toch een grote invloed uit op het bestuur.

Signup and view all the flashcards

Gemeentewet van 1836

Leopold I wilde een burgemeester benoemen die de steun had van de gemeenteraad, maar die tegelijk ook door hem benoemd werd. Dit gaf hem een enorme macht over het lokale bestuur.

Signup and view all the flashcards

Burgemeester Benoeming in 1842

Leopold I kon in 1842 een burgemeester benoemen, zelfs als die niet verkozen was in de gemeenteraad. Dit versterkte zijn controle over het lokale bestuur.

Signup and view all the flashcards

Liberale Partij Programma

De liberale partij kwam in 1847 aan de macht en had een programma dat de liberale ideeën van de tijd weerspiegelde.

Signup and view all the flashcards

Wat is het programma van de liberalen?

Het programma van de liberalen gaf aan wat hun doelstellingen waren in de politieke en maatschappelijke structuur van België. De exacte inhoud was belangrijk voor het begrip van de liberale beweging.

Signup and view all the flashcards

Algemene Stemrecht Discussie

In de 19e eeuw wilden sociale progressieven het stemrecht voor iedereen uitbreiden. Dit leidde tot intense discussies en conflicten met conservatieven die voor een beperkter stemrecht bleven pleiten.

Signup and view all the flashcards

Het bikameraal systeem

Het systeem waarbij België een twee-kamer systeem krijgt met een Kamer van Volksvertegenwoordigers en een Senaat. De Senaat is meer voor de rijke adel en de Kamer is meer voor de gemiddelde burger.

Signup and view all the flashcards

Progressieve Grondwet

De koning heeft een beperkte macht en de rechten van het individu staan centraal. Dit was een belangrijke verandering ten opzichte van de eerdere monarchie.

Signup and view all the flashcards

Grondwet

Deze wet beschrijft de bevoegdheden van de verschillende onderdelen van de staat, zoals het parlement, de overheid en de rechterlijke macht.

Signup and view all the flashcards

Politieke Vrijheden

Het recht om te vergaderen met anderen en om je mening te uiten in de pers. Dit is belangrijk voor een vrije samenleving.

Signup and view all the flashcards

Rol van het Parlement

Het parlement heeft de macht om wetten te maken, maar zal zich vooral bezig houden met zaken die de rijken en de adel interesseren. Sociale wetten zullen minder aandacht krijgen.

Signup and view all the flashcards

Rol van de Overheid

De taak van de overheid in de 19e eeuw is om de veiligheid te garanderen en het eigendomsrecht te beschermen.

Signup and view all the flashcards

Preventieve Censuur

Een vorm van censuur waarbij de overheid voorkomt dat iets gepubliceerd wordt. Deze vorm van censuur is in de Belgische grondwet verboden.

Signup and view all the flashcards

De haven van Antwerpen

De Fransen maakten de haven van Antwerpen vrij tijdens de bezetting, wat belangrijk was voor de economische ontwikkeling van Antwerpen.

Signup and view all the flashcards

Levensbeschouwelijke breuklijn 1830-1848

De kerk had een belangrijke rol in de levensbeschouwelijke breuklijn tussen 1830 en 1848. De kerk wilde haar invloed in het onderwijs en de samenleving behouden, wat tot conflicten leidde met de liberalen die pleitte voor een meer seculiere samenleving.

Signup and view all the flashcards

Katholieke steun voor industrie

De katholieken veranderden van standpunt en omarmden het idee van industrie en investeringen om rijkdom te creëren. Ze steunden een sociaal-economisch beleid dat vergelijkbaar was met dat van de liberalen.

Signup and view all the flashcards

Wat is het verschil tussen volkssoevereiniteit en nationale soevereiniteit in de Belgische grondwet?

De grondwet van België erkende niet de soevereiniteit van het volk, maar de soevereiniteit van de natie. Dit was een compromis tussen verschillende politieke groeperingen, waaronder de adel en de intellectuelen.

Signup and view all the flashcards

Hoe werd de macht van de koning beperkt in de Belgische grondwet?

De macht van de koning werd beperkt door de grondwet. De adel en de rijke burgerij kregen meer macht, zij werden verkozen in het parlement om de belangen van hun kiezers te verdedigen en de ministers te controleren.

Signup and view all the flashcards

Welke rechten en vrijheden werden in de Belgische grondwet centraal gesteld?

De grondwet stond voor de rechten en vrijheden van het individu. De koning was gebonden aan de grondwet en mocht alleen handelen volgens de bevoegdheden die hem daarin toegekend waren.

Signup and view all the flashcards

Leg de scheiding der machten uit zoals die in de Belgische grondwet omschreven is.

De grondwet stelde een scheiding van machten vast, waarbij de wetgevende macht wetten maakte, de uitvoerende macht deze uitvoerde en de rechterlijke macht recht sprak. Deze machten waren onafhankelijk van elkaar.

Signup and view all the flashcards

Wat houdt de ministeriële verantwoordelijkheid in?

De minister was verantwoordelijk tegenover het parlement en mocht geen beslissingen nemen zonder diens toestemming.

Signup and view all the flashcards

Wat is een contraseign?

De koning moest alle besluiten laten tekenen door een minister. De minister was dan verantwoordelijk voor de besluiten van de koning.

Signup and view all the flashcards

De communautaire breuklijn van 1850 -- 1884

De communistische breuklijn in België tussen 1850 en 1884 werd veroorzaakt door de snelle groei van de industrie, wat leidde tot een toenemende kloof tussen rijkdom en armoede.

Signup and view all the flashcards

Kleinburgerlijke Flaminganten

De kleinburgerlijke Flaminganten, ook wel taalminnaren genoemd, waren de kleine burgerij die politiek actief werden na 1848. Ze pleitten voor het Nederlands in gebieden waar het werd gesproken, maar waren niet separatistisch.

Signup and view all the flashcards

Wat was het doel van de kleinburgerlijke Flaminganten?

De kleinburgerlijke Flaminganten waren niet separatistisch, ze wilden enkel dat het Nederlands naast het Frans erkend werd in gebieden waar het al werd gesproken.

Signup and view all the flashcards

Hoe kregen kleinburgerlijke Flaminganten meer politieke invloed na 1848?

De afschaffing van de zegelbelasting en de verlaging van de kiescijns in 1848 gaf de kleinburgerlijke Flaminganten meer toegang tot de politiek.

Signup and view all the flashcards

Oprichting van naamloze vennootschappen

Gedurende de periode 1850-1884 werden er in België steeds meer naamloze vennootschappen opgericht. Deze vennootschappen maakten het voor rijke individuen mogelijk om te investeren in bedrijven zonder persoonlijk aansprakelijk te zijn voor schulden. Deze juridische constructie zorgde voor een toename van investeringen en stimuleerde de industriële groei.

Signup and view all the flashcards

Wie was Willem I en wat was zijn rol?

Willem I werd in 1815 koning van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Hij kreeg de voormalige Oostenrijkse Nederlanden toegewezen tijdens het Congres van Wenen, ter bescherming tegen Frankrijk. België werd toegevoegd aan Nederland, om een bufferstaat te creëren.

Signup and view all the flashcards

Waarom was de vertegenwoordiging in het Statengeneraal een probleem?

Het Statengeneraal was een vergadering van afgevaardigden uit alle Nederlandse provincies. Hoewel het zuiden een grotere bevolking telde, hadden beide regio's een gelijke stem. Dit leidde later tot ontevredenheid bij de Belgen, omdat ze onvoldoende vertegenwoordigd waren.

Signup and view all the flashcards

Waarom was het onderwijs een punt van conflict tussen Willem I en de Belgen?

Een belangrijk punt van conflict was de controle over het onderwijs. Willem I wilde een centrale rol spelen in het onderwijsbeleid. De kerk, die traditioneel een sterke positie in het onderwijs had, verzette zich hiertegen. De conflicten rond het onderwijs droegen bij tot de spanningen tussen Willem I, de Belgen en de kerk.

Signup and view all the flashcards

Wat waren de problemen met de grondwet van 1815?

De grondwet die in 1815 werd ingevoerd, gaf Willem I aanzienlijke macht. Hij had het recht ministers te benoemen en te ontslaan en kon zelfs invloed uitoefenen op de rechtspraak. Dit leidde tot ongelijke behandeling voor Belgen in vergelijking met Noord-Nederlanders en versterkte het gevoel van onrechtvaardigheid bij de Belgische bevolking.

Signup and view all the flashcards

Wat was het belang van de naamloze vennootschap?

De naamloze vennootschap was een nieuwe vorm van onderneming die vooral de rijken in staat stelde te investeren in de industrie zonder hun eigen vermogen te riskeren. De opkomst van deze vennootschappen leidde tot een concentratie van rijkdom en macht in handen van een kleine groep. De gewone arbeiders profiteerden van deze economische groei echter niet, wat spanningen en sociale onrust veroorzaakte.

Signup and view all the flashcards

Wie waren de vrijdenkers en wat waren hun doelen?

De vrijdenkers waren een groep intellectuelen die kritisch stonden tegenover de macht van de kerk. Ze pleitten voor een geseculariseerd onderwijs en een scheiding van kerk en staat. Hun invloed groeide tijdens de jaren 1860 en werd zichtbaar in het onderwijsbeleid en de afname van kerkelijke invloed op het maatschappelijke leven.

Signup and view all the flashcards

Wie waren de Ultramontanen?

De Ultramontanen waren een extreem-katholieke groep die de absolute macht van de kerk verdedigden. Ze waren tegengewerkt door de vrijdenkers en liberalen, die streven naar een meer seculiere samenleving. De conflicten tussen deze groepen hadden een belangrijke invloed op de politieke en sociale ontwikkelingen in België tijdens de 19e eeuw.

Signup and view all the flashcards

Kerk bouwt meer scholen.

De katholieke kerk beweert dat ze meer scholen kan bouwen dan de staat. Ze willen rijke katholieken aanmoedigen om te doneren.

Signup and view all the flashcards

Leopold II veroordeeld.

De katholieke pers bekritiseert Leopold II omdat hij de nieuwe wet heeft goedgekeurd.

Signup and view all the flashcards

Gods wil boven alles.

De Katholieke kerk gelooft dat de wil van God boven alle andere wetten staat.

Signup and view all the flashcards

Verlies van kerkmacht.

De kerk verliest macht en invloed als kinderen niet meer in een katholieke omgeving opgroeien.

Signup and view all the flashcards

Vrijdenkers

Een groep mensen die pleitten voor een openbaar, niet-religieus onderwijs, gebaseerd op rationaliteit en wetenschap.

Signup and view all the flashcards

Levensbeschouwelijke breuklijn

De aanhoudende strijd tussen vrijdenkers en de katholieke kerk over de invloed van de kerk op de maatschappij, met name op onderwijs en sociale zaken, in de 19e eeuw.

Signup and view all the flashcards

Economische Verschuiving

De periode waarin de economische macht van België verschoof van de kust naar Wallonië, vooral Henegouwen en Luik, vanwege de opkomst van de industriële revolutie.

Signup and view all the flashcards

Ultramontanen

Een groep radicale katholieken die geloven dat Gods woord boven de wet staat en de kerk de hoogste macht moet hebben.

Signup and view all the flashcards

Confederaal systeem

Een systeem waarin de regionale overheden meer macht hebben dan de centrale overheid.

Signup and view all the flashcards

Drie standen

De drie standen van de samenleving onder het ancien régime: de geestelijkheid (clerus), de adel en de derde stand (boeren en stedelingen).

Signup and view all the flashcards

Franse Régime

De Franse bezetting van de Zuidelijke Nederlanden in 1795.

Signup and view all the flashcards

Nationale soevereiniteit

Het concept dat alle burgers samen een natie vormen en dat de natie de soevereiniteit van het land heeft. De wet is hetzelfde voor alle leden van die natie.

Signup and view all the flashcards

Afschaffing van het leenrecht

De afschaffing van het feodale leenstelsel en de bijbehorende privileges tijdens de Franse bezetting.

Signup and view all the flashcards

Aanval op de rijkdom van de kerk

De aanval van de Fransen op de rijkdom van de kerk door het afschaffen van het leenrecht.

Signup and view all the flashcards

Bestuur vanuit Wenen

De Zuidelijke Nederlanden werden bestuurd vanuit Wenen (Oostenrijk) voor de Franse bezetting.

Signup and view all the flashcards

Schoonmoederregimes

De periode waarin de Zuidelijke Nederlanden bestuurd werden door Groot-Brittannië en later door de Verenigde Provinciën, voordat ze onder Oostenrijkse heerschappij kwamen.

Signup and view all the flashcards

Oorlog tussen episcopaat en loge

De bisschoppen (episcopaat) en de vrijmetselaars (loge) waren in oorlog over de vorm van het onderwijs. De katholieken wilden hun geloof uitdragen in scholen, terwijl de liberalen een neutrale school voor iedereen nastreefden.

Signup and view all the flashcards

Geen grondwettelijk hof in België

België had geen grondwettelijk hof om wetten op hun grondwettelijkheid te controleren. De meerderheid in het parlement besliste wat de grondwet inhield.

Signup and view all the flashcards

Kerk bestraft 'goddelozen'

De katholieke kerk dreigde mensen die les gaven in neutrale scholen of kinderen naar neutrale scholen stuurden, geen sacramenten meer te geven.

Signup and view all the flashcards

Staatsscholen leeg?

Door de kerk-sancties zouden de staatsscholen leeg komen te staan, omdat er geen leerkrachten of leerlingen meer zouden zijn.

Signup and view all the flashcards

Wie betaalt voor scholen?

De katholieke kerk kreeg geld van de adel en rijke gelovigen, terwijl de staat de belastingen moest verhogen om de neutrale scholen te financieren.

Signup and view all the flashcards

Liberale nederlaag in 1884

Door de conflicten over onderwijs verloren de liberalen de verkiezingen van 1884 en konden ze nooit meer alleen regeren.

Signup and view all the flashcards

Katholieke overwinning in 1884

De katholieken wonnen de verkiezingen van 1884 en schaften het ministerie van onderwijs af, waardoor het onderwijs terugkeerde naar het lokale niveau zoals in 1842.

Signup and view all the flashcards

Liberale crisis

De liberalen kregen te maken met een moeilijkere periode na de verkiezingen van 1884, waardoor veel liberalen naar de socialistische partij trokken.

Signup and view all the flashcards

Overgangsperiode (tot 1839)

De periode tot 1839 was een onzekere tijd voor België. De internationale erkenning van de Belgische onafhankelijkheid was nog niet definitief en er werd nog steeds vechten tegen de Nederlandse troepen.

Signup and view all the flashcards

Encycliek 'Mirari Vos'

De encycliek 'Mirari Vos', uitgevaardigd in 1832 door de paus, veroordeelde de Belgische grondwet omdat ze liberale ideeën zoals vrijemeningsuiting steunde, wat in strijd was met de katholieke leer.

Signup and view all the flashcards

Conventie van Zonhoven

Deze Conventie werd gesloten in 1833 en legde de grenzen tussen België en Nederland vast. Hiermee werd een einde gemaakt aan de Belgische Onafhankelijkheidsoorlog. Belangrijk was dat het de scheiding tussen België en Nederland concretiseerde.

Signup and view all the flashcards

De Meetingpartij

Een nieuwe politieke partij in Antwerpen, ontstaan uit onvrede over de plannen van de regering om forten te bouwen. De partij pleitte voor de belangen van Antwerpen en verzette zich tegen de forten wegens de negatieve economische impact op de stad.

Signup and view all the flashcards

Meerderheidsstelsel

Het stelsel waarbij de partij die de meeste stemmen behaalt, alle zetels in een kiesdistrict krijgt. Dit stelsel bevordert grote partijen en hindert kleinere partijen.

Signup and view all the flashcards

Waarom verlagen de katholieken de kiesdrempel?

De katholieken zijn niet akkoord met het idee om stemrecht te geven aan mensen met een diploma. Ze proberen meer mensen te laten stemmen door de kiesdrempel te verlagen.

Signup and view all the flashcards

Herkwalificering van belastingen

Het verbod om voor de liberalen te stemmen wordt opgelegd aan cafébazen, waardoor de liberalen een deel van hun stempubliek verliezen.

Signup and view all the flashcards

Waarom zijn de liberalen tegen algemeen stemrecht?

De liberalen willen niet dat iedereen mag stemmen omdat ze bang zijn voor manipulatie door de kerk. Ze pleiten voor een stemrecht dat gebaseerd is op kennis.

Signup and view all the flashcards

Wettelijk land vs Werkelijk land

Het concept dat er een onderscheid is tussen het 'wettelijke land' (degenen die mogen stemmen via cijnskiesrecht) en het 'werkelijke land', waarbij de katholieken de 'werkelijke' bevolking, zoals de mensen die naar de mis gaan, zien als hun kernpubliek.

Signup and view all the flashcards

Verandering macht kerk en haven Antwerpen tijdens Franse Bezetting

De kerk verloor een groot deel van haar macht en bezittingen tijdens de Franse bezetting. De Fransen voerden een nieuw juridisch systeem in en maakten de haven van Antwerpen vrij.

Signup and view all the flashcards

Voorlopig Bewind

De groep die tijdens de Belgische Revolutie van 1830 de macht overnam in Brussel en de revolutie leidde.

Signup and view all the flashcards

Liberale Middenklasse

De liberale middenklasse, die tijdens de Belgische Revolutie de macht van de koning wilde breken en een parlementair regime nastreefde.

Signup and view all the flashcards

Adel & Clerus

De adel en de clerus, die tijdens de Belgische Revolutie een terugkeer naar het Ancien Régime nastreefden en de macht van de koning Willem I wilden beperken.

Signup and view all the flashcards

Volkssoevereiniteit

De belangrijkste eis van de liberale middenklasse tijdens de Belgische Revolutie was dat het volk zelf zijn leiders mocht kiezen.

Signup and view all the flashcards

Parlementair Regime

De liberale middenklasse eiste een parlementair regime, waarbij de macht van het parlement belangrijker was dan die van de koning.

Signup and view all the flashcards

Rechten & Vrijheden

De liberale middenklasse eiste tijdens de Belgische Revolutie de bescherming van de rechten en vrijheden van het individu.

Signup and view all the flashcards

Episcopaat vs. Loge

De bisschoppen, die samen de kerk leiden, staan in conflict met de vrijmetselaars, een geheime organisatie die de kerk als een bedreiging ziet.

Signup and view all the flashcards

Vrijheid van onderwijs: Twee interpretaties

De katholieken pleiten voor een bevoorrechte rol van de kerk in het onderwijs, terwijl de liberalen vinden dat er een keuze moet zijn tussen neutrale en katholieke scholen.

Signup and view all the flashcards

Sancties van de kerk

De kerk stelt straffen in voor iedereen die lesgeeft of kinderen naar neutrale scholen stuurt, zoals het niet meer toedienen van sacramenten.

Signup and view all the flashcards

Financiële strijd tussen kerk en staat

De kerk heeft meer middelen door donaties van rijke gelovigen, terwijl de staat belastingen moet verhogen om neutrale scholen te financieren.

Signup and view all the flashcards

Unie voor het Herstel van de Grieven

De katholieke Unie voor het Herstel van de Grieven is een politieke beweging die gevormd wordt na de nederlaag van de liberalen in 1884.

Signup and view all the flashcards

Overwinning van de katholieken in 1884

Na de overwinning van de katholieke partij in 1884 wordt het ministerie van onderwijs afgeschaft en gaat de kerk terug naar de bevoorrechte positie van 1842.

Signup and view all the flashcards

Invloed van de kerk op individuen

De kerk beïnvloedt individuen door dreigen met straffen en door te pleiten voor donaties om haar invloed te versterken.

Signup and view all the flashcards

De dalende populariteit van de liberalen

De liberalen verliezen hun macht na 1884 en kunnen nooit meer alleen regeren omdat de katholieke partij de meeste stemmen krijgt.

Signup and view all the flashcards

Wat was het probleem met de Grondwet van 1815?

De Grondwet van 1815 was een bron van conflicten tussen de Belgen en Willem I. De Europese grootmachten wilden dat Willem I de macht aan zijn onderdanen zou geven, maar hij bleef vastberaden om zijn absolute macht te handhaven.

Signup and view all the flashcards

Waarom was er geen ministeriële verantwoordelijkheid?

Willem I kon ministers benoemen en ontslaan zonder enige verantwoordelijkheid tegenover het parlement. Dit gaf hem volledige controle over de uitvoerende macht en maakte het moeilijk om hem tegen te spreken.

Signup and view all the flashcards

Wat was er problematisch aan de eerste vergadering van de Staten-Generaal?

De eerste vergadering van de Staten-Generaal, een bijeenkomst van vertegenwoordigers van de verschillende provincies, vond plaats in Brussel. Het zuiden en het noorden hadden evenveel stemmen ondanks de grotere bevolking in het zuiden. Dit was een bron van onvrede voor de Belgen.

Signup and view all the flashcards

Wat was een probleem met de tienjarige begroting?

De staat had het recht om belastingen te heffen zonder controle van het parlement. Deze tienjarige begroting gaf Willem I vrije hand met de schatkist en bemoeilijkte het voor de Belgen om hun financiële belangen te beschermen.

Signup and view all the flashcards

Waarom was Willem I in conflict met de kerk?

Willem I wilde meer invloed in het onderwijs en belemmerde de kerk om haar invloed te behouden. De kerk beschuldigde hem van goddeloosheid en verzette zich krachtig tegen deze poging om macht te grijpen.

Signup and view all the flashcards

Wat was de klacht van de Belgen over de voorkeursbehandeling voor de Noord-Nederlanders?

De Belgen klaagden over de voorkeursbehandeling voor de Noord-Nederlanders in belangrijke functies. De Belgen voelden zich gediscrimineerd en kregen minder kansen om hogerop te komen in het leger en rechtswezen.

Signup and view all the flashcards

Welke impact had de oprichting van naamloze vennootschappen?

De oprichting van naamloze vennootschappen gaf de rijkere klasse de mogelijkheid om te investeren zonder persoonlijk risico te lopen. Dit versterkte de macht van de rijke elite en leidde tot een grotere ongelijkheid in de samenleving.

Signup and view all the flashcards

Wat was de convergentie tussen liberalisme en katholicisme?

In de periode 1850-1884 groeide de industrie snel en werden er nauwe banden gesmeed tussen liberalen en katholieken. De industrie voorzag beide groepen van voordelen en hun politieke standpunten begonnen meer op elkaar te lijken.

Signup and view all the flashcards

Onderwijs in 1842: de wet van Nothomb

De wet die bepaald dat elke gemeente een lagere school moet hebben. Dit gaf de katholieken een machtspositie op het platteland, waardoor er katholieke scholen werden opgericht.

Signup and view all the flashcards

Overgangsperiode (1830-1839)

De periode van onzekerheid en instabiliteit na de Belgische revolutie van 1830. De nieuwe staat moest zich consolideren en internationale erkenning verwerven.

Signup and view all the flashcards

Gemeentewet (1842)

In 1842 werd vastgelegd dat elke gemeente een school moest hebben, maar op het platteland domineerde de kerk, waardoor alleen katholieke scholen beschikbaar waren.

Signup and view all the flashcards

Poging tot onderwijsneutralisatie

Charles Rogier probeerde in 1850 het onderwijs te neutraliseren door te pleiten voor scholen die niet verbonden waren aan een specifieke religie. De bisschoppen protesteerden fel, waardoor Rogier zijn ministerpost verloor.

Signup and view all the flashcards

Conflict Laurent & Brasseur

Het conflict in 1856 draaide rond de professoren François Laurent en Brasseur. Laurent bepleitte het protestantisme als een moderner geloof. Brasseur stelde in zijn les de goddelijkheid van Jezus ter discussie.

Signup and view all the flashcards

Kloosterwet (1857)

De kloosterwet, ingevoerd in 1857, had te maken met de wereldlijke macht van de kerk. De kerk had een sterke invloed op het onderwijs, armenzorg en ziekenzorg. De liberalen/vrijdenkers wilden die macht inperken.

Signup and view all the flashcards

Gevolgen van het conflict rond Laurent & Brasseur

De studenten die de lessen van Laurent en Brasseur volgden, vertelde hun ouders over wat ze geleerd hadden. De ouders klaagden bij de bisschop van Gent, die eiste dat de professoren ontslagen werden. Hoewel ze niet ontslagen werden, kregen ze wel een berisping.

Signup and view all the flashcards

Val Unionistische Regering

De kloosterwet leidde tot de val van de laatste unionistische regering in 1857. De liberalen/vrijdenkers wantrouwden de macht van de kerk en wilden die macht inperken.

Signup and view all the flashcards

Rechten van het individu

De grondwet van 1831 gaf de individu belangrijke rechten en vrijheden. De grondwet zorgde ervoor dat de koning gedwongen was om te voldoen aan de wetten die in de grondwet waren vastgesteld.

Signup and view all the flashcards

Liberale Economie in België

De liberale partij in België streefde naar een beperkte rol van de staat in de economie. Ze bepleitten lage belastingen en steunden ondernemingen door middel van infrastructuurprojecten zoals de aanleg van kanalen. Toch moesten bedrijven vrij zijn om te opereren, zonder overmatige bemoeienis van de overheid.

Signup and view all the flashcards

Oprichting van de Nationale Bank (1850)

De Nationale Bank van België werd opgericht in 1850, met een gemengde eigendomsstructuur. De overheid was eigenaar, maar private aandeelhouders konden ook investeren. Dit stimuleerde de economische groei door de bank in staat te stellen geld uit te lenen en dividenden uit te keren.

Signup and view all the flashcards

Nationale Bank en Société Générale

De Nationale Bank bood hulp aan de Société Générale, die voorheen verantwoordelijk was voor kredietverlening. Door middel van strenge regels werd speculatie voorkomen en moest de Société Générale voorzichtig investeren om het geld te beschermen van de economie.

Signup and view all the flashcards

Afschaffing van Gemeentelijke Tollen (1860)

De gemeentelijke tollen werden afgeschaft in 1860. In plaats daarvan werd het gemeentekrediet geïntroduceerd: een bank die leningen aan de gemeenten verleende. Gemeenten konden zelf aandeelhouder worden om winst te maken.

Signup and view all the flashcards

Algemene Spaar- en Lijfrentekas (1865)

De Algemene Spaar- en Lijfrentekas bank, opgericht in 1865, had als doel de arbeiders te binden aan het systeem. Een spaarboekje met een klein rentepercentage zorgde ervoor dat arbeiders iets te verliezen hadden en minder geneigd waren tot opstand.

Signup and view all the flashcards

Handelsverdragen in de 19e eeuw

Vanaf de jaren 1860 sloot België handelsverdragen met belangrijke buurlanden zoals Nederland, Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland. Deze verdragen bevorderden de Belgische industrie door middel van vrije handel en de toegang tot nieuwe markten.

Signup and view all the flashcards

Liberale Wetgeving

De liberale partij in België schreef wetgeving op vraag van werkgevers, zonder rekening te houden met partijgrenzen. Het liberale programma was gericht op het bevorderen van het bedrijfsleven en het minimaliseren van overheidsinmenging.

Signup and view all the flashcards

Liberale Programma

De liberale partij in België stond bekend om hun krachtige voorstanders van economische liberalisering en de bescherming van het private eigendom. Hun programmapunten waren gericht op het creëren van een gunstig klimaat voor bedrijven en ondernemers.

Signup and view all the flashcards

Liberale economische visie

Liberalen pleiten voor een open economie en willen meer ruimte voor industrie, waardoor ze protectionisme en de macht van grootgrondbezitters willen aanpakken.

Signup and view all the flashcards

Overheidsbeleid voor economische groei

Om de export te stimuleren investeert de overheid in betere infrastructuur zoals kanalen, wegen en spoorwegen, en wordt er gewerkt aan handelsverdragen met buurlanden zoals Duitsland en Frankrijk.

Signup and view all the flashcards

Katholieken en industrie

De overheid verlaagt protectionistische barrières en faciliteert export, waardoor de katholieken bezorgd zijn dat de industrie te veel macht krijgt.

Signup and view all the flashcards

Laissez-faire arbeidsmarkt

De overheid kiest voor een laissez-faire beleid in de arbeidsmarkt, wat betekent dat de werknemer en werkgever als gelijken gezien worden en stakingen en vakbonden verboden zijn.

Signup and view all the flashcards

Arbeidsomstandigheden in de 19e eeuw

De arbeiders bevinden zich in een moeilijke situatie met geen wetten tot bescherming, terwijl liefdadigheid een kleine verlichting biedt.

Signup and view all the flashcards

Vroegsocialisme in België

Groepen die ijveren voor een betere leefwereld en kritiek hebben op de ongelijkheid van de maatschappij, maar weinig succesvol zijn.

Signup and view all the flashcards

Douane-unie en Belgische neutraliteit

Frankrijk stelt een douane-unie voor, waarbij beide landen gezamenlijk een tarief op invoer bepalen en deze verdelen. België weigert echter vanwege bezorgdheden over Frans dominantie en behoud van neutraliteit.

Signup and view all the flashcards

Concurrentie tussen België en Frankrijk

België exporteert veel producten, maar Frankrijk heeft meer consumenten. Deze ongelijke verhoudingen kunnen leiden tot concurrentie tussen beide landen.

Signup and view all the flashcards

Wat was de Antwerpse Meetingpartij?

De Antwerpse Meetingpartij was een lokale partij die kritiek had op de manier waarop liberale kiesverenigingen hun kandidaten kozen. Zij pleitten voor een meer rechtstreekse keuze van kandidaten en voor het bevorderen van de belangen van Antwerpen boven die van nationale partijen.

Signup and view all the flashcards

Wat is de sociaal progressieve beweging?

De sociaal progressieve beweging pleitte voor het invoeren van algemeen stemrecht, waarbij iedereen, ongeacht zijn opleiding of inkomen, het recht kreeg stem. Dit was een controversieel idee in de 19e eeuw, waarbij conservatieve krachten dit tegenwerkten.

Signup and view all the flashcards

Wat is de levensbeschouwelijke breuklijn van 1850-1884?

De levensbeschouwelijke breuklijn van 1850-1884 was een spanningen tussen liberalen en katholieken in België, voortkomend uit de snelle industrialisatie. Deze breuklijn leidde tot conflicten over economisch beleid en sociale kwesties.

Signup and view all the flashcards

Wat betekende de afschaffing van het coalitieverbod in 1866?

Het afschaffen van het coalitieverbod in 1866 betekende dat er geen verbod meer bestond op het vormen van politieke coalities. Dit maakte het voor meer mensen mogelijk om te stemmen en breidde de politieke participatie uit.

Signup and view all the flashcards

Wat was het effect van de verlaging van de kiescijns in 1871?

De verlaging van de kiescijns in 1871 zorgde ervoor dat meer mensen, vooral in de steden en provincies, het recht kregen om te stemmen. Dit was deels een reactie op de groeiende druk van de progressieve sociale middenklasse.

Signup and view all the flashcards

Wat was het capacitaire stemrecht van 1883?

Het capacitaire stemrecht, geïntroduceerd in 1883, gaf inwoners met een bepaalde opleiding het recht om te stemmen, maar alleen voor gemeenteraadsverkiezingen. Dit was een stap in de richting van meer democratie, maar algemeen stemrecht bleef controversieel.

Signup and view all the flashcards

Wie won de gemeenteraadsverkiezingen van 1857?

De liberalen wonnen de gemeenteraadsverkiezingen van 1857. Dit betekende dat de unionistische regering moest aftreden en de liberalen aan de macht kwamen. Ze zouden tot 1870 aan de macht blijven.

Signup and view all the flashcards

Wat was de rol van de kerk volgens de Doctrinaire liberalen?

De Doctrinaire liberale partij erkende de belangrijke rol van de kerk in de samenleving. Ze meenden dat de kerk de bevolking rustig kon houden en kon voorkomen dat arbeiders in opstand kwamen. De kerk speelde een belangrijke rol in de stabiliteit en rust van de samenleving tot het einde van de 1870s.

Signup and view all the flashcards

De Kloosterwet (1857)

De Kloosterwet stelde voor dat geld voor liefdadigheid via de kerk zou verlopen, onder controle van lokale besturen, die in de meeste gevallen katholiek waren. Deze wet trok fel protest van de liberalen aan, die de macht van de kerk wilden beperken.

Signup and view all the flashcards

Overheidscontrole over Kerkgoederen (1866-1869)

In 1866-1869 nam de overheid de controle over kerkelijke goederen over. Dit betekende een aanzienlijke vermindering van de financiële macht van de kerk en een belangrijke stap naar een meer geseculariseerd beleid.

Signup and view all the flashcards

Het Schoolstrijd

Het conflict tussen katholieken en liberalen over de rol van de kerk in het onderwijs. De kerk wilde het onderwijs domineren, terwijl de liberalen pleitten voor een neutraal onderwijs.

Signup and view all the flashcards

Kerk en Sacramenten

De kerk weigert de sacramenten te geven aan mensen die lesgeven in neutrale scholen of aan ouders die hun kinderen naar neutrale scholen sturen. Dit was een strategie om de neutrale scholen te ondermijnen en de kerkmacht te versterken.

Signup and view all the flashcards

Financiering van Scholen

De kerk krijgt financiële steun van de adel en rijke gelovigen, terwijl de staat de belastingen moet verhogen om neutrale scholen te financieren. Dit leidde tot een perceptie dat de kerk alleen om geld gaf.

Signup and view all the flashcards

Katholieke Overwinning

De katholieke partij wint de verkiezingen van 1884 en schaft het ministerie van onderwijs af. Ze herstellen het regime van 1842, wat betekent dat de kerk weer meer macht heeft over het onderwijs.

Signup and view all the flashcards

Godsdienst in Onderwijs

De kerk streeft naar een maatschappij waar de godsdienst de grondslag vormt voor de morele waarden die in het lager onderwijs worden doorgegeven. De liberalen zoeken daarentegen naar een neutraal systeem.

Signup and view all the flashcards

Unie voor het Herstel

De katholieke partij lanceert een programma genaamd 'de Unie voor het Herstel van de Grieven' als reactie op hun verlies van de macht in het onderwijs. Dit programma is gericht op het terugwinnen van hun macht.

Signup and view all the flashcards

Verlies Liberalen

De liberale partij behoudt na de verkiezingen van 1884 nooit meer de volledige macht in België. De liberalen verliezen hun meerderheid in het parlement aan de katholieke partij.

Signup and view all the flashcards

Kerkelijke Invloed

De kerk heeft een sterke invloed op het onderwijs en de sociale organisatie in België. De kerk wil de controle over het onderwijs behouden en protesteert tegen de pogingen van de liberalen om het onderwijs te neutraliseren.

Signup and view all the flashcards

De Frontbeweging

Een beweging die pleit voor een onafhankelijk Vlaanderen, bestuurd door Nederlandstaligen, en de scheiding van België.

Signup and view all the flashcards

Federalisme

Een vorm van staatsinrichting waarbij verschillende gebieden, zoals Vlaanderen en Wallonië, een zekere mate van zelfbestuur krijgen.

Signup and view all the flashcards

De schade van de oorlog aan België

De schade die België ondervond tijdens de Eerste Wereldoorlog, met inbegrip van verwoesting, hongersnood en slachtoffers.

Signup and view all the flashcards

Collaboratie tijdens de Eerste Wereldoorlog

De samenwerking van Belgen met de Duitse bezetter tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Signup and view all the flashcards

Cyriel Verschaeve

Een priester die een belangrijke rol speelde in de Frontbeweging en pleitte voor een onafhankelijk Vlaanderen.

Signup and view all the flashcards

Algemeen enkelvoudig stemrecht (AES)

Een politiek systeem waarbij alle volwassen mannen vanaf 21 jaar mogen stemmen.

Signup and view all the flashcards

Wat was de belangrijkste verandering in het Vlaamse kiesrecht in 1921?

In 1921 werd het algemeen enkelvoudig stemrecht (AES) ingevoerd in België, waardoor mannen vanaf 21 jaar kiesrecht kregen.

Signup and view all the flashcards

Wat was het resultaat van de amnestie in 1937?

De regering stelde in 1937 een amnestieregeling voor, maar deze gold niet voor politieke collaboratie, zoals het geval was voor Borms.

Signup and view all the flashcards

Wat was het belangrijkste verzoek van de socialisten in 1918?

De socialisten eisten in 1918 dat staken niet langer strafbaar zou zijn. Dit was afgesproken in 1866, maar staken bleef een misdaad.

Signup and view all the flashcards

Waarom waren de socialisten en liberalen tegenstander van actief stemrecht voor vrouwen?

De socialisten en liberalen vonden dat vrouwen minder onafhankelijk waren vanwege beperkte onderwijskansen en invloed van de pastoor.

Signup and view all the flashcards

Wat was het doel van de commissie die in 1934 werd opgericht?

In 1934 werd er een commissie opgericht die per dossier ging bekijken of het mogelijk was om mensen te herstellen. Dit betrof de 1637 mensen die waren afgezet vanwege hun samenwerking met de Duitsers.

Signup and view all the flashcards

Wat waren de straffen voor activisten in de naoorlogse periode?

De activisten verloren hun burgerlijke en politieke rechten voor 10 jaar. Ze mochten niet verkozen worden en geen bestuurder van hun vennootschap zijn. Ze moesten ook schadevergoeding betalen aan de staat.

Signup and view all the flashcards

Katholieke hegemonie (1884-1918)

De periode tussen 1884 en 1918, waarin katholieke partijen consequent de macht hielden in de Belgische politiek.

Signup and view all the flashcards

Sociaal-economische breuklijn (1885-1914)

De sociale en economische tegenstelling tussen de groeiende industrie en de miserie die veel arbeiders ervoeren, met name door de ongelijkheid in rijkdom.

Signup and view all the flashcards

Opkomst van de socialisten (1884-1914)

De opkomst van de socialistische beweging als een belangrijke politieke kracht in België, die de slechte omstandigheden van arbeiders aankaartte.

Signup and view all the flashcards

Belgische economische bloei (1885-1914)

De periode waarin België een economische bloeiperiode doormaakte, met name aan de hand van industriële innovatie en uitbreiding.

Signup and view all the flashcards

Verruiming van de democratie (1885-1914)

De vergroting van het stemrecht in België, waardoor alle mannen boven de 25 jaar stemrecht kregen, maar met behoud van het kapitalistische systeem.

Signup and view all the flashcards

Conflict arbeiders en ondernemers (1885-1914)

Het conflict tussen de arbeiders die arm bleven ondanks de economische groei en de rijke ondernemers die profiteerden van de booming industrie.

Signup and view all the flashcards

Tweede industriële revolutie (1885-1914)

De periode waarin de Tweede Industriële Revolutie in België plaatsvond, met innovatie in chemie, metallurgie en nieuwe energiebronnen.

Signup and view all the flashcards

Uitbreiding naar nieuwe markten (1885-1914)

De uitbreiding van de Belgische economische activiteiten naar andere continenten door middel van investeringen, zoals in Rusland, China en Amerika.

Signup and view all the flashcards

Katholieke scholen

De katholieke kerk probeerde haar macht te behouden door middel van het bouwen van meer scholen. Ze drongen aan op donaties voor katholieke scholen, waarbij ze rijkere katholieken aanspoorden om hun 'adelsplicht' te vervullen.

Signup and view all the flashcards

Vrijhandel in de 19e eeuw

Het systeem van vrijhandel, waarbij producten zonder hoge belastingen konden worden geïmporteerd en geëxporteerd, werd in de 19e eeuw steeds populairder in België.

Signup and view all the flashcards

Liberalen en de katholieke kerk (1850 - 1884)

De liberalen en de katholieke kerk hadden verschillende visies op de rol van de kerk in de samenleving. De liberalen wilden de macht van de kerk terugdringen, terwijl de katholieke kerk haar invloed wilde behouden.

Signup and view all the flashcards

De wet van Nothomb (1842)

De wet van Nothomb uit 1842 verplicht elke gemeente om een lagere school op te richten. De gemeenteraad, gekozen door de burgers gebaseerd op het cijnskiesrecht, is verantwoordelijk voor het oprichten van de school. Door de dominantie van katholieken op het platteland, worden daar voornamelijk katholieke scholen met pastoors als leraren geopend. In steden, waar liberalen meer aan de macht zijn, worden neutrale scholen opgericht.

Signup and view all the flashcards

Kieswijkenwet (1842)

Deze kieswijkenwet, ingevoerd in 1842, geeft aan de partijen de macht om de grenzen van kiesgebieden aan te passen om zo meer stemmen te kunnen halen. De stad wordt opgedeeld in verschillende districten, waardoor katholieken hun stemmen kunnen concentreren in gebieden waar ze een meerderheid hebben. Dit maakt het voor liberalen moeilijker om in steden de meerderheid te behalen.

Signup and view all the flashcards

Financiering van lager onderwijs (1842)

De leerkrachten op de katholieke scholen zijn vaak pastoors, terwijl in de neutrale scholen andere leraren lesgeven. De financiering voor de scholen komt van de staat, maar het geld wordt rechtstreeks aan de leerkracht gegeven, zelfs zonder officieel diploma.

Signup and view all the flashcards

Invloed van onderwijs op politieke voorkeuren

Kinderen die op katholieke scholen opgroeien, krijgen een sterke nadruk op gezag en de macht van de kerk. Dit kan hun politieke voorkeuren later beïnvloeden, wat zou kunnen leiden tot een grotere invloed van het katholicisme in de maatschappij.

Signup and view all the flashcards

Invloed van de Katholieke Kerk op onderwijs

De invloed van de kerk op het onderwijs in België was groot in de 19e eeuw. Katholieke scholen waren dominant op het platteland, terwijl neutrale scholen opkwamen in de steden.

Signup and view all the flashcards

Politieke strategie van de Katholieken

De katholieken in België gebruikten hun politieke macht om hun ideologie te promoten en te waarborgen dat hun invloed in de samenleving behouden bleef.

Signup and view all the flashcards

Belang van onderwijs voor katholieke invloed

De dominante rol van de Katholieke Kerk in het onderwijs in België had een belangrijke impact op de manier waarop kinderen opgevoed werden en politiek denken ontwikkelden.

Signup and view all the flashcards

De kerk gebruikt de volkstaal

De kerk probeert zich te onderscheiden van de socialisten door zich te richten op de gewone mensen en hun taal te spreken.

Signup and view all the flashcards

De katholieke arbeiderszuil

De katholieke arbeidersbeweging is kleiner dan die van de socialisten, maar heeft voordelen doordat priesters mensen kunnen verenigen en er pendelarbeid mogelijk is.

Signup and view all the flashcards

Daensisme

Daens, een katholieke priester, richt de Christenvolkspartij op en betreedt in 1892 het parlement. Hij breekt met de kerk en werkt samen met de socialisten.

Signup and view all the flashcards

Gemeentekieswet van Burlet

De katholieke premier Burlet voert een nieuwe gemeentekieswet in om de socialisten minder stemrecht te geven.

Signup and view all the flashcards

Meervoudig stemrecht in gemeenten

De nieuwe gemeentekieswet voert een meervoudig stemrecht in, waardoor mensen met meer geld meer stemmen krijgen, en de minimumleeftijd voor stemmen wordt verhoogd.

Signup and view all the flashcards

La loi des quatre infamies

De nieuwe gemeentekieswet wordt fel bekritiseerd door de socialisten, die deze wet de 'la loi des quatre infamies' noemen.

Signup and view all the flashcards

De kerk in de 19e eeuw

De kerk heeft een belangrijke rol gespeeld in het onderwijs en het culturele leven van België, maar haar rol en invloed zijn in de loop van de 19e eeuw verschoven.

Signup and view all the flashcards

Katholieke kerk en economie

De industriële bloei in België in de 19e eeuw leidde tot een hervorming van het economisch beleid door de katholieke kerk.

Signup and view all the flashcards

Wanneer begon de breuk tussen Frans en Nederlands?

De breuk tussen het Frans en het Nederlands begon tijdens het Franse Régime in 1795. Franse wetten werden ingevoerd en de elite, met inbegrip van ambtenaren, rechters en verkozenen, schakelde over op het Frans.

Signup and view all the flashcards

Waarom stokte de groei van het Nederlands na 1830?

Na de Belgische Revolutie van 1830, ondanks de grondwettelijke taalvrijheid, bleef Frans de dominante officiële taal. De cijnskiesrecht zorgde ervoor dat vooral Franstalige mensen in het parlement konden stemmen, wat de promotie van Nederlands belemmerde.

Signup and view all the flashcards

Hoe werd Brussel verfranst?

De verfransing van Brussel kwam door de toestroom van Franstalige inwoners, onder wie werknemers in de administratie, advocaten en kapitaalkrachtige buitenlanders. Deze groei vanaf 1830 versterkte de dominante positie van het Frans in de stad.

Signup and view all the flashcards

Wat was de invloed van Willems en Conscience op de Nederlandse taal?

Willems en Conscience, belangrijke Nederlandse literatoren, schreven in het Nederlands, maar voor een klein publiek. Hoewel Conscience door Leopold I werd gevraagd voor taallessen en spellingswerk, hadden ze weinig aanzien in het Franstalige België.

Signup and view all the flashcards

Wat was Conscience's visie op taal en identiteit?

Conscience streefde naar een sterke Belgische identiteit, niet naar Vlaamse onafhankelijkheid. Het was belangrijk om een tweede taal en cultuur in België te behouden om te voorkomen dat België door Frankrijk zou worden geannexeerd.

Signup and view all the flashcards

Wat was de houding van Willems en Conscience tegenover Franstaligen in Vlaanderen?

Willems en Conscience vonden het geen probleem dat Franstaligen in Vlaamse gebieden leefden.

Signup and view all the flashcards

Frontbeweging

Een beweging die voor pleit voor één taal, in dit geval Nederlands, en voor zelfbestuur van Vlaanderen in die taal.

Signup and view all the flashcards

Schade door de oorlog

De schade die België tijdens de Eerste Wereldoorlog heeft geleden, waaronder steden die verwoest werden, hongersnood, algemene armoede en duizenden slachtoffers.

Signup and view all the flashcards

Collaboratie

Het leveren van goederen en diensten aan de Duitsers door Belgische burgers tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Signup and view all the flashcards

Verklikte medeburgers

Het aangeven van medeburgers aan de Duitse bezetter tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Signup and view all the flashcards

Straf voor collaboratie

De straffen die werden opgelegd aan mensen die tijdens de Eerste Wereldoorlog met de Duitsers hadden samengewerkt, inclusief activisten die veroordeeld werden en soms zelfs de doodstraf kregen.

Signup and view all the flashcards

Radicalisering

Acties die ertoe leiden dat een beweging steeds meer extreme standpunten inneemt.

Signup and view all the flashcards

De rol van de kerk in België (1830)

De kerk had een belangrijke invloed op het dagelijks leven in België in de vroege jaren van de onafhankelijkheid. Ze beheerden niet alleen kerkelijke zaken, maar ook onderwijs en het registreren van geboortes, huwelijken en doden.

Signup and view all the flashcards

Het Mirari Vos en de Belgische grondwet

Het Mirari Vos werd uitgegeven door de paus in 1832 als kritiek op de Belgische grondwet die liberale vrijheden zoals persvrijheid en onderwijs vrijheid steunde. De paus zag dit als een verzwakking van de macht van de kerk.

Signup and view all the flashcards

De reactie van de Belgische bisschoppen op Mirari Vos

De Belgische bisschoppen verzekerden de paus dat ze hun invloed zouden behouden in België, wat leidde tot een conflict tussen kerk en staat over de mate van religieuze macht in de samenleving.

Signup and view all the flashcards

De kieswet van 1831 en de macht van de kerk

De kieswet van 1831 stelde dat je een minimum aan belastingen moest betalen om te kunnen stemmen. Dit systeem bevoordeelde mensen op het platteland, waar de belastingen lager waren, wat resulteerde in meer katholieke stemmen.

Signup and view all the flashcards

De Universiteit van Leuven en de levensbeschouwelijke breuklijn

De afschaffing van de Rijksuniversiteit Leuven in 1835 door katholieke politici om de Katholieke Universiteit Leuven te stichten, leidde tot een strijd met de liberalen die reageerden door de ULB in Brussel op te richten.

Signup and view all the flashcards

De sociaal-economische breuklijn van 1850-1884

Deze benadrukt een periode van snelle industriële groei in België tussen 1850 en 1884. De rijkdom concentreerde zich in de handen van een kleine elite, terwijl de meeste arbeiders in armoede leefden.

Signup and view all the flashcards

Convergentie: liberalisme en katholicisme

De opmars van de industrie bracht een aanzienlijke verandering in de economie van België en leidde tot een convergentie tussen de belangen van liberalen en katholieken, die beiden economische vooruitgang zagen als gunstig voor de samenleving.

Signup and view all the flashcards

Gemeentewet 1836

De Gemeentewet van 1836 regelde de verkiezingen voor de gemeenteraad. De burgemeester moest wel benoemd worden door de Koning, vanwege de dreiging van Orangisme.

Signup and view all the flashcards

Liberaal programma 1847

De liberale partij kwam in 1847 aan de macht met Rogier en Frère. Hun programma omvatte scheiding van kerk en staat, aanpassing van lager onderwijs, herstel van kieswijken, gelijke kiescijns en verbetering van de situatie voor de arbeiders.

Signup and view all the flashcards

Angst voor een revolutie in België (1848)

De liberale overwinning in 1847 en de revolutie in Parijs in 1848 zorgden voor angst voor een revolutie in België. De liberalen introduceerden hervormingen om ontevredenheid te voorkomen.

Signup and view all the flashcards

Afschaffing differentiële kiescijns (1848)

De afschaffing van de differentiële kiescijns (1848) had tot gevolg dat iedereen dezelfde kiescijns moest betalen. Dit zorgde voor meer stemrecht en meer steun voor de liberalen.

Signup and view all the flashcards

Afschaffing zegelbelasting (1848)

De afschaffing van de zegelbelasting (1848) maakte kranten toegankelijk voor iedereen, niet alleen de rijken. Dit had sociale en culturele gevolgen.

Signup and view all the flashcards

De rol van de staat volgens de liberalen

De liberalen stonden achter een beperkte rol van de staat in de economie. Ze pleitten voor lage belastingen en minimale overheidsinterventie, behalve in gevallen zoals het aanleggen van kanalen en de ondersteuning van de Belgische frank.

Signup and view all the flashcards

De ideeën over succes volgens de liberalen

De liberalen ondersteunden de industrialisering en waren voorstander van vrijhandel. De liberalen waren van mening dat het individuele succes voornamelijk afhing van eigen inspanningen.

Signup and view all the flashcards

Praktische stappen van de liberalen voor de economie

De liberalen waren voorstander van wetten die de economische groei bevordertten. Dit omvatte de afschaffing van tolheffingen, het vereenvoudigen van procedures voor naamloze vennootschappen en het bevorderen van de vrijheid op de beurs.

Signup and view all the flashcards

De oprichting van de Nationale Bank van België

De Nationale Bank werd opgericht in 1850 als een gemengde entiteit, met zowel overheidsdeelneming als particuliere aandeelhouders. De bank had als doel de monetaire stabiliteit te bevorderen en winst te genereren.

Signup and view all the flashcards

De rol van de Nationale Bank in de economie

De Nationale Bank bood assistentie aan de Société Générale, die geld uitleende. Dit was bedoeld om te voorkomen dat de Société Générale overmatig ging speculeren met geld van de burgers.

Signup and view all the flashcards

De impact van liberale ideeën op de economie

De liberale ideeën gaven prioriteit aan vrijhandel, lage belastingen en minimale overheidsinterventie. Dit had een belangrijke invloed op de economische ontwikkeling in België, waardoor de industrialisering werd bevorderd.

Signup and view all the flashcards

De gedeelde mening over de arbeidersklasse

De katholieken en de liberalen waren het erover eens dat de arbeidersklasse tevreden moest zijn met hun positie in de samenleving. Katholieken benadrukten Gods wil, terwijl liberalen geloofden in eigen verantwoordelijkheid voor succes.

Signup and view all the flashcards

De convergentie van katholieken en liberalen

De katholieke kerk en de liberalen stonden achter het principe van 'laisser-faire' en ondersteunden de economische groei door middel van vrijhandel en minimale overheidsinterventie. Dit leverde hen economisch voordeel op.

Signup and view all the flashcards

Communautaire Breuklijn (1830)

De communautaire breuklijn in België tijdens de revolutie van 1830 ging over degenen die meer rechten wilden voor het Nederlands versus degenen die alleen Frans wilden gebruiken. Deze breuklijn was diep geworteld in de revolutie.

Signup and view all the flashcards

Franstalige Revolutie (1830)

De Belgische revolutie van 1830 was Franstalig. Alle officiële documenten in het Nederlands werden in het Frans vertaald. De revolutionairen spraken Frans en keken naar de Franse revolutie van 1830, wat belangrijke gevolgen had.

Signup and view all the flashcards

Taalgebruik in België (1830)

Het Frans werd aan het hof en in de hogere kringen gesproken, terwijl de rechtbanken en administratie in de volkstaal functioneerden. Dit leidde tot een kloof tussen de elite en het volk.

Signup and view all the flashcards

Preventieve Maatregelen (1830-1848)

De liberale partij, geleid door Frère Orban en Rogier, nam preventieve maatregelen om te voorkomen dat er een revolutie zou plaatsvinden. Ze marginaliseerden de arme arbeiders door hun rechten te beperken..

Signup and view all the flashcards

Sociaal-Economische Situatie (1830-1848)

De situatie van de arbeiders verbeterde niet tussen 1830 en 1848 vanwege preventieve maatregelen. Er was eigendomsrecht en kapitalisme, maar geen sociale maatregelen voor de arbeiders.

Signup and view all the flashcards

Industriële Groei (1850-1884)

De industriële groei in België tijdens deze periode, met name in de textiel-, kolen-, machine- en wapenindustrie, leidde tot een groeiende kloof tussen rijkdom en armoede.

Signup and view all the flashcards

Naamloze Vennootschappen (1850-1884)

De oprichting van naamloze vennootschappen bood rijke mensen de mogelijkheid om te investeren zonder persoonlijk risico te lopen. Dit versterkte de ongelijkheid tussen de rijken en de armen.

Signup and view all the flashcards

Residentieplicht

Een wet die voorschrijft dat men 3 jaar in een gemeente moet wonen om te mogen stemmen.

Signup and view all the flashcards

Evenredige vertegenwoordiging

Een systeem waarbij het aantal zetels in het parlement proportioneel wordt verdeeld aan de hand van het aantal % stemmen dat elke partij behaalt.

Signup and view all the flashcards

Meerderheidssysteem

Een verkiezingssysteem waarbij de partij die de meeste stemmen haalt, alle zetels in een kieskring krijgt.

Signup and view all the flashcards

Afschaffing van het Meerderheidssysteem

Een belangrijk moment in de Belgische geschiedenis waarbij het meerderheidssysteem werd afgeschaft en evenredige vertegenwoordiging werd ingevoerd.

Signup and view all the flashcards

Vrouwen in de Belgische politiek

De rol van vrouwen in de Belgische politiek aan het einde van de 19e eeuw.

Signup and view all the flashcards

Afschaffing van het cijnskiesrecht

Het moment in de Belgische geschiedenis waarbij het cijnskiesrecht werd afgeschaft en het algemeen stemrecht werd ingevoerd.

Signup and view all the flashcards

Katholieke Arbeidersbeweging

De katholieke arbeidersbeweging probeert zich te onderscheiden van het socialisme, maar heeft het moeilijker vanwege de kleinere omvang. De priesters kunnen wel mensen verenigen en pendelarbeid is veelvoorkomend.

Signup and view all the flashcards

Meervoudig stemrecht

Een belangrijk conflictpunt rondom de uitbreiding van het stemrecht in België. De conservatieve katholieken wilden het meervoudig stemrecht inperken om de invloed van socialisten te verminderen.

Signup and view all the flashcards

Camille Burlet

De conservatieve katholiek Camille Burlet hield zich vooral bezig met het hervormen van de electorale wetten, gericht op het beperken van de invloed van socialisten.

Signup and view all the flashcards

Cijnskiesrecht voor gemeenteraden

Een belangrijke factor bij de hervormingen van Burlet. De invoering van een meervoudig stemrecht gaf meer stemmacht aan bepaalde groepen, zoals de bezitters van duurder onroerend goed.

Signup and view all the flashcards

Katholieke kerk en onderwijs

De kerk probeerde haar invloed te behouden door de katholieke scholen te promoten en te pleiten voor striktere regels met betrekking tot het onderwijs.

Signup and view all the flashcards

Kerk protesteert tegen onderwijs wet

De katholieke kerk reageerde sterk op de nieuwe onderwijs wet die de invloed van de kerk beperkte, door te protesteren en druk uit te oefenen op de overheid.

Signup and view all the flashcards

Rijk worden met aandelen

Deze term beschrijft de situatie waarbij rijke mensen hun rijkdom willen vergroten door niet alleen hun eigen bedrijf te runnen, maar ook door aandelen te kopen in andere bedrijven. Zo profiteren ze van de winst van meerdere ondernemingen.

Signup and view all the flashcards

Liberalen en Katholieken: Een nieuwe alliantie

Tijdens de industrialisatie trouwen liberale en katholieke families steeds vaker. Dit is te wijten aan de groeiende economische welvaart die beide groepen trekt naar de winstgevende industrie.

Signup and view all the flashcards

Elite: Katholieken & Liberalen

De elite van deze tijd bestaat uit zowel katholieken als liberalen, met verschillende belangen: de landbouw en de industrie. Deze groepen zijn verbonden door hun streven naar economische vooruitgang.

Signup and view all the flashcards

De Hulpklasse

De middenklasse werkt in intellectuele beroepen en kleine zelfstandige bedrijven. Zij zijn essentiële medewerkers voor industrie-eigenaren en worden 'hulpklasse' genoemd. De liberalen en katholieken bouwen hun politieke steun op, terwijl zij een slechte reputatie krijgen.

Signup and view all the flashcards

Het Industrieel Proletariaat

Dit zijn arbeiders die in de fabrieken werken onder erbarmelijke omstandigheden: lange werkdagen, slechte hygiëne en lage lonen. Hun levensstijl is zwaar en hun levensverwachting laag.

Signup and view all the flashcards

De Tol op de Schelde

Baron Lambermont was een Belgie diplomaat die erin slaagde de tol op de Schelde af te schaffen. Dit zorgde voor een heropleving van de Antwerpse haven en stelde de stad in staat te profiteren van de groeiende handel.

Signup and view all the flashcards

Ultramontaanse Verenigingen

Het ultramontaanse verenigingsleven bloeide in België na de onafhankelijkheid. Deze groepen bepleitten katholieke waarden en streefden naar een maatschappij die gebaseerd was op religieuze principes.

Signup and view all the flashcards

Ultramontanen tegen de Grondwet

De Ultramontanen waren tegen de Belgische grondwet. Ze wilden een katholieke staat waar de paus het hoogste gezag had, zoals in de middeleeuwen.

Signup and view all the flashcards

Ultramontanen en het Liberalisme

De Ultramontanen vonden dat het liberalisme en katholicisme niet samen konden gaan. Ze geloofden dat de kerk de enige bron van waarheid was en dat mensen geen eigen beslissingen mochten nemen.

Signup and view all the flashcards

Herinvoeren van Standen

De Ultramontanen wilden de standen terugbrengen: de clerus (geestelijkheid), de adel en de derde stand, zoals in de middeleeuwen. Ze wilden een samenleving met vaste posities en een strenge hiërarchie.

Signup and view all the flashcards

Bond der Belgische Katholieke Werkmanskringen

De Bond der Belgische Katholieke Werkmanskringen werd in 1867 gesticht. Dit was een ultramontaanse organisatie die anti-socialistisch was en streefde naar harmonie tussen werknemers en werkgevers.

Signup and view all the flashcards

Machtsstrijd tussen Ultramontanen en Liberalen

De ultramontaanse fractie probeerde de macht te grijpen in de jaren 1870, maar verloor deze in 1878 aan de liberalen. Het conflict tussen liberalisme en katholicisme bleef een belangrijk thema in de Belgische politiek.

Signup and view all the flashcards

Het Ministerie van de Schooloorlog

Het ministerie van Frère Orban & Van Humbeeck wordt gezien als het ministerie van de schooloorlog. Het conflict tussen liberalen en katholieken spitst zich toe op het onderwijs.

Signup and view all the flashcards

Gevolgen taalwetgeving voor Nederlandstalige werkgelegenheid

De invoering van het Nederlands als officiële taal in verschillende sectoren leidde tot een grotere behoefte aan Nederlandstalige professionals met diploma's, wat resulteerde in meer Nederlandstalige werkgelegenheid en dus een grotere groep Nederlandstaligen die politiek actief werden.

Signup and view all the flashcards

De gelijkheidswet van Coremans

Het voorstel voor de gelijkheidswet in 1895 benadrukte de noodzaak van een Nederlandstalige elite die hun positie in de samenleving kon opeisen. Dit leidde tot de eis om secundaire scholen, universiteiten en technisch onderwijs te vernederlandsen.

Signup and view all the flashcards

Vlaamse Katholieke Landsbond

De Vlaamse Katholieke Landsbond werd opgericht door Frans van Cauwelaert, een katholiek politicus die de Vlaamse zaak steunde. Hij werd de leider van de Vlaamse beweging binnen de katholieke partij en richtte zich op campagne voeren voor Vlaams nationalisme onder dorpsonderwijzers, boeren en priesters.

Signup and view all the flashcards

De houding van de liberalen ten opzichte van het Vlaams nationalisme

De liberalen hielden een voorzichtige houding ten opzichte van de Vlaamse Beweging, met de oprichting van de HLN en het Liberaal Vlaams Verbond in 1913.

Signup and view all the flashcards

De houding van de socialisten ten opzichte van het Vlaams nationalisme

De socialisten, die tegen alle nationalistische tegenstellingen waren, waren eerst terughoudend om de Vlaamse Beweging te steunen. Echter, aangezien er ook een sociale component was aan de beweging, moesten ze uiteindelijk meewerken aan de taalwetgeving.

Signup and view all the flashcards

De impact van de AMS op de Vlaamse Beweging

De AMS in 1893 versterkte de positie van Nederlandstalige groepen die nu het recht hadden om te stemmen. Politici van bestaande partijen moesten hun beleid aanpassen aan de behoeften van deze nieuwe kiezers.

Signup and view all the flashcards

De nieuwe richting in de Vlaamse Beweging

Een nieuwe richting in de Vlaamse Beweging ontstond uit frustratie over de trage vooruitgang van de taalwetgeving. De focus verschoof naar een meer activistische aanpak, gericht op snellere en meer fundamentele veranderingen.

Signup and view all the flashcards

De voorzichtige taalwetten: 1890-1899

De invoering van deze wetten, die het Nederlands meer zichtbaarheid gaf in het onderwijs en de bestuurlijke context, trok de aandacht van Vlaamse intellectualen en versterkte de groeiende interesse in de taal en cultuur.

Signup and view all the flashcards

Machtswisseling 1870-1878

De periode van 1870 tot 1878 was gekenmerkt door de macht van de ultramontanen, die vervolgens in 1878 door de liberale partij werden verslagen. Dit leidde tot een conflict over de rol van de kerk en het onderwijs.

Signup and view all the flashcards

Wet-Van Humbeeck

De Wet-Van Humbeeck uit 1879 was een belangrijke stap in het levensbeschouwelijke conflict. De wet verplichtte gemeenten alleen scholen te subsidiëren waar mensen lesgaven met een officieel diploma. Dit betekende een verlies van macht voor de kerk, die geen officiële diploma’s bezat.

Signup and view all the flashcards

De schooloorlog

De schooloorlog was een periode (1878-1884) waarin het conflict tussen liberalen en katholieken over de rol van de kerk in het onderwijs escaleerde.

Signup and view all the flashcards

Neutraliteit in het onderwijs

Deze ideologie bepleitte voor een 'neutraliteit' in het onderwijs, wat betekende dat er geen godsdienstles tijdens de schooluren mocht worden gegeven. Deze ideeën kwamen voort uit de verlichting en werden bevorderd door de liberalen.

Signup and view all the flashcards

Verlies van macht voor de kerk

De kerk was boos over de Wet-Van Humbeeck omdat ze haar macht in de samenleving kon verminderen. De kerk vreesde dat kinderen geen katholieke opvoeding zouden krijgen en dat haar invloed op de maatschappij zou afnemen.

Signup and view all the flashcards

Capacitair stemrecht in 1883

In 1883 werden de conservatieve liberalen overtuigd door de sociaal progressieven om een nieuw stemrecht in te voeren, het capacitair stemrecht, maar enkel voor gemeentelijke verkiezingen. Voor parlementsverkiezingen bleef het cijnskiesrecht van kracht. Dit stemrecht was echter beperkt doordat er geen algemene leerplicht was, waardoor slechts een kleine elite van geschoolde mensen kon stemmen.

Signup and view all the flashcards

Wat is een progressieve grondwet?

De macht van de koning werd beperkt en de focus lag op de rechten van het individu. Dit was een belangrijke shift van het oude systeem, waar de vorst de absolute macht had.

Signup and view all the flashcards

Wat is de rol van het parlement?

Het parlement is verantwoordelijk voor het maken van wetten en debatten over belangrijke kwesties. Het is de controlemacht van de staat.

Signup and view all the flashcards

Wat is de rol van de overheid?

De overheid beschermt de veiligheid en het eigendomsrecht van de burgers.

Signup and view all the flashcards

Wat was de impact van de gemeentewet van 1842 op het onderwijs?

De gemeentewet van 1842 verplichtte elke gemeente om een school te openen. Op het platteland, waar de kerk sterk aanwezig was, resulteerde dit echter in de dominantie van katholieke scholen.

Signup and view all the flashcards

Welke politieke vrijheden werden in de Belgische grondwet gewaarborgd?

Belangrijke politieke vrijheden in België waren het recht om te vergaderen, vereniging, en persvrijheid. Preventieve censuur, het verbieden van publicaties, was verboden.

Signup and view all the flashcards

Hoe werkte het bicamerale systeem in België tijdens de 19e eeuw?

Het Belgische systeem was bicameraal, met een Kamer van Volksvertegenwoordigers en een Senaat. De Senaat had een hoge eisen voor verkiesbaarheid, wat de rijkste burgers en adel bevoordeelde.

Signup and view all the flashcards

Waarom was het onderwijs een conflictpunt tussen Charles Rogier en de kerk?

In 1850 pleitte Charles Rogier, minister van Binnenlandse Zaken, voor het invoeren van neutrale scholen in elke gemeente. De bisschoppen protesteerden heftig, waardoor Rogier zijn positie verloor. Hij mocht wel nieuwe scholen oprichten, maar de bestaande katholieke staatsscholen bleven bestaan.

Signup and view all the flashcards

Wat was de kern van het conflict tussen Laurent en Brasseur?

Het conflict in 1856 ging over de professoren François Laurent en Brasseur, die lesgaven aan de Gentse universiteit. Laurent verdedigde het protestantisme, dat hij zag als moderner dan het katholicisme. Brasseur bekritiseerde in zijn les de goddelijkheid van Jezus. Deze controversiële standpunten leidden tot protest en opschudding.

Signup and view all the flashcards

Hoe functioneerde het Nationaal Congres?

Het Nationaal Congres, verkozen met cijnskiesrecht, besloot om een tweekamerstelsel te implementeren. Dit stelsel was democratischer dan het systeem in andere Europese landen.

Signup and view all the flashcards

Hoe werkte het kiesrecht in België tijdens de 19e eeuw?

Het kiesrecht was beperkt tot mensen die een bepaalde belasting betaalden, dit was het cijnskiesrecht. De hoogte van de belasting verschilde per regio.

Signup and view all the flashcards

Wat was het conflictpunt van de kloosterwet?

De kloosterwet van 1857 betrof de wereldlijke macht van de kerk. Naast onderwijs, beheerde de kerk ook de armenzorg en de ziekenzorg. De liberalen/vrijdenkers waren wantrouwig tegenover de macht van de kerk.

Signup and view all the flashcards

Wat was het debat rond algemeen stemrecht in België?

De conservatieve liberalen waren tegen het algemeen stemrecht, terwijl sociaal progressieve groepen voorstander waren. Dit creëerde een belangrijke politieke breuklijn in de 19e eeuw.

Signup and view all the flashcards

Wat was de sociaal-economische breuklijn in België?

De periode tussen 1850 en 1884 wordt gekenmerkt door een snelle groei van de industrie in België. Dit leidde tot een grotere kloof tussen rijkdom en armoede, wat een belangrijke socio-economische breuklijn creëerde.

Signup and view all the flashcards

Wat is de reactie van de kerk op het neutrale onderwijs?

De Katholieke kerk weigert sacramenten te geven aan mensen die lesgeven in neutrale scholen of aan ouders die hun kinderen naar die scholen sturen.

Signup and view all the flashcards

Wat is de uitkomst van de strijd om het onderwijs?

De liberalen verliezen de verkiezingen van 1884 aan de katholieken door de controverse rond het neutrale onderwijs. De liberalen zullen nooit meer alleen regeren in België.

Signup and view all the flashcards

Hoe verandert het onderwijs na de Katholieke overwinning?

In 1884 schaffen de katholieken het ministerie van onderwijs af en keren ze terug naar het systeem van 1842, waarbij gemeenten verantwoordelijk zijn voor onderwijs.

Signup and view all the flashcards

Wat is de opvatting van de katholieken over de vrijheid van onderwijs?

De katholieken proberen hun geloof te verspreiden in scholen en geloven dat ze de vrijheid hebben om hun eigen scholen te beheren.

Signup and view all the flashcards

Wat is de opvatting van de liberalen over de vrijheid van onderwijs?

De liberalen geloven dat iedereen de keuze moet hebben tussen een neutrale of katholieke school.

Signup and view all the flashcards

Hoe wil de kerk druk uitoefenen op de mensen?

De kerk wil niet alleen druk uitoefenen op de overheid, maar ook de individuen. Ze willen dat deze geen deel uitmaken van het neutrale onderwijs.

Signup and view all the flashcards

Hoe reageren de katholieken nadat ze de verkiezingen winnen?

De katholieken vormen de 'Unie voor het Herstel van de Grieven' om wraak te nemen op de liberalen na hun verlies.

Signup and view all the flashcards

Hoe verandert het schoolsysteem na de Katholieke overwinning?

Er is een grote verschuiving naar katholieke scholen, waardoor 80% van de kinderen op vrije, katholieke scholen zitten.

Signup and view all the flashcards

Wat was het Voorlopig Bewind?

Het Voorlopig Bewind was een tijdelijke regering die gevormd werd tijdens de Belgische Revolutie van 1830. Het bestond uit revolutionairen die de controle over Brussel overnamen na de rellen die uitbraken.

Signup and view all the flashcards

Wie waren de leden van de liberale middenklasse?

De liberale middenklasse bestond uit jonge mensen die hun sociale positie wilden verbeteren. Hun doel was om de macht van de koning te breken en de waarden van de Franse Revolutie te bevorderen.

Signup and view all the flashcards

Wat waren de eisen van de liberale middenklasse?

De liberale middenklasse had verschillende eisen. Ze wilden volkssoevereiniteit, een parlementair regime, ministeriële verantwoordelijkheid en de bescherming van individuele rechten en vrijheden.

Signup and view all the flashcards

Wat waren de doelen van de adel en de clerus?

De adel en de clerus steunden elkaar, aangezien de adel vaak grond verhuurde aan pastoors. Hun doel was om de macht van de koning te beperken en een terugkeer naar het Ancien Régime te bewerkstelligen.

Signup and view all the flashcards

Wat was de rol van arbeiders in de revolutie?

Arbeiders waren degenen die de revolutie daadwerkelijk mogelijk maakten. Helaas werden ze, ondanks hun cruciale rol, gemarginaliseerd en uitgesloten van de macht.

Signup and view all the flashcards

Wat was de levensbeschouwelijke breuklijn tussen 1830 en 1848?

De levensbeschouwelijke breuklijn in de periode 1830-1848 draaide om de religieuze invloed in de samenleving. De kerk had een sterke invloed op het onderwijs en de sociale organisaties.

Signup and view all the flashcards

Wat was de economische verschuiving in België?

De economische verschuiving betekende een verandering in het centrum van de Belgische economie. In plaats van de kust, werd Wallonië de belangrijkste industriële regio, met name Henegouwen en Luik.

Signup and view all the flashcards

Wie waren de Orangisten?

Na de Belgische revolutie van 1830 waren er verschillende groeperingen in België die hun standpunten verdedigden. Orangisten waren voorstanders van Willem I en de hereniging met Nederland.

Signup and view all the flashcards

Wat was de levensbeschouwelijke breuklijn van 1830-1848?

In de jaren 1830-1848 was de kerk een belangrijke factor in de Belgische samenleving. De kerk had een sterke invloed op het onderwijs en de sociale organisatie.

Signup and view all the flashcards

Wat was de encycliek 'Mirari Vos'?

De encycliek 'Mirari Vos' van 1832 veroordeelde de grondwet van België omdat ze liberale ideeën zoals vrijemeningsuiting steunde.

Signup and view all the flashcards

De Industriële Revolutie: Een Economische Verschuiving

De eerste industriële revolutie die leidde tot een toename in de productie door machines in fabrieken, wat resulteerde in een verschuiving van de economie naar Wallonië, met name Henegouwen en Luik.

Signup and view all the flashcards

De Opkomst van Bankiers

De opkomst van machtige banken zoals de Société Générale die biljetten drukten en geld uitlienden aan bedrijven, resulterende in een snelle groei van de industriële sector en de ontwikkeling van de naamloze vennootschap.

Signup and view all the flashcards

De Economische Verschuiving: Kust naar Wallonië

Het verplaatsen van het economische zwaartepunt van België van de kust naar Wallonië, met name Henegouwen en Luik, door de opkomst van de industriële revolutie, gaf de staalindustrie een belangrijke impuls.

Signup and view all the flashcards

Franse invloed op de Belgische Revolutie

De Belgische Revolutie van 1830 was Franstalig, alle officiële documenten werden in het Frans vertaald. De revolutionairen spraken allemaal Frans en keken op naar de Franse revolutie.

Signup and view all the flashcards

Verfransing na de Franse bezetting

Na de Franse bezetting in 1795 werd het Frans de officiële taal in de administratie en rechtbanken. De Nederlandstalige bevolking werd geleidelijk aan gemarginaliseerd.

Signup and view all the flashcards

Marginalisatie van Nederlandstalige Belgen

De revolutie was Franstalig, waardoor Nederlandstalige Belgen in het nadeel waren. De revolutionairen waren niet geïnteresseerd in het behartigen van de Nederlandstalige belangen.

Signup and view all the flashcards

Willem I's pogingen om het Nederlands te promoten

Willem I wilde het Nederlands als officiële bestuurstaal in de Zuidelijke Nederlanden. Hij probeerde het Nederlands in 1823 in Vlaanderen op te leggen, maar mislukte omdat de elites Frans wilden blijven gebruiken.

Signup and view all the flashcards

Communautaire breuklijn na 1830

De periode na de revolutie van 1830 werd gekenmerkt door een voortdurende communautaire breuklijn tussen Frans- en Nederlandstalige Belgen. De taal werd een symbool van identiteit en machtsstrijd.

Signup and view all the flashcards

Wat is een coöperatief?

Een bedrijf waarbij de arbeiders samen de baas zijn.

Signup and view all the flashcards

Wie zijn anarchisten?

Een groep mensen die geloven in een revolutie om het bestaande systeem omver te werpen.

Signup and view all the flashcards

Wat was het verschil tussen Marxisme en anarchisme?

Marx geloofde dat na een strijd tussen de burgerij en de arbeiders een nieuw stadium zou aanbreken. Anarchisten wilden de bestaande orde onmiddellijk omverwerpen zonder propaganda.

Signup and view all the flashcards

Wanneer was het hoogtepunt van de arbeidersbeweging in België?

Het hoogtepunt van de arbeidersbeweging in België, met 60.000 arbeiders die lid werden van de Internationale.

Signup and view all the flashcards

Wat waren de Verzachtende Maatregelen voor arbeiders?

De sociaal progressieve maatregelen die werden genomen om de positie van arbeiders te verbeteren na de revolutie van 1848.

Signup and view all the flashcards

Wat is de link tussen arbeidersbewegingen en antiklerikaliteit?

De opkomst van anti-klerikale arbeidersbewegingen, die geïnspireerd werden door Marx en Proudhon.

Signup and view all the flashcards

Wat is het nieuwe strafrechtboek van 1867?

De invoering van een nieuw strafrechtboek in 1867, waarin het coalitieverbod werd afgeschaft, maar staken nog steeds strafbaar waren.

Signup and view all the flashcards

Welke verenigingen werden opgericht om arbeiders te helpen?

De oprichting van verenigingen zoals L'Affranchissement en Les Solidaires om de positie van arbeiders te verbeteren.

Signup and view all the flashcards

Frans als officiële taal in België

Na de Belgische Revolutie van 1830 werd het Frans de enige officiële taal, ondanks de grondwetlijke garantie van taalvrijheid. Dit kwam door de dominantie van Franstaligen in de politiek en de geringe deelname van Nederlandstaligen.

Signup and view all the flashcards

Cijnskiesrecht en taal

Het cijnskiesrecht, dat vereiste dat men een bepaalde hoeveelheid belasting betaalde om te mogen stemmen, zorgde voor een dominantie van de Franstalige elite in de Belgische politiek. Mensen die in Nederlands spraken, hadden minder economische macht en konden daardoor niet participeren in de politiek.

Signup and view all the flashcards

Verfransing van Brussel na 1830

Brussel werd na 1830 sterk verfranst door de komst van Franstalige nieuwkomers, vooral professionals en kapitaalkrachtige individuen. Deze migratie werd veroorzaakt door de groeiende economische en politieke betekenis van Brussel.

Signup and view all the flashcards

Gebrek aan prestige voor Nederlandse literatuur

Literatoren als Willems en Conscience schreven in het Nederlands, maar hadden weinig prestige en bereikten een beperkt publiek. Hoewel ze de Nederlandse taal en cultuur probeerden te promoten, konden ze de Franse dominantie niet doorbreken.

Signup and view all the flashcards

Taalbarrière en sociale uitsluiting

De gewone mens in Vlaanderen had geen toegang tot het bestuur, gerecht en onderwijs in hun eigen taal. De taalbarrière belemmerde hun deelname aan de samenleving.

Signup and view all the flashcards

Conscience en nationale identiteit

Conscience streed voor een sterker België en zag een gedeelde nationale identiteit als essentieel voor veiligheid en stabiliteit. Hij zag de bevordering van de Nederlandse taal en cultuur als cruciaal voor de integratie van Vlaamse bevolkingsgroepen en om te voorkomen dat België onder Franse invloed zou vallen.

Signup and view all the flashcards

Moeilijkheden voor de Vlaamse Beweging

De Vlaamse Beweging, die pleitte voor meer erkenning voor het Nederlands, kon door het kiessysteem van die tijd geen derde partij vormen. De politieke macht lag bij de Franstaligen, die geen aanleiding zagen om de taalpolitiek te veranderen.

Signup and view all the flashcards

Beperkte impact van politieke hervormingen

De politieke hervormingen in de jaren 1848, die tot een uitbreiding van het stemrecht leidden, hadden weinig tot geen directe impact op de taalpolitiek. De Franstalige elite bleef dominant in België, terwijl de Nederlandse gemeenschap geen significant politieke macht kreeg.

Signup and view all the flashcards

Overheidsbeleid op export

De overheid streeft ernaar de export te bevorderen door te investeren in infrastructuur en handelsverdragen af te sluiten; dit wordt echter tegengewerkt door de katholieken die bang zijn dat het protectionisme, de bescherming van de binnenlandse industrie, verzwakt.

Signup and view all the flashcards

Gemiste kans op douane-unie

Frankrijk stelde een douane-unie voor, maar België moest neutraal blijven, waardoor het voorstel werd afgewezen.

Signup and view all the flashcards

Katholieken en industriële investeringen

De katholieken verzetten zich tegen de overheidsinvesteringen in de industrie omdat ze geloven dat dit de bescherming van de binnenlandse industrie ondermijnt.

Signup and view all the flashcards

De rol van de Belgische Koning

De koning mag alleen macht uitoefenen die in de grondwet is vastgelegd. Maar in de praktijk interpreteert Leopold I de grondwet in zijn voordeel en heeft hij een sterke invloed op internationaal, diplomatiek en financieel vlak.

Signup and view all the flashcards

Industriële boom

De periode van intense industriële groei in België, vooral tussen 1850 en 1884, met grote inspanningen in textiel, kolen en zink.

Signup and view all the flashcards

Wat zijn Ultramontanen?

De Ultramontanen zijn een strenge groep katholieken die geloven dat de kerk de hoogste macht moet hebben. Ze willen een katholieke staat met de Paus als leider, en vinden het liberalisme een gevaar.

Signup and view all the flashcards

Wie waren de Ultramontanen in 1870?

De Ultramontanen in België vormden in 1870 een coalitie met de bisschoppen, de adellijke GGB en de middenklasse, die bang was voor het socialisme. Ze wilden meer religieuze invloed en waren tegen de Belgische grondwet.

Signup and view all the flashcards

Hoe zagen de Ultramontanen de ideale samenleving?

De Ultramontanen wilden een samenleving met een sterke invloed van de kerk, waarbij de standen het parlement zouden vervangen. Zoals in de middeleeuwen zouden de clerus, adel en de 3e stand hun plaats kennen.

Signup and view all the flashcards

Waarom waren de Ultramontanen tegen het liberalisme?

De Ultramontanen waren tegen de liberale ideeën, omdat ze geloofden dat de mens zelf beslissingen kon maken, terwijl de kerk die macht voor zichzelf opeiste. Liberalisme en Katholicisme waren volgens hen onverzoenbaar.

Signup and view all the flashcards

Hoe zagen de Ultramontanen de ideale samenleving?

De Ultramontanen waren voor een samenleving met een sterke invloed van de kerk, waarbij de standen het parlement zouden vervangen. Zoals in de middeleeuwen zouden de clerus, adel en de 3e stand hun plaats kennen.

Signup and view all the flashcards

Wat was het doel van de Wet-Van Humbeeck?

De Wet-Van Humbeeck, ingevoerd in 1879, had als doel het onderwijs te seculariseren en neutraler te maken. Gemeenten werden verplicht om alleen scholen te subsidiëren die les gaven met een officieel diploma, waardoor katholieke scholen met pastoors en nonnen geen toegang hadden tot subsidie.

Signup and view all the flashcards

Hoe reageerde de kerk op de Wet-Van Humbeeck?

De kerk reageerde met woede op de Wet-Van Humbeeck, omdat deze haar macht en invloed op de maatschappij kon verminderen. Zij argumenteerden dat ze meer scholen konden stichten dan de staat en wierpen een beroep op de 'adelsplicht' om donaties te verzamelen voor katholieke scholen.

Signup and view all the flashcards

Wat was de reactie van de radicale katholieken op de Wet-Van Humbeeck?

De radicale katholieken veroordeelden de nieuwe wet als 'goddeloos' en bekritiseerden ouders die hun kinderen naar 'goddeloze' scholen stuurden. Zij organiseerden protesten om hun afkeuring te uiten. Ook beschuldigden zij Leopold II ervan de nieuwe onderwijs wet te tolereren.

Signup and view all the flashcards

Welke houding nam Leopold II in tijdens de scholenstrijd?

Leopold II, de koning, nam een neutrale positie in het conflict tussen de staat en de kerk over onderwijs. Zijn passiviteit werd zwaar bekritiseerd door de katholieke pers.

Signup and view all the flashcards

Hoe reageerden de bisschoppen op de Wet-Van Humbeeck?

De bisschoppen reageerden op de Wet-Van Humbeeck door middel van protesten, zoals meetings organiseren, manifesteren en petities indienen. De kerk gebruikte haar macht in de maatschappij om haar standpunt te verdedigen en te protesteren tegen de pogingen tot secularisatie van het onderwijs.

Signup and view all the flashcards

De levensbeschouwelijke breuklijn (1830-1848)

De periode tussen 1830 en 1848 in België, gekenmerkt door spanningen tussen de katholieke kerk en de liberale groepen, die streden om invloed op het onderwijs en de politieke macht.

Signup and view all the flashcards

De Wet Nothomb (1842)

De wet die de katholieke kerk in 1842 de controle gaf over het lager onderwijs, waardoor de meeste scholen katholiek werden.

Signup and view all the flashcards

De Industriële Revolutie (1850-1884)

Een belangrijke sociale en economische ontwikkeling in België tussen 1850 en 1884, gekenmerkt door een snelle groei van de industrie en de opkomst van fabrieken.

Signup and view all the flashcards

Convergentie van liberalisme en katholicisme (1850-1884)

De groeiende samenwerking tussen liberalen en katholieken in België tijdens de industriële revolutie, omdat beide groepen profiteerden van de economische groei.

Signup and view all the flashcards

De Belgische Onafhankelijkheid (1830)

De vorming van de Belgische staat in 1830, na een revolutie tegen de autoritaire heerschappij van Willem I, die België had geannexeerd bij Nederland.

Signup and view all the flashcards

De Overgangsperiode (1830-1839)

De periode van onzekerheid en onzekerheid in België na de revolutie van 1830, voordat de onafhankelijkheid van België officieel werd erkend door de Europese grootmachten.

Signup and view all the flashcards

Taalconflict in België

De spanningen tussen Franstaligen en Nederlandstaligen zijn al lang een belangrijk thema in België. Dit conflict uit zich vooral in kwesties rond taalgebruik, bijvoorbeeld in Brussel en de faciliteitengemeenten.

Signup and view all the flashcards

Economische Tegenstellingen in België

De verschillende regio's in België hebben verschillende economische ontwikkelingen. Vlaanderen is economisch sterker dan Wallonië, wat tot spanningen leidt over de verdeling van middelen en de vraag naar meer autonomie voor Vlaanderen.

Signup and view all the flashcards

Politieke Fragmentatie in België

De politieke partijen in België reflecteren de communautaire spanningen. Partijen die vroeger unitair waren, zijn gesplitst in aparte Vlaamse en Waalse partijen.

Signup and view all the flashcards

Staatshervormingen in België

België heeft een lange geschiedenis van hervormingen die de macht van de federale overheid hebben verminderd en meer macht hebben gegeven aan de regio's. De zes staatshervormingen sinds 1970 hebben België omgevormd tot een federale staat.

Signup and view all the flashcards

Globalisering en de Belgische Economie

De toenemende globalisering heeft zowel kansen als uitdagingen voor de Belgische economie. De integratie in de mondiale markt leidt tot delokalisatie en druk op de sociale bescherming.

Signup and view all the flashcards

Liberale dominantie (1847-1884)

In de periode tussen 1847 en 1884 groeide de Belgische economie dankzij hervormingen zoals de afschaffing van de Scheldetol en investeringen in infrastructuur. Deze periode wordt ook wel gekenmerkt door de toenemende invloed van liberale ideeën.

Signup and view all the flashcards

Katholieke reactie (1847-1884)

De oprichting van de Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven) was een reactie op de toenemende invloed van liberale ideeën, die vaak in conflict waren met de kerk.

Signup and view all the flashcards

Levensbeschouwelijke breuklijn (1850-1884)

De strijd tussen liberalen en katholieken over het onderwijs en de invloed van de kerk. De liberalen pleitten voor een neutraal onderwijs, terwijl de katholieken scholen wilden oprichten die gebaseerd waren op hun eigen geloof.

Signup and view all the flashcards

Communautaire breuklijn (1850-1884)

De Vlaamse taal en cultuur kregen in deze periode weinig aandacht en werden achtergesteld. Er waren wel initiatieven om de taal te promoten, maar die bleven politiek marginaal.

Signup and view all the flashcards

Katholieke dominantie (1884-1914)

Na 1884 kreeg de katholieke partij invloed in de Belgische politiek en steunde de boeren en middenklasse. Onderwijs en zorg bleven grotendeels onder controle van de kerk.

Signup and view all the flashcards

Socialistische opkomst (1885-1914)

De oprichting van de Belgische Werkliedenpartij in 1885 markeerde de opkomst van de socialistische beweging in België. Deze beweging streefde naar betere leefomstandigheden en stemrecht voor arbeiders.

Signup and view all the flashcards

Levensbeschouwelijke breuklijn (1885-1914)

De katholieke kerk versterkte haar invloed op scholen door subsidies. De liberalen en socialisten bonden de strijd aan tegen deze dominantie.

Signup and view all the flashcards

Communautaire breuklijn (1885-1914)

Hoewel de Wet van 1898 het Nederlands erkende als officiële taal, bleef de toepassing beperkt. Vlaamsgezinden eisten meer officiële erkenning en tweetaligheid, maar de Franse invloed bleef sterk.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Study Notes: Politieke Geschiedenis van België

Hoofdstuk 1: De doorbraak van de burgerlijke parlementair-constitutionele staat (1830-1848)

Samenvatting

  • Ancien Régime: Maatschappij gebaseerd op standen met macht bij vorst en kerk. Sociale ongelijkheid als normaal beschouwd. Voor 1830 bleef deze structuur grotendeels intact, ondanks hervormingen onder Jozef II en de Franse Revolutie.

  • Franse Regime (1795-1815): Centralisatie, afschaffing privileges adel en kerk. Nationale soevereiniteit en invoering van wetboeken. Kerkelijke goederen werden geconfisqueerd, en Antwerpen werd economisch belangrijk door opheffing van de Scheldetol.

  • Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1815-1830): Willem I bevorderde economische groei, maar taal, religie, en politieke spanningen veroorzaakten conflicten. Protesten tegen de autoritaire stijl en onderwijsbeleid van Willem I leidden tot het Monsterverbond.

  • Belgische Revolutie (1830): Opstanden in Brussel, geleid door een coalitie van katholieken en liberalen, resulteren in onafhankelijkheid. Het Voorlopig Bewind stelde een grondwet op die parlementaire soevereiniteit en cijnskiesrecht vastlegde.

Levensbeschouwelijke breuklijn

  • Dominantie katholieke kerk: Na de Belgische Revolutie werd de katholieke kerk een dominante kracht in onderwijs en sociale instellingen. De Wet Nothomb (1842) gaf de kerk aanzienlijke controle over het lager onderwijs.

  • Liberale oppositie: Liberalen organiseerden zich tegen de invloed van de kerk en streefden naar meer scheiding tussen kerk en staat. Dit leidde tot de oprichting van liberale kiesverenigingen in 1846.

  • Religieuze tolerantie: De grondwet van 1831 garandeerde godsdienstvrijheid, wat een belangrijke stap was richting modernisering, maar conflicten tussen katholieken en liberalen bleven.

  • Encycliek Mirari Vos van paus Gregorius XVI bekritiseerde liberale vrijheden in België, maar de Belgische kerk bleef machtig door steun van de bevolking.

Sociaal-economische breuklijn

  • Cijnskiesrecht: Alleen de rijke burgerij had stemrecht, waardoor arbeiders en boeren politiek uitgesloten werden.

  • Industrialisatie: Wallonië kende een snelle industrialisatie met steenkoolmijnen en staalindustrie, terwijl Vlaanderen agrarisch bleef en leed onder armoede en de aardappelcrisis.

  • Sociale ongelijkheid: Arbeiders leefden in slechte omstandigheden zonder sociale bescherming. De groeiende kloof tussen arm en rijk veroorzaakte spanningen.

  • Eerste economische instellingen: De oprichting van instellingen zoals de Nationale Bank van België en de Société Générale versterkten de economische basis, maar profiteerden vooral de elite.

Communautaire breuklijn

  • Taalbeleid: Frans werd de officiële taal van bestuur en rechtspraak, wat Nederlands naar de achtergrond verdrong.

  • Vlaamse Beweging: Hoewel nog zwak, begon de Vlaamse Beweging te pleiten voor meer erkenning van het Nederlands, vooral in cultuur en onderwijs.

  • Verfransing van Brussel: De economische groei en migratie zorgden voor een snelle verfransing van de hoofdstad, wat een bron van onvrede werd bij Nederlandstaligen.

  • Regionale verschillen: Vlaanderen bleef economisch achter bij Wallonië, wat bijdroeg aan een groeiend gevoel van ongelijkheid tussen de regio’s.

  • Petities in 1840 vroegen erkenning van Nederlands in de provincieraden, maar hadden weinig effect.


Hoofdstuk 2: Triomf van het liberalisme (1850-1884)

Samenvatting

  • Industrialisatie: België kende een bloei van industrie en handel. De naamloze vennootschap maakte grote investeringen mogelijk.

  • Liberale dominantie (1847-1884): Hervormingen zoals de afschaffing van de Scheldetol (1863) en investeringen in infrastructuur bevorderden economische groei.

  • Katholieke reactie: Katholieke instellingen zoals de KU Leuven werden opgericht. Ze lieten hun protectionisme deels varen ten gunste van vrijhandel.

Levensbeschouwelijke breuklijn

  • Antiklerikale hervormingen: Liberalen voerden hervormingen door die de invloed van de katholieke kerk beperkten, zoals de wetgeving rond onderwijs.

  • Oprichting van liberale instellingen: De Université Libre de Bruxelles (ULB) werd opgericht als seculier alternatief voor katholieke universiteiten.

  • Schoolstrijd: Spanningen tussen liberalen en katholieken over de controle en financiering van onderwijs liepen hoog op, wat leidde tot de Eerste Schoolstrijd.

Sociaal-economische breuklijn

  • Industrialisatie: België kende een bloei van zware industrie en infrastructuur, vooral in Wallonië, waar staal en steenkool domineerden.

  • Arbeidsomstandigheden: Ondanks de economische groei bleven arbeidsomstandigheden slecht. Arbeiders werkten lange uren zonder sociale bescherming.

  • Liberale economische politiek: De liberale regeringen bevorderden vrijhandel en grootschalige infrastructuurprojecten zoals de uitbreiding van het spoorwegnet.

  • Klassenongelijkheid: Het cijnskiesrecht zorgde ervoor dat enkel de rijke burgerij politieke invloed had, wat leidde tot groeiende sociale spanningen.

  • Coalitieverbod bleef tot 1866 van kracht; stakingen en vakbonden waren verboden.

Communautaire breuklijn

  • Frans als dominante taal: Frans bleef de taal van bestuur, rechtspraak en onderwijs, terwijl het Nederlands slechts een marginale rol speelde.

  • Opkomst Vlaamse Beweging: Figuren zoals Hendrik Conscience promootten het gebruik van het Nederlands en vroegen meer erkenning voor Vlaamse cultuur.

  • Petities en initiatieven: Vlaamse intellectuelen dienden petities in om Nederlands als bestuurstaal te erkennen, maar deze kregen weinig politieke steun.

  • Taalstrijd: De politieke macht bleef geconcentreerd bij de Franstalige elite, wat leidde tot frustratie bij de Nederlandstalige bevolking.

  • De Meetingpartij in Antwerpen verzette zich tegen Frans invloedrijke fortenbouw.


Hoofdstuk 3: De burgerlijke democratie verruimd (1885-1914)

Samenvatting

  • Katholieke dominantie (1884-1914): De katholieke partij steunde boeren en middenklasse. Onderwijs en zorg bleven kerkelijk gedomineerd.

  • Socialistische opkomst: Oprichting van de Belgische Werkliedenpartij (1885). Grote stakingen zoals die van 1913 eisten stemrecht.

  • Eerste sociale wetten: Beperking van kinderarbeid en verbetering van arbeidsomstandigheden kwamen langzaam op gang.

Levensbeschouwelijke breuklijn

  • Katholieke dominantie in onderwijs: De katholieke partij gebruikte haar politieke meerderheid om subsidies aan katholieke scholen te verhogen, wat leidde tot spanningen met liberalen en socialisten.

  • Tweede Schoolstrijd: Deze conflictperiode draaide om de controle over het onderwijs en mondde uit in spanningen tussen kerkelijke en seculiere invloeden.

  • Socialistische opkomst: Socialistische bewegingen pleitten voor universeel onderwijs en trachtten de macht van de kerk in het publieke domein te beperken.

Sociaal-economische breuklijn

  • Arbeidersbeweging: De oprichting van de Belgische Werkliedenpartij (BWP) in 1885 markeerde de institutionalisering van de arbeidersbeweging. Ze eisten stemrecht, betere arbeidsomstandigheden en sociale wetten.

  • Stakingen en sociale wetten: Grootschalige stakingen, zoals de algemene staking van 1913, zetten druk op de overheid om hervormingen door te voeren, waaronder de eerste sociale wetgeving.

  • Klasseverschillen: De industrialisatie versterkte de kloof tussen de rijke burgerij en de arbeidersklasse, vooral in Wallonië waar zware industrieën domineerden.

Communautaire breuklijn

  • Wet van 1898: Deze wet erkende het Nederlands als officiële taal naast het Frans, een belangrijke overwinning voor de Vlaamse Beweging.

  • Taalgebruik in administratie en leger: Ondanks de wet bleven Franssprekenden dominante posities bekleden, wat tot frustratie leidde bij Vlaamsgezinden.

  • Culturele autonomie: De Vlaamse Beweging richtte zich op de erkenning van Nederlands in onderwijs, rechtspraak en openbare diensten, maar politiek bleef de invloed beperkt.

  • Verfransing van Brussel: Het gebruik van Frans bleef toenemen in Brussel, ondanks inspanningen om het Nederlands te bevorderen.


Hoofdstuk 4: Oorlog, economische depressie en contestatie van de democratie (1914-1944)

Samenvatting

  • Eerste Wereldoorlog: Schending van neutraliteit. Belgische bevolking leed zwaar onder Duitse bezetting.

  • Interbellum: Invoering algemeen meervoudig stemrecht (1919) en oprichting Nationaal Arbeidscongres.

  • Economische crisis (jaren '30): Massale werkloosheid en opkomst van fascistische en communistische bewegingen.

Levensbeschouwelijke breuklijn

  • Katholieke invloed blijft groot: Ondanks pogingen tot secularisatie bleef de katholieke kerk een belangrijke rol spelen in onderwijs en zorg.

  • Socialisten en liberalen: Deze groepen streden voor meer sociale hervormingen en de beperking van kerkelijke macht in het publieke domein.

  • Onderwijsconflicten: Discussies over de financiering van katholieke scholen en de inhoud van het onderwijs bleven actueel.

  • Ethische kwesties: De kerk verzette zich tegen veranderingen in familiale en seksuele moraal, die door progressieve bewegingen werden voorgesteld.

Sociaal-economische breuklijn

  • Economische crisis van de jaren ’30: Massale werkloosheid en armoede leidden tot groeiende sociale onrust en de opkomst van extremistische bewegingen.

  • Sociale hervormingen: Vakbonden wonnen aan invloed en eisten betere arbeidsvoorwaarden, maar sociale wetten werden slechts traag ingevoerd.

  • Klasseverschillen: De kloof tussen de rijke burgerij en het proletariaat werd zichtbaarder tijdens de economische depressie.

  • Overheidsinterventie: Plannen zoals het Plan van de Arbeid probeerden de economie te stimuleren, maar kregen niet altijd voldoende politieke steun.

Communautaire breuklijn

  • Vlaamse Beweging: Door het activisme tijdens de Eerste Wereldoorlog groeide de Vlaamse Beweging, met eisen voor taalwetten en culturele autonomie.

  • Taalwetten: De taalwetten van 1932 waren bedoeld om Nederlands gelijkwaardig te maken aan Frans, maar toepassing bleef beperkt.

  • Verfransing in Brussel: Ondanks inspanningen van de Vlaamse Beweging zette de verfransing van Brussel door.

  • Regionale spanningen: Verschillen in economische ontwikkeling tussen Vlaanderen en Wallonië versterkten communautaire tegenstellingen.


Hoofdstuk 5: Van de naoorlogse wederopbouw naar de explosieve sixties (1944-1974)

Samenvatting

  • Tweede Wereldoorlog: Bezetting bracht collaboratie en verzet. Na de oorlog begon economische wederopbouw.

  • Sociale zekerheid: Oprichting van het Belgische sociale zekerheidssysteem in 1944.

  • Jaren '60: Welvaart en consumptiemaatschappij bloeiden, maar stakingen en protesten tegen ongelijkheid namen toe.

Levensbeschouwelijke breuklijn

  • Katholieke dominantie en secularisatie: Hoewel de katholieke kerk nog steeds invloedrijk was in onderwijs en sociale instellingen, begon de secularisatie op te komen, vooral in stedelijke gebieden.

  • Onderwijsconflict: De Tweede Schoolstrijd (1950-1958) draaide om de financiering van katholieke en openbare scholen. Het Schoolpact van 1958 bracht een compromis, waarbij beide schoolnetten overheidssteun kregen.

  • Nieuwe ideologieën: De jaren ’60 markeerden de opkomst van nieuwe waarden zoals emancipatie, jeugdbewegingen, en milieuactivisme, die traditionele katholieke normen uitdaagden.

Sociaal-economische breuklijn

  • Economische heropleving: De naoorlogse wederopbouw leidde tot een economische boom en de opkomst van een consumptiemaatschappij. Infrastructuurprojecten zoals de Haven van Antwerpen en de autosnelwegen waren symbolen van groei.

  • Sociale zekerheid: In 1944 werd de sociale zekerheid opgericht, met systemen voor werkloosheid, pensioenen en gezondheidszorg. Deze werd een hoeksteen van de Belgische welvaartsstaat.

  • Arbeidersprotesten en stakingen: Ondanks economische vooruitgang waren er spanningen over arbeidsvoorwaarden en loon, zoals de staking van 1960-61 tegen de Eenheidswet.

  • Regionale verschillen: Terwijl Vlaanderen industrialiseerde, bleef Wallonië afhankelijk van traditionele sectoren zoals steenkool en staal, die in verval raakten.

Communautaire breuklijn

  • Vlaamse ontvoogding: De Vlaamse Beweging boekte vooruitgang met de taalwetten van 1963, die duidelijke taalgrenzen vastlegden en het gebruik van Nederlands in Vlaanderen versterkten.

  • Brussel en faciliteitengemeenten: Spanningen rond de tweetaligheid in Brussel en de faciliteiten voor Franstaligen in de Vlaamse Rand bleven een twistpunt.

  • Eerste staatshervormingen: In 1970 werd België officieel een staat met gewesten en gemeenschappen, een eerste stap in de richting van federalisering.

  • Politieke reorganisatie: Nationale partijen begonnen zich op te splitsen in aparte Vlaamse en Waalse vleugels, wat de communautaire tegenstellingen verder versterkte.


Hoofdstuk 6: Een samenspel van legitimiteitscrisissen op het economische en institutionele terrein (1974-heden)

Samenvatting

  • Economische uitdagingen: Stijgende werkloosheid en economische herstructureringen.

  • Communautaire spanningen: Splitsing unitaire partijen en opkomst van Vlaamse en Waalse bewegingen.

  • Federalisering: Grondwetswijzigingen versterkten de bevoegdheden van gemeenschappen en gewesten.

Levensbeschouwelijke breuklijn

  • Pluralisme: De katholieke dominantie uit eerdere perioden maakt plaats voor een pluralistische samenleving waarin verschillende levensbeschouwingen en ideologieën naast elkaar bestaan.
  • Verminderde invloed van de kerk: De secularisatie neemt toe, waardoor de rol van de katholieke kerk in onderwijs en sociale diensten afneemt. Dit leidt tot een verdere scheiding van kerk en staat.
  • Opkomst van nieuwe waarden: Feminisme, milieubewustzijn, en LGBTQ+-rechten krijgen meer aandacht in het publieke debat, wat zorgt voor verschuivingen in sociale normen en wetten.
  • Ethische kwesties: Discussies over abortus, euthanasie en medisch-ethische vraagstukken blijven een bron van debat tussen progressieve en conservatieve krachten.

Sociaal-economische breuklijn

  • Economische herstructurering: Na de economische crisis van de jaren '70 zijn werkloosheid en de sluiting van traditionele industrieën zoals steenkoolmijnen en staalfabrieken belangrijke thema's.

  • Globalisering: De Belgische economie integreert steeds meer in de mondiale markt, wat zowel kansen als uitdagingen met zich meebrengt, zoals delokalisatie en de druk op sociale bescherming.

  • Ongelijkheid: Regionale verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië worden scherper zichtbaar in termen van werkloosheidscijfers en economische groei.

  • Verzorgingsstaat onder druk: Debatten over de financiering van de sociale zekerheid en pensioenhervormingen leiden tot sociale onrust en stakingen.

Communautaire breuklijn

  • Staatshervormingen: Zes opeenvolgende staatshervormingen (1970-2014) hebben België omgevormd tot een federale staat, waarbij bevoegdheden zijn overgedragen aan gewesten en gemeenschappen.

  • Taalconflict: De spanningen tussen Franstaligen en Nederlandstaligen blijven bestaan, vooral over taalgebruik in Brussel en de faciliteitengemeenten.

  • Economische tegenstellingen: Vlaanderen eist meer fiscale autonomie vanwege zijn economische succes, terwijl Wallonië pleit voor solidariteit.

  • Politieke fragmentatie: Splitsing van unitaire partijen (zoals CVP en PSB) in aparte Vlaamse en Waalse partijen weerspiegelt de communautaire spanningen.

  • Separatisme en federalisme: De roep om meer autonomie, of zelfs splitsing, blijft levendig in het politieke discours, vooral bij Vlaamse partijen zoals de N-VA.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Test je kennis over de belangrijke economische en sociale veranderingen in België tussen 1850 en 1884. Beantwoord vragen over de macht van de kerk, invloedrijke ondernemers, en de impact van de industriële revolutie. Deze quiz biedt inzicht in de kernmomenten van deze periode.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser