Antybiotyki i ich działanie
48 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Jakie substancje są tradycyjnie stosowane jako chemioterapeutyki o działaniu antybakteryjnym?

  • Antybiotyki wyłącznie pochodzenia naturalnego
  • Tylko środki dezynfekcyjne i antyseptyki
  • Antybiotyki i sulfonamidy (correct)
  • Antybiotyki naturalne i syntetyczne

    • Kto jest uważany za jednego z odkrywców antybiotyków?

  • Maria Skłodowska-Curie
  • Robert Koch
  • Ludwik Pasteur
  • Aleksander Fleming (correct)

    • Która z poniższych grup leków nie jest wymieniana jako antybiotyki?

  • Penicyliny
  • Sulfonamidy (correct)
  • Tetracykliny
  • Makrolidy

    • Który z wymienionych szczepów bakterii charakteryzuje się opornością na wszystkie stosowane dotychczas leki?

    <p>Szczep PDR</p> Signup and view all the answers

    W jakim okresie przypadała 'złota era antybiotyków'?

    <p>1940-1960</p> Signup and view all the answers

    Jakie organizmy są najczęściej źródłem naturalnych antybiotyków?

    <p>Bakterie i grzyby</p> Signup and view all the answers

    Jak definiuje się bakterie o rozszerzonej oporności (XDR)?

    <p>Oporne na co najmniej jeden antybiotyk we wszystkich grupach z wyjątkiem dwóch lub mniejszej liczby.</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych czynników nie wpływa na rozwój lekooporności bakterii?

    <p>Zastosowanie środków dezynfekcyjnych</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych antybiotyków należy do V generacji cefalosporyn?

    <p>Ceftobiprol</p> Signup and view all the answers

    Jakiego typu związkiem jest penicylina?

    <p>Antybiotykiem naturalnym</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych leków jest połączeniem inhibitora beta-laktamaz z antybiotykiem beta-laktamowym?

    <p>Amoksycylina z kwasem klawulanowym</p> Signup and view all the answers

    Kiedy obchodzimy Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach?

    <p>18 listopada</p> Signup and view all the answers

    Do której grupy antybiotyków należą meropenem i ertapenem?

    <p>Karbapenemy</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych inhibitorów β-laktamaz jest inhibitorem boronowym?

    <p>Waborbaktam</p> Signup and view all the answers

    Co to jest cilastatyna w połączeniu z imipenem?

    <p>Inhibitor dehydropeptydazy nerek</p> Signup and view all the answers

    Jak definiuje się bakterie wielolekooporne (MDR)?

    <p>Oporne na co najmniej jeden związek z trzech lub więcej różnych grup antybiotyków.</p> Signup and view all the answers

    Jaki jest główny mechanizm działania fosfomycyny?

    <p>Inhibicja syntezy ściany komórkowej poprzez blokowanie syntezy kwasu muraminowego.</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych antybiotyków jest przykładem makrolidu 15-węglowego?

    <p>Azytromycyna</p> Signup and view all the answers

    Która z wymienionych bakterii jest szczególnie wrażliwa na działanie makrolidów?

    <p>Mycoplasma pneumoniae</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych inhibitorów β-laktamaz jest skojarzony z ceftazydymem?

    <p>Awibaktam</p> Signup and view all the answers

    Na czym polega oporność typu MLSB?

    <p>Na obecności genów kodujących metylazę erytromycynową (erm).</p> Signup and view all the answers

    Na jaką grupę bakterii działa aztreonam?

    <p>Tylko na tlenowe bakterie Gram-ujemne</p> Signup and view all the answers

    Jaki antybiotyk jest zaliczany do ketolidów?

    <p>Telitromycyna</p> Signup and view all the answers

    Który z podanych mechanizmów oporności nie jest charakterystyczny dla makrolidów?

    <p>Inaktywacja antybiotyku poprzez acetylację.</p> Signup and view all the answers

    Który z mechanizmów oporności na β-laktamy polega na zmianach w białkach wiążących penicylinę?

    <p>Mechanizm receptorowy</p> Signup and view all the answers

    Jaki jest główny mechanizm działania glikopeptydów?

    <p>Inhibicja biosyntezy ściany komórkowej</p> Signup and view all the answers

    Jaka jest główna różnica strukturalna między ketolidami a makrolidami?

    <p>Obecność grupy ketonowej w pozycji 3 zamiast cukru kladynozy.</p> Signup and view all the answers

    Który antybiotyk z grupy linkozamidów jest bardziej aktywny i stosowany zarówno w medycynie, jak i weterynarii?

    <p>Klindamycyna</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych antybiotyków polipeptydowych jest stosowany w formie aerozolu w mukowiscydozie?

    <p>Kolistyna</p> Signup and view all the answers

    Który z mechanizmów oporności na polimyksyny polega na modyfikacji lipidu A w LPS?

    <p>Modyfikacja lipidu A w LPS</p> Signup and view all the answers

    Który z lipoglikopeptydów działa poprzez przerywanie ciągłości bakteryjnych błon komórkowych?

    <p>Telawancyna</p> Signup and view all the answers

    Jakie są trzy mechanizmy działania lipoglikopeptydów?

    <p>Inhibicja biosyntezy ściany komórkowej na etapie transglikozylacji, inhibicja biosyntezy ściany komórkowej na etapie transpeptydacji, przerywanie ciągłości błon komórkowych</p> Signup and view all the answers

    Który z poniższych mechanizmów oporności nie jest typowy dla streptogramin?

    <p>Mutacje punktowe w nukleotydach genu kodującego podjednostkę 23S rRNA</p> Signup and view all the answers

    W jaki sposób chinuprystyna i dalfoprystyna oddziałują na siebie?

    <p>Synergistycznie, nasilając wzajemnie swoje działanie</p> Signup and view all the answers

    Który z antybiotyków jest znany ze swojego działania na ziarenkowce Gram-dodatnie i jest często stosowany miejscowo w leczeniu zakażeń skóry?

    <p>Kwas fusydowy</p> Signup and view all the answers

    Który z antybiotyków, pomimo szerokiego spektrum działania, jest rzadko stosowany ze względu na poważne skutki uboczne, takie jak uszkodzenie szpiku?

    <p>Chloramfenikol</p> Signup and view all the answers

    Który z antybiotyków z grupy pleuromutylin został dopuszczony do stosowania u ludzi w 2007 roku?

    <p>Retapamulina</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych antybiotyków jest znany z działania na M. tuberculosis?

    <p>Linezolid</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych mechanizmów nie jest typowy dla oporności na chloramfenikol?

    <p>Mutacje punktowe w genie kodującym 23S rRNA</p> Signup and view all the answers

    Jaki jest charakterystyczny mechanizm działania oksazolidynonów, takich jak linezolid?

    <p>Inhibicja syntezy białek poprzez wiązanie z podjednostką 23S rRNA</p> Signup and view all the answers

    Jakie jest główne zastosowanie lefamuliny?

    <p>Leczenie powierzchniowych zakażeń skórnych</p> Signup and view all the answers

    Jakie są pierwsze aminoglikozydy stosowane w medycynie?

    <p>Streptomycyna</p> Signup and view all the answers

    Co jest jednym z działań niepożądanych aminoglikozydów?

    <p>Uszkodzenie nerek</p> Signup and view all the answers

    Jakie białka są celem działania aminoglikozydów?

    <p>Podjednostka 30S rybosomu</p> Signup and view all the answers

    Jakie mechanizmy oporności występują w przypadku aminoglikozydów?

    <p>Wytwarzanie enzymów - aminoglikozydaz</p> Signup and view all the answers

    Jakie jest działanie bakterobójcze plazomycyny?

    <p>Zaburza biosyntezę białek</p> Signup and view all the answers

    Co wywołuje kanały w błonie komórkowej w przypadku aminoglikozydów?

    <p>Jony magnezu i wapnia</p> Signup and view all the answers

    Który z poniższych jest związany z mechanizmem transportu aminoglikozydów do wnętrza komórki?

    <p>Transport aktywny</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Antybiotyki - Chemioterapeutyki Przeciwbakteryjne

    • Antybiotyki i chemioterapeutyki przeciwbakteryjne są stosowane w leczeniu oraz profilaktyce ludzi, zwierząt i w rolnictwie.
    • Obserwuje się naturalne środowisko oraz produkcję leczniczą.
    • http://antybiotyki.edu.pl/
    • Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach obchodzony jest 18 listopada każdego roku.
    • Prowadzone są badania nad nowymi lekami przeciwbakteryjnymi.

    Zagadnienia

    • Istnieje pilna potrzeba opracowania nowych leków przeciwbakteryjnych.
    • Bakterie wielolekooporne stanowią poważne zagrożenie.
    • Nowe leki muszą sprostać nowym wyzwaniom.
    • Rozważa się nowe kierunki w opracowywaniu terapii.
    • Omówiono nowe leki dopuszczone do obrotu przez EMA i/lub FDA od 2018 roku.

    Związki przeciwbakteryjne

    • Antybiotyki naturalne (bakterie np. Streptomyces, Actinomyces, grzyby np. Penicyllium).
    • Antybiotyki półsyntetyczne.
    • Antybiotyki syntetyczne.
    • Chemioterapeutyki.
    • Środki dezynfekcyjne i antyseptyki.
    • Środki konserwujące.

    Najważniejsi odkrywcy antybiotyków i chemioterapeutyków

    • Paul Ehrlich
    • Gerhard Domagk
    • Aleksander Fleming
    • Selman Waksman
    • Benjamin Duggar

    Pierwsze antybiotyki (1930-1940) i Złota era antybiotyków (1940-1960)

    • Antybiotyki: Penicyliny, Aminoglikozydy, Tetracykliny, Makrolidy, Glikopeptydy, Polimyksyny, Streptograminy, Ansamycyny, Linkozamidy, Cefalosporyny, Fosfoniany, Mupirocyna, Karbapenemy
    • Chemioterapeutyki: Sulfonamidy, Nitrofurany, Nitroimidazole, Trimetoprim, Chinolony, Fluorochinolony, Oksazolidynony, Monobaktamy, Beta-laktamowe BLIs, Lipopeptydy, Diazabicyklooktanowe BLIs, Boronowe BLIs, Cefalosporyny sideroforowe, Pleuromutyliny

    MDR/XDR - Definicja

    • Bakterie wielolekooporne (MDR): Oporne na co najmniej jeden związek z co najmniej trzech lub więcej różnych grup antybiotyków, nie licząc grup z którymi są one naturalnie oporne.
    • Bakterie o rozszerzonej oporności (XDR): Oporne na większość grup antybiotyków (z wyjątkiem dwóch lub mniej grup).

    Antybiotyki β-laktamowe

    • Mechanizm działania
    • Podział antybiotyków
    • Spektrum działania na drobnoustroje
    • Zastosowanie i wskazania
    • Działania niepożądane
    • Mechanizmy oporności bakterii na antybiotyki

    Klasyczne grupy penicylín (Penama)

    • Naturalne: penicylina G, penisylina V, fenetycylina;
    • Półsyntetyczne: oporne na penicillinase gronkowcową (metycylina, nafcylina, penicyliny izoksazolilowe - oksacylina, kloksacylina, dikloksacylina, flukloksacylina), aminopenicyliny (ampicylina, amoksycylina, bakampicylina, talampicylina, pimampicylina), Karboksypenicyliny, Ureidopenicyliny, Amidynopenicyliny (piwmecylinam).

    Klasyczne grupy cefalosporyn/cefamycyn (Cefemy)

    • I generacja: cefalorutyny, cefazolina, itd.;
    • II generacja: cefamandol, cefuroksym, itd.;
    • III generacja: cefotaksym, cefoperazon, itd.;
    • III/2 generacja: cefiksym, ceftibuten, itd.;
    • IV generacja: cefepim, cefpirom;
    • V generacja: ceftobiprol, ceftarolina
    • Nowe inhibitory beta-laktamaz: Ceftolozan + tazobaktam, Ceftazydym + awibaktam, Meropenem + waborbaktam, Imipenem + relebaktam

    Karbapenemy

    • Imipenem + cilastatyna (hamuje dehydropeptydazę nerek), meropenem, ertapenem, doripenem, biapenem, tepipenem piwoksylu

    Inhibitory beta-laktamaz

    • Koncepcja osiągnięcia skuteczności leku bez jednoczesnego rozwoju oporności

    Fosfomycyna

    • Niewielka cząsteczka kwasu 1,2-epoksypropylofosfonowego
    • Główne wskazania to niepowikłane zakażenia dolnego odcinka dróg moczowych u kobiet
    • Granulat do sporządzania roztworu doustnego.

    Grupa MLS (makrolidy, linkozamidy, streptograminy)

    • Makrocykliczny pierścień laktonowy zawierający 14, 15 lub 16 atomów węgla
    • Erytromycyna A, azytromycyna, spiromycyna.
    • Mechanizm działania: wiązanie z podjednostką 50S rybosomu,

    Polipeptydy (Polimyksyny, Bacytracyna, Gramicydyna)

    • Polimyksyny (domiejscowo)
    • Bacytracyna
    • Gramicydyna
    • Modyfikacja lipidu A w LPS, utrata syntezy LPS, plazmidowe geny mcr-1

    Lipo glikopeptydy (Telawancyna, Dalbawancyna, Oritawancyna)

    • Inhibicja biosyntezy ściany komórkowej
    • Transglikozylacja i transpeptydacja poprzez wiązanie z grupami peptydowymi

    Fidaksomycyna

    • Pierwszy antybiotyk makrocykliczny
    • Ketonowa grupa
    • Podobny mechanizm działania jak makrolidy

    Linkozamidy (Linkomycyna, klindamycyna)

    • Wysoka aktywność
    • Mechanizm działania
    • Działania niepożądane
    • Oporność (MLS – synteza metylazy)

    Streptograminy

    • Związki makrocykliczne
    • Pristynamycyna i wirginiamycyna (leki doustne, suplementy w weterynari), Chinuprystyna i dałfoprystyna
    • Mechanizmy działania
    • Wskazania do stosowania

    Oksazolidynony (Linezolid, Tedizolid)

    • Mechanizmy działania
    • Zakres działania
    • Wskazania
    • Działania niepożądane
    • Mechanizmy oporności

    Kwas fusydowy

    • Steroidowa budowa
    • Działa na ziarenkowce Gram+
    • Leczenie zakażeń skóry (krem/maść)
    • Oporność – (chloramfenikolowa)-antybiotyki
    • Działania niepożądane (zaburzenia krwiotworzenia, niedokrwistości, zespół szary)

    Pleuromutyliny

    • Pierwsze półsyntetyczne pochodne pleuromutyliny
    • Stosowane w weterynarii, nie w żywności
    • Retaramulina (2007)
    • Lefamulina - stosowane u ludzi (dożylnie/doustnie)

    Aminoglikozydy i Aminocyklitole

    • Aminoglikozydy (streptomycyna)
    • Aminoglikozydy deoksystreptaminowe: neomycin, tobramycyna, kanamycyna, amikacyna, dibekacyna, sisomycyna, netylmycyna, gentamycyna
    • Aminocyklitole: spektynomycyna
    • Mechanizmy działania aminoglikozydów: łączenie z elementami błony zewnętrznej, kanały umożliwiające wniknięcie, przejście przez błonę cytoplazmatyczną, łączenie z podjednostką 30S, i blokowanie procesu translacji
    • Zakres działania, wskazania, działania niepożądane

    Tetracykliny

    • Odkryte w 1948 roku
    • Różne generacje (pierwsza, druga, trzecia): o różnej konformacji strukturalnej
    • Masowe stosowanie, stymulacja wzrostu zwierząt (wzrost oporności)
    • Duży zakres działania
    • Mechanizm działania: przeszkadzają syntezie białek (wiążą się z ribosomem)
    • Działania niepożądane: przewód pokarmowy, biegunki, uszkodzenia wątroby, przebarwienia zębów
    • Mechanizmy oporności: mutacje w 16S rRNA, aktywne usuwanie przez pompy MDR, inaktywujące enzymy.
    • Glicylocykliny (Tygecyklina) - pochodne minocykliny z ketonową grupą

    Nowe tetracykliny (Erawacyklina)

    • Pierwsza w pełni syntetyczna fluorowana tetracyklina
    • Postać - proszek do sporządzania infuzji
    • Stosowana w leczeniu powikłanych zakażeń wewnątrzbrzusznych (dorośli)
    • Zagrożenie: narastająca oporność

    Mupirocyna

    • Preparaty miejscowe (krem/maść)
    • Działa na bakterie Gram-dodatnie
    • Mechanizm działania: blokowanie wbudowywania izoleucyny
    • Oporność: mutacje w genie syntetazy tRNA

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Antybiotyki - Wykład 2024 cz. 1 PDF

    Description

    Sprawdź swoją wiedzę na temat antybiotyków oraz chemoterapeutyków o działaniu antybakteryjnym. Quiz dotyczy odkryć naukowych związanych z antybiotykami, ich działaniem oraz oporności bakterii. Poznaj kluczowe daty i organizmy źródłowe antybiotyków.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser