ANATOMİ Giriş PDF

ANATOMİ Anatomi ? Anatomi: vücudu meydana getiren oluşumların yapısını, şeklini, pozisyonunu, komşuluklarını, fonksiyonlarını ve birbirleri ile olan ilişkilerini inceleyen bilim dalı Tarihçe  Mağara dönemi insanının avladığı hayvanların dış görünüşlerinin yanı sıra iç organlarını da duvarla...

ANATOMİ Anatomi ? Anatomi: vücudu meydana getiren oluşumların yapısını, şeklini, pozisyonunu, komşuluklarını, fonksiyonlarını ve birbirleri ile olan ilişkilerini inceleyen bilim dalı Tarihçe  Mağara dönemi insanının avladığı hayvanların dış görünüşlerinin yanı sıra iç organlarını da duvarlara resmettiği bilinmektedir İlk çalışmalar Mısır’da M.Ö. 5000 yılında İlk kağıda dökümü M.Ö. 3000-2500 yıllarında Eski Mısır Diyabet teşhis edildi İnsan vücudundaki en önemli fonksiyonun solunum ve kan dolaşımı olduğuna inanılıyordu Kalbde 22 veya 42 damarın var olduğundan söz ediyorlardı. Eski Hint Ayur Veda’larında “Chereke” ve “Medhumela” adıyla tanımlanan Diyabete rastlanır Eski hint tıbbı nefes, kan ve safranın kendi aralarındaki dengesinin sağlanmasını amaçlayan bir anlayışa sahipti Eski Çin Diyabet “susuzluk hastalığı” olarak tanımlanıyordu 200 değişik nabız vücudun onbir değişik noktasından alınırdı ve bu işlem birkaç saat sürerdi Hipokrates (M.Ö. 460-377) Tıbbın ve anatominin kurucusu olarak kabul edilir Anatomiyle ilgili ilk yazılı kayıtlar eski Yunan'da onun döneminde başlar Kafa kemikleri ile ilgili tanımlamaları günümüzde de geçerlidir Hipokrates (M.Ö. 460-377) Tedavide batıl inanışları ortadan kaldırdı Özellikle verem, puerperal enfeksiyon ve epilepsi hakkında gözlemler yaptı Hasta bakımı ve beslenmesine önem verdi “Beden sıvıları” kuramını ortaya attı: dört önemli vücut sıvısından biri de kandı  Teoriye göre her insanda baskın olan bir sıvı dört mizaçtan üst ana mizacı oluşturmuştur, Ahlat-ı erbaa prensibine göre dört temel mizaç; demevi (kan), safravi (ateş), balgami (su) ve sevdavi (toprak) mizaçtır (İbn-i Sina). Aristotales (M.Ö. 384-322) Tıbbı ayrı disiplinlere ayırdı Anatomi ile ilgili tanımlamalarda bulundu Galenos ( 130 – 200 ) İzmir, Korent ve İskenderiye’de eğitim aldı Bergama ve Roma’da çalıştı Fizyoloji konusunda incelemeler yaptı Kanın kalpten pompalandığını keşfetti Ölü hayvan disseksiyonlarına ağırlık verdi İnsanlarda da tanımlanmış olan periferik sinirler, eklemler ve kaslar üzerinde gözlemler yaptı Anatomik oluşumları ve çeşitli hastalıkları tanımladığı eseri orta çağın sonlarına kadar kullanıldı Celsus ( MS 1. yüzyıl ) Hasta tedavisinin soyluların işi olmadığına inandığından hiç hasta tedavi etmedi Dönemin tüm tıp kuramlarını içeren bir ansiklopedi yazdı Kalp hastalığına ilk olarak Kardiakus adını verdi Fazla idrar atımını glikozüri olarak ilk olarak tanımladı İbn-i Sina ( 980 – 1038 ) Buhara’da doğdu Gramer, şiir, astronomi, geometri, fizyoloji ve cerrahi konularında eğitim gördü Avrupalılar tarafından Avicenna ismi ile tanınır "Tıp Kanunu" kitabında anatomi ve fizyoloji ile ilgili konulara da yer vermiştir Eserlerinde Hippocrates ve Galenos’un görüşlerinden de yararlanmıştır  Avrupa’da 1452 yılında başlayan Rönesans hareketlerine paralel olarak anatomik çalışmalar da gelişme göstermiştir Avrupa XIII yy. da diseksiyon iznini elde etmiştir (Osmanlı'da ise 1841 yılında Sultan Abdülmecit tarafından verilmiştir ) Leonardo da Vinci (1452-1519) Hekimlik, felsefe, matematik gibi birden fazla sayıdaki pozitif bilim dalında çalışmalar yapmıştır İnsan vücudu ile ilgili çizimleri geçerliğini bugün de sürdürmekte Leonardo da Vinci (1452-1519) Leonardo da Vinci (1452-1519) Andreas Vesalius (1514-1564) Anatomi 16. yüzyılda bağımsız bir bilim dalı konumuna geldi İlk anatomist ve modern anatominin kurucusu kabul edilir Çok sayıda insan ölüsü incelemiş ve vücut yapısı üzerinde çalışmıştır 1543 yılında yazdığı "De Humani Corporis Fabrica" adlı eseri Avrupa ülkelerinde uzun yıllar anatomi ders kitabı olarak kullanılmıştır Andreas Vesalius (1514-1564) William Harvey ( 1578 – 1657 ) Kan dolaşımını kanıtlamış ve tüm detaylarıyla açıklamıştır Thomas Willis ( 1620 – 1675 ) 1664 yılında “Cerebri Anatome” adlı yapıtını yayınladı Beyin hakkında birçok veri ortaya koydu Diyabetlinin idrarında şekerin varlığını ilk olarak açıkladı İbrahim Hakkı ERZURUMİ (1703 – 1780) 18. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda Batı ve Doğu kültürlerini bir arada aktarmaya çalışan önemli düşünürlerden Astronomi, anatomi, fizyoloji, aritmetik, geometri, trigonometri, felsefe, psikoloji, ahlâk gibi bir çok alanda kitaplar yazdı En çok tanınan eseri Marifetnâme'dir İnsanın anatomisi ve fizyolojisiyle ilgili ayrıntılı bilgiler vermektedir Jean Cruveilhier ( 1791 – 1874 ) Montpellier’de cerrah ve Paris’te anatomi profesörü oldu Paris’in ilk patoloji profesörü En önemli eseri “Anatomie Pathologique du Corps” dur Trombosisin atherosklerotik işlemde önemli olduğunu ileri sürdü Claude Bernard (1813-1878) Sindirimle ilgili kimyasal olayları inceledi, karaciğerin şeker depolama görevini buldu 1853’de Sempatik sistemle ilgili çalışmaları ile vazokonstrüksiyon ve vazodilatasyon üzerine çalışmalarından dolayı Fransa Bilimler Akademisi’nin fizyolojik armağanını kazandı Paul Langerhans ( 1847 – 1888 ) Pankreas üzerinde çalıştı İnsülin üreten hücreleri keşfetti Tüberküloz nedeniyle genç yaşta öldü  Giovanni Battista Morgagni (1682-1771) Antonio Maria Valsalva ( 1666 - 1723 ) GD Santorini (mimik kasları, beyin, gl. lacrimalis, burun, larynx, thorax ve abdomen boşlukları, genital organlar ) William Hunter (1718-1783) - John Hunter ( adipöz doku ) Peter Camper ( kol ve pelvis ) Hewsen ( lenfatik sistem ) JB Winslow ( 1669 – 1760 ) Alexander Monro BS Albinus Albrecht von Haller ( 1708 – 1777 ) John Frederick Meckel JN Lieberkuhn John Godfray Zinn DIGITAL CADAVER Dr. M. Ali ÇAN KTÜ Tıp Fakültesi Anatomi AD Anatomi terimi ilk kez ANATOME olarak Aristotales (M.Ö. 384-322) tarafından kullanmıştır Anatomi 2 kelimeden meydana gelir: Ana : içinden Tomos : kesmek “Anatomie” Yunancada kesmek, keserek ayırmak anlamında ( Latincede “dissecare” aynı anlamda ) Anatomi ▪ Makro Anatomi (Gross Anatomi) ▪ Mikro Anatomi (Cytoloji ve Histoloji) Organelle Hücre Doku Organ Sistem Organizma  Organelle Hücre ▪ İlk 3 kısım mikroanatomi ▪ Son 3 kısım makroanatomi Doku Organ Sistem Organizma ANATOMİDE EĞİTİM METODLARI: I. Topografik Anatomi II. Sistematik Anatomi III. Comparative Anatomi (Anatomia Comparative ) IV. Fonksiyonel Anatomi V. Cerrahi Anatomi (Anatomia Chirurgica) VI. Yüzeysel Anatomi (Surface) VII. Estetik Anatomi (Plastik) VIII. Klinik Anatomi IX. Gelişim Anatomisi (Embriyoloji) X. Mikroskopik Anatomi (Histologia) XI. Kesitsel Anatomi XII. Radyolojik Anatomi I.Topografik Anatomi: (Anatomia Topographia,Anatomia Regionalis) ▪ Vücudun bölgelere (regio) ayrılarak incelenmesi ▪ Bölümleri: ▪ Baş-boyun ▪ Thorax (Göğüs kafesi) ▪ Üst extremite ▪ Regio Brachium (Kol) ▪ Regio Antebrachium (Önkol) ▪ Regio Manus (El) ▪ Abdomen (Karın) ▪ Pelvis ▪ Perine ▪ Alt extremite ▪ Regio Femoralis (Uyluk) ▪ Regio Cruralis (Bacak) ▪ Pes (Ayak) II.Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica) ▪ Organizmayı sistemlere ayırıp,bir sistem içindeki organları sırası ile inceler ▪ Sistemler: ▪ Systema Locomotorium ▪ Systema Vasorum ▪ Systema Digestorium ▪ Systema Endocrinale ▪ Systema Respiratorium ▪ Systema Nervosum ▪ Systema Ürogenitale ▪ Systema Sensuum ▪ Systema intequmentum ▪ Systema Locomotorium (Hareket sistemi): ▪ Osteoloji ▪ Myologia ▪ Arthrologia Osteoloji Myologia Arthrologia Systema Vasorum (kalb-damar sistemi): ▪ Cardiologia ▪ Angiologia Systema Digestorium ( Sindirim sistemi ) Systema Endocrinale Systema Respiratorium ( Solunum sistemi ) ▪ Systema Nervosum Systema Ürogenitale ▪ Üriner sistem ▪ Genital sistem Systema Sensuum ▪ Organum visus (görme organı) ▪ Organum vestibulo-cochlearis (İşitme organı) ▪ Organum gustatorius (tat organı) ▪ Organum olfactorius (koku organı) ▪ Organum tactus (dokunma organı) Systema intequmentum ( Saç, tırnak, deri ) III.Comparative Anatomi (Anatomia Comparative ) Çeşitli canlılar arasında benzer organları kıyaslama yaparak inceler IV.Fonksiyonel Anatomi: Organın yapısını fonksiyonuna bağlı olarak öğretir V.Cerrahi Anatomi: (Anatomia Chirurgica) Cerrahi girişimler için önemli olan bölgeleri cerrahi uygulamaları dikkate alarak topografik inceleyen anatomi dalıdır VI.Yüzeysel Anatomi (Surface) : Canlı üzerinde organları elle, gözle veya endoskopik olarak inceleyen anatomi dalı VII.Estetik Anatomi (Plastik) : ▪ Çeşitli durumlarda vücudun dış şeklini oluşturan değişiklikleri ve bunların nedenlerini inceleyen anatomi dalı ▪ Daha çok ressam ve heykeltraşları ilgilendirir VIII.Klinik Anatomi: Sistematik,topografik ve cerrahi anatomiyi kapsayan bilgilerin klinikte canlı insan üzerinde uygulanmasını yapan anatomi dalıdır IX.Gelişim Anatomisi (Embriyoloji): Bir canlının zygot oluşumundan doğuma kadar geçirdiği evreleri inceler X.Mikroskopik Anatomi (Histologia): Vücudu oluşturan organları özel teknik ve mikroskop altında inceleyen bilim dalı XI. Kesitsel Anatomi Vücudun herhangi bir yerinden geçen düzlemde hangi oluşumların bulunduğunu inceleyen dal XII. Radyolojik Anatomi Vücudun bölümlerini radyolojik tanı metodlarıyla inceleyen dal Spor Anatomisi: Spor eğitimi verilen kurumlarda özellikle hareket sistemini oluşturan yapıların incelenmesine dayanan dal  Anatomik Pozisyon Karşımızda: ▪ Ayakta ▪ Yüzü bize dönük ▪ Baş ve gövdesi dik ▪ Kolları yanlarda aşağıya sarkık ▪ Avuç içleri (el ayası) öne bakan ▪ Topuk ve ayak baş parmakları bitişik  kitap975486134X Kaynaklar: organ Anatomi Atlası ( Sobotta ) İnsan Anatomisi Atlası ( F. Netter ) Fonksiyonel Anatomi ( D. Taner ) Fonksiyonel Anatomi ( B. Sancak – M. Cumhur ) Fonksiyonel Nöroanatomi ( D. Taner ) noro Anatomi ( A. Elhan – K. Arıncı ) Klinik Anatomi ( R.S. Snell )