İngilis dilinin qrammatikası PDF 2019

İngilis dilinin qrammatikası Bakı, 2019  ÖN SÖZ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin təsdiq etdiyi proqram və dərsliklər əsasında hazırlanmışdır. Bu vəsait DİM-in (TQDK) keçirdiyi qəbul imtahanlarında iştirak etmək istəyən abituriy...

İngilis dilinin qrammatikası Bakı, 2019  ÖN SÖZ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin təsdiq etdiyi proqram və dərsliklər əsasında hazırlanmışdır. Bu vəsait DİM-in (TQDK) keçirdiyi qəbul imtahanlarında iştirak etmək istəyən abituriyent və bakalavrlar, habelə orta məktəb şagirdləri və ingilis dilini fərdi şəkildə öyrənmək istəyənlər üçün nəzərdə tutulmuşdur. Hər mövzuda istifadə edilən nümunələr DİM-nin müxtəlif illərdə keçiridyi test imtahanlarının əsasında hazırlanmışdır. Bu da imtahan verəcək namizədlərə daha effektli öyrənmə və testlərlə işləmə bacarığı üçün zəmin yaradır. Ümidvarıq ki, bu vəsait ingilis dilinə dərindən yiyələnmək istəyən hər bir kəsə köməklik edəcəkdir. Əziz oxucular! Sizə təhsilinizdə və qarşıdan gələn qəbul imtahanlarında uğurlar arzulayır və ən yüksək nəticə əldə etməyinizi diləyirik. Müəllif  Mündəricat 1. NOUN.................................................................................................................. 4 2. UNCOUNTABLE NOUNS................................................................................ 8 3. PRONOUN.......................................................................................................... 9 4. ADJECTIVE....................................................................................................... 16 5. ADVERB............................................................................................................. 19 6. PREPOSITIONS................................................................................................. 21 7. COMPLEX OBJECT......................................................................................... 26 8. VERB.................................................................................................................... 27 9. IRREGULAR VERBS........................................................................................ 28 10. VERB EXPRESSIONS....................................................................................... 30 11. MODAL VERBS................................................................................................. 31 12. PRESENT TENSE FORM................................................................................. 35 13. PAST TENSE FORM......................................................................................... 38 14. FUTURE TENSE FORM................................................................................... 40 15. PASSIVE VOICE................................................................................................ 42 16. INTERROGATIVE SENTENCES.................................................................... 43 17. CONJUNCTION................................................................................................. 46 18. CAUSATIVE FORM OF VERB....................................................................... 47 19. VOCABULARY WORDS.................................................................................. 48 20. SYNONYMS........................................................................................................ 52 21. ANTONYMS........................................................................................................ 53  M.Həşimov, İngilis dilinin qrammatikası, 2019 1. NOUN Simple: car, bed, father, room, map İstisna: Derivative: teacher, activity, discussion, A piano – pianos a video – videos improvement, happiness, permission A kilo – kilos a photo – photos Compound: armchair, bedroom, A radio – radios a zoo – zoos newspaper, schoolboy, toothbrush 3. f/fe→ v + es Noun-forming suffixes a shelf – shelves a wife – wives a loaf – loaves a wolf - wolves -ess actress, waitress, princess a knife – knives a leaf – leaves -ance, -ence attendance, preference -th strength, width, length -ee employee, refugee, referee İstisna: -ist idealist, humanist, chemist A roof – roofs a chief – chiefs -ism humanism, idealism A cliff – cliffs a belief – beliefs -or, -er director, teacher, waiter -ship friendship, scholarship 4. Samit+y→ i + es -hood childhood, neighborhood A city – cities a country – countries -dom kingdom, freedom, wisdom A baby – babies an army – armies -ness kindness, happiness -age passage, marriage 5. Sait + y→ s -(a)tion education, information a boy – boys a toy – toys -ment movement, agreement a day -days a ray – rays -ty safety, cruelty, anxiety 6. Kökündən dəyişən sözlər: o Common: country, name, sea, month Man – men o Proper: France, Tom, Caspian, April Woman – women Foot – feet ❖ Singular and Plural Nouns Tooth – teeth Goose – geese 1. Əksər isimlər sonuna +s artırılmaqla Mouse – mice cəmlənir: Ox – oxen Person – people A book – books a bird – birds Child – children A chair – chairs an apple – apples Louse – lice 2. s/ss/tch/ch/sh/o/x +es 7. Ancaq cəmdə işlənən sözlər: 7.1 İki eyni hissədən ibarət olan sözlər a box – boxes a bench – benches Trousers shoes a bus – buses a bush – bushes Socks gloves a glass- glasses a tomato – tomatoes Tights scales a potato – potatoes a fox – foxes Glasses scissors Spectacles shorts 4  M.Həşimov, İngilis dilinin qrammatikası, 2019 A pair of +... – bir cüt... a car an honest man an apple a useful book A pair of shoes a unit, a uniform, an hour, a university, an Two pairs of trousers honour Some pairs of socks - Cəm şəkilçisi qəbul edirlər Cəm isimlərdən sonra xəbər həmişə cəmdə olur: A computer – computers A phone – phones There is/ are trousers in the wardrobe. My teeth is / are white. Qeyd: Yiyəlik əvəzliyindən sonra heç vaxt artikl işlədilmir. 7.2 Topluluq bildirən isimlər Goods people My a book his a books your a bag Stairs police Clothes staff 2. Uncountable nouns Poultry government - Sayılmırlar Gentry family - Heç vaxt artikl ilə işlədilmir Cattle team A bread, an advice, a furniture - Heç vaxt cəmlənmirlər Qeyd: Police sözü həmişə cəmdə işlənir. breads informations five advice three water Police is/are asking you. Sayılmayan isimləri saymaq üçün A policeman – policemen numerativ sözlərdən istifadə edilir. A policewoman – policewomen Numerativ sözlər sayılan isim A police officer – police officers olduqları üçün cəmlənə də bilirlər: 8. Həm tək, həm cəmdə işlənə sözlər: sheep craft A glass of water swine species / means A cup of coffee fish deer A box of sugar A bar of chocolate A deer – two deer; A fish – some fish A piece of meat There is /are a swine in the yard. Two bottles of milk There is/are many sheep in the garden. Some pieces of advice Four cups of juice ❖ Countable and Uncountable Nouns A sack of flour A spoon of salt 1. Countable nouns There is/ are two slices of lemon on - Sayılırlar the table - Təkdə işləndikdə qarşısında mütləq a/an artikl işlənir There is /are a glass of water on Qeyd: Əgər söz saitlə tələffüz olunarsa an, the table samitlə tələffüz olunarsa a artikl işlədilir. Cəmdə və sayılmayan isimlərin qarşısında heç vaxt a/an artikl işlədilmir: 5  M.Həşimov, İngilis dilinin qrammatikası, 2019 2. Tom’s book Careful! Mike’s car Aşağıdakı isimlər sayılan Farid’s phone isimlərdir: Impression – təəssürat 3. Soyadın önünə the artiklı artırılanda Cloud – bulud isim cəmlənir və ailə bildirir: Storm – qasırğa Idea – ideya The Browns’ home The Smiths’ car Qeyd: Bəzən isim təyin funksiyasında çıxış edir: 4. – gilə/gildə mənasında işlənir: I go to Tom’s furniture I am at my uncle’s a furniture shop an expensive furniture shop 5. Farid and Gunay’s book(s) expensive furniture shops Vasif ’s and Zaur’s fathers expensive furniture 6. Today’s newspaper Self-Study Evening’s lesson Moon’s light _ useful advice _ honest man Sun’s rays _ advice _ useful books _ useful book _ clever children Yesterday’s magazine _ blue pen _ boring films Tomorrow’s meeting _ huge building _ pretty girl 7. A month’s vacation ❖ Possessive (Genitive) Case Two days’ holiday A week’s journey 1. + ‘s və ya + s‘ s’s 3 days’ trip Singular Plural 8. At/to the baker’s At/to the butcher’s Girl’s doll Girls’ doll(s) At/to the chemist’s At/to the grocery’s Boy’s car Boys’ car(s) At/to the dentist’s Cat’s tail Cats’ tails I went to the butcher’s to buy a piece of meat. Yesterday I was at the chemist’s. Man’s house Men’s houses Woman’s hat Women’s hats My son’s book My sons’ books 6  M.Həşimov, İngilis dilinin qrammatikası, 2019 9. Cansız isimlərin yiyəlik halını Self-Study düzəltmək üçün of sözündən istifadə olunur: 1. Choose the uncountable nouns. a. apple d. flower Legs of the table b. time e. fruit door of the room c. rice f. pepper streets of the city name of the book 2. Choose the correct possessive nouns. Attention! a. Two week’s holiday Yiyəlik hal ancaq isim/əvəzlik ilə isim arasında b. The Ahmadovs’ home olur. Isimlə fel arasında yiyəlik hal ola bilməz: c. Toms’ grandmother d. Farid’s running so fast Tom’s going to school is 3. Choose the nouns in the plural. Martin’s got an expensive car has a. news b. goods c. childs Let’s go to cinema d. economics e. teeth us f. stairs g. mice h. fruit Richard’s gone to park has 4. Choose the nouns. Compare: a. twenty b. jam c. beautiful Alan’s walking slowly is d. wall e. friendly f. food Alan’s walking is slow Alan’s speaking quickly is Alan’s speaking is so fluent Fuad’s walking made me angry Vasif’s writing is unreadable Vasif’s writing so quickly is 7