Biznes Plan: Analiza rynku i planowanie w małym przedsiębiorstwie PDF

Podstawy działalności gospodarczej i przedsiębiorczości Biznes plan jako narzędzie planowania w działalności gospodarczej c.d. Dr hab. inż. Anna Szeląg-Sikora, prof. UR Katedra Inżynierii Rolniczej, Logistyki i Informatyki Stosowanej Wybór strategii Generowanie wariantów I...

Podstawy działalności gospodarczej i przedsiębiorczości Biznes plan jako narzędzie planowania w działalności gospodarczej c.d. Dr hab. inż. Anna Szeląg-Sikora, prof. UR Katedra Inżynierii Rolniczej, Logistyki i Informatyki Stosowanej Wybór strategii Generowanie wariantów I Warianty optymistyczne, prawdopodobne i pesymistyczne Ocena wariantów II Wstępna selekcja i wybór jednego optymalnego wariantu Wybór wariantu III Podjęcie decyzji o wyborze rozwiązania Typy strategii Typy strategii Wybrane analizy strategiczne jako narzędzia do określenie typu strategii: -SWOT - Macierz BCG - Macierz McKinseya Mocne strony Analiza SWOT Znacząca pozycja Wystarczające zasoby Duża zdolność konkurowania Dobra opinia u klientów Uznany lider rynkowy Dobrze przemyślane strategie funkcjonalne Własna technologia Przewaga kosztowa Zdolność do innowacji produktowych Doświadczona kadra kierownicza Inne  Analiza SWOT Słabe strony Brak jasno wytyczonej strategii Słaba pozycja konkurencyjna Brak środków Niska rentowność Brak kluczowych umiejętności Błędy we wdrażaniu strategii Podatno na naciski konkurencji Za mały potencjał wytwórczy Słaby “image” firmy Słaby poziom marketingu Brak środków na finansowanie zmian organizacyjnych Koszt jednostkowy wyższy ni konkurentów Inne  Analiza SWOT Szanse Pojawienie się nowych grup klientów Wejście na nowe rynki Możliwość poszerzenia asortymentów Możliwość dywersyfikacji wyrobów Integracja pozioma Możliwość przejścia do lepszej grupy strategicznej Ograniczona rywalizacja w sektorze Szybszy wzrost rynku Inne Rys.1. Metoda przeprowadzania analizy SWOT  Macierz Boston Consultin Group (BCG) Macierz Boston Consultin Group (BCG) przedstawia w formie graficznej sytuacje kluczowych produktów lub grupy produktów firmy. W przypadku tej analizy konieczne jest sięgnięcie po badania rynkowe sprzedaży naszej firmy jak i konkurentów.  Macierz Boston Consultin Group (BCG) Wyniki są prezentowane w formie graficznej – każdy produkt może trafić do jednej ćwiartki macierzy, którym nadano takie nazwy jak: - Znaki zapytania - mały względny udział w rynku, wysoka stopa wzrostu rynku; - „Gwiazdy” - duży względny udział w rynku, wysoka stopa wzrostu rynku; - „Dojne krowy” - duży względny udział w rynku, niska stopa wzrostu rynku; - „Psy” – mały względny udział w rynku, niska stopa wzrostu rynku. Rys.2. Macierz BCG  Macierz McKinseya W przypadku metody McKinseya wymiary analizy zewnętrznej i wewnętrznej przestawiają odpowiednio: - atrakcyjność sektora: duża, przeciętna, mała; - Pozycję konkurencyjną firmy: mocną, przeciętną, słabą. W przypadku analizy McKinseya macierz ma charakter jakościowy. Przeprowadzamy ją na podstawie zestawu wcześniej wyodrębnionych czynników decydujących osobno o pozycji konkurencyjnej, osobno o atrakcyjności rynku. Każdemu z czynników przypisujemy określoną oceną w skali od 1-5 oraz odpowiedną wagę, przy czym suma wag powinna wynosić 100%.  Macierz McKinseya Tab. Formularz oceny do tworzenia macierzy McKinseya Planowanie w małym przedsiębiorstwie Planowanie w małym przedsiębiorstwie Różnice w stosunku do dużego przedsiębiorstwa: Prostsze procedury Mniejsza liczba zmiennych Ograniczony czas na planowanie Mniejsza liczba personelu Dwufazowy model planowania FAZA 1. SFORMUŁOWANIE CELÓW, ZAŁOŻEŃ I STRATEGII FIRMY FAZA 2. OPRACOWANIE PLANU DZIAŁANIA PRZEDSIĘBIORSTWA – Faza 1 – podstawowe pytania Jakiego typu prowadzę firmę? Jakie jest miejsce mojej firmy w branży? Kim są moi klienci i gdzie jest zlokalizowany mój rynek? Jakie wyobrażenie o mojej firmie mają klienci? Jak wyobrażam sobie moją firmę za 5 lat? Jakie działania mogę podjąć, aby wzrósł zysk? Faza 1 – podstawowe pytania Jakie warunki muszę spełnić aby udoskonalić produkt? Jakie są źródła mojej przewagi konkurencyjnej i czy umiem je wykorzystać? Co jest największym problemem w mojej firmie i czy wiem jak go rozwiązać? Jaką część rynku chciałbym opanować w następnym okresie? Faza 1 – podstawowe pytania Czy moja polityka personalna jest akceptowana przez pracowników? W jaki sposób chcę finansować rozwój firmy? Faza 2 – opracowanie planu działania firmy Sporządzenie prognozy sprzedaży Ocena zasobów materialnych przedsiębiorstwa Ocena zapotrzebowania na środki finansowe Ocena zasobów ludzkich Analiza rynku - konkurencja Główne cechy dobrej analizy rynku Nie wolno przeoczyć pozornie oczywistych faktów (dotyczących wymagań odbiorców biznes planu) Lepsza znajomość rynku daje większe szanse na skuteczne kierowanie firmą Dobra znajomość rynku to także dobra znajomość klientów Definiowanie rynku Definicja ekonomiczna Definicja na cele biznes planu: Rynek definiowany jest przez dobra i usługi które oferuje i poprzez rodzaje klientów którzy te dobra i usługi nabywają Nie wolno zapominać o konkurencji Jaki poziom szczegółowości definicji rynku (np. rynek komunikacji a telefonii) METODA PROFILU „(Poznanie konkurenta) nie jest specjalnie trudne - w końcu spotykamy się z nim niemal codziennie na rynku; znamy jego wyroby, jego koncepcje sprzedaży, lokalizację, technologię produkcji itd. Mamy przybliżoną wiedzę o personelu kierowniczym i pracownikach, stanie finansów, organizacji i zarządzaniu u naszego konkurenta. Jeżeli tego nie wiemy, to oznacza, że nic nie wiemy o najsilniejszym konkurencie; najwyższy czas takie informacje zebrać.” K. Obłój METODA PROFILU Metoda profilu polega na wyborze zespołu kryteriów (aspektów naszej i konkurenta działalności) oraz porównania ich ze sobą. Punktem odniesienia będzie tak zwany benchmark Benchmarking - procedura naśladowania pewnych zachowań, dostosowania ich do poziomu pożądanego. Może być tak, że niektóre elementy będziemy mieli lepsze od benchmarka - nam chodzi jednak o całokształt, a nie poszczególne cząstki „wyrwane z kontekstu”. METODA PROFILU Stosowana w analizie mikrootoczenia, a dokładniej konkurentów Polega na potraktowaniu wzorcowego konkurenta na rynku jako układu odniesienia Warunkiem dokonania tego jest należyte poznanie konkurenta METODA PROFILU Błędem byłoby także uznanie, że benchmark ma we wszystkich aspektach ocenę „bardzo dobrą” Lista kryteriów musi być bardzo dobrze przemyślana - do każdej branży, a być może i firmy - inna. Metodę profilu można posłużyć się do zdefiniowania i zdiagnozowania tzw. kluczowych czynników sukcesu firmy. Rynek w liczbach Konieczność przedstawienia danych liczbowych dotyczących min.: Przychodów brutto i netto Zysków (w tym całej gałęzi) Zbieranie danych – problematyka Tworzenie własnej bazy danych Szczegółowy opis rynku - elementy Produkty i usługi Klienci Konkurenci Kanały dystrybucji Promocje konkurencji Średnie marże Identyfikacja ryzyka a biznes plan Literatura: https://www.parp.gov.pl/attachments/article/55959/Biznesplan%20od%20A%20do%20Z.pdf Małgorzata Skrzek-Lubasińska, Roman Sobiecki,2019. Samozatrudnienie. Konieczność czy wybór przedsiębiorczych? SGH, Warszawa https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-limit-zwolnienia-z-kasy-fiskalnej https://www.biznes.gov.pl/pl/firma/obowiazki-przedsiebiorcy/chce-przygotowac-sie-do-kontroli-w- firmie/kontrole-w-firmie/ogolne-zasady-prowadzenia-kontroli-w-firmach Szypta P. (red) (2016). Indywidualna działalność gospodarcza: (Samozatrudnienie) Uproszczone formy ewidencji, Wyd.: CeDeWu Andrzejczyk P., Pawłowski K. (2013) Podstawy funkcjonowania przedsiębiorstw dla logistyków, wyd. Instytut Logistyki i Budownictwa Michalska E. (2014). Zarządzanie przedsiębiorstwem – podręcznik akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN Szeląg-Sikora A., Gródek-Szostak Z., Rorat J. (2017). Znaczenie instytucjonalnego systemu wsparcia przedsiębiorczości i samozatrudnienia wśród kobiet na terenach wiejskich (na przykładzie Punktów Konsultacyjnych Krajowego Systemu Usług), Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych Grodek-Szostak Z., Szeląg-Sikora A. Kajrunajtys D. (2016). Profesjonalizacja usług doradczych wspierających kreatywność i innowacje w organizacji. Zeszyty Naukowe nr 12. Wyższa Szkoła Ekonomii i Informatyki w Krakowie. Sikora J., Niemiec M. ,Szeląg-Sikora A., Gródek-Szostek Z., (2017). Models and concepts of innovation in technology transfer and the regional conditions for development of entrepreneurship. Acta Scientiarum Polonorum &; Oeconomia.Warszawa Bojewska B. (2009) Zarządzanie innowacjami jako źródło przedsiębiorczości małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, Monografie i Opracowania / Szkoła Główna Handlowa 38