Tıbbi Önemi Olan Bakterilerin Sınıflandırılması PDF

TIBBİ ÖNEMİ OLAN BAKTERİLERİN SINIFLANDIRILMASI DOÇ.DR. AYLİN ÜSKÜDAR GÜÇLÜ baskent.edu.tr  TIBBİ ÖNEMİ OLAN BAKTERİLER GRAM POZİTİF GRAM NEGATİF...

TIBBİ ÖNEMİ OLAN BAKTERİLERİN SINIFLANDIRILMASI DOÇ.DR. AYLİN ÜSKÜDAR GÜÇLÜ baskent.edu.tr  TIBBİ ÖNEMİ OLAN BAKTERİLER GRAM POZİTİF GRAM NEGATİF GRAM POZİTİF GRAM NEGATİF FARKLI ÖZELLİKTEKİ KOKLAR KOKLAR BASİLLER BASİLLER BAKTERİLER GRAM POZİTİF GRAM POZİTİF FERMENTER GRAM ASİDE DİRENÇLİ STAFİLOKOKLAR NEİSSERİACEAE SPORLU BASİLLER SPORSUZ BASİLLER NEGATİF BASİLLER BAKTERİLER NON-FERMENTER STREPTOKOKLAR MORAXELLACEAE AEROP/FAKÜLTATİF AEROP/FAKÜLTATİF GRAM NEGATİF KIVRIK BASİLLER BASİLLER GRAM NEGATİF ENTEROKOKLAR ANAEROP ANAEROP KOKOBASİLLER SPİROKETLER VEYA BASİLLER HÜCRE DUVARI OLMAYAN BAKTERİLER baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF KOKLAR:STAFİLOKOKLAR Mikroskop altında üzüm salkımına bezer gruplar halinde bulunan gram pozitif koklar olarak görülür. S.aureus Doğumdan itibaren S. aureus göbek, perineum ve deride kolonize olur. Sonraki yıllarda özellikle burunda yerleşir. Toplumun %33’ünün burnunda; S.aureus Hastane enfeksiyonlarına sık neden olur. Hastane çalışanlarının elleriyle yayılım baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF KOKLAR:STAFİLOKOKLAR S.aureus kaynaklı enfeksiyonlar – Cilt lezyonları; impetigo, Folikülit/Fronkül/Karbonkül, Selülit, Yara yeri enfeksiyonu – Osteomiyelit, septik artrit, pnömoni, endokardit, bakteriyemi baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF KOKLAR:STAFİLOKOKLAR S.aureus kaynaklı enfeksiyonlar – Toksinleri ile oluşturdukları enfeksiyonlar Stafilokoksik haşlanmış deri sendromu (Ritter hastalığı) Besin zehirlenmesi Stafilokoksik toksik şok sendromu baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF KOKLAR:STAFİLOKOKLAR KNS (koagülaz negatif stafilokoklar) – Deri, orofarinks ve GİS florası üyesi bakteriler – Genellikle fırsatçı patojenler – Oluşturduğu enfeksiyonların çoğu kateter veya yabancı cisim ile ilişkili – KNS içerisinde en sık enfeksiyon etkeni S. epidermidis Ürettiği ‘slime tabakası’ yabancı cisimlere (kateter, prostetik kapak, şant..) tutunmasını sağlar. baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF KOKLAR:STAFİLOKOKLAR KNS kaynaklı enfeksiyonlar - Bakteriyemi - Endokardit - Yabancı cisim enfeksiyonları (damar içi kateterler) - Damar greftleri - Kalp kapağı protezleri - Üriner sistem enfeksiyonları - Osteomyelit - Göz enfeksiyonları baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF KOKLAR:STREPTOKOKLAR Streptokoklar hücre duvarında STREPTOKOKLAR bulunan ‘c’ polisakkarit antijenlerine ve kanlı agarda yaptıkları hemoliz özelliklerine göre Beta hemoliz Alpha hemoliz Gama hemoliz sınıflandırılır. Group A beta hemolitikler: S. pneumoniae S. pyogenes Group B beta Viridans grup hemolitikler: streptokoklar S. agalactiae baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF KOKLAR:STREPTOKOKLAR A grubu beta hemolitikler: S. pyogenes – Süpüratif Hastalıklar Farenjit (Bakteriyel farenjitin en sık etkeni S. pyogenes) Kızıl (Farenjitin komplikasyonu) Deri ve Yumuşak Doku Enfeksiyonları (İmpetigo, erizipel, selülit, nekrotizan fasiit, vs.) Streptokoksik Toksik Şok Sendromu – Süpüratif Olmayan Hastalıklar Romatizmal Ateş Akut Glomerulonefrit baskent.edu.tr baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF KOKLAR:STREPTOKOKLAR B grubu beta hemolitikler: S. agalactiae – Gastrointestinal sistemin alt kısımları ve genitoüriner sistemde kolonizasyon – Gebelerin %10-30’unda geçici vajinal taşıyıcılık. – Taşıyıcı annelerden doğan bebeklerin önemli kısmı bu mikroorganizma ile kolonize olur. – Yenidoğan hastalıkları (Bakteriyemi, pnömoni, menenjit) – Yenidoğan sepsis ve menenjitlerinin en sık etkeni S. agalactiae – Gebelerde enfeksiyonlar (Doğum sonrası endometriti, yara enf., idrar yolu enf.) baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF KOKLAR:STREPTOKOKLAR S. pneumoniae – S. pneumoniae orofarenkste kolonize olduktan sonra, belirli durumlarda akciğerler, paranazal sinüsler ve orta kulağa yayılabilen bir insan patojenidir. – Çocuk ve erişkinler için aşı uygulamasının başlamasından sonra hastalığın insidansı azalmıştır. – Klinik: Pnömoni (Toplum kaynaklı pnömoninin en sık bakteriyel etkeni S. pneumoniae), Sinüzit, Otitis media, Menenjit, Bakteriyemi baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF KOKLAR:STREPTOKOKLAR Viridans grubu streptokoklar – Ağız, GİS, genitoüriner sistem normal florası – Viridans streptokoklar, orofarenks, gastrointestinal sistem ve genitoüriner sistemde kolonize olurlar. – Dental işlemler sonrasında enfeksiyonlara neden olabilirler. – Subakut bakteriyel endokarditin en sık etkenidirler. – Diş çürükleri (S. mutans), intraabominal enf., bakteriyemi baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF KOKLAR:ENTEROKOKLAR - Normal GİS florası üyeleri - Oluşturduğu hastalıklar; - İdrar yolu enfeksiyonları - Peritonit (genellikle polimikrobiyal) - Yara enfeksiyonları - Endokardit - Bakteriyemi - En önemli türler E. faecalis, E. faecium baskent.edu.tr  GRAM NEGATİF KOKLAR:NEISSERIACEAE Gram-negatif koklar burun, ağız boşluğu, boğaz normal flora üyesi olarak bulunurlar. Tıbbi açıdan önemli iki türü; N. gonorrhoeae ve N. meningitidis N. gonorrhoeae tüm dünyada yaygın olan, cinsel yolla bulaşan gonore hastalığının (bel soğukluğu) etkenidir. baskent.edu.tr  GRAM NEGATİF KOKLAR:NEISSERIACEAE N. meningitidis toplum kökenli menenjit etkenidir. Sağlıklı insanların nazofarenksinde hastalık yapmadan kolonize olabilir. Hızlı gelişen ve ağır seyreden fatal sepsise, bronkopnömoniye veya meningokoksemiye neden olabilir. baskent.edu.tr  GRAM NEGATİF KOKLAR:MORAXELLACEAE En önemli türü M. catarrhalis – Fırsatçı bir patojendir. – İnsan ağız florasının normal bir üyesidir. – Bronşit, bronkopnömoni, sinüzit veya otit tablolarına neden olabilir. baskent.edu.tr  TIBBİ ÖNEMİ OLAN BAKTERİLER GRAM POZİTİF GRAM NEGATİF GRAM POZİTİF GRAM NEGATİF FARKLI ÖZELLİKTEKİ KOKLAR KOKLAR BASİLLER BASİLLER BAKTERİLER GRAM POZİTİF GRAM POZİTİF FERMENTER GRAM ASİDE DİRENÇLİ STAFİLOKOKLAR NEİSSERİACEAE SPORLU BASİLLER SPORSUZ BASİLLER NEGATİF BASİLLER BAKTERİLER NON-FERMENTER STREPTOKOKLAR MORAXELLACEAE AEROP/FAKÜLTATİF AEROP/FAKÜLTATİF GRAM NEGATİF KIVRIK BASİLLER BASİLLER GRAM NEGATİF ENTEROKOKLAR ANAEROP ANAEROP KOKOBASİLLER SPİROKETLER VEYA BASİLLER HÜCRE DUVARI OLMAYAN BAKTERİLER baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF BASİLLER:AEROP/FAKÜLTATİF Tıbbi önemi olan gram pozitif sporsuz basiller: – Corynebacterium diphtheriae Difteri etkeni Deri ve üst solunum yolu florasında bulunurlar Solunum yolundan kaynaklanan damlacıklar veya deri teması – Arcanobacterium haemolyticum Farenjit etkeni baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF BASİLLER:AEROP/FAKÜLTATİF-2 Tıbbi önemi olan gram pozitif sporsuz basiller: – Listeria monocytogenes Doğada yaygın olarak bulunur. İnsanlara kontamine gıdalar ile bulaşır. Yenidoğanlar, yaşlılar, gebeler, hücresel immün yetmezliği olanlar hastalık açısından yüksek risk Yenidoğanlarda erken başlangıçlı (granulomatosis infantiseptica) veya geç başlangıçlı (menenjit veya meningokoksemi) hastalıklara neden olur. Gebe kadınlarda grip benzeri hastalık baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF BASİLLER:AEROP/FAKÜLTATİF-3 Tıbbi önemi olan gram pozitif sporsuz basiller: – Erysipelothrix rhusiopathie Zoonoz Hayvan, hayvan ürünleri, kontamine toprakla uğraş sonucu enfeksiyon Daha çok meslek hastalığı (kasap, çiftçi……) Hastalıklar: Lokal deri enfeksiyonu (Erizipeloid), bakteriyemi, endokardit baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF BASİLLER:AEROP/FAKÜLTATİF-4 Tıbbi önemi olan gram pozitif sporsuz ve zayıf aside dirençli basiller: – Nocardia spp. Sağlıklı bireylerde nadiren hastalığa neden olur. İmmün yetmezlikli bireyler risk altında Solunum yolu ile veya deri travması sonrası bulaş Bronkopulmoner enf. veya deri enfeksiyonları baskent.edu.tr  GRAM POZİTİF BASİLLER:AEROP/FAKÜLTATİF-5 Tıbbi önemi olan gram pozitif sporlu basiller: – Bacillus anthracis Şarbon etkeni (deri şarbonu, akciğerşarbonu veya gastrointestinal şarbon) Kontamine hayvan ve hayvan ürünleri ile bulaş – Bacillus cereus Besin zehirlenmesi Travma sonrası göz enfeksiyonları baskent.edu.tr GRAM POZİTİF BASİLLER:ANAEROP Tıbbi önemi olan gram pozitif sporsuz anaerobik basiller: – Actinomyces spp. Normal florada yer alır (ÜSY, GİS, kadın genital sistemi) Apselere neden olurlar. – Propionibacterium acnes Normal deri florası ‘Akne vulgaris’e neden olur. – Lactobacillus spp. Ağız, mide, bağırsaklar ve genitoüriner sistemin (öz. vajina) normal florasında bulunurlar. baskent.edu.tr GRAM POZİTİF BASİLLER:ANAEROP-2 Tıbbi önemi olan gram pozitif sporlu anaerobik basiller: – Clostridium spp. C. tetani: Tetanoz etkeni (yaygın, lokalize veya neonatal) C. perfringens: Yumuşak doku enfeksiyonları, besin zehirlenmesi, gazlı gangren ve nekrotizan enteritten sorumludur. baskent.edu.tr GRAM POZİTİF BASİLLER:ANAEROP-3 Tıbbi önemi olan gram pozitif sporlu anaerobik basiller: – Clostridium spp. C. botulinum: Botulismus etkeni (gevşek paralizi) – Klasik botulismus (Gıda kaynaklı botulismus) – Bebek botulismusu (İnfantil botulismus) – Yara veya inhalasyon botulismusu baskent.edu.tr GRAM POZİTİF BASİLLER:ANAEROP-3 Tıbbi önemi olan gram pozitif sporlu anaerobik basiller: – Clostridium spp. C. difficile – Antibiyotik kullanımı sonrası GİS normal florasının azalması ile C. difficile’nin aşırı üremesi sonucu hastalık gelişir. – Klinik tablo: Sulu diyare, psödomembranöz kolit baskent.edu.tr  TIBBİ ÖNEMİ OLAN BAKTERİLER GRAM POZİTİF GRAM NEGATİF GRAM POZİTİF GRAM NEGATİF FARKLI ÖZELLİKTEKİ KOKLAR KOKLAR BASİLLER BASİLLER BAKTERİLER GRAM POZİTİF GRAM POZİTİF FERMENTER GRAM ASİDE DİRENÇLİ STAFİLOKOKLAR NEİSSERİACEAE SPORLU BASİLLER SPORSUZ BASİLLER NEGATİF BASİLLER BAKTERİLER NON-FERMENTER STREPTOKOKLAR MORAXELLACEAE AEROP/FAKÜLTATİF AEROP/FAKÜLTATİF GRAM NEGATİF KIVRIK BASİLLER BASİLLER GRAM NEGATİF ENTEROKOKLAR ANAEROP ANAEROP KOKOBASİLLER SPİROKETLER VEYA BASİLLER HÜCRE DUVARI OLMAYAN BAKTERİLER baskent.edu.tr  GRAM NEGATİF BASİLLER:FERMENTER BASİLLER Aerobik Fermentatif Gram Negatif Basiller Enterobacteriaceae Ailesi Vibrionaceae Ailesi Aerobik Non-Fermentatif Gram Negatif Basiller Pseudomonas aeruginosa Stenotrophomonas maltophilia Burkholderia cepacia baskent.edu.tr  GRAM NEGATİF BASİLLER:FERMENTER BASİLLER Tıbbi önemi olan Enterobacteriaceae ailesi üyeleri – E. coli Bağırsak florasında en yaygın bulunan fakültatif anaerop Genellikle endojen enfeksiyonlara neden olurlar. Enfeksiyonları: Gastroenterit, üriner sistem enfeksiyonları, sepsis, neonatal menenjit, apse, osteomyelit, endokardit, alt solunum yolu enfeksiyonları baskent.edu.tr  GRAM NEGATİF BASİLLER:FERMENTER BASİLLER Tıbbi önemi olan Enterobacteriaceae ailesi üyeleri – Salmonella spp. Enfeksiyonları: Tifo, paratifo, enterit Kontamine çiftlik hayvanları ve kümes hayvanlarından veya ürünlerinden direk temasla veya tüketilmeleri sonucu bulaş baskent.edu.tr  GRAM NEGATİF BASİLLER:FERMENTER BASİLLER Tıbbi önemi olan Enterobacteriaceae ailesi üyeleri – Shigella spp. Tek rezervuarı insandır. Fekal-oral yol ile bulaşır. Basilli dizanteri etkeni (38 °C ateş ve alt karın krampları bol kanlı-mukuslu dışkılama, Dehidratasyon belirtileri, asidoz, şok) Dünya çapında enfeksiyoz diyarenin istikrarlı olarak en sık nedenlerinden biri baskent.edu.tr  GRAM NEGATİF BASİLLER:FERMENTER BASİLLER Tıbbi önemi olan Enterobacteriaceae ailesi üyeleri – Klebsiella spp. İnsanda GİS ve solunum yolu florasında bulunur. Hastane kaynaklı enfeksiyonlara neden olur. En sık izole edilen türler; K.pneumoniae ve K.oxytoca Lober pnömoni (Lober infiltrasyonu ve nekrotik lezyonlar) Üriner sistem enfeksiyonları, yara ve yumuşak doku enfeksiyonları ve bakteriyemi etkeni baskent.edu.tr  GRAM NEGATİF BASİLLER:FERMENTER BASİLLER Tıbbi önemi olan Enterobacteriaceae ailesi üyeleri – Enterobacter spp. Toprakta ve sularda, insan bağırsak florasında Hastane enfeksiyonlarında sık etkenlerden biri İdrar yolu, solunum yolu ve cilt yaralarında gelişen çeşitli fırsatçı enfeksiyonlar – Serratia spp. Diğer Enterobacteriaceae ile görülen aynı fırsatçı enfeksiyon tiplerine yol açar. – Proteus spp. Bağırsak florasında bulunan fırsatçı patojen Komplike olmayan idrar yolu enf., yara enf., pnömoni, bakteriyemi baskent.edu.tr  GRAM NEGATİF BASİLLER:FERMENTER BASİLLER Tıbbi önemi olan Enterobacteriaceae ailesi üyeleri – Yersinia spp. Y. pestis – Veba etkeni: Bubonik veya pnömonik olmak üzere iki formu var – Fareden insana fare pireleri ile veya insandan insana insan pireleri ile bulaş Y. enterocolitica – Enterokolit etkeni – Kontamine et, süt, su ve fekal-oral yol ile bulaş baskent.edu.tr GRAM NEGATİF BASİLLER:NON-FERMENTERLER Pseudomonas spp. – Hastanede yatan hastalarda en sık rastlanan gram negatif basildir. – Trakeobronşitten nekrotizan bronkopnömoniye kadar değişebilen solunum yolu enfeksiyonlarına neden olurlar. – Yanıkta yara yeri enfeksiyonu, saç foliküllerinde enfeksiyon veya ciltte nekrotik lezyonlar oluşabilir (Ektima Gangrenozum) – Üriner sistem enfeksiyonları – Kulak enfeksiyonları; dış kulak yolunun hafif irritasyonu (yüzücü kulağı) – Göz enfeksiyonları, bakteriyemi ve endokardit baskent.edu.tr GRAM NEGATİF BASİLLER:NON-FERMENTERLER Burkholderia spp. – B. cepacia kompleks Akciğer enfeksiyonları (KF, KGH) ve Fırsatçı enfeksiyonlar (Üriner sistem enf., Bakteriyemi) – B. pseudomallei Kütanöz enfeksiyon: Perkütan inokülasyonla Pulmoner hastalık: Solunum ile bulaş – B. mallei Özellikle tek tırnaklı hayvanlarda görülen Ruam hastalığının bir etkenidir. Kütanöz enfeksiyon, Pulmoner hastalık baskent.edu.tr GRAM NEGATİF BASİLLER:NON-FERMENTERLER Stenotrophomonas maltophilia – İmmünsüpresyon, hospitalizasyon, santral venöz kateter varlığı risk faktörlerini oluşturur. – Solunum sistemi enfeksiyonu, üriner sistem enfeksiyonu, bakteriyemi ve yara yeri enfeksiyonlarına neden olur. Acinetobacter spp. – Cilt, müköz membranlar, sekresyonlar ve hastane çevresinde bulunur. – Özellikle yoğun bakım hastalarında yaygın enfeksiyona yol açarlar. – Kan akımı enfeksiyonları, sistit, pnömoni, trakeabronşit, akciğer absesi, sinüzit, osteomiyelit, septik artrit ve menenjit etkeni baskent.edu.tr GRAM NEGATİF KOKOBASİLLER Haemophilus spp. Üst solunum yolu normal bakteri florasının yaklaşık olarak %10’unu oluşturur. H. influenzae Özellikle serotip b’ye yönelik Konjüge Poliribozil Ribotol Fosfat (PRP) aşısı ile koruma sağlanıyor. Otitis media, sinüzit, epiglotit ve bronkopnömoni gibi bozukluklar, organizmanın solunum yolu ile bulaşı sonucu meydana gelir. Menenjit, septik artrit ve selülit gibi tablolara neden olabilir. baskent.edu.tr GRAM NEGATİF KOKOBASİLLER Haemophilus spp. – H. ducreyi Veneral yumuşak şankr veya şankroid hastalığına neden olur. Asya, Afrika ve Latin Amerika’da genital ülserlerin önemli bir nedenidir. – H. aegyptius Akut ve pürülan bir konjonktivite neden olur. baskent.edu.tr GRAM NEGATİF KOKOBASİLLER Pasteurella spp. – Sağlıklı hayvanların orofarenksinde yaygın olarak bulunan kommensal bakterilerdir. – Klinik: Hayvan ısırığı veya tırmalaması sonrasında oluşan lokalize selülit ve lenfadenit Altta yatan pulmoner bozukluğu olan hastalarda kronik solunum hastalığının alevlenmesi İmmün yetmezlikli hastalarda sistemik enfeksiyon baskent.edu.tr  HACEK Grubu Haemophilus Actinobacillus actinomycetemcomitans Cardiobacterium hominis Eikenella corrodens Kingella kingae Oral bakteriler girişimsel dental tedaviler kan akımına karışabilmektedir. Diş hekimliği uygulamalarında sıklıkla karşılaşılabilen enfektif endokardit nedenidirler. baskent.edu.tr GRAM NEGATİF KOKOBASİLLER Francisella tularencis – Tularemi etkeni (ülseroglandüler tularemi, oküloglandüler tularemi, pnömonik tularemi ve tifoidal tularemi) – Bakterinin doğal rezervuarları çoğunlukla kemirici hayvanlardır. İnsanlara bulaş çoğunlukla F. tularensisi taşıyan kene veya sineğin insanı ısırması sırasında gerçekleşir. Enfekte hayvanın idrar, dışkı, kan ve organlarına direkt teması yoluyla da bulaşabilir. baskent.edu.tr GRAM NEGATİF KOKOBASİLLER Bartonella spp. – Kliniği ‘tekrarlayan ateş’ veya ‘anjiyoproliferatif lezyonlar’dır (kan dolu kistler). – Bit, pire veya tatarcık ısırması ile bulaşır. baskent.edu.tr GRAM NEGATİF KOKOBASİLLER Brucella spp. – Tüm dünyada yaygın. Latin Amerika, Afrika, Akdeniz bölgesi, Orta Doğu, Batı Asya’da endemik – Bruselloz etkeni: akut başlangıçlı yüksek ateş, dalak büyüklüğü, gece terlemesi veya eklem ağrılar gibi belirti ve bulgularla karakterize çeşitli klinik tablolara yol açabilen zoonotik bir enfeksiyon hastalığıdır. – Bulaş: Enfekte hayvan doku, kan, idrar, deri veya konjunktivaya direkt teması ile veya enfekte et, süt ve süt ürünlerinin sindirim yolu ile alınması sonucu veya enfeksiyöz aerosollerin inhalasyonu ile bulaşır. baskent.edu.tr GRAM NEGATİF KOKOBASİLLER Bordetella pertusis – Boğmaca etkeni – Etken solunum yolu ile bulaşır. – Solunum yolu silialı hücrelerine tutunur. – İnaktif pertusis toksini aşısı ile koruyuculuk sağlanır. baskent.edu.tr GRAM NEGATİF KOKOBASİLLER Legionella spp. – Duyarlı insanların havadaki enfeksiyöz partikülleri solumaları ile bulaş – En sık izole edilen tür Legionella pneumophila – Bakteriler, soğutma kuleleri ve soğutucular ile su sistemlerinde, göller ve akarsular gibi doğal su kaynaklarında yaygın bulunur. – Klinik: Legionella pnömonisi (lejyoner hastalığı), pontiac ateşi baskent.edu.tr  TIBBİ ÖNEMİ OLAN BAKTERİLER GRAM POZİTİF GRAM NEGATİF GRAM POZİTİF GRAM NEGATİF FARKLI ÖZELLİKTEKİ KOKLAR KOKLAR BASİLLER BASİLLER BAKTERİLER GRAM POZİTİF GRAM POZİTİF FERMENTER GRAM ASİDE DİRENÇLİ STAFİLOKOKLAR NEİSSERİACEAE SPORLU BASİLLER SPORSUZ BASİLLER NEGATİF BASİLLER BAKTERİLER NON-FERMENTER STREPTOKOKLAR MORAXELLACEAE AEROP/FAKÜLTATİF AEROP/FAKÜLTATİF GRAM NEGATİF KIVRIK BASİLLER BASİLLER GRAM NEGATİF ENTEROKOKLAR ANAEROP ANAEROP KOKOBASİLLER SPİROKETLER VEYA BASİLLER HÜCRE DUVARI OLMAYAN BAKTERİLER baskent.edu.tr FARKLI ÖZELLİKTEKİ BAKTERİLER:ASİDE DİRENÇLİLER Aside dirençli mikroorganizma cinsleri: Mycobacterium spp., Nocardia spp., Rhodococcus spp., Gordonia spp., Tsukamurella spp. Mikobakteriler – Yavaş ürerler. Aside dirençli basillerdir ve hücre duvarlarında mikolik asit ve bol lipid içerirler. – M. tuberculosis Enfeksiyöz aerosollerin solunması sonucu bulaş Tüberküloz etkeni BCG aşısı ile koruma baskent.edu.tr FARKLI ÖZELLİKTEKİ BAKTERİLER:ASİDE DİRENÇLİLER – M. leprae (cüzzam etkeni) Lepra’nın klinik görünümleri iki şekildedir: Tüberküloid (az basilli) ve Lepramatöz (çok basilli) lepra Hastalığın tüberküloid formu değil, lepramatöz formu yüksek Az Basilli Hansen hastalığı düzeyde enfeksiyözdür. Kişiden kişiye yayılım, direkt temas veya enfeksiyöz aerosollerin solunması ile olur. – M. avium kompleksi (MAC) Klinik: semptomatik kolonizasyon, kronik lokalize pulmoner hastalık, soliter nodül veya özellikle AIDS’li hastalarda disemine hastalıktır. Çok Basilli Hansen hastalığı baskent.edu.tr FARKLI ÖZELLİKTEKİ BAKTERİLER:KIVRIK BASİLLER Campylobacter spp. – Campylobacter bağırsakları enfekte eder ve jejunum, ileum veya kolonda ülseratif, enflamatuar lezyonlara neden olabilir. – Kontamine gıda, pastörize edilmemiş süt veya kontamine su ile bulaşır. – C. jejuni, bakteriyel gastroenteritlerin en sık görülen etkenidir. Helicobacter spp. – H. pylori, bakteriyel gastrit ve gastrik ülserlerin en sık görülen etkenidir. – Bulaşma büyük olasılıkla fekal-oral yolla olmaktadır. baskent.edu.tr FARKLI ÖZELLİKTEKİ BAKTERİLER:KIVRIK BASİLLER Vibrio spp. – V. chloreae Kolera etkeni (hastalık pirinç suyu görünümü ile karakterize) İnsan dışkısıyla kirlenmiş kontamine sular, meyve, sebzeler ile bulaşır. – V. parahemolyticus Deniz kabuklularının tüketilmesi ile bulaşır. İshale neden olur. Aeromonas spp. – Klinik: ishalli hastalık, yara enfeksiyonları, fırsatçı sistemik hastalıklar – Bu türler tatlı ve hafif tuzlu sularda yaygın olarak bulunur. baskent.edu.tr FARKLI ÖZELLİKTEKİ BAKTERİLER:SPİROKETLER Treponema spp. – Cinsel yol ile bulaşır. – Sifiliz, bejel, yaws ve pinta hastalığı etkenidir. baskent.edu.tr FARKLI ÖZELLİKTEKİ BAKTERİLER:SPİROKETLER Leptospira spp. – Leptospiroz etkeni (hafif seyirli influenza benzeri hastalık veya Weil hastalığı) – Enfekte hayvanlarla temas sonucu bulaş Borrelia spp. – Lyme hastalığı ve tekrarlayan ateş etkeni baskent.edu.tr  TIBBİ ÖNEMİ OLAN BAKTERİLER GRAM POZİTİF GRAM NEGATİF GRAM POZİTİF GRAM NEGATİF FARKLI ÖZELLİKTEKİ KOKLAR KOKLAR BASİLLER BASİLLER BAKTERİLER GRAM POZİTİF GRAM POZİTİF FERMENTER GRAM ASİDE DİRENÇLİ STAFİLOKOKLAR NEİSSERİACEAE SPORLU BASİLLER SPORSUZ BASİLLER NEGATİF BASİLLER BAKTERİLER NON-FERMENTER STREPTOKOKLAR MORAXELLACEAE AEROP/FAKÜLTATİF AEROP/FAKÜLTATİF GRAM NEGATİF KIVRIK BASİLLER BASİLLER GRAM NEGATİF ENTEROKOKLAR ANAEROP ANAEROP KOKOBASİLLER SPİROKETLER VEYA BASİLLER HÜCRE DUVARI OLMAYAN BAKTERİLER baskent.edu.tr  HÜCRE DUVARI OLMAYAN BAKTERİLER Mycoplasma spp. – En önemli tür M.pneumoniae Aerosolize damlacıkların inhalasyonu yoluyla bulaşır. Klinik: Trakeabronşit, pnömoni. Toplum kaynaklı atipik pnömonilerin en sık etkeni Ureaplasma spp. – En önemli tür U.urealyticum Özellikle cinsel açıdan aktif yetişkinlerde M. hominis ve U. urealyticum, GU sistemde kolonizedir. Özellikle erkeklerde, gonokok ya da klamidya gösterilemediğinde, üretritin yaygın bir nedenidir. baskent.edu.tr  HÜCRE DUVARI OLMAYAN BAKTERİLER Chlamydia spp. – Hücre duvarı peptidoglikandan yoksundur. Hücre duvarı LPS içerir. – En önemli tür C. trachomatis Sadece insanlarda enfeksiyon oluşturur. Trahom (kronik keratokonjonktivit), okülogenital hastalıklar, pnömoni, lenfogranüloma venereuma neden olur. Trahom; gözden göze, damlacıklar, eller, kontamine olmuş giysiler ve sinekler ile, enfekte olguların gözlerindeki akıntının enfekte olmayanlara taşınması sonucu bulaşır. baskent.edu.tr FARKLI ÖZELLİKTEKİ BAKTERİLER Rickettia spp. ve Orientia spp. – Hayvan ve artropod rezervuarlarında yaşamlarını sürdürürler. – Artropod vektörlerle (örn. keneler, akarlar, bitler, pireler) bulaşırlar. – İnsanlar rastlantısal konaklardır. – Bu cinslerin içerisinde yer alan türler; kayalık dağlar benekli ateşi, riketsiya çiçeği, çalılık tifüsü, epidemik tifüs ve fare endemik tifüsü gibi enfeksiyonlara neden olurlar. baskent.edu.tr FARKLI ÖZELLİKTEKİ BAKTERİLER Ehrlichia spp. ve Anaplasma spp. – Ehrlichia ve Anaplasma cinsleri granülosit, monosit, eritrosit ve trombositleri enfekte eden hücre içi bakteriler – Başlıca hastalıklar E. chaffeensis’in neden olduğu insan monositik erlihyozu (İME) Anaplasma phagocytophilum’un neden olduğu insan granülositik anaplazmozu (İGA) Coxiella spp. – En önemli tür C. burnetti olmak üzere Q ateşi etkenidir. – Hayvanlardan insanlara inhalasyon yoluyla bulaşan bir zoonozdur. insanlara bulaş en sık sığır, koyun ve keçi ile ilişkilidir. baskent.edu.tr İlkemiz TEŞEKKÜRLER… baskent.edu.tr