Ciri-Ciri Negara Bangsa - Nota Ringkas PDF

BAB 1 WARISAN NEGARA BANGSA 1.1 LATAR BELAKANG NEGARA BANGSA SEBELUM  oKemunculan dan kemasyhuran kerajaan Alam Melayu membuktikan asas n...

BAB 1 WARISAN NEGARA BANGSA 1.1 LATAR BELAKANG NEGARA BANGSA SEBELUM  oKemunculan dan kemasyhuran kerajaan Alam Melayu membuktikan asas negara bangsa telah bermula sebelum kedatangan Barat. LATAR BELAKANG oProses pembentukan NEGARA BANGSA negara bangsa SEBELUM mengambil masa yang  oKehebatan dan keagungan kerajaan Alam Melayu seperti kerajaan Funan, Champa, Kedah Tua, Gangga Nagara, Srivijaya,Angkor dan Majapahit menunjukkan ciri- ciri negara bangsa berkembang LATAR BELAKANG dan diwarisi oleh NEGARA BANGSA kerajaan Alam Melayu selepasnya. SEBELUM LATAR BELAKANG NEGARA BANGSA SEBELUM KEDATANGAN BARAT Srivijaya yang oKerajaan berpusat di Palembang telah meneruskan ciri-ciri negara bangsa yang diasaskan oleh kerajaan Alam Melayu sebelumnya, iaitu kerajaan Funan dan Champa. oKesinambungan ini memberikan asas yang kukuh untuk kerajaan Srivijaya berkembang dan muncul sebagai empayar yang terkenal.  LATAR BELAKANG NEGARA BANGSA SEBELUM KEDATANGAN oCiri-ciri BARAT negara bangsa membawa kesejahteraan kepada empayar Srivijaya dan diwarisi oleh Kesultanan Melayu Melaka. oKesultanan Melayu Melaka menyerapkan ciri-ciri lain dalam memperkukuh negara bangsa kesultanan ini. oKesultanan Johor-Riau pula meneruskan ciri-ciri ini dengan menekankan kepentingan Islam CIRI-CIRI NEGARA BANGSA oRaja KERAJAAN oUndang- ALAM MELAYU undang oWilayah Pengaruh oRakyat Raja  Raja menjadi tonggak utama RAJA kerajaan. Kedudukan raja diperkukuh dengan sistem pentadbiran yang dibantu oleh para pembesar. Raja memperoleh ketaatan daripada rakyatnya. Raja sentiasa ditaati dan dianggap suci. Contohnya, Raja Champa dianggap sebagai  Kutara oUndang-undang Manawa dilaksanakan bagi memastikan kesejahteraan sesebuah kerajaan. oUndang-undang tersebut terpakai di seluruh wilayah pengaruh dan menjadi panduan dalam pentadbiran kerajaan. UNDANG- oContohnya, kerajaan UNDANG Majapahit mengamalkan WILAY AH PENG Wilayah ARUH pengaruh merupakan kawasan yang rakyatnya menerima dan memperakui pemerintahan seseorang raja. Contohnya, kerajaan Funan mempunyai RAK YAT oRakyat merujuk penduduk di dalam sesebuah wilayah yang setia kepada raja dan tidak menderhaka. oContohnya, rakyat kerajaan Srivijaya membuktikan Inskripsi Telaga Batu digunakan dalam kesetiaan upacara persetiaan antara pemerintah dengan golongan diperintah dalam kerajaan Srivijaya. mereka kepada 1.2 CIRI-CIRI NEGARA BANGSA KESULTANAN MELAYU MELAKA CIRI-CIRI NEGARA BANGSA KESULTANAN MELAYU oCiri-ciri MELAKA negara bangsa yang diwarisi oleh Kesultanan Melayu Melaka memberikan gambaran jelas tentang kepentingan pembinaan dan perkembangan sesebuah negara bangsa. oKesultanan Melayu Melaka mempunyai sistem pentadbiran, peraturan, masyarakat yang tersusun  oKerajaa n oRakyat oKedaula tan oWilayah Pengaruh CIRI-CIRI oUndang- NEGARA BANGSA undang KESULTANAN oLambang  oKerajaan muncul adanya raja.oleh disebabkan oRaja merupakan pemerintah tertinggi dan dibantu oleh pembesar. oPemerintahan beraja diperkukuh dengan Sistem Pembesar Empat Lipatan yang menjadi tonggak pentadbiran Melaka. oSistem pentadbiran KERAJA kerajaan yang tersusun menjadikan Melaka AN sebagai empayar yang terkenal.  oRakyat menumpahkan taat setia kepada Sultan Melaka dan mematuhi undang-undang yang dikuatkuasakan dalam Kesultanan oSecara umum, Melayu Melaka. rakyat Melaka terdiri daripada orang Melayu dan Orang Laut. oGolongan diperintah RAKYAT terdiri daripada rakyat yang merangkumi golongan merdeka dan hamba.  oKesejahteraan rakyat Melaka dijamin oleh sultan, manakala rakyat mengakui oHubungan timbal kekuasaan sultan. balik mewujudkan persefahaman dan ikatan antara golongan pemerintah KEDAUL dengan golongan Timbal diperintah. balik membawa maksud intera ATAN ksi sosial yang melibatkan perbuatan memberi dan menerima  WILAYAH PENGARUH oWilayah pengaruh merujuk kawasan pemerintahan raja yang diterima dan diakui oleh rakyat. oKesultanan Melayu Melaka mempunyai wilayah pengaruh yang luas merangkumi keseluruhan Semenanjung Tanah Melayu dan pantai timur Sumatera. oWilayah pengaruh ini kewibawaan diperoleh melalui penaklukan, Keupayaan seseorang atau sesuatu untuk memerintah UNDANG- UNDANG oTerdapat dua undang-undang bertulis pada zaman Kesultanan Melayu Melaka, iaitu Hukum Kanun Melaka dan Undang- Undang Laut Melaka. oUndang-undang ini digunakan untuk mengukuhkan kerajaan dan melindungi rakyat. oUndang-undang ini juga menjadikan Kesultanan Melayu Melaka sebagai Hukum Kanun Melaka  oLambang kebesaran merupakan identiti sesebuah kerajaan dan keistimewaan Sultan oLambang Melaka. kebesaran ini juga menjadi simbol kedaulatan sultan yang memerintah. oAntara lambang kebesaran ini termasuklah adat istiadat, penggunaan warna, nobat, regalia dan cap mohor. LAMBANG oCap mohor digunakan untuk mengesahkan KEBESARAN arahan daripada sultan.  1.3 KEUNGGULAN SISTEM PENTADBIRAN DAN UNDANG- UNDANG KEUNGGULAN SISTEM PENTADBIRAN DAN UNDANG-UNDANG oKeunggulan bererti kesempurnaan dan keistimewaan yang dimiliki oleh sesebuah kerajaan. oDalam Kesultanan Melayu Melaka, keunggulan terbukti melalui sistem pentadbiran dan undang-undang yang tersusun sehingga menjadikan kerajaan ini masyhur.  SISTEM PENTADBIRAN oSistem pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka mempunyai pentadbiran yang lengkap. oSistem pentadbiran yang tersusun ini dikenali sebagai Pembesar Empat Lipatan. oSistem ini menjadikan pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka lancar dan tersusun. oSultanMelaka juga memberikan kuasa memerintah atau mentadbir sesuatu wilayah, sungai atau pulau kepada para Pembesar Berempat.  oSistem pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka tersusun dan oSultan berhierarki. mengetuai pemerintahan dan mempunyai kuasa dalam segala aspek, iaitu dalam pemerintahan, peperangan, hubungan diplomatik dan agama. SISTEM oDalam sistem PENTADBIRAN pentadbiran Kesultanan Melayu  oPembesar lain yang membantu dalam pentadbiran ialah Syahbandar, Bentara, Orang Kaya, hulubalang dan penghulu. oPelaksanaan pemerintahan secara sistematik ini menjadikan SISTEM pentadbiran Kesultanan Melayu PENTADBIRAN Melaka sebuah kerajaan yang unggul.  oPentadbiran peringkat pusat dilaksanakan oleh Pembesar Berempat yang terdiri daripada Bendahara, Penghulu Bendahari, Temenggung oHubungan dan dan Laksamana. persefahaman dua hala antara sultan dengan pembesar memastikan kejayaan Kesultanan Melayu Melaka. oPermuafakatan antara sultan dengan pembesar PENTADBIRA mewujudkan proses pentadbiran yang N PUSAT sempurna dan dapat mengelakkan sebarang tindakan sewenang-  oBendahara merupakan pembesar yang mempunyai tugasan dan peranan yang oBendahara sangat penting. menjalankan tugas sebagai ketua pentadbir dan ketua turus angkatan tentera oBeliau juga akan menasihati sultan PENTADBIRA dalam pelbagai hal dan menjadi N PUSAT pemangku sultan.  oKesultanan Melayu Melaka mempunyai sistem kewangan yang teratur. oSumber pendapatan Kesultanan Melayu Melaka diperoleh daripada urusan perdagangan, segala jenis cukai dan ufti oSeorang daripada Penghulu wilayah Bendahari dilantik taklukan serta bagi naungan. menguruskan PENTADBIRA perbendaharaan secara teratur. N PUSAT  oSementara itu, Syahbandar pula dipertanggungjawabkan untuk mengutip cukai di pelabuhan, manakala pembesar lain mengutip oHasil perbendaharaan cukai di kawasan akan disalurkan untuk pegangan. kepentingan kerajaan seperti membeli senjata dan membina istana. oKebijaksanaan pemerintah mengawal PENTADBIRA perbendaharaan menjadikan Kesultanan N PUSAT Melayu Melaka semakin maju dan makmur.  oDari aspek keselamatan pula, Kesultanan Melayu Melaka mempunyai sistem keselamatan yang kemas untuk oKeamanan menjaga keamanan negara di menjadi teras darat dan di laut. kepada kemasyhuran kesultanan ini. oBagi tujuan ini, Temenggung dilantik untuk menjaga PENTADBIRA keselamatan kota Melaka, manakala N PUSAT Laksamana (TERAS pula )Bahagian atau bertindak sesuatu aspek penting perkara sebagai panglima angkatan  oPada peringkat jajahan, pembesar ditugaskan untuk menguruskan pentadbiran di daerah dan kampung. oPembesar ini dilantik dan Pembesar oleh sultan Berempat. oAntara peranan mereka termasuklah menjaga dan mengekalkan keamanan kawasan pentadbiran dan PERINGKAT dibenarkan mengutip cukai. JAJAHAN  UNDANG-UNDANG oKesultanan Melayu Melaka mempunyai dua undang-undang yang berasaskan syariah dan hukum adat, iaitu Hukum Kanun Melaka dan Undang- Undang Laut Melaka. oKedua-dua undang-undang ini diperkenalkan bagi Hukum Kanun melaksanakan Melaka  oHukum Kanun Melaka mengandungi 44 Fasal yang membincangkan antaranya termasuklah jenayah, bidang kuasa sultan dan pembesar, kekeluargaan dan hal HUKUM KANUN berkaitan dengan MELAKA ekonomi.  oJenayah oPeranan Sultan dan Pembesar oKekeluarg aan HUKUM KANUN oEkonomi MELAKA  oPerbuatan jenayah menggugat ketenteraman dan keharmonian Kesultanan Melayu Melaka. oPelbagai hukuman setimpal dikenakan terhadap perbuatan jenayah seperti membunuh, menikam dan mencuri. oAntara kesalahan yang boleh dikenakan hukuman bunuh termasuklah seperti dalam JENAYAH Fasal 5.1, apabila seseorang didapati membunuh orang lain tanpa pengetahuan raja atau pembesar, maka dia  oSetiap pembesar Melaka mempunyai peranan dalam pentadbiran dan mereka juga perlu arif dalam hal berkaitan dengan pelaksanaan undang- undang. oContohnya, dalam Fasal 1, dijelaskan PERANAN SULTAN tugas sultan, Bendahara, DAN Temenggung dan Penghulu Bendahari. PEMBESAR oSultan  Isu kekeluargaan diberikan oleh Kesultanan Melayu perhatian Undang-undang keluarga Melaka. mewujudkan bertujuan keharmonian dalam keluarga dan menyelesaikan masalah yang dihadapi oleh keluarga atau dalam perkahwinan. Antara hukum dalam perkahwinan termasuklah dalam Fasal 26 yang menyatakan bahawa KEKELUAR pernikahan memerlukan empat orang saksi, jika tidak GAAN cukup memadai dua orang sahaja.  oPerdagangan merupakan elemen penting yang menjadikan Kesultanan Melayu Melaka terkenal di oUndang-undang seluruh dunia. ini mempunyai peraturan yang jelas tentang urus niaga untuk mengawal perdagangan di Melaka agar tidak berlaku sebarang kesalahan yang bertentangan dengan ajaran Islam. oContohnya, dalam Fasal 30, EKON dinyatakan amalan riba diharamkan dalam urusan OMI perniagaan Secara umumnyadan orang riba boleh sebagai pengambilan yang disimpulkan tambahan, baik menjalankan perniagaan dalam transaksi jual beli mahupun pinjam-  oUndang-Undang Laut Melaka diusahakan oleh beberapa nakhoda Melaka, iaitu Nakhoda Jenal, Nakhoda Diri dan Nakhoda Sahak. oUndang-undang ini diperkenan oleh Sultan UNDANG-UNDANG Mahmud Shah dan mengandungi LAUT antaranya MELAKA termasuklah perkara berkaitan  oPeranan Nakhoda oPelayaran oJenayah oPercukaian UNDANG-UNDANG LAUT MELAKA  Nakhoda berkuasa penuh dan diibaratkan sebagai raja dalam pelayaran. Semua pihak harus mematuhi arahan dan perintah nakhoda. Dalam Fasal 13.1, dinyatakan bahawa nakhoda perlu diberikan keutamaan untuk berniaga selama empat hari. DalamFasal 13.3 pula dinyatakan, PERANAN sekiranyanakhoda hendak singgah di tempat NAKHODA yang tidak ada dalam senarai  oDalam undang-undang ini, dijelaskan peranan beberapa pegawai selain PELAY nakhoda,antaranya termasuklah jurumudi, oPelaksanaan peranan masing- ARAN malim dan jurubatu. masing akan menjadikan pelayaran selamat dan lancar.  oContohnya, dalam Fasal 9, seorang malim harus arif tentangperlu oMalim ilmu pelayaran. keadaan mengetahui ombak, arus dan kedudukan bulan dan bintang agar pelayaran berada dalam keadaan selamat. oDalam fasal yang PELAYA sama, jika malim lalai RAN dalam menjalankan tugas sehingga  Perbuatan jenayah di atas kapal akan menggugat ketenteraman dan keselamatan isi kapal. Undang-undang ini menjelaskan hukuman terhadap perbuatan jenayah yang berlaku meliputi perbuatan mencuri, membunuh dan memberontak. Contohnya, dalam Fasal JENAYAH 5, seseorang yang berkelakuan jahat dan membunuh orang di atas kapal, maka  Percukaian yang sistematik dan adil dinyatakan dalam undang- Pelbagai cukai dikenakan undang ini. dalam urusan pelayaran untuk perdagangan. Contohnya, cukai perjalanan dan hasil perniagaan. Dalam Fasal 6.3, nakhoda menentukan jumlah cukai yang dikenakan terhadap PERCUK penumpang, iaitu satu persepuluh daripada hasil AIAN penumpang sekiranya penumpang ingin turun  1.4 PERANAN PEMERINTA H DAN RAKYAT  oHubung kait pemerintah dan rakyat sejak zaman Kesultanan Melayu Melaka selaras dengan oRakyat yang bernaung konsep waadat. di bawah pentadbiran (perjanjian) sultan dan pembesar saling berkait antara satu sama lain. oPerkaitan ini berfungsi menggerakkan jentera kerajaan dan sistem pemerintahan. PERANAN oHubungan secara timbal balik ini mengukuhkan PEMERINTAH DAN pemerintahan Kesultanan Melayu RAKYAT Melaka yang membawa  oGolongan pemerintah terdiri daripada sultan, pembesar, kerabat oRakyat terdiri raja dan ulama. daripada pelbagai golongan seperti peniaga, petani, tukang dan nelayan. oHamba pula terdiri GOLONGAN daripada hamba raja, PEMERINTAH DAN hamba berhutang dan hamba biasa. RAKYAT  oMenaungi dan menjaga keselamatan rakyat negeri baginda. oMewujudkan perpaduan rakyat. oBertanggungjawab terhadap kemakmuran serta kestabilan kerajaan. oMemperkenalkan PERANAN undang- undang untuk mengawal SULTAN rakyat.  oMemelihara keamanan dan kebajikan rakyat di kawasan perantara oMenjadi pegangan. antara sultan dengan rakyat. oMengutip hasil melalui sistem serah dan membekalkan tenaga tentera Sistem serah merupakan pemberian melalui sistem sebahagian daripada kerah hasil tanaman PERANAN yang diusahakan oleh rakyat kepada pemerintah Sistem Kerah merupakan sesuatu PEMBESAR pekerjaan yang dibuat tanpa diberi upah.  oMenunjukkan taat setia kepada pemerintah. oMematuhi segala arahan pemerintah dan tidak akan menderhaka kerana takut ditimpa tulah. oMenjadi tentera. oMenghadiri majlis umum seperti gotong- royong. oMenjadi pengayuh atau pendayung kapal PERANAN perang. RAKYAT Tulah bermaksud bala atau petanda celaka dan akibat buruk yang menimpa akibat meingkari oMenyumbang tenaga kerja melalui perintah sultan TAM AT