Ciri-Ciri Negara Bangsa Alam Melayu

Warisan Negara Bangsa

• Bab ini membincangkan warisan negara bangsa seperti kerajaan Alam Melayu dan Kesultanan Melayu Melaka.

Latar Belakang Negara Bangsa Sebelum

• Kemunculan kerajaan Alam Melayu membuktikan asas negara bangsa telah bermula sebelum kedatangan kuasa Barat.
• Proses pembentukan negara bangsa mengambil masa.
• Ciri-ciri negara bangsa telah berkembang dan diwarisi oleh kerajaan Alam Melayu Funan, Champa, Kedah Tua, Gangga Nagara, Srivijaya, Angkor dan Majapahit.
• Ciri-ciri tersebut diteruskan oleh kerajaan Srivijaya yang berpusat di Palembang.
• Kerajaan Srivijaya diasaskan oleh Kerajaan Funan dan Champa.
• Srivijaya berkembang dan muncul sebagai empayar yang terkenal.
• Ciri-ciri ini membawa kesejahteraan kepada empayar Srivijaya dan diwarisi oleh Kesultanan Melayu Melaka.
• Kesultanan Melayu Melaka menyerapkan ciri-ciri lain dalam memperkukuh negara bangsa kesultanan ini.
• Kesultanan Johor-Riau pula meneruskan ciri-ciri ini dengan menekankan kepentingan Islam dalam usaha melaksanakan pentadbiran.

Ciri-ciri Negara Bangsa Kerajaan Alam Melayu

• Raja
• Undang-undang
• Wilayah
• Pengaruh
• Rakyat

Raja

• Raja menjadi tonggak utama kerajaan.
• Kedudukan raja diperkukuh dengan sistem pentadbiran yang dibantu oleh para pembesar.
• Raja memperoleh ketaatan daripada rakyatnya.
• Raja sentiasa ditaati dan dianggap suci.
• Raja Champa dianggap sebagai raja yang mempunyai kuasa sakti.

Undang-undang

• Undang-undang dilaksanakan bagi memastikan kesejahteraan sesebuah kerajaan.
• Undang-undang tersebut terpakai di seluruh wilayah pengaruh dan menjadi panduan dalam pentadbiran kerajaan.
• Kerajaan Majapahit mengamalkan undang-undang Kutara Manawa.

Wilayah Pengaruh

• Wilayah pengaruh merupakan kawasan yang rakyatnya menerima dan memperakui pemerintahan seseorang raja.
• Kerajaan Funan mempunyai wilayah pengaruh yang luas, merangkumi kawasan di Lembah Sungai Mekong, iaitu Kemboja, Vietnam Selatan dan Segenting Kra.

Rakyat

• Rakyat merujuk penduduk di dalam sesebuah wilayah yang setia kepada raja dan tidak menderhaka.
• Rakyat kerajaan Srivijaya membuktikan kesetiaan mereka kepada raja melalui upacara persetiaan.

Ciri-ciri Negara Bangsa Kesultanan Melayu Melaka

• Kesultanan Melayu Melaka sebagai negara bangsa yang diwarisi, memberikan gambaran jelas tentang kepentingan pembinaan dan perkembangan sesebuah negara bangsa.
• Kesultanan Melayu Melaka mempunyai sistem pentadbiran, peraturan dan masyarakat yang tersusun.
• Kerajaan
• Rakyat
• Kedaulatan
• Wilayah Pengaruh
• Undang-undang
• Lambang

Kerajaan

• Kerajaan muncul disebabkan adanya raja.
• Raja merupakan pemerintah tertinggi dan dibantu oleh pembesar.
• Sistem Pembesar Empat Lipatan memperkukuhkan pemerintahan beraja, menjadi tonggak pentadbiran Melaka.
• Sistem ini menjadikan Melaka sebagai empayar yang terkenal.

Rakyat

• Rakyat menumpahkan taat setia kepada Sultan Melaka dan mematuhi undang-undang yang dikuatkuasakan.
• Dalam Kesultanan Melayu Melaka, rakyat terdiri daripada orang Melayu dan Orang Laut.
• Golongan diperintah terdiri daripada rakyat yang merangkumi golongan merdeka dan hamba.

Kedaulatan

• Kesejahteraan rakyat Melaka dijamin oleh sultan.
• Rakyat mengakui kekuasaan sultan.
• Interaksi timbal balik tersebut mewujudkan persefahaman dan ikatan antara golongan pemerintah dengan golongan diperintah.

Wilayah Pengaruh

• Wilayah pengaruh merujuk kawasan pemerintahan raja yang diterima dan diakui oleh rakyat.
• Kesultanan Melayu Melaka mempunyai wilayah pengaruh yang luas merangkumi keseluruhan Semenanjung Tanah Melayu dan pantai timur Sumatera.
• Wilayah pengaruh ini diperoleh melalui penaklukan, naungan dan perkahwinan.
• Kewibawaan adalah keupayaan seseorang atau sesuatu untuk memerintah.

Undang-undang

• Terdapat dua undang-undang bertulis pada zaman Kesultanan Melayu Melaka, iaitu Hukum Kanun Melaka dan Undang-Undang Laut Melaka.
• Undang-undang digunakan untuk mengukuhkan kerajaan dan melindungi rakyat.
• Undang-undang ini juga menjadikan Kesultanan Melayu Melaka sebagai sebuah kerajaan yang unggul.

Lambang Kebesaran

• Lambang kebesaran merupakan identiti sesebuah kerajaan dan keistimewaan Sultan.
• Lambang kebesaran ini juga menjadi simbol kedaulatan sultan yang memerintah.
• Antara lambang kebesaran ialah adat istiadat, penggunaan warna, nobat, regalia dan cap mohor.
• Cap mohor digunakan untuk mengesahkan arahan daripada sultan.

Keunggulan Sistem Pentadbiran Dan Undang-Undang

• Keunggulan bererti kesempurnaan dan keistimewaan yang dimiliki oleh sesebuah kerajaan.
• Dalam Kesultanan Melayu Melaka, keunggulan terbukti melalui sistem pentadbiran dan undang-undang yang tersusun sehingga menjadikan kerajaan ini masyhur.

Sistem Pentadbiran

• Sistem pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka lengkap.
• Sistem pentadbiran ini dikenali sebagai Pembesar Empat Lipatan.
• Sistem ini menjadikan pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka lancar dan tersusun.
• Sultan Melaka memberikan kuasa memerintah atau mentadbir sesuatu wilayah, sungai atau pulau kepada para Pembesar Berempat.

Sistem

• Sistem pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka tersusun dan berhierarki.
• Sultan mengetuai pemerintahan dan mempunyai kuasa dalam segala aspek, iaitu dalam pemerintahan, peperangan, hubungan diplomatik dan agama.
• Pembesar lain membantu dalam pentadbiran ialah Syahbandar, Bentara, Orang Kaya, hulubalang dan penghulu.
• Pelaksanaan pemerintahan secara sistematik ini menjadikan pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka unggul.

Pentadbiran Peringkat Pusat

• Pentadbiran peringkat pusat dilaksanakan oleh Pembesar Berempat yang terdiri daripada Bendahara, Penghulu Bendahari, Temenggung dan Laksamana.
• Hubungan dan persefahaman dua hala antara sultan dengan pembesar memastikan kejayaan Kesultanan Melayu Melaka.
• Permuafakatan antara sultan dengan pembesar mewujudkan proses pentadbiran yang sempurna dan dapat mengelakkan sebarang tindakan sewenang-wenang.
• Bendahara merupakan pembesar yang mempunyai tugasan dan peranan yang sangat penting; menjalankan tugas sebagai ketua pentadbir dan ketua turus angkatan tentera dan menasihati sultan dalam pelbagai hal, serta menjadi pemangku sultan.
• Kesultanan Melayu Melaka mempunyai sistem kewangan yang teratur.
• Sumber pendapatan Kesultanan Melayu Melaka diperoleh daripada urusan perdagangan, cukai dan ufti.
• Bendahara dilantik bagi menguruskan perbendaharaan secara teratur.
• Syahbandar dipertanggungjawabkan untuk mengutip cukai di pelabuhan, manakala Hasil Perbendaharaan akan disalurkan untuk kepentingan kerajaan seperti membeli senjata dan membina istana dan kebijaksanaan pemerintah mengawal perbendaharaan menjadikan Kesultanan Melayu Melaka maju dan makmur.
• Dari aspek keselamatan pula, Kesultanan Melayu Melaka mempunyai sistem keselamatan yang kemas untuk menjaga keamanan negara dan kemasyhuran kesultanan ini.
• Temenggung dilantik untuk menjaga keselamatan kota Melaka, dan Laksamana adalah sebagai panglima angkatan.

Pentadbiran Peringkat Jajahan

• Di peringkat jajahan, pembesar ditugaskan untuk menguruskan pentadbiran di daerah dan kampung dan mereka dilantik oleh Pembesar Berempat.
• Peranan pembesar meliputi menjaga keamanan kawasan pentadbiran dan dibenarkan mengutip cukai.

Undang-undang

• Kesultanan Melayu Melaka mempunyai dua undang-undang yang berasaskan syariah dan hukum adat, iaitu Hukum Kanun Melaka dan Undang-Undang Laut Melaka.
• Kedua-dua undang-undang ini diperkenalkan bagi melaksanakan pentadbiran untuk.
• Hukum Kanun Melaka mengandungi 44 Fasal yang membincangkan antaranya termasuklah jenayah, bidang kuasa sultan dan pembesar, kekeluargaan dan hal berkaitan dengan ekonomi.
• Jenayah yang menggugat ketenteraman dan keharmonian Kesultanan Melayu Melaka, pelbagai hukuman setimpal dikenakan, seperti hukuman membunuh, menikam dan mencuri.
• Antara kesalahan yang boleh dikenakan hukuman bunuh termasuklah seperti dalam Fasal 5.1, apabila seseorang didapati membunuh orang lain tanpa pengetahuan raja atau pembesar.
• Setiap pembesar Melaka mempunyai peranan dalam pentadbiran dan mereka juga perlu arif dalam hal berkaitan dengan pelaksanaan undang-undang, contohnya, dalam Fasal 1, dijelaskan tugas sultan, Bendahara, Temenggung dan Penghulu Bendahari.
• Isu kekeluargaan diberikan perhatian oleh Kesultanan Melayu, undang-undang keluarga bertujuan mewujudkan keharmonian dan menyelesaikan masalah yang dihadapi oleh keluarga atau dalam perkahwinan. Dalam Fasal 26 perkahwinan memerlukan empat orang saksi; jika tidak, memadai dengan dua orang saksi.
• Perdagangan merupakan elemen penting kepada Kesultanan Melayu Melaka dan di dalam undang-undang telah dinyatakan bahawa amalan riba diharamkan dalam urusan secara perdagangan dan boleh disimpulkan setiap pengambilan tambahan, baik dalam transaksi jual beli mahupun pinjam.
• Undang-Undang Laut Melaka diusahakan oleh nakhoda iaitu Nakhoda Jalal, Nakhoda Diri dan Nakhoda Sahak yang diperkenalkan dalam Sistem kerajaan Sultan Mahmud Shah. Ianya meliputi perkara yang berkaitan dengan peranan nakhoda, pelayaran jenayah dan percukaian

Peranan Nakhoda

• Nakhoda berkuasa penuh dan diibaratkan sebagai raja dalam pelayaran semua pihak perlu mematuhi arahan dan perintah nakhoda dalam Fasal 13.1, dinyatakan bahawa nakhoda perlu diberikan keutamaan untuk berniaga selama empat hari: Dalam Fasal 13.3 pula menyatakan sekiranya Nakhoda hendak singgah tempat yang tidak ada dalam senarai

Pelayaran

• Dalam undang-undang ini dijelaskan beberapa pegawi nakoda dan peranan masing-masing
• Ini menjadikan sesi pelayaran jadi lebih selamat

Pelayaran

• Dalam undang-undang dijelaskan lagi seperti malim dan peranan nya
• Seperti dalam Fasal 9 menyatakan yang Malim kena tahu ilmu pelayaran serta ombak serta kedudukan Bulan dan bintang agar selamat
• Jika mereka lalai, mereka akan di hukum

Jenayah

• Perbuatan jenayah yang menggugat keselamatan isi kapal adalah seperti mencuri, membunuh dan memberontak
• Seperti dalam Fasal 5, sesiapa yang berkelakuan Jahat Dalam kapal akan di hukum bunuh

Percukaian

• Percukaian Dalam sistem yang adil di nyatakan
• Dalam Urusan pelayaran
• Seperti Dalam Fasal 6.3 yang memnyatakan hasil hasil daripada penumpag Dikenakan 1/10 daripada hasilnya

Peranan Pemerintah Dan Rakyat

• Hubung kait kerajaan perlu selaras dengan Rolsert kerajaan kerana kedua-dua pihak ada tugas yang tertentu
• Pemerintah Dan Rakyat Saling ber kaitan bagi menjaga jentera sistem dan keharmonian

Golongan Pemerintah Dan Rakyat

• pemerintah terdiri daripada Sultan hamba Ulama
• Rakyat ialah peniaga petani dan Perikanan termasuklah hamba berhutang hamba besar

Peranan Sultan

• Menaga keselamatan dan perpaduan rakyat
• Beranggungjawab
• Mewujudkan undang undang yang
• Berkaitan tentang
• Undang-undang
• Mengenakan cukai
• Membekalkan tenaga tentera

Peranan Rakyat

• Menunjukkan sentiasa kena hormat mentaati segala ajarannya dan mematuhi semua peraturan dan undang-undang negeri
• Tidak boleh menderhaka atau melawan pemerintah; takutkan tulah
• Wajib berjasa kepada negara; menjadi askar, membantu membina istana, jalan dan jambatan
• Melakukan gotong royong
• Wajib menyumbang tenaga dan setia kepada kerajaan dan berperanan sebagai pengayuh atau pendayung kapal perang

Kuiz ini menguji pengetahuan tentang ciri-ciri negara bangsa dalam kerajaan Alam Melayu sebelum kedatangan kuasa Barat. Ia merangkumi kepentingan undang-undang, kedudukan raja, wilayah pengaruh, dan ketaatan rakyat. Selain itu, kuiz ini juga menyentuh peranan Islam dan bukti sejarah yang kukuh.