Sınıf Yönetimi 2. Hafta (PDF)
Document Details
Uploaded by TopsProse6174
Kırıkkale University
Melike Arslan
Tags
Summary
This document discusses the fundamental concepts and definitions of classroom management in the context of education. It explores various approaches to teaching, including traditional, behavioral, cognitive, and constructivist views. The document also examines related concepts like upbringing, learning, pedagogy, and instruction. It delineates the characteristics and structural features of a classroom, emphasizing that classroom management is essential to creating an effective learning environment for students.
Full Transcript
SINIF YÖNETİMİ 2. HAFTA Sınıf Yönetiminin Temel Kavramları ve Tanımları Doç. Dr. Melike ARSLAN Sınıf Yönetimi Sınıf Nedir Sınıf Yönetimi Nedir? Amaçları Kapsamı Özelikleri Boyutları Modelleri Sınıf yönetimi Öğrenme süreci sını...
SINIF YÖNETİMİ 2. HAFTA Sınıf Yönetiminin Temel Kavramları ve Tanımları Doç. Dr. Melike ARSLAN Sınıf Yönetimi Sınıf Nedir Sınıf Yönetimi Nedir? Amaçları Kapsamı Özelikleri Boyutları Modelleri Sınıf yönetimi Öğrenme süreci sınıf ortamında gerçekleşmektedir. Sınıf yönetimi ise bu sürecin başarıya ulaşmasında en büyük etkendir. Sınıftaki öğrenme etkinlikleri – Yeniliğe – Çeşitliliğe – Üretime – Katılıma – Öğrencinin gelişim düzeyine göre düzenlendiğinde eğitimsel hedefler doğal bir sürece dayalı olarak gelişmektedir. Sınıf yönetimi-kavramlar Eğitimin tanımı; kavram ve amaçları yaklaşımlara göre değişmektedir. Geleneksel yaklaşımda eğitim: Öğrencilere gerekli bilgileri net ve açık bir şekilde aktarmadır. Burada temel amaç “bilgi aktarma”dır. Aktarılan bilginin niteliği kadar aktarma biçimine de önem verilmektedir. Sınıf yönetimi-kavramlar Eğitimin tanımı; kavram ve amaçları yaklaşımlara göre değişmektedir. Davranışçı yaklaşımda eğitim: Bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla kasıtlı ve istendik değişme meydana getirme sürecidir. Burada temel amaç “davranış değiştirme”dir. Davranış, tutum, uyarıcılar, tepkiler, pekiştirme, tekrarlama, alışkanlık oluşturma önemlidir. Öğrencilerin davranışlarında gözle görülebilir değişiklikler meydana getirmek önemlidir. Sınıf yönetimi-kavramlar Eğitimin tanımı; kavram ve amaçları yaklaşımlara göre değişmektedir. Bilişsel yaklaşımda eğitim: Bireyin çeşitli yaşantılar yoluyla bilişsel şemalarını geliştirme sürecidir. Bu yaklaşımın temel amacı “şema geliştirme”dir. Öğrenme süreçlerinde belleğin işlevleri ve bilgi işleme süreçleri üzerinde durulmaktadır. Sınıf yönetimi-kavramlar Eğitimin tanımı; kavram ve amaçları yaklaşımlara göre değişmektedir. Yapılandırmacı yaklaşımda eğitim: Ön bilgilerle yeni bilgilerin birleştirildiği, anlamlandırıldığı ve zihinde yapılandırdığı bir süreçtir. Öğrencinin bizzat kendisinin anlam oluşturmasıdır. Burada temel amaç “öğrenmeyi öğretme”dir. Eğitimi aktif bir çalışma olarak almakta, gerçek öğrenme durumlarına ağırlık vermekte, girişimci bir eğitimi ve proje yaklaşımını benimsemektedir. Sınıf yönetimi-kavramlar Eğitime Yakın Kavramlar Yetiştirme: Gençleri şekillendirme ve bilgilerini zenginleştirme işlemidir. Eğitimde bilgi verme boyutunu kapsamaktadır. Eğitimle ortak yönü bireye bir konuda bilgi verme ve bilgisini zenginleştirmedir. Sınıf yönetimi-kavramlar Eğitime Yakın Kavramlar Öğrenim: Tahsil anlamındadır. Okulda öğretilen bir alanla ilgili eğitimdir. Türkçe öğrenimi, matematik öğrenimi gibi. eğitim alanının sadece kuram ve içerik boyutunu kapsamaktadır. Ürün ve süreç boyutu dışarda kalmaktadır. Sınıf yönetimi-kavramlar Eğitime Yakın Kavramlar Pedagoji: Çocukları eğitme ve onlara rehberlik etmedir. Öğretmen ve öğrenci arasında eğitsel ilişkileri kapsar. Pedagoji kavramı eğitim alanının sadece süreç boyutunu kapsamaktadır. Sınıf yönetimi-kavramlar Eğitime Yakın Kavramlar Öğretim: Bir alana özgü bilgilerin öğrencilere kazandırılmasıdır. Bir alanla ilgili bilgiler öğrencilere kazandırılırken öğrenmeyi kolaylaştıracak etkinlikler düzenleme, araç ve gereçleri sağlama ve rehberlik etme işi bu kavramda yer alır. eğitim alanının sadece içerik boyutunu kapsamaktadır. Sınıf yönetimi-kavramlar Eğitime Yakın Kavramlar Öğretmen-öğrenci pedagojik ilişkilerle birbirine bağlıdır. Öğretmen-bilgi öğretimle birbirine bağlıdır. Öğrenci-bilgi öğrenme teknikleriyle birbirine bağlıdır. Öğrenme: Bireyin yaşantılar sonucu bilgi, beceri, davranış, tutum ve alışkanlıklarında meydana gelen uzun süreli değişmelerdir. Öğrenme bireyin kendini sürekli geliştirmesidir. Sınıf nedir? Eğitim-öğretim etkinlikleri gerçekleştirildiği ve öğretmen ile öğrenci arasındaki etkileşimin yoğun yaşandığı ortamlardır. Ortak yaşama alanı Öğrenme isteğinin oluşturulduğu yer Öğrenme ipuçlarının verildiği yer Sınıf nedir? Geleneksel eğitim yaklaşımına göre: öğrencilerin toplandığı, bilgilerin aktarıldığı, davranışın geliştirildiği okulun birimidir. Sınıf nedir? Bilişsel eğitim yaklaşımına göre: öğrencinin bilgi edinme sürecinin yönetildiği ve bilgiyi işleme süreçlerinin kazandırıldığı yer. Sınıf nedir? Yapılandırıcı yaklaşıma göre sınıf dışında da öğrenme olduğu için sınıf yerine öğrenme ortamı kullanılmaktadır. Öğrenme ortamı, düşünme, yaratıcılık, sorgulama vb. zihinsel becerilerin geliştirildiği, ortak sorunların paylaşıldığı, karşılıklı sevgi ve saygının olduğu, öğrencilerin öğrenmeye güdülendiği ortamlar. Sınıfın yapısal özellikleri Çok boyutluluk: Çok farklılıklar görülmektedir. burada öğretmenin görevi, sınıf ortamında gerçekleştirilen çok değişik etkinlikleri birbirleriyle bütünleştirmektir. Yakınlık: Sınıfta olan olaylara anında müdahale etmek gerekir. Tahmin edememe: Sınıftaki olaylar tahmin edilemez niteliktedir. Açıklık: Sınıf olaylarında gizlilik söz konusu değildir. Yaşanan her şey ortadır. Ortak tarih: Sınıfta yaşanılan tüm olaylar ortaktır. Sınıfın belleği oluşur. Bunu iyi yönde değerlendirmek gereklidir. Özgünlük: Her sınıfın kendine özgü dokusu vardır. Sınıf yönetimi nedir? Öğrencilerin eğitimsel amaçlara ulaşması için her türlü aracın kullanılmasını ve işletilmesini içerir. Öğretim hedeflerine ulaşmak için öğrenme çevresi oluşturma, koruma ve yönetme etkinliğidir. Öğretmen sınıf yönetimi konusunda – Karar verir ve sorun çözme tekniklerini kullanır. – Öğrencilerin sınıf çalışmalarının koordine eder. Sınıf yönetimi nedir? Sınıf Yönetimi: Öğretim amaçlarını gerçekleştirmek için planlama, uygulama ve değerlendirme etkinliklerine ilişkin ilke, kuram, strateji, yöntem, teknik, araç ve gereçlerin sistemli ve bilinçli kullanılmasına yönelik etkinliklerin tümüdür. Sınıf yönetimi nedir? Temel işlevi: Sınıfta öğretmenler için uygun ve verimli bir ortam oluşturmaktır. Sınıfta olumlu bir sınıf iklimi oluşturmaktır. En önemli işlevi etkili öğrenme- öğretme ortamı oluşturmaktır. Sınıf yönetimi nedir? Bu temel işleve ulaşmak için etkili sınıf yönetimi – zamanın etkili kullanılması, – sınıf yaşamının düzenli bir biçimde yürütülmesini ve – öğrencilerin kendi kendilerini yönetmelerini sağlar. Sınıf yönetiminin kapsamı Öğretmenlerden istenilen öğrencilerin katılımını sağlayan çalışmalar yapmak ve ihtiyaç duyulan içerik ve amaçlanan becerileri geliştiren etkinlikleri üretebilmektir. Nitelikli bir eğitimin senaryosu bireyin “öğrenme başarısı” üzerine kurgulanır. Öğrenmenin gerçekleşip gerçekleşmediği önemlidir. Sınıf yönetiminin kapsamı Öğrenmeye etki eden etmenler nelerdir? – İçeriğin düzenlenmesi: Etkileşim temelli gerekli becerileri kazandıracak içerikler sağlanmalıdır. İçeriğin kapsamı, karmaşıklığı, zenginliği, sunum sırası göz önünde bulundurulmalıdır. – Öğrencinin aktif katılımı: Öğrencinin katılım düzeyi yüksek tutulmalıdır. – Öğrencinin memnuniyeti: Çalışmalar öğrencinin memnuniyetini sağlamalıdır. Sınıf yönetiminin kapsamı Öğrenci başarısını etkileyen değişkenler – Öğrencinin fiziksel gelişimi – Okul ve sınıfın akademik algısı – Disiplin – Öğrenci katılımı – Okul çevresi – Okulla ilgili sorumluluk alma anlayışı – Sınıf yönetimi Sınıf yönetiminin kapsamı Öğrenme sürecini gerçekleştirmeye yönelik etkinliklerin tümü sınıf yönetimi kapsamında yer alır. Sınıf yönetimi baskıcı bir anlayışla sınıfı kontrol etme ve disipline etme süreci değildir. Sınıf yönetiminin özellikleri Sınıf yönetimi okul yönetiminden etkilenmektedir. Okul kültürü ve iklimi sınıf yönetimine etki etmektedir. Sınıf yönetimi iki temel boyut üzerinde yapılanmaktadır. Bu boyutlardan – 1. Sınıfın ilişki düzeninin oluşturma, – 2. Daha etkili ve verimli öğrenme süreci yaratmak Sınıf yönetiminin özellikleri Sınıf yönetimi, – Ülkenin kültürel özelliklerine göre farklılık gösterir. – Ülkelerin eğitim politikalarına göre değişir. – Öğrencilerin ihtiyaçlarına – Gelişim özelliklerine – Sınıfın düzeyine göre değişir Sınıf yönetiminin özellikleri Sınıf yönetimi – Öğretmen – Öğrenci – Okul programı – Öğrenme ortamı – Okulun yönetim yapısı – Aile – Çevre değişkenlerine – Göre farklı uygulama alanı bulabilmektedir. Sınıf yönetiminin boyutları 5 temel boyut içermektedir. – Sınıfın fiziksel ortamının yönetimi – Öğretimin yönetimi – Zaman yönetimi – Sınıfta ilişki yönetimi – Öğrenci davranışlarının yönetimi Sınıf yönetiminin boyutları Sınıfın fiziksel ortamının yönetimi – Oturma düzeni – Sınıf temizliği – Ortam genişliği – Isı – Işık – Renkler – Estetik – Eğitsel araçlar – Gürültü düzenekleri Sınıf yönetiminin boyutları Öğretimin yönetimi – Öğrenciyi tanıma – Öğretim planlarını hazırlama – Materyal sağlama – Yöntem seçme – Öğrencinin dikkatini çekme – Derse katılımı sağlama – Gelişimleri izleme – Değerlendirme Sınıf yönetiminin boyutları Zaman yönetimi: öğretimsel sürecin iyi planlanması ve yönetilmesi – Ders konuları arasında geçişlerin uyumlu yapılması – Zamanın ders dışı ve bozucu etkinliklerle harcanmaması – Sıkıcılığın önlenmesi – Zamanın çeşitli etkinliklerle zenginleştirilmesi – Devamsızlığın önelnmesi – Okuldan ayrılmaların önlenmesi Sınıf yönetiminin boyutları Sınıfta ilişki yönetimi – Sınıf kurallarının beraber belirlenmesi ve uygulanması – Öğrenci-öğrenci ve öğrenci-öğretmen iletişiminin ve etkileşiminin yönetimi – Sınıf içi davranışların şekillendirilmesi Sınıf yönetiminin boyutları Öğrenci davranışlarının yönetimi: – Etkinliklerin ve eğitim ortamının istenen davranışı sağlaması – İstenmeyen davranışların önceden tahmin edilerek önlenmesi ve değiştirilmesi – Sınıf kurallara uyumun sağlanması Sınıf yönetimi süreçleri Program ve planlama: Programın belirlenip buna göre planlamanın yapılması Öğrenme ortamını düzenleme: Sınıf eğitim ve öğretime uygun hale getirilir. İletişim ve etkileşimi düzenleme: Sınıf içi ilişkiler düzenlenir. Öğrenme ve öğretme: Etkinliklerin öğrencilerin öğrenmesine ve kendini geliştirmesine yönelik olmasına dikkat edilir. Öğrenci merkezli uygulamalara yer verilmelidir. Becerileri geliştirme: Öğrencilerin çeşitli becerilerinin izlenir, değerlendirilir ve geliştirilir. Değerlendirme: Gelişim durumları sürekli izlenmeli ve beceriler belirli aralıklarla değerlendirilmelidir. Süre kullanımı (zaman yönetimi): Ders yılı başında belirlenen etkinliklerin zamanının iyi ayarlanması gerekir. Sınıf yönetimi modelleri Model: Uygulayıcıya bilgileri, becerileri ve gözlemleri yorumlamak için teorik bir çerçeve sunmalıdır. Sınıf yönetimi modelinde aşağıdaki özellikler olmalıdır. – Bir veya birkaç teoriye dayalı olmalı – Bütünlük taşımalı ve sistemli olmalı – Mantıklı aşamalar, süreçler, ilkeler ve kurallar içermeli – Ulaşılacak amaçlara yönelik beceriler açıkça belirtilmeli – Öğretim sürecinde izlenilebilir, uygulanabilir çalışma ve etkinlikler sunmalı – Kendine özgü yöntemleri olmalı – Sistemli bir eğitim yoluyla aktarılabilir olmalı Sınıf yönetimi modelleri Model seçimi – Dersin amaçlarına – Öğretimsel kaynaklara – Öğrencilerin ihtiyaçlarına – Öğretmene göre değişir Sınıf yönetimi modelleri Son dönemlerde sınıf yönetimi modelleri Baskıcı bir anlayıştan demokratik anlayışa Şekil yönelimli bir durumdan amaç yönelimli bir duruma Öğretmen merkezliden öğrenci merkezliye Sınıf yönetimi modelleri Tepkisel model – İstenmeyen davranışa karşı bir tepki var. – Modelin amacı: istenmeyen durum veya davranışın değiştirilmesi – Klasik modeldir. – Davranışçı kuramdan beslenir. – Davranış değiştirmede ödül ve ceza ön plana çıkar. – Tepkiler gruptan ziyade bireye yöneliktir. – Sınıf yönetiminde yeterlilik düzeyi yüksek olmayan öğretmenler kullanır. – İstenmeyen bir davranış çıktığında bu model kullanılabilir. – Yaygın kullanılır. Sınıf yönetimi modelleri Önlemsel model – Hata yapmama anlayışına dayanır. – İstenmeyen davranışların kestirilmesi ve gerekli önlemlerin alınmasına dayanır. – Modelde bireyden çok grup ön plana çıkar. – Sınıf sosyal ve kültürel aktivitelerin yoğunluk kazandığı bir yaşam alanı olarak görülür. – Temel amaç: öğrenme sürecini aksatan her türlü sorunun ortaya çıkmasını önlemektir. – Önemli olan sorunun tespit edilmesi değil, sorun ortaya çıkmadan önlenmesidir. Sınıf yönetimi modelleri Gelişimsel model – Sınıf yönetiminde öğrencilerin zihinsel, fiziksel, duygusal ve sosyal gelişim özellikleri ve düzeyleri dikkate alınır. – Bu modelde sınıf içi öğrenme etkinlikleri ve oluşturulacak kurallar öğrencilerin gelişim evrelerine uygun düzenlenir. Sınıf yönetimi modelleri Bütünsel sınıf yönetimi: – Yukarıdaki modellerin tümünü yeri geldiğinde kullanmayı öngörür. – Önlemsel sınıf yönetimine öncelik verir. – Önlemsel yönetim çabalarına karşın oluşabilecek istenmeyen davranışları düzeltmek amacıyla tepkisel yönetim araçlarından yararlanılır. – Öğrencilerin gelişimsel özellikleri de dikkate alınır. – Model sınıfın içi ve dış çevresini bir bütün olarak görür. – Sınıf yönetiminin sistem modeli de denir. Sınıf yönetimi modelleri Yukarıdaki modellerden herhangi birisi en geçerlidir diyemeyiz. Bazıları ayrı ayrı kullanılabileceği gibi birlikte de kullanılabilir. Her ortamda geçerli olabilecek bir sınıf yönetimi modeli yoktur. KAYNAKLAR Gülşen, C. (2011). Kuram ve Uygulamada Sınıf Yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık. Güneş, F. (2014). Sınıf yönetimi: Yaklaşım ve modeller. Pegem Akademi. Shindler, J. (2016). Dönüştürücü Sınıf Yönetimi. Eğitim Yayınevi. Sınıf Yönetimi 3. HAFTA Sınıf Yönetimini Etkileyen Etmenler Doç. Dr. Melike ARSLAN Sınıf Yönetimi İçerik Sınıf yönetimini etkileyen sınıf içi etmenler Sınıf yönetimini etkileyen sınıf dışı etmenler Sınıf içi etmenler Öğrenci Öğretmen Ortam Sınıf Yönetimi Sınıf içi etmenler Öğrenci – Genel özellikleri – Giriş yeterlilikleri (hazır bulunuşluk düzeyi) – Öğrenme biçimi – Beklenti ve gereksinimleri Sınıf Yönetimi Sınıf içi etmenler Öğrencinin genel özellikleri – Cinsiyeti – Yaşı – Gelişim düzeyi – Genel yeteneği Sınıf Yönetimi – Sağlık durumu – İçinde yaşadığı sosyo-kültürel koşullara ilişkin özellikler Sınıf içi etmenler Öğrencinin genel özellikleri – Erkek ve kız öğrenciler duygusal, sosyal ve davranışsal açıdan farklıdır. – Öğretmen öğrencilerin gelişim düzeylerini ve özelliklerini çok iyi bilmelidir. Sınıf Yönetimi Sınıf içi etmenler Öğrencinin giriş yeterlilikleri – Öğrenilecek konuyla ilgili bilgi, beceri ve tutum bakımından öğrencinin sahip olduğu ön öğrenme yaşantılarıdır. – Her yeni öğrenme ön yaşantıların üzerine kurulur. Sınıf Yönetimi – Öğretmen giriş yeterliliklerini bilirse ona göre doğru Öğretim ilke ve yöntemlerini Araç-gereçleri kullanabilir. Sınıf içi etmenler Öğrenme biçimleri – Öğrencinin öğrenme çevresini Nasıl algıladığını Çevreyle nasıl etkileşime girdiğini Duygusal olarak nasıl tepkide bulunduğunu – belirleyen psikolojik özelliklerin tümüdür. Sınıf Yönetimi Sınıf içi etmenler Öğrenme biçimleri – Bireysel farklılıkların olması öğrenme biçimlerini de farklılaştırmaktadır. – Öğrenme etkinliklerinin bireysel farklılıkları dikkate alınarak düzenlenmesi gerekliliğini ortaya çıkarır. Sınıf Yönetimi – Böylece öğrencilerin dikkat ve ilgilerinin derse yoğunlaştırılması ile öğretimin niteliği artırılabilir. Sınıf içi etmenler Öğrencilerin beklenti ve gereksinimleri – Cinsiyetlerine – Yaşadıkları çevrenin sosyo-ekonomik düzeyine – Aldıkları eğitimin tür ve düzeyine göre farklılaşır. Sınıf Yönetimi Sınıf içi etmenler Öğrencilerin beklenti ve gereksinimleri – Önce, öğrencilerin beklenti ve gereksinimlerini ve bunlarla ilişkili davranışları anlamalıdır. – Sonra, beklenti ve gereksinimlere yanıt verebilecek iyi bir sınıf yönetimi Sınıf Yönetimi sağlanmalıdır. Sınıf içi etmenler Öğrencilerin beklenti ve gereksinimleri – Beklenti, süreç sonunda öğrencinin elde edeceği ürün, yani başarı – Beklenti dışındaki herşey de onların gereksinimleridir. Doğrudan psikolojiktir. – Gereksinimlerin karşılanmasında aile ve Sınıf Yönetimi öğretmenin işbirliği içinde çalışması gerekir. – Gereksinimler için öğretmen Gözlem yapabilir Doğrudan öğrencilere sorabilir. Sınıf içi etmenler Öğretmen – Kişisel özellikleri – Mesleki nitelikleri – Beklentileri – Görev aldıkları okulun amaç ve değerlerine bağlılıkları Sınıf Yönetimi – Dersi işleyiş biçimleri – Kontrolü kaybetme korkusu Sınıf içi etmenler Öğretmenin kişisel özellikleri – Sahip olduğu ve yaşantılar yoluyla geliştirdiği özelliklerin bütünüdür. – Hoşgörülü, sabırlı olması – Demokratik bir kişiliğe sahip olması – Açık fikirli, esnek ve uyarlayıcı olması – Sempatik ve esprili olması Sınıf Yönetimi – Cesaretlendirici ve destekleyici olması – Güvenilir olması – İyi fiziksel görünüme sahip olması Sınıf içi etmenler Öğretmen mesleki nitelikleri – Öğretim etkinliklerini planlama – Öğretim yöntem ve tekniklerinden yararlanma – Etkili iletişim kurma – Zamanı etkili kullanma Sınıf Yönetimi – Bunlar üzerinde Almış oldukları eğitim Meslek seçmedeki isteklilikleri Mesleki deneyim etkili olmaktadır. Sınıf içi etmenler Öğretmenin beklentileri – Öğrencilerin sınıf içindeki davranışlarının hangi yönde ve nasıl olması gerektiğine yöneliktir. – Daha yüksek başarı veya daha nitleikli çalışma beklentisi içinde olabilir. – Bu bekletiler öğrencilere açık ve anlaşılır bir biçimde ifade edilmelidir. Sınıf Yönetimi – Öğretmen beklentisini yüksek tuttukça öğrencilere daha fazla zaman ayırmakta öğrenmeye teşvik etmekte yaklaşımlarında daha dikkatli ve tutarlı olmaktadır. Sınıf içi etmenler Öğretmenin okulun amaç ve değerlerine bağlılığı – Okulların amaçları Öğretim tür ve düzeyine Kamu ya da özel okul olmasına göre farklılaşmaktadır. Sınıf Yönetimi – Okulların değerleri Kurum kültürü ile alakalıdır. Sınıf içi etmenler Öğretmenin okulun amaç ve değerlerine bağlılığı – Okullarda olması gereken değerler, Kolektiflik Uygulamaya önem verme Yüksek başarı beklentisi Dürüstlük ve güven Sınıf Yönetimi Yönetsel destek Sorun çözmeye yönelik karar verme Açık iletişim Onurlu ve saygılı olma Sınıf içi etmenler Öğretmenin dersi işleyiş biçimi – Dersle ilgili ulaşmayı hedeflediği öğretimsel kazanımlara ulaşmak için başvurduğu yöntem ve tekniklerle yakından ilişkilidir. – Öğrencileri aktif olarak derse katmalı Sınıf Yönetimi – Öğrencilerin özelliklere uygun yöntem ve teknikler belirlemeli – Asıl konudan uzaklaşmamalı – Aşırıya kaçmamalıdır. Sınıf içi etmenler Öğretmenin dersi işleyiş biçimi – Güdülenmişlik düzeyi yüksek tutulabilir – Konuya ilgi ve değer verme artırabilir – Öğrencilerin konuyu öğrenmek için özgüven geliştirmelerine yardımcı olabilir – Öğrenilen konunun uzun süre Sınıf Yönetimi hatırlanmasına katkı sağlayabilir. Sınıf içi etmenler Öğretmenin kontrolü kaybetme korkusu – Deneyimle ilgilidir. – Göreve yeni başlayan öğretmenler süreç ilerledikçe deneyim kazanmaktadırlar. – Nedenleri Öğrenci özellikleri bakımından en çok güçlükleri Sınıf Yönetimi olan öğrencilere rastlayabilirler Velilerin deneyime önem vermesi Öğretmenin alan bilgisine güveninin az olması Özgüven eksikliği Sınıf içi etmenler Ortam – Fiziksel ortam – Davranışsal ortam – Öğretimsel ortam Sınıf Yönetimi Sınıf içi etmenler Sınıfın fiziksel ortamı – Öğrenci sayısı – Duvar ve eşya renkleri – Isı – Işık Sınıf Yönetimi – Temizlik – Gürültü – Görünüm Sınıf içi etmenler Sınıfın fiziksel ortamı – Öğrenci sayısı: ilk yıllarda öğrenciler öğretmen desteğine ihtiyaç duyar. O yüzden sayı az tutulmalıdır. Sınıf düzeyiyle gerekli durumlarda artırılmalıdır. Sınıf Yönetimi Sınıf içi etmenler Sınıfın fiziksel ortamı – Duvar ve eşya renkleri: Liseye kadar sıcak renklerden, sarı, pembe, şeftali rengi gibi Lise ve sonrası için mavi ve yeşil tonları önerilmektedir. Sınıf Yönetimi Sınıf içi etmenler Sınıfın fiziksel ortamı – Isı: Mevsime, neme ve öğrencilere göre değişmektedir. Sınıf Yönetimi Sınıf içi etmenler Sınıfın fiziksel ortamı – Işık: Sınıfta görme ve okumanın rahatça yapılmasını sağlayacak bir aydınlık olmalıdır. Sınıf Yönetimi Sınıf içi etmenler Sınıfın fiziksel ortamı – Temizlik: öğrenciler sınıf temiz bulmalı ve temiz terk etmeyi öğrenmelidirler. Sınıf Yönetimi Sınıf içi etmenler Sınıfın fiziksel ortamı – Gürültü: Rahatsız edici, işitmeyi engelleyici, dikkat dağıtıcı, fiziksel ve ruhsal sağlığı bozucu durumlar olmamalıdır. Sınıf Yönetimi Sınıf içi etmenler Sınıfın fiziksel ortamı – Görünüm: Sınıf ortamı görünüm itibariyle sade olmalıdır. Sınıf Yönetimi Sınıf içi etmenler Sınıfın davranışsal ortamı – Öğretmen ve öğrencilerin öğretim etkinlikleri sırasında birbirlerine karşı sergiledikleri davranış ve tutumlardır. – Bu ortamda öğretmenin yapması gerekenler Sınıf Yönetimi Öğretim ortam ve süreçlerini amaca yönelik bir bütün içerisinde yapılandırması Öğrencilerin zihinsel ve psikolojik gereksinimlerine dönük tutarlı ve sürekli bir eğitim anlayışını geliştirmesi Sınıf içi etmenler Öğretmsel ortam – Öğretimsel amaçlara en üst düzeyde hizmet edebilecek bir ortam oluşturulmasıdır. – Öğretimsel ortamıın nasıl düzenlenmesi ve yürütülmesi gerektiği en açık biçimde ders planına yansıtılmalıdır. – Öğretimsel ortam öğrenme merkezli Sınıf Yönetimi olmalıdır. – Bu doğrultuda öğretmen öğretebildiğine, öğrencilerin de öğrenebileceğine inanması gereklidir. Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre – Aile – Akran grubu – Okul Uzak Çevre Sınıf Yönetimi Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre: Öğrencinin her gün içinde bulunduğu çevredir. Sınıf, okul, aile, serbest zaman geçirme alanları vb. öğrenci ve okul çevresinin kültür yapısı sınıfı etkiler. Sınıf Yönetimi Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre: Aile: kişilik yapısının temel davranışları ailede edinilir. – Anne babanın yaşı – Anne babanın öğrenim düzeyi – Ailenin parçalanması – Anne babanın çocuk yetiştirme tarzları – Aile büyüklüğü Sınıf Yönetimi – Çocukların doğuş sırası – Ailenin ekonomik durumu – Ailenin sahip olduğu toplumsal değerler ve normlar Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre: Aile – Anne babanın yaşı Geç yaşta anne baba olanların çocukları daha zeki Genç babaların çocuklarının akademik performansları daha yüksek Sınıf Yönetimi Genç anneler çocuklarına karşı daha ihmalkar davranış sergilemektedir. Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre: Aile – Anne babanın öğrenim düzeyi Öğrenim düzeyi arttıkça çocuğun öğrenci olma olasılığı artmaktadır. Öğrenim düzeyi arttıkça çocuğun zeki olma olasılığı artmaktadır. Sınıf Yönetimi Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre: Aile – Ailenin parçalanması Olumsuz etkilemektedir. Okulda başarısız ve saldırgan davranışlar gösterebilirler. Sınıf Yönetimi Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre: Aile – Anne ve babanın çocuk yetiştirme tarzları Aşırı hoşgörülü ve sınırlandırcı anne baba tutumu çocukları duygusal bakımdan zedelemektedir. Sınıf Yönetimi Baskıcı, ilgisiz ve koruyucu tutum çocukların özgüven duygusunun gelişimini olumsuz yönde etkilemektedir. Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre: Aile – Aile büyüklüğü Geleneksel ailelerde çocuk genelde aşırı şımarık ve kurallara uymamaktadır. Çekirdek ailelerde ise aynı davranışa farklı zamanlarda farklı tutumlar gösterilebilir. Sınıf Yönetimi Hanede yaşayan birey sayısı öğrenci olma ile ters orantılıdır. Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre: Aile – Çocukların doğuş sırası İlk çocukla son çocuk özellikleri birbirine benzemeyebilir. Ailelerin ilk çocuklarına yönelik beklentileri yüksek olabilir. Sınıf Yönetimi İlk çocuklar daha zeki olabiliyor. Son çocuklar uzun süre daha çocuksu kalabiliyor ve daha çok ilgi çekmeyi başarabiliyorlar. Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre: Aile – Ailenin ekonomik durumu Çocuklara sağlanacak eğitim olanakları ile ilgilidir. Ailenin ekonomik durumu çocukların bilişsel, duyuşsal ve psiko motor becerileri üzerinde Sınıf Yönetimi olumlu etki oluşturmaktadır. Gelir düzeyi çocuğun okula devam etmesine etki etmektedir. Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre: Aile – Ailenin sahip olduğu toplumsal değerler ve normlar Değerler ve normlara dikkat edilmeli Sınıf yönetiminde göz ardı edilmemelidir. Sınıf Yönetimi Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre: Akran grubu – Aynı yaş grubundaki öğrenciler aynı ortamda bulunup birbirleriyle etkileşim kurabilirler. – Genelde çalışkan öğrenciler bir grup tembel öğrenciler bir grup oluşturabilir. Sınıf Yönetimi – Önemli olan onları biraraya getiren değerlerin neler olduğunu bilip sınıf ortamında bunu olumlu bir şekilde kullanmaktır. Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre: Okul Sınıfın en yakın dış çevresidir. Okulun her özelliği sınıfı etkiler. Okul sınıf ikliminin önemli bir değişkenidir. – Okulun fiziksel yapısı ve düzeni – Okulun yeri Sınıf Yönetimi – Okulun büyüklüğü – Okulun yapısı ve işleyişi Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre:Okulun fiziksel yapısı ve düzeni – Okulun fiziki yapısı ve düzeni öğrencilerin gelişimini desteklemelidir. – Görünüş – Kullanışlılık – Sağlık koşullarına uygun olması Sınıf Yönetimi – Çekici olması gereklidir. Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre:Okulun yeri – Öğretim programına uygun bir yer olmalı – Öğrencilerin kolalıkla ulaşabileceği bir yerde olması – Bulunduğu yerin güvenli olması – Her türlü alt yapı hizmetinin sağlanacağı Sınıf Yönetimi bir yerde olmasıdır. Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre:Okulun büyüklüğü – Araştırmalarda küçük okullarda öğretmen, aile ve öğrencilerin doyumlarıın daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. – Küçük okullarda başarı oranı yüksek, Sınıf Yönetimi devamsızlık oranının düşük, disiplin sorunlarının az olduğu tespit edilmiştir. Sınıf dışı etmenler Yakın Çevre:Okulun yapısı ve işleyişi – Okulların yapısı ve işleyişi yasa yönetmelikte belirtilmiştir. – Burada en önemli görev okul yöneticilerine düşmektedir. Okul yapısının ve işleyişinin nasıl ve hangi Sınıf Yönetimi yönde olacağına yönelik uygulamalarda okul yöneticisi sorumludur. Sınıf dışı etmenler Uzak Çevre: Öğrenciyi zaman zaman etkileyen öğelerden oluşur. Uzak çevre kendi toplumunun yaşama biçiminden çeşitli araçlarla (Internet) onu etkileyen diğer ülkelerin insanlarının yaşama biçimlerine kadar uzanabilir. Sınıf Yönetimi Sınıf dışı etmenler Uzak Çevre Uzak çevrenin etkileri yakın çevreye göre daha uzun süreli ve baskındır. Ekonomik kriz eğitim bütçe ve politiklarını etkileyebilir. Toplumdaki nüfus artışı ve nüfusun demografik özellikleri sınıf yönetimini etkileyebilir. Bilim ve teknoloji alanındaki gelişmeler eğitimde yeni teknolojilerin kullanılmasını sağlamaktadır. Sınıf Yönetimi Eğitim sisteminin yapısından katnaklanan değişiklikler sınıf yönetiminde etkilidir. Öğretim programında değişikliğe gidilmesi, öğretmenlerin ücretli, sözleşmeli ve kadrolu olarak sınıflandırılması da sınıf yönetimini etkileyebilir. Sınıf Yönetimi Özetle Sınıf içi etmenler Sınıf dışı etmenler Öğretmen Yakın çevre Öğrenci Uzak çevre Ortam Sınıf Yönetimi KAYNAKLAR Gülşen, C. (2011). Kuram ve Uygulamada Sınıf Yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık. Güneş, F. (2014). Sınıf yönetimi: Yaklaşım ve modeller. Pegem Akademi. Shindler, J. (2016). Dönüştürücü Sınıf Yönetimi. Eğitim Yayınevi. Sınıf Yönetimi 4. HAFTA Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Doç. Dr. Melike ARSLAN Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi İçerik Sınıfın fiziksel olarak düzenlenmesi ve yönetimi Eğitim ortamının özellikleri Fiziksel ortam ve öğeleri – Sınıfta yerleşim düzeni – Öğrenme ve öğretmeye uygun sınıf ortamının oluşturulması ve sürecin yönetimi Öğrenme-öğretme sürecinin aşamaları Öğretimin planlanması Öğretimi uygulama Eğitim ortamının özellikleri Eğitim-öğretim ortamı sınıfın fiziksel ve davranışsal öğretim ortamlarının birleşmesiyle oluşur. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Eğitim ortamının özellikleri Eğitim-öğretim ortamı – Eğitsel etkinliklerin meydana geldiği – İletişimin ve etkileşimin olduğu – Araç-gereç gibi öğelerin olduğu – Fiziksel, sosyal ve psikolojik içerikli Öğrenme ve Öğretme ortamdır. Sürecinin Yönetimi Eğitim ortamının özellikleri Eğitim-öğretim ortamı öğrencilerin – Farklı öğrenme amaçları – İlgileri – Gereksinimleri – Becerileri ile uygunluk içinde olmalıdır. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Eğitim ortamının fiziksel özellikleri Sınıf ortamının fiziksel düzenlenmesi öğrenci davranışlarında ve amaçlarda etkilidir. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Eğitim ortamının fiziksel özellikleri Fiziksel özellikler neler? – Sınıfın genişliği – Öğrenci sayısı – Renk – Isı – Işık – Havalandırma Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi – Temizlik – Gürültü – Görünüm – Yerleşim düzenekleri Eğitim ortamının fiziksel özellikleri Tüm bu özelliklerin – Güdüleyici – Öğretici – İlgi çekici bir biçimde düzenlenmesi gerekir. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Eğitim ortamının fiziksel özellikleri Sınıf yönetimi denince akla – Sınıfta disiplini sağlama gelmektedir. Halbuki, – Öğretmen disiplini sağlamakla birlikte – Sınıfın fiziksel düzenini sağlaması – Öğretim faaliyetlerin bu fiziksel Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi olanaklara göre planlanması – Sınıf içi iletişimi düzenlemesi de akla gelmelidir. Sınıfta yerleşim düzeyi Sınıfta yerleşim düzeyi ipuçları – Cinsiyet – Boy – Görme – İşitme Öğrenme ve Öğretme – İlgi süresi Sürecinin Yönetimi – Temizlik – Ekonomik ve sosyal durum Sınıfta yerleşim düzeyi Yerleşim düzeyi – Eğitimin etkin ve akıcı bir şekilde sürdürülmesini sağlar. – Başarılı yerleşim düzeni Sınıf içi etkileşimi Öğretimi olumlu yönde etkiler Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Sınıfta yerleşim düzeyi Öğretmen, sınıf yerleşim düzenini kurmaya çalışırken öğrencilerin bireysel farklılıklarını dikkate almak zorundadır. – Herkesin görme ve işitme kolaylığına sahip olması – Kimsenin birbirini engellememesine Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi dikkat etmelidir. Sınıfta yerleşim düzeyi Öğrenciler arasında etkileşimi olumsuz şekilde yönlendirecek ve katılımı zorlaştıracak yerleşim düzeninden kaçınılmalıdır. Düzenli sınıflardaki öğrencilerin, düzensiz sınıflardakine göre daha mutlu ve daha iyi Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi davrandıkları görülmüştür. Sınıfta yerleşim düzeyi Etkili yerleşim için amaçlar ve ders dikkate alınarak sıraların düzenlenmesinde aşağıdaki yaklaşımlar kullanılmaktadır. – Sıra ve sütun biçiminde düzenleme – Sıraların gruplanarak düzenlenmesi – Oditoryum düzeni – Daire biçiminde düzenleme Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi – U biçiminde düzenleme – Grupların gruplanması – Çalışma istasyonu Sınıfta yerleşim düzeyi Sıra ve sütun biçiminde düzenleme – Geleneksel sınıf yerleşim şekli de denilmektedir. Sıralar sınıfın büyüklüğüne göre iki ya da üç sütun halinde arka arkaya dizilir. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Sınıfta yerleşim düzeyi Sıraların gruplanarak düzenlenmesi – Sıraların dördü ya da altısı bir araya getirilerek gruplanır. Küme yerleşim düzeni de denilmektedir. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Sınıfta yerleşim düzeyi Sıraların gruplanarak düzenlenmesi – Bu oturma grubunda kullanılan yöntemler İşbirliğine dayalı öğretim Tartışma Küçük grupla öğretim Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Küme çalışması Sınıfta yerleşim düzeyi Oditoryum düzeni – Konferans düzeni de denilmektedir. – Öğrenci sayısının fazla olması ve özellikle yeni bir konu anlatıldığında kullanılabilir. – Öğretmenin önemi minimuma inerken sınıfın önemi ön plana çıkar. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Sınıfta yerleşim düzeyi Oditoryum düzeni – Bu düzen öğrenciler arasındaki iletişimi güçlendirir. Görsel sunu gereken durumlarda, bu oturma düzeni etkili olabilir. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Sınıfta yerleşim düzeyi U biçiminde düzenleme – Öğrencilerin tümü yüz yüze iletişim kurabilirler. – U şeklinde açık bölüm kullanılarak kolaylıkla ve hızlı öğretim materyalleri dağıtılabilir. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Sınıfta yerleşim düzeyi U biçiminde düzenleme – Perdeye yansıtılan her türlü görüntü rahatlıkla izletilebilir. – Gösteri, tartışma ve dinleyerek yazma etkinliklerinde tercih edilebilir. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Sınıfta yerleşim düzeyi Daire biçiminde düzenleme – Öğretmen ve öğrenciler daha kolay göz teması kurabilir. – Özellikler tartışma etkinliklerinde kullanılabilir. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Sınıfta yerleşim düzeyi Daire biçiminde düzenleme – Kalabalık sınıflarda uygulamak güçtür. – Öğrenciler arasındaki etkileşimi ve derse katılımını olumlu yönde etkileyebilir. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Sınıfta yerleşim düzeyi Grupların gruplanması yerleşim şekli – Rol oynama, münazara veya grup çalışmaları gözlemleme gibi etkinliklerde kullanılabilir. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Sınıfta yerleşim düzeyi Çalışma istasyonu yerleşim şekli – Aktif laboratuvar çalışmaları için uygundur. Her laboratuvar masası veya çalışma istasyonu çevresine iki öğrenci yerleşir. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Öğrenme-öğretme sürecinin yönetimi Sınıflarda eğitimsel etkililik düzeyi yüksek olmalıdır. Öğrenme-öğretme sürecinin aşamaları – Ön bilgilerin harekete geçirilmesi – Yeni bilgilerin anlaşılması Öğrenme ve Öğretme – Bilginin yapılandırılması Sürecinin Yönetimi – Bilginin uygulanması – Bilginin değerlendirilmesi Öğrenme-öğretme sürecinin yönetimi Ön bilgilerin harekete geçirilmesi – Yeni bilgi verilmeden önce öğrencilerin ön bilgilerinin harekete geçirilmesi gerekir. – Yeni bilgiler ön bilgilere dayalı yapılandırılmaktadır. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi – Bu yüzden öğrenciyi yeni konuya hazırlamak gerekir. Öğrenme-öğretme sürecinin yönetimi Yeni bilgilerin anlaşılması – Bunun için bilgilerin öğrencilere bütün olarak sunulması, incelenmesi, bütün-parça ilişkilerinin gösterilmesi ve Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi bilgilerin derinliğine inilmesi gerekir. Öğrenme-öğretme sürecinin yönetimi Yeni bilgilerin anlaşılması – Bu amaçla Olayları ve düşünceleri sıralama Sınıflama Tahmin etme İlişkilendirme Benzerlikleri ve farklılıkları bulma Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Sebep-sonuç ilişkileri kurma Analiz-sentez yapma Özetleme Değerlendirme gibi çalışmalar yapmak gerekir. Öğrenme-öğretme sürecinin yönetimi Bilginin yapılandırılması – Bu aşamada öğretmen öğrencilere bilgiyi zihinde yapılandırılmasına destek olur. – Çeşitli sorular sorar, bilgiler arasındaki farklılıkları gösterir, soyut öğeleri anlamalarına yardım eder. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Öğrenme-öğretme sürecinin yönetimi Bilginin uygulanması – Öğrenci edindiği bilgiyi uygular. – Bu nedenle uygulama ortamları oluşturulmalıdır. – Öğrenci bilginin uygulamadaki durumunu görmeli, bilgiyi uygulamada Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi daha da geliştirerek zenginleştirmelidir. – Günlük hayata öğrendiklerini aktarır. Öğrenme-öğretme sürecinin yönetimi Bilginin değerlendirilmesi – Değerlendirme ile bilginin eksik veya yanlış yönlerini – Uygulamadaki durumunu – Yeni ve farklı durumlara uygulanabilirliğini gözden geçirir. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Öğrenme-öğretme sürecinin yapısı Öğretim yönünden – Öğretmen merkezli öğretim – Öğrenci merkezli öğrenme Öğrenci yönünden – Yarışmacı öğrenme Öğrenme ve Öğretme – Bireysel öğrenme Sürecinin Yönetimi – İşbirlikli öğrenme Öğrenme-öğretme sürecinin yapısı Öğrenci yönünden – Yarışmacı öğrenme: Öğrenciler başarı için kıyasıya yarışır. En yüksek başarı ödüllendirilir. Öğrenciler arasında olumsuz etkileşim vardır. – Bireysel öğrenme: Öğrenciler tek başına çalışır. Başarılar birbirinden bağımsızdır. etkileşim çok azdır. Öğrenme ve Öğretme – İşbirlikli öğrenme: Öğrenciler küçük gruplar Sürecinin Yönetimi halinde çalışır. Amaca ulaşmak için bütün kaynak ve çabalar birleştirilir. Grup başarısı önemlidir. İletişim ve etkileşim üst düzeydedir. Öğretimi uygulama Hazırlık Sunu Uygulama Özetleme/Değerlendirme Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Öğretimi uygulama Hazırlık – Dikkat çekme – Amaçları açıklama – Güdüleme – Gözden geçirme etkinlikleri yapılır. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Öğretimi uygulama Sunu – Derse geçiş ve değerlendirme söz konusudur. – Dersin araç ve gereçleri işe koşulur. – Bu aşamada derse dikkat, ilgi ve güdüleme canlı tutulmalıdır. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Öğretimi uygulama Sunu – Dersin sunumunda izlenebilecek yollar Tümdengelim Tümevarım Parça-bütün Ardışık sıralama Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi Karşılaştırma Model olma Öğretimi uygulama Uygulama – Bireysel ve grupla öğrenme etkinlikleri yapılır. – Bol bol örnek verme, alıştırma yapma ve sorular sorma önemli etkinliklerdir. – Öğrenmeye rehberlik edilebilir. Öğrenme ve Öğretme Sürecinin Yönetimi – Hatırda tutuma ve transferi sağlama etkinlikleri yapılabilir. Öğretimi uygulama Özetleme/Değerlendirme – Dersin bitişine dikkat çekilir. – Ders sonu özet yada ara özetler yapılabilir. – Son özette ana düşünce söylenmelidir. – Öğretmen öğrencilerin uygun hedef Öğrenme ve Öğretme davranışları gösterme durumunu Sürecinin Yönetimi belirlemeye çalışmalıdır. – Öğrencilerin öğrendiklerini birleştirmeye yardım etmelidir. KAYNAKLAR Gülşen, C. (2011). Kuram ve Uygulamada Sınıf Yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık. Güneş, F. (2014). Sınıf yönetimi: Yaklaşım ve modeller. Pegem Akademi. Öğrenme ve Öğretme Shindler, J. (2016). Dönüştürücü Sınıf Yönetimi. Eğitim Yayınevi. Sürecinin Yönetimi Sınıf Yönetimi 5. HAFTA Sınıfta Zaman Yönetimi Doç. Dr. Melike ARSLAN Sınıfta Zaman Yönetimi Giriş Zamanın Değeri, Bir saniyenin 100’de 1’ini anlamak için olimpiyatlarda gümüş madalya kazanan koşucuya sor… Bir saniyenin değerini anlamak için bir kazayı önleyemeyen sürücüye sor… Bir saatin değerini anlamak için kavuşmayı bekleyen sevgililere sor… Bir haftanın değerini anlamak için haftalık dergi çıkaran editöre sor… Bir ayın değerini anlamak için 8 aylık bir bebek doğuran anneye sor Bir senenin değerini anlamak için sınıfta kalmış bir öğrenciye sor… Sınıfta Zaman Yönetimi İçerik – Zaman Yönetimi Nedir Özellikleri – Zaman kaybını önlemenin yollar – Sınıfta zaman yönetimi Zaman yönetimi nedir? Daha çok çalışmak ya da her günün son dakikasına kadar doldurmak sonrasında da yorgun bitkin düşmektir. Sınıfta Zaman Yönetimi Zaman yönetimi nedir? Daha çok çalışmak ya da her günün son dakikasına kadar doldurmak sonrasında da yorgun bitkin düşmektir. Zamanı daha akıllıca kullanacak şekilde çalışmaktır. Yapılması gereken işi bir daha asla yapmak Sınıfta Zaman Yönetimi zorunda kalmamaktır. Zaman yönetimi nedir? Mesele saati, yani zamanı yönetmek değil; kendimizi zaman içinde yönetebilmeyi kavramaktır. Zamanı etkili olarak kullanma ve zaman içinde daha fazla ürün elde etmek için yapabileceğimizin en çoğunu yapmamızdır. Sınıfta Zaman Yönetimi Zaman kullanımı Zaman kazanma konusunda en başarılı yöntemler – Gereksiz yere zaman tüketen, yararsız alışkanlıklardan kurtulmak gerekir. – Yapılacak işi güç yollardan geçerek değil, basit yöntemlerle yapılmalıdır. Sınıfta Zaman Yönetimi – İki ya da üç işi bir arada yapmayı öğrenmelidir. Zamanın iyi kullanımı için kurallar Düşününüz. Bütünleştirici olunuz. (Düşüncelerin olgunlaşmasını bekleme süreci) Seçici olunuz.(Hangi işi ne zaman ve nasıl yapılacağını seçme) Kararlı olunuz. (Aceleden kaçınma, işleri önem sırasına koyma) Ayrım yapınız. (Ayrıntıya girmeden daha çok önemli olanları ayırın) Konsantre olunuz. (Kesintisiz çalışmaya alışık olma. Kendini Sınıfta Zaman Yönetimi verme.) Düzenli olunuz. (İşleri gruplandırma) Değerlendirici olunuz. (Ulaşılan sonucun kontrol edilmesi, amaçlar yönünden) Kendinizi de düşününüz.(İnsanın kendine değer vermesi, ilkeli çalışması.) Esnek olunuz. (Kendine ve başkalarına da zaman ayırmak) Zaman yönetiminin özellikleri Zaman herkese eşit dağıtılmış kıt bir kaynaktır. Zaman geri döndürülemez. Zaman biriktirilemez. Zaman alınıp satılan veya kiralanan ticari bir Sınıfta Zaman Yönetimi meta değildir. Zaman çoğaltılamaz. Zaman yönetimi karar ve planlama ile ilgilidir. Zaman kaybını önlemenin yolları Bunun için zaman kaybının nedenlerine bakalım – Kendini ve öncelikleri tanıma – Hedef belirleme – Kısa ve uzun vadeli planlar yapma Sınıfta Zaman Yönetimi – Stresle başa çıkmanın yollarını araştırma – Zaman kaybına son verme Zaman kaybını önlemenin yolları Kendini ve öncelikleri tanıma – Yapılacak işlerin önem sıralarını ve nasıl yapılacaklarını planlamalıyız. Sınıfta Zaman Yönetimi Zaman kaybını önlemenin yolları Hedef belirleme – İşlerin önem sırasını belirledikten sonra her biri için hedef belirlenmelidir. – Hedeflerin önceliklerle çelişmemesine, gerçekçi ve ulaşılabilir olmasına dikkat edilmelidir. Sınıfta Zaman Yönetimi Zaman kaybını önlemenin yolları Stresle başa çıkmanın yollarını araştırma – Stres kaynaklarını tespit edip önlemler alınmalıdır. Sınıfta Zaman Yönetimi Zaman kaybını önlemenin yolları Zaman kaybına son verme – Bunun için neyin önemli-önemsiz, neyin acil-sıradan olduğunu tespit etmekte fayda vardır. – Zaman kaybının nedenleri tespit edilmelidir. Sınıfta Zaman Yönetimi Zaman kaybını önlemenin yolları Zaman kaybının nedenleri – Plansızlık ya da yetersiz planlama – Dağınık sınıf ve masa ya da sınıf düzeni – İletişim sorunları – Ertelemek ya da işleri yarıda bırakmak – Hayır diyememe Sınıfta Zaman Yönetimi – Karasızlık – Öncelikleri belirleyememek – Acelecilik – Gereksiz işler Sınıfta zaman yönetimi Sınıfta zaman yönetiminin amacı, eğitim amaçlarının gerçekleştirilmesi için ders süresini etkili ve verimli şekilde kullanmaktır. Zaman yönetimi, ortamın hazırlanması kadar önemlidir. Sınıfta Zaman Yönetimi Sınıf içinde geçen zaman Sınıf içinde geçen zaman Planlı zaman Öğretmenin ders planı hazırlarken farklı konu ve etkinlikler için belirlediği zaman Ayrılmış zaman Öğrencinin belli bir konu, iş ya da etkinlik için uygulamada ayırdığı zaman Meşgul olunan Öğrencinin etkinlik ya da konu ile gerçekten ayırdığı Sınıfta Zaman Yönetimi zaman zaman Akademik Öğrencinin iş ya da etkinlikte meşgul olduğu ve öğrenme zamanı başardığı zaman Sınıfta zaman yönetimi Dersten önce Ders başlarken Derste Dersten sonra Sınıfta Zaman Yönetimi Sınıfta zaman yönetimi Ders öncesinde zaman yönetimi – Ders başlamadan önce planlama esasına dayanan çalışmayı gerekli kılar. – Sınıfın temizliği ve havalandırılması önceden sağlanmalıdır. – Sınıf içi kullanılacak materyaller ayarlanmalıdır. Sınıfta Zaman Yönetimi – Ders öncesinde oturma düzeni planlanmalıdır. – Sınıfta kuralların belirlenmesi zaman yönetimini etkilemektedir. Sınıfta zaman yönetimi Ders öncesinde zaman yönetimi – Sınıfta yapılacak çalışmaların önceden hazırlanması da önemlidir. Örneğin; neyin, nasıl ve ne kadar sürede, nerde ve kim tarafından yapılacağı belirlenmelidir. – Bunların belirlenmesi derse hazırlıklı Sınıfta Zaman Yönetimi gelinmesini sağlayacak ve belirsizlikleri ortadan kaldıracaktır. Sınıfta zaman yönetimi Derse başlarken zaman yönetimi – Ders öncesi hazırlık ne kadar etkinse derse başlama da o kadar etkin olacaktır. – Derse başlarken araç-gereçler hazır olmalıdır. Sınıfta Zaman Yönetimi – Güncel olaylardan yola çıkılarak derse giriş yapılabilir. – Anlatılan konuyu niçin ve nasıl öğreneceğinden bahsedilmelidir. Sınıfta zaman yönetimi Derste zaman yönetimi – Derste zaman yönetiminin iyi ayarlanması için öncelikle öğrencilerin her yönüyle iyi tanınması gereklidir. – Öğrencilerin gelişim ve öğrenme özellikleri dikkate alınarak dersler Sınıfta Zaman Yönetimi işlenmelidir. – Öğrencilerin sınıf içi etkinliklerde aktif olması ve süre kullanımında yönlendirilmesi gerekmektedir. Sınıfta zaman yönetimi Derste zaman yönetimi – Sınıftaki sürenin tümü eğitsel amaçlara yönelik etkinlikler için kullanılmalıdır. – Konuları yetiştirmek için öğrenciler sıkboğaz edilmemelidir. Sınıfta Zaman Yönetimi – Öğretmen derse girerken sorunlarını kapıda bırakabilmelidir. Sınıfta zaman yönetimi Derste zaman yönetimi – Anlatım açık ve sade olmalıdır. – Öğretmen öğrencileri gözlemlemeli sıkılan öğrencileri de sürece dahil etmelidir. Böylece öğrenmeye olan isteksizlikten doğan zaman kaybını Sınıfta Zaman Yönetimi önleyecektir. Sınıfta zaman yönetimi Derste zaman yönetimi – Zamanın etkili kullanılması için aşağıdakilere dikkat edilmelidir. Derse zamanında başlamak ve erken bitirmemek Derse sorunlarla gelmemeye özen göstermek İşlenecek konuya ve önemine ilişkin bilgi vermek Sınıfta Zaman Yönetimi Dersin kesintiye uğramamasını (telefon gereksiz soru gibi) sağlamak Uygun öğretim yöntem ve teknikleri kullanmak Sınıfta zaman yönetimi Ders sonrasında zaman yönetimi – Derse hazırlıklı gelmeyi sağlar. – Ders ile ilgili ödevlerin yapılması, konuların tekrar edilmesi ile alakalıdır. – Ders dışı aktiviteler dersin kazanımına Sınıfta Zaman Yönetimi hizmet etmeli ve mutlaka kontrol edilmelidir. Sınıfta zaman yönetimi Süre kullanımı – Öğretmenin süre kullanımı – Öğrencinin süre kullanımı Sınıfta Zaman Yönetimi Sınıfta zaman yönetimi Öğretmenin süre kullanımı – Derse zamanında girmeli – Yoklamayı kendi yapmamalı – Dersin amacını, etkinliklerini ve araçlarını derse gelmeden önce iyi belirlemeli – Araç-gereçleri önceden hazırlamalı – Derste yararlanacağı kitap ve kaynak ve Sınıfta Zaman Yönetimi materyalleri önceden hazırlamalı – Ders dışı konuşmalara fazla yer vermemeli – Dersin gereksiz şekilde bölünmesine izin vermemeli – Ders esnasında dersten ayrılmamalı Sınıfta zaman yönetimi Öğrencinin süre kullanımı – Öğretmenler öğrencilere zaman çizelgesi hazırlatabilir. Bu çizelgelerde haftalık çalışma programı yer alabilir. – Sınıf içi süre kullanımında öğrencilere de sorumluluklar verilmelidir. Sınıfta Zaman Yönetimi – Öğretmen öğrencilerin süre kullanımı konusunda rehberlik etmelidir. Sınıfta etkili zaman yönetimi için öneriler-1 Derse hazırlıklı ve planlı gidiniz. Dersin %20’sini beklenmedik durumlarda kullanmak için ayrınız. Başladığınız işi bir an önce bitirmeyi alışkanlık haline getiriniz. Gerektiğinde öğrencilerden yardım isteyiniz. Dikkat dağıtan şeyleri ortamdan kaldırınız. Sınıfta Zaman Yönetimi Bir görev verilirken anlaşılıp anlaşılmadığını mutlaka denetleyiniz. Sınıf içi ve dışı iletişim için uygun zaman ve araçların seçildiğinden emin olunuz. Sınıfta etkili zaman yönetimi için öneriler-2 Değer yargılarının, eğitim ve çevresel faktörlerin iletişimi algılamada farklılıklar oluşturacağını unutmayınız. Öğrencilerin performansını arttıracak ve motive edecek çözümler düşününüz. Sınıfta cep telefonlarının kapalı ya da sessiz konumda olmasını sağlayınız. Sınıfta Zaman Yönetimi Sınıfta ders esnasında ziyaretçi kabul etmeyiniz. Derse zamanında giriniz ve erken çıkmayınız. Derste zamanın ağırlıklı bir bölümünü akademik öğrenme zamanı olarak kullanınız. Sınıf kurallarını birlikte belirleyiniz. Sınıfta etkili zaman yönetimi için öneriler-3 Sınıfta olumlu bir havanın oluşturulmasını sağlayınız. Kullanacağınız araç, gereç ve kaynakları önceden kullanıma hazır hale getiriniz. Dersin amaç ve içeriğine uygun öğretim yöntem ve teknikleri seçiniz. Duyuruları dersin sonuna ve öncesine bırakınız. Sınıfta Zaman Yönetimi Sınıfta zaman tuzaklarını belirleyerek önlem geliştiriniz. Dersi olumlu iletilerle bitiriniz. Eğer Eğer sabah kahvaltı yapamıyor, Ailenize yeterince zaman ayıramıyor, Arkadaş ve dost ziyaretleri yapamıyor, Sürekli çalıştığınız halde işlerinizi bitiremiyor, Sınıfta konuları yetiştiremiyor, Sınıfta Zaman Yönetimi İşlenizi evinize taşıyor ve sürekli iş yoğunluğundan yakınıyorsanız, Etkili zaman yönetimine ihtiyacınız var demektir. KAYNAKLAR Gülşen, C. (2011). Kuram ve Uygulamada Sınıf Yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık. Güneş, F. (2014). Sınıf yönetimi: Yaklaşım ve modeller. Pegem Akademi. Sınıfta Zaman Yönetimi Shindler, J. (2016). Dönüştürücü Sınıf Yönetimi. Eğitim Yayınevi. Sınıf Yönetimi 6. HAFTA Sınıf Yönetimi Teknikleri Doç. Dr. Melike ARSLAN Sınıf Yönetimi Teknikleri İçerik Zihinsel becerileri geliştirme Sosyal becerileri geliştirme teknikleri teknikleri Zihinsel etkileşim Rol oynama Sorgulama Gösteri Beyin fırtınası Oyunlar İkna etme Drama Karşılaştırma Tartışma Sorun çözme Zihin haritası Balık kılçığı Soru-cevap Özetleme Gözlem ve inceleme Zihinsel becerileri geliştirme teknikleri Zihinsel beceriler neler? – Düşünme – Anlama – Sıralama – Sınfılama – İlişki kurma – Sorgulama – Eleştirme Sınıf Yönetimi – Tahmin etme Teknikleri – Analiz-sentez yapma – Değerlendirme vb.... Zihinsel becerileri geliştirme teknikleri Zihinsel beceriler hem bireyin zihnini geliştirmekte hem de sosyal ve zihinsel bağımsızlık becerilerinin gelişimini sağlamaktadır. Bu beceriler çeşitli yöntem ve tekniklerle geliştirilmektedir. Sınıf Yönetimi Teknikleri Zihinsel becerileri geliştirme teknikleri Bu yöntemler neler; – Zihinsel etkileşim – Sorgulama – Beyin fırtınası – İkna etme – Karşılaştırma – Tartışma – Sorun çözme – Zihin haritası Sınıf Yönetimi – Balık kılçığı Teknikleri – Soru-cevap – Özetleme – Gözlem ve inceleme Zihinsel etkileşim1 Zihinsel etkileşim; öğrencinin farklı düşünceleri, bilgileri, yöntemleri, teknikleri vb. görmesi ve kendi bilgileriyle karşılaştırması, değerlendirmesi ve bu yolla zihinsel gelişimini sürdürmesidir. Öğrenci etkileşim kurarak başkalarının bilgi ve görüşlerini öğrenir, kendi düşünceleriyle Sınıf Yönetimi karşılaştırır. Teknikleri Zihinsel etkileşim2 Zihinsel etkileşim; bilginin aktif bir şekilde yapılandırılmasına ve zihinsel gelişime katkı sağlamaktadır. Zihinsel etkileşim öğrencinin zihnini yeniden düzenlemesine ve geliştirmesine katkı sağlamaktadır. Sınıf Yönetimi Teknikleri Zihinsel etkileşim3 Zihinsel etkileşim nasıl sağlanır? – Öğrencilere karmaşık görevler, sorunlar ve projeler verilmelidir. – Öğrenme sürecinde çeşitli sorular sorularak zihinsel etkileşim canlandırılmalı ve üst düzeye çıkarılmalıdır. Sınıf Yönetimi Teknikleri Sorgulama1 Sorgulama, öğrencilerin düşünme ve karar verme becerilerini geliştirme, bilgiyi anlama ve kullanmasını sağlamadır. Birey sorgulayarak edindiği bilgiyi ve beceriyi günlük yaşamına aktarmaktadır. Sınıf Yönetimi Teknikleri Sorgulama2 Sorgulama, eleştirmeden farklıdır. – Eleştirme, bir düşüncenin doğruluk ya da yanlışlığını ortaya çıkarmak ve gerçek değerini belirtmek için onu inceleme ve tenkit etmedir. – Sorgulama, özel bir düşünce alanınaya da biçimine ilişkin, kusursuz düşünceyi Sınıf Yönetimi ortaya çıkarmaya yönelik, disiplinli ve öz Teknikleri denetimli düşünme biçimidir. Sorgulama3 Sorgulama, bir dizi soruyla – Olguların neden-sonuç ilişkilerini araştırma – Analiz etme – Düşünce üretme – Düşünceleri düzenleme – Görüşleri savunma – Karşılaştırmalar yapma Sınıf Yönetimi – Çıkarımlarda bulunma Teknikleri – Tartışmaları değerlendirme – Problem çözme becerisidir. Sorgulama4 Sorgulayan öğrencilerin özellikleri nelerdir? – Bir sorunu açık biçimde ifade etme – Düşünmeden hareket etmeme, düşünme sürecini kontrol etme – Temel ve önemli sorular sorarak derinlemesine inceleme – Sorgulama amacını belirleme – Bir düşünceyi oluşturmada azimli olma – Bilmediklerini ve bildiklerini ayırt etme Sınıf Yönetimi – Öne sürülen iddiaları, nedenleri ve kanıtları Teknikleri araştırma – Çözümler üretme ve çözümleri değerlendirme Sorgulama5 Bunun için öğretmen ne yapmalıdır? – Sorgulayıcı dinleme, sorgulayıcı konuşma, sorgulayıcı okuma ve sorgulayıcı yazma çalışmalarına ağırlık vermelidir. Sınıf Yönetimi Teknikleri Beyin fırtınası1 Öğrencilerin bir konu, olay ya da sorun hakkında düşünmeleri, çok sayıda fikir üretmeleri ve mantıklı olup olmadığı endişesine kapılmadan kendilerini ifade etmeleri anlayışına dayanır. Amaç, bir işi başarmak için olabildiğince çeşitli seçenekleri ortaya çıkarmaktır. Sınıf Yönetimi Teknikleri Beyin fırtınası2 Dikkat edilmesi gerekenler, – Fikirlerin çekinmeden söyleneceği bir ortam oluşturulmalıdır. – Etkinliği iyi bir şekilde yönetecek bir başkan gereklidir. – Öğrenciler sınırsız düşünmeye özendirmelidir. – Tek konuya odaklanılmalıdır. – Fikirler herkes tarafından duyulmalı ve asla eleştiri olmamalıdır. Sınıf Yönetimi – Her fikir kaydedilmelidir. Teknikleri – Fikirler amaca göre sıralanmalı ve gruplandırılmalıdır. İkna etme Dikkat çekme, önemini vurgulama, anlaşılmasını sağlama ve yapılacak çalışmaları göstermedir. Aşamaları, – Dikkat çekme – Anlamayı sağlama – İnandırma Sınıf Yönetimi – Tekrarlama Teknikleri – İstenileni açıklamadır. Karşılaştırma İki ya da daha fazla düşüncenin birbirleriyle benzer ve farklı yönlerinin ele alınmasıdır. Öğrencinin bu becerisini geliştirmek için, önce nesne, yer, kişi ve olay karşılaştırmaları verilmelidir. Önce somut öğelerden başlamalı giderek soyut öğelere geçilmelidir. Sınıf Yönetimi Teknikleri Tartışma1 Bir grup öğrencinin belli bir konunun kavranması amacıyla karşılıklı görüşler, fikirler, eleştiriler üreterek o konuyu kapsamlı ve detaylı olarak incelemesidir. Kullanım amacı – Anlaşılmayan noktaları açığa çıkarmak – Bilgileri pekiştirmek Sınıf Yönetimi Teknikleri – Ön bilgileri öğrenmek için kullanılabilir. Tartışma2 Dikkat edilmesi gerekenler; – Öğretmen önceden öğrencileri hazırlamalıdır. – Tartışmanın nasıl olacağı (süresi, amacı, konusu) net olarak belirlenmelidir. – Rahat bir ortam oluşturulmaldır. – Sorular öğrenciyi düşünmeye sevk etmeldir. – Öğrencilere cevap için yeterli süre tanınmalıdır. Sınıf Yönetimi Teknikleri – Her öğrenci tartışmaya dahil edilmelidir. – Elde edilen görüşler değerlendirilmelidir. Sorun çözme Karar verme ve çözüm üretme becerilerini geliştirme amacı taşımaktadır. Bu süreçte – Önce sorunlar belirlenir. – Sorunla ilgili bilgiler toplanır. – Uygun olanlar seçilir. – Seçilenler sorunun çözümü için değerlendirilir. Sınıf Yönetimi Teknikleri – Çözüm önerileri geliştirilir. – Seçilen çözüm önerileri denenir. Zihin haritası1 Not alma, amaç oluşturma, toplantı ya da sunum hazırlığı, rapor hazırlama vb. amaçlar için kullanılan tekniktir. Bu teknik bilginin algılanması ve zihinsel yapılandırılmasına uygundur. Zihin haritaları kelimelerin yanı sıra, renk, boyut ve görsel imgeler içeriri. Sınıf Yönetimi Teknikleri Zihin haritası2 Faydaları; – Zaman kazandırır. Sadece ana kavramlar not alınarak okunur. – Önemli konulara yoğunlaşılmasını sağlar. – Beyni ve yaratıcılığı geliştirir. – Hatırlama gücünü artırır. Sınıf Yönetimi – Hedefler belirlenirken, konular arasında Teknikleri daha önce fark edilmeyen ilişkilerin görülmesini sağlar. Balık kılçığı1 Bir sorunun nedenlerinin saptanmasına yardımcı olur. Balık kılçığı tekniği, öğrencilere karmaşık sorunları analiz etmede yardımcı olur. Sınıf Yönetimi Teknikleri Balık kılçığı2 Aşamalar; – Ana sorun balık kılçığının baş tarafına yerleştirilir. – Sorunun nedenleri ise önem sırasına göre teker teker yan kılçıklara yazılır. – Yazılan etkenlerin altına olası etmenler sıralanır. – Alt etmenler incelenerek soruna katkıları belirlenir. Sınıf Yönetimi Teknikleri – Problemin nedeni belirlendikten sonra çözüm aşamasına geçilir. Soru-cevap1 Öğrencilerin düşünme, dinleme, konuşma ve iletişim becerilerini geliştirme, anlama süreçlerini kontrol etme ve üst düzey öğrenmeyi gerçekleştirmek için başvurulan tekniktir. Öğretmen, öğrencilerin kendi kendine sorular sormalarını, sorgulama yapmalarını, kendi Sınıf Yönetimi yaptıkları üzerinde düşünmelerini ve Teknikleri kendilerini değerlendirmelerini sağlamalıdır. Soru-cevap2 Dikkat edilmesi gerekenler; – Sorular tüm sınıfa yöneltilmelidir. – Sorunun cevabı için yeterli zaman verilmelidir. – Öncelikle gönüllü öğrencilere cevap hakkı verilerek sonra bütün öğrencilere cevaplama fırsatı tanınmalıdır. Sınıf Yönetimi Teknikleri – Öğrencileri düşünmeye ve zihinsel çalışmaya yönlendirecek sorular tercih edilmelidir. Özetleme Düşünceleri ya da metni; özünü, amacını ve yapısını bozmadan ana hatlarıyla kısaltmadır. Dikkat edilmesi gerekenler; – Bütün dikkatlice okunmalı ve dinlenmelidir. – Önemli görülenler işaretlenmeli veya not alınmalıdır. – Ana ve yardımcı düşünceler belirlenmelidir. Sınıf Yönetimi Teknikleri – Öğrencinin kendi ifadeleriyle özetlemesi istenmelidir. Gözlem ve inceleme1 Gözlem: Olayın, nesnenin ya da gerçeğin belirtilerini, görünümlerini ve koşulllarını izleme sürecidir. İnceleme: Ele alınan konu, düşünce veya olayın özelliklerini ve ayrıntılarını tam olarak anlamak için yapılan yöntemli çalışmalardır. Gözlem ve inceleme birbirini tamamlayan iki Sınıf Yönetimi süreçtir. Teknikleri Gözlem ve inceleme2 Dikkat edilmesi gerekenler; – Gözlenecek olay ve varlık kendi şartlarında olmalıdır. – Gözlemin amaçları belirlenmelidir. – Gözlem planlı ve yöntemli olmalıdır. – Süreçte nelere dikkat edileceği iyi tespit edilmelidir. Sınıf Yönetimi – Süreçte edinilen bilgiler not edilmelidir. Teknikleri – Gözlem sonunda değerlendirme yapılmalıdır. Sosyal becerileri geliştirme teknikleri Bu yöntemler neler; – Rol oynama – Gösteri – Oyunlar – Drama Sınıf Yönetimi Teknikleri Rol Oynama1 Öğrencilerin başkalarının kimliğine bürünerek onların nasıl düşündüklerini ve nasıl davrandıklarını anlamasına fırsat verir. Sınıf Yönetimi Teknikleri Rol Oynama2 Dikkat edilmesi gerekenler; – Canlandırılacak durum veya olay öğrencilerle birlikte seçilmelidir. – Uygulamadan önce yapılacak etkinliklerin ayrıntıları iyi belirlenmelidir. – Oynanacak roller uygun olarak sınıf düzenlenmelidir. – Roller için öğrencilere gerekli bilgiler verilmelidir. – Öğrenciler rolde görev alması için Sınıf Yönetimi cesaretlendirilmelidir. Teknikleri – Prova için yeterli zaman verilmelidir. – Rol oynamanın sonunda oyun hakkında tartışma ortamı oluşturulması ve değerlendirme yapılmalıdır. Gösteri Bir işlemin nasıl yapılacağının açıklanması ve uygulamalı olarak gösterilmesidir. Dikkat edilmesi gerekenler; – Amaç öğrencilere açıklanmalıdır. – Bütün sınıfın izleyebileceği ve anlayabileceği şekilde yapılmalıdır. – Öğretmen önceden hazırlık yapmalıdır. Sınıf Yönetimi Teknikleri – Yapılacaklar basitten karmaşığa doğru sıralanmalıdır. Oyunlar Öğrenilen konuyu ilgi çekici hale getirmek, öğrencileri etkin kılmak, rahat bir ortamda zevk alarak öğrenmelerini sağlayan yöntemdir. Dikkat edilmesi gerekenler; – Zihinsel becerileri geliştirici bir amacı olmalıdır. – Öğrencilerin ilgisini çekmeli ve tüm öğrencilerin katılımına açık olmalıdır. – Öğretmen oyunu sürekli konrtol etmelidir. Sınıf Yönetimi Teknikleri – Oyunun sonunda amaca ulaşılıp ulaşılmadığı değerlendirilmelidir. Drama1 Doğaçlama, canlandırma tekniklerinden yararlanarak grup çalışması içinde öğrencilerin bir olayı, düşünceyi, kavramı ya da beceriyi ön bilgilerini kullanarak yapılandırması, anlamlandırması ve canlandırmasıdır. Üç aşamadan oluşur; – Isınma ve rahatlama çalışmaları Sınıf Yönetimi Teknikleri – Oynama (esas çalışma) – Rahatlama ve değerlendirme çalışmaları Drama2 Isınma ve rahatlama çalışmaları – Amaç, öğrencilerin fiziksel ve zihinsel iletişime, kendilerini ifade etmeye hazır hale gelmeleri, birbirleriyle kaynaşmaları ve rollerine dikkatlerini yoğunlaştırmalarını sağlar. – Müzik veya ritm eşliğinde yürüme, koşma, Sınıf Yönetimi zıplama, gösterilen harekete uygun ritm Teknikleri tutma gibi çalışmalar yaptırılabilir. Drama3 Oynama (esas çalışma) – Oyunlarda aşırılığa kaçmamaya ve katılımcıları fazla yormamaya dikkat edilmelidir. – Çalışma grubuna uygun oyunlar seçilmeli ve oynanmalıdır. Sınıf Yönetimi Teknikleri Drama4 Rahatlama ve değerlendirme çalışmaları – Rahatlatmada Hem fiziksel hem de zihinsel rahatlama söz konusudur. Bu aşamanın amacı öğrencileri rahatlatmak ve oyunun tamamlandığını hissettirmektir. – Değerlendirmede Sınıf Yönetimi Süreçte neler hissettikleri sorularak öğrecilerin Teknikleri kendileri ve diğerleri hakkında düşünerek empati geliştirmeleri sağlanır. Drama5 Dikkat edilmesi gerekenler; – Önce uygun bir ortam oluşturulmalıdır. – Öğrencilerin gelişim düzeyleri dikkate alınmalıdır. – Öğrencilerin gönüllü ve istekli olmasına özen gösterilmelidir. – İşbriliği ve ortam oluşturmak için aceleci