Samenvatting Architectuurgeschiedenis (PDF)

# ARCHITECTUURGESCHIEDENIS EN ACTUALITEIT ## HISTORISCH OVERZICHT ARCHITECTUUR ### 1. Hoe is de wereld gestart, namen en data? 1) Oerknal: 15 000 000 000 2) Vorming aarde: 5 000 000 000 3) Vorming leven 4) Eerste mensaap: 15 000 000 5) Eerste mensen: 3 500 000 6) Prehistorie: 300 000 ### 2. Welke...

# ARCHITECTUURGESCHIEDENIS EN ACTUALITEIT ## HISTORISCH OVERZICHT ARCHITECTUUR ### 1. Hoe is de wereld gestart, namen en data? 1) Oerknal: 15 000 000 000 2) Vorming aarde: 5 000 000 000 3) Vorming leven 4) Eerste mensaap: 15 000 000 5) Eerste mensen: 3 500 000 6) Prehistorie: 300 000 ### 2. Welke grote stromingen zijn er die iets betekend hebben voor architecturale ontwikkeling in Europa, geef hun naam en data? 1. **OUDHEID** * **Prehistorie (100 000-10 000?)** * **Historie** * Het Oude Midden-Oosten (6000 v.C. - 900 v.C) * Het Oude Egypte (5000 v.C. - 0) * De Oude Griekse cultuur (2000 v.C. – 30 v.C.) * De Romeinse cultuur 700 v.C. – 476 n.C) 2. **MIDDELEEUWEN (476-1450)** 3. **NIEUWE TIJD (1450-1789, Franse revolutie):** boekdrukkunst 4. **NIEUWSTE TIJD (1789-2012):** digitale revolutie ### 3. Geld deze evolutie voor alle culturen buiten Europa? Neen, deze klopt niet voor de Indische/ Chinese architectuur ### 4. Liepen het Midden-Oosten, Oude Egypte en Oude Griekenland door elkaar, wat was hun hoogtepunt? Ja, er was een overvloeien van de tijden in elkaar, ze beginnen al heel vroeg en overkoepelen elkaar. Maar hun hoogtepunt is Voor het Midden Oosten 1500 v.C, Voor Egypte 330 v.C en voor de Grieken 30 v.C. ## PREHISTORIE ### 5. Waar was er bewoning in de prehistorie en hoe weten ze dit? Er werden op deze plaatsen rotsschilderingen gevonden: - Cantrabische kust - Lasco - Attani - Ethiopië - Marokko - Loselle (Venus) ### 6. Welke conclusie kan je trekken over deze verspreide woonplaatsen Dat er overal in de wereld de zelfde evolutie gebeurde. ### 7. Hoe hadden de mensen contact in de prehistorie als er nog geen schrift was, is dit nog actueel? Bij gebaren, geen taalkunde => dit zie je nog bij de eskimo's ### 8. Welke soorten grotschilderingen vind je terug en wat betekenen ze? - Bizons in heilige plaatsen - Ze tonen wat ze het liefste zien: dode bizons, hindes ### 9. Tot wanneer duurt de prehistorie? Tot de uitvinding van het schrift (10 000 jaar geleden ) ### 10. Waarom is de prehistorie belangrijk en waarin herken je dit actueel? Het is het fundament van het leven, de essentie. Veel kunstenaar keren met hun werk terug naar dat essentiële : - Picasso: uitzuiveren tot essentiële in zijn schilderijen - K. Appel (na WOII): terug naar het kinderlijke - Henry Moore: tijdloze figuur, essentiële - Richard Long: knippen vormen in madeliefjes: eenvoudig, tijdelijk ### 11. Waarom is er vaak een groot verschil tussen de grotschilderingen in eenzelfde grot? Vele grotschilderingen zijn opnieuw overgeschilderd ### 12. Hoe worden muurschilderingen nog genoemd? Fresco's ### 13. Hoe zag de eerste muurschildering eruit en waar en wanneer is die gevonden? 7000 jaar geleden werd de muurschildering met mannen gevonden met een uitvergroot geslachten en lenden doeken in Zuid-Engeland. ### 14. Wat werd als de schoonheid gezien in de prehistorie? - Venus = grote borsten en een vagina: dit zijn de tekens van vruchtbaarheid die extreem uitvergroot zijn. ### 15. Is die soort venus nog actueel? - Beelde van Wielendorf - Venus met hoorn in hand ( = teken van vruchtbaarheid) - G. Courbet ### 16. Welke architectuur blijft er nog over uit de prehistorie, hoe oud is het? Stone Hedge: diende voor de offering van dieren: slachtsteen, zonnesteen 12 000 jaar oud ### 17. Waar bevinden zich de oudste dorpen/steden? Oudste dorpen in Europa = Midden-Oosten - Oudste stad = Jericho ### 18. Welke vorm had Jericho en waarom? Een pralinevorm: voor het gemak, om de essentiële punten te verbinden. Pas bij de Romeinen en Grieken kwas de vierkante stad. ### 19. Welke grote vondst werd er nog gedaan in Jericho, welke conclusies kon je hieruit trekken? Mummificatie: schedels werden bepleisterd en gemummificeerd, De Egyptenaren waren dus niet de eerste ### 20. Waren er al begraafplaatsen in de prehistorie? Ja, lijken werden niet meer gelijk waar begraven, er waren grafkelders en rituele slachtingen (Stone Hedge) ### 21. Waarom is er veel primitieve kunst verdwenen uit de prehistorie? Ze waren zich niet bewust van dingen bewaren, smeten gebruikt materiaal weg. ### 22. Op welke manier kunnen we veel leren van de prehistorie, wat hebben wij niet meer dat zij wel hadden? - Relatie mens en natuur: bewondering, verwondering, angst - Relatie mens en mens: men stierf nooit alleen in de prehistorie - Relatie mens en bovennatuur ### 23. Bij welk actueel volk vallen deze principes wel nog te vinden? Bij de Kajappo indianen ### 24. Hoe werd kunst in de prehistorie gezien en hoe wordt ze nu gezien? - VROEGER: van levensbelang => een masker was een genezingsmasker dat nadien werd weggesmeten - NU: kunst is voor te genieten => om te tonen, te bewonderen, om naar het museum te gaan ## HET OUDE MIDDEN OOSTEN ### 1. Waar ontstonden de eerste agrarische culturen en waarom is dit architecturaal belangrijk? In Mesopotamië (huidige Irak), het vruchtbare land tussen de Eufraat en de Tigris in het Midden-Oosten. Daar werden de eerste bouwwerken gevonden; namelijk boerenhuizen en de eerste monumentale architectuur ontstond hier. ### 2. Wat zijn de hoogtepunten van de monumentale architectuur? Hoge terrassen en tempeltorens ### 3. Wat is een agrarische cultuur en hoe ontstaat dit? Een samenleving waarbij het grootste deel van de bevolking van de landbouw leeft. Deze landbouwsamenleving ontstaat doordat ze niet meer konden leven op de jacht, ze zijn beginnen boeren. ### 4. Wat zijn de grote veranderingen van de prehistorie naar de historie? Komst van het schrift en de landbouw ### 5. Wat zijn de vernieuwende kenmerken van de agrarische cultuur in het oude Midden-Oosten, waarop de gehele ontwikkeling van de huidige beschaving berust? - Economische, culturele en politieke centralisatie in steden - Uitgebreid irrigatiesysteem - Vele beroepen en handel in agrarische producten - Maatschappelijke lagen - Eerste schrift (spijkerschrift ) en getallensysteem - De kalender - Uitvindingen: wiel, ploeg, pottenbakkersschijf, baksteen, piramide - Klederdracht: tunica voor handen door te steken, kledij uit palmbladeren - 3D beeldhouwkunst (veel metaal in de beeldende kunst) ### 6. Waarvoor werd het schrift uitgevonden en gebruikt? Voor notariële akten, om eigendommen vast te leggen. ### 7. Hoe werden specialistische activiteiten in de samenleving, het ontwikkelingsniveau tot uiting gebracht? In de architectuur : het ontwikkelingsniveau en vernieuwende activiteiten zijn af te lezen aan de architectonische vormen en stijlen. ### 8. Waarvan waren de bouwstijlen afhankelijk in het ouden Midden-Oosten? Klimatologische omstandigheden en bodemgesteldheid ### 9. Waarom domineerde baksteenbouw en massieve muurbouw? Omdat de gebieden tussen beide rivieren uit oeverriet, leem en zand bestonden. Hout of natuursteen moest geïmporteerd worden en kwam dus niet zoveel voor. ### 10. Wat waren de typische en belangrijkste bouwwerken van de Mesopotamische architectuur? Tempels, paleizen, piramides en stadsmuren. Een typisch element van de bouwwerken waren de steunpilaren en de bescherming door ommuring van de stad, beelden en poorten. ### 11. Welke van deze was het oudste bouwwerk en hoe noemen ze de architectuur van toen daardoor? De tempel is het oudste bouwwerk van de vroege beschavingen De tempelarchitectuur ### 12. Wat waren de kenmerken van de paleizen? - Innemen van een stadsdeel, enorm groot - het hofhuis was het belangrijkste deel, met daar rond monumentale uitbouw van het hofhuis/aanvullende functies ### 13. waarvoor staat de toren van Babylon symbool en wat is het ? de toren van Babylon is een enorme terrastoren die in de bijbel voorkomt als de toren van Babel, symbool voor de spraakverwarring. ### 14. Wat is er gebeurd met de stad Babylon? Babylon, de hoofdstad van Mesopotamië is geheel verwoest door Perzië. ### 15. Hoe zag een gebouw eruit in Mesopotamië ? Dikke muren zonder ramen, die bekleed waren met muurdecoraties die een wandkleedpatroon hadden. ### 16. Hoe werd een piramide opgebouwd en welke piramide was het archaïsch prototype? Een piramide is opgebouwd uit bouwlagen waardoor je hoge terrassen krijgt. Het archaïsch prototype van een piramide is terug te vinden in Eridu, de oudste heilige stad van Mesopotamië. ### 17. Hoe zag een woonhuis eruit vanbuiten en vanbinnen in het oude Midden-Oosten? VANBUITEN - Blokvormig gebouw met plat dak - Aan de zijkant uitstekende gebouwen - Lichtinval was door de gaten in het dak, geen ramen VANBINNEN - Ontvangstruimte: verbinding tussen woon- en werkkamer en voorportaal - Woon-en werkkamer - Zijvertrekken voor het gezin - Woonkamer voor de man met zijkamers ### 18. Wat is een zigurrat en wat zijn de kenmerken? Zigurrat = Mesopotamische sacrale toren. Deze tempelarchitectuur bestaat uit meerdere terrassen en ontstond bij de Babyloniërs, Sumeriërs, assyriërs en Elamitiërs. - Gelaagd bouwwerk - 3 trappen die samen komen onder een poort en één trap om het gebouw te betreden - De facaden waren geleed en voorzien van een risaliet, schuine muren - Decoratie van buitenmuren - Terrassen = fundering van tempel (2 kleine voorterrassen, dan de grote ) - Tempeltoren staat op een binnenplaats - Het heiligste is drie keer van de wereld afgeschermd door rondbouw/ gangen ### 19. Wat is de functie van zoʼn piramide? Symbolische verbinding met de hemel, offercultus Rituele huwelijken ### 20. Wat zijn de kenmerken van een Babylonische tempel? - Torenfaçade - Deur- en nisposten die schuin aflopen - Afwisselend wandstructuur ### 21. Waarom werden de steden in het Midden-Oosten via strenge regels gebouwd en wat houdt dit in? - Omdat de volkeren heel militair machtig waren (wonen ondergeschikt aan militaire) : - Vastgelegde structuur van stad met tempelcomplex, ommuurde huizen en binnenplein ## HET OUDE EGYPTE ### 1. Waar is het oude Egypte gesitueerd, welke delen zijn er? Langs de Nijl, een dal van vruchtbaarheid: - Boven Egypte: centrum Thebe - Beneden Egypte : gevormd door de delta (breder gebied) met talrijke steden, waaronder Memphis en Tauris ### 2. Wat is het verschil tussen Beneden en Boven Egypte? Het verschil zit in de traditie van het begraven : - Boven Egypte begraven van dode buiten de nederzetting in het zand aan de woestijn - Beneden Egypte : Begraven in beschermende hoge nederzettingen, ze bleven bij de leefden omdat er geloof was in leven na de dood. ### 3. Waarvoor was de Nijl belangrijk? Het was de levensadem: - het zorgde voor talrijke delfstoffen door de mijnen, steengroeven, papiermolens en scheepswerven. - De landbouw was afhankelijk van het hoogwater van de Nijl in de zomer en regelmatige distributie van het water. ### 4. Welke architectuur typeerde het Oude Egypte? Piramiden, tempels en paleizen ### 5. Hadden piramiden altijd dezelfde vorm? Neen, de hellingsgraad verschilde vaak. Ook waren de piramides voor de vrouwen kleiner? ### 6. Hoelang duurt een bouw van een piramide? 600 jaar ### 7. Waarvoor diende het bootsgebouw bij de piramide? Het symbool voor de farao die naar een andere wereld vaart via dat gebouw. ### 8. Welke kunstvormen waren er? - Monumentale kunst - Enorme monumentale beelden (vb: 22m hoge Ramses II) - Beeden waren perspectivisch fout: alles naar voor gericht voor duidelijkheid te scheppen - Mummies: zeer goed geconserveerd, kon 3000j. oud zijn. ### 9. Hoe werden de mensen en goden afgebeeld? Vermenselijking van goden en vergoddelijking van mensen. ### 10. Welke politiek werd er gevoerd in het Oude Egypte? Een strenge hiërarchie : - Farao: werd als god en koning gezien en had de absolute macht in handen. - Leidinggevende klasse: grootgrondbezitters, hoge staatsambtenaren, priesters - Cultus: ambtenaren, ambachtslieden, kleine boeren ### 11. Waren er slaven in het Oude Egypte? Neen, dit is een vergissing. Alle mensen werden beloond voor hun werk. ### 12. Welke religie was er in het Oude Egypte? Polytheïstisch karakter, vele goden werden vereerd. ### 13. Welke betekenis had de architectuur en wat heeft dit met materie te maken? Een symbolische betekenis : - Paleizen complexen en profane gebouwen: lemen baksteen en hout => vergankelijkheid - Tempels en graven: natuursteen => eeuwigheid ### 14. Wat zijn de kenmerken van een Oud Egyptische stad? - Stadsmuur (de eerste werd opgericht door koning Menes) - Stadsplan gebaseerd op vier windrichtingen - Stadsplan: regelmatige rechthoeken en een rechthoekig wegennet - Centrum van de stad: heiligdommen en paleizen - Altijd stromend water door de stad - Rond bouwwerken liggen er parken ### 15. Uit welke historische delen bestaat het Oude Egypte, wanneer vonden ze plaats en wat zijn hun kenmerken? 1) Het Oude Rijk (2700 – 2100): Grote mastaba's uit baksteen, overgang naar steen bij bouwen van heiligdommen 2) Eerste tussenperiode (2130 – 2040 ) : rotsgraven van de gouwvorsten 3) Middenrijk (2040 – 1785 ): dodentempel Mentoehotep, tempel van Karnak 4) Tweede tussenperiode (1650-1551): rotsgraven, ontdekking van het wiel 5) Het nieuwe rijk (1551 – 1075): kolossale beelden, schilderijen op papyrus 6) Derde tussenperiode (1075-715): voortgang van bouwactiviteiten 7) De late tijd (715-330): stichting Alexandrië ### 16. Wat was de hoofdstad van Het Middenrijk en Nieuwe rijk in het Oude Egypte? Thebe ### 17. Wat zijn Mastabaʼs en voor wie dienen ze? Dit is een stenen bouwwerk die over het graf word gebouwd. Het dak is plat of licht gewelfd en de muren zijn verticaal of schuin uit lemen bakstenen. Deze zijn eigenlijk minipiramides die dienden voor de tweede klasse. ### 18. Wat is er typisch aan de paleizen? Roosterraam hoog in het dak ### 19. Wat zijn de delen van de tempels? - Een lijn die tot in het heilig dom liep met pylonen - Een toegangspoort - Voorpoortzaal - Zuilenzaal - Beeld van de Farao ### 20. Wat is de grootste tempel van Egypte? Amon Raab ### 21. Wat is er typisch aan een piramide? - Stuttingssysteem - Verluchtingssysteem - tempelcomplex ### 22. waaruit bestonden de graven en waarom? Mastaba's en piramides; ze kregen een monumentaal karakter omdat de dodencultus de kern van hun religie was. ### 23. Wat is een trappiramide? Rechthoekige mastaba's op elkaar, vier. ### 24. Wat waren ze zogenaamde werfsteden? Dit waren steden gebouwd rondom de monumenten voor de mensen die de piramides maakten. Deze lag op afstand van de Koninklijke woonplaats en er was een onderverdeling van rijk en arm. ### 25. Hoe moesten de man en vrouw eruit zijn? - Man: bruin is het teken dat hij veel werk en zijn gezin kan bekostigen - Vrouw: wit, anders is ze een hoer ### 26. Hoe verliezen de Egyptenaren hun macht? Alexander de Grote veroverd en verdrijft de farao's, de nieuwe hoofdstad wordt Alexandrië ## HET OUDE GRIEKENLAND ### 1. Waar bevind het Oude Griekenland zich? Aan de kusten en eiland rondom de Krezentische en Egeische Zee ### 2. Waar bloeide de Griekse cultuur open? Op Kreta met fresco's en muurschilderingen ### 3. Was dit een volk die samenwoonde en zich ontwikkelde? Neen, ook al hadden de vele nederzettingen de hetzelfde klimaat, levenswijze en religie, door de vele geïsoleerde gebieden ontstonden er verschillende soorten samenlevingen. ### 4. Welke volkeren/culturen volgden elkaar op? Egeïsche bevolking - Minoïsche cultuur - Myceense cultuur - Dorische cultuur ### 5. In welk stadium leefde de Egeïsche bevolking? In een voor keramisch - stadium. ### 6. Wat leidde tot de overgang van Egeïsche naar minoïsche bevolking? Het bronzen tijdperk begon met politieke en economische veranderingen ### 7. Welke tijden maakten de minoïsche cultuur allemaal mee, geef hun kenmerken? 1) Vroege Bronstijd (2600 – 200 v.C. ) - Hoofdstad was Troje 2) De Oude Paleistijd ( 2000 – 1700 v.C. ) - Associatie met paleis Knossos = prototype labyrint 3) De Jonge Paleistijd ( 1700 – 1400 v.C. ) - Begint door aardbeving die oude paleizen verwoestte. - Wanden werden gedecoreerd met schilderijen 4) Post Paleistijd ( 1400 – 1200 v.C. ) - Markering van de ondergang Minoïsche cultuur en opkomst Myceense cultuur ### 8. Wat zijn de kenmerken van de minoïsche cultuur? Eigen stijl uit samenvoeging van Oriëntaalse en Egyptische elementen - Paleizen complexen ### 9. Welke kunststromingen zijn er in het Oude Griekenland, geef hun kenmerken ( waar, architectonisch) ? 1) Myceense kunst - Begin van de ijzertijd - Reusachtige muren voor versterking van forten - Ontwikkeling megaron - Beeldhouwkunst (vb. De Leeuwenpoort van Mycene) 2) Griekse kunst 1. De geometrische kunst ( 1050 – 700 v.C.) - Ontwikkeling uit de Myceense kunst - Naam: keramische vazen met lineaire patronen, rondlopen strepen en meanders - Nieuwe maatschappelijke orde door komst Dorische stammen = polis, kleine autarkische stadstaat - Stadsmuren symbool voor urbane zelfbewustzijn 2. De Archaïsche kunst (700 – 500 v.C.) - Monumentale bouwwerken (geen luxueuze particulier bouwwerken, maar voor de gehele bevolking) - Dorische bouwstijl komt helemaal tot uiting: Artemis-tempel en de tempel Apollo van Corinthe - lonische stijl: Artemis tempel in Ephesus - Archaïsche stijl: begin van monumentale stenen beeldhouwwerken 3. Het klassieke tijdperk ( 500 – 300 v.C.) - Perfectionering vormen en proporties - Corintische kapiteel en Parthenon Athene - Agora van Athene: belangrijkste openbare plein - Geplande stedenbouw met rasterpatroon (milet) - Beeldhouwkunst bevrijdt zich van de archaïsche starheid, kunstenaar gaan anatomie van het lichaam bestuderen 4. De hellenistische Kunst (300 v.C. – 100 п.С.) - Ontstond door Alexander de Grote die zijn rijk uitbreidde naar het Nabije Oosten en er zo nieuwe invloeden kwamen. - Bouwkunst: tektonische onnoodzakelijke vormen en decoratie, vermenging zuilenstructuur in zwang en representatieve bouwwerken - Stedenbouw hoofdassen en dominanten, esthetische gegroepeerde bouwwerken perspectivisch opgedeeld - Nieuwe bouwopdrachten: baden, parken, theater, bib ### 10. Welke gebeurtenissen vormen het begin en einde van de Myceense kunst? Begin = komst van de Acheeërs in 1400 v.C. Einde = Dorische invasie in 1150 v.C. ### 11. Wanneer vindt het hoogtepunt van de Grieken plaats? In 330 v.C. op het begin van het Hellenisme ### 12. Wat zijn de kenmerken van woonhuizen in het Oude Griekenland? - Positie huis was afhankelijk van de windrichting - Ovale vorm (midden Minoïsche tijd): afgestemd op de nabijheid van heuveltoppen - Voorraadkamers in het oosten, slaap-en woonkamers in het noorden en zuiden van een lichtkoker - Kleine vensters - Bijna altijd een binnenkoer met waterput, zoniet wordt het water opgevangen 2 bouwlagen (een eerste verdiep) ### 13. Wat is een minoïsche zuil? Perfectionering van eenvoudige zuil Onderdelen: 1. houten stutbalk die naar onderen smaller is 2. ronde/hoekige stenen plaat waarop de houten stutbalk rust 3. kapiteel: deksteen 4. houten plafond of lijst op de onderslagbalk 5. uiteinde: stierenhoorns ### 14. wat zijn de kenmerken van het Paleis van Knossos? Eerste grote stad aan de Middellandse zee Onoverzichtelijke aaneenschakeling van talrijke verschillende gebouwen, die onregelmatig rond een binnenplein staan - Gelijkenis met Mesopotamische paleizen ### 15. Wat is de leeuwenpoort van Mycene, hoe ziet het eruit? - Myceense vestigingen sluiten zich af van de buitenwereld - reusachtige onbewerkte blokken muur - polygonale muurcombinaties, in de vorm van een veelhoek - zware stenen post met een gigantische steen op als een latei. Om de latei te ontlasten een opengelaten driehoek in de muur met een reliefbeeld van een zuil in geflankeerd door 2 leeuwen. ### 16. Wat is een megaron? 1. Krezentisch megaron : - Aan alle zijden open, maar 1 doorlopende wand - Monolithische en rechthoekige pijlers waarop plafond rust (vervanging wanden) - Vb: paleis van Knossos - Voorhal, zuilengalerij, open terras => megaron = minoïsche architectuur 2. Griek megaron : - Vrijstaand rechthoekig gebouw, elementair bouwobject - Gesloten zijwanden - Voorportaal en grote hal voor haard en woonruimte ### 17. Welke soorten zuilen zijn er en hoe is een zuil opgebouwd? Dorische, lonische en Corintische zuilen Opbouw van de zuil en soorten: zie cursus ### 18. Wat zijn de kenmerken van de Artemis tempel op Korfu? - Aan alle kanten omringd door collonades (8 x 17 zuilen) - Unieke harmonische kapitelen - Voorgeven had een beeldende functie ### 19. Wat zijn de kenmerken en soorten van een Griekse tempel? Tempel is verwijzing naar bos, ze worden gebouwd met katrollen Ze waren meester in het bouwen door o.a. uitvinding van waterpas, schietlood. 1. Antentempel - Eenvoudigste tempel, komt voort uit megaron - Een cella met een beeld van de vereerde god, alleen voor priester - Doorgetrokken muren van de cella tot een voorhal met twee zuilen 2. Dubbele antentempel - Herhaling van de voorhal aan de achterkant 3. Prostylos - Voorgevel met vier zuilen 4. Amphiprostylos - Prostylos tempel met een herhaling van de voorgevel met vier zuilen aan de achterkant 5. Peripteros - Zuilenrij die volledig rond de cella loopt 6. Dipteros - Vormgeving in Dorische stijl, waarvan de bijzonder vorm met dubbele zuilenrij 7. Pseudodipteros - De binnenste rij zuilen is weggelaten ### 20. Wat is de Acropolis en weke kenmerken heeft het ? De Acropolis is een vesting op een rotsheuvel te midden van de stad Attica - Eind 6de eeuw veranderde de functie naar centraal heiligdom. - Verering van Athena - Alles werd vernietigd door de perzen in 480: heropbouw met nieuwe vormen en ontwerpen van tempels - De gebouwen: overheersten is het Parthenon, Erechteum en Propyleeën ( de rest, zie cursus) ### 21. Wat zijn de kenmerken van het Parthenon? - Hoofdtempel van de Atheense Acropolis - Compromis tussen twee tegengestelde opdrachten: constructie uitbreiden zonder de ruimten tussen de zuilen groter te maken. - Ongewoon ritme van 8 x 17 zuilen, zuilen staan subtiel een beetje schuin = finesse - Ideale maten, wiskundig gebouw, concreet en abstract - Smallere omloop voor een bredere cella - In de cella staat grote monumentale beeld van Athena Parthenos, rond haar twee verdiepingen zuilen - Vormgeven interieur: Pihidias met beeldhouwwerken - Relief: thema is de geschiedenis van Athene ### 22. Wat is een gymnasion in het Oude Griekenland, wat zijn de kenmerken? - School met loopbanen, baden en collegezalen - Dient voor het onderwijzen en harden van jongens ### 23. Wat is het Griekse theater, geef de kenmerken : - Religieuze plek - Uit cultus en spel ontstonden genres drama tragedie en komedie - Theatervorm = perfect: centrum is de ronde orchestra, waar de scene op aansluit. Daartegenover bevind de halfcirkelvormige tribunes. - Theater staat haaks tegenover de tempel ( = de organische natuur) - Geweldige akoestiek door hellingsgraad, rekening gehouden met de wind - De grieken vonden de soorten toneel uit: drama en komedie. - Dat werd gespeeld met maskers, om zich uit te drukken, herkenbaar te maken en hun stemmen te versterken. - Indeling in klassen ### 24. Geef een voorbeeld van het Grieks theater en de kenmerken ? Theater van Epidauros : - Perfectie en akoestiek - Ontwerp gebaseerd op regelmatige vijfhoek rondom de cirkel van orchestra. - Tribune van twaalf segmenten, vele toeschouwers mogelijk ### 25. Wat is een Artemision, geef een voorbeeld en kenmerken? Artemision in Epehesus werd gebouwd omdat de godin Artemis eerst op die plaats in het openlucht aanbeden werd. Ze wouden voor haar een groot tempel bouwen. ### 26. Hoe werden doden begraven in het oude Griekenland? In een mausoloeum. De grieken deden aan monumentale grafbouw. - Een cella op vierkante basis, omringd door 36 zuilen - Dak = stenen piramide bovenop met een beeld van een vierspan daarop - Figuren tussen de zuilen ### 27. Wat is er stedenbouwkundig typisch aan de stad Milet? De stedenbouw is gestructureerd en is niet rond een historische kern gebouwd. Er werden ruimten opengelaten tussen de woonwijken voor militaire functies en handelshaven. ### 28. Welk type stad werd er gebouw in de Hellenistische periode? Geef voorbeeld en kenmerken: De burcht of hofstad: De burcht van Pergamon - Ontstaan van verschillende centra : burcht, religieus centrum, kuuroord van het heiligdom - Verdwijnen van strengen vormen in architectuur. - Theatertribunes op berghelling met aansluitende hallen en tempels ### 29. Hadden de Grieken ook een gemeentehuis? Ja, het Buleuterion : - Uitgerust met halfronde rijen zitplaatsen, voorhal en voorplein - Gelegen aan de agora, het marktplein ### 30. Welk soort volk waren de Grieken en waarin investeerden ze, vergelijk met Egypte? Ze waren democratisch en investeerden in openbare domeinen (beelden, kleur, veel openbaar). Egyptenaren investeerden hier niet in omdat het leven na de dood belangrijker was voor hen, voor de Grieken niet. ### 31. Hoe drukken de Grieken het evenwicht uit dat ze altijd willen bekomen? Praktijk tov theorie: ze vonden zelfkennis belangrijk - Fysieke tov mentaal: olympia, de Grieken vonden sport uit - Lichaam tov geest ### 32. Waarom zijn Griekse paleizen niet ommuurd en wanneer komt daar verandering in? Ze voelen zich superieur, de baas. Die ommuring komt terug met de Myceense cultuur ### 33. Wat is het verschil tussen de Grieken en Egyptenaren bij het afbeelden van de mens? De menselijke voorstelling is bij de Grieken definitief natuurlijk, de beweging van de mens komt in beeld. ### 34. Wat zijn de kenmerken van Griekse beelden? - Ongelooflijke beeldendheid - Veel aandacht naar portretkunst - Realisme, veralgemenen - Reliëf ### 35. Hadden de Grieken ook schilderkunst? Ja, maar daar is niet veel van overgebleven. Er zijn alleen mozaïeken met kleur en reliëf overgebleven in de woningen ## HET ROMEINSE RIJK ### 1. Welke invloeden kende de Romeinse kunst? - Etrusken: technische constructies - Grieken: artistieke vormleer ### 2. Wat is kenmerken aan het Etrusken volk ? - Ze hadden een hoge ontwikkelingsgraad door de sarcofagen van overleden met levensgrote kleifiguren op. - Ze hadden bouwmeesters die de echte boogbouw beheersten (stenen en bakstenen wigvorming in een halve cirkel) - Construeren van tonnenzware gewelven met meerdere bogen ### 3. Hoe begon de Romeinse kunst? Heel primitief: hutten van hout, vlechtwerk en stro. ### 4. Wanneer begon de Romeinse kunst zich dan te ontwikkelen? Wanneer ze zicht aan het eind van de 6de eeuw konden bevrijden van koningen en overheersing door Etrusken, begon de uitbreiding van de stad Rome ### 5. Welke staatvorm kreeg de stad Rome? Een republiek staatvorm waarbij de verschillende stammen met een machtspolitiek herenigd werden (verbonden, pacten) ### 6. Waarvoor waren de Romeinen bekend? De grote uitbreiding van hun eigendom over de gehele Middellandse Zee. Hun gebied was het grootst onder de leiding van Trajanus. ### 7. Waardoor kwam er een ondergang van Rome en hoe probeerden ze dit te redden? - Economische crisis en grensoorlogen - Een hervorming van het rijk door decentralisatie van het gezag door keizer Diocletianus. Later zelfs opsplitsing van het rijk in Oostelijk en Westelijk deel. ### 8. Onder welk gezag vormden de Romeinen een eigen rijkskunst? Wat was de functie van die kunst? Onder gezag van Augustus: de kunst moest bijdragen aan de verheerlijking van de keizer ### 9. Wat waren de kenmerken van deze kunst, naast de invloeden van de Grieken? Monumentale bouwwerken - Paleizen - Tempels - Markten - Theaters - Thermen ### 10. Welke soorten woonhuizen waren er? - Villa rustica = herenboerderij, functionele bouw en woonhuis op het platteland - Villa urbana = herenhuis - Villa suburbana = woonhuis van