Reviewer Rizal MIDTERM PDF

**Reviewer** **Republic Acts-** A republic act is a piece of legislation used to create policy to carry out the principles of the constitution. It is crafted and passed by the congress of the Philippines and approved by the president of the Philippines. It can only be repealed by a similar act of c...

**Reviewer** **Republic Acts-** A republic act is a piece of legislation used to create policy to carry out the principles of the constitution. It is crafted and passed by the congress of the Philippines and approved by the president of the Philippines. It can only be repealed by a similar act of congress. **Batas Republika 1425 (Batas Rizal) -** An act to conclude in the curricula of all public and private schools, colleges and universities courses on the life, works and writings of Jose Rizal, particularly his novels Noli me tangere and El filibusterismo, authorizing the printing and distribution thereof, and for other purposes. **1565 -- Miguel Lopez De Lagazpi** In 1565, Miguel López de Legazpi established the first permanent Spanish settlement in the Philippines, initiating over three centuries of colonial rule. This marked a significant shift in the archipelago\'s cultural and political landscape, as Spanish influence spread through Christianity and new governance systems. **1898 - Gov. Heneral Diego De Los Rios** In 1898, Governor General Diego de los Ríos oversaw a tumultuous period in the Philippines as the Spanish-American War intensified, leading to the loss of Spanish control over the islands. His administration faced increasing resistance from Filipino revolutionaries, culminating in the declaration of Philippine independence on June 12, 1898. **December 10, 1898 --** Treaty of peace between thr United States of America and Kingdom of Span (Treaty of Paris), signed in Paris **Philipiine-American War --** Also known as the Philippine war of independence or the Philippine Insurrection (1899-1902), was an armed conflict between Filipino revolutionaries and the government of the United States which arose from the struggle of the First Philippine Republic to gain independence following the Philippines being acquired by the United States from Spain. **August 1, 1914 --** Vancouver world reports the declaration of war between Germany and Russia, which sparked the First world war. The headline was in red. **USS Rizal (Wickes Class Destroyer) -** The USS Rizal was a ship named in honor of José Rizal, the Filipino nationalist and revolutionary hero. Commissioned by the United States Navy, it served during the early 20th century and symbolized the complex relationship between the Philippines and the United States following the Spanish-American War, highlighting themes of colonialism and national identity. **November 11, 1918 --** End of world war **Adolf Hitler 1939-1945** From 1939 to 1945, Adolf Hitler led Nazi Germany during World War II, initiating the conflict with the invasion of Poland in September 1939. His regime was marked by aggressive expansionism, the implementation of the Holocaust, and ultimately, the devastating consequences of war that resulted in millions of deaths and widespread destruction across Europe. **August 6, 1945 --** Hiroshima bombing **August 9, 1945 -- Nagasaki bombing** **December 7 -- Japanese planes attack Manila and Pearl Harbor** **Pang. Manuel Luis Quezon 1944** **In 1944, President Manuel Luis Quezon was in exile in the United States due to the Japanese occupation of the Philippines. He sought support for the Philippine cause and addressed the needs of refugees and soldiers, helping to lay the groundwork for the country\'s liberation and future government.** ***Note: Noong panahon ni Pangulong Magsaysay, ang ataw ni Rizal ay araw din ng inagrusyon ng mga bagong Pangulo at Pangalawang Pangulo ng Pilipinas. Matapos manumpa bilang Pangulo noon 1953, binisita ni Magsaysay ang bantayog ni Rizal sa Maynila upang magpugay at mag-alay ng bulaklak*** **Pang. Ramon Magsaysay 1953** **In 1953, Ramon Magsaysay was elected President of the Philippines, gaining popularity for his focus on social justice and anti-corruption measures. His administration prioritized rural development and land reform, earning him the nickname \"Champion of the Masses\" as he worked to address the needs of ordinary Filipinos.** **Sen. Claro Mayo Recto -- Panakulang Batas Bilang 438** **Sya naglatag ng Panukalang Batas sa Senado 438 na n aglalayon na dapat sapilitang mapag-aralan ang buhay, Ginawa at mga Sinulat ni Dr. Jose Rizal. Nang mga mag-aaral sa iba't ibang paarala, kolehiyo at Pamantasan, maging ito man ay Pampubliko o Pribado.** **Sen. Jose P. Laurel** **Para sa kanya na ang kadakilaan ni Dr. Rizal ay di lamang sumasalamin sa marubdob na pagmamahal sa bayan, kagandahang-asal, katapangan at paninindigan sa pinapaniwalaan kundi ang kanyang mga dakilang kaisipan ay nasa kanya ding mga nobela. Upan maimulat ang mga Kabataan sa mga kalupitan at karahasan dulot ng kolonisasyon. Dapat na ikonsidera ng mga Kabataang Pilipino, na ito ay sagradong tungkulin nap ag-aralan ang mga pangarap at adhikain ni Dr. Rizal para sa Pilipinas. Mangyayari lamang daw ito kung ang pagbabasa at pagtuturo ng Noli Me Tangere at El Filibusterismo at maisasabatas.** **Cong. Jacobo Z. Gonzales, Laguna, Panukalang Batas Bilang 5561** **Isang batas na naglalayon ng Sapilitang pagpapabasa ng Noli Me Tangere at El Filibusterismo sa lahat ng paaralan, kolehiyo at Pamantasan, pampubliko at Pribado at para sa iba pang layuniun** **Ayon kay Kinatawan Jacobo Gonzales: Mula sa malayang salin nina [Dr. Amalia Culiarin Rosales at Dr. Corazon P. Coloma] sa kanilang aklat na: [Rizal Walang Hanggang Landas.]** **\"sapagka\'t sa mga pahina nito makikita natin ang ating mga sarili - ang ating mga kamalian, ang ating lakas, ang ating mga katangian, at ganun din ang ating mga kahinaan at mga bisyo\... tayo ay magigising at magihanda natin ang ating mga sarili upang magtis na siyang magigig daan upang tayo ay huwag umasa sa iba, magkaroon ng paggalang sa sarili at magtulunay na maligaya. Ang dalawang nobelang ito ay salamin ng buhay ng ating bansa, ngayon at nuong panahon ni Rizal. Ang nagbago lamang ay ang petsa at pangalan ng mga tauhan\"** **Nguni't ayon kay kinatawan Titong Roces ng Maynila (Mula sa Aklat na Walang Hanggang Landas):** **Naniniwala ako na ang mga nagpanukala ng batas na ito ay Nakita ang pangangailangan sa paggamit ng kompulsyon sapaka't ang lakas ng namayani sa Pilipinas sa loob ng 350 taon ay gumamit ng Kompulsyon sa mga Pilipino upang huwag nilang maibandila ang lahing Pilipino...marapat lamang na gumamit din tayo ng kumpolsyon upang matupad ang ating mithiin.** **Sen. Francisco "SOC" Rodrigo** **Ayon sa kanya na ang paggamit ng kompulsyon at sapilitang pagtuturo ng Rizal bilang aralin sa mga paaralan ay maaring umabot sa di pagkakaintindihan ng pamahalaan at simbahan** **Sen. Decoroso Rosales** **Ayon sa kanya maaraing maging dahilan ito ng pagsasara mga paaralang Katoliko kung mapagtibay ang panukalang batas.** **Senador Claro M. Recto** **"Hindi kailanman magiging sanhi ng pagsasara ng paaralang katoliko ang pagpapatibay ng Batas Rizal sapaka't ang mga paaralang Katoliko ang pinagkukunan ng yaman at kapangyarihan ng Simbahan"** **"ang pagbabawal na basahin ang aklat sa kanyang kabuuan ay pagsikil sa kalayaang mabatid ang kalagayang sosyal, pulitikal at panrelihiyon nuong panahon ni Rizal. Ang mga kalagayang ito ang ninais ni Rizal na isiwalat upang gisingin ang kaisipang Makabayan ng mga Pilipino at tutulan ang mga pang aapi ng mga dayuhan"** **Cong. Paredes** **Kinatawan niya na lalabag ito sa seksyon 927 ng Binagong Kodigo Administratibo na nagbabawal sa mga guro ng paaralang pampumbliko na tumalakay sa mga doktrinang panrelihiyon na hindi maaring matalakay sa pagtuturo ng ng Noli Me Tangere at El Filibusterismo** **Arturo Tolentino ng Maynila** **Ang talumpati ni Kinatawan Arturo Tolentino ay nanawagan sa lahat na ibahagi ang kanilang pananaw batay sa kaalaman, hindi para sa sarili o partikular na grupo, kundi para sa kabutihan ng mamamayan. Binigyang-diin niya ang pananagutan ng mga pinuno na pangalagaan ang pambansang pagkakaisa, sapagkat ito ay mas mahalaga kaysa personal na hangarin. Ipinaliwanag din niya na hindi dapat malinlang o balewalain ang katotohanan, sapagkat ito ay para sa kapakanan ng lahat. Sa pangkalahatan, ipinahayag ni Tolentino na ang pangangalaga sa pambansang interes at pagkakaisa ay tungkulin ng mga pinuno ng bansa.** **Senate Bill \#438 at house bill \#5561** **Orihinal na titulo ng panukalang batas - "Isang batas na naglalayon ng sapilitang pagpapabasa ng Noli Me Tangere at El Filibusterismo sa Lahat ng Paaralan, Kolehiyo at pamntasan, pampubliko at pribado at para sa iba pang layunin.** **Bagong Bersyon -- Isang batas na nagsasama sa kurikula ng lahat ng mga paaralan, kolehiyo at Pamantasan, pampubliko at pribado, ng kursong buhay, mga ginawa at mga sinulat ni Dr. Jose Rizal. Higit sa lahat ng kanyang mga nobelang Noli Me Tangere at El Filibusterismo, Nagpapahintulot ng Pagpapalimbag ng mga Sipi Nito at Para sa Iba pang layunin.** **June 13, 1956 -- Pinirmahan ni Pangulong Ramon Magsaysay upang tuluyan ng maging isang batas ang panukalang batas ng kursong/asignaturang Rizal.** **August 16 -- Nagsimula ang pagpapatupad nito** **Unit 2 -- Nasyon, Nasyonalismo at Bayani** **Nasyon-isang komunidad** **Bayani -- isang tao na nagmula sa bayan kung saan sya may malaking ambag** **Jose Rizal (June 19,1861-December 30, 1896)** - **Pambansang bayani** - **Death by fire squad** **December -- Rizal month (declared by Former president Gloria Arroyo)** **Andres Bonifacio (November 30, 1863-May 10, 1897)** - **The Father of the Philippine Revolution/Ama ng himagsikan** - **Ama ng rebolusyon** **Emilio Aguinaldo (February 6, 1964 - March 22, 1869)** - **First President** **Apolinario Mabini (July 23, 1864- May 13, 1903)** - **Dakilang lumpo** - **Utak ng rebolusyong Pilipino** **Marcelo H. Del Pilar (August 30, 1850- July 4, 1896)** - **Father of Philippine journalism** **Sultan Dipatuan Kudarat (1581- 1671)** - **siya ay naging Sultan ng Maguindanao at kilala sa kanyang mahusay na pamumuno at paglaban sa mga dayuhang mananakop, partikular sa mga Espanyol.** **Juan Luna (October 23, 1857- December 7, 1899)** - **Tanyag na Pilipinong pintor at bayani ng rebolusyon** - **Isa sa kanyang pinakamakatanyag na likha ay ang \"Spoliarium,\" na nagwagi ng gintong medalya sa Exposición Nacional de Bellas Artes sa Madrid noong 1884.** **Melchora Aquino (January 6, 1812-** **February 19, 1919)** - **Tandang Sora** - **Ina ng katipunan** - **Mother of Balintawak** - **tumulong siya sa mga sugatang Katipunero sa kanyang tahanan** **Gabriela Silang (March 19, 1731-** **September 20, 1763)** - **unang babaeng lider ng rebolusyon laban sa mga Espanyol** - **Asawa ni Diego Silang (died 1763-4months before Gabriellas death)** **Unit 3 -- Ang Pamilya at Edukasyon ni Dr. Jose Rizal** 1. **Francisco Mercado (Francisco Rizal Mercadi Y Alejandro)** - **Father** - **May 11, 1818 Binan Laguna** - **Pinakabata sa 13 na anak nina Cirla Alejandro at Juan Mercado** - **Idinagdag ang apelyidong Rizal (Ricial) bilang pagusunod sa dekretong inilabas ni Gov. Fen. Claveria sa paggamit ng apelyidong Espanyol** - **Died: Enero 5, 1898** - **Para kay Jose ang kaynang ama ay huwaran ng mga ama** 2. **Teodora Alonso Realonda de Rizal y Quintos** - **Mother** - **November 9, 1827 Meisik, Tondo, Manila** - **Pangalawa sa mga anak nina Lorenzo Alberto Alonso at Brigida de Quintos** - **Idinagdag ang apelyidong Realonda (mula sa kanyang ninang) bilang pagusunod sa dekretong inilabas ni Gov. Fen. Claveria sa paggamit ng apelyidong Espanyol noong 1849** - **Nag-aral siya sa Colegio de Santa Rosa sa Maynila at siya ay naging edukado** - **Dalawang beses nakulong (una sa paglason, pangalawa noong 64 sya di pag gamit ng apelyidong Reolonda)** - **Tinaggihan ang alok na habam-buhay na pension ng pamahalang amerikano** 3. **Saturnina Rizal Mercado De Hidalgo** - **Panganay** - **June 4, 1850, palayaw neneng** - **Tumayong panagalawang ina ng makulong si Donya Teodora** - **Napangasawa si Manuel Timoteo Hidalgo ng Batangas at may 5 anak** - **Namatay noong Sept 14, 1913** 4. **Paciano Rizal (Paciano Rizal Mercado Alonso y Realonda)** - **March 9, 1851 sa Calamba, Laguna** - **Naging kaibigan, boardmate at estudyante ni Padre Jose Burgos** - **Itinuring pangalawang ama ni Rizal** - **Kasama ni Rizal ng magpatala sa Ateneo Municipal de Manila** - **Ang nagpapayong gamitin ni Jose ang apelyidong Rizal sa halip sa Mercado** - **Tumulong sa patuloy na pagaaral sa Europa ni Jose** 5. **Narcisa Alonso Rizal (Mercado)** - **1852** - **Pinakamatulunging kapatid na babae ng bayani** - **Nuong 1890 sa kanya nanuluyan ang mga magulang at kapatid ng sunugin ng mga Espanyol ang mga tahanan ng 300 pamilya dahil sa di pagbabayad ng renta sa lupa** - **Siya naghanap kung saan inilibing si Jose Rizal** - **Ikinasal kay Antonio Lopez at biniyayaan ng walong anak. Ang anak na si Angelica ay sumapi sa Katipunan noong ipinatay si Rizal** 6. **Olympia Rizal (1855-1887)** - **Siya ang ka-eskwela ni Segunda Katigbak, ang unang pag ibig ni Rizal** - **Napangasawa si Silvestre Ubaldo** - **Namatay sa panganganak noong Septyembre 1887** 7. **Lucia Mercado Rizal-Herbosa (1857-1919)** - **Kahati sa mga paghihirap ng Bayani** - **Panglimang anak** - **Ikinasal kay Mariano Herbosa ng Calamba, Laguna** - **Inakusahang nag-udyok sa mga taga-Calamba na huwag magbayag ng upa sa lupa** 8. **Mariano Alonso Mercado Rizal (1859-1945)** - **Napangasawa si Daniel Faustino Cruz** - **Pinagkatiwalaan o katapatang loob ni Jose, gaya ng planong kay Josephine Bracken, ang planong pagtatatag ng kolonya ng mga Pilipino sa HIlagang Borneo** 9. **Concepcion Rizal** - **Binansagang Concha** - **1862-1865** - **"Sa unang pagkakataon umiyak ako dahil sa pagmamahal at kalungkutan, sapagka'y dati'y lumuluha lamang ako dahil sa katigasan ng aking ulo kapag ako ay iniwawasto ng mapagmahal at maingat kong ina" -- Rizal** 10. **Josefa Mercado Rizal** - **Ika-9 na anak sa pamilya at ipinanganak noong 1865** - **Kilala rin bilang Panggoy** - **Pinuri ni Jose dahil mahusay sa wikang ingles** - **Siya ay nagkaroon ng sakit na epilepsy ngunit sa kabila ng kanyang sakit, nagawa niya pa ring sumali sa Katipunan at maging isang katipunera** - **Siya ay namatay nang walang asawa o anak noong 1945** 11. **Trinidad Rizal o "Trining"** - **Ang katiwala ng pinakasikat na tula ng Bayani** - **Siya ay ipinanganak noong 1868 at namatay noong 1951** 12. **Soledad Rizal (1870-1929)** - **Kilala rin bilang Choleng** - **Isang guro at pinaka edukado sa kanilang magkakapatid na babae** - **Pinakakontrobersyal na anak sa kanilang pamilya** **Batang Rizal** - **Hunyo 19, 1861 -- petsa ng kapanganakan** - **Calamba, Laguna** - **Hunyo 22, 1861 -- petsa ng pagbibinyag. "Alagaan Ninyo ang batang ito balang araw ay magiging dakila sya" -- Padre Ruffino Collantes** - **Padre Pedro Casanas -- ninong ni Rizal at malapit na kaibigan ng kanilang pamilya** - **Donya Teodora Alonso** - **Ang kanyang yaya** - **Jose Alberto Alonzo (aklat at oagbabasa)** - **Manuel Alberto (pagtatanggol sa sarili)** - **Gregorio Alonzo (Sining at pagmamatyag)** - **Padre Leoncio Lopez (pagmamahal sa pag-aaral at katapatang intelektwal)** - **Padre Jose Bech, S.J. - Kartahenyo** - **Napanalunan niya ang kaniyang unang gantimpala sa kaniyang pagkarial sa unang 3 buwan. \"Access!\"** - **Kumuha ng pributong arrlin sa wikang Espanyol sa Colegio de Santa Isabel** - **Bakasuon ng 1873, Naa putan ang Ina.** - **Nanguna sa klase at nakatuha ng gintos medalya** - **(Marso 1874) Panaginip ng kaniyang lna at hula ni Jose na makakalaya ang kaniyang ina makalisas ang talong buwan.** **Ikatlong taon sa Ateneo (1875-76)** - **Dumatiling ang kaniyang ina at ipinaaalam kaniyang paglaya kay Rizal.** - **Naging masigla sa pag-aaral dahil sa pagbabali ng Ina.** - **Nakatanggap ng limang medalya.** - **\"Mi Primera Inspiracion\" para sa Ina.** - **\"Travels in the Philippines\" ni Dr. Fedor Jagor** - **Ang Konde ng Monte Cristo ni Alexander Dumas** **Ika-apat na taon sa Ateneo (1876-77)** - **Padre Francisco de Paula Sanchez, S.J. - He was a mentor to Jose Rizal and helped guide him.** - **Ronnaldo de Jesus, the first Filipino Jesuit priest.** - **Felicitacion (Malarayat Hall)** - **Don Antonio Regidor, the first Filipino to obtain a doctorate degree from Universidad Central de Madrid.** - **Y Es Espanol: Blanco, el Primero en dar la Vuelta el Mundo (Ang Unang Maliligalig sa Daging at Kasulian si Elcano)** - **Por la Educacion Recibio Justo de la Pena: Paris (Dahil sa Karunungang Nagkaroon ng Kinang ang Inang Bayan)** **Huling taon sa Ateneo (1876-77)** - **Nagtamo ng pinaka-mataas na marka sa lahat ng kanyang mga asignatura.** - **Muling nakatanggap ng limang medalya.** - **La Tragedia de San Eustaquio (Ang Kasawian ni San Eustaquio) pinakamahalagang tula na may 214 bugtong.** - **Un Recuerdo A Mi Pueblo (Isang Alaalasa Aking Bayan).** - **Tumanggap ng Diploma ng pagtatapos sa Ateneo noong Marso 23, 1877 at natamo sa paaralan ang Bachiller en Artes (Bachelor of Arts).** - **Kalilim ng Marian Congregation** - **Kasapi ng Academy of Spanish Language** - **Kasapi ng Academy of Natural Sciences** - **Nag-aral siya ng pinturakay Austin Suez na kilalang mabuting pintor na Espanyol.** - **Nag-aral din siya ng eskrima at gymnastics.** - **Padre Jose Villaclara -- himalaganggang Professor, nagpupong magiskapaya sa mga aralin tungkol sa tibig na pagtitipon ngayat sumimbat sa berse.** - **Nagpatala si Rizal sa *Universidad Central de Madrid* sa mga kursong naumpisahan na niya sa UST. (*Nobyembre 3, 1882*)** - **At matapos ang dalawang taon ay natamo niya ang *\"Licenciado en Medicina\"* at ipinagpatuloy ang pagkuha ng mga kinakailangang kurso para sa pagka-Doktor sa Medisina. (*Diploma at Doctoral Thesis*)** - **Bago matapos ang 1884, Pinasimulan ang pagsulat ng *Noli Me Tangere*.** - ***Hunyo, 1885* ay natamo naman ang *\"Licenciado en Filosofía y Letras\"*.** - **Nagsikap na matutunan ang mga sumusunod:** - **Iba\'t ibang wika sa Europa (*Pranses, Aleman at Ingles*) sa *Madrid Ateneo*** - **Pagpipinta at Paglikol sa *Academy of Fine Arts of San Fernando*** - **Nagsanay ng eskrima at pagbaril sa *Hall of Arms of Sanz y Carbonell*** **Hunyo 19, 1885 -- Natapos ni Rizal ng kanyang pag-aaral sa Medisina at Pilosopiya at sulat sa Pamantasang sentral ng Madrid** **Dr. Lous de Wecker -- optamologong pranses na nagturao at nagsanay kay Rizal sa kanyang kilinika sa Paris kung papaano manggamot ng mga sakit sa mata.** **August 5, 1887 -- unang pagbabalik-bayan ni Rizal** **UNIT 4 -- Ang Pilipinas at Espanya sa ika-9 na Siglo** **1800-1899** **1808 - Pananakop ni Napoleon Bonaparte sa Espanya (Napoleonic Invasion of Spain): Napoleon Bonaparte, the French emperor, invaded and occupied Spain, leading to a period of instability and conflict.** - **Spanish Cortes (Sept 24, 1812) - during the 19th century, the Philippines was a Spanish colony, and the Spanish Cortes would have had influence and decision-making power over the governance and administration of the Philippines as part of the Spanish Empire. The proceedings and debates within the Spanish Cortes would have had direct implications for the Philippines during this colonial period.** - **Konstitusyon ng Cadiz (March 17, 1813) - This constitution was a significant step towards greater autonomy and self-governance for the Philippines within the Spanish colonial system. It laid the groundwork for the growing nationalist and independence movements that would emerge in the Philippines in the latter half of the 19th century.** **1814 - Iberian Peninsula: This refers to the Iberian Peninsula, which includes Spain and Portugal.** - **October 16, 1813 -- mapatalsik ang mga Pransess a Iberian Peninsula** **1814-1833 - Haring Ferdinand VII (King Ferdinand VII): Ferdinand VII was the king of Spain during this period, known for his conservative and authoritarian rule.** **1815 - Nahinto ang kalakalan Galyon (Galleon Trade Halted): The galleon trade, a vital commercial link between the Philippines and Mexico, was disrupted or halted during this time.** **1821 - Lumaya ang Mexico sa Espanya (Mexico\'s Independence from Spain): Mexico gained independence from the Spanish Empire.** **1839 - Napasailalim ang Pilipinas sa Espanya (Philippines under Spanish Rule): The Philippines remained under Spanish colonial rule during this period.** **1859 - Pagtatagpo ng Digmaan Civil sa Espanya (Spanish Civil War): A civil war broke out in Spain, a tumultuous period in the country\'s history.** **1869 - May naitayo 15 mga banyagang bahay-kalakalan sa Manila (15 Foreign Trade Houses established in Manila): Foreign trade and commerce in Manila expanded during this time.** **1868 (1843) - Napaghiwalay bilang Reyna si Isabella II (Queen Isabella II Ascended the Throne): Queen Isabella II became the ruler of Spain.** **1869-1871 - Pamumuno sa Pilipinas ni Gov. Gen. Carlos Maria de la Torre (Reign of Governor-General Carlos Maria de la Torre): Carlos Maria de la Torre served as the Governor-General of the Philippines during this period.** **1869 - Nabuksan ang Suez Canal sa Ehipto (Suez Canal Opened in Egypt): The opening of the Suez Canal in Egypt had significant global economic and geopolitical implications.** **1871 - Gov. Heneral Rafael de Izquierdo (Governor-General Rafael de Izquierdo): Rafael de Izquierdo succeeded Carlos Maria de la Torre as the Governor-General of the Philippines.** **1874-1885 - Naging Hari ng Espanya si Haring Alfonso XII (Alfonso XII became King of Spain): Alfonso XII became the King of Spain, ruling during this period.** **1876-1923 - Spanish Constitution (Constitutional Monarchy): Spain transitioned to a constitutional monarchy during this time.**