Q3 Filipino Textbook PDF

ARALIN I: MITOLOHIYA Talasalitaan: 1. Matrilinear - Mga babae ang namumuno o namamahala sa isang organisasyon o lugar. Ang mitolohiya ay tinatalakay ang mga...

ARALIN I: MITOLOHIYA Talasalitaan: 1. Matrilinear - Mga babae ang namumuno o namamahala sa isang organisasyon o lugar. Ang mitolohiya ay tinatalakay ang mga 2. Patrilinear - Mga lalaki ang namumuno o kwento ng mga diyos at diyosa at iba pang namamahal sa isang organisasyon o lugar. makapangyarihang nilalang. 3. Ozi - Isang kahariang pinamumunuan ni Liongo. 4. Faza - Isang lugar na pinamumunuan ni Liongo o Ang mitolohiya ng Persia ay tradisyonal na ang isla ng Pate. mga kwento at kwento ng sinaunang pinagmulan, 5. Gala (Waggala) - Isang lugar ng kaharian kung lahat na kinasasangkutan ng hindi pangkaraniwan o saan nakilaban si Liongo. supernatural na mga nilalang. ARALIN 2: PAGSASALING-WIKA AKDA 1 LIONGO Isinalin sa Filipino ni Roderic P. Urgelles ​ Ang pagsasaling-wika ay ang paglilipat sa pinagsasalinang wika ng pinakamalapit na katumbas Importanteng Impormasyon: na diwa at estilong nasa wikang isasalin. Ang ​ Liongo isinasalin ay ang diwa ng talata at hindi ang bawat ○​ isinilang isa sa mga pitong bayang sa salita na bumubuo rito. baybaying dagat ng Kenya. ○​ Kilala bilang pinakamahusay na Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Isang makata Tagapagsalin: ○​ Kahinaan: Matamaan ng karayom o 1.​ Sapat na kaalaman sa dalawang wikang masaksak sa pusod kasangkot. ○​ Pinatay mismo ng kaniyang anak 2.​ Sapat na kaalaman sa gramatika ng wikang ○​ Hari ng Ozi at Ungwana sa Tana Delta, kasangkot sa pagsasalin. at Shangha sa Faza o Isla ng Pate. 3.​ Sapat na kakayahan sa pampanitikang paraan ○​ Nagsanay sa paggamit ng busog at ng pagpapahayag. palaso. 4.​ Sapat na kaalaman sa paksang isasalin ○​ Ikinadena at ikinulong ng kanyang pinsan 5.​ Sapat na kaalaman sa kultura ng dalawang na si Haring Ahmad (Hemedi). bansang kaugnay sa pagsasalin. ○​ Ikinadena at ikinulong ng kanyang pinsan na si Haring Ahmad (Hemedi). Gabay sa Pagsasaling-wika: 1.​ Isagawa ang unang pagsasalin. 2.​ Basahin at suriing mabuti ang pagkakasalin. 3.​ Rebisahin ang salin upang ito’y maging totoo sa diwa ng orihinal.  2.​ Narinig o Napakinggan sa iba - Maaring tungkol AKDA 2 MAAARING LUMIPAD ANG TAO sa pinagtatalunang isyu, mga balita sa radyo at Isinalaysay ni Virginia Hamilton telebisyon, at iba pa. Isinalin sa Filipino ni Roderic P. Urgelles 3.​ Napanood - Mga palabas sa sine, telebisyon, Mula sa Elements of Literature nina Holt et. al. 2008. dulaang pantreatro, at iba pa. Texas, USA 4.​ Likhang isip - Mula sa imahinasyon 5.​ Panaginip o Pangarap - Panaginip at hangarin ng Importanteng Impormasyon: manunulat ​ Toby 6.​ Nabasa - Mula sa anumang tekstong nabasa ○​ Matandang lalaki na mataas ang tindig ​ Sarah Uri ng Pagsasalaysay: ○​ Batang babae na dating may pakpak 1.​ Maikilng Kuwento - Nagdudulot ng isang ○​ May kasamang batang nakatali sa kakintalan sa isip ng mga mambabasa sa kaniyang likod (Hindi pinangalanan) pamamagitan ng paglalahagad ng mahahalagang ​ Konteksto pangyayari sa buhay ○​ Nagtatrabaho sila sa palayan 2.​ Tulang Pasalaysay - Paglalahad ng mga ○​ May abusadong tagabantay na pangyayari sa pamamagitan ng mga tanong. nakasakay sa likod ng kabayo at 3.​ Dulang Pandulaan - Binibigyang diin dito ang inanghahampas ng latigo sa mga bawat kilos ng mga tauhan, ang kanilang panlabas mababagal magtrabaho. na kaanyuhan kasama na rito ang kanilang pananamit, at mga kagamitan sa bawat tagpuan. 4.​ Nobela - Nahahati sa mga kabanata. ARALIN 3: PAGKUKUWENTO 5.​ Anekdota - Pagsasalaysay batay sa tunay na nangyari Ang Pagkukuwento ay tumutukoy sa mga 6.​ Alamat - Tungkol sa pinagmulan ng isang bagay kawili-wiling pangyayari, pasulat man o pasalita. 7.​ Talambuhay - “Tala ng Buhay” ng isang tao Itinuturing ito na pinakamasining, pinakatanyag, at 8.​ Kasaysayan - Pagsasalaysay ng mahalagang tampok na paraan ng pagpapahayag. nagganap sa isang tao, pook o bansa. 9.​ Tala ng Paglalakbay (Travelogue) - Ilan sa Dapat Isaalang-alang sa Pagpili ng Paksa: Pagsasalaysay ng isang pakikipagsapalaran, 1.​ Kawilihan ng Paksa - Dapat ay likas na pagbibiyahe o paglalakbay sa ibang lugar. napapanahon. 2.​ Sapat na Kagamitan - May datos na pagkukunan ng mga pangyayari. AKDA 3 MULLAH NASSREDDIN 3.​ Kakayahang Pansarili - Naayon sa kahusayan, hilig, at layunin ng manunulat. Isinalin sa Filipino ni Roderic P. Urgelles 4.​ Tiyak na panahon o pook - iwasan ang labis na paghaba sa panahong sakop ng salaysay atImportanteng Impormasyon: pagbanggit ng napakaraming pook. 5.​ Kilalanin ang mambabasa - Hindi lamang para ​ Mullah Nasredinn sa sa pansariling kasiyahan at kapakinabangan, ○​ “Mullah Nassr-e Din (MND)” kundi para sa mambabasa ○​ Pinakamahusay sa pagkukuwento ng katatawanan. Ang mga Mapagkukunan ng Paksa: ○​ Tinagurian ding “Alamat ng Sining sa 1.​ Sariling Karanasan - Hango sa pangyayaring Pagkukuwento” naranasan ng mismong nagsasalaysay. ○​ Naimbitahan para magbigay ng isang  talumpati: Tuwiran at Di-tuwirang pahayag ​ 1. Nagtanong muna siya “Alam ​ Tuwirang Pahayag - mga pahayag na may niyo ba ang aking sasabihin?” pinagbatayan at may ebidensyiya kaya’t ​ 2. Walk-out kapani-paniwala ​ 3. Nagtanong ulit, walk-out ulit ​ 4. Nagtanong ulit, “Ang kalahati ay ​ Di-tuwirang Pahayag - mga pahayag na alam ang aking sasabihin, kaya’t bagaman batay sa sariling opinyon ay kayo ang magsasabi sa kalahati nakahihikayat naman sa mga tagapakinig o na ‘di alam ang aking sasabihin”, tagapagbasa Walk-out AKDA 4 NELSON MANDELA: BAYANI NG AFRICA ARALIN 4: SANAYSAY Isinalin sa Filipino ni Roselyn T. Salum ​ Ang sanaysay ay isang uri ng panitikan na nasa Importanteng Impormasyon: anyong tuluyan na ipinapahayag ang sariling kaisipan, kuro-kuro, saloobin, at damdamin na kapupulutan ng aral ​ Patungkol sa pagtapos ng rasismo at aliw sa mambabasa. (Racism) ​ Mga taga-Timog Africa ang kausap niya rito PORMAL DI-PORMAL ​ Second Deputy President: F.W. de Klerk Nagbibigay ng Nagsisilbing aliwan o ​ Interim Government of National Unity - impormasyon libangan “Bilang simbolo ng pagbabago sa ating bansa…bibigyang-pansin ang Nagbibigay ng Nagbibigay-lugod sa isyu ng amnestiya ng mga taong mahalagang kaisipan o pamamagitan ng kasalukuyang nakakulong” kaalaman sa pagtatalakay sa mga pamamagitan ng paksang karaniwan, makaagham at lohikal na pang-araw-araw at pagsasaayos personal ARALIN 4: TULA Maingat na pagpili ang Ang himig ay parang pananalita nakikipag-usap Elemento ng Tula 1.​ Sukat - Ang bilang ng pantig sa bawat taludtod. Ang tono ay mapitagan Pakikipagkaibigan ang 2.​ Tugma - Ang tunog ng mga huling pantig sa bawat tono taludtod 3.​ Kariktan - Ang pagpili at pagsasaayos ng mga Obhektibo o di-kumikiling Subhektibo salitang ilalapat sa tula at ang kabuuan nito. 4.​ Talinhaga - Ito ang pinakapuso ng tula sapagkat ​ Ang balangkas ay isang lohikal o kaya’y ito ang kahulugan ng tula o ang ipinahihiwatig ng kronolohikal at pagkalahatang paglalarawan sa paksang may-akda isusulat. Ang matatalinhagang pahayag o pnanalita ay may malalim o hindi lantad na kahulugan. Sinasalamin nito ang kagandahan at pagkamalikhain ng anumang wika ​ Ang Simbolismo ay naglalahad ng mga bagay at ​ Madrasta: Sassouma Bérété. kaisipan sa pamamagitan ng sagisag at mga bagay na ​ Iniluklok na Hari: Dankaran Touma mahiwaga at metapisikal. ○​ Pagkatapos mamatay ng hari ​ Sa huli, kinilala si Sundiata bilang emperador ng Mga Salitang Nagpapahayag ng Opinyon Mali at Pinagsama niya ang mga kaharian at -​ Sa palagay ko… itinatag ang isang makapangyarihang imperyo na -​ Ipinahihiwatig sa kaniyang sinabi... naging kilala sa kasaysayan bilang Mali Empire. -​ Batay sa aking paniniwala… -​ Sa tingin ko… -​ Maaaring… AKDA 6 HELE NG INA SA KANIYANG PANGANAY -​ Baka… -​ Siguro… A Song of A Mother to Her Firstborn salin sa Ingles ni Jack H. Driberg Isinalin sa Filipino ni Mary Grace A. ARALIN 4: EKPRESIYON NA NAGPAPAHAYAG Tabora NG LAYON O DAMDAMIN TANDAAN: Ang tula ay sumesentro sa Mga salitang nagpapahayag ng… pangingibabaw ng pagmamahal ng ina sa kaniyang ​ Pagpapayo at/o Pagmumunkahi anak -​ Kung ako ikaw, ano kaya, mas, siguro makakabuti kung, higit na, inaakala kong mas AKDA 7 PAGLISAN ​ Pag-aanyaya o pag-iimbita -​ Halika, Puwede ka ba, Inaanyayahan kita ​ Pagbabala Things Fall Apart ni Chinua Achebe Isinalin sa Filipino -​ Pananakot: lagot ka, pupulutin ka sa ni Julieta U. Rivera kangkungan -​ Pag-aalala: mag-ingat kayo, tingnan ang Importanteng Impormasyon: tinatahak ​ Panunumpa at/o pangangako ​ Okonkwo -​ Pangako, Sumpa man, Itaga mo sa bato ○​ Matapang at respetadong mandirigma ​ Pagsasang-ayon at Pagsasalungat ○​ Lahi: Umuofia -​ Tama, Mali, wala, ikinalulungkot ko ngunit ○​ Tribo: Hindi gaano kilala at kalakihan sa Nigeria ○​ Labingwalong taon (18) nang matalo niya AKDA 5 SUNDIATA: ANG EPIKO NG SINAUNANG MALI sa isang labanan si Amalinze, ang pusa. ○​ Pinamahalaan niya ang siyam na nayon Importanteng Impormasyon: ​ Unoka ○​ Ama ni Okonkwo ​ Kaharian: Niani ○​ Walang nagawang mahusay dahil sa ​ Hari: Maghan Kon Fatta kaniyang katamaran. ​ Asawa: Sogolon Kadjou (Kuba) ○​ Nag-iwan pa ng mga utang sa mga ​ Bida: Sundiata (Mari Djata) kanayon ○​ Isinilang na mahina at hindi makalakad ​ Ogbuefi Ezeudu ○​ Naging dahilan ito na laitin siya ng ○​ Isa sa matatandang taga-Umuofia, na kaniyang madrasta nagbabala sa pagpatay kay Ikemefuna,  “‘Wag ka na makisali rito…” (Ganito ang ideya ng sinabi niya) ​ Obierika ○​ Kaibigan ni Okonkwo ○​ Hiningian ng payo ni Okonkwo ​ Ezinma ○​ Anak na babae ni Okonkwo na nagkasakit ○​ Gumaling din sa tulong ng mga halamang gamot na ipinanlunas sa kaniyang ama. ○​ Mbanta ○​ Lugar na tinakasan ng pamilya ni Okonkwo ○​ Kapanganakan ng ina ni Okonkwo ​ Uchendu ○​ Tiyuhin ni Okonkwo ​ Ipinalaganap ang Kristiyanismo