PowerPoint Verdwijningen Basisopleiding Campus Vesta

Onrustwekkende verdwijningen Basisopleiding – Campus Vesta Nana Wante Rechercheur Dienst Personen Politiezone Antwerpen  Dienst onrustwek...

Onrustwekkende verdwijningen Basisopleiding – Campus Vesta Nana Wante Rechercheur Dienst Personen Politiezone Antwerpen  Dienst onrustwekkende verdwijningen  Onrustwekkende verdwijning van meerderjarigen  Meerderjarige weglopers Onrustwekken  Parentale ontvoeringen binnen de de familiale sfeer verdwijningen Lokale Recherche Jeugdbrigade Antwerpen  Onrustwekkende verdwijningen minderjarigen  Kindermishandeling/verwaarlozing  opvoedingssituaties  Tienerpooierdossiers  Zedenfeiten gepleegd op of door minderjarigen  A. Onrustwekkende verdwijning 1. Definitie 2. Wanneer onrustwekkend? 3. Profiel Opbouw 4. Hypothesen cursus B. Basisopdrachten C. Cel Vermiste Personen en steundiensten 5. Aanloop 6. Kerntaken 7. Drie fenomenen 8. Steundiensten en bijzondere middelen D. Groepsopdracht  Belang aantonen om een verdwijning au sérieux te nemen Doelstellingen Basisonderzoek vervat in ministeriële van de cursus richtlijn opsporing van personen 26/04/2014 A. Onrustwekkende verdwijning 1) Definitie van een verdwijning 2) Wanneer onrustwekkend? 3) Profiel 4) Hypothesen  Cijfermateriaal: Verdwijning  Tussen: 40-60 : verdwijningen/dag Cijfermateri  Achteraf: 10%-20% blijkt aal onrustwekkend  2% criminele verdwijningen: het strafbaar feit is al gepleegd 1) Definitie van een verdwijning  Een vermist persoon betreft elke persoon:  Die, in tegenstelling tot zijn/haar gewoonlijk gedrag afwezig is  Wanneer de persoon niet op de plaats is waar hij/zij hoort te zijn Verdwijning  Van wie de huidige verblijfplaats : definitie onbekend is  In zijn/ haar eigen belang zo snel als mogelijk dient te worden teruggevonden 2) Wanneer is het onrustwekkend?  De vermiste persoon is:  De vermiste persoon is lichamelijk of mentaal beperkt of mist de nodige zelfredzaamheid  Is afhankelijk van onontbeerlijke medicatie of medische behandeling  Bevindt zich vermoedelijk in een voor hem/haar levensbedreigende situatie 6 criteria  Is vermoedelijk in het gezelschap van derden die zijn/haar welzijn kunnen bedreigen of is vermoedelijk het slachtoffer geworden van een misdrijf  Is afwezig en deze afwezigheid is in complete tegenstelling tot zijn/haar normaal gedrag  minder dan 13 jaar oud  Minderjarigen  Wie  Zelfstandig  Sterk wisselende vriendenkring  Sociale media Niet altijd onrustwekke Meerderjarigen: grote heterogene groep  Tijd voor zichzelf nodig nd  Terugkeer naar hun thuisland  Personen met weinig maatschappelijke binding (daklozen,…)  Misverstanden door slechte communicatie …  Alain Remue: “Als je één ding niet wil zijn, dan is het ouder van een vermist kind dat nooit wordt gevonden. Slecht nieuws is zoveel beter dan geen nieuws” 3) Wie zijn we kwijt: Profiel van de vermiste  Peuters (1-3 jaar):  Verdwijnen niet met opzet/ verstoppen  Zijn ouders kwijt  Meestal in onmiddellijke omgeving  Hoofdactiviteiten: spelen, slapen en Peuters ontdekken Kleuters Kleuters (4-6 jaar):  Mobieler  Weinig gevoel voor richting  Nieuwsgierigheid  Willen ontdekken  Schoolkinderen (7 tot 12 jaar):  Vrij autonoom  Georiënteerd naar familiale omgeving  Openbaar vervoer  Ruimere omgeving Schoolkinde ren Pubers Pubers (13-18 jaar)  Zeer autonoom  Experimenten en zoeken avontuur op  Sociale media en wisselende vrienden  Ruime omgeving  ‘wegloopgedrag’  Gevaar: we worden minder alert  Zelfmoord  Vervoermiddel  Aangekondigd of plots?  Reden zelfmoord Zelfmoord  Alleen of met partner/kinderen Wandelaars Wandelaars  Onderschatten tocht  Onaangepast schoeisel  Verloren gelopen  Oudere mensen (65-plussers):  Herkennen geen gevaar, obstakels, hindernissen  Zetten weg verder tot ze uitgeput zijn Oudere  Terugkeer verleden mensen  Snel gedesoriënteerd  Belangrijk: 65% van deze personen wordt teruggevonden in rusthuis/instelling! Goede zoeking!  Oudere mensen: Vermissings- protocol  Uitgaansproblematiek:  Invloed van alcohol en/of drugs  Weersomstandigheden: vals gevoel van warmte  Desoriëntatie Aandacht  Ongewoon gedrag: geen logisch redeneervermogen  Verliest groep uit het oog 4) Wat is er gebeurd: hypothesen  Accidenteel:  Ongeval  Natuurlijk overlijden Hypothese n bij Andere:  Zelfmoord verdwijning  Weglopers  Vrijwillig vertrek  Misverstand  Crimineel Feit:  Ontvoering: Crimineel, parentaal of traditioneel  Andere: Moord/doodslag, seksueel misbruik, prostitutie, illegale adoptie  Voorbeeld: Hodei Egiluz  Voorbeeld: Xingling Wu Discotheek Mansion: vechtpartij  Feiten: nacht van zaterdag 29/09/2012 op zondag 30/09/2012 Slagen tussen 01.00 uur en 02.00 uur Slachtoffer aangetroffen om 20.45 uur Strafvervolging:  3 beklaagden  2 collega’s voor schuldig verzuim B) Basisopdrachten Drie belangrijke regels - Vermijd routine - Eerste 24 uur zijn cruciaal - Sluit op voorhand niets uit  1) DE AANGIFTE Neem de aangifte onmiddellijk ernstig Tijd: er zijn geen wachttermijnen!  Onmiddellijk handelen  Heb veel aandacht voor de De aangifte innerlijke overtuiging van de aangever/familie  Benut hun betrokkenheid Stel u drie vragen (onrustwekkend? Wie? Wat kan er gebeurd zijn?)  2) OPSTELLEN VAN EEN PROCES- VERBAAL Klassiek PV Dringend! Geen misdrijf: in ISLP  Vermiste (verdwijning): code 40 (meerderjarigen én minderjarigen) Opstellen PV indien onrustwekkend  Jeugdbescherming : verdwijning – ontvluchting: code 42 (minderjarigen) Noteer alles in het PV!  3) HET VERHOOR Zoveel mogelijk nuttige info verkrijgen m.o.o verder onderzoek Salduz I in ISLP Checklist:  Identiteit van de vermiste persoon  Houding: karakter, gedragingen, ruzie, …  Algemene informatie: beschrijving, Het verhoor geld bij zich,…  Ogenblik van de vermissing: tijdsbepaling  Plaats van de verdwijning: omgeving  Beantwoord in je verhoor de drie vragen  Wie zijn we kwijt  Wat is er gebeurd  Waarom onrustwekkend Respecteer de drie basisregels  Elke zaak is uniek Het verhoor  De eerste (24) uur zijn cruciaal  Zeg nooit ‘nooit’  Instellingen maken ook gebruik van checklist  Het verhoor  Belangrijk om te bepalen: Point Last Seen (PLS) = de plaats waar de vermiste voor het laatst met zekerheid werd gezien (fysiek aanwezig) vb: kantine Last Known Position (LKP) = de plaats waarvan je kan vermoeden PLS en LKP dat de vermiste er nog is geweest of waar je sporen, aanwijzingen, voorwerpen terugvindt die rechtstreeks naar de vermiste verwijzen vb: plaats waar de fiets van de vermiste wordt teruggevonden of parking waar voertuig van  Wat te doen bij PLS?  Plaats bevriezen  Sporen bewaren (speurhond, DNA,…)  Foto’s  Perimeter instellen: ruim genoeg!  Rekening houden met weersomstandigheden PLS en LKP Ook met weersomstandigheden op moment van verdwijning  4) SEINING Ambtshalve (nationaal) Formulier ‘dringende seining van een entiteit’ invullen Formulier overmaken aan De seining CIC/radiokamer  5) DE HUISZOEKING Artikel 8 EVRM: eerbiediging van zijn privéleven, familie- en gezinsleven, zijn woning en briefwisseling Heeft weerslag op de grondwet : ART. 15 (onschendbaarheid) en ART. 10 (recht op privacy) De Geen absoluut grondrecht => huiszoeking beperkingen mogelijk Legaliteit, legitimiteit en noodzakelijkheidscriterium in acht nemen  Types huiszoekingen  Met toestemming  Openbaar/ stilzwijgend hulpgeroep  (Op vraag van hoofd des huizes) De  (Heterdaad) huiszoeking  (Bevel)  Bestuurlijke finaliteit:  ART. 14 WPA ‘bijstand aan eenieder die in gevaar verkeert’  Bestuurlijke zoeking vervat in: ART. 27 WPA ‘…of wanneer het leven of de De lichamelijke integriteit van personen ernstig wordt bedreigd…’ huiszoeking ‘het doorzoeken mag slechts geschieden om personen op te sporen die in gevaar verkeren of om de oorzaak van het gevaar op te sporen en, in voorkomend geval, te verhelpen’  Gerechtelijke finaliteit:  Ga als het kan voor een huiszoeking met toestemming  Aandacht voor eventuele sporen  Neem nodige maatregelen met het oog op afstapping labo / inzet speurhond  Neem foto’s De  Maak een inventaris huiszoeking  Beschrijf plaatstoestand  Volstrekte zekerheid dat de huiszoeking negatief is Bijzondere plaatsen  6) KENNISGEVING Magistraat met dienst: parket waar vermiste laatst werd GEZIEN  Stelt referentiemagistraat in kennis (volgens interne dienstnota) Cel vermiste personen:  MOET: bij elke onrustwekkende of criminele verdwijning Kennisgeving  MAG: bij twijfel, problemen, informatie over middelen, vragen inzake aanpak  7) BUURTBEVRAGING Buurtscreening Onmiddellijk Hoeveelheid primeert Buurtbevragi Alle nuttige gegevens ng Structureel Eén verantwoordelijke Vaak door eerstelijns  7) BUURTBEVRAGING Buurtonderzoek Latere fase Diepgaande, gerichte bevragingen Buurtbevragi Meestal door recherche ng  8) ALGEMENE BEVRAGING Ziekenhuizen bevragen  Valt niet onder het medisch beroepsgeheim DeLijn/NMBS:  abonnement gebruikt? Algemene   Naar waar? camerabeelden bevraging Taximaatschappijen Hotels …  9) ALGEMENE CONTROLE Consultatie ANG, ISLP: aangetroffen in andere zone? In de cel? Logging: wanneer laatste keer gecontroleerd?  Maximum 1 jaar terug in de tijd Algemene  Controle tot dag -1  Via DJO Permanentie  Snel resultaat controle  Zowel voor vermiste als voertuig  Geen vordering nodig  10) BERICHTGEVING CIC/ Dispactching: ploegen op terrein Briefing Verdwijningsdossier in focus Sociale media Berichtgeving Persbericht  Aandacht voor:  Gelijkende foto: persoon/ vervoermiddel  Persoonsbeschrijving  Vermoedelijke kledij  Andere karakteristieken  Hulpbehoevend? Steeds na toestemming PDK Pers Verspreiding via:  Televisie  Website: www.fedpol.be  Sociale media  Belga  Intern bij politiediensten  11) SLACHTOFFERBEJEGENING Bijstand nabestaanden Slechtnieuwsmelding Regelen van praktische zaken Doorverwijzing verdere psychologische Slachtofferbejegenin hulp g  12) TELEFONIE-ONDERZOEK Waar is het toestel?  OPTIE 1: Vermiste is in het bezit van gsm Telefonie: en staat aan  Zendmastbepaling + retroactief telefonie- mogelijkhe onderzoek den  OPTIE 2: Vermiste is in het bezit van gsm maar staat uit  Sms met ontvangstbevestiging  Zendmastbepaling+ retroactief telefonie- onderzoek  OPTIE 3: Gsm is in beslag genomen  Consultatie toestel  Retro  OPTIE 1: Vermiste is in het bezit van gsm en staat aan Waar is het GSM-toestel? Telefonie: Met wie heeft de vermiste nog mogelijkhe telefonisch contact? den  Laatste contacten van de vermiste Contacten kort na het tijdstip van de verdwijning van vermiste Retroactief Daaraan gekoppelde zendmasten telefonie- onderzoek Finaliteit: nagaan of vermiste na het tijdstip van verdwijning nog contact heeft gehad en met wie en waar het gsm-toestel zich op dat moment bevond In opdracht van Pdk (mini-onderzoek)  Je hebt vordering maar hoe vraag je dat aan? Bij welke provider? www.crdc.be Retroactief Drie grote operatoren: telefonie-  Proximus onderzoek  Orange  Telenet Andere: Lyca, Ortel,…  Maken gebruik van netwerk van drie grote operatoren Lokalisatie: Alle masten van België: Dekkingska www.sites.bipt.be art  BEPERKINGEN: Momentopname Beperkinge GSM-toestel vermiste zelf n retro- Data actief Indien vertrokken naar het buitenland: geen nadere bepaling, enkel landcode onderzoek  OPTIE 2: Vermiste is in bezit van zijn/haar GSM-toestel maar die staat uit Blanco SMS voor ontvangst- en of Telefonie: afleverbevestiging mogelijkhe Retroactief telefonie-onderzoek + den zendmast  Blanco sms met ontvangstbevestiging:  Gsm-toestel is actief verbonden met een antenne = aangemeld Blanco SMS  Gsm is niet (meer) verbonden met een antenne = afgemeld  OPTIE 3: GSM lag in de woning en wordt in beslag genomen  Inbeslagname door de OGP Telefonie: Geen toestemming van de mogelijkhe eigenaar? Toestemming van de PdK of de OR den Informaticazoeking (vliegtuigmodus) Netwerkzoeking via het internet? Altijd in opdracht van OR (kan in mini- onderzoek)  ZOLLER Gelijkend op retro-actief onderzoek Terug in de tijd in de toekomst Telefonie: Navraag onder welke zendmast die mogelijkhe de komende uren valt den  13) BANKBEVRAGING Atos: beperkt onderzoek naar het gebruik van de bankkaart van vermiste Resultaten (binnen 15 min) Bankbevra  Laatste verrichtingen voor de verdwijning ging  Verrichtingen na tijdstip van de verdwijning  Finaliteit: heeft vermiste (of een derde) na het tijdstip van de verdwijning nog gebruik gemaakt van de bankkaart Geen voorafgaandelijke vordering noodzakelijk  Bij gebruik bankkaart:  Opvraging camerabeelden van de locatie waar de bankkaart werd gebruikt en deze veilig stellen  Bepalen aan de hand van de Bankbevra camerabeelden wie gebruik maakte ging van de bankkaart Contact: infopol- [email protected]  C. Cel Vermiste Personen en steundiensten 1) Ontstaan CVP 2) Situering 3) Kerntaken 4) Drie fenomenen 5) Steundiensten en bijzondere middelen  Voor de eenmaking: geen gestructureerde of georganiseerde aanpak Jaren ‘80: georganiseerde criminaliteit waar onvoldoende op gewerkt wordt Jaren ‘90: fenomeen van verdwenen minderjarigen  26/01/1991: Natalie Geijsbregts, 10 jaar (Leefdaal) Ontstaan CVP  04/01/1994: Kim, 11 jaar, en Ken, 9 jaar (Antwerpen)  … 1995: : Meest ophefmakende verdwijning in Belgische geschiedenis  24/06/1995: Julie en Melissa, beiden 8 jaar (Grâce-Hollogne)  22/08/1995: An, 17 jaar, en Eefje, 19 jaar (Oostende)  04/09/1995: ontstaan Cel Verdwijningen 03/05/1996: Liam Van den Branden, 2 jaar (Mechelen) 28/05/1996: Sabine Dardenne, 12 jaar (Doornik) 09/08/1996: Laetitia Delhez, 14 jaar (Bertrix) 13/08/1996: arrestatie Dutroux => Ontstaan inefficiënties bij politie en justitie => CVP parlementaire onderzoekscommissie  De resultaten van de parlementaire onderzoekscommissie na de zaak Dutroux:  Ministeriële richtlijnen van 15/09/1997 Ontstaan omtrent opsporing van vermiste CVP personen (reeds verschillende malen aangepast. Laatste versie: 26/04/2014)  Octopusakkoord (1998)  Child Focus (1998)  Referentiemagistraten  Cel Verdwijningen => Cel Vermiste Personen (2001)  Cel bestaat uit een 15-leden onder leiding van 2 politiecommissarissen Voornamelijk operationeel kader Maken deel uit van de Federale Situering Gerechtelijke Politie onder Algemene directie van de Gerechtelijke Politie Cel (DGJ) Nationaal Vermiste 24u/7 inzetbaar Personen  Cijfers sinds 1995 - 2023:  Totaal: 31043  Afgesloten: 30240 (=97%)  Openstaand: 803 Cijfers  3 basisopdrachten:  Steun aan onderzoekende politiediensten  Zowel aan de lokale als federale politie  Inzet bijzonder middelen  Advies/ Expertise verstrekken  Jarenlange ervaring  Lessen trekken  Nieuwe technieken  Organisatie en coördinatie van opsporingsinspanningen  Zoekacties op het terrein  Coördinatievergaderingen Kerntaken  De Cel als draaischijf  Coördinatievergadering tijdens een grootschalige zoekactie Coördinatie  Drie fenomenen:  Onrustwekkende verdwijningen  Identificatie van niet- geïdentificeerde lichamen en/of lichaamsdelen: niet bij ramp (-> DVI) Drie  Identificatie van amnesie patiënten (geheugenverlies) fenomenen  (Kind in gevaar) Mandaat: ondersteunen van politiediensten die geconfronteerd worden met de aangifte van een onrustwekkende verdwijning en/of belast worden met het verder onderzoek  NIET- POLITIONELE STEUNDIENSTEN  Child Focus  Civiele bescherming Steundiens POLITIONELE STEUNDIENSTEN ten  Luchtsteun  Hondensteun  DVI  Scheepvaartpolitie  CHILD FOCUS Twee domeinen  Verdwijningen  Seksuele uitbuiting Leeftijd  Voor wie: Minderjarigen in alle omstandigheden  Tot 25 jaar bij levensgevaar Niet-politionele Tiplijn: 116000 steundiensten Niet-politioneel Multidisciplinair team  Wat doen ze? Leveren bijstand aan familie van verdwenen kind Emotionele en praktische bijstand Kunnen beroep doen op grote poule vrijwilligers Rondhangen van flyers vermiste persoon Berichten delen op sociale media Actief confronterende preventiecampagnes Niet- politionele steundienste n  CIVIELE BESCHERMING Zes operationele eenheden, verspreid over het hele grondgebied Versterking bij het uitvoeren van taken die een meer gespecialiseerde techniek vereisen Niet- politionele steundienst en  Inzetten van personeel en specifiek materiaal Radiocommunicatie Iedereen krijgt bepaald zoekgebied DCD (DELTA CHARLIE DELTA) Niet- politionele steundienst en  Niet- politionele steundienst en  Duikers van de Civiele Bescherming Niet- politionele steundienst en  LUCHTSTEUN (DAFA) Zoekacties vanuit de lucht Zoekacties op de grond coördineren in landelijke of via grond ontoegankelijke gebieden Zoekacties met warmtebeeldcamera’s Politionele steundienst en  DIRECTIE HONDENSTEUN Speur- en lijkhonden Politionele steundienste n  DISASTER VICTIM IDENTIFICATION Ante-mortem gegevens Post-mortem gegevens Necrosearch operaties Speleoteam Politionele steundienst en  SCHEEPVAARTPOLITIE Zoeken in water: vaste partners (SPN/ TST) SONAR VIS Duikers Politionele Steundienste n D. GROEPSOPDRACH T  Vermiste woont op een appartement in Mortsel. Hij voelt zich de laatste tijd niet goed in zijn vel. Hij heeft problemen op het werk en met zichzelf. Hij heeft een vriendin maar die woont niet bij hem. Op 3/08/2023 ziet zijn vriendin hem voor de laatste keer in zijn appartement. Ze verlaat ’s avonds 3/08/2023 zijn woning maar voelt dat er CASUS ergens iets niet klopt. Ze belt hem een paar keer op maar krijgt geen gehoor. Uiteindelijk gaat ze de volgende ochtend kijken in zijn appartement. Ze kan met haar sleutel binnen en ziet bloed op de grond liggen. In de badkamer vindt ze een bebloede balpen en ook bloed in de gootsteen.  WAT WETEN WE? Er is geen afscheidsbrief. Vermiste is met zijn fiets weg. Vermiste is in bezit van zijn GSM- toestel. CASUS HOE GAAN WE DIT AANPAKKEN? CASUS Vragen?  INSPECTEUR NANA WANTE Politieplein 1, 2600 Antwerpen. Contact T: 03 347 47 34 [email protected]