Naamloos document PDF
Document Details
Uploaded by MeticulousCrimson
Erasmus Universiteit Rotterdam
Tags
Summary
This document covers legal topics, including process law, civil and criminal law, and examines health policy, including funding models and the economic implications of healthcare.
Full Transcript
6.3-7.3 ‘Videoclip procesrecht’ Procesrecht= het geheel van regels met betrekking op de organisatie van rechtspraak en de wijze waarop een proces verloopt. Het is geregeld in de grondwet. Waarborgen beginselen van behoorlijke rechtspraak: De zitting is openbaar De uitspraak is openb...
6.3-7.3 ‘Videoclip procesrecht’ Procesrecht= het geheel van regels met betrekking op de organisatie van rechtspraak en de wijze waarop een proces verloopt. Het is geregeld in de grondwet. Waarborgen beginselen van behoorlijke rechtspraak: De zitting is openbaar De uitspraak is openbaar De rechter is onafhankelijk De rechter is onpartijdig De uitspraak is gemotiveerd Beide partijen worden gehoord De behandeling is binnen redelijk termijn De uitspraak wordt gedaan door beroepsrechters Leden van de wettelijke macht zijn onafhankelijk, wordt gewaarborgd door artikel 117 van de grondwet. Rechterlijke uitspraken vallen buiten de politieke verantwoordelijkheid van de regering. Lagen van het recht: Voor algemene bestuurs zaken zijn er 3 hoogste bestuurscolleges (onderste rij in de foto). Hoe bepaal je wie bevoegdheid heeft? Dit gaat over absolute bevoegdheden. Relatieve bevoegdheid naar welke rechtbank is bevoegd? Videoclip ‘burgerlijk procesrecht’ Partijautonomie= eenieder staat vrij in geval van een verschil om een proces te beginnen. De partijen bepalen de omvang van het te voeren geding en daarbij gaan ze zeggen welk onderwerp over geprocedeerd gaat worden tot bijvoorbeeld een max bedrag. Dagvaarding= geschrift waarin de eiser de gedaagde oproept om op een bepaalde dag voor de rechter te verschijnen. Er staat ook in wat de eiser als vordering heeft op de gedaagde. Informatie over waar iemand moet zijn en welke stappen er al zijn doorlopen en welke bewijzen er al zijn. Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 Verdachte is onschuldig totdat het tegendeel is bewezen. Strafrecht is het geheel van regels waarin is vastgelegd welk gedrag stafwaardig is, welke strafbare feiten er zijn, welke straffen er worden gegeven en hoe de strafoplegging wordt uitgevoerd. Strafprocesrecht bestaat uit twee delen; Voorbereidend onderzoek Onderzoek ter rechtszitting Alternative dispute resolutions (ADR) Mediation; conflictbemiddeling waarbij getracht wordt partijen tijdens een gesprek hun conflict op te lossen door middel van een bemiddellaar. Duurzame oplossing. Emotionele, sociale en financiële kant krijgt net zoveel aandacht als de juridische kant van de zaak. Arbitrage; geschilbeslechting bij civiele zaken. Partijen krijgen een scheidsrechter aangewezen die een uitspraak doet. Arbitrageovereenkomst. bindend advies en bindende partijbeslechting Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 Leerdoelen het onderscheid tussen collectieve en private financiering van gezondheidszorg uitleggen en relateren aan het begrip solidariteit; collectieve financiering is financiering afkomstig vanuit de overheid, private financiering is wat je zelf aan de zorg betaald (eigen risico). Hoe minder collectieve financiering er is hoe meer er vanuit de burgers moet komen om te compenseren voor wat mist. Dit moet ook komen van mensen die eventueel geen gebruik maken van de gezondheidszorg en daarom solidariteit moeten tonen aan mensen die dat wel doen. de omvang en ontwikkeling van de gezondheidszorg in termen van collectief gefinancierde uitgaven aan de hand van cijfers beschrijven en relateren aan de omvang en ontwikkeling van andere overheidsuitgaven; de oorzaken en economische gevolgen van stijgende collectief gefinancierde uitgaven aan gezondheidszorg uitleggen; Gevolgen zijn hogere verplichte zorgpremies en kleiner basispakket. En oorzaken zijn dat de zorg prijsongevoelig is doordat het eigen risico niet toeneemt maar de uitgaven in de zorg wel, dus moet er collectief meer geld komen. mogelijke beleidsopties noemen om de collectief gefinancierde uitgaven aan gezondheidszorg te beheersen; Gereguleerde concurrentie, Innovatieve bekostigingsmethoden, Hoofdlijnen akkoord in verschillende situaties van schaarste een eenvoudig keuzeprobleem economisch rationeel oplossen. Kijken naar opportuniteitskosten en kosten en baten afwegen. Je kunt uitleggen waarom gezondheid een publieke verantwoordelijkheid is geworden; Iedereen betaald door middel van premie of je nou zorg consumeert of niet. Je betaalt namelijk ook voor de mensen die dus wel zorg gebruiken. Als iedereen alleen zou betalen wanneer ze zorg gebruiken zou de zorg niet meer betaalbaar zijn. Hier komen de mensen die bijvoorbeeld chronisch ziek zijn in de problemen raken. Je kunt uitleggen hoe gezondheidsproblemen op de agenda van de overheid komen; Omdat gezondheid een publiek probleem is, is de overheid wel verplicht om er over te discussiëren en over na te denken, omdat anders de publieke gezondheid zal dalen. Mensen kunnen gaan staken als het niet goed geregeld wordt. Je kunt uitleggen uit welke elementen een verdrag is opgebouwd; Ja Je kunt uitleggen hoe een Explanatory report zich verhoudt tot de verdragstekst; Aanhef, Hoofdstukken, explanatory report, slot Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen een juridische en sociologische/beleidswetenschappelijke tekst. Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 Benoemen wat de rol is van maatschappelijke en wetenschappelijke actoren in de agendavorming van gezondheidsproblemen; Actoren kunnen advies geven aan de overheid en meedenken met bepaalde problemen die de gezondheidszorg met zich meebrengt. Ook kunnen actoren onderzoeken uitvoeren die beslissingen van de overheid kunnen ondersteunen. Actoren kunnen ook een controlerende functie hebben waarin ze gaan kijken naar bepaalde acties die de overheid doet en kijken of het wel eerlijk en goed worden gedaan. De verschillende vormen benoemen waarin de rol van de overheid zich kan ontwikkelen; Je kunt uitleggen hoe de constitutionele verhoudingen in Nederland zijn; De koning zet handtekeningen onder de wetten die de eerste en tweede kamer maken. Er is een wetgevende en uitvoerende macht en dan nog de rechters ook wel de trias politica. De rechters zijn onafhankelijk. Je kunt het belang van de trias politica weergeven; Er is een wetgevende macht, uitvoerende en rechtsprekende macht. Door middel van de trias politica kan niet één van deze machten de overhand krijgen. Ze controleren elkaar en kunnen niet alles beslissing, maar beslissingen moeten ook onderling goedgekeurd worden. Je kunt voor- en nadelen benoemen van decentralisatie; Je kunt uitleggen wat de verhouding is tussen nationale en internationale wet- en regelgeving. Internationale wetgeving gaat voor nationale wetgeving. Nederland zit bij de EU. Als de Europese raad een wet instelt dan geldt dat ook voor de Nederlandse wet. Als Nederland dan een wet heeft die dat tegenspreekt moet Nederland die wet weglaten en de Europese wetgeving hanteren. de werking van het prijsmechanisme op een perfect competitieve markt analyseren; als er sprake is van een perfecte marktwerking, dan regelt de economie zichzelf. Het prijsmechanisme zorgt er dan voor dat vraag en aanbod met elkaar werken. Hierdoor komen prijzen van goederen en diensten tot stand. het economisch elasticiteitsbegrip uitleggen en 3 typen elasticiteiten uitrekenen en interpreteren; elasticiteit= de manier waarop de vraag reageert op verandering in de prijs van het goed, een ander goed of inkomen. Indicator hoe gevoelig de vraag is. Prijselasticiteit= verandering van Qd na verandering P, als de prijs stijgt zal de gevraagde hoeveelheidafnemen.,alsQ=f(p)dan.: =(Q/P)(P/Q). Kruislingse prijselasticiteit: . Complementaire goederen= goederen moeten in relatie met elkaar worden gebruikt (koffiemelk/koffie, geneesmiddel a/geneesmiddel b) xz < 0. Substituten= je kan het goed vervangen. Je gaat geen koffie meer drinken maar thee xz > 0. Inkomenselasticiteit: . indicator voor hoe veranderd de gevraagde hoeveelheid als het inkomen veranderd. verandering Qd na verandering Y (=inkomen). o Normale goederen: > 0, stijging inkomen leidt tot toename van de gevraagde hoeveelheid. o Noodzakelijke goederen: 0 < < 1, stijging van het inkomen leidt wel tot meer gevraagde hoeveelheid, maar niet evenredig. o Luxe goederen: > 1, gezondheidszorg hoort hierbij. o Inferieure goederen < 0, goederen die je nu consumeert, maar bij stijging van je inkomen zegt die hoef ik niet meer, zoals huismerk cola. Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 analyseren hoe bij de vraag naar gezondheid en zorg niet wordt voldaan aan de voorwaarden voor perfecte marktwerking en beschrijven welke gevolgen dit kan hebben voor de toegankelijkheid, kwaliteit en doelmatigheid van zorg; In de zorg beschikt niet iedereen over perfecte informatie. Artsen weten veel meer dan patiënten, want die hebben daar lang voor geleerd. Door dit kan er al geen perfecte marktwerking zijn. De kwaliteit en doelmatigheid kan daaraan ten koste gaan, omdat patiënten toch nergens tegenin kunnen gaan, omdat ze de kennis er niet voor hebben. instrumenten die de overheid heeft om bij de vraag naar gezondheid en zorg corrigerend op te treden vanuit economisch perspectief uitleggen. De motieven voor overheidsingrijpen in een zorgmarkt vanuit een economisch perspectief analyseren. analyseren hoe aan de aanbodzijde van zorgmarkten niet wordt voldaan aan de voorwaarden voor perfecte marktwerking en beschrijven welke gevolgen dit kan hebben voor de toegankelijkheid, kwaliteit en doelmatigheid van zorg. De informatie van de aanbieder en de patiënt is niet gelijk. Artsen weten veel meer en zijn meer geïnformeerd dan patiënten. Dit kan de kwaliteit verslechteren, omdat patiënten niet weten wat de opties zijn en waar ze aan toe zijn. Een duurdere maar beter behandeling kan achterwege gehouden worden. De zorg wordt ook minder toegankelijk, omdat... uitleggen waarom er een vraag naar zorgverzekeringen is. omdat zorg te duur is om op zichzelf te betalen. Je betaalt liever een kleiner bedrag per maand, zodat als je eenmaal zorg nodig hebt dat wordt vergoed (min je eigen risico). analyseren hoe op de zorgverzekeringsmarkt niet wordt voldaan aan de voorwaarden voor perfecte marktwerking en beschrijven welke gevolgen dit kan hebben. de aanbieders kunnen de prijs van hun zorgverzekering bepalen. Die is dus niet overal eerlijk. Ook worden er geen homogene producten aangeboden, want hoewel het basispakket hetzelfde is, zijn de aanvullende verzekeringen dat niet. instrumenten die de overheid heeft om in de zorg dominante marktposities, adverse selection en moral hazard tegen te gaan vanuit economisch perspectief uitleggen. In de wet staat dat er geen spraken mag zijn van adverse selection. De zorgverzekeraars moeten iedereen aannemen maakt niet uit hoe groot het risico is wat diegene met zich meebrengt. Bij moral hazard is de eigen bijdrage een instrument om te voorkomen dat mensen onvoorzichtig worden. Zo moeten ze de eerste keer betalen (bijv. bij het laten vallen van je telefoon) de oorzaken van overheidsfalen uitleggen. Toegankelijkheid, als beide partijen niet over dezelfde informatie beschikken. Zo wordt de toegankelijkheid kleiner, omdat niet iedereen dezelfde informatie heeft. Betaalbaarheid, De motieven voor gezondheidszorgbeleid (‘health policy’) vanuit een bestuurskundig perspectief analyseren welke sociale en politieke processen een rol spelen in besluitvorming over marktwerking in de zorg Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 IZA over het uitgavenplafond in de zorg (politiek). Reputatiemechanisme; benchmarking en maatstafconcurrentie (social) de positie, rolverdeling en interactie van maatschappelijke en wetenschappelijke actoren in de gezondheidszorg uitleggen analyseren wat voor rol evaluatie speelt in besluitvormingsprocessen over marktwerking in de zorg. Beoordelen van kosten, bate (en effecten) van beleid, Beleid en uitvoering liggen soms ver uit elkaar, Leren van de praktijk -> verbeteren, Afleggen van verantwoording aan verschillende publiek, Beoordelen van beleid en beleidsmakers: 'afrekenen’, Afweging of beleid moet worden voortgezet. Evalueren heeft een performatieve werking, omdat bepaalde gedragingen en gebruiken worden gestimuleerd. uitleggen waarom meerdere theoretische benaderingen nodig zijn om besluitvorming in de gezondheidszorg te kunnen begrijpen. Omdat modellen voor een bepaald onderwerp heel erg helpen om dat ene onderwerp te begrijpen, maar het zijn wel maar deel verklaringen. 1 onderdeel wordt heel duidelijk, maar de rest niet. Daarom moeten er meerdere benaderingen op los worden gelaten om te kunnen verklaren waarom iets zo is. Beschrijven wat met het begrip ‘beleid’ wordt bedoeld en dit analyseren aan de hand van de beleidscyclus. het streven naar het bereiken van bepaalde doeleinden met bepaalde middelen. De beleidsmodellen (Fasenmodel, Rondenmodel, Kriskrasmodel) kunnen uitleggen. Fasemodel o Verschillende fasen van beleid die elkaar op een logische manier volgordelijke manier opvolgen Rondenmodel o Iedere fase is een aparte fase op zich waarin onderhandeld wordt. De uitkomst is niet voorspelbaar, maar leidt uiteindelijk wel tot de volgende stap. Kriskrasmodel o Verschillende fasen gaan meer van de een naar de ander. Juridisch beleidsinstrument: de zweep (metafoor voor het juridisch beleidsinstrument) o Schrijft normen voor ongewenst en gewenst gedrag voor. Heeft een dwingend karakter en er kan controle en toezicht op worden uitgeoefend. o Voorbeelden: wetgeving, vergunningen, aanwijzingen Economisch beleidsinstrument: de wortel (metafoor je houdt de wortel voor in de hoop dat iemand bepaald gedrag gaat vertonen) o Financieel. Het levert je wat op. Financiële consequenties worden gebonden aan gedrag. Je wil gewenst gedrag belonen en ongewenst gedrag straffen. o Voorbeelden: subsidies, prijsbeleid, sigaretten duurder maken, belasting heffen, premiekortingen Communicatief beleidsinstrument: de preek o Verschaffen van informatie, mensen inlichten en dan hopen dat ze de juiste keuzen maken. Als je bepaald gedrag gaat voorlichten en dan hopen dat mensen dat niet gaan doen o Voorbeeld: voorlichting op school over alcoholgebruik Vijf theoretische benaderingen van beleid (zoals beschreven in Maarse 2018) benoemen en uitleggen. Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 Fysiek beleidsinstrument: het betonblok o Materiele ingrepen die je in de omgeving doet om bepaald gedrag te stimuleren. o Voorbeeld: verkeersdrempel, fietspaden met paaltjes Nudging als beleidsinstrument Rationeel en incrementeel beleid kunnen uitleggen en illustreren aan de hand van voorbeelden uit de zorg. Incrementeel= komt vaker voor, beleid wordt in kleine stapjes veranderd. Voorbeeld: accijns wordt elke keer met kleine stapjes verhoogt met als doel mensen minder te laten drinken. Radicale verandering= treedt minder op. Veranderd in 1 keer alles. Voorbeeld: verbod op alcohol. de rolverdeling tussen burgers, zorgverleners, zorginkopers (zorgverzekeraars), wetgever en toezichthouder in de curatieve zorg uitleggen; Zorgvragers zijn verplicht zich te verzekeren met een basispakket, ze betalen premie aan de zorgverzekeraars. Zorgverzekeraars kopen deze zorg in bij de zorgaanbieders en deze aanbieders bieden dan weer zorg aan de zorgvragers. De wetgever en de toezichthouder houden in de gaten of alles wel volgens de wet verloopt. Dit houdt dus in dat iedereen verzekerd moet zijn. Dat verzekeraars zich houden aan de acceptatieplicht. En dat zorgaanbieders ook binnen de regels werken. De juiste behandeling leveren en dus voldoen aan de kwaliteit het onderscheid en de samenhang tussen zorgverleningsmarkt, zorginkoopmarkt en zorgverzekeringsmarkt uitleggen; Zorgvragers zijn verplicht zich te verzekeren met een basispakket, ze betalen premie aan de zorgverzekeraars. Zorgverzekeraars kopen deze zorg in bij de zorgaanbieders en deze aanbieders bieden dan weer zorg aan de zorgvragers. De ene kan dus niet zonder de ander, maar ze hebben allemaal aparte taken. drie typen concurrentiemodaliteiten uitleggen; Concurrentie op de markt directe onderlinge concurrentie om de gunst van consumenten, er is vrije keuze voor consumenten. Dus bedrijven moeten concurreren om consumenten te trekken. Concurrentie om de markt concurrentie vooraf om concessie. Er is geen directe onderlinge concurrentie. De concurrentie speelt zich vooraf af. Wie krijgt het recht om een bepaald product/dienst in een bepaalde periode op een bepaalde plek aan te bieden. Hierin worden prijs en kwaliteit meegenomen. Concurrentie door vergelijking er is dan geen echte concurrentie, maar concurrentie wordt gesimuleerd/nagebootst. Benchmarking; vergelijking door prestaties van verschillende bedrijven te vergelijken. Maatstafconcurrentie; vergelijking door prijs en prestatie De voor de curatieve zorgsector relevante prikkels voor doelmatigheid en kwaliteitsverbetering analyseren; Omdat als de curatieve zorg betere zorg gaat aanbieden sluiten zorgverzekeraars contracten met die aanbieders en dat betekent dat er meer vraag naar is. zorgpolissen worden minder complex want het basispakket, verzekerden weten dus beter wat er allemaal te verkrijgen is. De functie van verschillende toezichthouders in de curatieve zorg uitleggen; de Nza zorgt dat iedereen in de curatieve zorgt zich aan de regels van de zorgverzekeringswet houdt/ Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 De belangrijkste wetten op de terreinen van het zorgverleningsrecht, het zorgverzekeringsrecht en het zorgfinancieringsrecht vinden; Met de systematiek van het Burgerlijk Wetboek (BW) en de Zorgverzekeringswet (Zvw) werken; De inhoud van het BW de Zvw op hoofdlijnen weergeven. Zorgverzekeringswet: Basiszorg, iedereen is verplicht om een zorgverzekering af te sluiten. De zorgverzekeringswet heeft ook regels over hoe contracten tussen de zorgaanbieders en zorgverzekeraars in elkaar moeten zitten. De wet zorgt er ook voor dat er geen overduidelijke machtsposities ontstaan. Het waarborgt de normen en waarden in het zorgstelsel. Het wetboek waarin het burgerlijk recht is geregeld, waaronder algemene grondbeginsels van het burgerlijke recht alsmede meer specifieke rechtsgebieden zoals het erfrecht, contractenrecht, arbeidsrecht en huurrecht. Je kunt het verschil demonstreren tussen de verschillende in Nederland geldende rechtsgebieden Civiel recht (privaatrecht); gaat over conflicten tussen burgers onderling Publiekrecht; regelt de verhouding tussen burgers en overheid Strafrecht; hierin is vastgelegd welke feiten strafbaar zijn Je herkent de voor de gezondheidzorg belangrijke kernbegrippen van het burgerlijk recht Persoonlijkheidsrecht: zoals recht op naam. o Relevant voor patiëntenrechten i.v.m vertegenwoordiging van patiënt (minderjarig, curatele, mentorschap, onderbewindstelling) Familierecht: recht op ouderlijk gezag Erfrecht Recht inzake rechtspersonen (BV, NV, stichting, vereniging). Rechtspersonen hebben statuten, dat zijn een soort wetten voor die rechtspersonen. Zakelijke rechten: eigendomsrecht (niet relevant) Verbintenissenrecht (overeenkomsten) Bijzondere overeenkomsten: huur, gbo, consumentenkoop, WGBO Bijzondere samenwerkingscontracten. Je herkent op een basisniveau het overeenkomstenrecht en de verbintenissen uit de wet binnen de stelsel ontwikkeling van de zorgverzekering Resultaatverbintenis= de aanbieder heeft een resultaat beloofd, maar dat is niet bereikt. Schuldverbintenis= het resultaat wordt niet gegarandeerd, alleen op basis van inspanning. Werken als goed hulpverlener. Overeenkomst= bijzonder type rechtshandeling. Komt tot stand door een aanbod en de aanvaring.Toelatingsovereenkomst= gaat over artsen die werken in maatschapsverband, vrij gevestigde artsen. Overeenkomsten tussen ziekenhuis en artsen. Medewerkers- of zorgovereenkomst= overeenkomst tussen zorgverzekeraar en zorgaanbieder. Bijvoorbeeld over de kwaliteit die geleverd wordt. Zorgverzekeringswet beheert deze relatie. Verzekeringsovereenkomst= zorgverzekeraar met particulier. Acceptatieplicht en basispakket die geregeld staat in de zorgverzekeringswet. Maatschap is geen rechtspersoon, artsen zijn dus individueel aansprakelijk. Vrij gevestigde artsen zijn niet beschermd door hun werkgever zelf aansprakelijkheidsverzekering afsluiten. Draagmoederschap= niet juridisch afdwingbaar. Je kunt de rechten (en plichten) van zorgverzekerden in Nederland illustreren. Studenten kunnen de centrale actoren in de Nederlandse gezondheidszorg zijn op nationaal niveau benoemen/ Studenten kunnen van deze centrale actoren uitleggen wat de belangrijkste taken en verantwoordelijkheden zijn. Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 Autoriteit consument en markt (ACM) ziet toe op eerlijke concurrentie Nederlandse bank (DNB) zie erop toe dat zorgverzekeraars genoeg geld in kas hebben om aan hun verplichtingen te voldoen (solvabel genoeg) Inspectie gezondheidszorg en jeugd (IGJ) ziet toe op de kwaliteit van de gezondheidszorg De Nederlandse zorgautoriteit (NZA) heeft breed takenpakket, in de curatieve zorg letten ze erop dat iedereen de regels van de zorgverzekeringswet naleeft. Zorginstituut Nederland (ZIN) geeft advies aan de minister over welk pakket voor het basispakket gekozen moet worden. Ministerie van VWS Studenten kunnen uitleggen hoe deze centrale actoren met elkaar verbonden zijn. de rolverdeling tussen burgers, zorgverleners, zorginkopers (zorgkantoren, zorgverzekeraars en gemeenten), wetgever en toezichthouder in de sector langdurige zorg uitleggen; het stelsel van langdurige zorg typeren in internationaal perspectief; De Nederlandse zorg heeft in vergelijking met het buitenland veel meer ruimte binnen het zorgpakket. Veel meer zorg wordt gedekt dan in het buitenland. Gebruik van de formele zorg in instellingen (intramuraal) en relatief weinig informele zorg buiten instellingen. Dit zorgt er wel voor dat de kosten van de langdurige zorg relatief hoger zijn in vergelijking met het buitenland. de prikkels voor doelmatigheid en kwaliteitsverbetering in het stelsel van langdurige zorg uitleggen en analyseren; de houdbaarheid van het stelsel van langdurige zorg analyseren; de historische ontwikkeling van het stelsel van de langdurige zorg beschrijven en interpreteren; er was eerst de AWBZ tot 2014, maar dat is daarna verandert in de wlz omdat: zorgaanspraak te globaal was omschreven Er te weinig prikkels voor indicatiestelling waren Te weinig prikkels voor doelmatigheid waren (geen financieel risico op zorgkantoren en er was maar 1 zorgkantoor per regio, dus geen keuze mogelijkheid) Vergoeding wooncomponent bevorderd opname in instellingen De doelstelling en inhoud van de hervorming van de langdurige zorg uitleggen en interpreteren; met de systematiek van de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015) werken; ja de inhoud van de Wlz, en Wmo 2015 op hoofdlijnen weergeven. Modellen van agendavorming uitleggen en illustreren aan de hand van een voorbeeld uit de gezondheidszorg. De Wlz gaat iver de langdurige zorg in Nederland. Wanneer heeft iemand daar recht op? Waar heeft iemand dan recht op? Wat wordt ervan vergoed en hoeveel moet je zelf meebetalen? Wat zijn de eisen die worden gesteld voordat iemand in aanmerking komt voor die wet. Wmo is als iemand een extra maatwerkvoorziening nodig heeft zoals een traplift. In de wet staat wanneer iemand daar in aanmerking voor komt en waar diegene dan precies recht op heeft, wat er wordt vergoed en wat er ook nog eventueel als eigen bijdrage geleverd moet worden. 1. Kloofmodel ernst van het probleem staat centraal a. Afstand tussen wens en werkelijkheid 2. Barrièremodel Verklaart waarom sommige problemen te laat worden aangepakt. Een probleem doet zich voor maar moet een aantal barrières overwinnen. Het probleem kan daardoor ook sneuvelen. Men moet zich bewust zijn van het probleem en het moet omgezet Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 worden naar eisen. Plaatsing op de publieke agenda plaatsing op beleidsagenda plaatsing op besluitvorming agenda plaatsing op uitvoeringsagenda. 3. Het relatieve aandacht model aandacht voor een probleem kan verslappen, omdat andere problemen zich aanbieden. 4. Het verbroken evenwichtsmodel er zijn te veel problemen om door één beleidsactor in de gaten te houden. Op welke beleidsagenda komt het probleem op de agenda? 5. Het stromenmodel (kingdon) onverwachte gebeurtenissen waarin de 3 stromen bij elkaar komen a. Problemen ● Beschikbare oplossingen ● Politieke gebeurtenissen De toegevoegde waarde én de kritiek op theoretische modellen uitleggen. Modellen kunnen ervoor zorgen dat er een bepaald onderdeel goed uitgelegd kan worden. Waarom is iets zo en waarom werkt dat op die manier, wat is het idee daarachter? Maar modellen kunnen maar 1 onderdeel uitleggen de rest van het probleem gaat meer naar de achtergrond en wordt niet verder toegelicht door dat ene model. Beleidsinstrumenten benoemen, uitleggen en toepassen op de Nederlandse gezondheidszorg. Uitleggen wat het belang is van beleidsevaluatie en verschillende vormen van beleidsevaluatie kunnen benoemen. Waarom beleidsevaluatie? Beoordelen van kosten, bate (en effecten) van beleid Beleid en uitvoering liggen soms ver uit elkaar Leren van de praktijk -> verbeteren Afleggen van verantwoording aan verschillende publiek Beoordelen van beleid en beleidsmakers: 'afrekenen’ Afweging of beleid moet worden voortgezet Typen beleidsevaluatie Tijd o Ex ante (vooraf) o Ex durante (tijdens) o Ex post (na) Naar inhoud, effecten en proces Naar doelstellingen Formatief, op verbetering gericht summatief Uitleggen wat met beleidsaccumulatie wordt bedoeld. de rolverdeling tussen burgers, zorgverleners, zorginkopers (zorgkantoren, zorgverzekeraars en gemeenten), wetgever en toezichthouder in de sector langdurige zorg uitleggen; Burgers maken gebruik van langdurige zorg als ze bijvoorbeeld geboren worden met een beperkende handicap of in een verzorgingstehuis terecht komen. Zorgverleners krijgen dan te maken met patiënten. Zorginkopers gaan contracten aan met zorgaanbieders over langdurige zorg bijvoorbeeld over wooncomponenten. Er zitten bepaalde regels aan langdurige zorg vast. Je hebt bijvoorbeeld de Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 wmo, wil je aanspraak maken op de wmo dan moet je naar de gemeente toe en die geeft goedkeuring daarvoor. De wet langdurige zorg geld voor iedereen en daar kan iedereen aanspraak op maken. De Nederlandse zorgautoriteit houdt toezicht op de langdurige zorg. Ze checken of elke regio wel voldoende kwaliteit en zorg biedt aan mensen die daar recht op hebben. Het stelsel van langdurige zorg typeren in internationaal perspectief; Vergrijzing is in Nederland minder vanuit andere landen gezien. De kwaliteit, toegankelijkheid en houdbaarheid van de langdurige zorg is in Nederland beter geregeld. De prikkels voor doelmatigheid en kwaliteitsverbetering in het stelsel van langdurige zorg uitleggen en analyseren; Financiële prikkels zijn goede doelmatigheidsprikkels in de zorg. Als de verzekeraar niet doelmatige zorg in koopt zal dat op lange termijn dus geen patiënten helpen, waardoor ze niet voldoen aan hun zorgplicht. En om dan nog extra zorg in te kopen kost ook weer meer geld. De houdbaarheid van het stelsel van langdurige zorg analyseren; De historische ontwikkeling van het stelsel van de langdurige zorg beschrijven en interpreteren; De doelstelling en inhoud van de hervorming van de langdurige zorg uitleggen en interpreteren. Je kunt het verschil demonstreren tussen de verschillende in Nederland geldende rechtsgebieden; Civielrecht= voor burgers onderling Strafrecht= voor strafbare feit Bestuursrecht= tussen de overheid en burgers Je kunt uitleggen waar bestuursrecht over gaat; Bestuursrecht gaat over besluiten die de overheid heeft gemaakt zoals subsidies of bepaalde vergunningen. Als je wil aanvechten waarom je geen parkeervergunning krijgt dan valt dat onder het bestuursrecht Je hebt inzicht in de algemene beginselen inzake overheidshandelen. Ja Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 De ontwikkeling van de organisatie en financiering van de curatieve zorg aan de hand van belangrijke historische gebeurtenissen beschrijven; o Waar komen we vandaan? (huisartsenzorg) Tot 2006: twee tegengestelde systemen. Inschrijftarief (capitation) voor ziekenfondsverzekerden, vast bedrag per periode. Consulttarief voor particulier verzekerden Vanaf 2006: 1 gemengd bekostigingssysteem, inschrijftarief + consulttarief Vanaf 2010: keten DBC, niet alleen huisartsenzorg. Zorgaanbieders als groep betalen. Integrale bekostiging chronische zorg. o Waar komen we vandaan? (ziekenhuiszorg) 1983-1995: tegengestelde volumeprikkels. Strikte budgettering ziekenhuizen free-for-service vrijgevestigde specialisten 1995 lumpsums voor specialisten. Geen volumeprikkel voor ziekenhuizen en specialisten 2001: open-einde financiering. Als je het budget overschrijdt krijg je alsnog een vergoeding. Alleen de zorgkosten werden te hoog 2005: DBC-systematiek. Met A-segment (budgettering is leidend). B-segment (vrije segment). 2008: lumpsums zijn afgeschaft. Vrijgevestigde specialisten kregen rechtstreeks honorarium deel van de DBC. De specialisten in loondienst werden betaald door vergoedingen die het ziekenhuis ontving o Waar staan we nu? (huisartsenzorg) 3 segmentenmodel o Waar staan we nu? (Ziekenhuiszorg) 2012: B-segment naar 70% van ziekenhuisomzet en Budgettering A-segment afgeschaft en maximum tarieven. 2015: invoering integrale tarieven, alle kosten van behandelingen worden zelf verdeeld. Specialisten worden niet meer apart gefactureerd. 2018: BHa Overheidsfalen in de zorg en de gevolgen hiervan voor de kwaliteit, toegankelijkheid en doelmatigheid van zorg gedurende de historische ontwikkeling van het Nederlandse zorgstelsel beschrijven; Omdat de overheid eerst zich totaal niet bemoeide met de gezondheidszorg, was het voor mensen met weinig geld moeilijk om zorg te verkrijgen. Er waren eerst nog geen algemene verzekeringen. Alleen particuliere verzekeringen. Langzaam door de jaren heen veranderde dat en kwamen er ook verzekeringen voor mensen die geen particuliere verzekering konden betalen, maar de zorg die daar onder viel was nog minimaal. Dit komt ook omdat de zorg zo duur was en er nog geen duidelijk financieringssysteem voor was. Voor de huisarts betaalde je per maand namelijk gewoon een bedrag, maar dat was apart van de zorgverzekering die je had. Pas in 1987 kwam via het idee van Commissie Dekker dat iedereen recht had op de dezelfde zorg en dat er een basispakket moest komen. In 2006 is pas de zorgverzekeringswet ingesteld hoe die nu nog steeds is, waarin iedereen verplicht is verzekerd te zijn. Door de jaren heen is er steeds meer sprake van solidariteit, doordat langzamerhand steeds meer mensen voor elkaar gingen betalen door middel van premies. Al helemaal nadat de risicoverevening in het spel kwam en ‘adverse selection’ af werd geschaft. De dynamische ontwikkeling van overheidsbeleid ten aanzien van de gezondheidszorg uitleggen; Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 De concepten 'padafhankelijkheid' en 'institutional logic' op een verandering in een zorgsysteem toepassen. Uitleggen wat wordt bedoeld met wicked problems en dit illustreren aan de hand van een voorbeeld uit de gezondheidszorg. Wicked problems zijn problemen waar eigenlijk geen oplossing voor is, omdat het probleem eigen te gecompliceerd is. je moet dus oplossingen zoeken die het probleem minder erg maken, maar het zal nooit volledig opgelost zijn, omdat het niet voor iedereen perfect kan zijn. Een probleem zijn de kosten in de gezondheidszorg. De zorg wordt door inflatie en innovatie steeds duurder, dus moeten de lonen in de zorg omhoog, maar dan wordt de premie ook steeds hoger. Zo blijft dit rondgaan in een vicieuze cirkel, want uiteindelijk moeten de lonen weer omhoog om de hogere premies te betalen. Uitleggen wat wordt bedoeld met netwerk governance, en wat de rol van de overheid is in netwerk governance. Governance= partijen die bij elkaar komen om met elkaar over een probleem te denken en oplossingen te verzinnen. Omdat ze een aandeel/ bepaald belang hebben bij het probleem. Netwerk governance= We definiëren governance-netwerken als sets van autonoom en toch onderling afhankelijk acteurs (individuen, groepen, organisaties) die zich hebben ontwikkeld duurzame relaties in het bestuur specifieke publieke problemen of beleid programma's.” Uitleggen wat onderlinge afhankelijkheden zijn binnen netwerk governance en hoe hiermee wordt omgegaan. Onderlinge afhankelijkheden houdt in dat het allemaal verschillende partijen zijn die samen een doel hebben, maar buiten dat doel verschillende taken hebben en verschillende ideeën en expertises. Samen kunnen ze dan bij dat doel komen, maar ze hebben verder niet iets met elkaar gemeen. De herkomst en ontwikkeling van we de verzorgingsstaat kunnen uitleggen en verklaren, alsmede de verschillen tussen typen van verzorgingsstaten (typologie van Esping-Andersen); Decommodificatie: mate waarin individuen of gezinnen een sociaal aanvaardbare levensstandaard kunnen realiseren onafhankelijk van deelname aan de markt (zonder te werken) Stratificatie: de manier waarop landen via de rechtenstructuur verschillen in de vormgeving van burgerschap. Postindustriële werkgelegenheid: ontwikkeling werkgelegenheid zonder de oude industrie Liberale verzorgingsstaat (Amerika) Doelgroep: Direct behoeftigen (het armste) Minimale voorzieningen, strikte toegangswaarden Sociale voorzieningen zijn heel beperkt, private voorzieningen ruim Alle bevolkingsgroepen hebben hoge arbeidsdeelname. Working poor banen aan het stapelen om een aanvaardbare levensstandaard te krijgen Postindustriële toegankelijkheid is hoog Corporatistische verzorgingsstaat (West-Europa) Sociale verzekeringsstelsel heel dominant. Bestaande stand en klassenverschillen Voorzieningen collectief Ambtenaren speciale positie Grote rol van katholieke kerken Lage arbeidsparticipatie vrouwen Sociaal democratische verzorgingsstaat (Scandinavische landen) Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 Hoog niveau sociale bescherming van alle bewoners Minder werkgerelateerd Verplichte collectieve en loongerelateerde uitkeringen Samengaan welfare en werk: hoge arbeidsparticipatie Niveau collectieve verzekeringen is hoog Postindustriële werkgelegenheid: met name bij overheidsinstellingen Uitleggen wat met institutionele theorie en daarbij behorende centrale concepten zoals padafhankelijkheid wordt bedoeld, en dit toepassen op een casus; Institutionele verandering Exogene schokken, er gebeurt iets wat zo ingrijpend is dat het leidt tot een paradigma verandering. Het gaat dan over samenwerking. Heel plotseling Performance crisis: veelvuldig beleidsfalen leidt tot verandering Institutional layering: nieuwe instituties ‘bovenop’ en ‘naast’ bestaande instituties geplaatst en gaan interfereren. Regulering van medisch specialisten Institutional work; doelbewust handelende actoren beïnvloeden instituties door deze te beschermen, te veranderen of door te vernietigen of zelfs nieuwe instituties te creëren. Met behulp van theoretische concepten uit de institutionele theorie de (bestuurlijke) hervormingen van de Nederlandse gezondheidszorg interpreteren en verklaren Drie fasen in de ontwikkeling van zorgstelsels uitleggen; Tot 1941 Vrije ziekenfondsen 1e fase: toegankelijkheid (tot 1970) 1941-1991 De klassieke ziekenfondsen Risicoloze uitvoerders ZFB/ZFW 2e fase: kostenbeheersing (met behoud van toegankelijkheid), (1970 tot 2000) o PROBLEEM: Verbrokkelde financieringsstructuur, problemen met verzekeringsstelsel, er ontbraken prikkels in de gezondheidszorg voor doelmatigheid 1991-2006 Stille revolutie in ziekenfondsland Zorgverzekeringswet De ontwikkeling van de organisatie en financiering van de curatieve zorg van het begin van de 20e eeuw tot nu aan de hand van belangrijke historische gebeurtenissen beschrijven; Beargumenteren hoe de hoogte van de vergoeding van niet-gecontracteerde zorg van invloed kan zijn op de kwaliteit, toegankelijkheid en doelmatigheid van zorg. Als de vergoeding van de niet-gecontracteerde zorg heel laag is, is er nagenoeg geen toegankelijkheid, omdat niemand die zorg bijna volledig zelf kan betalen. Als de vergoeding te hoog is gaat dat ten koste van de kwaliteit en de doelmatigheid, omdat het toch wel wordt betaald en voor gekozen uiteindelijk. Dan wordt het net zoals de standaard zorg. De kwaliteit gaat dan naar beneden, omdat niet voor dezelfde kwaliteit kan worden gegaan wat duurder is als dat het was, omdat de zorgkosten dan te hoog oplopen. Beargumenteren hoe de hoogte van de vergoeding van niet-gecontracteerde zorg van invloed kan zijn op de (on)gelijkheid in de gezondheidszorg. Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 Als de vergoeding heel hoog is, is er bijna geen ongelijkheid, omdat iedereen voor de nietgecontracteerde zorg kan kiezen. Als de vergoeding heel laag is, is de ongelijkheid in de zorg heel hoog, omdat alleen de rijkste mensen die zorg kunnen betalen. De verschillende waardenregimes die aan het debat rondom het hinderpaalcriterium ten grondslag liggen benoemen en uitleggen waarom het hier zowel om een technisch als een ideologisch debat gaat. Een standpunt onderbouwen met argumenten en verdedigen in een debat volgens de richtlijnen van debatteren. Ja Het kunnen definieren van maatwerk aan de hand van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) Begripsbepalingen artikel 1.1.1 Het benoemen van kansen en uitdagingen van maatwerk in gedecentraliseerd zorgbeleid. Het is voordelig dat de taken worden overgenomen door de gemeente, omdat het gebied zo kleiner wordt en er beter kan worden gekeken naar de persoon zelf dan dat die alleen door een systeem wordt gehaald. De uitdagingen zijn echter wel dat er maar een bepaald budget is en als dat budget op is dan kan de gemeente niet meer krijgen terwijl als het in de handen van de overheid ligt, de overheid kan bepalen wat het bedrag is. Je kunt uitleggen welke varianten van het procesrecht Nederlands kent; Bestuursprocesrecht, strafprocesrecht, burgerlijkprocesrecht Je kunt weergeven wat de invloed is van het procesrecht op de Nederlandse gezondheidszorg; Je kunt rechterlijke uitspraken op het terrein van de gezondheidszorg vinden; Ja Je kunt rechtelijke uitspraken op het terrein van de gezondheidszorg interpreteren. Ja Je kunt de namen van de verschillende geschilbeslechtende instanties die actief zijn op deelgebieden binnen het gezondheidsrecht reproduceren. Je kunt uitleggen wat mensenrechten zijn en welke soorten je hebt; Vrijheid; burgerlijk en politiek. Heeft te maken met Magna Carta en de verenigde naties ontstond de universele verklaring van de rechten van de mens Stemmen/religie/spraak/ eigendom. Negatieve rechten (hands-off rights). Gelijkheid; economisch, sociaal en culturele onderwijs/huisvesting/werkgelegenheid. Positieve rechten. Mensen moeten dit zelf laten gebeuren (hands-on rights). Broederschap; collectief milieu/ resources/ cultureel erfgoed/ zelfbeschikking Je kunt de organisatie, structuur en taken van de Raad van Europa reproduceren; Gedownload door Serra Sinem Yiri ([email protected]) lOMoARcPSD|30896871 Je kunt uitleggen wat de taak is van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens; Je kunt een uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens samenvatten; Je kunt bediscussiëren hoe de Nederlandse gezondheidszorg wordt beïnvloed door uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Die uitspraken zijn ook van toepassing voor het Nederlandse recht. Welke uitspraken daar zijn gedaan kan je gebruiken als je zelf een zaak wil aanspannen. Ook gaan wetten en uitspraken boven de die van Nederland.