MP Board Class 8 Sanskrit Vividh Prashnavali 2 PDF
Document Details
Uploaded by UserReplaceableEarth
MP Board
Tags
Summary
This document is a set of practice questions from the MP Board's Sanskrit textbook for Class 8. It includes questions on various topics, such as filling in the blanks and transforming sentences. Some questions relate to mythology and history.
Full Transcript
## विविधप्रश्नावलिः - 2 ### प्रश्नानाम् एकपदेन उत्तरं लिखत - 1. - क. भूमेः गुरुतरा का? **माता** - ख. आतुरस्य मित्रं किम् ? **भिषज्** - ग. वसन्तपञ्चमी कस्य आगमनं सूचयति? **वसन्तस्य** - घ. वसन्तोत्सवे कस्याः पूजनं भवति? **शारदा** - ङ चन्द्रशेखरस्य जन्म कस्मिन् ग्रामे अभवत्? **रामघट्टे** - च. चन्द्रश...
## विविधप्रश्नावलिः - 2 ### प्रश्नानाम् एकपदेन उत्तरं लिखत - 1. - क. भूमेः गुरुतरा का? **माता** - ख. आतुरस्य मित्रं किम् ? **भिषज्** - ग. वसन्तपञ्चमी कस्य आगमनं सूचयति? **वसन्तस्य** - घ. वसन्तोत्सवे कस्याः पूजनं भवति? **शारदा** - ङ चन्द्रशेखरस्य जन्म कस्मिन् ग्रामे अभवत्? **रामघट्टे** - च. चन्द्रशेखरः कां भाषाम् अधीतवान्? **संस्कृताम्** - छ. अस्तसमये सूर्यस्य वर्णः कः भवति? **ताम्रः** - ज. नरत्वं दुर्लभं कुत्र? **सम्पत्तौ** - झ. जयन्तः सीताचरणे किं कृतवान्? **सहयोगं** - ञ. चित्रकूटे जलप्रपातस्य किं नाम? **जलप्रपातः** - ट. पुष्पस्रजं कण्ठे कः समर्पयति? **जयन्तः** - ठ. अहिल्यायाः व्यक्तित्वं कथं वर्तते? **धार्मिकः** - ड. माहिष्मती कस्य राजधानी आसीत्? **सहस्त्रार्जुनस्य** ### प्रश्नानाम् एकवाक्येन उत्तरं लिखत - 2. - क. युधिष्ठिरस्य मातुः नाम किम्? **कुन्ती** - ख. प्रसन्नोभूत्वा यक्षः किम् अकरोत्? **दानं दत्तवान्** - ग. ऋतुराजवसन्तस्य आगमनसूचना कदा भवति ? **श्रीपञ्चम्यां** - घ. तमिलनाडुराज्ये जनाः शारदां कथम् अर्चयन्ति? **नृत्य गीतैः** - ङ. स्वाधीनतान्दोलने के के चन्द्रशेखरस्य सहायकाः अभवन् ? **अहिल्याबाई, तिलक** - च. चन्द्रशेखरः कथं वीरगतिं प्राप्नोत्? **युद्धे** - छ. वृक्षाणां स्वभावः कीदृशः? **उपकारकः** - ज. न्याय्यात्पथः पदमपि के न विचलन्ति? **धीराः** - झ. हनुमान्धारा इति नाम कथं प्रसिद्धम् ? **नदी** - ञ. निर्झराः कीदृशाः वर्तन्ते? **मनमोहकाः** - ट. धर्मराज्यसंस्थापनार्थं श्रीरामदासेन का आशीः प्रदत्ता? **परम सहायकः** - ठ. शिवराजस्य गुरुः कः आसीत्? **ब्रह्मानन्द** - ड. अहिल्याबाई कीदृशी महिला आसीत्? **धार्मिक, सदाचारी** -ढ. अहिल्याबाई कदा जन्म अलभत? **१७२५** ### रेखाङ्कितपदम् आधृत्य प्रश्ननिर्माणं कुरुत — 3. - क. उदयास्तसमये रविः **ताम्रवर्णः** भवति । **उदयास्तसमये रविः कः भवति?** - ख. वृक्षाः अन्येभ्यः **छायां** कुर्वन्ति। **वृक्षाः किं कुर्वन्ति?** - ग. न्याय्यात्पथः पदं न **प्रविचलन्ति** धीराः । **धीराः किं न कुर्वन्ति?** - घ. **वर्जयेत्** तादृशं मित्रम् । **तादृशं मित्रं किं करणीयम्?** - ङ. विविधैः पुष्पैः **ऋतुराजस्य** स्वागतं भवति। **कस्य स्वागतं भवति ?** - च. पुस्तकानाम् अपि **पूजनं** भवति । **किम् भवति?** - छ. शारदाम् **अर्चयन्ति** । **कः अर्चयन्ति?** - ज. रामघट्टः मन्दाकिन्याः **तटे** अस्ति। **रामघट्टः कुत्र अस्ति?** - झ. सः **प्रातः** विद्यालयं गच्छति। **सः कदा विद्यालयं गच्छति?** - ञ. एषः **मम** अग्रजः अस्ति। **कः अग्रजः अस्ति?** - ट. चित्रकूटं **सतना** मण्डले अस्ति। **चित्रकूटं कुत्र अस्ति?** - ठ. राज्ञा **महिष्मता** निर्मिता माहिष्मती । **महिष्मती कः निर्मिता?** - ड. रघुवंशे **माहिष्मतीवर्णनम्** अस्ति। **रघुवंशे किम् अस्ति?** ### कोष्ठकात् उचितानि पदानि चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत - 4. - क. माता **भूमेः** गुरुतरा अस्त । - ख. भिषज् **आतुरस्य** भिषमित्रं भवति। - ग. वसन्तपञ्चमी **श्रीपञ्चम्या** नाम्ना अपि ज्ञायते । - घ. चन्द्रशेखरस्य पितुः नाम **सीतारामः** आसीत् । - ङ. चित्रकूटे रामचन्द्रः **चतुर्दशवर्षाणि** यावत् निवासं कृतवान् । - च. भवान् कुतः **आगच्छति** ? - छ. राजवाड़ास्थानं **प्रेक्षणीयम्** वर्तते । ### अधोनिर्दिष्टैः अव्ययैः वाक्यानि रचयत - 5. - **कदा** सः विद्यालयं गच्छति? - **च** अहं तत्र गच्छामि। - **तत्र** तत्र मित्रम् अस्ति। - **विना** वृक्षः भूमिः नास्ति। - **अत्र** मम पुस्तकं अस्ति। - **अद्य** सः गृहं गच्छति । - **तु** अहं गृहं नाति। ### नामोल्लेखपूर्वकं सन्धिं कुरुत - 6. | सन्धिविच्छेदः | सन्धिशब्दः | सन्धिनाम | |---|---|---| | शक्तिः + तत्र | शक्तित्र | | षट्+ एते | षड्एते | | अत्र + एव | ATRE| | किम् + अर्थम् | किमर्थम् | | कालात् + एव | कालात् | | अहः + निशम् | अहनिशम् | | खादन् + अपि | खादन् | ### लकार परिवर्तनं कुरुत - 7. | लट् | लोट् | |---|---| | रक्षति | रक्षाणि | | रक्षाणि | रक्षाम | | गच्छसि | गच्छाम | | गच्छाम | गच्छाम | पिबन्तु | पिबत | | पिबत | पिबत | | शृणुथः | --- | | याचतः | --- | | स्मराम | --- | | पचन्ति | --- | ### उचितं मेलयत - 8. | (अ) | (ब) | |---|---| | मरिष्यतः मित्रम् | सर्वाः | | गृहे मित्रम् | दानम् | | मञ्जरीं परितः | भ्रमराः दृश्यन्ते | | चन्द्रशेखरेण अधीतम् | संस्कृतम् | | सर्वाः | वेत्रप्रहारैः | | चन्द्रशेखरः मूर्च्छितः | विद्याः | | शङ्कर-મંદનમિશ્રयोः शास्त्रचर्चा | --- | | इन्दौरनगरे | राजवाड़ा | | --- | महेश्वरस्थाने | ### पूर्ति कुरुत - 9. - क. उद्यमं **धैर्यं, पराक्रमः। वर्तन्ते, सहायकः ॥** - ख. उदये **ताम्रः, तथा। सम्पत्तौ च**, ### अधोलिखितगद्यांशं पठित्वा उत्तराणि लिखत - 10. - क. प्राचीनकाले वसन्तपञ्चम्यां जनाः **सरस्वतीं** पूजयन्ति स्म । - ख. अधुना जनाः वसन्तपञ्चम्यां देशे **शारदां** पूजयन्ति। - ग. वसन्तोत्सवः **सांस्कृतिकः** उत्सवः अस्ति। - घ. कस्मात् कालात् वसन्तपञ्चम्यां सरस्वती उपासना भवति? **वैदिककालात्** (अथवा) - अङ्केशः पुनः पुनः स्मरतु। प्राचीनकालतः अवन्तिकानाम्ना प्रसिद्धा उज्जयिनी, माहिष्मतीनाम्ना प्रशस्तः महेश्वरश्चेति स्थानद्वयं मालवक्षेत्रे अन्तर्भवति। - अञ्जना राज्ञा महिष्मता निर्मिता माहिष्मती महेश्वरनगरमेव अस्ति। अनूपदेशस्य राज्ञः सहस्त्रार्जुनस्य राजधानी अपि आसीत्। - क. उज्जयिन्याः अपरं नाम किम्? **अवन्तिका** - ख. महेश्वरस्य अपरं नाम किम्? **माहिष्मती** - ग. सहस्रार्जुनः कस्य देशस्य नृपः आसीत्? **अनूपदेशस्य** - घ. सहस्रार्जुनस्य राजधानी कस्मिन् नगरे आसीत्? **महेश्वरनगरे** ### अधोलिखितं पद्यं पठित्वा उत्तराणि लिखत - 11. - क. उदये सवितुः वर्णः कः भवति? **ताम्रः** - ख. अस्तङ्गते सवितुः कः वर्णः भवति? **ताम्रः** - ग. सम्पत्तौ विपत्तौ च केषाम् एकरूपता? **महताम्** - घ. उदये इति पदे का विभक्तिः अस्ति? **षष्ठी** (अथवा) - क. भूमेः गुरुतरा का? **माता** - ख. पिता कस्मात् उच्चतरः? **खात्** - ग. वातात् शीघ्रतरं किम्? **मनः** - घ. तृणात् बहुतरी का?. **चिन्ता** ### उचितविकल्पं चित्वा लिखत - 12. - क. वसन्तपञ्चमी पर्व भवति. **चैत्रमासे** - ख. चन्द्रशेखरस्य जन्म अभवत्. **मईमासे** - ग. सम्पतौ च विपत्तौ च महतां भवति. **एकरूपता** - घ. 'सत् + आचारः' अस्ति. **व्यञ्जनसन्धिः** - ङ. विद्यालयः अस्ति । **तत्पुरुषसमासः** - च. अहिल्याबाई इत्यस्य पत्युः नाम आसीत्. **मल्हाररावः**