Metodologia-1 PDF

Logiczne podstawy metodologii Z czym wiąże się problem definicji w badaniu naukowym? Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. spójność systemu terminologii/pojęć b. określenie przedmiotu c. ścisłość d. pomiar e. zgodność paradygmatyczna f. komunikacja / publikacja Czego dotyczy problem operacj...

Logiczne podstawy metodologii Z czym wiąże się problem definicji w badaniu naukowym? Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. spójność systemu terminologii/pojęć b. określenie przedmiotu c. ścisłość d. pomiar e. zgodność paradygmatyczna f. komunikacja / publikacja Czego dotyczy problem operacjonalizacji w badaniu naukowym? Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. komunikacja / publikacja b. spójność systemu terminologii / pojęć c. pomiar d. ścisłość e. określenie przedmiotu f. zgodność paradygmatyczna Co opisują zdania naukowe metodologicznie poprawne i prawdziwe logicznie? Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. funkcje podmiotu lub orzecznika b. zbiór wszystkich desygnatów c. relacje między prawami empirycznymi a teoriami naukowymi d. relacje między zdaniami a sądami e. relacje między przedmiotami a pojęciami Jaka nauka bada logiczne podstawy wyrażeń? Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. aksjomatyka – teoria znaków (w tym podstawowych) b. hermeneutyka – teoria znaczeń (w tym interpretacji) c. semiotyka – teoria znaków (w tym językowych) d. stygmatyka – teoria znaków (w tym niewerbalnych) e. aksjologia – teoria znaczeń (w tym wartości) Czym jest znak (w sensie semantycznym)? Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. funkcja podmiotu lub orzecznika b. obiekt dostarczający informacji o innych przedmiotach c. spostrzegany zmysłowo substrat materialny d. symbol użyteczny tylko dla określonej grupy odbiorców e. relacja między prawem empirycznym a teorią naukową Jakie działy zawiera semiotyka? Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. hermeneutyka – zajmuje się relacjami znaczeń (w tym interpretacji) z nadawcami i odbiorcami b. semantyka zajmuje się relacjami między wyrażeniami a rzeczywistością do której się one odnoszą c. pragmatyka zajmuje się relacjami między wyrażeniami a ich użytkownikami, tj. nadawcami i odbiorcami wyrażeń d. aksjologia – zajmuje się relacjami znaczeń (w tym wartości) z rzeczywistością do której się one odnoszą e. syntaktyka – zajmuje się relacjami zachodzącymi między wyrażeniami f. aksjomatyka – zajmuje się relacjami znaków (w tym podstawowych) z teoriami g. stygmatyka – zajmuje się relacjami znaków (w tym niewerbalnych) z innymi znakami Czym zajmuje się syntaktyka? Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. relacjami zachodzącymi między wyrażeniami b. relacjami między wyrażeniami a rzeczywistością do której się one odnoszą c. relacjami między wyrażeniami a ich użytkownikami, tj. nadawcami i odbiorcami wyrażeń Czym zajmuje się semantyka? Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. relacjami między wyrażeniami a rzeczywistością do której się one odnoszą b. relacjami zachodzącymi między wyrażeniami c. relacjami między wyrażeniami a ich użytkownikami, tj. nadawcami i odbiorcami wyrażeń Jakie są kategorie syntaktyczne wyrażeń? Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. denotacje b. funktory c. założenia d. nazwy e. zdania f. desygnaty Co to jest nazwa w sensie syntaktycznym? Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. zakres, czyli zbiór wszystkich desygnatów b. wyrażenie które pełni funkcję oznaczania swoich desygnatów c. wyrażenie, które może pełnić w zdaniu funkcję podmiotu lub orzecznika d. przedmiot o którym można orzec zgodnie z prawdą, np. mówiąc „to jest koń” Które elementy zdania „Bona była królową Polski i żoną Zygmunta Starego” są nazwami w sensie syntaktycznym? Pytanie 11Wybierz wszystkie poprawne: a. Bona b. była c. królową d. Polski e. i f. żoną g. Zygmunta h. Starego Co to jest desygnat? Pytanie 12Wybierz wszystkie poprawne: a. przedmiot o którym można orzec nazwę zgodnie z prawdą, np. mówiąc „to jest koń” b. wyrażenie które pełni funkcję oznaczania swoich desygnatów c. zakres nazwy, czyli zbiór wszystkich przedmiotów o którym można orzec nazwę zgodnie z prawdą d. wyrażenie, które może pełnić w zdaniu funkcję podmiotu lub orzecznika Co to jest denotacja? Pytanie 13Wybierz wszystkie poprawne: a. wyrażenie, które może pełnić w zdaniu funkcję podmiotu lub orzecznika b. przedmiot o którym można orzec nazwę zgodnie z prawdą, np. mówiąc „to jest koń” c. zakres nazwy, czyli zbiór wszystkich przedmiotów o którym można orzec nazwę zgodnie z prawdą d. wyrażenie które pełni funkcję oznaczania swoich desygnatów Kiedy nazwa jest ostra? Pytanie 14Wybierz wszystkie poprawne: a. gdy pełni w zdaniu funkcję podmiotu lub orzecznika b. kiedy zachodzi relacjami między nazwą a rzeczywistością do której się odnosi c. kiedy o każdym przedmiocie da się orzec czy stanowi jej desygnat czy też nie Która z poniższych nazw jest ostra? Pytanie 15Wybierz wszystkie poprawne: a. postawa rodzicielska b. student c. kobieta d. neurotyk e. odruch bezwarunkowy f. miłość g. koń Co to jest funktor semantyczny? Pytanie 16Wybierz wszystkie poprawne: a. wyrażenie, które może pełnić w zdaniu funkcję podmiotu lub orzecznika b. wyrażenie które pełni funkcję oznaczania swoich desygnatów c. zakres nazwy, czyli zbiór wszystkich przedmiotów o którym można orzec nazwę zgodnie z prawdą d. wyrażenie które razem z innymi wyrażeniami (tzw. argumentami) tworzy wyrażenia bardziej złożone e. przedmiot o którym można orzec nazwę zgodnie z prawdą, np. mówiąc „to jest koń” Jakie są główne rodzaje funktorów? Pytanie 17Wybierz wszystkie poprawne: a. funktor zdaniotwórczy od jednego argumentu nazwowego, np. „płynie” (czas) b. funktor nazwotwórczy od jednego argumentu nazwowego, np. „wesoły” (Romek) c. funktor dedukcyjny wyrażający logiczną zależność od wcześniej przyjętych twierdzeń d. funktor empiryczny od stwierdzenia zgodności z sytuacją rzeczywistą e. funktor zdaniotwórczy od dwóch argumentów zdaniowych, np. „i” f. funktor aksjomatyczny od twierdzeń uznawanych za bezwarunkowo prawdziwe Co to jest zdanie w rozumieniu logiki? Pytanie 18Wybierz wszystkie poprawne: a. zakres, czyli zbiór wszystkich desygnatów b. idea, myśl, za pomocą której umysł ujmuje rzeczy c. wyrażenie, któremu przysługuje wartość logiczna d. wyrażenie, które coś stwierdza (zdanie kategoryczne) e. przedmiot o którym można orzec zgodnie z prawdą Jakie grupy reguł umożliwiają weryfikację sensowności zdania? Pytanie 19Wybierz wszystkie poprawne: a. empiryczne - stwierdzenie zgodności z sytuacją empiryczną b. zdaniotwórcze - weryfikacja relacji dwóch argumentów zdaniowych c. dedukcyjne - logiczna zależność od wcześniej przyjętych twierdzeń d. nazwotwórcze - stwierdzenie poprawności argumentu nazwowego e. aksjomatyczne - niektóre twierdzenia uznaje się za bezwarunkowo prawdziwe Jakie zdania w sensie językowym nie są zdaniami w sensie logicznym? Pytanie 20Wybierz wszystkie poprawne: a. pytania b. dyrektywy c. denotacje d. oceny e. założenia f. desygnaty Terminy pojęcia znaczenia Czym jest „termin” naukowy? Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. relacja między wyrażeniami a rzeczywistością do której się one odnoszą b. wyraz, nazwa lub wyrażenie o specjalnym znaczeniu ustalonym konwencjonalnie c. relacja zachodząca między wyrażeniami d. relacja między wyrażeniami a ich użytkownikami, tj. nadawcami i odbiorcami wyrażeń Co to jest „pojęcie” naukowe? Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. wyrażenie które razem z innymi wyrażeniami (tzw. argumentami) tworzy wyrażenia bardziej złożone b. idea, myśl, za pomocą której umysł ujmuje rzeczy c. logiczna zależność od wcześniej przyjętych twierdzeń d. stwierdzenie zgodności z sytuacją empiryczną Czym jest „znaczenie” w rozumieniu naukowym? Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. logiczna zależność od wcześniej przyjętych twierdzeń b. idea, myśl, za pomocą której umysł ujmuje rzeczy c. szczególna relacja pomiędzy znakiem a oznaczaną rzeczą d. wyrażenie które razem z innymi wyrażeniami (tzw. argumentami) tworzy wyrażenia bardziej złożone Określ, jakie są własności „nadznaczenia” w nauce? Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. nie jest w pełni zwrotne b. jest pojęciem nieobserwowalnym c. definiens nadznaczenia nie musi być równoważny definiendum d. ma formę okresu warunkowego (implikacji) „jeśli A to B” e. jest inferowane na podstawie obserwowalnych faktów f. treść nadznaczenia zawiera, obok pojęć obserwacyjnych, także inne, dodatkowe elementy Jaka jest rola „nadznaczeń” w nauce? Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. pozwalają na rozwój nauki b. zapewniają spójność systemu terminologii / pojęć c. tworzą możliwość pomiaru d. są warunkiem zgodności paradygmatycznej e. pozwalają generować hipotezy mówiące o zjawiskach innych niż dotąd zaobserwowane f. czynią teorię płodną Jakie terminy występują w psychologii? Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. pojęcia aksjomatyczne, oznaczające jednoznaczną pewność właściwości psychologicznych b. pojęcia denotacyjne, opisujące zbiór desygnatów psychologicznych c. pojęcia obserwacyjne, opisujące policzalne lub mierzalne własności obiektu d. pojęcia dyspozycyjne, opisujące skłonność obiektu do zachowania się w określony sposób w pewnych warunkach e. pojęcia teoretyczne, oznaczające inferowane zjawiska ukryte o mniej lub bardziej złożonej strukturze Do jakiej grupy pojęć psychologicznych należy zaliczyć termin „bladość skóry”? Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. pojęcia aksjomatyczne b. pojęcia teoretyczne c. pojęcia obserwacyjne d. pojęcia dyspozycyjne Do jakiej grupy pojęć psychologicznych należy zaliczyć termin „agresywność”? Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. pojęcia obserwacyjne b. pojęcia dyspozycyjne c. pojęcia aksjomatyczne d. pojęcia teoretyczne Do jakiej grupy pojęć psychologicznych należy zaliczyć termin „neurotyczność”? Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. pojęcia dyspozycyjne b. pojęcia teoretyczne c. pojęcia obserwacyjne d. pojęcia aksjomatyczne Definicje Jakie są elementy składowe definicji? Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. denotacja (zakres danej nazwy w definicji) b. założenie (aksjomat leżący u podstaw definicji) c. definiendum (termin definiowany) d. definiens (wyrażenie definiujace) e. spójnik logiczny (łącznik pomiędzy definiendum a definiensem) Co zawiera klasyczna definicja? Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. zbiór pojęć i teorii tworzących podstawy danej nauki b. pojęcia aksjomatyczne c. wskazuje warunek konieczny i zarazem wystarczający Jakie są właściwości dobrej definicji? Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. umożliwia wykonanie testu empirycznego b. efektywnie spełnia funkcje komunikacyjne c. zawiera zbiór pojęć i teorii tworzących podstawy danej nauki d. jest prawdziwa e. pozwala na budowę teorii f. jest użyteczna Jakie są właściwości definicji cząstkowych? Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. przekazują oceny b. nie są w pełni zwrotne c. są ujęte jako dyrektywy d. mają formę okresu warunkowego (implikacji) „jeśli A to B” e. zawierają pytania f. definiens nie musi być równoważny definiendum Teorie i prawa naukowe Czym jest teoria w naukach empirycznych? Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. założenie (aksjomat leżący u podstaw definicji) b. pojedyncze zdanie teoretyczne albo system powiązanych ze sobą zdań teoretycznych c. pojęcia denotacyjne, opisujące zbiór desygnatów d. idea, myśl, za pomocą której umysł ujmuje rzeczy Czym jest zdanie teoretyczne? Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. pojęcia denotacyjne, opisujące zbiór desygnatów b. zdanie opisujące wyniki obserwacji c. idea, myśl, za pomocą której umysł ujmuje rzeczy d. zdanie zawierające terminy teoretyczne, których desygnaty nie są bezpośrednio obserwowalne Jakie funkcje pełnią teorie naukowe? Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. funkcja deskryptywna (opis) - teoria dostarcza terminów do opisu rzeczywistości b. funkcja praktyczna (wskazywanie reguł działania) - teoria mówi jak postępować aby osiągnąć jakiś cel c. funkcja pragmatyczna (zastosowanie) - teoria wyjaśnia relacjami między wyrażeniami a ich użytkownikami d. funkcja aksjologiczna (wartościowanie) - teoria określa wartości elementów rzeczywistości do której się odnosi e. funkcja eksplanacyjna (wyjaśnianie) - określanie przyczyn wpływających na aktualny stan rzeczywistości f. funkcja konfirmacyjna (potwierdzenie) - określenie pewności faktów rejestrowanych w rzeczywistości g. funkcja predyktywna (przewidywanie) - określanie przyszłych stanów rzeczywistości Czym są prawa naukowe? Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. przedstawienia w sposób skrócony informacji z obszernych danych obserwacyjnych b. uogólnienie danych z użyciem terminów nieobserwacyjnych c. zdania skonstruowane w sposób wykraczający poza sam opis faktów d. idee, myśli, za pomocą których umysł ujmuje rzeczy e. połączenie opisu i wyjaśniania f. zbiory pojęć tworzących podstawy danej nauki g. zdania zawierające terminy teoretyczne, których desygnaty nie są bezpośrednio obserwowalne Jak klasyfikuje prawa naukowe Hempel? Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. faktualne – idealizacyjne b. aktualne – historyczne c. teoretyczne – empiryczne d. deterministyczne – probabilistyczne (statystyczne) e. jakościowe – ilościowe f. prawa następstwa – prawa współistnienia g. ścisłe – humanistyczne Co to jest paradygmat wg Kuhna? Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. idea, myśl, za pomocą których umysł ujmuje rzeczy b. połączenie opisu i wyjaśniania c. uogólnienie danych z użyciem terminów nieobserwacyjnych d. zbiór pojęć i teorii tworzących podstawy danej nauki Na czym polega zasada niesprzeczności paradygmatycznej? Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. weryfikacja i zestawianie hipotez może odbywać się tylko w obrębie danego paradygmatu b. nie wolno uogólniać danych z użyciem terminów nieobserwacyjnych c. nie wolno opisywać zdania zawierającego terminy teoretyczne innymi zdaniami teoretycznymi d. weryfikacja przyczyn może dotyczyć tylko aktualnego stanu rzeczywistości Jaka jest spójność paradygmatyczna psychologii jako dziedziny nauki? Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. bardzo wysoka b. przeciętna c. stosunkowo niska Powstawanie i rozwój nauki Jak powstają teorie naukowe wg modelu hipotetyczno-dedukcyjnego Karla Poppera? Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. zakłada się zestaw aksjomatów b. na podstawie obserwacji i uogólnienia (ale nie indukcji zupełnej) pierwotnych faktów buduje się hipotetyczne wyjaśnienie zjawiska c. na podstawie wyjaśnienia przewiduje się nowe fakty d. przeprowadza się badanie weryfikujące teorię aby sprawdzić, czy przewidywane fakty rzeczywiście zachodzą e. gdy zakładane fakty zachodzą, przyjmuje się proponowane wyjaśnienie f. jeżeli postulowane fakty nie zostaną zaobserwowane, proponowany model odrzuca się g. tworzy się model wyjaśniający paradygmatyczne przyczyny odrzucenia poprzedniego modelu Co stanowi cel postępowania naukowego w modelu hipotetyczno-dedukcyjnym? Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. uzasadnienie wyjaśnienia zjawisk b. podwyższenie spójności paradygmatycznej danej dziedziny nauki c. stworzenie zestawu aksjomatów d. zwiększenie zbioru pojęć i teorii tworzących podstawy danej nauki e. odkrycie wyjaśnienia zjawisk Jakie reguły postępowania naukowego stosujemy w celu dokonania odkrycia? Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. staramy się sformułować model niesprzeczny z faktami pierwotnymi b. staramy się o wysunięcie możliwie wielu hipotez, dotyczących kolejnych faktów c. krytycznie weryfikujemy każdą z hipotez dotyczących zaobserwowanych faktów d. dążymy do wykrycia możliwych wyjaśnień obserwowanych faktów Jakie reguły postępowania naukowego stosujemy w celu uzasadnienia odkrycia? Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. krytycznie weryfikujemy każdą z hipotez dotyczących zaobserwowanych faktów b. dążymy do wykrycia możliwych wyjaśnień obserwowanych faktów c. staramy się o wysunięcie możliwie wielu hipotez, dotyczących kolejnych faktów d. staramy się sformułować model niesprzeczny z faktami pierwotnymi Jakie są własności modelu hierarchicznego nauki? Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. błąd może pojawić się na etapie wyprowadzania z teorii szczegółowych hipotez b. teorię można uważać się za zadowalającą, gdy nie udało się sformułować lepszej hipotezy pomocnicze (dodatkowe założenia) pozwalają utrzymać niedoskonałe teorie c. wynik pojedynczego badania rzadko obala teorię programową d. nauka jest z natury kumulatywna i nie tworzy teorii e. rozwój nauki przebiega skokami (rewolucjami) f. negatywny wynik eksperymentu nie musi być efektem fałszywej teorii g. przyjmowane w badaniu dodatkowe założenia (np. dotyczące narzędzi badawczych czy strategii analizy danych) mogą być fałszywe, h. dobrze funkcjonująca spójna teoria wyjaśnia niemal wszystkie obserwowane fakty Jakie czynniki wpływają na rozwój nauki wg Kuhna? Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. dobrze funkcjonująca spójna teoria wyjaśnia niemal wszystkie obserwowane fakty b. nowa, prostsza teoria, niekiedy o mniejszym zasięgu, szybko ogarnia cały obszar wyjaśniany wcześniej przez starą teorię c. rozwój nauki przebiega skokami (rewolucjami) d. nauka jest z natury kumulatywna i nie tworzy teorii e. weryfikacja i zestawianie hipotez odbywa się tylko w obrębie danego paradygmatu f. pragmatyka wpływa na pogorszenie zakresu stosowalności teorii g. dla wyjaśnienia faktów niezgodnych z oczekiwaniami teoria jest obudowywana systemem hipotez pomocniczych h. teoria obudowywana systemem hipotez pomocniczych traci spójność Etapy postępowania badawczego Co powinien zawierać projekt badań naukowych? Pytanie 1 Wybierz wszystkie poprawne: a. wyniki badań b. aneks ze wzorami metod i narzędzi c. prawdopodobny budżet d. ramy teoretyczne badań, określenie i zdefiniowanie najważniejszych pojęć i terminów e. uzasadnienie potrzeby i znaczenia badań f. metody zbierania danych i doboru próby, wielkość próby g. problem badawczy, pytania badawcze i hipotezy, wskaźniki h. opis bibliograficzny i. przedmiot i całościowa koncepcja badań j. strukturę wniosków końcowych k. kategorie do kodowania odpowiedzi z otwartych pytań ankietowych l. przewidywana struktura raportu (wstępny spis treści) m. noty biograficzne autorów n. ocenę rzetelności narzędzi niestandaryzowanych o. wymagania wobec danych, które będą zbierane p. harmonogram prac Jakie działania powinien określać terminami harmonogram prac badawczych? Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. konsultacje edytorskie wersji wstępnej b. opis paradygmatów c. opis wniosków d. wykonanie tabel i wykresów e. analiza danych f. opracowanie ostatecznej wersji raportu g. przygotowanie poprawnej bibliografii h. określenie wskaźników i. konsultacje merytoryczne wersji wstępnej j. wstępny raport k. badania właściwe – zbieranie danych l. opis zmiennych m. weryfikacja hipotez n. prace przygotowawcze o. poprawki p. konsultacje finalne Jakie formalne kroki należy podjąć w celu konceptualizacji postępowania naukowego? Pytanie 3 Wybierz wszystkie poprawne: a. wykonać kodowanie, kategoryzację itp. przekształcenia uzyskanych danych badawczych b. zaplanować czynności natury organizacyjno-ekonomicznej c. przygotować tekst publikacji (pracy) naukowej d. określić przedmiot oraz cel badań, czyli odpowiedzieć na pytanie o jakich obiektach i zjawiskach chcemy formułować nasze twierdzenia, a także jakie przesłanki leżą u podstaw naszego działania oraz co chcemy osiągnąć e. opracować wyniki badań pod względem ilościowym i jakościowym f. podjąć decyzje odnośnie materiału, na którym planujemy przeprowadzić nasze badania g. ustalić pojęcia, przy użyciu których sformułujemy problem, a następnie postawić pytania badawcze i hipotezy robocze h. określić metody i narzędzia badawcze jakie chcemy i możemy zastosować (w przypadku badań empirycznych) Formalne kroki, jakie należy podjąć w celu realizacji postępowania naukowego, to: Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. przygotować tekst publikacji naukowej b. opracować wyniki badań pod względem ilościowym i jakościowym c. przeprowadzić badania, d. przeprowadzić selekcję uzyskanych materiałów badawczych e. dokonać weryfikacji uzyskanych materiałów badawczych f. przygotować uzyskane materiały do analizy g. określić przedmiot oraz cel badań h. określić metody i narzędzia badawcze jakie chcemy i możemy zastosować i. wykonać kodowanie, kategoryzację itp. przekształcenia uzyskanych danych badawczych j. podjąć decyzje odnośnie materiału, na którym planujemy przeprowadzić nasze badania k. ustalić pojęcia, przy użyciu których sformułujemy problem l. postawić pytania badawcze i hipotezy robocze Jakie są formalne etapy postępowania naukowego? Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. zapewnienie materiałów i środków na badania b. działania służące popularyzacji procesu badawczego c. działania związane z realizacją badań d. czynności związane z tworzeniem koncepcji badań e. czynności związane z przygotowaniem grup badawczych Kodowanie danych badawczych jest: Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. jednym z etapów konceptualizacji postępowania naukowego b. jednym z etapów realizacji postępowania naukowego c. jednym z elementów opisu projektu badawczego Określenie budżetu projektu badawczego jest: Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. jednym z etapów realizacji postępowania naukowego b. jednym z elementów opisu projektu badawczego c. jednym z etapów konceptualizacji postępowania naukowego Określenie hipotez następuje: Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. po postawieniu pytań badawczych b. przed postawieniem pytań badawczych c. równocześnie z postawieniem pytań badawczych Określenie metody prowadzenia badań jest: Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. jednym z etapów realizacji postępowania naukowego b. jednym z etapów konceptualizacji postępowania naukowego c. jednym z elementów opisu projektu badawczego Określenie wielkości próby następuje: Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. po określeniu populacji badawczej b. przed określeniem populacji badawczej c. równocześnie z określeniem populacji badawczej Jakie są główne etapy organizacyjne postępowania naukowego? Pytanie 11Wybierz wszystkie poprawne: a. przygotowanie i planowanie b. wstępny przegląd literatury c. napisanie raportu i prezentacja wyników d. określenie metod pozyskiwania danych e. określenie wskaźników definicyjnych, inferencyjnych i empirycznych f. analiza wyników g. przeprowadzenie badań h. określenie wiodących paradygmatów i. zdefiniowanie kluczowych pojęć teoretycznych Problemy badawcze Dobre pytania badawcze: Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. w większości zaczynają się od „co / który / jak / jaki” b. sugerują możliwe odpowiedzi c. rozpoczynają się od partykuły „czy”, po której następuje zdanie oznajmujące d. dotyczą luk w aktualnej wiedzy, pozwalając na jej uzupełnienie e. są postawione na odpowiednim poziomie ogólności f. opierają się na dotychczas zgromadzonej wiedzy g. dotyczą niezgodności teorii i danych empirycznych z innych badań h. dotyczą relacji miedzy dotychczas zgromadzoną wiedzą naukową a ważnymi potrzebami społecznymi Obiekty i zjawiska, na temat których będziemy formułowali nasze twierdzenia to: Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. Przedmiot badań b. Hipoteza badawcza c. Temat badań d. Problem badawczy e. Wskaźnik f. Grupa badana g. Zmienna Pomysły przekształcalne w problemy naukowe najlepiej uzyskać poprzez: Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. Refleksyjne dostrzeganie intrygujących zjawisk w życiu osobistym i zdarzeniach codziennych b. Kopiowanie z Internetu c. Czytanie literatury naukowej d. Poszukiwanie logicznych związków przyczynowych między wydarzeniami e. Obserwację życia społecznego f. Sprawdzanie poprzez badania czego dotychczas ludzie nie wiedzą Problem ma status problemu naukowego, gdy jest: Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. możliwy do rozstrzygnięcia przy obecnym stanie rozwoju nauki b. ważny z punktu widzenia rozwoju wiedzy c. nowy, nie mający dotychczas rozstrzygnięcia d. stworzony w oparciu o przegląd literatury e. przetworzony na zdanie logiczne f. posiada co najmniej dwa możliwe, alternatywne rozwiązania Problemy badawcze Nowak dzieli na: Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. Dotyczące poziomu interesującej nas właściwości w populacji b. Umożliwiające wprowadzenie rewolucji w nauce c. Dotyczące problemów pragmatycznych d. Dotyczące dotychczas zgromadzonej wiedzy e. Dotyczące danych teoretycznych f. Dotyczące relacji korelacyjnych między interesującymi nas obiektami g. Dotyczące relacji przyczynowych między interesującymi nas obiektami Problemy korelacyjne formułujemy, gdy: Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. Konieczna jest manipulacja zjawiskiem A doprowadzająca do zmian zjawiska B b. Teoria mówi, że może istnieć trzecia przyczyna warunkująca współzmienność obydwu badanych zjawisk c. Nie mamy podstaw teoretycznych określających, które zjawisko jest przyczyną a które skutkiem d. Chcemy określić, czy rzeczywiście zjawisko A jest przyczyną B Problemy przyczynowo-skutkowe formułujemy, gdy: Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. Konieczna jest manipulacja zjawiskiem A doprowadzająca do zmian zjawiska B b. Nie mamy podstaw teoretycznych określających, które zjawisko jest przyczyną a które skutkiem c. Teoria mówi, że może istnieć trzecia przyczyna warunkująca współzmienność obydwu badanych zjawisk d. Chcemy określić, czy rzeczywiście zjawisko A jest przyczyną B Pytania dopełnienia: Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. rozpoczynają się od partykuły „czy”, po której następuje zdanie oznajmujące b. w większości zaczynają się od „co / który / jak / jaki” c. sugerują możliwe odpowiedzi d. są postawione na wysokim poziomie ogólności Pytania rozstrzygnięcia: Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. sugerują możliwe odpowiedzi b. rozpoczynają się od partykuły „czy”, po której następuje zdanie oznajmujące c. w większości zaczynają się od „co / który / jak / jaki” d. są postawione na wysokim poziomie ogólności Pytania, na które będziemy poszukiwali odpowiedzi w trakcie naszych badań, to: Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. Zmienna b. Przedmiot badań c. Grupa badana d. Hipoteza badawcza e. Problem badawczy f. Temat badań g. Wskaźnik Ze względu na strukturę logiczną Ajdukiewicz dzieli pytania na: Pytanie 11Wybierz wszystkie poprawne: a. pytania otwarte b. pytania rozstrzygnięcia c. pytania ogólne d. pytania zamknięte e. pytania dopełnienia f. pytania szczegółowe Hipotezy Badania eksploracyjne: Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. są ukierunkowane na poszukiwanie nowych zależności empirycznych b. mają na celu testowanie prawdziwości teorii i praw naukowych poprzez weryfikację hipotez c. mają na celu odpowiedź na ogólnie opisane niezgodności teorii i danych empirycznych Badania konfirmacyjne: Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. są ukierunkowane na poszukiwanie nowych zależności empirycznych b. mają na celu odpowiedź na ogólnie opisane niezgodności teorii i danych empirycznych c. mają na celu testowanie prawdziwości teorii i praw naukowych poprzez weryfikację hipotez Hipoteza jest weryfikowalna, gdy: Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. stanowi dobre źródło kolejnych problemów badawczych b. wskazuje kierunek zależności c. jest oparta na właściwie dobranych wskaźnikach d. mówi o istnieniu zależności, a nie o jej braku e. jest jasno sformułowana, oparta o jednoznacznie zdefiniowane terminy f. jest sformułowana w oparciu o dane dostępne na obecnym etapie rozwoju nauki Hipoteza to: Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. proponowana odpowiedź na pytanie wymagająca sprawdzenia b. zdanie twierdzące mówiące o przypuszczalnych zależnościach pomiędzy przynajmniej dwiema zmiennymi c. zdanie warunkowe wskazujące na prawdziwość teorii i praw naukowych d. zdanie twierdzące wskazujące na możliwość wystąpienia nowych zależności empirycznych Hipotezy przyjmują postać: Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. weryfikowalnych, gdy pierwszy i drugi człon hipotezy stanowi zdanie poprawne w sensie logicznym b. empirycznych, gdy dotyczą obserwowalnych zjawisk i zmiennych c. teoretycznych, gdy w poprzedniku i następniku występują pojęcia teoretyczne d. definicyjnych, gdy są stworzone w pełni w oparciu o zdefiniowane pojęcia e. inferencyjnych, gdy są wywiedzione z wcześniej występujących przyczyn i zjawisk f. roboczych, gdy w poprzedniku i następniku występują definicje operacyjne czyli wskaźniki Hipotezy są dobrze skonstruowane zdaniem Sztumskiego, gdy: Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. Są możliwie ogólne i obejmują wszelkie fakty i zjawiska jakich dotyczą b. Stanowią dobre źródło kolejnych problemów badawczych c. Są oparte na właściwie dobranych wskaźnikach d. Są empirycznie sprawdzalne na obecnym etapie rozwoju nauki e. Są jasno sformułowane, oparte o jednoznacznie zdefiniowane terminy f. Stanowią oryginalne i nowatorskie sformułowanie, a nie banał Operacjonalizacja hipotez obejmuje: Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. wybór wskaźników zmiennych b. określenie prawdopodobieństwa kolejnych problemów badawczych c. określenie metod pomiaru d. właściwy dobór wskaźników e. jasne sformułowanie w oparciu o jednoznacznie zdefiniowane terminy f. wybór metod pomiarowych g. określenie schematu badawczego adekwatnego do rodzaju hipotetycznej zależności między zmiennymi Wartościowa badawczo weryfikacja hipotezy polega na jej: Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. Potwierdzeniu (zweryfikowanie) b. Przekształceniu w zdanie warunkowe wskazujące na prawdziwość teorii i praw naukowych c. Przekształceniu w zdanie twierdzące wskazujące na możliwość wystąpienia nowych zależności empirycznych d. Odrzuceniu (sfalsyfikowanie) Warunki poprawności hipotez wg Kmity i Nowaka obejmują: Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. ograniczoność generalizacji b. zewnętrzność wobec indicatum c. sprawdzalność d. adekwatność odpowiedzi na problem e. możliwość kontroli zmiennych ubocznych f. prostota odpowiedzi na problem g. jasność relacji między moderatorami / mediatorami których dotyczy hipoteza h. łatwość przyjęcia lub odrzucenia i. obserwowalność zmiennych, których dotyczy hipoteza j. możliwość przewidywania innych faktów niż pierwotnie zaobserwowane Założeniami w badaniu są: Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. zdania, których prawdziwość weryfikujemy poprzez badania b. stwierdzenia dotyczące sposobu zdefiniowania wskaźników c. stwierdzenia dotyczące przyjętych w badaniu metod pomiaru d. stwierdzenia dotyczące roli zmiennych niezależnych e. stwierdzenia których nie badamy f. twierdzenia które uznajemy za prawdziwe na podstawie wcześniejszych badań i racjonalnej analizy rzeczywistości g. zdania opisujące schemat badawczy Zmienne Zmienna, to: Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. zjawisko, z którym zachodzi relacja tożsamości b. najmniej przewidywalnych czynnik w badaniach c. cecha, zdarzenie lub zjawisko, na podstawie zajścia którego wnioskujemy, iż zachodzi zjawisko, które nas interesuje d. logicznie powiązany zestaw wartości (atrybutów) Pojęcia zmiennej niezależnej i zależnej odnoszą się do: Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. związku z interpretacją wyników w kategoriach przyczyny i skutku b. skali pomiarowej na jakiej są wyrażone wyniki c. planu badania i sposobu analizy danych (w konkretnym badaniu): d. rodzaju danych, które gromadzimy w trakcie badania Zmienne mogą być podzielone ze względu na: Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. Formę kontroli w badaniu b. Poziom niezależności c. Istotność merytoryczną d. Moc wyjaśniania e. Manipulowalność f. Rolę w wyjaśnianiu zmienności zmiennej zależnej g. Poziom jednoznaczności h. Rolę w hipotezie i. Rodzaj wskaźników j. Przewidywalność Zmienna jest manipulowana wtedy, gdy: Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. możemy zarówno przyporządkowywać badanym różne wartości zmiennej, jak i obserwować (mierzyć) jej wartość b. możemy tylko obserwować (mierzyć) wartość tej zmiennej c. możemy dowolnie przyporządkować badanym różne wartości tej zmiennej Zmienna jest obserwowalna wtedy, gdy: Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. możemy dowolnie przyporządkować badanym różne wartości tej zmiennej b. możemy tylko obserwować (mierzyć) wartość tej zmiennej c. możemy zarówno przyporządkowywać badanym różne wartości zmiennej, jak i obserwować (mierzyć) jej wartość Zmienne istotne z punktu widzenia teorii, nie będące jednak głównym przedmiotem zainteresowania w danym badaniu, to: Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. Zmienne niezależne główne b. Zmienne zależne c. Zmienne zakłócające d. Zmienne niezależne uboczne e. Zmienne moderujące f. Zmienne mediujące g. Zmienne towarzyszące Zmienne nieistotne z punktu widzenia teorii, związane z właściwościami sytuacji badawczej i podlegające w trakcie badania zmianom nie wpływającym na rezultaty badania, to: Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. Zmienne mediujące b. Zmienne zakłócające c. Zmienne niezależne główne d. Zmienne towarzyszące e. Zmienne moderujące Zmienne występujące w sposób losowy, niemożliwe do przewidzenia, oddziałujące w pojedynczych fazach badań na ograniczoną część zmiennych niezależnych lub zależnych, to: Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. Zmienne mediujące b. Zmienne systematyczne c. Zmienne towarzyszące d. Zmienne moderujące e. Zmienne sporadyczne Zmienne pośrednie są moderatorami, gdy: Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. mają wraz ze zmienną niezależną główną interakcyjny wpływ na zmienną zależną b. zależności ze zmienną niezależną główną X i zmienną zależną główną Y są konieczne do wystąpienia zależności miedzy zmienną niezależną X a zależną Y Zmienne pośrednie są mediatorami, gdy: Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. mają wraz ze zmienną niezależną główną interakcyjny wpływ na zmienną zależną b. zależności ze zmienną niezależną główną X i zmienną zależną główną Y są konieczne do wystąpienia zależności miedzy zmienną niezależną X a zależną Y Kontrola zmiennych ubocznych polega na: Pytanie 11Wybierz wszystkie poprawne: a. ocenie ich relacji ze zmiennymi niezależnymi głównymi b. eliminacji ich wpływu poprzez dobór celowy c. ocenie ich związku / wpływu / relacji ze zmiennymi zależnymi głównymi d. ocenie ich relacji ze zmiennymi niezależnymi i zależnymi głównymi łącznie e. eliminacji ich wpływu poprzez randomizację f. uwzględnianiu ich pomiaru w badaniach g. pomijaniu ich wpływu Wskaźniki Wskaźnik, to: Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. logicznie powiązany zestaw wartości (atrybutów) b. cecha, zdarzenie lub zjawisko, na podstawie zajścia którego wnioskujemy, iż zachodzi zjawisko, które nas interesuje Nowak wyróżnia wskaźniki: Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. uboczne b. zakłócające c. mediujące d. niezależne e. inferencyjne f. główne g. zależne h. moderujące i. definicyjne j. obserwowalne k. empiryczne Gdy między wskaźnikiem a zjawiskiem zachodzi relacja tożsamości, to mamy do czynienia ze: Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. wskaźnikiem inferencyjnym b. wskaźnikiem empirycznym c. wskaźnikiem definicyjnym Gdy między wskaźnikiem a tym, na co on wskazuje istnieje zależność możliwa do kontroli, to mamy do czynienia ze: Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. wskaźnikiem inferencyjnym b. wskaźnikiem empirycznym c. wskaźnikiem definicyjnym Gdy na podstawie występowania wskaźnika wnioskujemy, iż występuje własność ukryta, to mamy do czynienia ze: Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. wskaźnikiem definicyjnym b. wskaźnikiem inferencyjnym c. wskaźnikiem empirycznym Wskaźniki definicyjne są zawsze: Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. jednocześnie wewnętrzne i zewnętrzne wobec indicatum b. wewnętrzne wobec indicatum c. zewnętrzne wobec indicatum Wskaźniki zewnętrzne wobec indicatum, to: Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. wskaźniki definicyjne b. wskaźniki inferencyjne c. wskaźniki empiryczne W badaniach psychologicznych najczęściej mamy do czynienia: Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. ze wskaźnikami definicyjnymi b. ze wskaźnikami empirycznymi c. ze wskaźnikami definicyjno-empirycznymi d. ze wskaźnikami definicyjno-inferencyjno-empirycznymi e. ze wskaźnikami inferencyjnymi Moc rozdzielcza wskaźnika, to: Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. powiązanie pomiędzy wskaźnikiem empirycznym a zjawiskiem przezeń wskazywanym b. poziom kryterium umożliwiający uzyskanie żądanych parametrów wskaźnika Wskaźnik ma wysoką moc zawierania, gdy: Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. wskazuje zjawiska wchodzące w zakres indicatum oraz takie, które w ten zakres nie wchodzą b. wskazuje zjawiska wchodzące w zakres indicatum, oraz pomija takie, które też w ten zakres nie wchodzą Wskaźnik ma wysoką moc odrzucania, gdy: Pytanie 11Wybierz wszystkie poprawne: a. wskazuje zjawiska wchodzące w zakres indicatum, oraz pomija takie, które też w ten zakres nie wchodzą b. wskazuje zjawiska wchodzące w zakres indicatum oraz takie, które w ten zakres nie wchodzą Wskaźnik o wysokiej mocy odrzucania jest użyteczny przede wszystkim: Pytanie 12Wybierz wszystkie poprawne: a. gdy dobieramy grupy porównawcze b. w badaniach eksploracyjnych c. w badaniach pilotażowych d. w badaniach weryfikacyjnych Wskaźnik o wysokiej mocy zawierania jest użyteczny przede wszystkim: Pytanie 13Wybierz wszystkie poprawne: a. w badaniach weryfikacyjnych b. gdy dobieramy grupy porównawcze c. w badaniach pilotażowych d. w badaniach eksploracyjnych Wskaźnik o wysokiej mocy dyskryminacyjnej jest użyteczny przede wszystkim: Pytanie 14Wybierz wszystkie poprawne: a. w badaniach weryfikacyjnych b. w badaniach eksploracyjnych c. w badaniach pilotażowych d. gdy dobieramy grupy porównawcze Krzywa ROC odzwierciedla relację między: Pytanie 15Wybierz wszystkie poprawne: a. mocą zawierania a mocą odrzucania dla wszystkich możliwych pomiarów b. czułością swoistością dla wszystkich możliwych nasileń wyniku c. dyskryminacyjnością a indukcyjnością dla danego indicatum Gdy mamy cel weryfikacyjny, należy: Pytanie 16Wybierz wszystkie poprawne: a. dobrać wskaźnik inferencyjny b. dobrać wskaźnik empiryczny c. dobrać wskaźnik definicyjny d. dobrać więcej, niż jeden wskaźnik e. dobrać wskaźnik dokładnie określający krańce continuum Gdy mamy cel eksploracyjny, należy: Pytanie 17Wybierz wszystkie poprawne: a. dobrać wskaźnik inferencyjny b. dobrać wskaźnik definicyjny c. dobrać wskaźnik empiryczny d. dobrać więcej, niż jeden wskaźnik e. dobrać wskaźnik dokładnie określający krańce continuum Schematy badawcze Dobór schematu badawczego zależy od: Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. nasilenia wskaźnika w populacji b. sposobu analizy wyników c. ilości zmiennych d. skali pomiarowej e. rodzaju związku między zmiennymi f. momentu ustalania wartości zmiennej g. nasilenia wskaźnika w próbie h. zgodności rozkładu zmiennej w próbie i populacji i. rozkładu zmiennej w próbie Opis schematu badania powinien zawierać: Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. czułość wskaźników b. poziom reprezentatywności wyników c. sposób doboru próby d. selektywność wskaźników e. sposób podziału na grupy f. kolejność poszczególnych czynności badawczych g. charakterystykę procedury badawczej h. sposób analizy wyników i. statystyki opisowe próby Moment ustalania wartości zmiennej typowy dla schematu eksperymentalnego, to: Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. przed badaniem b. ustalenie arbitralne po badaniu c. w trakcie badania Moment ustalania wartości zmiennej typowy dla schematu korelacyjnego, to: Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. w trakcie badania b. ustalenie arbitralne po badaniu c. przed badaniem Rodzaj związku między zmiennymi typowy dla schematów korelacyjnych, to: Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. następstwo przyczynowe b. współwystąpienie c. arbitralne ustalenie Rodzaj związku między zmiennymi typowy dla schematów eksperymentalnych, to: Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. arbitralne ustalenie b. następstwo przyczynowe c. współwystąpienie Pomiar zmiennych w układzie pretest – posttest jest typowy dla schematu badawczego: Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. quasi-eksperymentalnego b. korelacyjnego c. ex-post facto d. eksperymentalnego Jednorazowy pomiar wartości zmiennych jest typowy dla schematu badawczego: Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. quasi-eksperymentalnego b. eksperymentalnego c. korelacyjnego d. ex-post facto Kilkukrotny pomiar zmiennej w długich odstępach czasowych wskazuje na schemat badawczy typu: Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. eksperymentalnego b. poprzecznego c. korelacyjnego d. longitudalnego Sposób wprowadzania zmiennej zależnej obejmuje: Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. manipulację b. dobór celowy do grup c. pomiar d. powtarzanie pomiaru (pomiar wielokrotny) Kryteria pozwalające na rozróżnianie schematów badawczych, to: Pytanie 11Wybierz wszystkie poprawne: a. manipulacja zmiennymi b. dobór celowy c. jednoczesność oddziaływania X-Y i pomiaru d. wielokrotność pomiaru Podstawowe schematy badawcze, to: Pytanie 12Wybierz wszystkie poprawne: a. eksperyment naturalny b. procedury ex-post facto c. schematy quasi-eksperymentalne d. eksperyment kontrolowany e. schematy korelacyjne f. schematy z powtarzanym pomiarem g. schematy z przesunięciem pomiaru zmiennej w czasie Właściwości schematów Schemat eksperymentalny wymaga: Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. wielozmiennowego sposobu analizy wyników b. normalnego rozkładu zmiennych w próbie c. zapewnienia, aby grupy E i K nie różniły się niczym, poza poziomem zmiennej niezależnej d. zgodności rozkładu zmiennych w próbie i populacji e. eliminacji wpływu zmiennych zakłócających f. identycznej skali pomiarowej zmiennych zależnych i niezależnych g. ograniczenia lub kontroli wpływu zmiennych ubocznych Manipulacja eksperymentalna, to: Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. randomizacja II-go rzędu b. ograniczenie lub kontrola wpływu zmiennych ubocznych c. eliminacja wpływu zmiennych zakłócających d. arbitralne przyporządkowanie grupom różnych poziomów zmiennej niezależnej e. wielozmiennowy sposób analizy wyników Randomizacja I-go rzędu, to: Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. losowy podział próby na grupy eksperymentalne b. losowy dobór osób z populacji do próby c. wielozmiennowy sposób analizy wyników d. dobór celowy próby e. przyporządkowanie różnych poziomów zmiennej niezależnej grupom f. wielokrotny pomiar zmiennej zależnej Randomizacja II-go rzędu, to: Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. losowy dobór osób z populacji do próby b. przyporządkowanie różnych poziomów zmiennej niezależnej grupom c. losowy podział próby na grupy eksperymentalne d. dobór celowy próby e. wielokrotny pomiar zmiennej zależnej f. wielozmiennowy sposób analizy wyników Kanony Milla obejmują warunki: Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. jednej różnicy b. doboru celowego próby c. zbieżności pomiaru zmiennej niezależnej i zależnej d. jednej przyczyny e. jednego mechanizmu f. jednego podobieństwa g. zbieżności czasowej h. sposobu oznaczania zmiennych Realizacja w badaniach empirycznych kanonu Milla dotyczącego zbieżności czasowej obejmuje: Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. wprowadzenie zmiennej niezależnej po pomiarze zmiennej zależnej b. wprowadzenie kontroli zmiennych ubocznych c. wprowadzenie odpowiednio dużej, losowo dobranej próby d. wprowadzenie zmiennej niezależnej przed pomiarem zmiennej zależnej e. zapewnienie stałych warunków badania Realizacja w badaniach empirycznych kanonu Milla dotyczącego jednego podobieństwa obejmuje: Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. zapewnienie stałych warunków badania b. wprowadzenie zmiennej niezależnej przed pomiarem zmiennej zależnej c. wprowadzenie zmiennej niezależnej po pomiarze zmiennej zależnej d. wprowadzenie kontroli zmiennych ubocznych e. wprowadzenie odpowiednio dużej, losowo dobranej próby Realizacja w badaniach empirycznych kanonu Milla dotyczącego jednej różnicy obejmuje: Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. wprowadzenie zmiennej niezależnej przed pomiarem zmiennej zależnej b. wprowadzenie zmiennej niezależnej po pomiarze zmiennej zależnej c. zapewnienie stałych warunków badania d. wprowadzenie odpowiednio dużej, losowo dobranej próby Sposoby manipulacji eksperymentalnej obejmują: Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. wprowadzenie zmiennej niezależnej przed pomiarem zmiennej zależnej b. wprowadzenie kontroli zmiennych ubocznych c. zróżnicowanie materiału badawczego lub zadania d. wprowadzenie odpowiednio dużej, losowo dobranej próby e. zróżnicowanie rodzaju oddziaływania na osoby badane f. zapewnienie stałych warunków badania Skuteczność manipulacji eksperymentalnej można sprawdzić poprzez: Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. pomiar zmiennej niezależnej b. zróżnicowanie rodzaju oddziaływania na osoby badane c. pomiar warunków badania d. zróżnicowanie materiału badawczego lub zadania e. wywiad po eksperymencie f. ocenę wielkości losowo dobranej próby g. odrębny eksperyment sprawdzający skuteczność metody manipulacji h. wynik badania (pośrednio) i. wprowadzenie kontroli zmiennych ubocznych Kontrola zmiennych ubocznych i zakłócających jest możliwa poprzez: Pytanie 11Wybierz wszystkie poprawne: a. pomiar zmiennej niezależnej b. pomiar zmiennych ubocznych c. manipulację zmiennymi ubocznymi d. zapewnienie kontroli/stałości warunków badania e. odrębny eksperyment sprawdzający skuteczność metody manipulacji f. dobór warstwowy/celowy/parami składu grup g. dobór losowy próby i składu grup h. wprowadzenie instrukcji maskujących, „wygaszaczy”, prób kontrolnych i. wywiad po eksperymencie j. równoważne warianty materiału/procedury Wielokrotny pomiar zmiennej zależnej jest prowadzony w celu: Pytanie 12Wybierz wszystkie poprawne: a. oceny zmian wynikających z rozwoju / uczenia się b. pomiaru wpływu zmiennej zależnej c. oceny trwałości efektu d. sprawdzenia skuteczności metody manipulacji Brak randomizacji jest charakterystyczny dla: Pytanie 13Wybierz wszystkie poprawne: a. eksperymentów naturalnych b. schematów quasi-eksperymentalnych c. eksperymentów laboratoryjnych d. eksperymentów korelacyjnych Schemat ex-post facto charakteryzuje: Pytanie 14Wybierz wszystkie poprawne: a. trudność kontroli zmiennych ubocznych i zakłócających b. wartość zmiennej niezależnej ustalana w trakcie badania c. brak manipulacji zmienną niezależną d. ocena dotycząca tylko siły związku między zmiennymi e. łatwość manipulacji zmienną niezależną f. duże ryzyko zależności pozornych g. wysoka trafność ekologiczna Schemat korelacyjny charakteryzuje: Pytanie 15Wybierz wszystkie poprawne: a. trudność kontroli zmiennych ubocznych i zakłócających b. duże ryzyko zależności pozornych c. ocena dotycząca tylko siły związku między zmiennymi d. brak manipulacji zmienną niezależną e. łatwość manipulacji zmienną niezależną Trafność schematów badawczych Schemat jest trafny wewnętrznie gdy: Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. mamy pewność, że tylko zmienna niezależna wpływa na zależną b. pozwala łatwo manipulować zmienną niezależną c. pozwala generalizować (uogólniać) wyniki uzyskane w próbie na populację Schemat jest trafny zewnętrznie gdy: Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. pozwala generalizować (uogólniać) wyniki uzyskane w próbie na populację b. pozwala łatwo manipulować zmienną niezależną c. mamy pewność, że tylko zmienna niezależna wpływa na zależną Czynniki zakłócające trafność schematów badawczych, to: Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. niemożność manipulowania zmienną niezależną b. niemożność generalizowania (uogólniania) wyników uzyskanych w próbie na populację c. przypisywanie działaniu zmiennej niezależnej wywoływanie zjawiska, którego źródło leży gdzie indziej d. ocena dotycząca tylko siły związku między zmiennymi Czynniki zakłócające trafność wewnętrzną schematów badawczych, to: Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. testowanie b. historia c. źle dobrany zakres zmiennej niezależnej d. niereprezentatywność próby e. selekcja f. interakcje czynnika eksperymentalnego g. dojrzewanie Czynniki zakłócające trafność zewnętrzną schematów badawczych, to: Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. dojrzewanie b. niereprezentatywność próby c. źle dobrany zakres zmiennej niezależnej d. selekcja e. interakcje czynnika eksperymentalnego f. historia g. testowanie Próba Zmienna losowa to taka, dla której prawdopodobieństwo wylosowania danej wartości zależy od: Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. zgodności rozkładu zmiennej w próbie i populacji b. nasilenia wskaźnika w próbie c. rozkładu zmiennej w populacji d. rozkładu zmiennej w próbie e. nasilenia wskaźnika w populacji Próba, to: Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. zbiorowość do której chcemy odnosić wyniki badań b. grupa, którą badamy c. zbór wszystkich elementów podlegających badaniu statystycznemu d. podzbiór wylosowanych/wybranych elementów Wyniki z próby są użyteczne do opisu populacji, gdy: Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. populacja jest duża b. populacja jest reprezentatywna c. próba jest duża d. próba jest reprezentatywna e. próba ma rozkład wielomianowy f. próba ma rozkład dwumianowy Rozkład zmiennej, to: Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. charakterystyka reprezentatywności populacji b. rozkład dwumianowy z próby c. obserwowana częstość wystąpienia poszczególnych wartości zmiennej d. opis wielkości populacji e. rozkład wielomianowy z próby f. prawdopodobieństwo wystąpienia każdej wartości zmiennej dwumianowej Rozkład zmiennych dwumianowych jest: Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. zawsze krzywoliniowy b. zawsze prostoliniowy c. może być prostoliniowy lub krzywoliniowy Rozkład zmiennych wielowartościowych jest: Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. zwykle krzywoliniowy b. zwykle prostoliniowy c. równie często prostoliniowy co krzywoliniowy Wzrost liczby możliwych wartości zmiennej: Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. przybliża rozkład do jednego z typowych rozkładów krzywoliniowych b. nie wpływa na kształt rozkładu c. przybliża rozkład do jednego z typowych rozkładów prostoliniowych Wzrost liczby możliwych wartości zmiennej: Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. nie wpływa na kształt rozkładu b. przybliża rozkład do chi-kwadrat c. przybliża rozkład do t-Studenta d. przybliża rozkład do normalnego Najważniejsze parametry rozkładu, to: Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. miary kierunku b. kształt c. miary siły związku d. miary położenia centralnego e. miary rozrzutu Próba, której właściwości są dobrym przybliżeniem własności populacji, to: Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. próba reprezentatywna b. grupa nielosowa c. grupa porównawcza d. próba losowa Dobór próby Dobór losowy jednostek do próby pozwala: Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. dla każdej jednostki określić miary rozrzutu b. dla każdej jednostki określić miary siły związku c. dla każdej jednostki określić miary położenia centralnego d. dla każdej jednostki określić miary kierunku e. dla każdej jednostki określić prawdopodobieństwo, z jakim może ona znaleźć się w próbie Prawo wielkich liczb mówi, że wraz ze wzrostem liczebności próby: Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. rozrzut jej właściwości zmniejsza się b. dla każdej jednostki można określić jej właściwości c. jej właściwości dążą do parametrów rozkładu w populacji Wielkość próby właściwa dla badań eksperymentalnych, to: Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. kilka- lub kilkanaście tysięcy osób b. kilkanaście do kilkudziesięciu osób c. około 1000 osób Wielkość próby właściwa dla sondażowych badań preferencji, to: Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. kilkanaście do kilkudziesięciu osób b. kilka- lub kilkanaście tysięcy osób c. około 1000 osób Wielkość próby właściwa dla normalizacji testów psychologicznych, to: Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. kilka- lub kilkanaście tysięcy osób b. kilkanaście do kilkudziesięciu osób c. około 1000 osób Dobór próby w taki sposób, że każda osoba ma identyczne prawdopodobieństwo znalezienia się w niej, to w rezultacie: Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. próba prosta b. próba warstwowa c. próba losowana dwustopniowo d. próba systematyczna e. próba grupowa f. próba kwotowa Dobór do próby co n-tej osoby z listy, to w rezultacie: Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. próba losowana dwustopniowo b. próba grupowa c. próba kwotowa d. próba prosta e. próba systematyczna f. próba warstwowa Dobór do próby co n-tej osoby odrębnie z różniących się od siebie jakościowo części, to w rezultacie: Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. próba prosta b. próba systematyczna c. próba losowana dwustopniowo d. próba grupowa e. próba kwotowa f. próba warstwowa Dobór do próby w oparciu o znajomość parametrów populacji, to w rezultacie: Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. próba prosta b. próba grupowa c. próba losowana dwustopniowo d. próba systematyczna e. próba kwotowa f. próba warstwowa Rozkład z próby dąży do rozkładu normalnego: Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. wraz ze wzrostem randomizacji populacji b. wraz ze wzrostem wariancji w populacji c. wraz ze wzrostem randomizacji próby d. wraz ze wzrostem liczebności próby Centralne Twierdzenie Graniczne mówi, że ze wzrostem liczebności próby: Pytanie 11Wybierz wszystkie poprawne: a. wariancja z próby dąży do rozkładu normalnego b. rozkład z próby dąży do rozkładu normalnego c. wraz ze wzrostem randomizacji próby d. wraz ze wzrostem randomizacji populacji e. średnia z próby dąży do średniej z populacji Pomiar Pomiar, to: Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. reprezentacja (odzwierciedlenie) zmiennej w określonym systemie formalnym (kategorialnym, porządkowym, liczbowym) b. reprezentacja ilościowa c. nasilenia wskaźnika w próbie d. rodzaj związku między zmiennymi e. przyporządkowywanie liczb obiektom zgodnie z określonymi regułami f. nasilenie wskaźnika w populacji g. miara na skali pomiarowej Kwestie dotyczące prawidłowości pomiaru, to: Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. czy rozkład zmiennej w próbie odpowiada rozkładowi zmiennej w populacji b. czy wartości „rzeczywistej” zmiennej można odwzorować na właściwości danego systemu formalnego c. czy system formalny związany z narzędziem pomiarowym reprezentuje zmienną d. czy moment ustalania wartości zmiennej jest zgodny z jej typem Wtedy, kiedy funkcja przyporządkowująca jeden zbiór drugiemu jest wzajemnie jednoznaczna, to mamy do czynienia z odzwierciedleniem: Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. homomorficznym b. izomorficznym c. endomorficzym d. automorficznym e. epimorficznym Gdy funkcja przyporządkowująca jeden zbiór drugiemu jest wielo-jednoznaczna, to mamy do czynienia z odzwierciedleniem: Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. epimorficznym b. endomorficzym c. homomorficznym d. automorficznym e. izomorficznym System relacyjny odwzorowujący relacje między liczbami izomorficznie na relacje między cechami przedmiotów, to: Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. miara cechy b. skala pomiarowa c. funkcja pomiarowa Relacja przyporządkowująca liczby cechom, to: Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. skala pomiarowa b. funkcja pomiarowa c. miara cechy Taka liczba, która jest przyporządkowana danej cesze przez funkcję pomiarową, to: Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. funkcja pomiarowa b. skala pomiarowa c. miara cechy Określanie ilości mierzonej własności przedmiotu przez proste i bezpośrednie porównanie z przedmiotem o standardowej, niezmiennej ilości tej własności, to: Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. pomiar wskaźnikowy b. pomiar pochodny c. pomiar podstawowy Określanie ilości mierzonej własności przedmiotu przez zastosowanie logicznych lub matematycznych praw dotyczących miar podstawowych, to: Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. pomiar wskaźnikowy b. pomiar pochodny c. pomiar podstawowy Stwierdzanie ilości mierzonej własności przedmiotu przez przyporządkowywanie liczb przedmiotom na podstawie bezpośredniego odczytu na skali jakiegoś przyrządu, to: Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. pomiar podstawowy b. pomiar pochodny c. pomiar wskaźnikowy Pomiar podstawowy pozwala mierzyć własności: Pytanie 11Wybierz wszystkie poprawne: a. ekstensywne b. intensywne c. ukryte Pomiar pochodny pozwala mierzyć własności: Pytanie 12Wybierz wszystkie poprawne: a. ekstensywne b. intensywne c. ukryte Pomiar wskaźnikowy pozwala mierzyć własności: Pytanie 13Wybierz wszystkie poprawne: a. ekstensywne b. ukryte c. intensywne Pomiar cech psychologicznych jest najbliższy pomiarowi: Pytanie 14Wybierz wszystkie poprawne: a. podstawowemu b. pochodnemu c. wskaźnikowemu Skale pomiarowe Poziom pomiaru wiąże się z: Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. możliwością odwzorowania wartości „rzeczywistej” zmiennej na właściwości danego systemu formalnego b. możliwością reprezentowania zmiennej przez system formalny związany z narzędziem pomiarowym c. rodzajami działań formalnych mających sens w stosowanych do rezultatów pomiaru systemach matematycznych d. rodzajem dopuszczalnych przekształceń danych pomiarowych e. własnościami systemów matematycznych, które można stosować do rezultatów pomiaru Typ skali pomiarowej zależy: Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. od tego jak liczby odzwierciedlają właściwości indicatum b. od tego, jaka relacja między wielkościami jest izomorficzna z relacją między liczbami c. od właściwości systemu liczb-wyników Skale pomiarowe wg Stevensa, to: Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. nominalna b. porządkowa c. przedziałowa d. stosunkowa e. absolutna Na skali nominalnej są dopuszczalne taki operacje, jak: Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. mnożenie i dzielenie wyników b. stwierdzanie większości i mniejszości c. stwierdzanie liczności na podstawie liczenia d. stwierdzanie równości i różności e. dodawanie arytmetyczne wyników Operacje dopuszczalne na skali porządkowej, to: Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. stwierdzanie równości i różności b. stwierdzanie liczności na podstawie liczenia c. mnożenie i dzielenie wyników d. dodawanie arytmetyczne wyników e. stwierdzanie większości i mniejszości Operacje dopuszczalne na skali interwałowej, to: Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. dodawanie arytmetyczne wyników b. stwierdzanie większości i mniejszości c. stwierdzanie równości i różności d. stwierdzanie liczności na podstawie liczenia e. mnożenie i dzielenie wyników Operacje dopuszczalne na skali ilorazowej, to: Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. mnożenie i dzielenie wyników b. stwierdzanie większości i mniejszości c. stwierdzanie liczności na podstawie liczenia d. stwierdzanie równości i różności e. dodawanie arytmetyczne wyników Skale psychologiczne są przeważnie: Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. absolutne b. porządkowe c. nominalne d. ilorazowe e. interwałowe Skale psychologiczne traktujemy zwykle jako: Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. nominalne b. interwałowe c. porządkowe d. ilorazowe e. absolutne Skale psychologiczne traktujemy zwykle jako przedziałowe (interwałowe), ponieważ: Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. odpowiedzi na poszczególne pytania testów są sobie równoważne b. liczba i losowość pytań wyrównują nierówność jednostek c. mierzone zmienne są w populacji rozłożone normalnie d. dodawanie arytmetyczne wyników jest zawsze uprawnione e. system formalny związany z narzędziem pomiarowym trafnie reprezentuje zmienną Metody statystyczne stosowane w obliczeniach: Pytanie 11Wybierz wszystkie poprawne: a. można stosować dla dowolnych skal, bo wszelkie liczby można zawsze dodawać, odejmować, mnożyć i dzielić b. można stosować dla dowolnych skal, ale nie wolno wyciągać wniosków wybiegających poza dopuszczalne dla danej skali interpretacje empiryczne. c. można stosować wyłącznie w oparciu o skale pomiarowe dostosowane do testu statystycznego, jaki jest zastosowany w obliczeniach d. wymagają testu statystycznego obejmującego klasę przekształceń, dla których hipoteza zerowa nie ulega zmianie e. powinny być dla poszczególnych typów skal stosowane wyłącznie w zakresie dla nich dopuszczalnym f. powinny być oparte na zweryfikowanych testach statystycznych niezależnie od typu pomiaru Problemy pomiary Metody projekcyjne budzą wątpliwości: Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. jaką skalę pomiarową reprezentuje suma rang b. jaki przyjmujemy system kategorii c. na ile wynik sumujący punkty oddaje rzeczywiste nasilenie cechy d. jak skala porządkowa przekłada się na rzeczywiste natężenie badanej zmiennej e. czy opowiadanie jest rzeczywiście odzwierciedleniem wewnętrznych stanów badanego Skale postaw budzą wątpliwości: Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. jaką skalę pomiarową reprezentuje suma rang b. czy opowiadanie jest rzeczywiście odzwierciedleniem wewnętrznych stanów badanego c. jak skala porządkowa przekłada się na rzeczywiste natężenie badanej zmiennej d. na ile wynik sumujący punkty oddaje rzeczywiste nasilenie cechy e. jaki przyjmujemy system kategorii Testy inwentarzowe budzą wątpliwości: Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. na ile wynik sumujący punkty oddaje rzeczywiste nasilenie cechy b. czy opowiadanie jest rzeczywiście odzwierciedleniem wewnętrznych stanów badanego c. jak skala porządkowa przekłada się na rzeczywiste natężenie badanej zmiennej d. jaką skalę pomiarową reprezentuje suma rang e. jaki przyjmujemy system kategorii Testy jako narzędzia pomiaru powinny spełniać wymagania: Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. rzetelności b. trafności c. normalizacji d. skalowalności e. ufności f. obiektywności g. endomorfizmu h. epimorfizmu i. standaryzacji j. automorfizmu Psychologowie mają tendencję do: Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. poszukiwania argumentów potwierdzających hipotezę b. unikania argumentów podważających hipotezę c. orzekania związku miedzy zmiennymi gdy w rzeczywistości go nie ma d. przedkładania roli doświadczenia i intuicji nad dane statystyczne e. niedoceniania wagi dążenia do przeciętności f. przeceniania swoich kompetencji statystycznych i metodologicznych Najważniejsze przyczyny błędów pomiaru i wnioskowania, to: Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. dodawanie arytmetyczne wyników b. korelacja pozorna c. tendencja do potwierdzania d. stwierdzanie liczności na podstawie liczenia e. subiektywizm f. regresja statystyczna g. mnożenie i dzielenie wyników h. stwierdzanie większości i mniejszości Zmniejszenie zakłóceń pomiaru i wnioskowania można uzyskać poprzez rozdzielenie funkcji: Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. osoby planującej badania b. eksperymentatora (prowadzącego badania) c. osoby analizującej dane d. osoby zliczającej dane e. osoby finansującej badania f. osoby piszącej raport z badań Istota i cele nauki Jak rozumiał naukę Comte? Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. różnica pomiędzy naukami polega na tym, że jedne ustalają prawa (nauki nomotetyczne - przyrodnicze), drugie zaś fakty (nauki idiograficzne - humanistyczne) (XIX w.) b. nauki dzielą się na konkretne i abstrakcyjne. Nauki abstrakcyjne (np.: fizyka, chemia) zajmują się procesami kształtującymi rzeczy, a konkretne (np.: mineralogia) samymi rzeczami (XVIII w.) c. zasady matematyki pozwalają w pełni opisać rzeczywistość (fizyka) i mają znaczenie filozoficzne (XVII w.) Jak rozumiał naukę Newton? Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. zasady matematyki pozwalają w pełni opisać rzeczywistość (fizyka) i mają znaczenie filozoficzne (XVII w.) b. nauki dzielą się na konkretne i abstrakcyjne. Nauki abstrakcyjne (np.: fizyka, chemia) zajmują się procesami kształtującymi rzeczy, a konkretne (np.: mineralogia) samymi rzeczami (XVIII w.) c. różnica pomiędzy naukami polega na tym, że jedne ustalają prawa (nauki nomotetyczne - przyrodnicze), drugie zaś fakty (nauki idiograficzne - humanistyczne) (XIX w.) Co było podstawą nauki wg Sokratesa, Platona, Arystotelesa? Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. podstawą nauki są pojęcia, gdyż tylko idee i zawarta w nich wiedza jest pewna i bezwzględna b. podstawą nauki są obserwacje, gdyż przedmiotem pojęć muszą być rzeczy c. podstawą nauki są eksperymenty, gdyż tylko to, co z nich wiemy jest pewne Jak rozumiał naukę Windelband? Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. różnica pomiędzy naukami polega na tym, że jedne ustalają prawa (nauki nomotetyczne - przyrodnicze), drugie zaś fakty (nauki idiograficzne - humanistyczne) (XIX w.) b. zasady matematyki pozwalają w pełni opisać rzeczywistość (fizyka) i mają znaczenie filozoficzne (XVII w.) c. nauki dzielą się na konkretne i abstrakcyjne. Nauki abstrakcyjne (np.: fizyka, chemia) zajmują się procesami kształtującymi rzeczy, a konkretne (np.: mineralogia) samymi rzeczami (XVIII w.) Co jest domeną nauki? Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. selekcja prawdziwych informacji spośród istotnych faktów b. selekcja istotnych informacji spośród prawdziwych c. poszukiwanie przyczyn zdarzeń d. selekcja prawdziwych i istotnych informacji e. interpretacja współwystępowania jako przyczynowości Co jest istotą nauki wg Babbiego? Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. rozumowanie przez analogię b. poszukiwanie przyczyn zdarzeń c. prowadzenie rozważań abstrakcyjno-logicznych d. uznawanie poglądu, że jeśli B zdarzyło się później niż A , to A jest przyczyną B e. wiedza, co naprawdę jest rzeczywiste Jak powstaje potoczna "wiedza życiowa"? Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. w rezultacie rozumowania przez analogię – jeśli A i B mają podobne niektóre cechy, to zapewne będą miały podobne i inne b. poprzez poznawanie tego, co naprawdę jest rzeczywiste c. poprzez uznanie powszechności zjawiska d. na skutek selekcji prawdziwych i istotnych informacji e. poprzez interpretację współwystępowania jako przyczynowości f. przez uleganie argumentacji autorytetu g. poprzez dowodzenie na podstawie wybranych przypadków h. poprzez uznawanie poglądu, że jeśli B zdarzyło się później niż A , to A jest przyczyną B i. poprzez zindywidualizowanie – jeśli coś jest prawdziwe w stosunku do grupy, musi też być prawdziwe wobec każdego jej członka Jak istotę nauki jako metody poznania rzeczywistości ujmował Locke? Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. naukowa jest tylko ta wiedza, która została potwierdzona eksperymentalnie b. prawdziwym źródłem wiedzy naukowej jest stosowanie metody polegającej na świadomym, początkowo czysto spekulacyjnym tworzeniu spójnych logicznie hipotez, a dopiero później weryfikowanie ich drogą empiryczną c. ściśle naukowe i pewne jest tylko to, co da się wywieść wprost z rozważań abstrakcyjno-logicznych, a więc "dobra filozofia", matematyka i logika W jaki sposób istotę nauki jako metody poznania rzeczywistości ujmował Kant? Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. prawdziwym źródłem wiedzy naukowej jest stosowanie metody polegającej na świadomym, początkowo czysto spekulacyjnym tworzeniu spójnych logicznie hipotez, a dopiero później weryfikowanie ich drogą empiryczną b. naukowa jest tylko ta wiedza, która została potwierdzona eksperymentalnie c. ściśle naukowe i pewne jest tylko to, co da się wywieść wprost z rozważań abstrakcyjno-logicznych, a więc "dobra filozofia", matematyka i logika Jak istotę nauki jako metody poznania rzeczywistości ujmował Kartezjusz? Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. naukowa jest tylko ta wiedza, która została potwierdzona eksperymentalnie b. ściśle naukowe i pewne jest tylko to, co da się wywieść wprost z rozważań abstrakcyjno-logicznych, a więc "dobra filozofia", matematyka i logika c. prawdziwym źródłem wiedzy naukowej jest stosowanie metody polegającej na świadomym, początkowo czysto spekulacyjnym tworzeniu spójnych logicznie hipotez, a dopiero później weryfikowanie ich drogą empiryczną Które ujęcie rzeczywistości ma charakter premodernistyczny? Pytanie 11Wybierz wszystkie poprawne: a. widzimy tylko rzeczy, a wyobrażenia, jakie są rzeczy które widzimy, to tylko subiektywne punkty widzenia b. rzeczywiste są tylko wyobrażenia, które uzyskujemy dzięki naszym punktom widzenia c. widzimy rzeczy takimi, jakimi one w rzeczywistości są Które ujęcie rzeczywistości ma charakter modernistyczny? Pytanie 12Wybierz wszystkie poprawne: a. widzimy rzeczy takimi, jakimi one w rzeczywistości są b. widzimy tylko rzeczy, a wyobrażenia, jakie są rzeczy które widzimy, to tylko subiektywne punkty widzenia c. rzeczywiste są tylko wyobrażenia, które uzyskujemy dzięki naszym punktom widzenia Które ujęcie rzeczywistości ma charakter postmodernistyczny? Pytanie 13Wybierz wszystkie poprawne: a. rzeczywiste są tylko wyobrażenia, które uzyskujemy dzięki naszym punktom widzenia b. widzimy tylko rzeczy, a wyobrażenia, jakie są rzeczy które widzimy, to tylko subiektywne punkty widzenia c. widzimy rzeczy takimi, jakimi one w rzeczywistości są Jakie są sposoby zdobywania wiedzy? Pytanie 14Wybierz wszystkie poprawne: a. poprzez uznanie powszechności zjawiska b. odwołanie się do autorytetów, czyli tych osób, które z powodów społecznych albo politycznych są uważane za źródło wiedzy c. zdobywanie wiedzy poprzez racjonalną analizę, czyli proste odwołanie się do reguł i metod logiki d. uznawanie poglądu, że jeśli B zdarzyło się później niż A , to A jest przyczyną B e. w rezultacie rozumowania przez analogię – jeśli A i B mają podobne niektóre cechy, to zapewne będą miały podobne i inne f. odwołanie się do wiary, czyli autorytetów ponadnaturalnych w sposób powiązany z ceremoniałem i rytuałem g. poprzez interpretacja współwystępowania jako przyczynowości Jakie są cele nauki? Pytanie 15Wybierz wszystkie poprawne: a. wyjaśnienie b. przewidywanie c. rozwój cywilizacyjny, poprawa warunków życia d. opis rzeczywistości przeszłej e. gromadzenie danych f. prowadzenie badań g. opis statystyczny h. opis rzeczywistości aktualnej Co jest nauką obecnie? Pytanie 16Wybierz wszystkie poprawne: a. naukoznawstwo b. konkretne dziedziny nauki c. metapoznanie d. zagadnienia filozoficzne nie przejęte przez nauki szczegółowe Co nie jest nauką? Pytanie 17Wybierz wszystkie poprawne: a. poszukiwanie odpowiedzi na pytania jak osiągnąć szczęście b. poszukiwanie odpowiedzi na pytania o cel c. poszukiwanie szczegółowych konsekwencji pojęć pierwotnych d. poszukiwanie odpowiedzi na pytania, co jest dobrą drogą e. poszukiwanie odpowiedzi na pytania jak odnaleźć sens życia f. poszukiwanie odpowiedzi na pytania jak należy postępować g. poszukiwanie aksjomatów Klasyfikacja nauk Jakie są metodologiczne typy nauk wg Ajdukiewicza? Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. indukcyjne b. obiektywne c. ścisłe d. ogólne e. sprawdzalne f. szczegółowe g. normatywne h. dedukcyjne i. opisowe Informacja zwrotna Jakie metodologiczne typy nauk wg Ajdukiewicza wychodzą od aksjomatów i pojęć pierwotnych? Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. ogólne b. obiektywne c. szczegółowe d. dedukcyjne e. indukcyjne Jakie metodologiczne typy nauk wg Ajdukiewicza wychodzą od opisu faktów? Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. indukcyjne b. obiektywne c. ogólne d. szczegółowe e. dedukcyjne Jakie są rodzaje klasyfikacji nauk? Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. według celu b. według metody c. według przedmiotu d. według sprawdzalności e. według ogólności Jakie nauki wyróżnia klasyfikacja według przedmiotu? Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. historyczne b. stosowane c. formalne d. doświadczalne e. deskryptywne f. matematyczne g. przyrodnicze h. humanistyczne i. nomotetyczne Jakie nauki wyróżnia klasyfikacja według metody? Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. matematyczne b. przyrodnicze c. humanistyczne d. formalne e. doświadczalne f. historyczne g. nomotetyczne h. deskryptywne i. stosowane Jakie nauki opisują aktualną rzeczywistość językiem umownych parametrów, zdarzeń i relacji między nimi? Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. doświadczalne b. historyczne c. formalne Jakie nauki wyróżnia klasyfikacja według celu? Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. doświadczalne b. deskryptywne c. humanistyczne d. stosowane e. matematyczne f. historyczne g. formalne h. przyrodnicze i. nomotetyczne Jakie są rodzaje metodologii nauk? Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. ogólna b. opisowa c. pragmatyczna d. empiryczna e. normatywna f. apragmatyczna g. falsyfikacyjna h. szczegółowa i. tautologiczna Psychologia jako nauka Jakie są kryteria wiedzy naukowej? Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. sprawdzalność b. opisowość c. normatywność d. ścisłość e. obiektywizm f. ogólność Na czym polega ścisłość twierdzenia naukowego? Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. podatność na badanie empiryczne b. zachowywanie sensu twierdzenia niezależnie od tego, kto je wypowiada i interpretuje c. dbałość o precyzję wypowiedzi d. bezstronność naukowca e. redukcjonizm pojęcia psychologicznych do biologicznych, chemicznych, fizycznych f. intersubiektywność wiedzy g. możliwość przeprowadzenie testu, w wyniku którego twierdzenie zostanie odrzucone h. posługiwanie się jedynie terminami obserwacyjnymi Na czym polega sprawdzalność twierdzenia naukowego? Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. możliwość przeprowadzenie testu, w wyniku którego twierdzenie zostanie odrzucone b. intersubiektywność wiedzy c. posługiwanie się jedynie terminami obserwacyjnymi d. redukcjonizm pojęcia psychologicznych do biologicznych, chemicznych, fizycznych e. bezstronność naukowca f. podatność na badanie empiryczne g. zachowywanie sensu twierdzenia niezależnie od tego, kto je wypowiada i interpretuje h. dbałość o precyzję wypowiedzi Na czym polega obiektywizm twierdzenia naukowego? Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. dbałość o precyzję wypowiedzi b. bezstronność naukowca c. posługiwanie się jedynie terminami obserwacyjnymi d. zachowywanie sensu twierdzenia niezależnie od tego, kto je wypowiada i interpretuje e. redukcjonizm pojęcia psychologicznych do biologicznych, chemicznych, fizycznych f. podatność na badanie empiryczne g. intersubiektywność wiedzy h. możliwość przeprowadzenie testu, w wyniku którego twierdzenie zostanie odrzucone Obiektywna wiedza stanowi: Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. drugi świat: opisuje subiektywną percepcję b. trzeci świat: opisuje intersubiektywną wiedzę c. pierwszy świat: opisuje stany fizyczne przedmiotów Co jest prawdą w ujęciu klasycznym? Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. opis subiektywnej percepcji b. to co jest precyzyjne c. zgodnością umysłu i rzeczywistości d. to co jest bezstronne e. to co jest użyteczne w rzeczywistym działaniu Co jest prawdą w ujęciu pragmatycznym? Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. to co jest użyteczne w rzeczywistym działaniu b. to co jest precyzyjne c. to co jest bezstronne d. zgodnością umysłu i rzeczywistości e. opis subiektywnej percepcji Prawda w nauce jest: Pytanie 8Wybierz wszystkie poprawne: a. pewną funkcją, niekoniecznie przyjmującą wyłącznie wartości 0 i 1 b. pewną funkcją przyjmującą wyłącznie wartości 0 i 1 c. pewną funkcją leżącą w środku przedziału wartości 0 i 1 Co jest pojęciem prawdziwym w ujęciu platońskim? Pytanie 9Wybierz wszystkie poprawne: a. pojęcie jest prawdziwe wówczas kiedy opowiada mu pewna rzeczywistość b. pojęcie jest prawdziwe gdy odnosi się do „drugiego” a nie „trzeciego” świata wiedzy c. pojęcie jest prawdziwe kiedy jest użyteczne do opisu, wyjaśniania i przewidywania rzeczywistości Co jest pojęciem prawdziwym w ujęciu pragmatycznym? Pytanie 10Wybierz wszystkie poprawne: a. pojęcie jest prawdziwe wówczas kiedy opowiada mu pewna rzeczywistość b. pojęcie jest prawdziwe gdy odnosi się do „drugiego” a nie „trzeciego” świata wiedzy c. pojęcie jest prawdziwe kiedy jest użyteczne do opisu, wyjaśniania i przewidywania rzeczywistości Czym jest ukryty paradygmat? Pytanie 11Wybierz wszystkie poprawne: a. pojęciem które jest użyteczne do opisu, wyjaśniania i przewidywania rzeczywistości b. pojęciem któremu opowiada pewna rzeczywistość c. pojęciem nieobiektywnym, należącym do „drugiego” a nie „trzeciego” świata wiedzy d. pojęciem które porządkuje pewien obszar rzeczywistość Do jakiej kategorii nauk należy psychologia ze względu na swój przedmiot: Pytanie 12Wybierz wszystkie poprawne: a. doświadczalna b. stosowana c. humanistyczna d. o życiu e. nomologiczna f. formalna g. fizyczna h. historyczna i. deskryptywna j. społeczna Określ, do jakiej kategorii nauk należy psychologia ze względu na swoją metodę: Pytanie 13Wybierz wszystkie poprawne: a. formalna b. społeczna c. fizyczna d. humanistyczna e. o życiu f. historyczna g. deskryptywna h. stosowana i. nomologiczna j. doświadczalna Określ, do jakiej kategorii nauk należy psychologia ze względu na swój cel: Pytanie 14Wybierz wszystkie poprawne: a. nomologiczna b. humanistyczna c. doświadczalna d. stosowana e. społeczna f. o życiu g. deskryptywna h. fizyczna i. formalna j. historyczna Język nauki Do czego służy język nauki? Pytanie 1Wybierz wszystkie poprawne: a. jako instrument modyfikacji teorii b. do komunikacji paradygmatycznej c. jako narzędzie/reprezentacja wnioskowania d. do komunikacji naukowej, społecznej i edukacji e. do deskrypcji (opisu) f. jako łącznik miedzy teorią a doświadczeniem Jakie są zadania naukowego języka opisu? Pytanie 2Wybierz wszystkie poprawne: a. interpretowalność w kategoriach logiki formalnej b. rzetelne, zrozumiałe przekazywanie wiedzy naukowej c. różnicowanie właściwości d. zapewnianie standardów publikacji e. interpretowalność w kategoriach rachunku zbiorów f. różnicowanie przedmiotów (ontologia) g. zapewnianie zgodności paradygmatycznej h. budowanie definicji zgodnych z rzeczywistością i. różnicowanie relacji Jakie są zadania naukowego języka wnioskowania? Pytanie 3Wybierz wszystkie poprawne: a. różnicowanie przedmiotów (ontologia) b. różnicowanie relacji c. różnicowanie właściwości d. interpretowalność w kategoriach logiki formalnej e. interpretowalność w kategoriach rachunku zbiorów f. budowanie definicji zgodnych z rzeczywistością g. zapewnianie standardów publikacji h. zapewnianie zgodności paradygmatycznej i. rzetelne, zrozumiałe przekazywanie wiedzy naukowej Co jest zadaniem języka naukowego w odniesieniu do doświadczenia potocznego? Pytanie 4Wybierz wszystkie poprawne: a. interpretowalność w kategoriach rachunku zbiorów b. rzetelne, zrozumiałe przekazywanie wiedzy naukowej c. interpretowalność w kategoriach logiki formalnej d. różnicowanie właściwości e. różnicowanie relacji f. zapewnianie zgodności paradygmatycznej g. zapewnianie standardów publikacji h. budowanie definicji zgodnych z rzeczywistością i. różnicowanie przedmiotów (ontologia) Co jest zadaniem języka naukowego w odniesieniu do komunikacji naukowej? Pytanie 5Wybierz wszystkie poprawne: a. różnicowanie relacji b. różnicowanie właściwości c. zapewnianie standardów publikacji d. rzetelne, zrozumiałe przekazywanie wiedzy naukowej e. interpretowalność w kategoriach logiki formalnej f. zapewnianie zgodności paradygmatycznej g. różnicowanie przedmiotów (ontologia) h. interpretowalność w kategoriach rachunku zbiorów i. budowanie definicji zgodnych z rzeczywistością Co jest zadaniem języka naukowego w odniesieniu do edukacji społecznej? Pytanie 6Wybierz wszystkie poprawne: a. różnicowanie relacji b. zapewnianie standardów publikacji c. zapewnianie zgodności paradygmatycznej d. rzetelne, zrozumiałe przekazywanie wiedzy naukowej e. różnicowanie właściwości f. interpretowalność w kategoriach rachunku zbiorów g. budowanie definicji zgodnych z rzeczywistością h. interpretowalność w kategoriach logiki formalnej i. różnicowanie przedmiotów (ontologia) Jakie są właściwości dobrego języka nauki? Pytanie 7Wybierz wszystkie poprawne: a. poddaje się formalizacji matematycznej b. pozwala na redukcjonizm pojęć psychologicznych do biologicznych, chemicznych, fizycznych c. opiera się na precyzyjnych pojęciach, d. umożliwia przeprowadzenie testu, w wyniku którego twierdzenie zostanie odrzucone e. umożliwia opracowanie obserwowalnych wskaźników, f. umożliwia budowanie poprawnych teorii według precyzyjnych reguł