Kopie internationaal 1.docx

Internationaal I **[Inhoud internationaal en europees recht]{.smallcaps}** Subjecten van het internationaal recht De staten zijn subjecten v.h IR en historisch gezien, in tegenstelling tot het nationaal recht, werden individuen verwaarloost. Pas later zijn individuen actoren geworden v.h IR. *Wa...

Internationaal I **[Inhoud internationaal en europees recht]{.smallcaps}** Subjecten van het internationaal recht De staten zijn subjecten v.h IR en historisch gezien, in tegenstelling tot het nationaal recht, werden individuen verwaarloost. Pas later zijn individuen actoren geworden v.h IR. *Wat zijn subjecten v.h IR ?* Volwaardige actoren in het INTL rechtsgebeuren, die rechten en plichten hebben en die ervoor kunnen zorgen dat hun rechten gerespecteerd zullen worden. Wanneer ze plichten hebben en deze niet nakomen, kunnen ze aansprakelijk gesteld worden. Rechtsorde 2 verschillende rechtsordes ---\> NTL rechtsorde & INTL rechtsorde - Subjecten zijn anders - Bronnen zijn anders - MAAR er is wel een interactie tss beide, maw. De doorwerking v. IR in NTL rechtsorde - Wrm ? Zodat het voor de NTL hoven & rechtbanken kan gebruikt worden - In sommige landen werkt dat makkelijker door dan in andere landen (dualisme, monisme,..). Het gevolg v.e moeilijke doorgang v. IR in NR is dat burgers niet zomaar die regels voor hoven & rechtbanken kunnen brengen - IR beïnvloedt NR en omgekeerd Organisaties - Internationale organisaties Vb. VN (doelstellingen, verschillende organen, hoe ze met elk. Interrageren,...) - Interngouvernementele organisaties waar BE lid van is - Supranationale organisaties: europese organisaties (EU) **[H1: Wat is het internationaal recht ?]{.smallcaps}** Soms wordt er verwezen naar het term 'internationaal publiekrecht' (zie infra) (= international public law, droit international public). Soms wordt er verwezen naar een oudere term 'volkenrecht' ---\> verwarrend, want het is eerder recht tss staten dan recht tss volkeren. Hierdoor denkt men dat de volkeren de eerste subjecten zijn v.h IR. - Het gaat om publieke actoren & i.h bijzonder staten Definitie *Wat doet het publiekrecht?* Het regelt in eerste instantie regels tussen staten, nl. samenwerken etc. Het is het recht dat de relaties/verhoudingen tss staten regelt. Vb. dit is van mij en dat is van u; hier begint mijn bevoegdheid en daar die van u; wat kunnen we samen doen om een bep doel te bereiken,... In het begin, vroeger, waren er geen andere subjecten buiten de staten. Deze verbreedt en een meer 'up to date' definitie zou dan zijn: het IPUR regelt de relaties tss subjecten v.h IR. - EU is een organisatie, een onderdeel (met eigen kenmerken) v.h IR - Individuen zijn na WOII subjecten geworden v.h IR, dus ook wij hebben rechten en plichten onder dat IR Maw. Het is... - Interstatelijk recht: de staten zijn de basisactoren en het recht TUSSEN die staten is het IR \ Niet: recht BINNEN de staten, **MAAR** vandaag gaat het recht tss de staten ook meer invloed/ doorwerk hebben binnen de staten \ Niet: INTRAstatelijk \ Niet: vreemd recht = Duits recht, Amerikaans recht, NL recht,... - Stel een huwelijk tss een vrouw uit BE & een man uit Yemen: welk recht v. Huwelijk moet worden toegepast? ---\> niet omdat er een vreemd element is, nl. dat iem v.h buitenland komt dat er Sprake is v. IR =\> dit is een voorbeeld v. INTL privaatrecht; welk recht v. Moet er worden toegepast Domeinen van het IR - Diplomatiek recht = afsprakelijk tss staten; hoe spreek ik met andere staten, hoe vertegenwoordig ik & hoe zijn mijn belangen vertegenwoordigd i.e ander staat? - Vb. BE heeft diplomaten die nr een andere land worden uitgestuurd om BE te vertegenwoordigen, wat ervoor zorgt dat hij een brug is voor dat land en BE. Dat persoon gaat de belangen v. BE behartigen (netwerken ontwikkelen, info doorsturen, mensen ontvangen,...). Door deze belangen te behartigen krijgen ze voorrechten, immuniteiten wat gecodificeerd is i.e verdrag, nl. verdrag v. Wenen 1961 inzake diplomatiek verkeer (vb. Ze betalen geen belastingen) - Consulair recht/diplomatiek gezelschapsrecht = vertegenwoordigers v. BE die de belangen behartigen doorgaans v.d BE burgers op een bevoorrechte manier - Vb. Een akte opstellen ,zoals een akte v. burgerlijke stand, waarvoor je naar het consulaat gaat. Je bent in het buitenland opgevangen wegens een overtreding, dus iem. Gaat jouw belangen behartigen (de consulaat zal geïnformeerd worden). De consulair personeel zal jou mogelijks in gevangenis mogen bezoeken om u te wijzen nr advocaten etc. - INTL Milieurecht = op INTL niveau samen proberen op een oplossing te komen vr milieuproblemen - INTL humanitair recht - i.d praktijk zien we oorlogen waar die regels niet noodzakelijk worden gevolgd, zie Gazastrook, Oekraïne,... - INTL strafrecht = individuen hebben verplichtingen tov INTL gemeenschap, nl. bep dingen die wij niet mogen doen. De onderstaande zaken kunnen leiden tot de individuele strafrechtelijke aansprakelijkheid waar we in INTL hoven zoals Joegoslavië tribunaal, Rwanda tribunaal verantwoording verschuldigd zijn, veroordeeld en vervolgd kunnen worden - Vb. Verboden om oorlogsmisdaden te begaan, genocide, agressie,... - INTL economisch recht = INTL samenwerken op eco. Vlak - Vb. WHO die a.d oorsprong ligt a.d liberalisering v.d wereldhandel waar het makkelijk wordt om producten v.e land nr een ander land zonder te veel invoer & uitvoer belastingen te betalen - Het recht v. IO's ---\> IO's die bep bevoegdheden hebben, die supranationaal kunnen zijn, bepaalde doelstellingen hebben & redeneren onder bep regels - INTL zeerecht ---\> Wat is de status v.d zee, behoort dat tot een bep staat, wat met de grondstoffen, wat met de doorgang, wat me de vervuiling, wie oefent bep rechten over de zee? - INTL luchtrecht, INTL ruimterecht,... **[H2: Hoe evolueert internationaal recht?]{.smallcaps}** Er is een globalisatie, INTL wordt belangrijker en belangrijker, maar waar is het ontstaan? IR kan maar ontstaan als er staten zijn, dus we moeten kijken naar ontstaan v. Staten. Wat is een staat? Een staat heeft een grondgebied met een bestuur en een volk die zijn eigen bevoegdheden heeft. - We gaan kijken naar vóór het ontstaan v. Staten, vb. Romeinse rijk, Republiek Congo,... die besloten om (gecentraliseerde) overheden te creëren en deze bevoegdheden te geven. In mesopotamië werden er afspraken gemaakt tss versch. Staten, nl. verdragen (grieken, chinezen,...) IR recht ontstond eerst in Europa, nl. het is eigl Europees recht - Een v.d grote redenen is omdat de grote keizerrijken, koninkrijken etc. Gekoloniseerd zijn geweest door het westen. Wat daar a.h ontwikkelen was, is stopgezet geweest en vervangd dr een vreemde OH dat het recht heeft opgelegd aan die delen v.d wereld. Wat is het verschil tss andere delen i.d wereld die ook deden aan samenwerking en IR creëerden en Europa? Zij hadden geen overkoepelende rechtsorde zoals wat men nu wel heeft. Oud Egypte, China etc. hebben ook hun eigen IR gekend, maar het is op een gegeven moment ophouden te bestaan omdat ze onderworpen waren geweest aan dat Europese expansiedrang, imperialisme, kolonialisme. 17de eeuw: 1648 - Dit jaartal komt overeen met het einde van de godsdienstoorlogen en het ontstaan v. Soev. Staten (wat fictie is, want heeft jaren geduurd. Het is puur om een datum te kunnen plakken. In theorie was het eerder een proces waarbij het gezag meer en meer uitging v.e bestuur) [Het verdrag van Westfalen] Het is mislijdend omdat het niet 1 verdrag is, maar meerdere verdragen, nl. verdrag v. Osnabrück, Münster etc. die samen werden gebracht. Er wordt vaak verwezen nr Vrede v. Westfalen. *Wat gebeurde er toen?* Het consolideerde nr het verhaal van ontstaan v. Soevereine staten (10-tal staten\*, de rest participeren niet in dit verhaal), nl. het hoogste gezag. Deze ontstaan omdat ervoor heel veel godsdienstoorlogen plaatsvonden (30j, 80j,...) & om dat stop te zetten, werden er diplomaten gestuurd om een vredesverdrag te sluiten. Hiermee bedoeld men dat gebieden niet meer onderworpen zijn a.d kath. Kerk; de paus oefende geestelijke gezag uit over entiteiten in Eu en onderworpen bleven aan gezag v.d paus, dus de waren niet soeverein (hetzelfde gebeurd met DE rijk). =\> begin v. Eu recht De staten die participeerden i.h ontstaan v. IR, de staten die dus soeverein hervormd werden, noemen we 'concert of nations'\* = kleine groep Europese staten die tss hen recht doen ontwikkelen, dat hun belangen ook zal behartigen. Men ontwikkeld **argumenten i.h IR om process v. imperialisme & kolonialisme mogelijk te maken**: De rest v.d wereld, ondanks het feit dat er ook staten zijn en eigen relaties met elkaar doen groeien, behoort niemand toe (als we kijken nr het IR van 1648). Er is een regel ontwikkeld geweest van Terra Nullius = alles wat niet Europees is, behoort niemand toe. Wat doen ze dan? Wie daar komt, kan het zich toeëigenen ---\> de Europeanen gebruiken het IR als instrument om hun belangen te behartigen - Vb. Colombus die Latijns-Amerika heeft 'ontdenkt', terwijl daar al mensen waren. Van een 10-tal naar ong. 200 staten, *hoe is dat gebeurd?* 17 tot 19^De^ eeuw: bezig met andere delen v.d wereld deel uit te laten maken v.d koloniale deelmachten. Men gebruikte het 'terra-nullius' regel Eind 18de eeuw, 1776**: onafhankelijkheid Noord-Amerika** Britse kolonisten die in Noord-Amerika wonen, zijn het niet mee eens met wat de moedersstaat verteld vanuit Westminster & beslissen zich af te scheiden in de vorm v.e revolutie die uitmond i.d Declaration of Independence. Ze willen niet meer onderworpen worden a.e vreemde OH waar ze geen stemrecht hebben etc en ze creëeren een eigen staat. - Een eerste grote omwenteling, maar het waren de Europese settlers die besloten hebben om zich niet meer te onderwerpen a.d machten in EUROPA & de macht over te nemen ---\> NIET vb. de Indianen die men de 'first nations' noemen. Eind 19de eeuw: **onafhankelijkheid Latijns-Amerika** Chili, Argentinië, Bolivia etc. doen hetzelfde tov. Portugal & zo ontstaan er nieuwe landen die niet als de inheemse volkeren zich onafhankelijk hebben verklaard, maar de Europese concistatoris/settlers die daar gewoond hebben. Begin 20ste eeuw: **Russische revolutie** Hier komt een schok a.h IR, want Rusland maakt deel uit v.d concert of nations, maar er ontstaat een nieuwe visie, nl. communisme. Sovjet-Unie zal proberen het IR te beïnvloeden, nl. communistische invloeden in beperkte maten. Pas i.d jaren 50, 60 was er echt sprake v.e dekoloniseringsgolf waar er nieuwe staten ontstaan die niet noodzakelijk dezelfde belangen hebben als degenen v.d concert of nations. Uiteindelijk zullen ze zelf i.d meerderheid komen; het zijn niet de Europese staten die vandaag in de meerderheid zijn, maar de nieuwe meerderheid zullen proberen het IR te wijzigen om hun belangen te behartigen. Ze zijn hierin geslaagd op een beperkt \# domeinen, vb. Verhaal v. Dekolisering en enkele anderen domeinen wel, maar niet geslaagd i.e ommekeer v.h IR om de belangen te behartigen v.d NIET-westerse staten. DUS: meerderheid vandaag heeft toen niet de mogelijkheid gehad om op een democratische wijze dat IR te wijzigen! Recht van coëxistentie naar coöperatie IR evolueert waarbij men soevereine entiteiten/staten heeft en het IR gaat regels ontwikkelen om afspraken te maken tss die entiteiten, zoals grenzen, gezelsschapsrecht, mag men zomaar oorlog voeren, afspraak omtrent de zee, vredesverdragen... **19^de^ eeuw**: industriële revolutie Het IR werkte als een soort middel om samen te werken en om op efficiënte antwoorden te komen voor de nieuwe uitdagingen die men zelfstandig niet kon beantwoorden. We hebben 2 industriële revoluties gehad 1. Eind 18^de^ eeuw: ontwikkeling v. Wetenschap - Transportmiddelen, wapens - Groot-brittannië eerst 2. de rest v.d continent **Gevolg** -- nieuwe vraagstukken: - Toegang tot grondstoffen: steenkool, olie, aardgas, ijzereirts - Nieuwe afzetmarkten nodig: grondstoffen die transformeren in afgewerkte producten moeten verkocht worden & niet enkel in plaats waar dat ze ontgonnen zijn. - 1^ste^ x dat de mens geconfronteerd wordt met milieuvervuiling ---\> vervuiling stopt niet a.d grenzen, dus daaromtrent moesten er ook afspraken gemaakt worden **Gevolg** -- nieuwe ontdekkingen: - Transport - Geneesmiddelen: door uitbreiding v.d geneeskunde & kolonialisme v. Afrika (waar er veel ziektes waren die Europeanen niet gewoon waren op hun grondgebied) ---\> ontdekking v. binnenland AF - Grondstoffen,... - Ontwikkeling v. Nieuwe producten betekent ook ontwikkeling v. Nieuwe wapens Conferentie van Berlijn De Eruopese grootmachten zijn i.e wedstrijd om zoveel mogelijk grond toe te eigenen en gaan dus Afrika binnentreden. De Eu grootmachten staan op het punt om oorlog te voeren om te bepalen wie controle heeft over Afrika. De Duitse kanselier Bismarck nodigt de grootmachten uit in Berlijn om afspraken te maken over invloedsferen, gebieden die zullen behoren tot de Eu grootmachten. BE heeft een groot stuk v. Afrika gekregen, nl. Congo (de koning gaat bij zijn overlijden zijn persoonlijk gebied afstaan aan BE). ---\> Een \# vaarbare rivieren in Afrika die voorwerp moesten uitmaken v. Toegang tot scheepvaart om het continent binnen te kunnen dringen. =\> kaart van Afrika werd hertekend. Vredesconferentie van Den Haag 1899 Op initiatief v.d Russische Tsaar, naar aanleiding v. Conflict tss VS & SP 1998, zal de IR conferentie plaatsvinden in Den Haag waar men afspraken zal maken over gebruik v. Wapens, waar het gebruik ervan gereglementeerd zal worden, nl. opgenomen i.h IR. Er worden ook stappen ondernomen om geschillen via vreedzame wijze op te lossen. Bevaarbare rivieren in Europa Er zijn een \# rivieren die door staten vloeien, zoals Rijn, Donau. Er moeten afspraken gemaakt worden of schepen mogen doorvaren, douanerechten moeten betalen a.e grens etc. Ontstaan v.d Rode Kruis Het is ontstaan mid 19^de^ eeuw, naar aanleiding v.e conflict tss FR & Oostenrijk, een zwitserse handelaar op reis is en geconfronteerd wordt in Solferinp (nu IT) waar de 2 landen strijd voeren. Toevallig komt hij 10.000den sneuvelende, doden op het slagveld terwijl beide partijen al vertrokken zijn. Hij gaat samen met een groep vrouwen die hem hebben geholpen de doden begraven. Wnr hij terug is in Zwitserland beslist hij een organisatie te creëren om slachtoffers in zulke situaties te helpen. Zwitserse regeringen zullen lobbyen en een diplomatieke conferentie voeren om het Rode Kruis op te richten. Naar aanleiding van dit gebeuren ontstaan de verdragen v. Genève. - Recht v. Coëxistentie (wat eerder passief is) veranderd naar recht v. Samenwerken/coöperatie (wat eerder actief is) wat we vandaag kennen dr afsrpaken te maken. **Co-existentie (passief internationaal recht)** ---\> De staten komen in contact met elkaar, maar blijven soeverein: \- Regels omtrent de afbakening van het grondgebied → bv. door vredesverdragen, grensverdragen,\... \- Regels over meesterloze gebieden (terra nullius) =\> Regels met het oog op langs elkaar te kunnen bestaan. **DUS:** - We gaan vragen om de staten iets te doen & de staten gaan geneigd zijn (NTL) wetgeving aan te passen om die doelstelling te bereiken - Er ontsaat een grotere wisselwerking tss NR & IR - Dit zal ook meer & meer invloed hebben op de individuen - Staten gaan een fora/plaatsen creëeren waar ze intensief met elk samen gaan werken ---\> dit is het begin v. Wat men later internationale organisaties zal noemen (waar regelgeving gecreëerd zal worden). Deze IO's zullen later ook subject worden v.h IR [Organisaties (4)] **1. Technische organisaties:** = organisaties die vandaag een zeer speficiek bevoegdheid hebben. - Doel: staten komen samen die gemeenschappelijke belangen hebben (vb. Olie uitvoerende landen) & beslissen samen te werken adhv. Fora's. Daar worden er aanbevelingen geformuleerd die omgezet kunnen worden naar recht. - Voorbeelden: - Post: briefjes sturen v.e land nr een ander land - Vliegtuigen: burgerluchtvaartorganisatie - INTL koffie organisatie **2. Algemene/politieke organisaties** = staten komen samen met een bepaalde doelstelling, maar deze organisaties hebben een zeer brede bevoegdheid (\ zie hiervoor). - Voorbeelden: VN, EU **3. Intergouvernementele organisaties** = staten komen samen, maar ze nemen enkel aanbevelingen aan & deze moeten omgezet worden naar BINDENDE regels, zoals verdragen. Hiervoor moet de organisatie de instemming krijgen v.d staat (consensualisme) - Vb. Wat VN stemt is niet bindend; het vraagt gewoon a.d staat iets te doen die niet verplicht is. **4. Supranationale organisaties (weinig)** = staten komen samen waarbij ze een stukje van hun soevereine bevoegdheden afstaan nr de organisatie, maw de organisatie bevindt zich boven de staten. Vb. EU kan afspraken maken, op dat domein waar de staten hun bevoegdheden hebben afgestaan, die de lidstaten binden, zoals een verordening (de staten moeten inhoud hiervan nakomen). - Staten zijn maar onderworpen a.e IO ALS ze het WILLEN! [Belangrijk]**:** De staten blijven soeverein & het samenwerken gebeurd obv. fundamenten die gelegd zijn i.h recht v. Coëxistentie. (Het recht v. Coöperatie is gebouwd op het recht v. Coëxistentie) ### **[Kenmerken van het internationaal recht ]{.smallcaps}** [IR functioneert horizontaal ---\> subjecten = soevereine entiteiten] **1.** **De afwezigheid v.e centrale wetgever** Er zijn plekken waar men samenkomen om recht te ontwikkelen, maar er is geen wetgever die recht oplegt aan onderhorigen. *Hoe werkt het dan wel?* Staten zijn alml onderhorigen, maar alles functioneert op hetzelfde niveau. - Uitz.: ius cogens (= dwingend recht), nl. RR waaraan de staten onderworpen zijn ZONDER hun instemming - Rusland voert INTL misdaden in Oekraïne & schendt regels v. Ius Cogens, maar waarom wordt dit niet voor een INTL hof gebracht? De staat is niet onderworpen a.d regels v.d ius cogens & heeft het Statuut van Rome niet geratificeerd (dat het ISH heeft opgericht). Gevolg hiervan is dat die regels dus niet v. Toep. Zijn op die staat (Rusland). Als een staat dus niet onderworpen wil worden, dan kan dat! - Israel is ook geen partij bij het Statuut van Rome. Een ander oplossin/weg zou kunnen zijn dat Palestina het bevoegdheid v. ISH moet erkennen ZODAT de daden die gepleegd worden op het Palestijns grondgebied voor het hof gebracht kan worden. - Consensueel recht: het recht werkt obv. Het consensualisme, dus staten moeten instemmen om gebonden/onderworpen te zijn a.h recht dat hen wordt opgelegd **2.** **Er is geen centrale rechter op INTL niveau** De geschillen worden niet via de rechterlijke weg opgelost BEHALVE wnr staten dat willen (denk hier weer a.h consensualisme). Als je de rechter bevoegd hebt gemaakt, dan pas kan je het geschil laten oplossen door een rechter. Je hoeft echter niet te wachten tot dat er een geschil is; beide staten kunnen i.e verklaring vermelden dat het hof bevoegd is. Als enkel 1 staat dat doet, maar de ander niet i.e geschil, dan zal het hof het geschil niet kunnen oplossen. **3.** **Afwezigheid v.e instantie v. handhaving** Je kan de staten niet verplichten het recht na te leven. Indien dit wel kon, zou dat betekennen dat er een hoger entiteit die dat plicht oplegt. Dit kan echter niet omdat de staten soeverein zijn. \ NTL: we zijn verplicht het recht te respecteren omdat de overheid manieren/middelen heeft om dat op te leggen a.d onderhorigen. Vb. Politie, gevangenis, boete,... Staten dwingen elkaar om verplichtingen na te komen, nl. dr selfhulp; retorsie maatregelen (schendt het IR niet) & repressailes (schendt het IR wel): \(1) Retorise maatregelen: maatregelen die een staat neemt & die niet in strijd zijn met ius cogens om een staat duidelijk te maken dat de ander het IR heeft geschonden. Hiermee probeert de staat de tegenstander in conformiteit te brengen met het IR door hem onder druk te zetten. - Manieren om dit te doen: verklaringen, diplomaten op het matje roepen, sluiten v. Diplomatieke missie, geen visum geven, niet uitnodigen op bep officiële bezoeken,... - Vb. Israel heeft het Belgisch gebouw 'Enable' (Belgische Agentschap v. ontwikkeling & samenwerking ) vernietigd. BE heeft daar een probleem mee & heeft erop gereageerd. BE gaat de Israëlitische ambassadeur uitnodigen om hun reden uit te leggen & duidelijk te maken dat BE hier niet blij mee is omdat ze mogelijks het IR hebben geschonden. Wat BE doet moet een onvriendelijke daad voorstellen & hetzelfdertijd vragen aan Israel om in conformiteit treden met het IR (om te zorgen dat dit niet meer gebeurd of mogelijkheid voor compensatie) \(2) Repressailes: de schending v.h IR dr 1 staat wordt beantwoord met een ander schending v.e staat om in conformiteit te treden met het IR. Dit moet gebeuren op het voorwaarde dat het proportioneel moet zijn (vb. Een kleine schending & grote schending v. IR). De tweede schending v.h IR zal geoorloofd zijn omdat het de bedoeling heeft om te reageren op de eerste schending OM in conformiteit te treden met het IR. **4.** **Behoefte invloed NTL rechtsorde** Om bepaalde internationale vragen te kunnen beantwoorden en om op oplossingen te komen, moet het IR kunnen doorwerken i.h NR. Dit kan doordat enkele afspraken v.h IR worden omgezet i.h IR OF de individuen kunnen nr de rechter stappen om de OH te verplichten met de INTL afspraken. [Mogelijke examenvraag:] - Wat is het Vrede van Westfalen? - Waarom 1648, wat was daar de context? - Wat zijn de kenmerken v.h IR? - Wat is recht v. Coëxistentie? Geef een \# voorbeelden. - Wat is recht v. Coöperatie? Geef een \# voorbeelden. **[H3: subjecten van het internationaal recht]{.smallcaps}** *[Wat zijn volwaardige actoren i.h INTL rechtsgebeuren?]* Rechtsubjecten zijn volwaardige actoren die kunnen functioneren i.h IR. Ze beschikken over: 1. Rechten & plichten (bepaalde dingen wel of niet doen) 2. Mogelijkheid dat hun rechten nagekomen kunnen worden wnr ze niet gerespecteerd worden, vb. Dr een forum (je kan jouw rechten eisen wat zal leiden tot erkenning v. Jouw recht) 3. Mogelijkheid om aansprakelijk gesteld te worden wnr verplichtingen niet nagekomen worden - Als je aan deze voorwaarden voldoet, dan beschik je over rechtspersoonlijkheid, nl. subject v.h IR 1\. Staten Oorspronkelijke, volledige rechtspersonen i.h IR, i.t.t. De andere rechtssubjecten. Art. 1 Montevideo Verdrag ≈ definitie The state as a person of international law should possess the following qualifications: (a) a permanent population; (b) a defined territory; (c) government; and (d) capacity to enter into relations with the other states. *Wat is Montevideo Verdrag?* (= Montevideo Convention on the Rights and Duties of States) Verdrag gesloten tss Amerikaanse staten in 1933 met als doel welke de rechten & plichten v.d staten zijn. Een kleine groep Amerikaanse staten komen samen i.e diplomatieke conferentie; men probeerde een omschrijving te geven v.d addressanten, nl. wie zijn de staten? *Wat zijn de voorwaarden die voldaan moeten worden om te kunnen spreken v.e staat?* 1. Grondgebied/territorium 2. Bevolking 3. Overheid/regering die daadwerkelijk gezag uitoefent over bevolking op het territorium 4. Vermogen om INTL betrekkingen aan te gaan met andere staten - 2 redenen waarom dat dit artikel misleidend is: 1. Soevereiniteit is niet vermeld als voorwaarde. Mogelijks werd er bedoeld dat de OH de soevereiniteit uitoefent over het bevolking & grondgebied ---\> staat er wel NIET in! Vb. Vlaanderen voldoet aan de 4 voorwaarden, maar is niet soeverein, DUS het is geen staat! 2. Het vermogen om INTL betrekkingen aan te gaan is eigenlijk een GEVOLG v.e staat ≠ kenmerk [Soevereiniteit] (= essentie v.h IR) De staat is soeverein, dus er is niets boven ---\> ze zijn de hoogste gezag. Aangezien de staten soeverein zijn, zijn ze alml juridisch gelijk. Zie art. 1 & 2 HVN. Gelijk zijn betekent niet even groot even machtig, maar even soeverein! Zonder dit aspect, is er geen sprake v. IR (supra) - Gevolg: omdat de staat de hoogste gezag is en soeverein is, is de staat (juridisch) onafhankelijk **1928 -- Island of Palmas Case: NL v. VS** ---\> rechtspraak waarin dit duidelijk was Arbitragezaak (= juridische (flexibele) geschillenbeslechtingsmethode waar staten zelf de rechter kiezen & bepalen welke recht v. Toepassing is) uitgesproken dr eenzetelende zwitserse rechter. Het uitspraak is bindend vr beide partijen INDIEN ze dit willen. 1898 is er een geschil tss VS & SP, Spaans-Amerikaanse oorlog. Cuba was een Spaanse kolonie & VS heeft een oorlogsschip i.d haven v. Havannah (hoofdstad v. Cuba) & het schip zinkt (100+ doden). De vraag is: *Wie is hier aansprakelijk?* VS zegt dat het Spanje was, maar Spanje zegt dat het VS was. Ze gaan elk een onderzoekscommissie samenstellen & blijkt dat het Spanje was volgens VS & omgekeerd ---\> niet opgelost, DUS oorlog. VS wint oorlog & wordt een grootmacht. Er wordt besloten i.e vredesverdrag dat dit gecompenseerd moet worden, dus staat Spanje enkele gebieden af aan VS & rest v.d gebieden worden ofwel onafhankelijk OF komen ze i.d invloedsfeer te staan v. VS. Er is een klein eiland ergens dichtbij Filipijnen, nl. Island of Palmas. Spanje had dat ontdekt (denk aan tarra nullius), maar moest dat ook als schadevergoeding overdragen aan VS. De Nederlanden zijn in Palmas, maar VS zegt dat het van hen is & zeggen dat ze een vredesverdrag hebben met Spanje waar dat ze het eiland afstaan aan hen. NL zegt dat zij daar wonen & staatsgezag uitoefenen & uiteindelijk ontstaat er een geschil. Ze stappen naar Arbitrage & vragen zwitserse rechtsgeleerde om uitspraak te doen; behoort het tot NL toe die staatsgezag uitoefent of behoort het tot VS ogv. Vredesverdrag waar Spanje het overdraagt aan VS? - **Uitspraak:** ontdekking is belangrijk, maar wat is belangrijker? Effectief gezag uitoefenen. Het behoorde uiteindelijk tot NL **Belangrijk omdat we een definitie kunnen afleiden vr soevereiniteit:** "Sovereignty in the relations between States signifies independence. Inde- pendence in regard to a portion of the globe is the right to exercise therein, to the exclusion of any other State, the functions of a State. The develop- ment of the national organisation of States during the last few centuries and, as a corollary, the development of international law, have established this principle of the exclusive competence of the State in regard to its own territory in such a way as to make it the point of departure in settling most questions that concern international relations." - Soevereiniteit is het hoogste gezag, want daar oefent een staat exclusieve staatsbevoegdheid uit & dit betekent onafhankelijkheid tov. Andere staten. Alle staten zijn op dat gebied gelijk. Zie ook art. 2, lid 1 HVN Art. 2, lid 1 HVN "The Organization and its Members, in pursuit of the Purposes stated in Article 1, shall act in accordance with the following Principles. [1.](https://maxius.nl/handvest-van-de-verenigde-naties-san-francisco-26-06-1945/artikel2/onderdeel1) The Organization is based on the principle of the sovereign equality of all its Members" - Alle leden v.d VN zijn gelijk, soevereine gelijkheid (basisprincipe) - Dit betekent ook dat elke staat zelf kiest hoe het zich organiseerd Dit wordt eveneens bevestigd i.h IGH: **1986 -- Nicaraguazaak: Nicaragua v. VS** In tijden v.d koude oorlog heeft de VS een probleem met linkse regimes in Nicaragua. Er komt nl. na de verkiezingen een linse regime a.d macht, een socialistisch communistisch regime. VS zegt dat Latijns-Amerika hun achtertuin is & ze accepteren dat niet. Vs gaat mijnen plaatsen i.d havens, de oppositie steunen & wapens leveren a.d gewapende oppositie en ze militair trainen i.h buitenland. Nicaragua stapt nr het IGH & hebben geluk dat ze ondersteund konden worden dr INTL regels waarmee VS ingestemd heeft. Nicaragua heeft eveneeens geluk aangezien de rechters in dat periode progressief waren & conlusie was dat VS veel regels v.h IR geschonden heeft. **Belangrijk: Als soevereine staat beslis je zelf wat jouw systeem is**, zelf al wens je een linkse regime. "A state's domestic policy falls within his exclusive jurisdiction (...). Every state possesses a fundamental right to choose and implement its own political, economic and social system" - Gevolg: een staat mag zich niet inmengen i.d interne aangelegenheden v.e ander staat *Wat is een interne aangelegenheid?* Het is een concept dat fluctueert, nl. het is niet altijd hetzelfde. Vb. Mensenrechten: dat was vroeger een intern aangelegenheid, maar sinds men INTL mensenrechten verdragen heeft, is dat geen interne aangelegenheid meer. De staat heeft zich onderworpen a.h IR, dus men heeft 'interne aangelegenheden' geïnternationaliseerd. Dit betekent dat een staat tussen mag komen & er iets over zeggen (vroeger moeilijker) *Hoc 3* Staten -- voorwaarden [Grondgebied] -- *wat is dat?* - Een stuk land - Als je een staat bent die a.d zee ligt, dan is er ook een stuk zee ---\> 12 zeemijl - Ondergrond - Luchtruim (\ ruimte is iets anders & behoort niet tot tot BE) - Een vliegtuig moet toestemming krijgen om te mogen vliegen in luchtruim v. BE - BE heeft overeenkomsten met NL waarbij onze gevechtsvliegtuigen onze luchtruim verdedigen - Hierover oefent BE soevereine rechten uit Het IR eist niet dat je over een bep \# minimum km2 moet beschikken als grondgebied! Zie vb. Luxemburg (klein) & Rusland (groot). Je moet een territorium hebben, maar die moet niet vast staan, maw. Het grondgebied kan wijzigen ((groter: verwerven of bewijs leveren aan INTL hoven & rb'en dat het toebehoort tot een bep staat) of kleiner worden)) naar aanleiding v. Afspraken of geschil over grondgebied met een ander staat. Er kan ook mogelijks geschillen zijn over de grens. Vb. Geschil tss Kameroen v. Nigeria (Baccasi) [Bevolking] = degene die de nationaliteit v.e staat dragen - De staat oefent gezag uit over de bevolking die zich op het grondgebied bevindt. - De band tss staat & bevolking is de nationaliteit - Op het grondgebied v.e staat kunnen ook vreemdelingen zijn - Er is geen min (vb. Liechtenstein) of max (vb. Indië) \# Belangrijk: IR laat toe om een onderscheid te maken tss degene die behoren tot de bevolking & degene die niet behoren tot de bevolking EN om rechten toe te kennen aan beide. Vb. Vreemdelingen kunnen ontzegt worden deel te nemen a.h bestuur v.d staat *Hoe wordt bepaald of je behoort tot bevolking of niet?* Het IT zegt dat het behoort tot soevereiniteit v.d staat. Vb. De staat bepaalt zelf op welke manier het nationaliteit toekent ---\> regels v.h NR - Het IR heeft regels over staatsloosheid, nl. Als je geen nationaliteit hebt. IR probeert dit te voorkomen. - Het IR heeft ook regels over meervoudige nationaliteit [Gezag] = staatsgezag; staat oefent bevoegdheden uit (WM, RM & UM) - Deze moet effectief & werkelijk zijn - Niet vereist om feitelijk onafhankelijke gezag uit te oefenen (dus in praktijk alles zelf beslissen) - Vb. Koude Oorlog waarbij de grootmachten aan beide kanten vooral het gezag uitoefenden - Niet vereist om altijd over heel het gebied gezag uit te oefenen, vb. Tijdelijk controle verliezen over een grondgbeid dr onrust of interne gewapende conflicten zoals burgeroorlogen - Vb. Boerenprotest; Ethiopië (tijdelijke controle verloren over stuk grondgebied) - Vb. Palestina (dr Israël) of Irak (dr westerse landen) Verliezen hun kenmerken als staat niet; IR laat toe dat men tijdelijk controle kan verliezen over een bep grondgebied & dat men deze daarom niet verliest. Vb. Somalë: centrale gezag is opgehouden met functioneren & er waren entiteiten die gezag uitoefenden. [Vermogen om betrekkingen aan te gaan met ander staten ] - Eerder een gevolg v.e het zijn v.e staat omdat dit geen verplichting is. Staten mogen, maar moeten niet, betrekkingen aangaan met andere staten. Dit bevestigt het Montevideo verdrag. Staten -- 3 periodes van ontstaan 1. Periode na WOI 2. Periode v.d jaren '50 & jaren '60 3. Periode v.d jaren '90 (einde Koude Oorlog) 1. **Periode na tweede wereldoorlog** - Vb. Oostenrijk & Hongarije ---\> geknipt in kleinere aparte staten - Vb. Koerden in Turkije (moesten nog een staat krijgen) ---\> is nooit gebeurd - Vb. Polen die een stukje verplaatst is op de kaart Belangrijk: er zijn ook kleine nationaliteiten, nl. De minderheden & deze moesten op een of ander manier beschermd worden. Er zijn ook nationaliteiten die te klein zijn voor een staat of opgeslorpt worden met grote naties. Maw. er zijn veel minderheden verdragen behandeld geweest zodat ze rechten kregen, hun eigen taal te spreken & eigen cultuur te hebben. - Er waren veel zaken rond de nationaliteitenkwestie & minderhedenkwestie voor het Permanente Hof voor Justitie (= IGH v.d Volkenbond) 2. **Periode v.d jaren '50 & jaren '60** 3. **Periode na einde v.d Koude Oorlog** - Vb. Sovjet-Unie houdt op met bestaan (---\> staten houden op met bestaan) - Vb. Zuid-Sudan scheidt zich af v. Sudan (---\> staten die een stuk grondgebied verliezen) Staten -- 2 manieren om staten te ontwikkelen 1. **Klassieke/traditionele manier obv.e feitelijk gegeven** (meest voorkomende) = gebruik v. Geweld & controle over het grondgebied \- Je voldoet aan alle voorwaarden v. Staat zijn \- Staten merken dat er een nieuw entiteit is & beslissen om samen te werken - Vb. België verslaat nederland & roept zijn onafhankelijkheid uit 2. **Via het toepassen v.e rechtsregel -- zelfbeschikkingsrecht** = beroepen op het recht met als gevolg dat je staat wordt \- Je voldoet aan regels/dat recht zonder te voldoen aan alle voorwaarden om staat te zijn \- Jaren '50 & '60 ontstond er een nieuw recht waardoor staten zijn ontstaan: ---\> hoe is dat ontstaan? HVN verwijst nr het ZBR als beginsel (geen recht) i.h IR. Dit betekent dat volkeren, naties het recht hebben om voor zichzelf op te komen. AV VN is een orgaan waarin alle staten vertegenwoordigd zijn (Veiligheidsraad: 15 staten waarvan 5 perm. Leden). Dit orgaan is veel democratischer en ied. Heeft gelijke rechten & stemrechten. AV VN kan aanbevelingen formuleren & resoluties stemmen (met consensus, unanimiteit,...). De westerse staten zijn i.d minderheid & belangen v.d meerderheid zullen hierin behartigd worden. Vanaf jaren '50 worden er meer & meer resoluties gestemt met grote meerderheden waarvan wordt gezegd dat kolonies anomalieën zijn, zij functionneren i.h belang v.d westerse landen. Ze moeten het recht hebben om zichzelf te besturen & onafhankelijk worden. - 2 belangrijke resoluties werden aangenomen - Gebieden die niet voldoen aan staat zijn (ze besturen zichzelf niet, nl. Geen gezag, geen soevereiniteit), maar WEL een grondgebied & een bevolking. Deze gaan het recht krijgen om een staat te worden ---\> jaren '60 vooral & achteraf zijn meeste lid geworden v.d VN. **Toepassing ZBR -- bevolkingen die zich kunnen beroepen op het ZBR om nieuwe staten te worden:** - 1^ste^ categorie: kolonies - 2^de^ categorie: gebieden die onder bezetting leven, vb. Westelijke Sahara (dr Marokko) & Palestina (dr Israel). Deze gebieden zouden het recht moeten hebben om hun INTL status te bepalen. (Voorbeelden zijn nog altijd actueel, ze hebben hun INTL status nog niet (kunnen) bepalen. - 3^de^ categorie: bevolkingen die leven onder White Minority Rule = blanke minderheidsregimes in Afrika die heel snel gelinkt worden aan kolonialisme waardoor de zwarte meerderheid bijna geen rechten hebben. Vandaag is dit minder relevant ---\> 7^de^ Mandela komt a.d macht & er zijn meerderheidsregimes met gelijke politieke rechten. *Kan een bep bevolkingsgroep die niet voldoet aan deze voorwaarden* om kolonie, onder militair of vreemde bezetting of blanke minderheidsregime, *maar zich wel afgeschijdt v.e staat (secessie), een nieuwe staat worden obv. dit recht?* Het IR is hier neutraal over, maw. Neemt dus geen positie. Vb. Vlaamse nationalisten kunnen zich niet beroepen op dit recht. Dit zou enkel mogelijk zijn als je (1) de toestemming krijgt (vb. Joegoslavië, Czecho-Slowakije) OF (2) als er sprake is v.d traditionele manier om een staat te ontwikkelen (supra). Het creëren v. Staten mag niet in strijd zijn met het IR. Vandaag relevant OMDAT men vroeger geweld mocht gebruiken i.h IR (het was een geoorloofde handeling), maar sinds WOII/1928 bevestigd in HVN mag geweld in INTL betrekkingen niet plaats vinden, met uitz. Al voldoe je a.d voorwaarden, mag je de situatie niet erkennen omdat het gebeurd is in strijd met IR. - Vb. Cyprus: Er is een Grieks deel & een Turks deel. Turkije valt Cyprus militair binnen & steunt de Turks cypriotische beweging. Naar aanleiding hiervan splitst Cyprus zich in 2. Het gebruikt v. Geweld (v. Turkije) was echter in strijd met het IR & het IR gemeenschap vraagt de situatie niet te erkennen - Vb. Irak: Kuweit maakte ooit deel uit v. Irak, dus wouden ze Koeweit opnemen als provincie. Volgens IR mag dit niet & vraagt het de situatie niet te erkennen. IR gemeenschap gaat toestemming geven aan bep. Staten om geweld te gebruiken t/ Irak om uit Irak te verdrijven. Dit gaf aanleiding nr de golfoorlog - Vb. Krim = IR heeft een probleem met het feit dat Krim door Rusland gebruik v. geweld heeft gemaakt & daarom beschouwen we dat het een deel uitmaakt v. Oekraine. Staten -- erkenning [2 theorieën over 'erkenning'] **Theorie 1 -- declaratoire leer (samenwerken op niveau v. Staten)** Erkenning = een eenzijdige akte waardoor bep staat t/ een ander staat zegt dat ze al dan niet willen samenwerken. Elke staat beslist al dan niet te erkennen. Dit heeft gevolgen voor een derde - Vb. BE erkent Kosovo & dit betekent dat BE met Kosovo wil samenwerken als pol. Beslissing - Elk staat bepaalt zelf of ze willen samenwerken met een ander staat (niet bedrijf, nv,...) **Theorie 2 -- constitutieve leer** ("geen staat zonder erkenning") Erkenning = een staat die tov een ander entiteit aantoot dat die voldoet a.d voorwaarden om staat te zijn. Maw. Je moet erkent zijn dr andere staten om staat te worden. ---\> minderheid omdat er geen centrale OH om namens de staten op te treden, dus de staten beslissen zelf of ze al dan niet erkennen [Manieren v. Erkennen] 1. **Uitdrukkelijk** a. BE & Kosovo sluiten een verdrag waarin exppliciet genomen is dat BE Kosovo erkent b. BE & Kosovo komen overeen om een ambassade gebouw te zetten en dit op papier zetten c. Minister v. Buitenlandse zaken kan i.e verklaring zeggen dat ze Kosovo erkennen als partner om samen te werken 2. **Stilzwijgend:** uit de feiten blijkt dat men met elk gaat samenwerken a. BE sluit verdrag met Kosovo waarin ze samen willen werken op niveau v. Justitie b. BE opent ambassade in Kosovo & wisselen diplomaten uit zonder dat het op papier staat [Juridische gevolgen] (al is het een politieke beslissing) - Eenmaal erkent = voor altijd (gebeurd 1x & intrekken is niet mogelijk) - Erkenning heeft een terugwerkende kracht (vanaf het begin v.h ontstaan v.e staat) [Erkenning v. staten vs erkenning v. regeringen] **Gelijkenissen** - Beide zijn eenzijdige aktes - Beide zijn politieke beslissingen - Beide kunnen impliciet of expliciet gebeuren **Verschillen** - Erkenning v.e staat doen we omdat je wilt samenwerken - Erkenning v.e regering doen we om in te stemmen wnr een regering op een niet grondwettelijke wijze a.d macht is gekomen (manier v. Goedkeuring aan zulke regimes) Stel -- burgeroorlog: de regering is op een niet grondwettelijke wijze a.d macht gekomen (geen verkiezingen, niet zoals in Gw. Etc.). Die staat is niet veranderd (continuïteit v. Staat) & moet verplichtingen als staat nakomen, maar sommige staten zullen in deze situatie gebruik maken v. dat 2^de^ figuur v. erkennen. Een staat erkent die regering alsof het op de grondwettelijke/normale wijze a.d macht is gekomen en wil ermee samenwerken. - Vb. VS maakt hier gebruik van om de nieuwe regime/regering in Burkina faso, die niet op een constitutionele wijze a.d macht is gekomen, te erkennen. \ landen zoals BE doen niet aan erkenning v. regeringen, dus men gaat geen goedkeuring geven aan dat regering die op een niet grondwettelijke wijze a.d macht is gekomen 2\. Organisaties = IO's zijn fora's die zijn opgericht door staten Deze zijn afgeleide subjecten v.h IR, nl. Staten kunnen beslissen dat anderen rechtspersoonlijkheid krijgen i.h IR. De reden hiervoor is om efficiënt te zijn & doelstellingen te bereiken. Er zijn zowel technische organisaties (specifieke bevoegdheid) als politieke organisaties (algemene bevoegdheid). Sommige IO's hebben rechtspersoonlijkheid & sommigen niet. De IO's die rechtspersoonlijkheid hebben, spelen een rol i.h INTL verkeer, zoals partij worden bij een verdrag etc. Organisaties -- rechtspersoonlijkheid *Hoe weten of een organisatie rechtspersoonlijkheid heeft?* 1. **Expliciete melding in oprichtingsakte/verdrag** 2. **Niet gemeld ---\> kijken nr de feiten *(implied powers theory)*** - **Toepassing 'Implied Powers Theory':** - Theorie gebruiken wnr i.h verdrag niets staat over rechtspersoonlijkheid of wnr het onduidelijk is (denk aan EU voor het Verdrag van Lissabon). 3. Individuen ------------- *Wrm belangrijk?* Individuen waren voor een lang tijd geen subject v.h IR ---\> pas rond WOII. Ervoor waren er regels mbt. Individuen, maar ze werden beschouwd als objecten v.h IR. Maw. Ze hadden de mogelijkheid niet om op IR niveau, wnr hun rechten geschonden waren, ergens voor een IR fora te ageren & ze konden ook niet op IR niveau aansprakelijk gesteld worden. - Ze vervulden niet de kenmerken v.d subjecten v.h IR *Hoe zijn ze subjecten v.h IR geworden i.d periode v. WOII?* \(1) Enerzijds door **erkkening v. mensenrechten**: individuen krijgen rechten & ook de mogelijkheid wnr hun rechten geschonden worden om op INTL niveau t/ de staten te ageren via toezichtsorganen op die mensenrechtenverdragen, vb. EHRM. \(2) Anderzijds kregen individuen **verplichtingen** opgelegd dr het IR & als ze die niet nakomen kunnen ze **aansprakelijk** gesteld worden ---\> INTL individueel strafrechtelijke aansprakelijkheid - Sinds dien (rond WOII) voldoen de individuen a.d voorwaarden v.d subjecten v.h IR Individuen -- mensenrechten Voor WOII werden mensen erkent op NTL niveau & het IR was niet geïnteresseerd i.d manier waarop een staat omging met zijn staatsburgers. Dat behoorde toe tot de soevereiniteit v.d staat & besloten om zelf inhoud te geven a.d relatie. Die relatie is waar OH verplichtingen geeft a.d burgers & indiv. die rechten hebben, nl. Een verticale verhouding ---\> interne aangelegenheid v.d staat. Er bestonden enkele uitzonderingen i.d 17, 18 (!) & 19^de^ eeuw. - Het was sinds de verlichtingsdenken dat mensen op niveau v.d staten grondwetten kwamen & dat individuen mensenrechten toekenden kregen. [WOII brengt veranderingen met zich mee] - HVN die in \# punten verwijst naar mensenrechten - Besluiten: - "Wat kan er gedaan worden om via de mensenrechten een antwoord te geven rond het gebruik van geweld, nl. Het te beperken?" *Wat is er mis gelopen in DE ongeacht dat er een grondwet was met mensenrechten?* I.d jaren '30 komt de Nazi partij a.d macht & gebeurd i.e crisissituatie. De Duitse parlement werd in brand gestoken. De extreemlinksen werden gezien als de daders, terwijl het later de extreemrechtsen bleek te zijn. Aangezien de linksen de aanslag hadden gepleegd, kwamen de extreemrechtsen a.d macht. De reactie hierop was dat DE parlement noodmaatregelen moest uitvaardigen, nl. Een wetgeving die maakt dat men tijdelijk de mensenrechten ter zijde kon schuiven om te kunnen antwoorden op de crisissituatie. Obv. meerderheden i.h parlement voor de extreemrechtsen, werden bep. groepen geviseerd; Joden, kleurlingen, mindervalieden. Discriminatie wordt erger & leidt uiteindelijk tot uitroeiingskampen, werkkampen enz. - Als dit i.e democratisch staat als DE kan gebeuren, kan dat overal gebeuren, DUS men moet dit voorkomen door iets te doen a.d mensenrechten. **OPL:** We gaan een INTL bescherming toevoegen die beschouwd moet worden als een minimum. De staten moeten maw. a.d minimum voldoen & als ze dat niet doen, dan treed het INTL systeem in werking. Je kan als individu een zaak aanhangig maken voor mensenrechten hoven of toezichtmechanismen. Een definitie vr mensenrechten zal pas later komen, nl. Universele Verklaring vr de Rechten v.d Mens 10/12/1948. Er is een speciale commissie opgericht onder voorzittersschap v.d echtgenote v.d voormalige president v.d VS (Roosevelt) samen met een \# diplomaten, rechtsgeleerden tot een lijst komt v. \# basisrechten. Deze werd beschouwd als 'the standard of achievements for all nations'. - Vandaag zijn deze mensenrechten nog altijd relevant **Gevolg:** 12 tal mensenrechtenverdragen & universele mensenrechtensysteem i.h kader v. VN 1. (Eu) Regionale mensenrechtensysteem met belangrijkste instrument, nl. EVRM (er zijn nog andere verdragen genomen i.h kader v. RvEu,...) - 3 regionale mensenrechtensystemen: 3. Amerikaans mensenrechtensystemen i.h kader v.d Amerikaanse staten (Noord & Zuid) ---\> ze zijn i.e gemeenschappelijke geografische organisatie 1. Eerst een verklaring: Amerikaanse verklaring inzake rechten & plichten v.e mens 2. Later een Amerikaanse Conventie inzake mensenrechten 4. Mensenrechten i.h kader v.d (toenmalige) organisatie voor Afrikaanse Eenheid ---\> (nu) Afrikaanse Unie: Afrikaans Handvest inzake mensenrechten & volkenrechten - Andere continenten zijn niet geraakt tot dat niveau v. Bindende teksten met toezichtsmechanismen/organen (vb. RvEu). Ze zijn enkel beperkt tot een \# verklaringen rond mensenrechten in Islam vb. I.h Midden-Oosten. **Besluit:** - Individuen, i.h kader v. VN of regionale organisaties, beschikken nu over mensenrechten i.h IR. Ze kunnen deze mensenrechten uitoefenen tov. OH'en & hebben plichten v.d OH - Er zijn ook mechanismen ontstaan op INTL niveau waar je als indiv. terecht kunt wnr jouw rechten geschonden worden, vb. EHRM, Comité inzake mensenrechten, inter amerikaans Hof & commissie, Inter Afrikaans Hof & Commissie [Voorwaarden/kenmerken om subject te zijn:] 1. Je **beschikt** over **rechten** & wnr ze geschonden zijn, kun je op INTL niveau een eis instellen ten einde te zorgen dat die rechten gerespecteerd zouden worden. Je kan op INTL niveau als partij bij het geschil op te treden. 2. Je moet ook **verplichtingen** hebben op INTL niveau & wnr je ze niet nakomt, moet er een forum zijn waar je aansprakelijk gesteld kunt worden voor IR. - Beide zijn ontstaan i.h kader v. WOII \ voor WOII: wnr indiv. IR schonden, dan werd de staat v.d nationaliteit v.d individu aansprakelijk gesteld. **MAAR** a.h einde v. WOII besluit men dat het geen goed idee is dat de staten aansprakelijk gesteld worden, dus komen de geallieerden in Londen samen. Er wordt een London Charter onderhandeld wat de aanleiding zal zijn, na WOII, om 2 tribunalen op te richten; Nurnberg (1) & Tokyo (2): **(1) Nurnberg Tribunaal -- Nuremberg International Military Tribunal** \- De britten hebben veel afgezien v.d oorlog, dus besloot men om de verantw. Op te hangen. De Sovjets & Amerikanen waren hiertegen vanwege hun democratische denkwijze & wouden dit oplossen door rechtbanken. Doodstraf heeft geen effect op LT doordat de waarheid ook niet naar boven komt, dus besloot men om een Nurnberg Tribunaal op te richten. Nurnberg is een INTL militair tribunaal opgericht met doel om de verantwoordelijken v.d Naziregime in DE te vervolgen. Nurnberg was het hart v.d Nazistische partij.. \- Het tribunaal was bevoegd voor 3 misdaden: orlogsmisdaden, misdaden t/ de mensheid & misdaden t/ vrede. Bezet gebied = DE OH verliest tijdelijk controle over staatsbevoegdheden & die staatsbevoegdheden komt tijdelijk i.d handen v.d bezetter. De bezettingsregering wordt stelt in wet 10 dat de DE hoven & rb'en zullen onder bezetting de bevoegdheid krijgen om andere Duitsers, (niet gwn de DE kopstukken) die 1 v.d 3 misdaden heeft begaan, te vervolgen. **(2) Tokyo Tribunaal** Amerikaans leger i.h verre oosten laat zich inspireren dr het Nurnberg Charter & dat zal dan het Tokyo tribunaal worden. De verantw. v.d Japanse OH die oorlogsmisdaden, misdaden t/ mensheid & misdaden t/ vede i.h verre oosten hebben gepkeegd, kunnen vervolgd worden. - De misdaden waarvoor deze mensen vervolgd kunnen worden, zijn gedefinieerd i.d Nurnberg Charter - Er is een idee v. INTL individuele strafrechtelijke aansprakelijkheid, nl. We hebben een verantwoordelijkheid onder IR dat we bep dingen niet mogen doen. [Rechtsmacht...] Voor Nurnberg tribunaal werd je vervolgd door de NTL hoven & rb'en. De link met wie moest vervolgen werd 'rechtsmacht/jurisdictie' genoemd. - **Rechtsmacht gebaseerd op territorialiteit** ---\> **de regel** - **Rechtsmacht gebaseerd op nationaliteit** (voor of tegen) ---\> **uitzondering (1)** - **Universele jurisdictie** ---\> **uitzondering (2)** **Gevolg: Internationaal Strafhof** Vandaag hebben deze zich vertaald met het ISH in Den Haag. Het verdrag dat het ISH opricht is het resultaat v.e conferentie die plaats vond in Rome, nl. Het Statuut van Rome 1998 (\# jaren later IWT). ISH heeft bevoegdheid om oorlogsmisdrijven, misdaden t/ mensheid, genocide & agressie te vervolgen (lijkt op hiervoor). Hier is een sprake v. dezelfde individuele strafrechtelijke aansprakelijkheid mogelijk op INTL niveau. - Individuen zijn subjecten v. IR geworden - Het blijft de staten die beslissen om rechtspersoonlijkheid te geven [Rechten voor de mens] - Universele Verklaring van de rechten van de mens (1948) - Internationaal verdrag inzake burgerlijke en politieke rechten (1966) - Internationaal verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten (1966) - Europees verdrag voor de bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (1950) Entiteiten die een beperkt rechtspersoonlijkheid hebben in het IR [Heilige Stoel] = instituut Katholieke kerk die i.h IR rechtspersoonlijkheid heeft, i.t.t. Tot andere kerken. De Heilige Stoel kan als volwaardige actor functioneren i.h IR. - Deze is historisch te verklaren: IR was oorspronkelijk een Europees verhaal & de staten die a.d oorsprong liggen v.h IR waren Christelijke staten. Hierdr had men rechtspersoonlijkheid gegeven. **Er zijn 2 rechtspersonen** 1. Heilige Stoel (Holy Seat) 2. Vaticaan Stad - Verwarrend omdat dezelfde personen i.h IR functioneren onder het hoedje Heilige stoel & soms Vaticaan Stad. *Hoe is dit bevestigd?* De paus was een staatshoofd over een stuk grondgebied in IT waar hij rechten uitoefenden zoals andere staatshoofden. Met de unificatie v. IT komen er gevolgen: 1870 worden de pauselijke staten geannexeerd & gaan deel uitmaken v. IT ---\> paus verliest grondgebied. In 1870 gaat er tegelijkertijd een IT wet uitgevaardigd worden om rekening te houden met de toetsand waarbij de grondgebieden nu deel uitmaken v. IT & nieuwe IT rijk gaan i.e NTL wet voorrechten & immuniteiten toekennen a.d Kath. Kerk met als idee dat de kerk zijn rol zou kunnen vervullen op INTL niveau. Dit zorgt ervoor dat Heilige Stoel zaken op INTL niveau kan regelen, vb. Verdragen sluiten, diplomaten uitwisselen, kan lid worden v. IO's ZONDER dat het nog een territoriale soevereiniteit heeft (ze maken deel uit v. IT). Via de Heilige Stoel onderhield men contacten tss staten & de Kath. Kerk. Eind jaren '20 was Mussolini a.d macht & gaat met de Heilige Stoel een overeenkomst sluiten, nl. De Latran Akkoord (Verdrag van Lateranen 1929) waar er een stukje Vaticaan Stad moet zijn (dus grondgebied v.d Paus). Dat grondgebied is 40-50-tal hectare groot. De vraag is hier: "Wie zijn de inwoners?". Hiernaast moest de Heilige Stoel blijven bestaan met a.h hoofd de Paus. [Bevrijdingsbewegingen] In 2^de^ helft v. 20^ste^ eeuw, i.h context v.d koloniseringsbeweging, werd de vraag gesteld mbt. ZBR. Bep gebieden (kolonies, gebieden onder vreemde bezetting, blanke mindeerheidsregimes) hadden het recht om hun INTL status te bepalen. Deze volkeren werden vertegenwoordigd dr bevrijdingsbewegingen (= pol. Partijen/groeperingen die opkwamen vr de belangen v.d staat). Ze konden spreken namens die bevolkingen & kregen ze een satus op INTL niveau. DUS ze kunnen functioneren als waarnemers in IO's. Waarnemer betekent dat ze uitgenodigd worden in IO als officiële vertegenwoordiger & kunnen deelnemen a.d discussies i.d IO's ZONDER dat ze een volwaardige lid zijn. Ze zijn geen staten, dus ze kunnen niet stemmen - Vb.: A&C (Zuid-Afrika); PL&O (officiële vertegenwoordiger v. Palestina op INTL niveau). [Potentiële subjecten van het IR -- evolutief:] RcRC (Rode Kruis), multinationals (bedrijven) ---\> mogelijke kandidaten om rechtspersoonlijkheid te krijgen **[H3: De bronnen van het internationaal recht]{.smallcaps}** ------------------------------------------------------------- [Horizontale verhouding IR] Er is geen hiërarchie i.h IR, maar ius cogens maakt hier een uitzondering van! De regels v. Ius Cogens/dwingend recht brengen een hiërarchie i.h IR omdat de karakter hoger staat dan de normale regels v.h IR. Beginsel van consensualisme **Instemming van de staten vereist:** Staten beslissen zelf wat het IR is & belissen ook zelf of dat ze daaraan onderworpen zijn. Men is als staat gebonden a.h IR omdat men daaraan wenst gebonden te zijn & de toetsemming geeft. de staat is de wetgever (maakt wetten) & de rechtsonderhorige (gebonden worden). 1927 -- Lotus-zaak: TR v. FR Deze zaak wordt aanhangig gemaakt voor het Permanente Hof v. INTL justitie (= voorganger v.h IGH (VN) ten tijden v.h Volkenbond, nl. Een soort 'wereldhof'). SS Lotus is een franse schipvaart op Volle Zee & komt in aanvaring met een Turks schip, nl. Bozkurt. Het gevolg is dat op het TR schip mensen overlijden & 10-tal mensen zijn gewond. SS Lotus vaart aan in haven v. Constantinopel (Istanbul) & de TR OH, politie, houdt mensen aan & vervolgen Officier van Wacht voor nalatigheid. Hij wordt veroordeeld volgens het TR recht voor TR hoven & rb'en, want het liet toe om daders te vervolgen op TR grondgebied obv. Nationaliteit v. Slachtoffers. FR is boos & vindt dat TR niet het recht heeft om een Franse onderdaan vervolgd obv. & toepassing te maken v. TR recht. Er ontstaat een geschil & beide partijen beslissen om naar PHIJ te stappen. I.d uitspraak zal het hof verwijzen nr het idee v. consensualisme: *"International law governs relations between independent States. The rules of law binding upon States therefore emanate from [their own free will] as expressed in conventions or by usages generally accepted as expressing principles of law and established in order to regulate the relations between these co-existing independent communities or with a view to the achievement of common aims. [Restrictions upon the independence of States cannot therefore be presumed.]"* - Men moet vertrekken v.h idee dat een staat alles mag doen, want je bent soeverein TOT DAT het IR bepaalt dat je iets niet mag doen. Op het moment dat je zelf hebt ingestemd op iets wat je niet mag doen, dat het een plicht is die je moet naleven OPGELEGD dr de staat zelf. Maw TR mag doen wat die wil & FR moet aantonen dat TR verkeerd was, zo niet, dan betekent dit dat het IR geen regels heeft & dat de staten zelf kunnen beslissen. "All that can be required of a State is that it should not overstep the limits which international law places upon its jurisdiction ; within these limits, its title to exercise jurisdiction rests in its sovereignty" - De soevereiniteit v.e staat laat toe dat de staat zelf beslist dat het de hoogste gezag is BEHALVE wnr het zelf heeft ingestemd dat een regel v.h IR zijn soevereiniteit beperkt. In deze zaak is dat niet het geval! **Gevolg:** Al die bronnen zijn gebaseerd op de basisbeginsel waarbij er geen bronnen v.h IR zonder de staten daar een rol gespeeld hebben = free will/vrije wil (vindt men terug i.d bronnen v.h IR) Bronnen v.h IR -- de vrije wil *Wat is het Statuut Internationaal Gerechtshof?* Het statuut dat het functioneren v.h IGH regelt Art. 38 Statuut IGH - Wnr het Hof gevraagd wordt om uitspraak te doen, doet hij dit obv. Bronnen opgesomt in dit art. Dat art is niet exhaustief (want het is oud), er zijn ook andere bronnen v.h IR die we niet terugvinden TERWIJL het Hof ze gebruikt om uitspraak te doen over IR (eenzijdige akten, eenzijdige verklaringen, besluiten v. IO's,...) - Geïnspireerd dr een gelijkaardige bepaling v. PHIJ: **Artikel 38 Statuut IGH** 1. Het Hof, welks taak het is in de daaraan voorgelegde geschillen te beslissen overeenkomstig het internationale recht, doet dit met toepassing van: 2. Deze bepaling laat onverlet de bevoegdheid van het Hof een beslissing "ex aequo et bono" (billijkheid) te geven indien de partijen daarmede instemmen. 2 categorieën i.d bronnen v.h IR 1. Primaire bronnen: hier vindt men het recht terug - Verdragen, gewoonten & ARB 2. Secundaire bronnen: vertelt iets over het recht zonder zelf recht te zijn ---\> ondergeschikt - Rechtspraak & rechtsleer Primaire bronnen v.h IR-- internationaal gewoonterecht (1) Er is geen hiërarchie tss de bronnen; ze staan alml op gelijke voet. [IGR is het oudste recht ] \ NR: GR speelt kwasie geen rol meer Het is een zeer belangrijke bron omdat het recht op INTL niveau in 1^ste^ instantie ontstaat obv.d praktijk v. Staten. Het heeft een bindend karakter, ongeacht het een ongeschreven recht is. Op een gegeven moment, omdat ze het altijd zo gedaan hebben, ontstaat er een gevoel/plicht dat je zo moet handelen. - Vb. Op het slagveld zwaaien met een witte zakdoek. Wit is de kleur v. Vrede omdat het zo ontstaan is doorgaans het militaire leven. Dit was niet verplicht, maar omdat er op het slagveld steeds op dezelfde manier werd gehandeld, ontstond er een gevoel dat je zo MOEST handelen. Het is een soort verwachtings-patroon. [2 elementen v.h GR:] - **Usus** = zekere manier v. Handelen, nl. Op een wijdverspreide manier ---\> objectief gegeven - **Opinio iuris (sive necessitatis)** = de overtuiging dat je zo MOET handelen omdat er altijd zo gehandeld is ---\> subjectief element - "General practice that has been accepted as law", zie art. 38 IGH LET OP: Soms handelen staten ZONDER dat ze er een regel van willen maken, DUS ze willen er geen rechtsgevolgen aan koppelen. *Hoe weet je dat na handelingen v. Staten, dat er werkelijk een regel werd gecreëerd?* ONDERZOEK Je moet opzoek naar het statenpraktijk; die 2 elementen (supra) halen & genoeg inhoud aan geven. **Statenpraktijk** = alles wat staten doen ---\> we gaan op zoek naar manieren waarop staten handelen - Vb. Wetgeving, rechtspraak,... [IGH zal i.d RS ontwikkelen hoe dat je met statenpraktijk omgaat om regels v. IGR te kunnen distillere]n 1969 -- North Sea Continental Shelf Case: NL & Denemarken v. DE De vraag: *"Tot waar reikt het continentaal plat?*" ---\> volgens het Zeerecht mag een kuststaat deze ontginnen. Er is een geschil tss NL & Denemarken over het desbetreffende vraag, als men de regeling v. NL & DN toepast, hebben zij een groter continentaal plat & omgekeerd (DE). Dus ze stappen nr het IGH om te weten te komen of wat NL & DN zeggen over het toepassen v.e INTL gewoonterechtelijke regel bij het bepalen v.e continentaal plat. Het hof moest eerst argumenten ontwikkelen over HOE je bepaalt wat een regel v. IGR is. *"(...)it was indispensable that State practice during that period, including that of States whose interests were specially affected (1), should have been both **extensive*** [(wijdverspreid)] *(2)* *and **virtually uniform*** [(bijna uniform)] *(3) in the sense of the provision invoked (...)"* **Redenering v. IGH:** je moet kijken naar **statenpraktijk** die moet voldoen a.e \# **voorwaarden** 1. Kijken nr staten die een belang hebben in dat rechtsdomein (zeerecht) 2. Extensive: wijdverspreid (\ NIET 2 landen) ---\> ruim/omvangrijk 3. Virtually uniform: kwasie altijd uniforme toepassing doordat het ruim verspreid is ---\> meerderheid Vb. Uit het Nicaraguazaak (Nicaragua v. VS -- jaren '80) ---\> supra Hof doet uitspraak i.h voordeel v. Nicaragua & zal verplicht zijn om na te gaan of er regels (v. Gebruik v. Geweld) zijn v.h IGR die niet geschonden zijn. I.d uitspraak stelt men in vraag wat 'virtually uniform' betekent; altijd zo zijn toegepast OF i.d meerderheid v.d gevallen zo zijn toegepast. Zie volgende: *"It is **not to be expected** that in the practice of States the application of the rules in question should have been **perfect**, in the sense that States should have refrained, **with complete consistency**, from the use of force or from intervention in each other\'s internal affairs. (...) In order to deduce the existence of customary rules, the **Court deems it sufficien**t that the conduct of States should, **in general**, **be consistent** with such rules (...)"* - Het is voldoende om te kijken nr de staten die een belang hebben i.e bepaald domein. Het moet eveneens niet uniform zijn, het moet algemeen zijn; een zekere tendens/richting is met uitzonderingen mogelijk Teurg naar North Sea Continental Shelf Case voor de vraag: Als het wijdverspreid moet zijn, hoe lang moet dat wijdverspreide statenpraktijk zijn? **Historisch:** IR via statenpraktijk traag evoluteert (co-existentie), dus er is nood aan lange periode v. Uniforme praktijk om te kunnen spreken v.e regel v. IGR. Vandaag kent het IR een versnelling wat te maken heeft met het recht v. Coöperatie (staten gaan veel meer met elk samenwerken). Maw er is een veel grotere statenpraktijk waaruit men de elementen usus & opinio iuris kan putten. Dit wordt **bevestigd dr het IGH**: *"(...) the passage of only a short period of time was not necessarily a bar to the formation of a new rule of customary international law"* ---\> het is niet omdat er een korte periode v. Consolidatie is dat er geen uniforme wijverspreide satenpraktijk ontstaat & dat men er van uit gaat dat dat geen regel v. GR is. Het kan dus snel gebeuren! [Instant Custom] = In sommige gevallen accepteert men dat een regel v. GR i.e moment ontstaat **Voorbeelden** **1. Truman Proclamation** Kort na WOII komt president v. VS tot het besef dat de Amerikanen de mogelijkheid hebben om het continentaal plat (= verlengstuk v.h continent i.d oceaan wat heel veel grondstoffen bevat) te ontginnen. De regels v.h INTL zeerecht op dat moment zegt dat het continentaal plat tot ied toebehoort; alles buiten het territoriale zee behoort tot ied toe. De president zegt echter dat het continentaal plat tot het behoort & eist i.e officiële verklaring dat dat gebied, wat de grondstoffen betreft, van hun is ---\> dus niemand mag daar grondstoffe ontginnen! President Truman schendt het IR & de staten reageren hierop dr hetzelfde te doen. Maw. het wordt 'in an instant' gevolg door de rest v.d staten die er een belang aan hebben & ontstaat er een instant custom. - Ontstaan v.e regel v. GR i.e korte periode, maar wel wijverspreid **2. Onderscheid ruimte & luchtruim** Luchtruim behoort tot het land toe, maar op gegeven moment beginnen de Sovjets raketten (Spoetnik) te sturen i.d ruimte. De vraag die wordt gesteld is of Spoetnik niet boven BE (luchtruim) vliegt. Er ontstaat een nieuw regel adhv. Instant custom, nl. Dat er een onderscheid moet worden gemaakt tss luchtruim & ruimte. Voor luchtruim moet je de toestemming hebben v.e staat, maar vr de ruimte had Spoetnik geen toestemming nodig. [Soorten gewoontrechten] **1. Algemeen/universeel gewoonte recht** Praktijk die uniform & wijverspreid is, met als gevolg dat het bindend is vr alle staten die lid zijn v.e INTL gemeenschap. **2. Regionaal gewoonte recht** Uniforme praktijk, maar niet wijverspreid ---\> enkel staten v.e bepaalde regio omdat ZIJ de overtuiging hebben om op een bep manier te handelen. Die praktijk is enkel bindend vr de staten v. die regio **3. Bilateraal gewoonte recht** Je kan afdalen nr een bilateraal IGR waar 2 of 3 staten een intense samenwerking hebben en een bepaalde praktijk op eenzelfde manier handelen ---\> enkel bindend vr dat kleine groep - Vb. BENELUX **Voorbeeld v. Regionaal GR** 1948 -- Asylum Case: Colombia v. Peru In L-AM komt men niet noodzakelijk op een democratische wijze a.d macht & vaak gebeurd dat via staatsgrepen. Raoul wil de nieuwe president zijn v. Peru via gebruik v. Geweld, maar slaagt er uiteindelijk niet in omdat een deel v. leger, bevolking enz. niet meedoet. Hij vlucht uiteindelijk nr de Ambassade v. Colombia & gaat daar proberen bescherming te krijgen. Bij een ambassade zijn er zekere immuniteiten, voorrechten, dus mag de gaststaat niet zomaar binnentreden. Er zijn dus afspraken i.h GR gemaakt hieromtrent & opgenomen i.h verdrag v. Wenen inzake diplomatieke betrekkingen 1961 & verdrag v. Wenen inzake Consulaire betrekkingen 1963. De OH v. Peru mag niet binnentreden & hij blijft dus onder bescherming v. Colombia i.d Ambassade in Lima. Peru zegt dat die man misdrijven, misdaden pleegt & willen hem vervolgen, dus vraagt Colombia om hem vrij te geven. Colombia blijft echter bij zijn standpunt dat hij het recht heeft om mee te gaan nr Colombia. Ze beslissen het zaak voor het IGH te brengen waar het argument (Colombia) wordt gebruikt dat er regels v. IGR zijn dat er een traditie was in L-AM dat verdreven ministers, parlementsleden etc. vluchten nr ambassades om beschermt te worden wnr er een nieuwe regering a.d macht komt via staatsgreep. Volgens het **hof** was dit echter **niet genoeg bewezen** of er wel werkelijk een regel v. GR is. ***Wat zou het gevolg zijn geweest als het hof overtuigd was v.h argument v. Colombia?*** Dan zou die regel enkel v. Toep zijn i.h kader v. L-AM. Deze regel zou niet gelden vr staten die een geschil hebben met een land v. die regio! [Gevolg v.e internationaal gewoonterecht] Alle staten zijn gebonden door die regel, ZELF al waren bepaalde staten niet betrokken i.h doen ontstaan v. Die regel. ---\> *Strookt dit met het consensualisme?* Ja omdat men vanuit het IR vertrekt vanuit het idee dat stilzwijgend gelijk is aan goedkeuren/instemmen. ---\> Dit geldt ook vr de staten toen dat IR eigenlijk functioneerde i.d belangen vr de Eu staten & later de de staten buiten die regio onafhankelijk werden en een belang hadden a.h IR. Die GR regels gelden ook vr hen. **Persistent objector** *Wat kan je doen om NIET gebonden te zijn a.e regel v.h IGR?* I.h regel v. Persistent objector optreden; als men altijd al een standpunt heeft genomen t/ het ontstaan v.e regel v. GR, dan zal je als staat jouw instemming niet gegeven hebben om gebonden te zijn wnr die regel consolideerd/zich vestigd als een regel v. GR. Dit doe je dr te verklaren, protesteren, op diplomatieke conferenties een standpunt te nemen t/ die regel die zich a.h consollideren is. *Wrm 'persistent' objector & niet gwn 'objector'?* Omdat een staat die standpunt altijd/constant zal verdedigen. - DUS, persistent objector = een staat die altijd een standpunt heeft genomen t/ een geconsoliderende regel. [2 mogelijkheden wnr je t/ een regel v. GR bent] 1\) Proberen bewijzen dat het geen GR is, dus betwisten 2\) Proberen optreden i.h regel v. Persistent objector ---\> Stel staat 1 wordt geconfronteerd met staat 2 die het GR wenst in te roepen, waar staat 1 tegen is. [Statenpraktijk codificeren] = het op papier zetten met het idee om het makkelijker en nuttig te maken. Die codificatie kan dienen vr verdrag (i.h geval v. ILC), nl. Soms zijn verdragen codificatieverdragen (= het gewoonterecht op papier te zetten zodanig dat het makkelijker wordt vr staten om met elk om te gaan rond een bep thema omdat het op papier wordt gezet). Ipv afleiden wat je wel of niet mag doen, wordt het op papier gezet om te weten wat jouw rechten & plichten zijn. *Wie kan codificeren?* Officiële organen/instellingen of private initiatieven die onderzoek voeren over het inhoud ervan & op papier zetten. **Hulpmiddelen om te codificeren:** - Tijdschriften: vaak is er een hoofdstuk waar statenpraktijk v.e bepaald land wordt opgenomen dr professoren & onderzoekers - Revue Belge de Droit International: Positie inname v. BE rond een bep rechtsdomein vb. Zeerecht - American Journal of International Law - Staten (OH'en) die zelf onderzoeken & uitgaven publiceren, nl. Een soort bundeling v. Statenpraktijk - Privé organisaties, organen, fora waar rechtsgeleerden samenkomen & zaken bestuderen - Institut de Droit International - International Law Association - Officiële organisaties, organen - International Law Comission - RS (liefst nr IGH, maar er zijn nog INTL hoven & rb'en): zeggen iets over de stand v. Zaken v.h GR die geconfronteerd zijn geweest met een vraag of dat GR is of niet **International Law Comission** AV vraagt a.d rechtsgeleerden die daar zitten om onderzoek te doen over nieuwe domeinen v.h IR die traag verlopen. Ze gaan dan in interactie treden met staten om vragen te stellen & een rapport op te stellen. - Mandaat 1. "to codify IL": verschillende codificatieverdragen voorbereiden 2. Progressive development = verder gaan, zoals op papier te zetten welke de evoluties zijn & wat zich a.h consolideren is, dan enkel de stand v. zaken weer te geven (onderzoek doen & commentaar geven over statenpraktijk om dan op papier te zetten i.e verslag) Primaire bronnen v.h IR -- verdragen (2) [Kenmerken] - Enkel bindend voor de partijen - Geschreven bron/instrument (i.i.t. Gewoonte) - Ongeacht de benaming: verdrag, conventie, akte, handvest,... - Onderworpen a.h IR **Verdrag van Wenen inzake het verdragenverdrag 1969** ---\> In BE goedgekeurd dr wet v. 3 juni 1992 Dit verdrag omschrijft wat de aspecten zijn mbt het verdragen recht ≈ basisverdrag Art. 2, lid 1, §a WVV 1\. Voor de toepassing van dit verdrag betekent: a\) \"verdrag\":een internationale overeenkomst, beheerst door het volkenrecht en in geschrifte gesloten \(i) tussen één of meer Staten en één of meer internationale organisaties; of \(ii) tussen internationale organisaties, hetzij nedergelegd in een enkele akte, hetzij in twee of meer samenhangende akten, en ongeacht haar bijzondere benaming; - Geschreven overeenkomst waar er afspraken worden gemaakt tss staten ongeacht de benaming die eraan wordt gegeven met dezelfde bindende waarde *Waarom 'overeenkomst tss staten'?* Dit verdrag heeft als doel statenpraktijk te codificeren v. verdragen tss staten. \ Er is ook een verdrag die verdragen tss staten & IO's of tss IO's onderling regelt [Verschillende soorten verdragen] **1. Onderscheid naar \# staten** - Bilaterale verdragen: verdragen gesloten tss 2 of 3 staten - Verdrag tss BE & NL over samenwerking rond de Westerse Schelde - Multilaterale verdragen: \> 3 staten (zoveel mogelijk staten partij maken) - HVN **2. Onderscheid nr inhoud** - Traité contract: verdragen waar afspraken gemaakt worden die eerder lijken op NR, dus eerder gericht a.h leveren v. Goederen (staat A levert voor een tegenprestatie v. staat B) - Traité loi: verdragen waar er algemene regels in zijn opgenomen - WVV, mensenrechtenverdragen, maanverdrag,... - Traité constitution: verdragen die IO's oprichten, nl. een soort constitutie/basis - Verdrag v. Rome, verdrag v. Maastricht, Verdrag v. Lissabon - Vb. Definitie v. Wat oorlogsmisdaden zijn i.h Verdrag v. Lissabon [Voordeel van verdragen] Het zijn geschreven stukken, dus... - als er een geschil is dat je kunt zeggen wat jouw rechten & plichten zijn die je op papier hebt staan; - het kan geklassificeerd opgenomen worden i.e databank wat het terugvinden vergemakkelijkt \* = eenzijdige verklaringen v. staten dat ze gebonden zijn dr het verdrag, MAAR door specifieke artikelen niet gebonden. ---\> belangrijk: stel een staat heeft een geschil over art. 7 met een ander staat die niet onderworpen is \ kan zijn dat een verdrag verbied om reserves te formuleren of enkel reserves mag formuleren over bepaalde artikelen. [Publicatie v. Verdragen] Verdragen moeten gepubliceerd worden dr het secretariaat v.d VN op initiatief v.d staten. Art. 2 HVN vraagt om verdragen door te sturen nr secretariaat v.d VN zodat ze dat i.e databank kunnen opnemen & kunnen publiceren i.d United Nations Treaty Series. ---\> MAAR niet alle staten doen dit of niet alle verdragen worden dr een staat doorgestuurd (ter bescherming: omdat je vb niet wil dat jouw vijand weet wat er staat i.h verdrag, vb. Verdragen inzake Defensie). Hieraan is een sanctie aan verbonden: verdrag kan niet worden ingeroepen dr de staten t/ de VN *Wrm zouden de verdragen gecodificeerd moeten worden?* Hoe meer openbaar, hoe beter & hoe meer dat zal leiden nr 'rule of law' (toepassing v.h recht). Denk aan WOII waarbij er veel verdragen werden gesloten i.h geheim & heeft gezorgd ve conflicten. **United Nations Treaty Series** Officiële publicatie v. al deze verdragen met soms de verdragenpraktijk eraan gekoppeld, die elektronisch beschikbaar is. Sommige v.d 200-tal staten zijn zeer actief & sommige veel minder. [Indeling v.e verdrag -- 3 delen:] 1\. Preambule: doel & voorwerp v.h verdrag, hoe & wrm het totstand is gekomen, bedoeling v.h verdrag 2\. Middenstuk: alle verplichtingen opgenomen in artikelen 3\. Slotbepaling: IWT (wnr, wie), hoe interpreteren, wnr verdrag beëindigd ---\> werking v.h verdrag **!!** Gewoonterecht kan verdragenrecht beïnvloeden & omgekeerd! \- GR codificeren & a.d oorsprong ligt v.e verdrag \- verdrag is bindend vr de partijen, maar als er GRlijke bepalingen zijn, dan zal dat verdrag obv. GR bindend zijn vr andere staten \- verdrag kan GR doen evolueren omdat een verdrag een vorm v. Statenpraktijk is - Kan zorgen vr consolideren v. Regels v. GR of nieuwe regels v. GR Primaire bronnen v.h IR -- Algemene rechtsbeginelen (3) **ARB** = basisbeginselen/fundamenten v.h recht op de welke het IR gefundeerd is *Wrm opgenomen in art. 38 Statuut IGH?* - Worden gebruikt wnr er een probleem is met de interpretatie v.e GR of VR ---\> interpretatie moet overeenstemmen met basisbeginselen v.h recht - In geval v. Leemtes maakt men hier gebruik van; wnr het recht niets zegt of onvoldoende is, om toch uitspraak te kunnen doen ---\> teruggrijpen nr ARB om geschillen te voorkomen i.e rechtzaak - Dateerd v. Lang geleden, neemt vorm v. PHIJ: IR was bestemt vr de beschaafde naties die ARB erkenden [4 situaties waarin ARB wordt gebruikt] 1. ARB als de basisfundamenten v.h recht; beginselen die eigen zijn a.h recht - Vb. De goede trouw, aansprakelijkheidsrecht, bindend karakter v. Recht 2. Beginselen die eigen zijn a.e bepaald INTL rechtsomein & deze fundamenten ga je niet gebruiken vr andere domeienen v.h IR - Vb. I.h Statuut v. Rome een bepaling vinden die enkel toepasselijk is voor INTL strafrecht 3. ARB gebruiken ter rechtsvergelijking ---\> term i.e andere betekenis 4. General principles of IL; rechtsbeginselen die enkel bestaan omdat het deel uitmaakt v.h IR - Vb. Zeerecht zegt dat de volle zee tot ied toebehoort (dit bestaat alleen omdat het IR is) Secundaire bronnen v.h IR -- RS (1) Volgens art. 38 Statuut IGH is RS aanvullend, subsidiair, onderworpen a.h IR. Het geeft uitleg over wat het IR is zonder zelf IR te zijn. Art. 59 Statuut IGH verwijst nr het feit dat rechterlijke uitspraken bindend zijn vr de partijen (i.t.t. RS in Common Law landen). Daarbuiten is een uitspraak gezaghebbend omdat je er argumenten uit kunt halen. Dit geldt niet enkel vr IGH, maar ook vr andere INTL hoven & rb'en, zoals ISH etc. Hetzelfde geldt vr kwasie jurisdictie organen, nl. organen die niet de naam 'hof' of 'rb' dragen, maar wel bedoeling hebben om IR te interpreteren (vb. The Panels i.d WHO). De uitspraken v.d hoogste NTL hoven & rb'en kunnen ook gebruikt worden in INTL procedures & inhoud geven aan IR. **!!** RS die niet bindend is, maar wel vr de partijen, kan een rol spelen dr dat het toelicht/uitlecht wat GR is & dus belangrijk is om inhoud te kennen v. wat het IGR is. Secundaire bronnen v.h IR -- RL (2) Doctrines v. Rechtsgeleerden zijn niet bindend & volgens de 'founding fathers' wordt dat beschouwd als meningen (vertellen) over het IR zonder zelf IR te zijn. - Vb. I.d geschiedenis zien we dat er verschillende meningen waren over de scholen (natuurrecht,...) Bronnen v.h IR -- billijkheid Art. 38, lid 2 Statuut IGH wordt er gesproken over een ander bron, nl. de billijkheid/'ex aequo et bono'. Het hof kan **dr** de **partijen** **gevraagd** worden (niet verplicht) uitspraak te doen 'ex aequo et bono'. *Wat is de billijkheid?* Het hof vragen om het recht niet strict te interpreteren, maar om de 'fair play', rechtvaardigheid te laten spelen. Belangrijk zodat regels niet i.h voordeel v. 1 of ander geïnterpreteerd zou worden, maar eerder opzoek gaan nr een flexibele interpretatie. Je zou kunnen zeggen dat de billijkheid een specifieke algemene rechtsbeginsel is, maar het is expliciet genomen in art. 38 zodat staten hier kennis v. zouden hebben. Dat staten vragen om billijkheid gebeurd eerder zelden omdat je nr een rb/hof stapt met de bedoeling dat het recht toegepast wordt. Bronnen v.h IR -- einde Art. 38 is geen einde a.d bronnen, nl. er zijn nog die men niet terugvindt: eenzijdige handelingen, eenzijdige verklaringen, besluiten v. IO's enz. Deze worden erkend als een bron v.h IR & zelf het hof hanteerd deze met aangezien het recht evolutief is. Extra uitleg over vorige les [Relatie gewoonterecht & verdragenrecht] ---\> Ze beïnvloeden elkaar. **GR -\> VR:** Het GR wordt op papier gezet i.d vorm v.e verdrag. Vb. ILC doet aan voorbereindende werken & ze gaan nagaan wat de statenpraktijk is, studies over nemen, raporten over schrijven & uiteindelijk een voorstel formuleren om obv. dat voorbereidend werk een verdrag te onderhandelen. Als dit het geval is, komen de staten samen obv.h voorbereidend werk & beslissen ze om een verdrag te sluiten rond een bep materie (vb. Verdrag 1961 inzake diplomatieke betrekkingen, Verdrag 1963 inzake consulaire betrekkingen, Weens Verdragen Verdrag 1969). - Het verdrag heeft een dubbele aard: (1) verdrag = bindend inter partes, (2) behoud het de kenmerk v. GR = bindend vr alle staten (\ geen codificatieverdrag? Dan enkel bindend tss de partijen) **VR -\> GR:** verdragen dragen ook bij het creëren v. Regels v. GR. Als een praktijk ontstaat uit een verdrag die voldoet aan kenmerken v. GR, dan zal dat verdrag evolueren nr een regel v. GR. Het verdrag die enkel bindend was vr de partijen zal bindend worden vr alle staten (dus ook de niet verdragsluitende partijen) 1997 -- Gabčíkovo-Nagymaros case: HO v. SLOV Toen ze nog communistische landen waren, besloot HO & CZ-SLO een dam te bouwen met het idee om elektriciteit te verwekken & ook aan irigatiewerken te doen. Ze gaan een verdrag sluiten. Uiteindelijk komt er een einde a.d koude oorlog, CZ-SLO houdt op te bestaan. Er ontstaat een geschil tss HO & SLO vr de afspraken die toen werden gemaakt omdat ze niet werden nagekomen dr beide partijen. De vraag is: zijn ze niet verplicht om afspraken die gegoten worden i.e verdrag na te komen? Ze zijn het niet eens met elk. & stappen nr IGH om uitspraak erover te doen. 1 v.d kwesties die aan bod kwamen was of dat verdrag beëindigd was of heeft het nog altijd effecten? I.h verdragenrecht verwijst art. 60-62 nr hoe verdragen worden beëindigd. De vraag werd echter ook gesteld of het verdragenverdrag 1969 IGR was omdat 1 v.d staten geen partij was bij dat verdrag, dus is dat bindend voor die ene partij? HOF: het verdrag v. 1969 heeft de bedoeling gehad om dat verdragenrecht te codifceren. Het hof zegt dat het verschillende keren geconfronteerd werd met de vraag v. Wat de status is v.h verdrag; bilateraal of doordat het GR is draagwijdte buiten de verdragsluitende partijen heeft. Art. 60-62 hebben een gewoonterechtelijke status, DUS ze zijn bindend vr staten die niet partij zijn bij die conventie v. 1969. **[Bronnen buiten art. 38 Statuut IGH (3)]{.smallcaps}** -------------------------------------------------------- 1. Besluiten van internationale organisaties [Soorten internationale organisaties] Rond 19^de^ eeuw wijzigt het recht v. Co-existentie nr recht v. Coöperatie, dus staten gaan meer & meer samenwerken & het IR gebruiken om uitdagingen aan te gaan. Er worden ook nieuwe actoren gecreëerd, nl. de IO's. Ze waren bedoeld als fora waar staten intens met elk. samenwerken (onderhandelen, afspraken maken, beleid bespreken), dus ze hadden maw. nog geen autonome bevoegdheden. **Intergouvernementele organisaties** De staat staat niet een stukje v. zijn soevereiniteit af, waardoor dat de IO geen maatregelen zou opleggen a.d INTL gemeenschap & kunnen de lidstaten ook niet binden. De staten blijven hun soevereiniteit behouden & de organisaties blijven interngouvernementele organisaties. Enigste wat de IO's wel kunnen zijn aanbevelingen & ze worden pas recht wnr de staten instemming geven, denk aan consensualisme. Bijna alle organisaties functioneren vandaag nog intergouvernementeel waar de staten dus geen afstand doen v. hun soevereiniteit **Supranationale organisaties** Er zijn bepaalde organisaties waarbij de staten wel bereid zijn hun soevereiniteit af te staan. Maw. Op de domeinen waar de staten afstand hebben gedaan v. Hun soevereiniteit gaan de IO's het hoogtse gezag zijn & de mogelijkheid krijgen om de staten te binden. - Europese Unie: om historische redenen besloten een \# staten om een organisatie op te richten MET soevereine bevoegdheden zodat de EU maatregelen kan nemen & recht kan creëren ZONDER instemming v.d staten. - Veiligheidsraad kan (overeenkomstig H7) verplichtende maatregelen opleggen \ VN: aanbevelingen - Wat de IO's creëren, door hun soevereine bevoegheid uit te oefenen, is recht die opgenomen kan worden als bron v.h IR. Ze zouden zelf moeten opgenomen worden in art. 38 Statuut IGH - De IO's die geen soeveriene bevoegdheden hebben, maar wel aanbevelingen nemen, kunnen uitzonderlijk bindend zijn wnr de staten instemmen & ook recht creëren als bron v. IR. ---\> Vb. Besluit v.d AV is een aanbeveling LET OP: 1\. Wnr er besluiten worden genomen wat betreft interne aangelegenheden (lidmaatschap, begroting) v.e IO, dan zijn ze wel bindend. - Vb. Lidmaatschap i.d VN: VR neemt het initiatief & gaat een aanbeveling formuleren nr de AV waar ze zal worden gestemd met een 2/3 meerderheid, nl. een resolutie. 2\. Besluiten die niet bindend zijn, kunnen iets vertellen over de stand v. Zaken v.h IGH. Deze kunnen bindend zijn DOOR het INHOUDELIJK op papier te zetten ---\> ze zijn als een drager een aanbeveling, maar inhoudelijk bindend omdat het GR is. ---\> Het hof heeft vaak gebruik gemaakt v.d besliuiten die als instrument aanbevelingen zijn OM daaruit af te leiden wat het IR is 3\. Deze instrumenten zijn een vorm v. Statenpraktijk die een aanleiding kunnen geven tot een regel v. GR ---\> vaak aanbevelingen voorloper v. wat GR wordt - DUS: (1) enerzijds belangrijk omdat deze instrumenten mogelijks een codificatie zijn & (2) anderzijds belangrijk omdat ze bijdrage leveren tot het creëren v. Wat IR is. [Soft law] Soms zitten deze instrumenten (vb. Aanbevelingen) i.e grijze zone v. Recht & niet recht, die mogelijks harder & harder worden tot dat ze recht worden. Het is nl. i.h proces v. hard law. - Probleem: het aantonen dat de soft law instrumenten voldoen a.d voorwaarden v. Hard law **Obv. soft law insrumenten zullen...** - verdragen verhandeld worden - gewoonterecht gecreëerd worden \ gewoonterecht opgenomen in soft law = inhoud v. Instrument bindend & niet aanbeveling 2. Eenzijdige handelingen & eenzijdige verklaringen Eenzijdig = een staat doet iets unilateraal zonder een brug (vb. Een verdrag) met een ander staat & het zal een zodanig effect hebben dat die derde zich daarop kan beroepen & bindend zijn. DUS het gaat om een unilaterale akte/beslissing die gevolgen heeft naar derden toe zonder dat die derden betrokken zijn & waar die derden zich op kunnen beroepen om uit die verhouding een verplichting uit af te leiden. - Voorbeelden: **IGH heeft eerst verwezen nr een eenzijdige handeling/verklaring** 1974 -- Nucleair test Case: FR v. Nieuw Zeeland & Australië Frankrijk heeft eigen atoomwapens maar ging dat testen i.d atmosfeer. FR schiet de atoomwapens i.d atmosfeer & de mensen daaronder kwamen a.d effecten v.d atoomwapens. Australië & Nieuw Zeeland zijn niet blij & stappen nr IGH met de vraag om dit stop te zetten omdat het volgens hen in strijd is met IR. President v. FR zegt dat hij ermee zal stoppen & IGH beroept op die verklaring omdat het bindend is. FR moet dit nakomen, het is bindend omdat het een eenzijdige verklaring is. Er hoefde uiteindelijk geen uitspraak uitgesproken te worden omdat ze kregen wat ze willen. **Criteria waaraan eenzijdige handl/verkl. moeten voldoen om bindend te zijn volgens het hof:** 1. De intentie moet er uit blijken: de wil v.d staat om gebonden te zijn ---\> De staat moet de verklaring nakomen aangezien het hiernaa bindend wordt 2. Het moet publiekelijk uitgesproken zijn 3. Het moet uitgesproken worden dr personen die de staat kunnen binden ### Hiërarchie in het internationaal recht [Horizontale verhouding] Alles staat op dezelfde niveau & hebben dezelfde waarde. Als er tegenstrijdigheden zijn i.h IR tss verdragen onderling of tss verdragen & gewoonterecht, dan gaat men de hiërarchie op een ander manier toepassen, nl. dmv interpretatieregels. Vb. Algemene die voorrang krijgt op de specifieke of omgekeerd; jongste recht tov oudste recht,... **Ius cogens (dwingend recht)** Dwingend recht is een uitzondering. Dit zijn een \# basisbeginselen i.h IR waarvan de status hoger ligt dan de andere regels v.h IR. Het gaat om regels die soms opgenomen zijn in verdragen, gewoonterecht, rechtsbeginsel opgenomen in besluiten v. IO's. De drager (bron) is hier niet v. Belang, wel de karakter die men eraan geeft. Dwingend recht heeft als karakter dat men die norm altijd & in alle omstandigheden moet respecteren. DUS: het is een eigenschap v. Bepaalde normen *Wrm staan deze regels hoger dan de andere?* Het IR dat hiermee in strijd is, is nieti & wordt geacht niet te bestaan ---\> uitz. op regel v. consensualisme Art. 53 WVV Elk verdrag dat op het tijdstip van zijn totstandkoming in strijd is met een dwingende norm van algemeen volkenrecht, is nietig. Voor de toepassing van dit verdrag is een dwingende norm van algemeen volkenrecht een norm die aanvaard en erkend is door de internationale gemeenschap van Staten in haar geheel als een norm, waarvan geen afwijking is toegestaan en die slechts kan worden gewijzigd door een latere norm van algemeen volkenrecht van dezelfde aard. - Om een regel v. Ius cogens te wijzigen, moet je dat doen dr een nieuwe regel v. Ius cogens (een recentere regel v. zelfde karakter krijgt dan voorrang op een oudere regel v. zelfde karakter) **ILC** heeft recent een verslag afgewerkt waarvan een \# regels v. Ius cogens betrekking hebben op het zelfbeschikkingsrecht, het verbod op foltering, verbod op gebruik v. geweld in INTL betrekkingen. Eens dat het aangetoont is dat het een regel v. Ius cogens is, dan is het interessant i.e geschil omdat je kunt aantonen dat dat regel hiërarchisch hoger ligt dan de rest. [Bindende karakter v.h Ius cogens ] **Erga omnes karakter** Regels v. Dwingend recht zijn bindend tov. de ganse INTL gemeenschap, nl. erga omnes. De ganse gemeenschap heeft het recht om te reageren op een schending omdat die schending gevolgen heeft vr ied. Erga omnes schending = elke staat kan reageren met de vraag om de schending te stoppen **Erga omnes partes** = erga omnes werking BINNEN de verdragspartijen Zaak Zuid-Afrika v. Israel Zuid-afrika gebruik als argument dat ze alml partij zijn bij eenzelfde verdrag, dus genocide creëert verplichtingen erga omnes binnen het verdrag. Maw. alle leden bij het verdrag hebben de mogelijkheid om een andere, wnr die IR schendt, ze voor het IGH te brengen. Het verdrag geeft rechtsmacht a.h IGH om daar uitspraak over te doen wnr er geschillen zijn & Zuid-AF meent dat Israel het genocide verdrag heeft geschonden. LET OP: sommige regels hebben erga omnes effect, maar zijn niet noodzakelijk Ius Cogens! **IGH maakte gebruik v. erga omnes concept** 1970 -- Barcelona traction case: BE v. SP Barcelona Traction is een SP elektriciteitsmaatschapppij & de maatschappij wordt genationaliseerd (in beslag genomen) dr SP OH. BE is hier niet blij mee omdat het een Canadees maatschappij is, maar de aandeelhouders zijn hoofdzakelijk Belgen. BE komt op vr de belangen v.d aandeelhouders & maakt de zaak aanhangig vr IGH. HOF: het is geen BE bedrijf, maar een CAN, dus zij hadden moeten optreden. Het hof zegt dat er 2 soorten verplichtingen zijn i.h IR: verplichtingen tov iedereen & klassieke verplichtingen in bilaterale verhoudingen tss staten. Elke staat heeft een belang a.d verplichtingen die ze hebben tov. de ganse gemeenschap. Elk lid v.d INTL gemeenschap kan vragen maatregelen te nemen ten einde verplichtingen tov ied na te komen. I.e bilaterale verhouding zou dan anders zijn; enkel de staten waarmee je een bilaterale verhouding hebt, kunnen reageren t/ schendingen. Het hof geeft ook voorbeelden v. regels die voldoen a.d kwalificaties v. erga omnes - Verbod v. Geweld in INTL betrekkingen - Verbod op genocide - Mensenrechten - Verbod op slavernij (hierop zijn er nooit uitzonderingen) - Raciale discriminatie ("") - Sommige v. Deze regels zijn opgenomen als regels v. IGR of deel gaan uitmaken v. regionale of universele verdragen. I.h bijzonder verwijst men hier naar INTL bescherming v.d rechten v.d mens, de regionale, europese mensenrechten. **[H4: Verhouding tussen nationaal en internationaal recht]{.smallcaps}** ------------------------------------------------------------------------- De INTL rechtsorde is anders dan de NTL rechtsorde, maar er is wel wisselwerking tss de 2. Om efficiënt te zijn i.h IR moet het IR kunnen steunen op de NTL rechtsorde & die NR moet uitvoering geven (zo niet: doel minimaal/beperkt bereiken). [Monisme & dualisme] Wat de wisselwerking betreft, beslist elke staat dat voor zichzelf: \(1) Voor sommige staten werkt het IR makelijk dr i.h NR zodat wij (individuen) dat NR kunnen inroepen voor de NTL hoven & rb'en. Hier vereist er geen omzetting. - Monistische staten: staten die IR & NR beschouwen als 1 geheel waar beide elkaar beïnvloeden, waar IR doorwerkt in NR ---\> 1 rechtsorde - Vb. NL, FR \(2) Sommige staten maken de grens harder & laten IR enkel in sommige gevallen toe in hun NR. IR & NR zijn 2 aparte rechtsorden, dus IR werkt niet door i.h NTL rechtsorde. Als men wil dat het IR wordt toegepast i.h NTL rechtsorde, dan moet het vertaalt worden/omgezet worden in NR. - Dualistische staten: 2 rechtsordes die weinig met elk. communiceren & elkaar weinig beïnvloeden - Vb. VK, DE **Tendens monisme** Er zijn 2 klassieke modellen, maar er zijn 200 staten! Maw. er zijn veel soorten systemen omdat de staat zelf beslist hoe dat IR doorwerkt i.h NTL rechtsorde. - Monistische staten vinden dat efficiënter om niet telkens een wetgever tss te laten komen vr omzetting, maar dat het op INTL niveau wordt geregeld & doorsijpeld in NR. Ze vinden eveneens dat het vreemd is om afspraken die de staten op INTL niveau hebben gemaakt om intern te voorkomen dat deze afspraken geen effect zouden hebben. \ Dualistische staten willen eerder hun controle behouden over wat er NTL gebeurd als soevereine staat. Ze vinden ook dat NTL rechters geen specialisten zijn i.h IR, dus het toepassen daarvan zou kunnen zorgen voor fouten vb. Inzake interpretatieregels. Dualistische staten willen voorkomen aansprakelijk gesteld te worden dr andere staten wnr ze het IR niet nakomen. Het is dan beter dat de wetgever bepaalt wat & hoe dat IR toegepast moet worden om inhoud te geven a.h NR. Hoe staat elke staat tov de relatie IR & NR? - In sommige staten staat het i.d Gw (NL) - In sommige staten is het opgenomen i.d wetgeving - In sommige staten vind je niets & gaat de praktijk zeggen of het eerder monistich of dualistisch is - Als advocaat moet je weten of je IR mag inroepen [Welke systeem in BE?] 1\. In BE heb je niet een bepaling waar onze positie vaststaat (i.t.t. NL, FR). Art. 167 Gw. ---\> alg. Bepaling die iets zegt v.d bevoegdheden v. wie wat mag, nl. een INTL bevoegdheid v.d UM waarbij ook de gemeenschappen & de gewesten de bevoegdheden hebben om verdragen te sluiten. - Dit betekent dat in BE het verhaal vorm heeft gekregen dr de praktijk v.d hoogste hoven & rb'en, nl. GwH, HvC (vooral), RvS enz. 2\. In art. 167 Gw. Verwijst men nr 'verdragen' alsof dat dat het enigste bron v. IR is, maar ondertussen weten we dat er meer zijn. Men moet dus kijken nr elke bron afzonderlijk om na te gaan hoe IR doorwerkt in BE. Rechtspraak speelt hier een grote rol: (1) verdragenrecht & (2) gewoonterecht **(1) 1971 -- HvC: Smeerkaasarrest/Franco Swiss Le Ski** Ging over het invoeren v. Zuivel producten uit het buitenland & de kosten rond de invoerrechten. HvC doet uitspraak; i.d Eu-regelgeving staan regels inzake vrijverkeer v. producten, maar hebben deze regels rechtstreeks invloed in NTL rechtsorde? Voordien dacht men dat BE een dualistische staat was. HvC kiest in dit arrest definitief voor het monistisch systeem. - Dit is echter het verhaal v. wat de [verdragen] betreft *Wat moet er gebeuren opdat een verdrag ingeroepen kan worden dr BE hoven & rb'en?* 1. Er moet een verdrag zijn waarvan BE partij bij is 2. Het verdrag moet INTL in werking zijn getreden 3. Een instemming moet verkregen worden dr het parlement (WM: FED of deelstaten) dmv.e instemmingswet "wij Koning der Belgen erkennen dat het verdrag... instemming heeft gekregen v. KvV" (zo iets ongeveer) ---\> instemmingswet wordt gebruikt als parlementaire, democratische controle vr interne werking 4. Het verdrag moet i.h BE staatsblad gepubliceerd worden ---\> bekendmaking v.h verdrag 5. Het moet gaan om een verdrag dat de bedoeling heeft om de individu te binden omdat de verdragsluitende partijen dan niet als doel hadden bindende regels te ontwikkelen vr burgers - Er zijn hier sancties aan verbonden: - Geen/onvolkomen instemming = burgers kunnen het niet (volledig) inroepen i.h NTL rechtsorde - Geen publicatie = OH/staat kan het niet inroepen **(2) 1906 -- HvC: Arrest Drecoll in re Succession de S.M. Marie-Henriette Reine des Belges** Wnr het gaat om een regel v. GR werkt die meteen door ZONDER bepaalde vormvereiste (zie 5 puntjes). Maw. Hier gaat het om een absoluut monistisch systeem i.t.t. Smeerkaasarrest **[H5: internationale organisaties]{.smallcaps}** ------------------------------------------------- Het recht van internationale organisaties De kapstok is het recht v. Coöperatie die vraagt dat er op een efficiëntere manier naar internationale uitdagingen wordt gekeken. Staten gaan fora's -- internationale organisaties -- oprichten waar ze intens zaken met elkaar gaan bespreken om naar de doelstellingen te kijken. Dit heeft geleid tot internationale organisaties, maw. Intergouvernementele organisaties opgericht dr staten. *Wat zijn de belangrijke punten voor het functioneren v.d IO's?* - Doelstellingen - Soorten organisaties (wat doen ze?) - Lidmaatschap (wie zit erin, is het open/gesloten, hoe lid worden (criteria)) - Institutionele structuur (welke zijn de organen, instellingen die daarbinnen worden opgericht om doelstellingen te verwezenlijken die mogelijks andere bevoegdheden, samenstelling etc hebben) - Hoe gaan ze doelstellingen bereiken? ---\> besluiten, aanbevelingen, resoluties aannemen - Rechtspersoonlijkheid - Bevoegdheden - Budget (welke middelen hebben ze?) - Termijn v. IO - Elk organisatie is verschillend Soorten IO's [Onderscheid obv. Bevoegdheden] **1. Algemene/politieke organisaties** ---\> zeer ruime bevoegdheden - VN -- met als gevolg dat er heel veel zaken besproken kunnen worden - Raad van Europa (infra): Eu organisatie waarbij bijna alle Eu staten lid bij zijn met als doel om de motor te zijn v.d Eu integratie (= 1 v.d reden v. WOII was weinig samenwerking) - Europese Unie **2. Speciale/functionele/technische organisaties** ---\> specifieke bevoegdheden - Wereld gezondheidsorganisatie - Wereld handelsorganisatie - UNESCO [Onderscheid obv. Lidmaatschap] **1. Universele/wereld/open organisaties** = organisaties die eerder de ambitie hebben om zo veel mogelijk leden te hebben over de hele wereld Vb. VN **2. Niet universele/regionale/gesloten organisaties** = organisaties met voorwaarden aan lidmaatschap zodanig dat een specifieke, beperkte groep lid kan worden. De criterium is geografisch. - Vb. EU (geografische criteria) - OPEK (vr olie uitvoerende landen) [Onderscheid soevereiniteit] **1. Intergouvernementele organisaties** = organisaties waar staten samenkomen, een fora creëren om samen te werken. De organisatie heeft geen soevereine bevoegdheden; staten blijven het hoogste gezag. Alles wat deze organisatie produceert is NIET bindend vr de staten, ENKEL waarmee de staten instemmen kunnen bindend worden. (meeste organisaties zijn interngouvernementeel) **2. Supranationale organisaties** Wat de afgestane soevereiniteit betreft, krijgt de organisatie de bevoegdheid om de lidstaten te binden zonder instemming. De bedoeling hiervan is om intens samen te werken en te groeien. Vb. EU: in het begin waren het 6 staten die bereid waren een stukje van hun soevereiniteit af te staan. In de gevallen dat de EU handeld in de afgestane bevoegdheden, zal het de lidtstaten kunnen binden (maw. niet in alle domeinen; intergouvernementele werking) Vb. VR VN heeft een beperkte supranationale bevoegdheid, nl. een besluit kan overeenkomstig hd7 HVN bindend zijn. Vb. Afrikaanse Unie ook: genocide,... (klein domein die niet elke dag gebeurd) Institutioneel recht & materieel recht Meestel IO's worden opgericht met een verdrag (constitutie, supra). In het basisverdrag (vb. HVN) is er een versch tss het recht om te functioneren (institutioneel recht) en wat het organisatie doet om de doelstellling (vb. Mensenrecht) te bereiken (materieel recht). Je vertrekt v.h oprichtingsverdrag, basisinstrument (handvest, akte) wanneer er wordt besproken over het recht v.d IO, supra (p. 33 oplijsting). Bevoegdheden van de internationale organisaties In de IO's zijn er taakverderlingen, met als gevolg dat er bepaalde organen, instellingen zijn die zich bezighouden met bepaalde bevoegdheden. Een organisati