KIKS Les 5 Presentatie Huidmondjes PDF

KIKS Kunstmatige Intelligentie Klimaatverandering Stomata Fotosynthese Opname van CO2 gebeurt vooral langs de bladeren. Cuticula Waslaag op de buitenkant van het blad Beschermt plant tegen uitdroging en tegen ziektes Verhindert ook dat CO2 in het blad komt Sto...

KIKS Kunstmatige Intelligentie Klimaatverandering Stomata Fotosynthese Opname van CO2 gebeurt vooral langs de bladeren. Cuticula Waslaag op de buitenkant van het blad Beschermt plant tegen uitdroging en tegen ziektes Verhindert ook dat CO2 in het blad komt Stomata (huidmondjes) Microscopisch kleine poortjes in opperhuid blad Als deze poriën open zijn, kan het blad CO2 opnemen en O2 afstaan Rol van de stomata Uitwisseling CO2 en O2 met omgeving Transpiratie Waterdamp ontsnapt uit de plant Zorgt voor afkoeling Zorgt voor onderhouden sapstroom van wortel tot hoog in de plant Als het warmer wordt/genoeg CO2 is opgenomen sluit de plant de huidmondjes om waterverlies en uitdroging te voorkomen Bouw stomata huidmondje ligt tussen twee sluitcellen dicht Mechanisme van openen Sluitcellen nemen water op Sluitcellen nemen toe in volume Sluitcellen krommen Huidmondje gaat open open Stomata zitten op Beide zijden van het blad: ampistomateus Alleen onderkant: hypostomateus Alleen bovenkant: epistomateus Stomata en evolutie Sleutelmoment in de evolutie van planten Zorgen ervoor dat planten in verschillende en wisselende omstandigheden kunnen leven zonder uitdrogen Informatie over plaats in de stamboom van bloemplanten Monocotylen: stomata zijn niervormig of haltervormig Nerven en huidmondjes liggen evenwijdig Dicotylen: Stomata zijn niervormig Nerven zijn vertakt, huidmondjes liggen willekeurig verspreid over het blad Grootte van een stoma en stomatale dichtheid Lengte: 1 stoma is 10-100 μm (orde dikte mensenhaar) Dichtheid: 5 tot 1000 stomata per mm 2 bladoppervlakte Grootte en dichtheid hangen samen met het milieu waarin een plant leefde temperatuur, atmosfeer, CO2-concentratie Voor verschillende plantenfamilies en fossiele bladeren is een duidelijk verband vastgesteld tussen aantal stomata en grootte van de stomata Hoe meer stomata per oppervlakte- eenheid, hoe kleiner de sluitcellen en dus ook de stomata Openen en sluiten van stomata Plant zoekt voortdurend evenwicht tussen vochtverlies en CO2-opname dicht Evenwicht hangt af van Vochttoestand van de plant Luchtvochtigheid Licht CO2-concentratie Stomata zijn onderhevig aan ritmes zoals dag/nacht en seizoenen `open Stomata reageren op omgevingsfactoren, bv Bladeren in de schaduw of bladeren die meer licht krijgen Plaats op een blad Zelf stomata fotograferen Stap 1: bladafdruk met nagellak en plakband, op afdekglaasje Stap 2: fotografeer dit onder microscoop 400x vergroot Evolutie van planten en hun stomata (1) Analyse van fossiele bladeren toont ontwikkeling in grootte en aantal van de stomata Hoe meer stomata hoe kleiner s = size, d = density Planten zijn zo geëvolueerd dat s · d = zo klein mogelijk Evolutie van planten en hun stomata (2) Bij lage CO2-concentraties zijn planten met veel stomata in het voordeel en komen dan ook meer voor hoge CO2-concentraties planten met weinig CO2 stomata voordeel en komen meer voor fossiel plantenmateriaal toont dat planten reageren op langdurige verandering in CO2 via aanpassing dichtheid stomata. behalve de fotosynthese spelen ook transpiratie en de waterhuishouding van de planten daarin mee stomata Gevolg : dichtheid stomata geeft informatie over hoeveelheid CO2 in atmosfeer verandering in CO2-niveau geeft informatie over de temperatuur