Introduction to Civil Engineering PDF - 1403-1404

‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫آشنایی با مهندسی عمران‬ ‫نيمسال اول ‪1403-1404‬‬ ‫جلسه اول ‪ -‬کليات‬ ...

‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫آشنایی با مهندسی عمران‬ ‫نيمسال اول ‪1403-1404‬‬ ‫جلسه اول ‪ -‬کليات‬  ‫گرایشهای مهندسی عمران‬ ‫دوره کارشناسی ارشد و دکتری‬ ‫دوره کارشناسی‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫مهندسی سازه‬ ‫ ‬ ‫عمران – عمران‬ ‫ ‬ ‫مهندسی زلزله‬ ‫ ‬ ‫عمران – آب‬ ‫ ‬ ‫مهندسی ژئوتکنیک‬ ‫ ‬ ‫عمران – نقشه برداری‬ ‫ ‬ ‫مهندسی و برنامه ریزی حمل و نقل‬ ‫ ‬ ‫مهندسی راه و ترابری‬ ‫ ‬ ‫ساختمانهای هوشمند‬ ‫ ‬ ‫مهندسی و مدیریت منابع آب‬ ‫ ‬ ‫مهندسی سواحل‪ ،‬بنادر و سازههای دریایی‬ ‫ ‬ ‫مهندسی محیط زیست‬ ‫ ‬ ‫مهندسی خطوط راه آهن‬ ‫ ‬ ‫مهندسی آب و سازههای هیدرولیکی‬ ‫ ‬ ‫رودخانه‬ ‫ ‬ ‫مکانیک خاک و پی‬ ‫ ‬ ‫سواحل‬ ‫ ‬ ‫مدیریت ساخت‬ ‫ ‬ ‫پایداری و تاب آوری زیرساختها‬ ‫ ‬ ‫‪2‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫مهندسی عمران ‪ -‬عمران‬ ‫ سرفصل مصوب دروس‬ ‫‪3‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ورود به حرفه (نظام مهندسی ساختمان)‬ ‫ مقررات ملی ساختمان‬ ‫‪4‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ورود به حرفه (نظام مهندسی ساختمان)‬ ‫‪5‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ورود به حرفه (نظام مهندسی ساختمان)‬ ‫‪6‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ورود به حرفه (نظام مهندسی ساختمان)‬ ‫‪7‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ورود به حرفه (نظام مهندسی ساختمان)‬ ‫‪8‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫تاسیسات برقی‬ ‫تاسیسات مکانیکی‬ ‫معماری‬ ‫عمران‬ ‫ورود به حرفه (نظام مهندسی ساختمان)‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫‪9‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ورود به حرفه (نظام مهندسی ساختمان)‬ ‫‪10‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫آشنایی با مهندسی عمران‬ ‫نيمسال اول ‪1403-1404‬‬ ‫جلسه دوم – مهندسی سازه‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫انواع مختلف سازه ها‬ ‫‪12‬‬  ‫انواع مختلف سازه ها‬ ‫ساختمانهای بتن آرمه‬ ‫ ‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ساختمانهای فوالدی‬ ‫ ‬ ‫ساختمانهای بنائی‬ ‫ ‬ ‫ساختمانهای خشتی‬ ‫ ‬ ‫ساختمانهای سنگی‬ ‫ ‬ ‫ساختمانهای چوبی‬ ‫ ‬ ‫‪13‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ساختمان های بتنی‬ ‫‪14‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ساختمان های فوالدی‬ ‫‪15‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ساختمان های بنائی‬ ‫‪16‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ساختمانهای خشتی‬ ‫‪17‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ساختمانهای سنگی‬ ‫‪18‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ساختمان های چوبی‬ ‫‪19‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫سيستمهای ساختمانی‬ ‫ سیستمهای اسکلتی (قابی)‬ ‫‪20‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫سيستمهای ساختمانی‬ ‫ سیستمهای دیوار باربر‬ ‫‪21‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫سيستمهای ساختمانی‬ ‫ سیستمهای ترکیبی (دوگانه)‬ ‫‪22‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫سيستمهای ساختمانی‬ ‫ سیستمهای پنلی‬ ‫‪23‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫سيستمهای ساختمانی‬ ‫‪24‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫سيستمهای ساختمانی‬ ‫‪25‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫آشنایی با مهندسی عمران‬ ‫نيمسال اول ‪1403-1404‬‬ ‫جلسه سوم – مهندسی زلزله‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫دالیل وقوع زلزله‬ ‫ حرکت صفحات تکتونیکی (شکاف – فرورانش – عبوری)‬ ‫‪27‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫دالیل وقوع زلزله‬ ‫‪28‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫دالیل وقوع زلزله‬ ‫ گسلها (امتداد لغز – شیب لغز)‬ ‫‪29‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫دالیل وقوع زلزله‬ ‫ امواج لرزه ای (‪ ،S ،P‬الو‪ ،‬رایلی)‬ ‫‪30‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫دالیل وقوع زلزله‬ ‫ امواج لرزه ای (‪ ،S ،P‬الو‪ ،‬رایلی)‬ ‫‪31‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫دالیل وقوع زلزله‬ ‫ امواج لرزه ای (‪ ،S ،P‬الو‪ ،‬رایلی)‬ ‫‪32‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫دالیل وقوع زلزله‬ ‫ امواج لرزه ای (‪ ،S ،P‬الو‪ ،‬رایلی)‬ ‫‪33‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫مقياس زلزله – شدت زلزله‬ ‫‪34‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫مقياس زلزله – شدت زلزله‬ ‫‪35‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫مقياس زلزله – بزرگای زلزله‬ ‫‪36‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫مشخصات زلزله‬ ‫‪37‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫مشخصات زلزله‬ ‫‪38‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫مشخصات زلزله‬ ‫ ‪https://ismn.bhrc.ac.ir/‬‬ ‫‪39‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫گ زارش‬ ‫گزارش‬ ‫مشخصات زلزله‬ ‫ شتابنگارها‬ ‫‪40‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫مشخصات زلزله‬ ‫ ‪https://smd.bhrc.ac.ir/Portal/‬‬ ‫‪41‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫مشخصات زلزله‬ ‫ ‪https://smd.bhrc.ac.ir/Portal/‬‬ ‫‪42‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫مشخصات زلزله‬ ‫‪43‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫پهنه های لرزه خيزی‬ ‫‪44‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫پهنه های لرزه خيزی‬ ‫‪45‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫آشنایی با مهندسی عمران‬ ‫نيمسال اول ‪1403-1404‬‬ ‫جلسه چهارم – ژئوتکنيک‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫آشنایی با مهندسی عمران‬ ‫نيمسال اول ‪1403-1404‬‬ ‫جلسه پنجم – راه و ترابری‬  ‫راه و ترابری‬ ‫ راه و ترابری یکی از ریشه دارترین گرایش های مهندسی عمران است‪.‬شبکه حمل و نقل با اتصال‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫مراکز استراتژیک کشور تاثیر شگرفی بر روی مسائل سیاسی‪ ،‬اقتصادی و اجتماعی دارد‪.‬تمرکز اصلی‬ ‫در این گرایش بر روی طراحی و نگهداری تمام سیستم های حمل و نقلی نظیر راهها‪ ،‬راه آهن و‬ ‫فرودگاه ها می باشد‪.‬دانشجویان در این گرایش با طرح هندسی سیستم های حمل و نقلی آشنا شده و‬ ‫روش های غلبه بر محدودیت های موجود در طرح را فرا خواهند گرفت‪.‬طراحی سازه روسازی‬ ‫راههای ارتباطی شامل انتخاب نوع مواد به کار رفته در الیه ها و ضخامت آنها به نحوی که طرح‬ ‫ارائه شده کیفیت و کارائی الزم را در طول مدت خدمت رسانی حفظ نماید‪ ،‬از دیگر اهداف این گرایش‬ ‫می باشد‪.‬از دیگر موارد مطرح در این گرایش‪ ،‬فراگیری سیستم مدیریت و تعمیر و نگهداری راه ها‬ ‫است به نحوی که مطلوب ترین شیوه برای نگهداری راههای موجود در شرایط مطلوب و همچنین‬ ‫افزایش عمر مفید آنها‪ ،‬به خصوص در شرایط محدودیت بودجه پیشنهاد گردد‪.‬اولویت بندی و انتخاب‬ ‫نوع تعمیرات و اختصاص بودجه بر اساس یک سیستم مطلوب مدیریت راه‪ ،‬به نحوی خواهد بود که‬ ‫حداکثر بازدهی و طول عمر با حداقل هزینه ها محقق گردد‪.‬‬ ‫‪48‬‬  ‫راه و ترابری‬ ‫ مباحث اصلی در این گرایش شامل تحلیل و طراحی روسازی‪ ،‬تکنولوژی و مواد روسازی‪ ،‬طرح‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫هندسی راه‪ ،‬مهندسی ترافیک و مدیریت تعمیر ونگهداری راه می باشد‪.‬مباحث مرتبط دیگری نظیر‬ ‫مدیریت و نگهداری پل‪ ،‬مدیریت و نگهداری تونل‪ ،‬مهندسی فرودگاه‪ ،‬مهندسی بنادر‪ ،‬مکانیک‬ ‫شکست‪ ،‬مکانیک خاک پیشرفته‪ ،‬مهندسی راه آهن‪ ،‬ایمنی ترافیک‪ ،‬حمل و نقل هوایی‪ ،‬حمل و نقل‬ ‫دریایی‪ ،‬برنامه ریزی حمل و نقل نیز در این گرایش مورد توجه می باشند‪.‬‬ ‫ فارغ التحصیالن این گرایش از فرصت بسیار مناسبی برای ادامه تحصیل و کار پژوهشی در مراکز‬ ‫علمی سرتاسر دنیا برخوردار خواهند بود‪.‬همچنین کمبود اعضای هیئت علمی در این گرایش‪ ،‬فرصت‬ ‫مناسبی را برای فارغ التحصیالن دکتری که مایل به کار در مراکز دانشگاهی می باشند‪ ،‬فراهم نموده‬ ‫است‪.‬‬ ‫ با توجه به تعداد کم تر فارغ التحصیالن این گرایش در مقایسه با سایر گرایش های مهندسی عمران‬ ‫و نیاز گسترده به توسعه سیستم حمل و نقل کشور در سال های پیشرو‪ ،‬فرصت های شغلی مناسبی‬ ‫برای متخصصین در این گرایش وجود خواهد داشت‪.‬ادارات راه و ترابری‪ ،‬سازمانهای برنامه و بودجه‪،‬‬ ‫شهرداریها‪ ،‬سازمانهای حمل و نقل و ترافیک‪ ،‬پژوهشکده های حمل و نقل‪ ،‬شرکت راه آهن ‪،‬‬ ‫مهندسین مشاور و دفاتر فنی شرکتهای پیمانکاری از جمله مراکز مهم جذب مهندسین راه و ترابری‬ ‫می باشند‪.‬‬ ‫‪49‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫راه و ترابری‬ ‫‪50‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫راه و ترابری‬ ‫ ‪.‬‬ ‫‪51‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫راه و ترابری‬ ‫ ‪.‬‬ ‫‪52‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫راه و ترابری‬ ‫ ‪.‬‬ ‫‪53‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫راه و ترابری‬ ‫‪54‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫راه و ترابری‬ ‫ ‪.‬‬ ‫‪55‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫راه و ترابری‬ ‫ ‪.‬‬ ‫‪56‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫راه و ترابری‬ ‫‪57‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫راه و ترابری‬ ‫‪58‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫راه و ترابری‬ ‫‪59‬‬  ‫راه و ترابری‬ ‫تجهیزات متداول نقشه برداری و ترسیمی شامل تجهیزات ‪ ،GNSS‬دستگاه های توتال استیشن‪،‬‬ ‫ ‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ترازیاب های خودکار و تئودولیت های دیجیتال برای فعالیت های آموزشی پایه و همچنین موارد‬ ‫تحقیقاتی در اختیار واحد نقشه برداری است‪.‬مهمترین تجهیزات نقشه برداری به شرح زیر است‪:‬‬ ‫دوربین توتال و تجهیزات همراه‬ ‫ ‬ ‫ترازیاب نوری و لیزری دیجیتال‬ ‫ ‬ ‫تئودولیت آنالوگ و دیجیتال‬ ‫ ‬ ‫دریافت کننده چند فرکانسی ‪GNSS‬بهمراه تجهیزات جانبی‬ ‫ ‬ ‫‪60‬‬  ‫راه و ترابری‬ ‫ از جمله اهداف آزمایشگاه جامع قیر و آسفالت‪ ،‬بهره مندی از ظرفیتهای علمی و اجرایی موجود در‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫کشور‪ ،‬استانداردسازی محصوالت مرتبط با روسازی‪ ،‬و بهرهگیری از فناوریهای نوین به منظور‬ ‫طراحی بهینه و افزایش طول عمر راهها می باشد‪.‬‬ ‫‪61‬‬  ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫راه و ترابری‬ ‫‪62‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫آشنایی با مهندسی عمران‬ ‫نيمسال اول ‪1403-1404‬‬ ‫جلسه ششم – حمل و نقل‬  ‫حمل و نقل‬ ‫حمل و نقل یکی از گرایش های عمران دربخش تحصیالت تکمیلی است که دارای نقاط مشترک‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫بسیاری با گرایش راه و ترابری می باشد‪.‬موضوعات تحت پوشش گرایش حمل و نقل را در یک تقسیم‬ ‫بندی کلی می توان به حمل و نقل دریایی‪ ،‬ریلی‪ ،‬هوایی و جاده ای تقسیم نمود که‬ ‫در حمل و نقل جادهای بیشتر به مباحثی مثل سیستمهای حمل و نقل‪ ،‬مطالعه تولید و جذب‪ ،‬توزیع و‬ ‫تفکیک و تخصیص سفر‪ ،‬مکانیابی احداث پارکینگها و کنترل ترافیک و ایمنی ترافیک‪ ،‬تصادفات و‬ ‫ریسک میپردازند‪.‬در حمل و نقل هوایی و دریایی‪ ،‬برنامهریزی حمل و نقل هوایی و دریایی و طرح‬ ‫فرودگاهها و بنادر را داریم‪.‬و در حمل و نقل ریلی دانشجویان با طراحی خطوط حمل و نقل ریلی‬ ‫بینشهری و درونشهری‪ ،‬برنامهریزی ایستگاهها و فواصل زمانی حرکت قطارها مواجه هستند‪.‬‬ ‫‪64‬‬  ‫حمل و نقل‬ ‫جزئیات بیشتر در موضوع به شرح زیر میباشند‪:‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫– حمل و نقل شامل‪ :‬مدیریت سیستمهای حمل و نقل‪ ،‬مطالعه تولید‪ ،‬توزیع و جذب سفر‪ ،‬مکان یابی‬ ‫احداث پارکینگها و کنترل ترافیکی‬ ‫– سیستمهای هوشمند حمل و نقل شامل‪ :‬طراحی چراغ های راهنمایی با زمانبندی های هوشمند و‬ ‫تسهیالت هوشمند حمل و نقل (مانند تشخیص تصادفات‪ ،‬فاصله ایمنی وسایل نقلیه‪،‬پارکینگ های‬ ‫هوشمند و …‪).‬‬ ‫– ایمنی ترافیک‪ ،‬تصادفات و ریسک شامل‪ :‬بهبود ایمنی معابر و راه ها‪ ،‬تعیین نقاط حادثه خیز‪ ،‬مدلسازی‬ ‫و پیش بینی تصادفات و ……‬ ‫– حمل و نقل ریلی شامل‪ :‬طراحی خطوط حمل و نقل ریلی بین شهری و درون شهری‪ ،‬برنامه ریزی‬ ‫ایستگاه ها و فواصل زمانی حرکت قطارها‬ ‫– حمل و نقل هوایی و دریایی شامل‪ :‬برنامه ریزی حمل و نقل هوایی و دریایی و طرح فرودگاه ها و بنادر‬ ‫– مهندسی ترافیک شامل‪ :‬مدلسازی جریان ترافیک با و یا بدون استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری‪،‬‬ ‫بررسی تأثیرات پارامترهای جریان ترافیک مانند سرعت‪ ،‬حجم و تاخیر برمصرف سوخت و محیط زیست‪،‬‬ ‫بررسی رفتار رانندگان در تحلیلهای ترافیکی‪ ،‬فرهنگ سازی ترافیک و ……‬ ‫‪65‬‬  ‫حمل و نقل‬ ‫بر خالف گرایش راه و ترابری‪ ،‬مهندسین حمل و نقل معموالً در داخل شهرها به فعالیت مشغولند‪.‬از نظر‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫جذب در بازار کار نیز اگر چه این گرایش میزان استخدام پایینتری دارد‪ ،‬ولی چون متخصص در این‬ ‫زمینه زیاد نیست‪ ،‬استخدام به آسانی صورت میپذیرد‪.‬‬ ‫فارغ التحصیالن گرایش حمل و نقل عموماًجذب مهندسان مشاور‪ ،‬واحدهاو ادارات مختلف راه و ترابری‪،‬‬ ‫معاونت حمل و نقل و ترافیک ‪،‬شهرداری ها‪ ،‬سازمان های حمل و نقل ترافیک و شرکتهای مطالعات‬ ‫جامع حمل و نقل می گردند‪.‬همچنین زمینه مناسبی جهت ادامه تحصیل و نیز فعالیت های آموزشی و‬ ‫آکادمیک برای آنها وجود دارد‪ ،‬بطوریکه امکان ادامه تحصیل در گرایش حمل ونقل در مقطع دکترا در‬ ‫داخل کشور فراهم بوده و از نظر ادامه تحصیل در خارج از کشور نیز این گرایش از موقعیت بسیار خوبی‬ ‫برخوردار میباشد‪.‬‬ ‫از معروف ترین مراکز و شرکتهای مرتبط با این رشته میتوان به وزارت راه و شهرسازی‪ ،‬سازمان راهداری‬ ‫و حمل و نقل جادهای‪ ،‬پژوهشکده حمل و نقل‪ ،‬شرکت راه آهن جمهوری اسالمی‪ ،‬سازمان بنادر و‬ ‫کشتیرانی‪ ،‬سازمان بنادر و دریانوردی‪ ،‬شرکت مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک تهران‪ ،‬شرکت‬ ‫مهندسین مشاور رهروان عمران و شرکت مهندسین مشاور طرح هفتم اشاره کرد‪.‬‬ ‫‪66‬‬  ‫‪Intelligent Transportation Systems‬‬ ‫حمل و نقل هوشمند‬ ‫ازدحام‪ ،‬سوانح رانندگی‪ ،‬آلودگی هوا و حملونقل ناکارآمد وضعیتی است که با زیرساختهای کنونی‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫حملونقل در شهرهای بزرگ مشاهده میشود‪.‬برای مثال در ایاالت متحده ازدحام ترافیک هر سال باعث‬ ‫وارد آمدن میلیاردها دالر زیان به مردم بدلیل کاهش بهرهوریشان میشود‪.‬سوانح رانندگی جان هزاران‬ ‫نفر را میگیرد و میلیونها نفر را مصدوم میکند‪.‬کامیونها‪ ،‬اتوبوسها و خودروهای سواری گرفتار در‬ ‫ازدحام ترافیک همه ساله میلیونها تن آالینده وارد هوا میکنند و میلیاردها لیتر سوخت را تلف میکنند‪.‬‬ ‫سالها چاره حل این مشکالت‪ ،‬ساختن معابر بیشتر تلقی میشد اما این نوع تالشها مشکل زیربنایی‬ ‫سیستم حملونقل را حل نمیکرد‪.‬رسیدن به سیستمی که از نظر اقتصادی موجه و از نقطه نظر زیست‬ ‫محیطی کارآمد باشد نیاز به روش جدیدی برای حل مشکالت حملونقل دارد‪.‬اکنون انعطافپذیری و‬ ‫قابل اتکا بودن حملونقل درکانون توجه قرار گرفته و راهکار آن به کارگرفتن خط مشیای مبتنی بر‬ ‫فناوری است‪.‬مردم و کسبوکارها به سامانه حمل و نقلی نیاز دارند که ایمن‪ ،‬مقرون به صرفه‪ ،‬مطمئن و‬ ‫قابل اتکا‪ ،‬راحت و محافظ محیط زیست باشد‪.‬انواع سیستمهای حمل و نقل هوشمند اگر بدرستی و با در‬ ‫نظر گرفتن این اهداف برنامهریزی و پیادهسازی شوند‪ ،‬باعث صرفهجویی در زمان و هزینهها و حفظ جان‬ ‫و سالمت افراد جامعه میشوند‪.‬‬ ‫‪67‬‬  ‫‪Intelligent Transportation Systems‬‬ ‫حمل و نقل هوشمند‬ ‫ویژگی اصلی آیتیاس قابلیت ارائه در لحظه اطالعات ترافیک و سفر است که رسیدن به سامانه‬ ‫ ‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫حملونقل پایدار را امکانپذیر میکند‪.‬این سیستم‪:‬‬ ‫نیازهای استفادهکنندگان از شبکه حملونقل را در زمینه ایمنی‪ ،‬دسترسی پذیری و و قابلیت جابجایی‬ ‫ ‬ ‫برآورده میکند‪.‬‬ ‫انواع گزینههای ارزان و راحت حملونقل را با استفاده بهینه از زیرساختها ارائه میدهد‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ازدحام و سوانح را مدیریت میکند تا پیوسته خدماتی با کیفیت مطلوب به مسافران ارائه شود‪.‬‬ ‫ ‬ ‫روشهایی برای محدود کردن آلودگی هوا و آلودگی صوتی فراهم میکند که به وضعیت بهتر سالمت‬ ‫ ‬ ‫عمومی و محیط زیست میانجامد‪.‬‬ ‫حامی اقتصادی سرزنده و پویا و جابجایی کارآمد کاالها و محمولهها است‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ابزاری را برای اجرای سیاستهای گوناگون حملونقل مانند اولویت دادن به حملونقل عمومی یا‬ ‫ ‬ ‫مدیریت تقاضا فراهم میکند‪.‬‬ ‫‪68‬‬  ‫‪Intelligent Transportation Systems‬‬ ‫حمل و نقل هوشمند‬ ‫ سيستم مدیریت ترافيک پيشرفته یا )‪ATMS (Advanced Traffic Management System‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫ این سیستم از وضعیت ترافیکی دادههایی را جمعآوری میکند‪ ،‬آنها را با شبکه ارتباطی به مرکز کنترل میفرستد و سپس‬ ‫استراتژیهای مناسب کنترل ترافیک را اتخاذ میکند‪.‬همچنین اطالعاتی را که به دست آمده به رانندگان و نهادهای‬ ‫مربوطه ارسال میکند‪.‬کارهایی که این سیستم برای برای مدیریت ترافیک انجام میدهد عبارتند از‪ :‬کنترل چراغ‬ ‫راهنمایی‪ ،‬کنترل سرعت‪ ،‬مدیریت سانحه‪ ،‬پیشبینی ازدحام و تعیین استراتژی کاهش ازدحام‪ ،‬اخذ الکترونیکی عوارض و‬ ‫مانند آن‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ سيستمهای اطالعرسانی به مسافر پيشرفته یا ‪ATIS (Advanced Traveler Information‬‬ ‫)‪Systems‬‬ ‫ این سیستمها به کمک فناوری پیشرفته ارتباطات‪ ،‬دسترسی کاربران را پیش از سفر و در حین آن به اطالعاتی امکانپذیر‬ ‫میکنند که به کمک آنها میتوانند روش حملونقل‪ ،‬زمان و مسیرهای مناسب را انتخاب کنند و توصیههایی درباره سفر‬ ‫خود دریافت کنند‪.‬این سیستم شامل اطالعرسانی در لحظه از طریق تابلوهای پیام متغیر ()‪ ،GPS ،VMS‬اتصال اینترنت‪،‬‬ ‫تلفن‪ ،‬تلفن همراه و کیوسکهای اطالعرسانی است‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ سيستمهای ایمنی و کنترل خودرو پيشرفته یا ‪AVCSS (Advanced Vehicle Control and‬‬ ‫)‪Safety Systems‬‬ ‫ این سیستمها با استفاده از فناوری پیشرفته در وسایل نقلیه و جاده‪ ،‬به رانندگان در کنترل بهتر خودرو کمک میکنند تا‬ ‫سوانح رانندگی کاهش یابد و ایمنی حملونقل بیشتر شود‪AVCSS.‬شامل کنترل و هشدار ضد برخورد‪ ،‬سیستم دستیار‬ ‫راننده و در دراز مدت توسعه خودروهای خودران و بزرگراههای خودکار است‪.‬‬ ‫‪69‬‬  ‫‪Intelligent Transportation Systems‬‬ ‫حمل و نقل هوشمند‬ ‫سيستمهای حملونقل عمومی پيشرفته یا ‪APTS (Advanced Public Transportation‬‬ ‫ ‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫)‪Systems‬‬ ‫این سیستمها فناوری ‪ATIS ،ATMS‬و ‪AVCSS‬را در حملونقل عمومی بکار میبندند تا کیفیت خدمات حملونقل‬ ‫ ‬ ‫عمومی بهبود یابد و کارآیی این شیوه حملونقل و تعداد افرادی که از آن استفاده میکنند بیشتر شود‪.‬این سیستمها‬ ‫میتوانند اطالعاتی را در اختیار مسئوالن و مدیرانی بگذارند که برای حمل ونقل عمومی تصمیم میگیرند تا آنها بتوانند‬ ‫تصمیمات مناسب و سودمندی درباره سیستمها و عملیات حملونقل عمومی بگیرند‪APTS.‬شامل ارائه اطالعات به‬ ‫مسافران درباره سفر مانند زمان رسیدن اتوبوس یا وجود صندلی خالی‪ ،‬همچنین پایش خودکار وسیله نقلیه‪ ،‬سیستم‬ ‫موقعیتیابی وسیله نقلیه‪ ،‬زمانبندی رایانهای و بلیتهای الکترونیکی است‪.‬‬ ‫ ‬ ‫عمليات وسایل نقليه تجاری یا )‪CVO (Commercial Vehicle Operations‬‬ ‫ ‬ ‫این سیستم‪ ،‬فناوری ‪ATIS ،ATMS‬و ‪AVCSS‬را در فعالیتهای وسایل حملونقل تجاری مانند کامیونها به کار‬ ‫ ‬ ‫میبندد تا بهرهوری ناوگان حملونقل تجاری و ایمنی آن را افزایش دهد‪CVO.‬کارکردهایی مانند توزین در حال حرکت‬ ‫()‪ ،WIM‬اخذ مجوز عبور از مرز‪ ،‬پایش ایمنی‪ ،‬نگهداری و تعمیرات ناوگان‪ ،‬مدیریت ناوگان‪ ،‬زمانبندی رایانهای و پرداخت‬ ‫الکترونیکی را شامل میشود‪.‬‬ ‫ ‬ ‫سيستمهای پيشرفته حملونقل روستایی یا ‪ARTS (Advanced Rural Transportation‬‬ ‫ ‬ ‫)‪Systems‬‬ ‫این سیستمها شامل فناوریهای افزایش ایمنی و امنیت برای حملونقل در مناطق روستایی است (در این کاربرد منظور از‬ ‫ ‬ ‫نواحی روستایی مناطقی با دسترسی کمتر به منابع زیرساختی در مقایسه با کالنشهرها است)‪.‬‬ ‫‪70‬‬  ‫‪Intelligent Transportation Systems‬‬ ‫حمل و نقل هوشمند‬ ‫تحلیل پیشرفته ترافیک‬ ‫ ‬ ‫انواع سیستمهای آیتیاس مبتنی بر فناوری‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫پرداخت الکترونیکی هزینه حملونقل‬ ‫ ‬ ‫دوربینهای پالکخوان کار میکنند و کاربردهای‬ ‫مدیریت حملونقل عمومی‬ ‫ ‬ ‫متعددی دارند‪.‬برخی از مهمترین کاربردهای انواع‬ ‫حمل و نقل هوشمند در جهان عبارتند از‪:‬‬ ‫پایش عملکرد شبکه جادهای‬ ‫ ‬ ‫ کنترل چراغ راهنمایی‬ ‫عملیات وسایل نقلیه تجاری‬ ‫ ‬ ‫ مدیریت ترافیک‬ ‫مدیریت وضع هوای جادهای‬ ‫ ‬ ‫ مدیریت آزادراه‬ ‫نگهداری و عملیات جاده‬ ‫ ‬ ‫ کنترل سرعت وسایل نقلیه‬ ‫مدیریت اطالعات‬ ‫ ‬ ‫ مدیریت ترانزیت‬ ‫ مدیریت تردد خودورهای غیرمجاز‬ ‫و سیستمهای هوشمند خودرو شامل‪:‬‬ ‫ مدیریت سوانح جادهای‬ ‫ سیستمهای جلوگیری از برخورد‬ ‫ مدیریت خودروهای فاقد معاینه فنی‬ ‫ سیستمهای دستیار راننده‬ ‫ اطالعات مسافر‬ ‫ سیستمهای اطالعرسانی برخورد‬ ‫ مدیریت شرایط اضطراری‬ ‫‪71‬‬  ‫مهندسی ترافيک‬ ‫ مهندسی ترافیک به عنوان بخشی از مهندسی حمل و نقل وظیفه بررسی وضعیت ترافیکی شبکهای‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫از راهها به عهده دارد‪.‬ترافیک در لغت به معنای آمد و شد وسائل نقلیه‪ ،‬افراد و پیام در مسیری با‬ ‫مشخصات معین گفته میشود‪.‬مهندسی حمل و نقل در عمل فعالیتهای پراکندهای را که به وسیله‬ ‫متخصصانی نظیر سیاستگزاران‪ ،‬مدیران‪ ،‬برنامهریزان‪ ،‬مهندسان و ارزیابان صورت میگیرد را شامل‬ ‫میشود‪.‬در مهندسی ترافیک حجم تردد وسایل نقلیه شمارش شده و قوانین حاکم بر جریان ترافیکی‬ ‫شناسایی میشوند یا تولید سفر ناشی از کاربریها برآورد میگردد‪.‬در نهایت این اطالعات به منظور‬ ‫طراحی یک سیستم کارآمد ترافیکی که متضمن جابهجایی کاربران راه باشد‪ ،‬مورد استفاده قرار‬ ‫میگیرند‪.‬در واقع مهندسی ترافیک از اجزایی تشکیل شده که مرتبط به جریان ترافیکی باشند‪.‬یکی از‬ ‫مهمترین اجزا مهندسی ترافیک کاربران راه هستند‪ ،‬خواه عابرین پیاده و خواه وسایل نقلیه و حمل و‬ ‫نقل عمومی‪.‬راه و تقاطعهای موجود در آن و همچنین ظرفیت راه و تقاطع از دیگر اجزای مهندسی‬ ‫ترافیک میباشند‪.‬از سایز اجزا میتوان به پارکینگ‪ ،‬عالئم عمودی مانند تابلو و چراغ راهنمایی‪ ،‬بحث‬ ‫کاربریهای اطراف راه مورد مطالعه و تصادف و مباحث ایمنی راه‪ ،‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫‪72‬‬  ‫مهندسی ترافيک‬ ‫کاربردهای مهندسی ترافيک‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫مطالعه و بررسی وضعیت موجود و برآورد نیازهای حمل و نقلی‬ ‫پیشبینی و برآورد میزان تقاضای سفر در آینده (سال طرح)‬ ‫برنامهریزی برای جادهها‪ ،‬شبکه ترافیک و تسهیالت جاده ای‬ ‫طرح هندسی خیابانها و تسهیالت جاده ای‬ ‫ایمنی ترافیک‬ ‫مدیریت تسهیالت ترافیکی و سیستم کنترل ترافیک‬ ‫مطالعات پارکینگ‬ ‫مهندسی ترافیک‪ ،‬استفاده از فناوری و اصول علمی برای برنامهریزی‪ ،‬طراحی عملکردی‪ ،‬بهرهبرداری و مدیریت تسهیالت برای هر‬ ‫نوع حمل و نقل به منظور تامین ایمنی‪ ،‬سرعت‪ ،‬راحتی‪ ،‬صرفه اقتصادی و سازگاری با محیط زیست در حرکت و جابجایی افراد و کاال‬ ‫میباشد‪.‬‬ ‫برنامه ریزی حمل و نقل شهری‬ ‫روند کلی مطالعه در برنامه ریزی ترابری شهری کنترل کالیبراسیون مدل ها و فرمول هایی است که از طریق آنها بتوان بر اساس‬ ‫وضعیت موجود ترابری و با توجه به عواملی که ممکن است به نحوی بر آن موثر باشد وضعیت آینده ترابری را پیش بینی کرد؛‬ ‫برداشت آمار و دادههای مربوط به وضع موجود ترابری‪ ،‬الگوی جذب و تولید سفر‪ ،‬بهرهوری و کاربری زمین و در نهایت تعریف‬ ‫مسایل و مشکالت موجود‬ ‫ساخت مدل براساس آمار و اطالعات حاصل از مرحله اول‬ ‫به کارگیری مدل ها در رابطه با پیش بینی های مربوط به جمعیت وسایرعوامل موثردر وضعیت سفر‬ ‫مقایسه پروژه ها و سیستم های مختلف ترابری و انتخاب مناسب ترین گزینه به منظور رفع نیازهای آینده‬ ‫‪73‬‬  ‫ایمنی ترافيک‬ ‫ایمنی عبور و مرور یکی از اصول حمل و نقل بوده و بـا گسـترش فنـاوری‪ ،‬نیـاز بـه توجه و دقت نظر بیشتری پیدا‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫کرده است‪.‬در کشورهای توسعه یافته همگام بـا توسـعه سایر بخشها‪ ،‬موضوع ایمنی نیز مورد توجه قـرار گرفتـه و‬ ‫بـا انجـام مطالعـات و اتخـاذ تدابیر الزم‪ ،‬سعی شده است کـه تصـادفات و پیامـدهای ناشـی از آن را تـا حـد‬ ‫ممکـن کاهش یابد‪.‬در زمینه ایمنی جادهها‪ ،‬متغیرهایی نظیر حجم تردد محورها‪ ،‬مشخصات هندسی راه‪ ،‬وضعیت و‬ ‫تعداد تقاطعها‪ ،‬نوع کاربریهای اطراف جادهها‪ ،‬فرهنگ رانندگی مردم‪ ،‬قـوانین و مقررات موجود‪ ،‬نحوه نظارت‬ ‫پلیس‪ ،‬فعالیـت مناسـب و تقویـت مـاموران پاسـگاههای پلیسراه در مسیرهای پرحادثه‪ ،‬نصب عالئم هشداردهنده‪،‬‬ ‫برطـرف نمـودن نقـص فنـی وسیله نقلیه قبل از حرکت‪ ،‬ایجاد نور کافی در جادهها‪ ،‬تونـلهـا و گردنـه هـای‬ ‫پرتـردد‪ ،‬توسعه جادههای دوبانده‪ ،‬تجهیز پلیسراه به فنآوریهای نوین‪ ،‬مدیریت کنتـرل سـرعت وسایل نقلیه و‬ ‫توجه ویژه به امر آموزش از جمله مواردی است که رعایت آنها در کاهش میزان تصادفات بسیار موثر است‪.‬‬ ‫ایمنی ترافیک یا ‪traffic safety‬همواره در کشورهای توسعه یافته دارای اهمیت ویزهای بوده و هست‪.‬در این‬ ‫کشورها‪ ،‬به دلیل آگاه بودن نسبت به هزینه تصادفات بر اقتصاد کشور‪ ،‬سعی بر کاهش تصادفات جادهای و‬ ‫تصادفات درون شهری از طریق نظارت بر زیرساختهای راه مانند طرح هندسی راه و طرح هندسی تقاطعات آن‪،‬‬ ‫نظارت بر زیر ساختهایی مانند روشنایی و تجهیزات ایمنی و سایر عوامل اینچنینی داشتهاند‪.‬عالوه بر موارد ذکر‬ ‫شده وضع قوانین و مقررات سختگیرانه راهنمایی و رانندگی و همچنین ارتقای فرهنگ ترافیکی کاربران راه در کنار‬ ‫نظارت پلیس راهور و اجرای دقیق قانون‪ ،‬مجموعهای جامع برای پیشگیری وقوع تصادفات و افزایش ایمنی ترافیک‬ ‫به وجود میآورد‪.‬‬ ‫در واقع همانطور که از تعریف فوق مشهود بود اجزای ایمنی ترافیک را مباحث آموزشی‪ ،‬مباحث قانون و مهندسی‬ ‫ایمنی راه تشکیل میدهند‪.‬ترکیب سه عامل مذکور متضمن ایمنی و سالمتی کاربران راه است و به تبع فقدان‬ ‫هریک منجر به خسارت جبران ناپذیری خواهد شد‪.‬‬ ‫‪74‬‬  ‫ایمنی ترافيک‬ ‫ایمنی ترافيک شامل اجزا ذیل است؛‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫– تحلیل اقتصادی تصادفات‬ ‫ ‬ ‫– مدلها و روشهای پیشبینی تصادفات شهری‬ ‫ ‬ ‫– ساختار مدیریت حوادث و امدادرسانی جادهای‬ ‫ ‬ ‫– روشهای نوین جهت ایمنسازی معابر‬ ‫ ‬ ‫– ممیزی ایمنی راه‬ ‫ ‬ ‫– شاخص ریسک و مدیریت آن در شبکههای حملونقل‬ ‫ ‬ ‫– بررسی رفتار رانندگان‬ ‫ ‬ ‫– ارزیابی اقدامات ایمنسازی‬ ‫ ‬ ‫– سیستمهای ایمنی وسایل نقلیهی موتوری‬ ‫ ‬ ‫– ارتقای ایمنی کاربران آسیبپذیر راه‬ ‫ ‬ ‫‪75‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫آشنایی با مهندسی عمران‬ ‫نيمسال اول ‪1403-1404‬‬ ‫جلسه هفتم – آب‪ ،‬رودخانه‪ ،‬هيدروليک‬  ‫مهندسی عمران – گرایشهای حوزه آب‬ ‫گرایش مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی یکی از گرایش های مهندسی عمران است که در زمینه تحلیل‪ ،‬طراحی و بهینه‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫سازی سازه هایی که به نوعی با آب سروکار دارند فعالیت دارد‪.‬در واقع این گرایش ترکیبی از گرایش های سازه و آب است‪.‬با‬ ‫انتخاب این گرایش‪ ،‬یک مهندس عمران توانایی انجام پروژه های سازه ای و آبی را به طور همزمان خواهد داشت‪.‬این گرایش‬ ‫همچنین با مباحث مطرح شده در موضوعات ژئوتکنیک‪ ،‬محیط زیست و منابع آب نیز ارتباط دارد‪.‬به همین دلیل دانشجویان‬ ‫این گرایش امکان انتخاب درس های اصلی گرایشهای خاک وپی‪ ،‬سازه‪ ،‬زلزله و آب یا حتی محیط زیست را به عنوان دروس‬ ‫اختیاری دارند‪.‬در مهندسی آب و سازههای هیدرولیکی تأکید بیشتر بر طراحی و محاسبات سازه های مرتبط با آب است‪.‬‬ ‫در سالهای اخیر با توجه به رشد جمعیت و نگرش جدید به استفادۀ بهینه از منابع آبی کشور‪ ،‬جهت مصارف مختلف و نیز توجه‬ ‫بر امور مربوط به سدسازی و سازه های تأمین و توزیع آب‪ ،‬نیاز به متخصصین خبره در این زمینه ها و سطوح مختلف مهندسی‬ ‫آب‪ ،‬بیش از پیش احساس می شود‪.‬‬ ‫امکان ادامه تحصیل در گرایش مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی در مقطع دکترا در داخل و خارج از کشور فراهم است‪.‬‬ ‫دانشآموختگان این دوره می توانند با وزارتخانه ها و سازمان های مسئول اجرای طرح های عمرانی در زمینه های مهندسی‬ ‫آب مانند وزارت نیرو‪ ،‬وزارت جهاد کشاورزی‪ ،‬وزارت راه و شهرسازی و شهرداری ها همکاری داشته باشند‪.‬همچنین همکاری با‬ ‫مهندسین مشاور سدسازی و منابع آب‪ ،‬نظارت بر اجرای پروژه های موضوع فعالیت این شرکت ها و مشارکت در طراحی‬ ‫سازه های هیدرولیکی نظیر سدها‪ ،‬تونل ها‪ ،‬مهندسی رودخانه‪ ،‬خطوط انتقال و شبکه های توزیع آب‪ ،‬کانال های آب رسانی از‬ ‫دیگر زمینه های کاری دانشآموختگان این گرایش است‪.‬در هر یک از موارد فوق طراحی سازه های هیدرولیکی‪ ،‬اجرا و نظارت‬ ‫بر آنها بهطور مستقیم زیر نظر مهندسان سازه های هیدرولیکی انجام می شود که این خود‪ ،‬بازار کار مناسبی را برای آنان فراهم‬ ‫میکند‪.‬به هر حال ضرورت این دوره با توجه به حجم سرمایهگذاری کشور در صنعت آب و نیاز فوق العاده به استحصال منابع‬ ‫آبی و استفاده صحیح از آنها جهت تأمین آب برای مصارف شرب‪ ،‬کشاورزی و صنعت و توسعه نیروگاه های برقابی کامالً‬ ‫مشهود است‪.‬‬ ‫‪77‬‬  ‫مهندسی عمران – گرایشهای حوزه آب‬ ‫برخی از فعالیتهای تحقیقاتی این گروه عبارتند از‪:‬‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫‪ -‬سد و سازههای هیدرولیکی‪ :‬شامل تحلیل‪ ،‬طراحی و بهینهسازی هیدرولیکی سدهای خاکی و بتنی و تأسیسات‬ ‫وابسته‪ ،‬انواع سرریزها‪ ،‬آبگیرها و مجاری تخلیه سدها‪ ،‬تونل ها و ‪...‬‬ ‫‪ -‬مهندسی رودخانه‪ :‬شامل مسائل جریانهای رودخانهای و رسوب و فرسایش‪ ،‬سازه های تثبیت ساحل و ‪...‬‬ ‫‪ -‬اندرکنش آب و سازه‪ :‬شامل تحلیل مسائل اندرکنش سازه های آبی نظیر دریچه ها و سرریزها‪ ،‬آنالیزهای‬ ‫دینامیکی و تحلیل پایداری سدها و سازه های هیدرولیکی و ‪...‬‬ ‫‪ -‬تکنولوژی بتن در سازههای هیدرولیکی‪ :‬شامل مطالعات تکنولوژی بتن در سازههای هیدرولیکی‪ ،‬بتن های مقاوم‬ ‫در مقابل سایش و فرسایش‪ ،‬افزودنی های بتن در سازه های هیدرولیکی و ‪...‬‬ ‫‪ -‬خطوط انتقال و شبکه های توزیع و جمع آوری‪ :‬شامل تحلیل‪ ،‬طراحی و بهینه سازی خطوط انتقال آب‪ ،‬شبکه‬ ‫های توزیع آب و شبکه های جمع آوری فاضالب‪ ،‬ایستگاه های پمپاژ و ‪...‬‬ ‫‪ -‬شبکه های آبیاری و زهکشی‪ :‬شامل تحلیل‪ ،‬طراحی و بهینه سازی شبکه کانال های آبیاری و زهکشی و سازه‬ ‫های وابسته شامل انواع بندها‪ ،‬سرریزها‪ ،‬دریچه ها‪ ،‬شیبشکن ها‪ ،‬سازه های پایانه‪ ،‬سازه های تنظیم و ‪...‬‬ ‫‪78‬‬  ‫سازه هيدروليکی‬ ‫ سازهی هیدرولیکی به سازهای اطالق میشود که به طور کامل و یا قسمتی از بدنه آب در تماس با‬ ‫خانم دکتر عاطفه جهانمحمدی – آشنایی با مهندسی عمران ‪ – )1( 1403-1404‬دانشگاه الزهرا‬ ‫آب باشد به طوریکه سبب تغییر جریان طبیعی آب شود‪.‬این سازهها برای اهدافی چون انتقال‪،‬‬ ‫استهالک انرژی و متوقف کردن جریان بهکار میروند‪.‬‬ ‫ سد یک نمونه از سازههای هیدرولیکی است‪.‬‬ ‫ یک سازه هیدرولیکی میتواند در یک رودخانه‪ ،‬دریا یا هر نوع فضای آبی که نیاز است سیستم طبیعی‬ ‫جریان در آن تغییر کند‪ ،‬احداث شود‪.‬همچنین‪ ،‬از سازههای هیدرولیکی میتوان برای اندازهگیری‬ ‫جریان نیز استفاده کرد‬ ‫ همچنین سازههای هیدرولیکی یکی از گرایشهای کارشناسی ارشد عمران است که در زمینه تحلیل‬ ‫و طراحی سازههایی که به نوعی با آب سروکار د