Η μεγάλη ακμή του Βυζαντίου PDF

10-0118 ISTORIA E DHMOTIKOY_TELL_100118 ISTORIA E DHMOTIKOY_TELL 3/1/13 7:06 PM Page 75 Η μεγάλη ακμή του βυζαντινού κράτους E 25. Το Β...

10-0118 ISTORIA E DHMOTIKOY_TELL_100118 ISTORIA E DHMOTIKOY_TELL 3/1/13 7:06 PM Page 75 Η μεγάλη ακμή του βυζαντινού κράτους E 25. Το Βυζάντιο φτάνει στο απόγειο της ακμής του Οι Μακεδόνες αυτοκράτορες κυβερνούν επί δύο αιώνες την αυτοκρατορία. Κάνουν αλλαγές στη διοίκηση και τη νομοθεσία. Προστατεύουν τη γεωργία, τη βιοτεχνία και το εμπόριο. Είναι περίοδος ακμής και μεγαλείου για το Βυζάντιο. Γέννηση Χριστού 11ος αιώνας π.Χ. 9ος αιώνας. μ.Χ Α πό τον 9ο έως τον 11ο αιώνα το Βυζαντινό κράτος κυβέρνησαν αυτοκράτορες της μακεδονικής δυναστείας1. Στο διάστημα αυτό οι Μακεδόνες αυτοκράτορες, για την αντιμετώπιση των εξωτερικών θεμάτων: Οργάνωσαν αξιόμαχο στρατό και απελευθέρωσαν πολλά από τα κατακτημένα βυζα- ντινά εδάφη, στην Ανατολή, στη Δύση και στα Βαλκάνια. Έκλεισαν συνθήκες ειρήνης και φιλίας με τους λαούς του Βορρά και διέδωσαν τον χρι- στιανισμό και τον βυζαντινό πολιτισμό στις χώρες τους. Ξαναπήραν από τους Σαρακηνούς τον έλεγχο των θαλάσσιων δρόμων και τα βυζαντινά εμπορικά καράβια ανοίχτηκαν ξανά στο Αιγαίο, τη Μεσόγειο, την Αδριατική και τη νότια Ιταλία. Ιδιαίτερη φροντίδα όμως έδειξαν και για την εσωτερική οργάνωση και καλή λειτουργία του κράτους. Για να το επιτύχουν: Οργάνωσαν καλύτερα τα Θέματα της αυτοκρατορίας και πρόσθεσαν σ’ αυτά και νέα από τις απελευθερωμένες και τις ακριτικές περιοχές. Επανέφεραν την ηρεμία στην ταραγμένη από τις διαμάχες της εικονομαχίας εκκλησία και την έστρεψαν σε έργα ειρηνικά και φιλανθρωπικά. Ρύθμισαν με νέους νόμους (Επαναγωγή και Πρόχειρο Νόμο) τα καθήκοντα των αρχόντων, καθόρισαν τις σχέσεις Κράτους και Εκ- κλησίας και προσάρμοσαν το δίκαιο στις συνθήκες της εποχής. Με το «Επαρχιακό βιβλίο» ρύθμισαν τα θέματα των εμπορικών συναλλαγών και έβαλαν τάξη στη λειτουργία των βιοτε- χνιών και των επαγγελματιών, καθώς και στα όρια κέρδους καθενός. Συνέχισαν την προσπάθεια των Ισαύρων για την προστασία των μικροϊδιοκτητών και των ελεύθερων γεωργών από τους 1 δυναστεία: σειρά αυτοκρατόρων που ανήκαν στην ίδια οικογένεια ή κατάγονταν από την ίδια 1. Χάρτης της αυτοκρατορίας στα χρόνια των Μακεδόνων. περιοχή. 75 10-0118 ISTORIA E DHMOTIKOY_TELL_100118 ISTORIA E DHMOTIKOY_TELL 3/1/13 7:06 PM Page 76 E Η μεγάλη ακμή του βυζαντινού κράτους δυνατούς και επέβαλαν σ’ αυτούς τον νόμο του «Αλληλέγγυου». Αυτός όριζε ότι οι πλούσιοι γαιοκτήμονες, μαζί με τους δικούς τους φόρους, πληρώνουν στο κράτος και τους φόρους των φτωχών γειτόνων τους, όταν εκείνοι αδυνατούν. Τα μέτρα αυτά βοήθησαν στην ανάπτυξη της γεωργίας, της βιοτεχνίας, της ναυτιλίας και του εμπορίου κι έφεραν πλούτο και δόξα στην αυτοκρατορία. Η περίοδος αυτή ήταν από τις πιο λαμπρές για την αυτοκρατορία και ονομάστηκε «χρυσή εποχή του Βυζαντίου». W Τι πέτυχαν οι Μακεδόνες στα ζητήματα της εκκλησίας; W Ποιο από τα παραπάνω μέτρα βοήθησε τη γεωργία, το εμπό- ριο, τη βιοτεχνία, τη ναυτιλία; 2. Οι Δυνατοί παρανομούν «Οι Δυνατοί και οι Υπερέχοντες2 στο Θέμα των Θρακησίων, περιφρονώντας τους βασιλικούς νό- μους, το φυσικό δίκαιο και τη δική μου προσταγή, δε σταματούν να εισέρχονται στα χωριά και, προφασιζόμενοι την αγορά, τη δωρεά ή την κλη- ρονομιά κτημάτων, να τυραννούν τους πένητες3 χωρικούς και να τους κάνουν μετανάστες στον τόπο τους και στα κτήματά τους». Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος, Νεαρά (Μάρτιος 947 μ.Χ.) 3. Δυνατός μεγαλοκτηματίας επιβλέπει τον θερισμό των κτημάτων του. 4. Νόμοι υπέρ των αδυνάτων α. «Όλες οι αγοροπωλησίες που έγιναν ανάμεσα σε πένητες και δυνατούς δεν ισχύουν και είναι παράνομες. Γι’ αυτό αποφασίζουμε την επιστροφή των κτημάτων στους πένητες, χωρίς την απόδοση των χρημάτων της αγοράς, ούτε των φόρων και των δαπανών καλ- λιέργειάς τους. Είναι αυτονόητο ότι η διάταξη αυτή ισχύει και για το μέλλον». β. «Οι δυνατοί επιθυμούμε να αγοράζουν ακίνητα από τους δυνατούς, οι δε στρατιώτες και οι πένητες γεωργοί επιτρέπουμε να συναλλάσσονται με τους όμοιους της δικής τους τάξης». Βασίλειος Β΄, Νεαραί 2 υπερέχοντες: Έτσι ονόμαζαν αυτούς που με την εξουσία των αξιωμάτων τους, είχαν στην κατοχή τους με- 5. Οι Μακεδόνες αυτοκράτορες οργάνωσαν γάλο γεωργικό κλήρο. αξιόμαχο στρατό. 3 πένητες: φτωχοί, μικροϊδιοκτήτες γεωργοί. 76