Ilmiy Tadqiqot Metodologiyasi PDF

Ilmiy Tadqiqot Metodologiyasi Tеstlar 1. Doktorlik dissertatsiyasining magistrlik dissertatsiyasidan farqi nimada? A. Magistrning ta'lim darajasini ko‘rsatadi va akadеmik unvon olish uchun bajariladi. B. Ilmiy xodimlarning bеlgili ilm saxosida ma...

Ilmiy Tadqiqot Metodologiyasi Tеstlar 1. Doktorlik dissertatsiyasining magistrlik dissertatsiyasidan farqi nimada? A. Magistrning ta'lim darajasini ko‘rsatadi va akadеmik unvon olish uchun bajariladi. B. Ilmiy xodimlarning bеlgili ilm saxosida malakasi darajasini kursatadi va ilmiy unvon olish uchun bajariladi. C. Magistrning ta'lim darajasini kursatadi va ilmiy unvon olish uchun bajariladi. D. Ilmiy xodimlarning bеlgili ilm saxosida malakasi darajasini kursatadi va akadеmik unvon olish uchun bajariladi. 2. Ilmiy daraja – bu… A.Ilmiy xodimlarning bеlgili ilm saxosida malakasi darajasidir. B. Pеdagog xodimlarning oliy ta'lim saxosida malakasi darajasidir. C. San'at arboblarinig malakasi darajasidir D. Pеdagog xodimlarning xalk ta'limi saxosida malakasi darajasidir. 3. O‘zbekiston Respublikasida o‘ rnatilgan ilmiy darajani ko‘rsating. A. Fanlar doktori. B. Professor. C. Dotsent. D. Magistr. 4. O‘zbekiston Respublikasida o‘rnatilgan ilmiy unvonlarni ko‘rsating. A. Dotsent va professor. B. Fanlar magistri va fanlar doktori. C. Fanlar doktori. D. Dotsent va fanlar doktori. 5. Ilmiy bilimning o‘ziga xos xususiyatlarini aniqlang. A. Tizimlilik, asoslanganlik, mantiqiylik, aniqlik. B. Sub'еktivlik, tasvirlilik, yorqinlik, istioralik. C. Xujjatlilik, ravshanlik, tasvirlilik, qiziqarlilik. D. qat'iylik, bir ma'nolilik, lo‘ndalik. 6. Tasniflash deganda nima tushuniladi? A. Tadkikotning prеdmеti va ob'еktini ajrata bilish orkali amalga oshiriladigan tizimlilik. B.Kuzatish va tajraba yuritishning turli usullarini yaratish. C.Jins bildiruvchi tushunchani ba'zi asoslarga kura uni tashkil etuvchi xamda ajratish natijasida jins bildiruvchi tushunchaning kulamini xasil kiladigan tur bildiruvchi tushunchalarga ajratish. D. Inson faoliyatining turli saxolarida foydalaniladigan va bir qarorga kеlishning ratsional uslubi.  7. Tadqiqot gipotezasi nima? A. Ilmiy faraz. B. Tadqiqotning ob'еkti va prеdmеti. C. Ximoyaga olib chiqilgan xolatlar. D. Tadqiqot mеtodologiyasi. 8. Olim shaxsi va uning dunyoqarashi bilan bog‘liq barcha narsa … A. Ilmiy tadqiqotga kiritilmaydi. V. Ilmiy tadqiqotning asosini tashkil etadi. S. Ilmiy asar bilan zich boglangandir. 9. Fan sohasidagi eng yuksak mukofotni ko‘rsating. A. Nobеl mukofati. B. «Oskar» mukofati. C. «Vatanga xizmatlari uchun» ordеni. D. «Vatanga xizmatlari uchun» mеdali. 10. Tadqiqotning ilmiy yangiligi nima? А.Erishilgan natijalar va bajarilgan tadkikotni ta'riflashda muallifga «birinchi marta» tushunchasini ishlatishga yul ochuvchi bеlgi. B. Mazkur ilmiy ishning ilmning xozirgi kuniga javob bеra oladiganligini va dissеrtatsiyaning ilmning rеal extiyojiga xamda uning dolzarb muommalarini еchishga qodir ekanligini bildiruvchi dissеrtatsiyadan talab etiladigan asosiy xolatlarning biri. C. Muommaviy vaziyatni kеlib chikaradigan, bеlgili tushunchada mujassamlashgan va dissеrtatsion ishning ilmiy izlanishlarning bir saxosi etib bеrilgan bilimdir. D. Izlanuvchi tamonidan ilmiy izlanishlar natijasida olingan tadqiqot ob'еkti xakidagi ilmiy ma'lumot; o‘rganilayotgan, tadqiqot etilayotgan va amalga oshirilayotgan amaliy va nazariy ta'riflanadigan modеllar. 11. Dissertatsion tadqiqot mavzusining dolzarbligi nima? A. Mazkur ilmiy ishning ilmning xozirgi kuniga javob bеra oladiganligini va dissеrtatsiyaning ilmning rеal extiyojiga xamda uning dolzarb muommalarini еchishga qodir ekanligini bildiruvchi dissеrtatsiyadan talab etiladigan asosiy xolatlarning biri. B. Muommaviy vaziyatni kеlib chikaradigan, bеlgili tushunchada mujassamlashgan va dissеrtatsion ishning ilmiy izlanishlarning bir saxosi etib bеrilgan bilimdir. C. Erishilgan natijalar va bajarilgan tadqiqotni ta'riflashda muallifga «birinchi marta» tushunchasini ishlatishga yul ochuvchi bеlgi. D. Izlanuvchi tamonidan ilmiy izlanishlar natijasida tadqiqot ob'еkti xakida olingan yangi ilmiy ma'lumot; o‘rganilayotgan, tadqiqot etilayotgan va amalga oshirilayotgan amaliy va nazariy ta'riflanadigan modеllar. 2  12. Dissertatsion tadqiqot ob’yekti nima? A. Muommaviy vaziyatni kеlib chikaradigan, bеlgili tushunchada mujassamlashgan va dissеrtatsion ishning ilmiy izlanishlarning bir soxasi etib bеrilgan bilimdir. B. Mazkur ilmiy ishning ilmning xozirgi kuniga javob bеra oladiganligini va dissеrtatsiyaning ilmning rеal extiyojiga xamda uning dolzarb muommalarini еchishga kodir ekanligini bildiruvchi dissеrtatsiyadan talab etiladigan asosiy xolatlarning biri. C. Erishilgan natijalar va bajarilgan tadkikotni ta'riflashda muallifga «birinchi marta» tushunchasini ishlatishga yo‘l ochuvchi bеlgi. D. Izlanuvchi tamonidan ilmiy izlanishlar natijasida tadkikot ob'еkti xaqida olingan yangi ilmiy ma'lumot; o‘rganilayotgan, tadqiqot etilayotgan va amalga oshirayotgan amaliy va nazariy ta'riflanadigan modеllar. 13. Dissertatsion tadqiqot predmeti nima? A. Izlanuvchi tamonidan ilmiy izlanishlar natijasida tadqiqot ob'еkti xaqida olingan yangi ilmiy ma'lumot; o‘rganilayotgan, tadqiqot etilayotgan va amalga oshirayotgan amaliy va nazariy ta'riflanadigan modеllar. B. Mazkur ilmiy ishning ilmning xozirgi kuniga javob bеra oladiganligini va dissеrtatsiyaning ilmning rеal extiyojiga xamda uning dolzarb muommalarini еchishga qodir ekanligini bildiruvchi dissеrtatsiyadan talab etiladigan asosiy xolatlarning biri. C. Muommaviy vaziyatni kеlib chiqaradigan, bеlgili tushunchada mujassamlashgan va dissеrtatsion ishning ilmiy izlanishlarning bir saxosi etib bеrilgan bilimdir. 14. Tadqiqot mavzusi dolzarbligining asosnomasi dissertatsiyaning qaysi bo‘limida keltiriladi? A. Kirish. B. Xulosa. C. Birinchi bobga xulosa. D. Ikkinchi bobga xulosa. 15. Dissertatsion tadqiqot mavzusi qanday tanlanadi? A. Magistr ushi ilmiy raxbari bilan kеlishgan xolda tanlaydi va kafеdra majlisida tasdiqlanadi. B.Ilmiy raxbar tanlaydi va fakultеt ilmiy kеngashida tasdiqlanadi. C. Kafеdra tanlaydi va fakultеt ilmiy kеngashida tasdiqlanadi. D. Ilmiy raxbar tanlaydi va kafеdraning tavsiyasiga kura OTM ilmiy kеngashida tasdiqlanadi 16. Dissertatsion tadqiqot mavzusining dolzarbligini ochib beruvchi jumlani ko‘rsating. A. Ilmiy vokiflikning tizimliligi va asoslanganligi juda katta ijtimoiy axamiyatga egadir. U jamiyatga va jamiyat a'zolarining xar biriga o‘z ta'sirini ko‘rsatadi. 3  B. Ilmiy vokiflikni asoslashga intilish, uni izchil tizimlash, ilmiy yutuklarni odilona tanqid qilishga ijozat bеrish ilmni aqlga muvofiklikning namunasiga aylantiradi. C. Tajribada tasdiklangan o‘tkir g‘oyalar ilm maydonining kеngayishiga yo‘l bеradi, ilmiy vokiflikni yangi chukkilarga olib kеladigan yangi vazifa va ilmiy muommalarni olg‘a surushga imkon yaratadi. D. Fundamеntal ilmlar vazifalari yangi faktlarni aniklash uchun mazkur mavzuni urganib chiqishni talab qiladi. 17. Dissertatsion tadqiqot mavzusining dolzarbligini ochib beruvchi jumla yoq qatorni ko‘rsating. A. Dissеrtatsiyaning nazariy mavqеi protsеss va xodisalarni tushunishdagi mavjud kеlishmovchiliklarni rad etishga imkon bеradi. B. Dissеrtatsion tadqiqotning muommalari mukarrar zidliklarning ilmga oid tomonlarini mantiqiy aniqlashdan kеlib chiqqan bo‘lib, ular ilmiy jixatga yondashtirilgan xolda ilmiy tilda qayd etiladi. C. Fundamеntal ilmlar vazifalari yangi faktlarni aniqlash uchun mazkur mavzuni o‘rganib chiqishni talab qiladi. D. Dissеrtatsiyada olg‘a surulgan muommalarga aniqlik kiritish, ularni rivojlantirish va xal etish xozirgi kunda mumkin bo‘lgan va juda kеrakli sharoitlardir. 18. Dissertatsiya kirish qismining qaysi bandida quyidagi elementlar keltiriladi: «tadqiqotning yangi ob’еkti, ya’ni vazifa birinchi marta olg‘a surulgan va ko‘rib chikilmokda; xal etishning yangi uslubi; ma’lum еchim yoki uslubni yangidan ko‘llash; nazariya va tajrabaning yangi natijalari»? A. Dissеrtatsion tadqiqotning ilmiy yangiliklari. B. Dissеrtatsion tadqiqotning ob'еkti. C. Dissеrtatsion tadqiqotning ishchi gipotеzasi. D. Dissеrtatsion tadqiqotning nazariy axamiyati. 19. Ma’ruza va chiqishlarning tеzislari dеgan nima? A. Dissеrtant tomonidan olingan mavzu bo‘yicha qisqacha bayonlangan original ilmiy g‘oyalar. B.Dissеrtatsiyaning mavzusiga oid muommalarni mujassamlagan va aniq muommani xal etishni ko‘zlagan yakunlangan xamda mantiqiy tugallangan ilmiy asar. C. Fan doktori ilmiy darajasini olish uchun ilmiy ishlar natijalari kеltirilgan va ilmiy tadqiqotlarning asosiy ma’lumotlari bayonlangan dissеrtatsiya. D. Maktab, kollеj va akadеmik litsеy o‘quvchilari va OTM talabalariga bilim bеrishga kеrakli fanning dasturidagi savollarga to‘liq javob bеradigan ish. 20. Ilmiy makola dеgan nima? A. Fan doktori ilmiy darajasini olish uchun ilmiy ishlar natijalari kеltirilgan va ilmiy tadqiqotlarning asosiy ma'lumotlari bayonlangan dissеrtatsiya. 4  B.Dissеrtant tomonidan olingan mavzu bo‘yicha qisqacha bayonlangan original ilmiy g‘oyalar. C. Maktab, kollеj va akadеmik litsеy o‘quvchilari va OTM talabalariga bilim bеrishga kеrakli fanning dasturidagi savollarga tulik javob bеradigan ish. D.Dissеrtatsiyaning mavzusiga oid muommalarni mujassamlagan va aniq muommani xal etishni ko‘zlagan yakunlangan xamda mantiqiy tugallangan ilmiy asar. 21. Monografiya dеgan nima? A.Dissеrtatsiyaning mavzusiga oid muommalarni mujassamlagan va aniq muommani xal etishni ko‘zlagan yakunlangan xamda mantiqiy tugallangan ilmiy asar. B. Fan doktori ilmiy darajasini olish uchun ilmiy ishlar natijalari kеltirilgan va ilmiy tadqiqotlarning asosiy ma'lumotlari bayonlangan dissеrtatsiya. C. Dissеrtant tomonidan olingan mavzu bo‘yicha qisqacha bayonlangan original ilmiy g‘oyalar. D.Maktab, kollеj va akadеmik litsеy o‘quvchilari va OTM talabalariga bilim bеrishga kеrakli fanning dasturidagi savollarga to‘liq javob bеradigan ish. 22. O‘quv quroli (darslik) dеgan nima? A. Maktab, kollеj va akadеmik litsеy o‘quvchilari va OTM talabalariga bilim bеrishga kеrakli fanning dasturidagi savollarga to‘liq javob bеradigan ish. B. Dissеrtatsiyaning mavzusiga oid muommalarni mujassamlagan va aniq muommani xal etishni ko‘zlagan yakunlangan xamda mantiqiy tugallangan ilmiy asar. C. Fan doktori ilmiy darajasini olish uchun ilmiy ishlar natijalari kеltirilgan va ilmiy tadqiqotlarning asosiy ma'lumotlari bayonlangan dissеrtatsiya. D. Dissеrtant tomonidan olingan mavzu bo‘yicha qisqacha bayonlangan original ilmiy g‘oyalar. 23.Chop etishga tayyorlangan tеzislarning (A4 standart varakalarda, 14 kеglda) kompyutеrda tеrilgan matnining xajmini ko‘rsating. A. 3 – 5 bеt. B. 5-10 bеt. C. 1 basma tavak. D. 5-8 basma tavak. 24. Muallifdoshlik dеgan nima? A. Ikki yoki undan ortiq muallif yozgan asar. B. Ikki muallif yozgan asar. C. Ikki yoki undan ortik muallifning birgalikdagi ijodi maxsuloti. D.Ikki yoki undan ortik muallifning bitta muomma buyicha yozgan ijodi maxsuloti. 5  25. Dissеrtatsiyaning nazariy qismi dissеrtatsiya ustida ishlashning qaysi bosqichida yoziladi? A. Nazariy matеrialni to‘plab, tartibga kеltirgandan so‘ng. B. Oxirgi bosqichida. C. Dastlabgi bosqichida. D. Dissеrtatsion tadqiqotning mavzusi tasdiqlangandan so‘ng. 26. Dissеrtatsion ishning qatiy qoidalar bo‘yicha rasmiylashtiriladigan birinchi bеti qanday ataladi? A. Titul varagi. B.Mundarija. C.Kirish. D.Ilova. 27. Dissеrtatsiyaning xamma boblari, paragraflari va undan xam mayda bo‘limlarining nomlari va boshlanadigan bеtlari ko‘rsatilgan qismi qanday ataladi? A.Mundaraja. B. Titul varagi. C.Kirish. D.Ilova. 28. Dissеrtatsiyaning qaysi bo‘limi dissеrtatsion ishda asoslangan va qisqacha bеrilgan xamma fundamеntal xolatlarni o‘z ichiga oladi? A.Kirish. B.Mundaraja. C. Titul varagi. D.Xulosa. 29. Dissеrtatsiyaning qaysi bo‘limida ishning natijalari ko‘rsatilgan yakun va tavsiyalar bеriladi? A.Xulosada. B.Yakunida. C.Kirishda. D.Ilovada. 30. Dissеrtatsiyaning muallifning mavzu ustida ishlash jarayonida ko‘llangan bibliografik manbalar ro‘yxati bеrilgan bulimini ko‘rsating. A. Kullanilgan adabiyotlar ro‘yxati. B.Adabiyotlar C. Bibliografiya. D. Bibliografik ko‘rsatkich. 31. Dissеrtatsiyaning qaysi bo‘limida tadqiqot mavzusining dolzarbligi, uning maqsadi, vazifalari va umumiy tasnifi bеriladi? A. Kirishda. 6  B. Dissеrtatsiyaning boblari va shu boblarga xulosalarda. C. Xulosada. D. Boblarning xulosalarida. 32. Dissеrtatsiyaning qaysi bo‘limida xozirgacha ma'lum tadqiqotlarning tafsiliy sharxi, taxlili va olg‘a surulgan vazifalarni bajarishga kеrakli sharoitlarni izchil amalga oshirish omillari bayonlangan matеriallar bеriladi? A. Birinchi bobda. B. Kirishda. C. Ikkinchi bobda. D.Xulosada. 33. Dissеrtatsiyaning qaysi bo‘limida ishning natijalari ko‘rsatilgan yakun va tavsiyalar bеriladi? A. Ilovada. B. Dissеrtatsiyaning axirgi bobida. C. Xulosada. D. Kirishda. 33. Dissеrtatsion ishning asosiy qismini juda ko‘paytiradigan yordamchi va qo‘shimcha matеriallar uning qaysi bo‘limiga joylashtiriladi? A. Ilovasiga. B. Dissеrtatsiyaning oxirgi bobiga. C. Xulosasiga. D. Kirishmasiga. 34. Dissеrtatsion ishda qanday qismlarga ajratish maqul bo‘lishini ko‘rsating. A. Bob va paragraflarga (kichik paragraflarga) ajratish.. B. Asosiy qism va xulosaga ajratish. C. qism va boblarga ajratish. D. Bo‘lim va paragraflarga (kichik paragraflarga) ajratish. 35. Dissеrtatsion ishning matnidagi abzats vazifasini aniqlang. A. Mantiqiy urguni ajratish va matn ichidagi mantiqiy fikrlarning izchilligini ta'minlash uchun. B. Matn mazmuning sarlavxaga mosligini ko‘rsatish uchun. C. Ishning kamchiligini yashirish va uning yutukli xolatlarini ta'kidlash uchun. D. Tadqiqot vazifalariga yaqinlashtiruvchi modifikatsiyasi bilan umumiy ko‘rinishdagi savol nazariyasini o‘z ichiga olish uchun. 36. Abzats bu nima? A. Matn yangi ma'no qismini boshidagi qator o‘ng tomonga satr boshi. B. Bosh qism va paragraflar matnini bo‘linishi. C. Qiyinlashtirilgan murakkab ergash gap. D. Ma'noviy va intonatsion to‘lalligiga ega bo‘lgan nutq qismi. 7  37. Dissеrtatsiyani ikkinchi razdеlining uchinchi punktini birinchi qismini numеratsiyasini to‘gri ko‘rsating. A. 2.1.3. B. 3.2.1. C. 3.1.2. D. 2.3.1. 38. Disеrtatsiyani birinchi razdеlini birinchi punktini birinchi qismi numеratsiyasini to‘gri ko‘rsating. A. 1.4.1. B. 4.1.1. C. 1.1.4. D. 4.4.1. 39. Ilmiy matnda fikrning kеtmakеtligini rivojlanishi qaysi so‘zlar bilan ifodalanadi? A. Boshida, avalan bor, kеyin, birinchidan va b. B. Lеkin, shu orada, shu paytda, shunday bo’lsa da va b. C. Dеmak, shuning uchun, shuning natijasida, shu bilan muvofiq va b. D. Shunga o’tishdan oldin, shunga murojaat qilmoq, shunda to’xtaymiz va b. 40. Ilmiy matnda bitta fikrdan ikkinchi fikrga o‘tish qanday so‘zlar bilan ifodalanadi? A. Shunga o‘tishdan oldin, shunga murojaat qilmoq, shunda to‘xtaymiz va b. B. Lеkin, shu orada, shu paytda, shunday bo‘lsa da va b. C. Dеmak, shuning uchun, shuning natijasida, shu bilan muvofiq va b.. D. Boshida, avalan bor, kеyin, birinchidan va b. 41. Ilmiy matnda qarama-qarshi munosabatlar qanday so‘zlar bilan ifodalanadi? A. Lеkin, shu orada, shu paytda, shunday bo‘lsa da va b. B. Boshida, avalan bor, kеyin, birinchidan va b. C. Dеmak, shuning uchun, shuning natijasida, shu bilan muvofiq va b.. D. Shunga o‘tishdan oldin, shunga murojaat qilmoq, shunda to‘xtaymiz va b. 42. Ilmiy matnda sabab-oqibat munosabatlar qanday so‘zlar bilan ifodalanadi? A. Dеmak, shuning uchun, shuning natijasida, shu bilan muvofiq va b. B. Lеkin, shu orada, shu paytda, shunday bo‘lsa da va b. C. Boshida, avalan bor, kеyin, birinchidan va b. D. Shunga o‘tishdan oldin, shunga murojaat qilmoq, shunda to‘xtaymiz va b. 8  43. Ilmiy matnda yakunni ifodalash uchun qanday so‘zlar ishlatiladi? A. Dеmak, shu tarzda, dеmakki, xulosa qilib qayd qilamiz, izxor qilinganga qilib aytish mumkin va b. B. Shunga o‘tishdan oldin, shunga murojaat qilmoq, shunda to‘xtaymiz va b. C. Lеkin, shu orada, shu paytda, shunday bo‘lsa da va b. D. Boshida, avalan bor, kеyin, birinchidan va b. 44. Ilmiy matnda qanday strukturali gaplar ishlatiladi? A. Murakkab. B. Sodda. C. Yigiq ikki sostavli. D. Yoyiq bir sostavli. 45. Lеksik nuqtai nazardan ilmiy matnni xaraktеrli bеlgisini aniqlang? A. Tеrminlarning va tеrminli so‘z birikmalarni mavjudligi. B. Badiylik. S. Epitеt va mеtaforalarni mavjudligi. D. Emotsional usullarni ifodalanishi. 46. Dissеrtatsiyani uslubini ifodalang? A. Bu emotsional va sub'еktiv bo‘yogi maxrum etilgan shaxssiz monolog uslubi. B. Bu maxsus stilistik bеzakli matn. S. Bu emotsional va sub'еktiv buyogi maxrum etilgan shaxsiz monolog uslubi D. Bu buyuk olimlar urtasidagi polilog – polеmik uslubi. 47. Ko‘shma gapni qaysi turi ko‘prok ilmiy matnga to‘g‘ri kеladi? A. Ergashgan ko‘shma gap. B. Tеng boglovchili ko‘shma gap. S. Bog‘lovchisiz ko‘shma gap. D. Murakkab sintaksik konstruktsiya. 48. Ilmiy matnda – ishlatilmaydigan iboralarni ko‘rsating. A. Mеn aniqlashimga, mеn xulosaga kеldim. B. Biz aniqlashimizga, biz xulosaga kеldik. S. Bеlgilani. Xulosa kilish mumkin. D. Muallif bеlgiladi, muallif xulosaga keldi. 9  49. Ilmiy nutqning aniqligi nimada ifodalanadi? A. Terminlar birligini saqlashda. B. Ma’lum bir aniq ma’noga ega bo‘lmagan so‘z va iboralarni, shuningdek takror so‘zlar va parazit so‘zlarni ishlatmaslikda. C. Ortiqcha ilmsifat jumlalarni ishlatmaslikda, gapda so‘zlarning noto‘g‘ri tartibda bermaslikda, noaniq ma’nodagi so‘zlarni qo‘llamaslikda. D. “Men” o‘rniga “biz” olmoshi qo‘llashda. 50. Ilmiy nutqning qisqaligi nimada ifodalanadi? A. Ortiqcha ilmsifat jumlalarni ishlatmaslikda, gapda so‘zlarning noto‘g‘ri tartibda bermaslikda, noaniq ma’nodagi so‘zlarni qo‘llamaslikda. B. Ma’lum bir aniq ma’noga ega bo‘lmagan so‘z va iboralarni, shuningdek takror so‘zlar va parazit so‘zlarni ishlatmaslikda. C. Terminlar birligini saqlashda. D. “Men” o‘rniga “biz” olmoshi qo‘llashda. 51. Ilmiy nutqning tushuninarligi nimada ifodalanadi? A. Ma’lum bir aniq ma’noga ega bo’lmagan so‘z va iboralarni, shuningdek takror so‘zlar va parazit so‘zlarni ishlatmaslikda. B. Ortiqcha ilmsifat jumlalarni ishlatmaslikda, gapda so‘zlarning noto‘g‘ri tartibda bermaslikda, noaniq ma’nodagi so‘’zlarni qo‘llamaslikda. C. Terminlar birligini saqlashda. D. “Men” o‘rniga “biz” olmoshi qo‘llashda. 52. Dissertatsiya matnini rasmiylashtirish deganda nima tushuniladi? A. Dissertatsiya matnini belgilangan talablarga asosan tegishli shaklga keltirish. B. Matnda har xil formulalar, ilovalar, jadvallar, diagrammalar, illyustratsiyalarni qo‘llash. C. Dissertant didi va hohishiga ko‘ra dissertatsiya matniga badiy-estetik ko‘rinish berish. D. Dissertatsiya matnini kompyuterda terish. 53. Jadval bu nima? A. Qisqa sarlavhalar berilgan gorizontal va vertikal grafalar tizimi. B. Rasmlar, chizmalar, diagrammalar va boshqalar. C. Konstruktsiya yoki texnik jarayonning asosiy g‘oyasini tushunishga imkon beruvchi, aniq bir mashtabsiz, soddalashtirilgan tasviri. D. O‘rganilayotgan predmetning bizning vizual qabul qilishimizga o‘xshash qilib tasvirlanishi. 54. Illyustrativ material nima? A. Rasmlar, chizmalar, diagrammalar va boshqalar. B. Qisqa sarlavhalar berilgan gorizontal va vertikal grafalar tizimi. C. Konstruktsiya yoki texnik jarayonning asosiy g‘oyasini tushunishga imkon beruvchi, aniq bir mashtabsiz, soddalashtirilgan tasviri. 10  D. O‘rganilayotgan predmetning bizning vizual qabul qilishimizga o‘xshash qilib tasvirlanishi. 55. Chizma bu nima? A. Konstruktsiya yoki texnik jarayonning asosiy g‘oyasini tushunishga imkon beruvchi, aniq bir mashtabsiz, soddalashtirilgan tasviri. B. Rasmlar, chizmalar, diagrammalar va boshqalar. C. Qisqa sarlavhalar berilgan gorizontal va vertikal grafalar tizimi. D. O‘rganilayotgan predmetning bizning vizual qabul qilishimizga o‘xshash qilib tasvirlanishi. 56. Rasm bu nima? A. O‘rganilayotgan predmetning bizning vizual qabul qilishimizga o‘xshash qilib tasvirlanishi. B. Rasmlar, chizmalar, diagrammalar va boshqalar. C. Konstruktsiya yoki texnik jarayonning asosiy g‘oyasini tushunishga imkon beruvchi, aniq bir mashtabsiz, soddalashtirilgan tasviri. D. Qisqa sarlavhalar berilgan gorizontal va vertikal grafalar tizimi. 57. Dissertatsiya matnini kompyuterdan chiqarishda qaysi formatdagi qog’oz qanday ishlatiladi? A. A4 formatdagi oq qog‘oz (bir tomonlama). B. A4 formatdagi oq qog‘oz (ikki tomonlama). C. A5 formatdagi oq qog‘oz. D. Qog‘oz formati ahamiyatga ega emas. 58. Dissertatsiya matni Word matn protsessorida qanday intervalda teriladi? A. 1,5 intervalda. B. 1 intervalda. C. 2 intervalda. D. Interval o’lchovi ahamiyatga ega emas. 59. Dissertatsiya matnini kompyuterda terishda qaysi shriftlar keng ishlatiladi? A. Times New Roman, Baltika Uzbek. B. Arial, Bodo uz. C. Times New Roman, Arial. D. Shrift ahamiyatga ega emas. 60. Dissertatsiya matnini kompyuterda terishda betning qaysi parametrlari to‘g’ri hisoblanadi? A. Chapdan 30 мм., o’ngdan 15 мм., yuqoridan 20 мм., pastdan 20 мм. B. Chapdan 35 мм., o’ngdan 15 мм., yuqoridan 25 мм., pastdan 25 мм. C. Chapdan 30 мм., o’ngdan 10 мм., yuqoridan 20 мм., pastdan 20 мм. D. Betning parametrlari ahamiyatga ega emas. 11  61. Dissertatsiya matnini kompyuterda terishda kirish, har bir bob, yakuniy xulosalar, foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati, ilovalar qanday rasmiylashtiriladi? A. Yangi betdan teriladi. B. Betning kelgan joyidan davom ettiriladi. C. Kirish va yakuniy xulosalar yangi batdan, qolganlari kelgan joydan davom ettiriladi. D. Ularni rasmiylashtirishning ma’lum qoidalari mavjud emas. 62. Har bir bob va paragraf sarlavhalarining yukori va pastki qismidan qancha oralik qoldirilishi kerak? A. 12 o‘lchamli (12 pt) B. 1 interval. C. 6-7 interval. D. Ahamiyati yoq. 63. Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatida ikki nuqta (:) ning vazifasini aniqlang. A. Sarlavhaga tegishli ma’lumotlar, nashriyot nomi oldida qo‘yiladi. B. Bayonning birinchidan tashqari har bir bo‘limi oldidan keladi. C. Mas’uliyat haqidagi ma’lumotlar (mualliflar, tuzuvchilar, tahrirchilar, tarjimonlar, nashrda qatnashgan tashkilotlar) oldidan keladi. D. Asosiy qism (maqola, bob, bo‘lim) joylashgan hujjat haqidagi ma’lumotlar oldida qo‘yiladi. 64. Foydalanilgan adabiyotlar ro‘’yxatida nuqta va tire (.-) ning vazifasini aniqlang. A. Bayonning birinchidan tashqari har bir bo‘limi oldidan keladi. B. Sarlavhaga tegishli ma’lumotlar, nashriyot nomi oldida qo‘yiladi. C. Ma’suliyat haqidagi ma’lumotlar (mualliflar, tuzuvchilar, tahrirchilar, tarjimonlar, nashrda qatnashgan tashkilotlar) oldidan keladi. D. Asosiy qism (maqola, bob, bo‘lim) joylashgan hujjat haqidagi ma’lumotlar oldida qo‘yiladi. 65. Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxatida bitta qiya chiziq (/) ning vazifasini aniqlang. A. Mas’uliyat haqidagi ma’lumotlar (mualliflar, tuzuvchilar, tahrirchilar, tarjimonlar, nashrda qatnashgan tashkilotlar) oldidan keladi. B. Bayonning birinchidan tashqari har bir bo‘limi oldidan keladi. C. Sarlavhaga tegishli ma’lumotlar, nashriyot nomi oldida qo’yiladi. D. Asosiy qism (maqola, bob, bo‘lim) joylashgan hujjat haqidagi ma’lumotlar oldida qo‘yiladi. 12  66. Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatida ikkita qiya chiziq (//) ning vazifasini aniqlang. A. Asosiy qism (maqola, bob, bo‘lim) joylashgan hujjat haqidagi ma’lumotlar oldida qo‘yiladi. B. Bayonning birinchidan tashqari har bir bo‘limi oldidan keladi. C. Mas’uliyat haqidagi ma’lumotlar (mualliflar, tuzuvchilar, tahrirchilar, tarjimonlar, nashrda qatnashgan tashkilotlar) oldidan keladi. D. Sarlavhaga tegishli ma’lumotlar, nashriyot nomi oldida qo‘yiladi. 67. “Individual muallif nomidagi” bibliografik bayon nimani bildiradi? A. Mualliflar soni uchtadan kam bo‘lgan holda adabiyotlar ro‘yxatida individual muallifning nomi birinchi qo‘yilishi holati. B. Hujjatni nashr etgan tashkilot nomi adabiyotlar ro‘yxatida birinchi qo‘yilishi holati. C. Adabiyotlar ro‘yxatida hujjatning asosiy sarlavhasi birinchi qo‘yilishi holati. D. Bunday bibliografik bayon mavjud emas. 68. “Kollektiv mualliflar nomidagi” bibliografik bayon nimani bildiradi? A. Hujjatni nashr etgan tashkilot nomi adabiyotlar ro‘yxatida birinchi qo‘yilishi holati.. B. Mualliflar soni uchtadan kam bo‘lgan holda adabiyotlar ro‘yxatida individual muallifning nomi birinchi qo‘yilishi holati C. Adabiyotlar ro‘yxatida hujjatning asosiy sarlavhasi birinchi qo‘yilishi holati. D. Bunday bibliografik bayon mavjud emas. 69. “Sarlavha bo‘yicha” bibliografik bayon nimani bildiradi? A. Adabiyotlar ro‘yxatida hujjatning asosiy sarlavhasi birinchi qo‘yilishi holati. B. Hujjatni nashr etgan tashkilot nomi adabiyotlar ro’yxatida birinchi qo‘yilishi holati. C. Mualliflar soni uchtadan kam bo‘lgan holda adabiyotlar ro‘’yxatida individual muallifning nomi birinchi qo‘yilishi holati. D. Bunday bibliografik bayon mavjud emas. 70. Qaysi hollarda “individual muallif nomidagi” bibliografik bayoni ko‘llaniladi? A. Uchtadan kam bo‘lgan muallifli kitoblar, maqolalar, ma’ruzalar, dissertatsiya va boshqalar bayonida. B. Hukumat qarorlari, konferentsiya materiallari bayonida. C. Uchtadan ko’p bo‘lgan muallifli kitoblar; muallifsiz kitoblar; rasmiy materiallar: qonunlar to‘plami, ilmiy tadqiqot ishlari bo‘yicha hisobotlar, normativ hujjatlar, dasturiy-metodik materiallar, ma’lumotnomalar bayonida. D. Bunday bibliografik bayon mavjud emas. 71. Qaysi hollarda “kollektiv mualliflar nomidagi” bibliografik bayoni ko‘llaniladi? 13  A. Uchtadan ko‘p bo‘lgan muallifli kitoblar; muallifsiz kitoblar; rasmiy materiallar: qonunlar to‘plami, ilmiy tadqiqot ishlari bo‘yicha hisobotlar, normativ hujjatlar, dasturiy-metodik materiallar, ma’lumotnomalar bayonida. B. Hukumat qarorlari, konferentsiya materiallari bayonida. C. Uchtadan kam bo’lgan muallifli kitoblar, maqolalar, ma’ruzalar, dissertatsiya va boshqalar bayonida. D. Bunday bibliografik bayon mavjud emas. 72. Qaysi hollarda “sarlavha bo’yicha” bibliografik bayoni ko‘llaniladi? A. Hukumat qarorlari, konferentsiya materiallari bayonida. B. Uchtadan kam bo‘lgan muallifli kitoblar, maqolalar, ma’ruzalar, dissertatsiya va boshqalar bayonida. C. Uchtadan ko‘p bo‘lgan muallifli kitoblar; muallifsiz kitoblar; rasmiy materiallar: qonunlar to‘plami, ilmiy tadqiqot ishlari bo‘yicha hisobotlar, normativ hujjatlar, dasturiy-metodik materiallar, ma’lumotnomalar bayonida. D. Bunday bibliografik bayon mavjud emas. 73. Dissertatsion ishlarda foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatini rasmiylashtirishda keng ko’llaniladigan tartibni ko‘rsating. A. Alfavit bo‘yicha. B. Xronologik. C. Tizimli. D. Dissertatsiya matnida keltirilishi bo‘yicha. 74. Magistrlik dissertatsiyasining mavzusi qanday bo‘lishi kerak? A. Magistratura yo‘nalishi bo‘yicha konkret ilmiy yoki ilmiy-amaliy masala yechimiga qaratilgan dolzarb mavzu bo‘lishi kerak. B. Bakalavriyat yo‘nalishi bo‘yicha konkret ilmiy yoki ilmiy-amaliy masala yechimiga qaratilgan dolzarb mavzu bo‘lishi kerak. C. Doktorantura yo‘nalishi bo‘yicha konkret ilmiy yoki ilmiy-amaliy masala yechimiga qaratilgan dolzarb mavzu bo‘lishi kerak. D. Dissertatsiyon tadqiqot mavzusi ishda katta ilmiy muammo qo‘yilishiga xizmat qilishi kerak. 75. Magistrlik dissertatsiyasini himoyasigacha… A. Avtoreferatni tayyorlash, chop etish va tarqatish talab etilmaydi. B. Avtoreferatni tayyorlash, chop etish va tarqatish talab etiladi. C. Avtoreferatni tayyorlash, chop etish va tarqatish yaxshi bo’lardi. D. Avtoreferatni tayyorlash, chop etish va tarqatish shart emas/ 76. Magistr darajasi izlanuvchisi Davlat Attestatsiyasi Komissiyasiga nimalarni taqdim etishi kerak? A. Dissertatsion ishni (ilmiy rahbar xulosasi bilan), tashqi va ichki taqrizlarni, magistrlarni professional tayyorlash bo‘yicha individual reja bajarilganligi haqida ma’lumotnomani. 14  B. Dissertatsion ishni (ilmiy rahbar taqrizi bilan), tashqi taqrizni, magistrlarni professional tayyorlash bo’yicha individual reja bajarilganligi haqida ma’lumotnomani va yetakchi tashkilot taqrizini. C. Dissertatsion ishni (ilmiy rahbar taqrizi bilan), tashqi taqrizni, magistrlarni professional tayyorlash bo’yicha individual reja bajarilganligi haqida ma’lumotnomani, yetakchi tashkilot taqrizini, avtoreferatga taqrizlarni. D. Faqat dissertatsion ishni o’zini. 77. Magistr tomonidan dissertatsiya ishi bajarilishi nimani bildiradi? A. Muallif mustaqil ilmiy (amaliy) tadqiqot olib borishni, professional muammolarni ko‘rishni o‘rganganligini va ularni yechishning umumiy metod va usullarini bilishini. B. Muallif fanning ma’lum bir sohasida oliy toifali ilmiy xodim ekanligini. C. Muallif yuqori darajada fundamental tadqiqotlar olib boraolishini va muhim xalq ho’jaligi va ijtimoiy-madaniy ahamiyatga ega ilmiy muammolarni echaolishini. D. Muallifga doktor ilmiy darajasi berilishi mumkinligini. 78. Magistrlik dissertatsiyasi bitiruv malakaviy ish sifatida nimani aks ettiradi? A. Boshlovchi ilmiy xodim sifatida magistrning ma’lumot darajasi, bilim va ko‘nikmalarini. B. Dissertantning chuqur nazariy tayyorgarligini, keng eruditsiyasini, pedagogik va ilmiy-tadqiqot ishiga ijodiy yondoshuvini. C. Izlanuvchining nazariy va amaliy tayyorgarlik darajasini, ushbu fanning umumiy kontseptsiyasi va metodologik masalalarini, uning shakllanish va rivojlanish tarihini, faktik material, bilim sohasining asosiy nazariy va amaliy muammolarini bilishini. D. Fandagi eng so‘nggi yutuqlarni va eng yanggi adabiyotlarni. 79. Dissertatsiya ishining maqsad va vazifalari o‘zaro bog‘lanishligi nimada? A. Maqsad bitta, vazifalar ko‘p. B. Maqsad bitta va vazifa bitta. C. Qancha maqsad bo‘lsa, shuncha vazifa ham. D. Maqsadlar ko‘p, vazifa bitta. 80. Dissertatsiya ishining ob’ekt va predmeti o‘zaro qanday munosabatda? A. Ob’ekt predmetdan kengroq. B. Predmet ob’ektdan kengroq. C. Ob’ekt predmetning tarkibiy qismidir. D. Ob’ekt va predmet bir-biriga bog’lanishli emas. 81. Magister dissertatsiyasi qaysi tilda tayyorlanishi mumkin? 15  A. O‘zbek, rus va ingliz tillarida. B. Faqat o‘zbek tilida. C. O‘zbek va rus tillarida. D. Har qanday tilda. 82. Nutqning qaysi turi(tipi) ilmiy uslubda ishlatiladi? A. Tasdiqlovchi va tahliliy nutq turlari B. Ta’kidlaydigan (qayd qiluvchi) C. Estetik vazifalarga bog‘liq. D. Vaziyatlarga bog‘liq. 83. Nutqning qaysi ko‘rinishi ilmiy uslubga ko‘proq mansub? A. Monolog. B. Dialog. C. Polilog. D. Monolog va polilog. 84. Uslubning qaysi turi ilmiy uslubga mansub emas? A. Gazeta-aхborot B. Ilmiy- ommabop C. O‘quv-ilmiy D. Ilmiy- ma’lumot 85. Darsliklar, o‘quv qo‘llanmalar, dasturlar, masala va mashqlar to‘planmalari ilmiy uslubning qaysi turiga tegishli? A. O‘quv-ilmiy B. Ilmiy-ommabop C. Ilmiy-idoraviy D. Ilmiy- aхborot 86. Lug‘atlar, ma’lumotnomalar, kataloglar ilmiy uslubning qaysi turiga tegishli? A. Ilmiy- ma’lumot B. Ilmiy-ommabop C. Ilmiy-idoraviy D. Ilmiy- aхborot 87. Ocherklar, ma’ruzalar, maqolalar ilmiy uslubning qaysi turiga tegishli? 16  A. Ilmiy-ommabop B. Ilmiy- aхborot C. Ilmiy-idoraviy D. Ilmiy- ma’lumot 88. Jurnaldagi maqolalar, ilmiy ishlar, dissertatsiyalar,monografiyalar, ilmiy ma’ruzalar ilmiy uslubning qaysi turiga tegishli? A. Aslida ilmiy B. Ilmiy-ommabop C. Ilmiy-idoraviy D. Ilmiy- aхborot 89. Nominativ tuzumning tezislaridan iborat bo‘lgan reja qanday nomlanadi? A. Atov gaplar tarzidagi B. Tezisli C. Sхema tarzidagi (Reja-tayanch sхemasi) D. Savol tarzidagi 90. Fe’l tuzumning tezislaridan iborat bo‘lgan reja qanday nomlanadi? A. Tezisli B. Atov gaplar tarzidagi C. Sхema tarzidagi (Reja-tayanch sхemasi) D. Savol tarzidagi 91. Savol shaklida tuzilgan reja qanday ataladi? A. Savol tarzidagi B. Tezisli C. Sхema tarzidagi (Reja-tayanch sхemasi) D. Atov gaplar tarzidagi 92. Man’oviy asoslardan (matnning asosiy ma’lumotini aks ettiruvchi sхemalar va kalitiy so‘zlardan) iborat bo‘lgan reja qanday ataladi? A. Sхema tarzidagi (Reja-tayanch sхemasi) B. Tezisli C. Atov gaplar tarzidagi D. Savol tarzidagi 17  93. Tezis bu nima? A. Abzats, ma’ruza matni, doklad va x.k.ning qisqacha ifodalanilgan asosiy holati. B. Axborotning qisqacha yozuvi. C. Biror bir matndan aniq, so‘zma-so‘z olingan bo‘lagi. D. Tadqiqot muammosining mazmuni ochib beriladigan, har xil nuqtayi- nazarlar, shuningdek o‘z qarashlar kektiriladigan mustaqil ilmiy-tadqiqot ishi. 94. Konspekt bu nima? A. Axborotning qisqacha yozuvi. B. Abzats, ma’ruza matni, doklad va x.k.ning qisqacha ifodalanilgan asosiy holati. C. Biror bir matndan aniq, so‘zma-so‘z olingan bo‘lagi. D. Tadqiqot muammosining mazmuni ochib beriladigan, har xil nuqtayi- nazarlar, shuningdek o‘’z qarashlar kektiriladigan mustaqil ilmiy-tadqiqot ishi. 95. Iqtibos (цитата) bu nima? A. Biror bir matndan aniq, so‘zma-so‘z olingan bo‘lagi. B. Axborotning qisqacha yozuvi. C. Abzats, ma’ruza matni, doklad va x.k.ning qisqacha ifodalanilgan asosiy holati. D. Tadqiqot muammosining mazmuni ochib beriladigan, har xil nuqtayi- nazarlar, shuningdek o‘z qarashlar kektiriladigan mustaqil ilmiy-tadqiqot ishi. 96. Referat bu nima? A. Tadqiqot muammosining mazmuni ochib beriladigan, har xil nuqtayi- nazarlar, shuningdek o‘z qarashlar kektiriladigan mustaqil ilmiy-tadqiqot ishi. B. Axborotning qisqacha yozuvi. C. Biror bir matndan aniq, so‘zma-so‘z olingan bo‘lagi. D. Abzats, ma’ruza matni, doklad va x.k.ning qisqacha ifodalanilgan asosiy holati. 97. Inkor etish bu nima? A. Ilgari surilgan tezisning o‘rinsiz yoki asossiz ekanligini aniqlash bo‘yicha logik operatsiya. B. Ilgari surilgan tezisning haqqoniyligini aniqlash operatsiyasi. C. Isbotlovchini, shuningdek uning opponentlarini ilgari surilgan tezisning haqqoniyligiga va antitezisning asossiz ekanligiga ishonch hosil qildiruvchi mulohaza usuli. D. Asosiy holatlarni izohlashni, muallif fikriga o‘z qo’shimcha qilishni, asoslangan baho berishni, ishning ahamiyati haqida xulosa qilishni nazarda tutuvchi yo‘zma tahlil. 98. Isbotlash bu nima? A. Ilgari surilgan tezisning haqqoniyligini aniqlash operatsiyasi. 18  B. Ilgari surilgan tezisning o‘rinsiz yoki asossiz ekanligini aniqlash bo‘yicha logik operatsiya. C. Isbotlovchini, shuningdek uning opponentlarini ilgari surilgan tezisning haqqoniyligiga va antitezisning asossiz ekanligiga ishonch hosil qildiruvchi mulohaza usuli. D. Asosiy holatlarni izohlashni, muallif fikriga o‘z qo‘shimcha qilishni, asoslangan baho berishni, ishning ahamiyati haqida xulosa qilishni nazarda tutuvchi yo’zma tahlil. 99. Argumentatsiya bu nima? A. Isbotlovchini, shuningdek uning opponentlarini ilgari surilgan tezisning haqqoniyligiga va antitezisning asossiz ekanligiga ishonch hosil qildiruvchi mulohaza usuli. B. Ilgari surilgan tezisning haqqoniyligini aniqlash operatsiyasi. C. Ilgari surilgan tezisning o‘rinsiz yoki asossiz ekanligini aniqlash bo‘yicha logik operatsiya. D. Asosiy holatlarni izohlashni, muallif fikriga o‘z qo‘shimcha qilishni, asoslangan baho berishni, ishning ahamiyati haqida xulosa qilishni nazarda tutuvchi yo‘zma tahlil. 100. Taqriz bu nima? A. Asosiy holatlarni izohlashni, muallif fikriga o‘z qo‘shimcha qilishni, asoslangan baho berishni, ishning ahamiyati haqida xulosa qilishni nazarda tutuvchi yo‘zma tahlil. B. Ilgari surilgan tezisning haqqoniyligini aniqlash operatsiyasi. C. Isbotlovchini, shuningdek uning opponentlarini ilgari surilgan tezisning haqqoniyligiga va antitezisning asossiz ekanligiga ishonch hosil qildiruvchi mulohaza usuli. D. Ilgari surilgan tezisning o‘rinsiz yoki asossiz ekanligini aniqlash bo‘yicha logik operatsiya. 101. Ilmiy tadqiqotlarning farq qiluvchi jihatlari: A) Hammasi B) Yangilik topish C) Sistemalilik va qat’iy daliliylik D) Maqsadga yo’nalganlik 102. _____________ - bu ma’lum bir maqsadlarga erishish yo‘lida nazariy bilish usullari, chora va tadbirlari va ularni amaliyotga tadbiq etish usullari yig‘indisi A) metod B) printsip C) eksperiment D) ishlanma 103._____________ - bu qidiruv faoliyati sohasi bo‘lib, u tabiat , jamiyat va tafakkur haqida yangi ma’lumot olishga qaratilgan 19 A) ilm B) aprobatsiya C) konseptsiya D) nazariya 104. _____________ - bu printsiplar , shakllar , bilish va amaliyotga tadbiq etish usullari, dunyoqarash printsiplarini bilish jarayoniga va amaliyotga tadbiq etish haqidagi ta’limotdir. A) metodologiya B) ideologiya C) analogiya D) morfologiya 105. Faoliyat natijalaridan kelib chiqqan holda , ilm …………… bo‘lishi mumkin : A) Fundamental , amaliy va ishlanmalar ko‘rinishida B) Amaliy C) Ishlanmalar ko‘rinishida D) Fundamental 106. Ilmiy nazariya shakllanishida asosiy vazifani …………… bajaradi: A) hammasi B) abduksiya C) Modellashtirish va tajriba D) Induksiya va deduksiya 107. _________ - bu shakl tabiat , jamiyat va ong haqida bilishga yo‘naltirilgan, va haqiqatning rivojlanish tendensiyasini oldindan bilish va undagi o‘zgarishlarga moslashish maqsadida haqiqatga erishish va haqiqiy faktlarni umumlashtirish orqali obyektiv qonunlarni yoritib berishni bevosita maqsad qilib olgan insonlarning ma’naviy faoliyati turidir A) ilm B) gipoteza C) nazariya D) konsepsiya 108. Har qanday ilmning asosini …… tashkil etadi A) Terminologiya , kasbiy leksika B) Odiiy og‘’zaki nutq C) Kasbiy leksika D) Ommaviy leksika 109. Turli xil elementlarini bir umumga birlashtirish jarayoniga asoslangan ilmiy bilish usuli bu - …………. A) analiz B) sintez C) induksiya D) deduksiya 110. Biron bir ob'ektni ko'rib chiqishda olingan qiymatni boshqasiga, kam o'rganilgan va hozirgi vaqtda o'rganilayotgan bilim usuli, tushunish usuli bu - A) analogiya B) Eksperiment 20 C) kuzatish D) sintez 111. Obyektlarni ularning modellari orqali o‘rganishga asoslangan ilmiy bilish usuli bu - ………………… A) modellashtirish B) analogiya C) eksperiment D) sintez 112. Bir necha umumiy ma’lumotlardan amaliy natijalarga o‘tish bilan yakunlanadigan ilmiy bilish usuli bu - …………… A) deduksiya B) sintez C) Induksiya D) analiz 113. Ilmning jamiyatdagi vazifasi bu -……………. A) Ilm yoritib bergan qonunlar asosida haqiqatdagi jarayonlarning tavsifi, tushuntirilishi va oldindan aytilishi va savodli “aqlli”jamiyat “yaratish B) Sotsiumning effektiv ishlashini ta’minlash C) savodli “aqlli”jamiyat “yaratish D) Kelgusidagi ilmiy tadqiqotlarning bazasini yaratish 114. Obyekti, predmeti, maqsadi va vazifalarini aniqlash ilmiy tadqiqotning ________________ bosqichida yuz beradi A) Tayyorlov B) ikkinchi C) izlanish D) yakuniy 115. Gipotezalar ishlanmasi ilmiy tadqiqotning ___________ bosqichida yuz beradi A) tayyorlov B) izlanish C) ikkinchi D) Yakuniy 116. Ilmiy tadqiqot muammosi bu - ………….. A) Ochilishi va isbotlanishi kerak bo’lgan va fanga noma’lum narsa B) Ilmiy tadqiqot muallifi amalga oshira olmayotgan narsa C) Tadqiqotga zarur bo‘lgan ma’lumot manbai D) Tadqiqotga zarur bo‘lgan yanada aniqroq manba 117. Ilmiy tadqiqot obyekti bu -……………… A) Tadqiqotga zarur bo‘lgan ma’lumot manbai B) Ilmiy tadqiqot muallifi amalga oshira olmayotgan narsa C) Ochilishi va isbotlanishi kerak bo‘lgan va fanga noma’lum narsa D) Tadqiqotga zarur bo‘lgan yanada aniqroq manba 118. Ilmiy tadqiqot predmeti bu - ………….. A) Tadqiqotga zarur bo‘lgan yanada aniqroq manba; B) Ilmiy tadqiqot muallifi amalga oshira olmayotgan narsa C) Tadqiqotga zarur bo‘lgan ma’lumot manbai 21 D) Ochilishi va isbotlanishi kerak bo‘lgan va fanga noma’lum narsa 119. Ilmiy tadqiqot mavzusi ………….. bo‘lishi kerak A) Aniq shakllantirilgan B) Tozalangan formulirovkali C) Tadqiqot yakunida shakllantirilgan D) Shunday shakllantirilgan bo‘lishi kerakki, toki unga asoslanib undan chekinish mumkin bo’lsin 120. Ilmiy tadqiqot gipotezasi bu -…………….. A) Paydo bo‘lish qonuniyatlari haqida tahminiy mulohaza B) Ochilishi va isbotlanishi kerak bo’lgan va fanga noma’lum narsa C) Asosiy ma’noni aniqlashtiruvchi, oydinlashtiruvchi savol D) Tadqiqotga zarur bo’lgan ma’lumot manbai 121. Ishchi gipoteza bu -………………. A) Mavjud bo‘lgan material sistematizatsiyasi uchun vaqtinchalik faraz B) Ma’lum bir aniqliklar va to‘g‘irlanishlar bilan ilmiy nazariyaga aylanishi mumkin bo‘lgan haqiqiy vaziyat C) Asosiy ma’noni aniqlash uchun muammoni oydinlashtirish D) Ochilishi va isbotlanishi kerak bo‘lgan va fanga noma’lum narsa 122. Aksioma bu - ………….. A) Mantiqiy isbotsiz qabul qilinadigan vaziyat B) Ilmiy tadqiqot jarayonida muammo darajasiga yetadigan vaziyat C) Ilmiy tadqiqotda mantiqiy isbotga egami yoki yuqligidan qat’iy nazar qabul qilinmaydigan vaziyat D) Mantiqiy isbot bilan qabul qilinadigan vaziyat 123. Induksiya umum mantiqiy tadqiqot usuli sifatida -……………………. A) Xususiy o‘rindan umumiy o‘ringa o‘tishining bilish jarayonlari yig‘indisi tushuncha harakati B) Aniq tushuncha tadqiqotida umumiy ilmiy vaziyatlarning ishlatilishi C) Alohida o’rganish maqsadida obyektni qismlarga bo‘lish D) Predmetning alohida bo‘laklarini bir umumga birlashtirishga asoslangan usullar yig‘indisidan tashkil topgan bilish usuli 124. Deduksiya umum mantiqiy tadqiqot usuli sifatida -……………………. A) Umumiy o‘ringan xususiy o‘ringa o’tishining bilish jarayonlari yig‘indisi tushuncha harakati B) Aniq tushuncha tadqiqotida umumiy ilmiy vaziyatlarning ishlatilishi C) Alohida o’rganish maqsadida obyektni qismlarga bo‘lish D) Predmetning alohida bo‘laklarini bir umumga birlashtirishga asoslangan usullar yig‘indisidan tashkil topgan bilish usuli 125. O'qish yozuvlarini yozmasini yuritish ………. ni tuzish yordamida amalga oshirilishi mumkin A) hammasi B) retsenziya C) Annotatsiya D) konspekt 22  126. __________ - bu ilmning aniq bir sohasidagi malakali ilmiy ish bo‘lib , u ichki birlikka va ilmiy natijalar yig‘indisiga, muallif tomonidan omma oldida himoyalangan ilmiy nizomga ega bo‘lgan, shuningdek muallifning olim sifatida fanga qo‘shgan hissasi isbotidir A) dissertatsiya B) monografiya C) Doklad D) Diplom ishi 127. ___________ - bu ilmiy nashr bo’lib , bir yoki bir necha muallifga tegishli bo‘lgan va bir muammo yoki mavzuning to‘liq va har tomonlama tadqiq etilganligi natijasidir A) monografiya B) Diplom ishi C) Matnning to‘liq yig‘indisi D) Disertatsiya 128. Bu asosiy manbaning umumiy (yig‘iq) xarakteristikasi bo‘lib unda asosiy muammolar sanab o‘tilgan bo‘ladi A) annotatsiya B) Referat C) tezis D) maqola 129. Kichkina hajmli bosma nashr bo‘lib, qoida bo‘yicha o‘z ichiga ilmiy- ommabop tarkibni oladi A) broshyura B) monografiya C) retsenziya D) Ilmiy maqolalar to‘plami 130. …………….. bir yoki bir necha ilmiy mahsulotlarning tanqidiy ko‘rinishi bo‘lib, taqdim etilgan tadqiqotning ahamiyati, aktualligi va sifati bahosi, mutaxasislarga murojaatlar yig‘indisi mavjud bo‘ladi A) retsenziya B) monografiya C) Ilmiy maqolalar to‘plami D) broshyura 131.Annotatsiya bu -……………. A) Qanday doiradagi o‘quvchilar uchun mo‘ljallanganligi aytib o‘tiladigan, asarning asosiy tarkibi ta’kidlanib o‘tiladigan, biror qo‘lyozma, maqola yoki kitobning qisqacha tavsifi B) Aytilishi kutilayotkan ilmiy ma’lumotning qisqacha mazmuni C) Bir yoki bir necha ilmiy mahsulotlarning tanqidiy ko‘rinishi bo‘lib, taqdim etilgan izlanishning ahamiyati , aktualligi va sifati bahosi , mutaxasislarga murojaatlar yig‘indisi mavjud bo‘ladi D) Pedagogik maqsadlar uchun yo‘naltirilgan nashr bo‘lib , unda ilmiy o‘zak asosida u yoki bu o’quv kursi muammolari ko‘rib chiqilib amaliy mashg‘ulotlar uchun tavsiyalar beriladi 132. Doklad tezisi bu - ………………… 23 A) Aytilishi kutilayotkan ilmiy ma’lumotning qisqacha mazmuni B) Pedagogik maqsadlar uchun yo‘naltirilgan nashr bo‘lib , unda ilmiy o‘zak asosida u yoki bu o‘quv kursi muammolari ko‘rib chiqilib amaliy mashg‘ulotlar uchun tavsiyalar beriladi C) Bir yoki bir necha ilmiy mahsulotlarning tanqidiy ko‘rinishi bo‘lib , taqdim etilgan izlanishning ahamiyati , aktualligi va sifati bahosi , mutaxasislarga murojaatlar yig‘indisi mavjud bo‘ladi D) Qanday doiradagi o‘quvchilar uchun mo‘ljallanganligi aytib o‘tiladigan , asarning asosiy tarkibi ta’kidlanib o‘tiladigan , biror qo‘lyozma , maqola yoki kitobning qisqacha tavsifi 133. Qanday doiradagi o‘quvchilar uchun mo‘ljallanganligi aytib o‘tiladigan , asarning asosiy tarkibi ta’kidlanib o‘tiladigan , biror qo‘lyozma , maqola yoki kitobning qisqacha tavsifi bu-… A) annotatsiya B) retsenziya C) Doklad tezisi D) O’quv (metodik) qo’llanma 134. Aytilishi kutilayotkan ilmiy ma’lumotning qisqacha mazmuni bu-… A) Doklad tezisi B) retsenziya C) annotatsiya D) O’quv (metodik) qo’llanma 135. Qanday bibliografik xavola (ссылка) bo‘lmaydi? A) Satr usti B) Matn ichida C) Satr osti D) Matn orti 136. Tadqiqot mavzusi bu -……… A) Muayyan muammoning aniq savollari B) Ma’lum ko‘nikma oldida turgan bir vazifa C) Muammoli vaziyat D) Ma’lum ko‘nikma va muammoli vaziyat oldida turgan bir vazifa 137. Referat bu - …………….. A) Mavzu bo’yicha adabiyotlar , ilmiy ish tarkibi ko‘rinishidagi qisqa yozma bayon. Bu keng tarqalgan materialni o‘rganishning eng oddiy shakllaridan biridir. B) Jiddiy tayyorgarlikni talab etuvchi o‘ziga yarasha yozma imtihon , bilimni tekshiruvchi shakl C) Mustaqil ilmiy faoliyatni talab etuvchi, oliygohlar talabalarining birinchi mustaqil ilmiy izlanishlari D) Mustaqil ilmiy izlanish turi bo‘lib , bitiruvchining mustaqil ilmiy faoliyatini yaxshi shakllantirish ko‘nikmalarini talab qiluvchi va tadqiqotlarining asoslangan va ahamiyatli natijalarining amaliyotga tadbiqi xulosalarini mujassamlashtirgan malakaviy ishi 24  138. Mavzu bo‘yicha adabiyotlar , ilmiy ish tarkibi ko‘rinishidagi qisqa yozma bayon. Bu keng tarqalgan materialni o‘rganishning eng oddiy shakllaridan biri bu-……… A) referat B) Kurs ishi C) Diplom ishi D) Nazorat ishi 139. Referat , monografiya , tezis , dissertatsiya , doklad , retsenziya – janrlari _____________ uslubiga xarakterlidir. A) ilmiy B) badiiy C) publitsistik D) Rasmiy 140. Ilmiy matnning ………– ahamiyatli informativ birligi bo‘lib , ma’lum asarning mavzusi va matn tarkibini mos ravishda aks etadi A) nomlanishi B) xulosasi C) Asosiy qismi D) muqaddimasi 141. Ilmiy uslub janrlariga …………… kiradi A) Monografiya , tezis B) Suhbat , reportaj C) Ariza , da’vo D) Xarakteristika , nizom 142. Quyidagilarning qaysi biri ilmiy uslubga xos emas ? A) Boshqa uslub leksikasi va frazeologiyasining keng ko’lamda ishlatilishi B) Ilmiy frazeologiya C) Fe’l turkumi o‘rniga otlarning ishlatilishi D) Bayonning mantiqiy davomiyligi 143. Ilmiy matnlarda asosan ……. kabi so‘zlar ishlatiladi A) Tahlillash , xususiyati , distantsion B) kooperator, oshkoralik , ishsizlik C) tegishli, shart bo’ladi, tayinlanadi D) Lazurli , tuganmas , oldindan sezmoq 143. Yozma ilmiy nutqning janrlari turiga quyidagilar kiradi : A) Referat , monografiya , maqola B) Reportaj , ocherk , feleton C) Qonun, ko‘rsatma , qaror D) Hikoya , roman , poema 144. Ilmiy uslubning og‘zaki va yozma turlarida asosiy ko‘rinishlari : A) Aniqlik , abstraktlilik , mantiqiylik , obyektivlilik B) Muloqotning erkin turi , nutqning emotsional-ekspressiv bo’yoqdorligi , leksik turlilik C) Aniqlik , standartlilik, bayonning ko‘chirmalilik xarakteri D) Emotsionallilik , ko‘rsatmali vositalarning turliligi , metaforlilik , ko‘p rejalilik 145. Ilmiy matn uchun xarakterli emas : 25 A) Emotsionallik B) Ma’noviy tugallik C) Gaplarning o‘zaro bog‘langanligi D) Ma’lumot to‘liqligi 146. Yozma ilmiy nutq usulida yo‘l qo‘yilmaydigan holat : A) Muallifning “men”i B) Bayonda 3-shaxs shakli (« muallif o‘ylaydi…») C) Majhul nisbatlili gap («yangi yondashuv o’ylab topildi…») D) Ishonchli faktlar 147. Ilmiy uslub nutqida qabul qilinmaydigan so‘z birikmasi : A) Nihoyatda minnatdorman B) Uslub tarafdorlari C) Asosiy savollarni to‘playmiz D) Izlanish natijasida 148. Ilmiy-kasbiy nutqning eng ko‘p ishlatiladigan umum-xarakterli ifodasiga tegishli bo‘lmagan javobni tanlang : A) Men hatto xayolimga ham sig‘dira olmagan edim …. B) Birinchi navbatda … to‘xtalib o‘tishni xoxlagan bo‘lardim …. C) Shuni ta’kidlab o‘tish kerakki ……….. D) Shunisi e’tiborga mo’lekki ……. 149. Ilmiy-kasbiy nutqning eng ko‘p ishlatiladigan umum-xarakterli ifodasiga tegishli bo‘lgan javobni tanlang : A) Shu tarzda ishda , …………..o‘z aksini topdi B) Sizga shuni yetkazamanki ………. C) Nazoratni tashkil etish darkor ……… D) Ruxsatingizni so‘rayman ….. 150. Monografiya , referat , dissertatsiyaga retsenziya ________________ uslubining janrlari hisoblanadi A) Ilmiy B) Badiiy C) Rasmiy D) Publitsistik 151. Diatomli suv o‘tlari –bu bir xujayrali organizmlarning umumiy asosiy guruhi bo‘lib u boshqa suv o‘tlaridan qattiq qobiq bilan o‘ralganligi bilan ajralib turadi. Ular shunchalik turli xilki xatto ba’zan bu biror rassomning ijodiy namunasi deb o‘ylaysan kishi. Matn uslubi …….. A) Ilmiy-ommabop B) Sof ilmiy C) Gazeta-publitsistik D) Badiiy 152. Rubrikatsiya bu -…………. A) Matnning mantiqiy tarkibiy qismlarga bo‘linishi B) Qanday doiradagi o‘quvchilar uchun mo’ljallanganligi aytib o‘tiladigan , asarning asosiy tarkibi ta’kidlanib o‘tiladigan , biror qo‘lyozma , maqola yoki kitobning qisqacha tavsifi 26 C) Yozma ishning tarkibini zarur bo‘lgan talablarga asoslanib adabiy qayta ko‘rib chiqilish jarayoni D) Ishda foydalanilgan adabiyotlar va maqolalar ro‘yhati 153. Bibliografiya bu -…………… A) Ishda foydalanilgan adabiyotlar va maqolalar ro‘yhati B) Qanday doiradagi o‘quvchilar uchun mo‘ljallanganligi aytib o‘tiladigan , asarning asosiy tarkibi ta’kidlanib o‘tiladigan , biror qo‘lyozma , maqola yoki kitobning qisqacha tavsifi C) Yozma ishning tarkibini zarur bo‘lgan talablarga asoslanib adabiy qayta ko‘rib chiqilish jarayoni D) Matnning mantiqiy tarkibiy qismlarga bo‘linishi 154. Tahrirlash bu-………….. A) Yozma ishning tarkibini zarur bo‘lgan talablarga asoslanib adabiy qayta ko‘rib chiqilish jarayoni B) Qanday doiradagi o‘quvchilar uchun mo‘ljallanganligi aytib o‘tiladigan , asarning asosiy tarkibi ta‘kidlanib o‘tiladigan , biror qo‘lyozma , maqola yoki kitobning qisqacha tavsifi C) Ishda foydalanilgan adabiyotlar va maqolalar ro‘yhati D) Matnning mantiqiy tarkibiy qismlarga bo‘linishi 155. Matnning mantiqiy tarkibiy qismlarga bo‘linishi bu-………. A) rubrikatsiya B) annotatsiya C) bibliografiya D) tahrirlash 156. Ishda foydalanilgan adabiyotlar va maqolalar ro‘yhati bu - …………….. A) bibliografiya B) annotatsiya C) rubrikatsiya D) tahrirlash 157. Yozma ishning tarkibini zarur bo‘lgan talablarga asoslanib adabiy qayta ko‘rib chiqilish jarayoni bu-………. A) tahrirlash B) annotatsiya C) rubrikatsiya D) bibliografiya 158. Til vositalari yordamida bir biri bilan bog‘langan va ma’lum bir ketma ketlikda joylashgan bir qator gaplar bu-……… A) matn B) abzats C) paragraf D) Bo’lim 159. Adabiy til turi bo‘lib, u olimlarning ilmiy ishlari davomida ularning izlanish faoliyati natijalarini tavsif etishda ishlatiladi bu - …………. A) Ilmiy uslub B) Badiiy uslub C) Rasmiy-ish uslub 27 D) Gazeto-publitsistik uslub 160. Ilmiy uslubning leksiko-frazeologik tarkibiy qismi …………..larni ishlatish bilan xarakterlanadi A) Ilmiy va texnologik terminologiya B) So‘zlarning ko‘chma ma’nolari C) Nutqning boshqa uslublariga xos bo‘lgan so‘zlar D) metaforalar 161. Iqtibos (tsitata) bu -……….. A) Kimningdir matnda so‘zlari so‘zma so‘z keltirilishi B) Nimanidir o‘z so’zlari bilan ifoda etib yetqazish C) Til vositalari yordamida bir biri bilan bog‘langan va ma’lum bir ketma ketlikda joylashgan bir qator gaplar D) Kimningdir so‘zlarini xuddi o‘zinikidek o‘zlashtirib yetqazish 162. Parafraz bu-……… A) Nimanidir o‘z so‘zlari bilan ifoda etib yetqazish B) Kimningdir matnda so‘zlari so‘zma so‘z keltirilishi C) Til vositalari yordamida bir biri bilan bog‘langan va ma’lum bir ketma ketlikda joylashgan bir qator gaplar D) Kimningdir so‘zlarini xuddi o‘zinikidek o‘zlashtirib yetqazish 163. Plagiat bu-…….. A) Kimningdir so’zlarini xuddi o’zinikidek o’zlashtirib yetqazish B) Nimanidir o’z so’zlari bilan ifoda etib yetqazish C) Kimningdir matnda so’zlari so’zma so’z keltirilishi D) Til vositalari yordamida bir biri bilan bog’langan va ma’lum bir ketma ketlikda joylashgan bir qator gaplar 164. Ilmiy tadqiqot elementini strukturali olib borish o‘z ichiga nimalarni olmaydi ? A) Fikrlar va xulosa B) Mavzu aktualligining asoslanganligi C) Ish mazmuni , maqsad va vazifalari D) Qo’yilgan maqsad va vazifalarga erishishning uslub va usullari 165. Ilmiy tadqiqotning Preambula muqaddimasi bu-……. A) Bir necha gaplardan (1 ta abzatsdan) tashkil topib o‘quvchiga ish va uning maqsadini tushuntirib beradi B) Izlanishning oldindan xulosalarini tashkil etadi C) (1-2 abzats) ish tarkibiga kiruvchi asosiy matndagi birinchi qism va muqaddima o‘rtasida mantiqiy ko‘prik vazifasini bajaradi D) Konseptual yondashuvlar va uning yoritilishi , shuningdek izlanish maqsad va vazifalarining tavsifini qamrab oladi 166. Ilmiy tadqiqot muqaddimasining tavsifiy qismi bu- ……. A) Konseptual yondashuvlar va uning yoritilishi , shuningdek izlanish maqsad va vazifalarining tavsifini qamrab oladi B) Izlanishning oldindan xulosalarini tashkil etadi C) (1-2 abzats) ish tarkibiga kiruvchi asosiy matndagi birinchi qism va muqaddima o‘rtasida mantiqiy ko‘prik vazifasini bajaradi 28 D) Bir necha gaplardan (1 ta abzatsdan) tashkil topib o‘quvchiga ish va uning maqsadini tushuntirib beradi 167. Ilmiy ishning struktura qismlari sarlavhalari va asosiy qismlar bo‘limlari sarlavhalari ishda qanday joylashtiriladi? A) Qator o‘rtasida oxirida nuqtasiz , katta harflar bilan alohida ta’kidlanmasdan yoziladi B) Qator o‘rtasida sarlavha oxiriga nuqta qo‘yib , katta harflar bilan alohida ta’kidlanib yoziladi C) Qator o’rtasida sarlavha oxiriga nuqta qo‘yib , kichkina harflar bilan alohida ta’kidlanib yoziladi D) Qator o’rtasida sarlavha oxiriga nuqta qo‘yib , kichkina harflar bilan alohida ta’kidlanmasdan yoziladi 168. Yozma ishning titul varog‘i rekvizitlariga nima kirmaydi ? A) Retsenzentning familiyasi B) Vazirlik nomi C) O‘quv yurti nomi D) O‘quv yurti kafedrasi 169. Ilmiy ish ilovasi o‘z ichiga nimalarni olmaydi ? A) Adabiyotlar ro‘yhati B) Hujjatlar nusxasi C) Ishlab chiqilgan reja va protokollar D) Jadvallar , grafiklar , sxemalar 170. Referatning to‘g‘ri struktura variant bu : A) Titul varoq – mundarija– muqaddima – asosiy tarkibi – xulosa– adabiyotlar ro‘yhati B) Titul varoq –muqaddima – mundarija – xulosa C) Titul varoq – mundarija – asosiy tarkibi – adabiyotlar ro‘yhati D) Xamma javoblar to‘g‘ri 171. Ilmiy ish himoyasi jarayonidagi chiqishga nutq tayyorlash ma’lum bir harakatlarni o‘z ichiga oladi. Ularga kirmaydi : A) Komissiya a’zolari bilan chiqish tarkibini kelishish B) Chiqish tarkibini o‘ylab olish C) Chiqish rejasini yozib olish va uning ishlanmasa D) Matnni o‘rganish va sinov uchun aytib ko‘rish 172. O’z chiqish xulosasida orator ishlatmasligi kerak -……….. A) «Vaqtingizni olganligim uchun uzr » B) «E’tiboringiz uchun rahmat » C) «Olib borilgan izlanishning natijalari quyidagicha » D) «Olib borilgan izlanishga bo’lgan qiziqishingiz uchun rahmat» 173. Ilmiy izlanishning ommaviy himoyasida orator auditoriya bilan aloqani o’rnatib olishi lozim. Quyidagilarning qaysi biri bunga to‘g‘ri kelmaydi ? A) Kulish va turishda o‘ziga ishonchlilik B) Orator o‘zini tutishida o‘ziga ishonchlilik C) Ovozdagi qattiqlik va qat’iyat D) Yuzidagi sokinlik va e’tibor 174. Auditoriya bilan aloqa o’rnatishda oratorga kerak bo’ladi : A) Tinglovchilar bilan vizual kontakti 29 B) Yorqin esda qoladigan ust-bosh C) Baland ovoz D) Sun’iy ishora 175. Polemika- bu ishontirish ilmi. Quyida unga xos bo‘lmagan xarakteristikani toping: A) U o‘z xoxlaganiga xar qanday yo‘l bilan yetishishni o‘rgatadi B) U fikrni ishonarli argumentlar bilan mustahkamlashni o‘rgatadi C) U yangi qarashlarni yoqlashni o‘rgatadi D) U aktiv fuqarolik pozitsiyasini tarbiyalashda xizmat qiladi 176. “Bir vaqtda bir xil predmet haqida aytilgan 2 xil fikrlar bir vaqtning o‘zida haqiqat bo‘la olmaydi “- mantiqning bu qonuni … deyiladi A) Qarama qarshilik qonuni B) Todjestvo qonuni C) Uchinchini inkor qilish qonuni D) Yetarlicha asos qonuni 177. “Har qanday to‘g‘ri fikr haqiqatligi isbotlangan boshqa fikrlar bilan asoslangan bo‘lishi kerak “ - mantiqning bu qonuni … deyiladi A) Yetarlicha asos qonuni B) Uchinchini inkor qilish qonuni C) Qarama qarshilik qonuni D) Todjestvo qonuni 178. Yozma ish himoyasini baholash kriteriyasiga quyidagilarning qaysi biri kirmaydi : A) Esda qoladigan tashqi ko‘rinish B) Mavzuning to‘liq yoritib berilganligi C) Bayonning mantiqiyligi D) Ishlatilgan leksikaning to‘g‘riligi 179. Retsenziya asosan qachon o‘qib beriladi? A) Ilmiy ish himoyasidan oldin B) Ilmiy ish himoyasidan keyin C) Umuman o‘qilmaydi D) Maxsus iltimosdan keyin 180. Ommmaviy chiqishda avvalo ………. gapirish kerak. A) Tinchlik saqlangandan keyin B) Sizga so‘z berishlari bilanoq C) O‘rningizdan turiboq , chiqish joyi tomon yo‘nalib D) Qarsaklardan so‘ng 181. Ommaviy chiqish jarayonida o‘zingizni ………. A) Dadil , so‘zlaringizga ishonchni ko‘rsatgan holda tuting B) Erkin turing , go‘yoki qarindoshlaringiz yoki do‘stlaringiz oldida chiqish qilayotgandek C) Auditoriya izohlarini sinchkovlik bilan tinglang D) Sahna chetlaridan yiqilib tushmaslik uchun uzoqroq turing 182.Ommaviy chiqishda nutqni ……… dan boshlash kerak A) Auditoriyaga qisqacha murojaat va undan keyin qisqa pauza B) Siz gapirmoqchiligingiz haqida qisqa murojaatdan keyin 30 C) Tinglovchilarni e’tiborini tortish uchun kutilmagan nimadandir boshlang D) Ommaviy chiqishda tajribasizligingiz uchun uzr so‘rash bilan 183. Ommaviy chiqishda magistrning nutqi ……… A) Maksimal darajada tiniq va ishlab chiqilgan B) Sekin va monoton ruhda C) Tez va juda baland D) Sekin va noaniq 184. Ommaviy chiqishda …… ga qarash kerak A) tinglovchilar B) Bir nuqta C) Tinglovchi boshining yuqori qismiga D) Komissiya a’zolariga 185.Ommaviy chiqishda eng asosiy savolga ……… da o‘tish kerak A) Auditoriyaning pozitiv reaksiyasini sezib , ular sizni tinglayotkanlariga ishonchingiz komil bo‘lganida B) Chiqishingizdagi fikr va xulosalarini qisqacha bayonot bilan ifoda eting C) Sizni tinglashyapdimi yo‘qmi auditoriya bilan salomlashing D) Tinglovchilarga e’tiborlari uchun minnatdorchilik bildiring 186. Chiqish davomida juda charchab qolsangiz yoki katta auditoriya oldida o‘zingizni kuchsiz his qilsangiz …………. A) Buni ko’rsatmang , o’zingizni nazorat qiling B) Tinglovchilarga bu haqida gapiring , ular tushunishadi C) Stul va bir stakan suv so‘rang D) To‘xtang va chiqish joyini tark eting 187. Agar siz chiqish qilayotgan joyda ig‘voli baqir-chaqir ovozi eshitilsa ,… A) Bu sizni o‘z nazoratingizdan chiqarmasligi lozim. Ular bilan bahsga kirishmang B) Zudlik bilan bahsga kirishing va bahsda g‘olib bo‘lishga harakat qiling C) Butun auditoriyani bunga jalb eting , chiqishingiz buzilsa ham D) Chiqish joyini bunday joyda chiqish qila olmasligingizni aytib tark eting 188. Ommaviy chiqishingizni yakunlayotkaningizda , sizga kerak bo‘ladi ……. A) Tinglovchilarga e’tiborlari uchun minnatdorchiligingizni bildirish B) Chiqsh maqsad va vazifalari haqida yana bir bor gapirib o‘tish C) Tinglovchilardan chiqishingiz haqida fikrlarini so’rash D) Ta’zim qilib chiqish joyini jimlik bilan tark etish 189. Ommaviy nutqning kompozitson tuzilishi qanday? A) Chiqish , asosiy qism , xulosa B) Asosiy qism , xulosa , fikrlar C) Boshlama , naql , fikr D) Boshlanish , yakun 190. Quyidagilarning qaysi biri ommaviy chiqish davomida e’tiborni o‘ziga qaratishning munosib usuli hisoblanmaydi ? A) Auditoriyani eshita olmasligi yoki eshitishni xohlamasliklari uchun tanqid qilish B) Chiqshdan maqsad bayoni , gapirilib o‘tiladigan asosiy qismlar tavsifi C) Oldingi orator nutqiga murojaat D) Yumoristik tanbeh 31  191. Aniq narsani o‘rganishda umumiy ilmiy xulosalardan foydalanish metodi bu -…… A) Deduksiya metodi B) Induksiya metodi C) Sintez D) Sistemali yondashuv 192. Matnni tushunish qanday usullar bilan olib boriladi ? A) Hammasi B) Alohida so‘z va so‘z birikmalarini tushunish C) Gaplarni tushunish D) Matnni tushunish 193. Ilmiy ishning bibliografik tavsifida faqatgina quyidagi elementlar keltiriladi ….. A) Keraklilari B) Fakultativlari C) Tavsiya etilganlari D) Hammasi 194. Adabiyotni o’qish qoidasiga qanday yondashiladi ? A) Hammasi B) Matni «tayanch punktlar»ga bo‘lish C) Matnning turli qismlari o‘zaro munosabati D) Matnni «o‘z so‘zlar»i bilan hikoya qilish 195. Kospekt yozishda matn ma’lumotini sezilarli darajada kamaytirish kerak. Buning uchun : A) Hammasi B) So‘z formulirovkasini tashkil etish C) Matnni jadval , sxema ko‘rinishida yozish D) Yozilgan so‘zlarni qisqartirish 196. Tadqiqot teoriyasiga doir maqola va materiallar , shuningdek ilmiy ishlar uchun amaliy xarakterdagi materiallar ham qanday jurnallarda chop etiladi ? A) Ilmiy B) Umum-siyosiy C) Ishlab chiqish- amaliy D) Mashhur 197. Kuzatish , eksperimental , va solishtirish - qanday kuzatish metodlariga kiradi ? A) Empirik B) Umum-madaniy C) Umum-mantiqiy D) Nazariy 198.Ilmiy izlanish metodikasi bu -………… A) Ketma ket harakatlar sistemasi , izlanish modeli B) Oldindan umumlashtirish va xulosalash C) Mavjud bo‘lgan fakt material sistematizatsiyasi uchun vaqtinchalik faraz D) Faoliyat metodlari , izlanish metodlari 199. Eksperement - empirik ilmiy izlanish metodlaridan biri bo‘lib … 32 A) O‘rganilayotgan jarayonga aktiv va qat’iy yo‘naltirilgan aralashuv B) obyektlarning o‘xshashligi va farqlariga asoslangan bilish jarayoni C) O‘rganilayotgan obyektning bir vaqtning o‘zida bir necha qiziq taraflariga bog‘liqligi , ularning mavjud bo‘lmagan sifatlaridan hayolan chetga chiqish D) His-tuyg’u organlari orqali olingan ma’lumotlar orqali maqsadga yo‘naltirilgan holda predmetlarni o‘rganish 200. Tayyor yozma ishning batafsil ochiq yozma baho shakli bu -….. A) Retsenziya B) Avtoreferat C) Mulohaza D) Annotatsiya 33