Godsdienst - Keuzes Maken - PDF

***Godsdienst*** Hoofdstuk 1 : keuzes maken *1.1 opener : Choose life* dilemma : keuze die je moet maken, elke keuzemogelijkheid bevat nadelen. [Kenmerken van gemakkelijke en moeilijke keuzes :] *Gemakkelijke keuzes* *Moeilijke keuzes* ------------------------------------- -...

***Godsdienst*** Hoofdstuk 1 : keuzes maken *1.1 opener : Choose life* dilemma : keuze die je moet maken, elke keuzemogelijkheid bevat nadelen. [Kenmerken van gemakkelijke en moeilijke keuzes :] *Gemakkelijke keuzes* *Moeilijke keuzes* ------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------- Duidelijke voor- en nadelen Geen enkele mogelijkheid spreekt je aan, of alle mogelijkheden spreken je aan (kiezen is verliezen) Alledaagse keuzes Grote invloed op lange termijn Geeft geen grote invloed op anderen Anderen zijn betrokken Steun van anderen Geen steun van anderen - Veel keuzes in het dagelijks leven -\> onbewust - Sommige grote impact op je toekomst - Vaak later besef dat sommige beslissingen meer invloed hebben dan verwacht - Goed nadenken over je keuzes, ze bepalen hele levensloop - Zoveel keuzes : zwakte (verantwoordelijkheid) en kracht (vrijheid) Franse filosoof Sartre : *'En choisissant, je me choisis'* - Als ik keuzes maak, kies ik mezelf - Ik maak een keuze -\> ik bepaal wie ik wil zijn - Een keuze kan rode draad worden in je leven -\> andere keuzes vergemakkelijken of bemoeilijkt ( kinderen & reizen) - Christen worden = keuze - Worden beïnvloed in veel andere keuzes : - Willen helpen - Dopen - Katholieke school - Doorgeven aan de kinderen *1.2 Keuzestress* [Wat is keuzestress ?] - Keuzestress is de spanning en moeite die je ervaart wanneer je voor een beslissing staat, omdat er te veel mogelijkheden zijn [Oorzaken] - Te veel keuzes - - - Verlies van vaste denkkaders en tradities - Vroeger hielpen tradities, vaste regels en duidelijke denkkaders bij het maken van je keuzes - Nu zijn deze traditionele richtlijnen minder aanwezig waardoor er meer ruimte is voor individuele beslissingen, maar ook voor onzekerheid [Invloed van anderen] - Actieve inwinning van informatie - Mensen gaan op zoek naar informatie om hun keuze te onderbouwen - Kan extra stress geven, omdat je voortdurend rekening houdt met de meningen en keuzes van anderen - Confornisme - Hoewel je misschien unieke keuzes wilt maken, pas je je vaak aan aan wat anderen doen of als normaal wordt gezien - = de neiging om mee te gaan met de groepsnormen, zodat je erbij hoort [Keuzes en persoonlijke identiteit] - Keuzes die je maakt, zoals in kleding of levensstijl, zijn belangrijk voor wie je bent - Er ontstaat een spanningsveld tussen je eigen voorkeuren en de druk om je aan te passen aan wat sociaal geaccepteerd is [Conclusie] - Keuzestress ontstaat door een combinatie van : - Overvloed van keuzemogelijkheden - Wegvallen van traditionele denkkaders en richtlijnen - Sociale druk om je aan te passen (confornisme) - Hierdoor moet je voortdurend een balans vinden tussen wat je zelf wilt en wat van je verwacht wordt. *1.3* *1.3.1 Zelfbeschikking* [Zelfbeschikking] - Benadrukt de individuele autonomie en de verplichting om eigen keuzes te maken - Staat centraal in huidige samenleving en vormt de basis van de moderne benadering van persoonlijke ontwikkeling [Verandering in waarden] - Vroeger : - Er werd vooral waarde gehecht aan discipline, gehoorzaamheid en braafheid - Nu : - De nadruk ligt op creativiteit, assertiviteit (=opkomen voor jezelf zonder de gevoelens en belangen van een ander uit het oog te verliezen) en authenticiteit - Deze verschuiving laat zien dat de focus is verlegd van collectief naar individu [Paradox van keuze] - 'de vrijheid van het meer kunnen kiezen levert de onvrijheid van het meer moeten kiezen op' - De bevrijding die de zelfbeschikking kan betekenen blijkt dus ook een schaduwzijde te hebben [Kenmerken van vrije keuze] - Niets mag je beletten om een vrije keuze te maken, bv. geen belemmeringen voelen van personen rondom je - Er moet een gevarieerd aanbod zijn waaruit je voor iets bepaalds kunt kiezen. (bv. studierichting max3 -\> aanbod beperkter) - Zelf bereid zijn om iets te willen kiezen *1.3.2 Determinisme -- de mens is niet vrij* [Invloeden op de menselijke keuzes] - Wetten (geschreven en ongeschreven) - worden bepaald door : politiek, cultuur, opvoeding,... - Sociale verwachtingen - Druk om aan een bepaald beeld te beantwoorden - Modetrends, reclame en mediaberichten - Ook grote invloed - Persoonlijke factoren - Niet zelf gekozen maar wel weerslag op hoe we kiezen - Intelligentie, karakter, genen, eigen normen en waarden,... [Het ideaal van zelfbeschikking] - Mythe - Elke keuze wordt beïnvloed door externe factoren - Van ene uiterste : absolute zelfbepaling -\> andere uiterste : ervan overtuigd zijn dat de mens (bijna) volledig onvrij is [Dubbelzinnige plicht tot zelfbeschikking] - Enerzijds : gestimuleerd om onafhankelijk en uniek te zijn - Anderzijds : subtiele druk om te conformeren aan bepaalde trends (bv. uiterlijk) [Reclamecampagnes] - Gebruik van slogans die oproepen tot zelfbeschikking - Just do it, design your own life, think different... - Ironie : ondanks de oproep tot zelfbeschikking sturen deze slogans mensen in een bepaalde richting en vragen ze hen om te doen wat 'iedereen' doet *1.3.3 zelfbeschikking in verbinding* - deze visie vertrekt vanuit positieve kritische houding tegenover de hedendaagse cultuur van zelfbeschikking [Zelfbeschikking] - Positief aspect (cultuuroptimisme) - Zelfbeschikking wordt gezien als een fundamentele menselijke waarde - Ontvoogdingsstrijd van de afgelopen eeuwen - Streven naar meer zelfbeschikking wordt op zich als positief beschouwd - Kritisch aspect (cultuurkritiek) - Kritiek op enge interpretatie van zelfbeschikking - Wordt zelf immers volledig los gezien van de verbindingen met de wereld om zich heen [Verbinding] - Zelfbeschikking = autonoom zijn - Autonomie is alleen mogelijk wanneer deze wordt ondersteund / gedragen door anderen, het andere, de Andere,.. - Het zelf wordt voortdurend gevormd in verbinding, in relatie - Zelfbeschikking is niet het probleem, maar idee dat deze mogelijk zou zijn zonder verbindingen - Problematiek van depressies -\> toont aan dat zelfbeschikking zonder verbindingen vaak een te grote last legt op het individu. - Zonder steun of houvast moet men voortduren beslissingen nemen [Vormen van verbinding] - Essentieel om tot een gezonde vorm van zelfbeschikking in verbinding te komen - Verbinding met je diepere zelf - Verbinding met je lichaam - Verbinding met een andere persoon - Verbinding met een lokale gemeenschap - Verbinding met de maatschappij - Verbinding met de wereld van de armen - Verbinding met een ultieme horizon - Ongrijpbaar - Waardenkader - Rolmodellen - Metafysisch : God of Jezus *1.4 motieven om keuzes te maken* 1. Ik-motieven - persoonlijke welbehagen - welzijn 2. Jij-motieven : - gedachten, gevoelens en verlangens van die heel concrete persoon (een jij) - invoelen en rekening mee houden 3. Het-motieven : - overstijgen ik- en jij-motieven - ook luisteren naar naamloze derde - samenleving en luisteren naar morele principes (= principes die niet iedereen per se belangrijk vindt, maar wel voor iedereen belangrijk zijn) - Bv. eerlijkheid, rechtvaardigheid, vertrouwen, vrienden, respect, gezondheid,... - Deze drie motieven kunnen zowel spelen bij een morele keuze (= goede keuze) als bij een immorele keuze (= slechte keuze).